Tài liệu Phân tích chất lượng và xây dựng một số giải pháp nâng cao chất lượng nguyên liệu thuốc lá vàng sấy ở tổng công ty thuốc lá việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI ----------------------PHẠM ANH TUẤN PHÂN TÍCH CHẤT LƯỢNG VÀ XÂY DỰNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ VÀNG SẤY Ở TỔNG CÔNG TY THUỐC LÁ VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ÁI ĐOÀN Hà Nội - 2004 môc lôc PhÇn më ®Çu Ch-¬ng I. C¬ së lý luËn vÒ ChÊt l-îng vµ Qu¶n lý chÊt l-îng 1 1.1. §Þnh nghÜa vÒ chÊt l-îng 1 1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm cña chÊt l-îng 2 1.3. Mét sè yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm 3 1.3.1. C¸c yÕu tè ë tÇm vÜ m« 3 1.3.1.1. Nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ 3 1.3.1.2. Sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt 4 1.3.1.3. HiÖu lùc cña c¬ chÕ qu¶n lý 5 1.3.1.4. Nh÷ng yÕu tè vÒ v¨n hãa, truyÒn thèng - thãi quen 5 1.3.2. C¸c yÕu tè ë tÇm vi m« (qui t¾c 4M) 6 1.3.2.1. YÕu tè con ng-êi (Men): M1 6 1.3.2.2. YÕu tè nguyªn nhiªn vËt liÖu (Materials): M2 6 1.3.2.3. YÕu tè kü thuËt - c«ng nghÖ - thiÕt bÞ (Machines): M3 6 1.3.2.4. YÕu tè ph-¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý (Menthods): M4 7 1.4. Qu¶n lý chÊt l-îng 7 1.5. C¸c nguyªn t¾c cña qu¶n lý chÊt l-îng 9 1.6. Mét sè ph-¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt l-îng 10 1.6.1. KiÓm tra chÊt l-îng 10 1.6.2. KiÓm so¸t chÊt l-îng 11 1.6.3. §¶m b¶o chÊt l-îng 13 1.6.4. KiÓm so¸t chÊt l-îng toµn diÖn 14 1.6.5. Qu¶n lý chÊt l-îng toµn diÖn 14 Ch-¬ng II. Thùc tr¹ng chÊt l-îng vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h-ëng chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy ë Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam 16 2.1. Giíi thiÖu vÒ Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam 16 2.2. S¶n xuÊt vµ qu¶n lý nguyªn liÖu thuèc l¸ trªn ThÕ giíi 20 2.2.1. S¶n xuÊt nguyªn liÖu 20 2.2.2. Kinh nghiÖm cña mét sè n-íc vÒ s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu thuèc l¸ 23 2.2.3. C¸c kinh nghiÖm rót ra tõ viÖc nghiªn cøu qu¶n lý s¶n xuÊt vµ kinh doanh nguyªn liÖu thuèc l¸ cña c¸c n-íc trªn ThÕ giíi 27 2.3. Kü thuËt s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt nam 28 2.3.1. Giíi thiÖu vÒ c©y thuèc l¸ 28 2.3.2. §iÒu kiÖn tù nhiªn ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 29 2.3.2.1. KhÝ hËu 30 2.3.2.2. Bøc x¹ mÆt trêi 30 2.3.2.3. NhiÖt ®é 30 2.3.2.4. ChÕ ®é m-a, Èm 31 2.3.3. YÕu tè thæ nh-ìng ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 32 2.3.3.1. ¶nh h-ëng cña ®Êt trång 32 2.3.3.2. ¶nh h-ëng cña thµnh phÇn c¬ giíi ®Õn thuèc l¸ 32 2.3.3.3. ¶nh h-ëng cña hµm l-îng c¸c nguyªn tè dinh d-ìng trong ®Êt 33 2.3.3.4. ¶nh h-ëng cña ®é pH trong ®Êt 33 2.3.3.5. ¶nh h-ëng cña ®Þa h×nh vµ ®é cao 33 2.3.4. YÕu tè sinh vËt ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 33 2.3.5. Mét sè ®Æc tÝnh lý - hãa häc quan träng cña l¸ thuèc 34 2.3.5.1. §Æc tÝnh lý häc 34 2.3.5.2. Mét sè thµnh phÇn hãa häc chñ yÕu cña thuèc l¸ 36 2.3.6. Kü thuËt s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy 39 2.3.6.1. Kü thuËt s¶n xuÊt c©y con ë v-ên -¬m 40 2.3.6.2. Kü thuËt trång 43 2.3.6.3. Ch¨m sãc 44 2.3.6.4. Ng¾t ngän, ®¸nh chåi 45 2.3.6.5. Phßng trõ s©u bÖnh 45 2.3.6.6. Thu ho¹ch thuèc l¸ 46 2.3.6.7. Kü thuËt s¬ chÕ (sÊy thuèc l¸) 47 2.3.6.8. Ph©n cÊp thuèc l¸ vµng sÊy 48 2.3.6.9. ChÕ biÕn thuèc l¸ vµng sÊy 49 2.4. ChÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 50 2.4.1. DiÖn tÝch - N¨ng suÊt - S¶n l-îng 50 2.4.2. ChÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy 52 2.5. ¶nh h-ëng cña m«i tr-êng ®Õn chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 57 2.5.1. ¶nh h-ëng cña m«i tr-êng vÜ m« 57 2.5.1.1. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 57 2.5.1.2. §iÒu kiÖn tù nhiªn kinh tÕ x· héi ¶nh h-ëng ®Õn vïng trång vµ chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 60 2.5.1.3. ChÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc ®èi víi ngµnh thuèc l¸ 62 2.5.2. ¶nh h-ëng cña m«i tr-êng vi m« 66 2.6. Tæ chøc s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµng sÊy ë TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 69 2.6.1. Nguån nh©n lùc s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµng sÊy 69 2.6.2. Tæ chøc ®Çu t- c¸c vïng nguyªn liÖu vµng sÊy 70 2.6.2.1. §Çu t- gièng thuèc l¸ 72 2.6.2.2. Hç trî kü thuËt 72 2.6.2.3. §Çu t- x©y dùng lß sÊy, nhµ ph¬i 73 2.6.2.4. §Çu t- c¬ së h¹ tÇng vïng nguyªn liÖu 73 2.6.2.5. §Çu t- cho nghiªn cøu khoa häc phôc vô vïng trång nguyªn liÖu 74 2.6.2.6. Hç trî thiÖt h¹i thiªn tai cho ng-êi n«ng d©n c¸c vïng trång 74 2.6.3. Ph-¬ng thøc tæ chøc thu mua nguyªn liÖu vµng sÊy 74 2.6.3.1. C¸c ph-¬ng thøc thu mua 74 2.6.3.2. Nh÷ng tån t¹i tõ thùc tiÔn thu mua nguyªn liÖu nh÷ng n¨m qua 76 2.6.4. Gi¸ nguyªn liÖu 79 2.6.4.1. Gi¸ thu mua nguyªn liÖu vµng sÊy ®èi víi n«ng d©n 79 2.6.4.2. Gi¸ b¸n nguyªn liÖu vµng sÊy 80 2.6.5. C«ng t¸c quy ho¹ch vïng trång nguyªn liÖu thuèc l¸ 80 2.7. Ph-¬ng ph¸p Qu¶n lý chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy ë TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 81 2.7.1. KiÓm so¸t vÒ con ng-êi 81 2.7.2. KiÓm so¸t c¸c yÕu tè c«ng nghÖ – kü thuËt 82 2.7.2.1. T¸c ®éng cña gièng vµ kü thuËt canh t¸c thuèc l¸ vµng sÊy 82 2.7.2.2. Kü thuËt s¬ chÕ vµ ph©n cÊp nguyªn liÖu vµng sÊy 83 2.7.3. ThiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ chÕ biÕn nguyªn liÖu 85 2.7.4. B¶o qu¶n nguyªn liÖu vµng sÊy 87 Ch-¬ng III. Mét sè ®Þnh h-íng vµ gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy ë Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt nam 88 3.1. Nh÷ng kÕt luËn c¬ b¶n lµm c¬ së cho viÖc ®-a ra ®Þnh h-íng, môc tiªu, c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ ë TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 88 3.2. Môc tiªu ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu cña Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam 90 3.2.1. Môc tiªu tæng qu¸t s¶n xuÊt thuèc l¸ nguyªn liÖu vµng sÊy 90 3.2.2. §Þnh h-íng cña Nhµ n-íc 92 3.2.3. §Þnh h-íng cña Tæng c«ng ty 92 3.2.4. Dù b¸o nhu cÇu 93 3.3. C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l-îng nguyªn liÖu 95 3.3.1. Quy ho¹ch vïng trång nguyªn liÖu vµng sÊy 95 3.3.2. Gi¶i ph¸p ®Çu t- s¶n xuÊt vµ thu mua s¶n phÈm 98 3.3.2.1. §Çu t- vïng nguyªn liÖu 98 3.3.2.2. Thu mua s¶n phÈm 99 3.3.2.3. Hoµn thiÖn gi¸ mua thuèc l¸ l¸ nguyªn liÖu 99 3.3.2.4. Hoµn thiÖn HÖ thèng KCS trong thu mua, b¶o qu¶n, giao nhËn nguyªn liÖu 102 3.3.3. Ph¸t triÓn chÕ biÕn nguyªn liÖu 105 3.3.4. Gi¶i ph¸p vÒ khoa häc kü thuËt vµ m«i tr-êng 107 3.3.5. XuÊt khÈu nguyªn liÖu thuèc l¸ 111 3.3.6. Ph¸t triÓn tæng hîp, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm 114 3.3.6.1 VÒ mÆt c«ng nghiÖp 114 3.3.6.2. VÒ mÆt n«ng nghiÖp 115 3.3.7. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc 115 3.3.8. Gi¶i ph¸p vÒ vèn ®Çu t- 116 3.3.9. S¾p xÕp l¹i tæ chøc s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ 119 3.3.10. ChÝnh s¸ch ®èi víi s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ 121 3.3.10.1. ChÝnh s¸ch tÝn dông 121 3.3.10.2. ChÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn c¬ cÊu h¹ tÇng cho c¸c vïng trång 122 3.3.10.3. ChÝnh s¸ch hç trî trång c©y thuèc l¸ thay c©y thuèc phiÖn ë c¸c vïng s©u vïng xa vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo 123 3.3.10.4. Hç trî l·i suÊt thu mua hÕt nguyªn liÖu cho n«ng d©n c¾c vïng trång thuèc l¸ 123 3.3.10.5. ChÝnh s¸ch b¶o hé vïng nguyªn liÖu thuèc l¸ trong Tæng c«ng ty 123 KÕt luËn Phô lôc Tµi liÖu tham kh¶o B¶ng minh häa B¶ng d1. DiÖn tÝch - N¨ng suÊt - S¶n l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 18 B¶ng d2. NhËp khÈu nguyªn liÖu cña Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam 19 B¶ng e. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tõ 1998 - 2003 20 B¶ng 2.2. DiÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l-îng nguyªn liÖu trªn ThÕ giíi 21 B¶ng 2.2.2. KiÓm so¸t s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ ë Ên ®é 26 B¶ng 2.4.1.a. DiÖn tÝch - N¨ng suÊt - S¶n l-îng n¨m 1997 - 1999 51 B¶ng 2.4.1.b. DiÖn tÝch - N¨ng suÊt - S¶n l-îng n¨m 200 - 2002 52 B¶ng 2.4.2.a. Ph©n tÝch chØ tiªu hãa häc nguyªn liÖu vµng sÊy 1997 - 2002 53 B¶ng 2.4.2.b. KÕt qu¶ hót c¶m quan nguyªn liÖu vµng sÊy 1997 - 2002 56 B¶ng 2.4.2.c. Ph©n nhãm chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 56 B¶ng 2.5.1. Thu nhËp b×nh qu©n cña ViÖt Nam 58 B¶ng 2.5.1.3. Ph©n cÊp qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu 66 B¶ng 2.6.1. Thèng kª sè lao ®éng t¹i c¸c vïng trång thuèc l¸ n¨m 2000 69 B¶ng 2.6.2.a. §Çu t- vïng nguyªn liÖu cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 71 B¶ng 2.6.2.b. Tham gia ®Çu t- vïng nguyªn liÖu n¨m 2003 71 B¶ng 2.6.2.3. §Çu t- lß sÊy ë c¸c vïng trång thuèc l¸ n¨m 2002 73 B¶ng 2.6.4.1. Gi¸ mua nguyªn liÖu vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt nam 79 B¶ng 2.7.1. §µo t¹o nh©n lùc 81 B¶ng 2.7.2.1. C¸c gièng thuèc l¸ vµng ®ang ®-îc gi÷ vµ nghiªn cøu 82 B¶ng 3.2.1. Môc tiªu ph¸t triÓn nguyªn liÖu cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam 91 B¶ng 3.3.1.a. Quy ho¹ch trång thuèc l¸ vµng ®Õn n¨m 2010 97 B¶ng 3.3.1.b. Quy ho¹ch vïng nguyªn liÖu chÊt l-îng cao vµ xuÊt khÈu 98 B¶ng3.3.3. Môc tiªu, gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chÕ biÕn nguyªn liÖu thuèc l¸ 106 B¶ng 3.3.4. Lé tr×nh t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt l-îng nguyªn liÖu vµng sÊy 108 B¶ng 3.3.5. Dù kiÕn xuÊt khÈu nguyªn liÖu thuèc l¸ ®Õn 2010 113 B¶ng 3.3.8. Nhu cÇu vèn ®Çu t- ph¸t triÓn s¶n xuÊt nguyªn liÖu ®Õn 2010 117 H×nh minh häa H×nh 1.2. C¸c yÕu tè cña chÊt l-îng tæng hîp 3 H×nh 1.4. C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm 8 H×nh 1.6.2. Chu tr×nh Deming 13 H×nh d1. XuÊt khÈu nguyªn liÖu cña Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam 19 H×nh 2.2. XuÊt nhËp khÈu nguyªn liÖu thuèc l¸ trªn ThÕ giíi 22 H×nh 2.5.1. Tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP) vµ tèc ®é t¨ng tr-ëng 58 H×nh 3.2.4. Dù b¸o c¬ cÊu chñng lo¹i s¶n phÈm theo khÈu vÞ n¨m 2010 95 H×nh 3.3.2.4. M« h×nh qu¶n lý 102 PhÇn më ®Çu Sù cÇn thiÕt cña LuËn v¨n Thùc tÕ kinh doanh ®· cho thÊy r»ng ChÊt l-îng chÝnh lµ chiÕc ch×a khãa vµng ®em l¹i sù phån thÞnh cho c¸c Doanh nghiÖp th«ng qua viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr-êng, ph¸t triÓn kinh tÕ. C¸c Doanh nghiÖp ë ViÖt nam nãi chung trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù ph¸t triÓn v-ît bËc cña nÒn kinh tÕ nhê nh÷ng ChÝnh s¸ch phï hîp trong S¶n xuÊt, Th-¬ng m¹i, DÞch vô… chóng ta ®· cã nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l-îng tèt, phï hîp chiÕm lÜnh ®-îc thÞ tr-êng trong n-íc, mét sè mÆt hµng ®· cã thÞ tr-êng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn víi yªu cÇu ngµy cµng cao cña ng-êi tiªu dïng trong n-íc vµ trªn ThÕ giíi, chÊt l-îng s¶n phÈm cña ViÖt nam nãi chung vÉn cßn thÊp, ch-a æn ®Þnh. §Ó cã thÓ c¹nh tranh b×nh ®¼ng trªn thÞ tr-êng chóng ta cÇn ph¶i n©ng cao h¬n n÷a chÊt l-îng c¸c s¶n phÈm cña ViÖt nam. §iÒu ®ã cµng trë nªn quan träng h¬n khi chóng ta lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN vµ trong t-¬ng lai sÏ trë thµnh thµnh viªn cña Tæ chøc Th-¬ng m¹i quèc tÕ (WTO). Tæng C«ng ty (TCT) thuèc l¸ ViÖt Nam lµ Doanh nghiÖp Nhµ n-íc qu¶n lý cã nhiÖm vô s¶n xuÊt, kinh doanh thuèc l¸ ®iÕu. Trong s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu, s¶n xuÊt nguyªn liÖu l¸ lµ kh©u quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®-îc. Tuy nhiªn s¶n xuÊt nguyªn liÖu l¸ ë ViÖt Nam ch-a thËt sù v÷ng ch¾c, diÖn tÝch lªn xuèng thÊt th-êng, n¨ng suÊt thÊp, chÊt l-îng chØ ®¹t møc trung b×nh vµ kh«ng æn ®Þnh, gi¸ thµnh cao. Hµng n¨m n-íc ta ph¶i chi nhiÒu ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu nguyªn liÖu l¸ ®¸p øng cho c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thuèc ®iÕu. HiÖn nay, TCT thuèc l¸ ViÖt Nam hµng n¨m s¶n xuÊt gÇn 3 tû bao thuèc nªn cÇn h¬n 50.000 tÊn nguyªn liÖu l¸ vµng sÊy. Nguån cung cÊp nguyªn liÖu vµng sÊy æn ®Þnh vµ ®¶m b¶o chÊt l-îng sÏ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc n©ng chÊt l-îng cho s¶n phÈm thuèc ®iÕu, thay thÕ dÇn nguyªn liÖu l¸ ph¶i nhËp khÈu, t¨ng tÝnh c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®ång thêi phôc vô xuÊt khÈu mang l¹i nguån thu ngo¹i tÖ cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc. V× vËy, luËn v¨n Ph©n tÝch chÊt l-îng vµ x©y dùng mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy ë Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt nam b¾t nguån tõ nh÷ng lý do trªn. Môc ®Ých cña LuËn v¨n - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt nam vµ t×m ra c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy. - X©y dùng mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l-îng C¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn: - Lý thuyÕt vÒ chÊt l-îng vµ qu¶n lý chÊt l-îng - Thùc tÕ s¶n xuÊt, qu¶n lý nguyªn liÖu vµng sÊy cña Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt nam trong nh÷ng n¨m qua. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 1. §èi t-îng nghiªn cøu: TCT thuèc l¸ ViÖt Nam, trong ®ã viÖc ®¸nh gi¸, c¸c sè liÖu dÉn chøng vµ ph©n tÝch tËp trung chñ yÕu cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam v× ®©y lµ ®¬n vÞ nßng cèt, chiÕm phÇn lín viÖc s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ cña ViÖt Nam (n¨m 2002 chiÕm trªn 80% s¶n l-îng thuèc l¸ nguyªn liÖu toµn ngµnh). 2. Ph¹m vi nghiªn cøu: nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn lÜnh vùc s¶n xuÊt, chÕ biÕn, tiªu thô nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña ViÖt Nam. 3. Giai ®o¹n nghiªn cøu: - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam giai ®o¹n 1997-2003. - Nghiªn cøu ®Ò xuÊt ®Þnh h-íng vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao, ph¸t triÓn nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña Tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010. C¬ së lý luËn vµ ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu - Lý luËn cña häc thuyÕt M¸c-Lªnin, c¸c quan ®iÓm cña §¶ng, chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc, ®ång thêi kÕt hîp víi lý thuyÕt vÒ ChÊt l-îng vµ Qu¶n lý chÊt l-îng vËn dông vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ t¹i TCT thuèc l¸ ViÖt Nam. - Ngoµi c¸c ph-¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö lµm c«ng cô chñ ®¹o, ®Ò tµi nghiªn cøu sÏ sö dông mét sè ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu lý thuyÕt nh- s-u tÇm tµi liÖu (tµi liÖu vÒ ngµnh thuèc l¸ ë c¸c n-íc vµ ViÖt Nam,...), ph©n tÝch c¸c tµi liÖu thu thËp (thùc tr¹ng cña s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu thuèc l¸), ph©n tÝch tæng hîp, thèng kª (sè liÖu vÒ ngµnh thuèc l¸ vµ nguyªn liÖu thuèc l¸),... ®Æt TCT thuèc l¸ ViÖt Nam trong bèi c¶nh cña ThÕ giíi vµ t×nh h×nh ViÖt Nam nh»m t¸i hiÖn l¹i qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu thuèc l¸ ë n-íc ta, tõ ®ã ®i ®Õn nh÷ng nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ mang tÝnh kh¸i qu¸t vÒ c¸c bµi häc kinh nghiÖm ®· qua, dù b¸o vÒ sù ph¸t triÓn trong t-¬ng lai vµ ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ. Nh÷ng ®ãng gãp cña LuËn v¨n 1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua. Qua ®ã nªu lªn ®-îc nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu, tiÒm n¨ng, thêi c¬ vµ nh÷ng h¹n chÕ t¸c ®éng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµm c¬ së ®Ó x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l-îng. 2. §Þnh h-íng cho quy ho¹ch ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy. 3. §Ò xuÊt c¸c ®Þnh h-íng, gi¶i ph¸p vµ c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy. KÕt cÊu cña LuËn v¨n §Ó ®¹t ®-îc môc ®Ých ®· x¸c ®Þnh, néi dung cña LuËn v¨n ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, vµ c¸c b¶ng biÓu, ®å thÞ, phô lôc minh chøng, LuËn v¨n ®-îc chia lµm 3 ch-¬ng vµ cã kÕt cÊu nh- sau: Ch-¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ ChÊt l-îng vµ Qu¶n lý chÊt l-îng. Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng chÊt l-îng vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h-ëng chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy ë Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam. Ch-¬ng III: Mét sè ®Þnh h-íng vµ gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l-îng nguyªn liÖu thuèc l¸ vµng sÊy ë Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam. Thùc hiÖn LuËn v¨n nµy, ng-êi viÕt mong muèn ®ãng gãp c«ng tr×nh nghiªn cøu cña m×nh vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña TCT thuèc l¸ ViÖt Nam, mét ngµnh mµ s¶n phÈm cña nã cã tÝnh ®Æc thï riªng biÖt, ®ãng gãp rÊt lín vµo ng©n s¸ch cña Nhµ n-íc. V× thÕ, ng-êi viÕt ®· dµnh nhiÒu thêi gian nghiªn cøu, häc hái. Tuy nhiªn do thêi gian vµ kiÕn thøc b¶n th©n cßn cã h¹n chÕ nªn LuËn v¨n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng s¬ suÊt. Víi tinh thÇn häc hái vµ v× lîi Ých chung nh»m ph¸t triÓn TCT thuèc l¸ ViÖt Nam, rÊt mong ThÇy, C«, ®ång nghiÖp vµ b¹n ®äc gãp ý ch©n t×nh ®Ó LuËn v¨n ®-îc hoµn chØnh vµ mang tÝnh thùc tÕ h¬n. Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi Ch-¬ng I C¬ së lý luËn vÒ chÊt l-îng vµ qu¶n lý chÊt l-îng 1.1. §Þnh nghÜa vÒ chÊt l-îng ChÊt l-îng lµ mét kh¸i niÖm qu¸ quen thuéc víi loµi ng-êi ngay tõ thêi cæ ®¹i, tuy nhiªn chÊt l-îng còng lµ mét kh¸i niÖm g©y nhiÒu tranh c·i. Tuú theo ®èi t-îng sö dông, tõ chÊt l-îng cã ý nghÜa kh¸c nhau. Ng-êi s¶n xuÊt coi chÊt l-îng lµ ®iÒu hä ph¶i lµm ®Ó ®¸p øng c¸c qui ®Þnh vµ yªu cÇu do kh¸ch hµng ®Æt ra, ®Ó ®-îc kh¸ch hµng chÊp nhËn. ChÊt l-îng ®-îc so s¸nh víi chÊt l-îng cña ®èi thñ c¹nh tranh vµ ®i kÌm theo c¸c chi phÝ, gi¸ c¶. ChÊt l-îng lµ mét môc tiªu ®éng. Cã t¸c gi¶ ®· nhËn xÐt chÊt l-îng kh«ng thÓ ®Þnh nghÜa ®-îc, nÕu cè ®Þnh nghÜa chóng ta sÏ nhËn ®-îc ®iÒu kh«ng ®óng víi chÊt l-îng… ChÊt l-îng lµ mét kh¸i niÖm mang tÝnh c¸ nh©n, néi bé cña mçi con ng-êi s¸ng t¹o. Do con ng-êi vµ nÒn v¨n ho¸ trªn thÕ giíi kh¸c nhau, nªn c¸ch hiÓu cña hä vÒ chÊt l-îng vµ ®¶m b¶o chÊt l-îng còng kh¸c nhau. Nãi nh- vËy kh«ng ph¶i chÊt l-îng lµ mét kh¸i niÖm qu¸ trõu t-îng ®Õn møc ng-êi ta kh«ng thÓ ®i ®Õn mét c¸ch diÔn gi¶i t-¬ng ®èi thèng nhÊt, mÆc dï sÏ cßn lu«n lu«n thay ®æi. Tæ chøc Quèc tÕ vÒ Tiªu chuÈn ho¸ ISO, trong tiªu chuÈn thuËt ng÷ ISO 8402 ®· ®-a ra ®Þnh nghÜa ®-îc ®«ng ®¶o c¸c quèc gia chÊp nhËn: “ ChÊt l­îng lµ toµn bé c¸c ®Æc tÝnh cña mét thùc thÓ t¹o cho thùc thÓ ®ã kh¶ n¨ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu ®· ®­îc c«ng bè hay cßn tiÒm Èn “. VÒ mÆt ®Þnh l-îng, chÊt l-îng còng cã thÓ ®-îc biÓu thÞ, tÝnh to¸n b»ng c«ng thøc: Q = Lnc/Kkh Trong ®ã: Lnc: L-îng nhu cÇu mµ s¶n phÈm, dÞch vô cã thÓ tho¶ m·n cho ng-êi tiªu dïng (hiÖu n¨ng, sù hoµn thiÖn cña s¶n phÈm, dÞch vô hoÆc c¸c kÕt qu¶ thu ®-îc tõ c¸c ho¹t ®éng, c¸c qu¸ tr×nh…). Kkh: Kú väng cña kh¸ch hµng (c¸c yªu cÇu, c¸c tho¶ thuËn trong ®¬n ®Æt hµng, c¸c tiªu chuÈn ®-îc ¸p dông hoÆc ®iÓm cao nhÊt trong c¸c thang ®iÓm ®¸nh gi¸…). LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 1 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi Khi Q = 1, cã nghÜa lµ c¸c kú väng, mong muèn cña kh¸ch hµng ®-îc ®¸p øng vµ tho¶ m·n hoµn toµn. §©y lµ t×nh huèng lý t-ëng nhÊt vµ lóc ®ã s¶n phÈm míi ®-îc coi lµ cã chÊt l-îng cao. 1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm cña chÊt l-îng 1/ ChÊt l-îng ®-îc ®o bëi sù tho¶ m·n nhu cÇu. NÕu mét s¶n phÈm v× lý do nµo ®ã mµ kh«ng ®-îc nhu cÇu chÊp nhËn th× ph¶i bÞ coi lµ chÊt l-îng kÐm, cho dï tr×nh ®é c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm ®ã cã thÓ hiÖn ®¹i. §©y lµ mét kÕt luËn then chèt vµ lµ c¬ së ®Ó c¸c nhµ chÊt l-îng ®Þnh ra chÝnh s¸ch, chiÕn l-îc kinh doanh cña m×nh. 2/ Do chÊt l-îng ®-îc ®o bëi sù tho¶ m·n nhu cÇu, mµ nhu cÇu lu«n lu«n biÕn ®éng nªn chÊt l-îng còng lu«n lu«n biÕn ®éng theo thêi gian, kh«ng gian, ®iÒu kiÖn sö dông. 3/ Khi ®¸nh gi¸ chÊt l-îng cña mét ®èi t-îng, ta ph¶i xÐt vµ chØ xÐt ®Õn mäi ®Æc tÝnh cña ®èi t-îng cã liªn quan ®Õn sù tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cô thÓ. 4/ Nhu cÇu cã thÓ ®-îc c«ng bè râ rµng d-íi d¹ng c¸c qui ®Þnh, tiªu chuÈn nh-ng còng cã nh÷ng nhu cÇu kh«ng thÓ m« t¶ râ rµng, ng-êi sö dông chØ cã thÓ c¶m nhËn chóng hoÆc cã khi chØ ph¸t hiÖn ®-îc trong qu¸ tr×nh sö dông. 5/ ChÊt l-îng kh«ng ph¶i chØ lµ thuéc tÝnh cña s¶n phÈm, hµng ho¸ mµ ta vÉn hiÓu hµng ngµy. ChÊt l-îng cã thÓ ¸p dông cho mäi thùc thÓ, ®ã cã thÓ lµ s¶n phÈm, mét ho¹t ®éng, mét qu¸ tr×nh, mét doanh nghiÖp hay mét con ng-êi. Kh¸i niÖm chÊt l-îng trªn ®©y ®-îc gäi lµ chÊt l-îng theo nghÜa hÑp. Râ rµng khi nãi ®Õn chÊt l-îng chóng ta kh«ng thÓ bá qua c¸c yÕu tè gi¸ c¶ vµ dÞch vô sau khi b¸n. §ã lµ nh÷ng yÕu tè mµ kh¸ch hµng nµo còng quan t©m sau khi thÊy s¶n phÈm mµ hä ®Þnh mua tho¶ m·n nhu cÇu cña hä. Ngoµi ra vÊn ®Ò giao hµng ®óng lóc, ®óng thêi h¹n còng lµ yÕu tè v« cïng quan träng trong s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, nhÊt lµ khi mµ c¸c ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt “ Võa ®óng lóc”, “ Kh«ng kho” ®ang ®­îc thÞnh hµnh t¹i c¸c C«ng ty hµng ®Çu. Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ®©y ng-êi ta ®· h×nh thµnh kh¸i niÖm chÊt l-îng tæng hîp ®-îc m« t¶ nh- sau: LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 2 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi Tháa m·n nhu cÇu Gi¸ c¶ Giao hµng DÞch vô H×nh 1.2. C¸c yÕu tè cña chÊt l-îng tæng hîp 1.3. Mét sè yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm ChÊt l-îng s¶n phÈm (CLSP) lµ vÊn ®Ò tæng hîp, lµ kÕt qu¶ cña mét qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng vµ c¶ sau khi tiªu dïng n÷a. Do ®ã, cã thÓ nãi nã chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu yÕu tè, ®iÒu kiÖn liªn quan trong suèt chu kú sèng cña nã. Tuy nhiªn møc ®é ¶nh h-ëng cña c¸c yÕu tè ®ã ®Õn CLSP l¹i kh¸c nhau. Theo quan ®iÓm qu¶n lý vµ thùc tiÔn s¶n xuÊt kinh doanh, cã thÓ thÊy CLSP phô thuéc vµo c¸c yÕu tè quan träng sau: 1.3.1. C¸c yÕu tè ë tÇm vÜ m« 1.3.1.1. Nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ BÊt kú ë tr×nh ®é s¶n xuÊt nµo, CLSP bao giê còng bÞ rµng buéc chi phèi bëi hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn vµ nhu cÇu cô thÓ cña nÒn kinh tÕ: * Phô thuéc vµo ®ßi hái cña thÞ tr-êng: Nhu cÇu cña thÞ tr-êng thÕ nµo ? Nh÷ng ®ßi hái vÒ ®Æc tr-ng kü thuËt, ®iÒu kiÖn cung øng vÒ mÆt chÊt l-îng vµ sè l-îng ra sao ?... Nghiªn cøu, nhËn biÕt, nh¹y c¶m th-êng xuyªn víi thÞ tr-êng ®Ó ®Þnh h-íng cho nh÷ng chÝnh s¸ch chÊt l-îng trong hiÖn t¹i vµ t-¬ng lai lµ mét nhiÖm vô quan träng khi x©y dùng nh÷ng chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt h-íng vÒ thÞ tr-êng. * Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, nÒn s¶n xuÊt: VÊn ®Ò ë ®©y lµ kh¶ n¨ng kinh tÕ (tµi nguyªn, tÝch luü, ®Çu t-…), tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ (trang thiÕt LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 3 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi bÞ, bÝ quyÕt, con ng-êi…) trªn c¬ së ®ã, cho phÐp lùa chän møc chÊt l-îng phï hîp víi sù ph¸t triÓn chung cña x· héi. CLSP lµ nhu cÇu néi t¹i cña b¶n th©n s¶n xuÊt, cho nªn tr×nh ®é chÊt l-îng s¶n phÈm ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng cho phÐp vµ sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Logic cña vÊn ®Ò ë ®©y lµ: Muèn n©ng cao CLSP ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ, tr×nh ®é s¶n xuÊt… * C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ: CLSP chÞu t¸c ®éng chÆt chÏ vµo c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ: ChÝnh s¸ch vµ h-íng ®Çu t-, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh, chñng lo¹i s¶n phÈm. ChÝnh s¸ch thuÕ kho¸, c¸c qui ®Þnh vÒ viÖc xuÊt nhËp khÈu… C¸c chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i trong tõng thêi kú. ViÖc kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ cho phÐp x¸c ®Þnh tr×nh ®é chÊt l-îng vµ møc chÊt l-îng tèi -u, x¸c ®Þnh c¬ cÊu mÆt hµng còng nhx©y dùng chiÕn l-îc con ng-êi trong tæ chøc phï hîp ®-êng lèi ph¸t triÓn chung. * ChÝnh s¸ch gi¸ c¶: Cho phÐp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ s¶n phÈm cña m×nh trªn th-¬ng tr-êng. Dùa vµo hÖ thèng gi¸ c¶, doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng c¸c chiÕn l-îc c¹nh tranh vµ t×m mäi c¸ch n©ng cao CLSP mµ kh«ng sî bÞ chÌn Ðp vÒ gi¸. * ChÝnh s¸ch ®Çu t-: QuyÕt ®Þnh qui m« vµ h-íng ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Dùa vµo chÝnh s¸ch ®Çu t-, nhµ s¶n xuÊt míi cã kÕ ho¹ch ®Çu t- cho c«ng nghÖ, cho huÊn luyÖn, ®µo t¹o, n©ng cao, n¨ng suÊt lao ®éng vµ CLSP. Cã thÓ nãi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong viÖc x©y dùng nh÷ng chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh dµi h¹n, viÖc b×nh æn vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, hiÖu qu¶ chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ. 1.3.1.2. Sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt Víi sù ph¸t triÓn nhanh vµ m¹nh mÏ, ngµy nay khoa häc kü thuËt ®· vµ ®ang trë thµnh mét lùc l-îng s¶n xuÊt trùc tiÕp, do ®ã, chÊt l-îng cña bÊt kú s¶n phÈm nµo còng g¾n liÒn vµ bÞ quyÕt ®Þnh bëi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, ®Æc biÖt lµ viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. Chu kú c«ng nghÖ ngµy mét ng¾n ®i, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ngµy cµng cã kh¶ n¨ng cung cÊp ®-îc nhiÒu tiÖn Ých vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tèi -u h¬n, nh-ng còng chÝnh v× vËy mµ nh÷ng chuÈn mùc vÒ chÊt l-îng còng th-êng xuyªn trë nªn l¹c hËu. LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 4 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi Lµm chñ ®-îc khoa häc kü thuËt, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó øng dông mét c¸ch nhanh nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc n©ng cao CLSP. 1.3.1.3. HiÖu lùc cña c¬ chÕ qu¶n lý Dï ë bÊt cø h×nh th¸I kinh tÕ nµo, s¶n xuÊt lu«n chÞu sù t¸c ®éng cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, kü thuËt vµ x· héi nhÊt ®Þnh. HiÖu lùc cña c¬ chÕ qu¶n lý ¶nh h-ëng ®Õn CLSP chñ yÕu ë c¸c mÆt sau: - Trªn c¬ së mét hÖ thèng luËt ph¸p chÆt chÏ qui ®Þnh nh÷ng hµnh vi, th¸i ®é vµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña nhµ s¶n xuÊt ®èi víi viÖc cung øng s¶n phÈm ®¶m b¶o chÊt l-îng, Nhµ n-íc tiÕn hµnh kiÓm tra theo dâi chÆt chÏ mäi ho¹t ®éng cña ng-êi s¶n xuÊt nh»m b¶o vÖ ng-êi tiªu dïng. - C¨n cø vµo nh÷ng môc tiªu cô thÓ trong tõng thêi kú Nhµ n-íc cho phÐp xuÊt nhËp khÈu c¸c chñng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau. §iÒu nµy còng lµm cho c¸c nhµ s¶n xuÊt cÇn ph¶i quan t©m khi x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. - VÒ chøc n¨ng qu¶n lý cña Nhµ n-íc ®èi víi CLSP, viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch th-ëng ph¹t vÒ CLSP còng ¶nh h-ëng ®Õn tinh thÇn cña c¸c doanh nghiÖp trong nh÷ng cè g¾ng c¶i tiÕn chÊt l-îng. ViÖc khuyÕn khÝch vµ hç trî cña Nhµ n-íc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, tµi chÝnh nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o chÊt l-îng. §©y lµ nh÷ng ®ßn bÈy quan träng trong viÖc qu¶n lý CLSP, ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn æn ®Þnh cña s¶n xuÊt, ®¶m b¶o uy tÝn vµ quyÒn lîi cña ng-êi s¶n xuÊt vµ ng-êi tiªu dïng. 1.3.1.4. Nh÷ng yÕu tè vÒ v¨n ho¸, truyÒn thèng – thãi quen CLSP lµ sù ®¸p øng, tháa m·n nh÷ng nhu cÇu x¸c ®Þnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cô thÓ, do ®ã quan niÖm vÒ tÝnh h÷u Ých mµ s¶n phÈm mang l¹i cho mçi mét ng-êi, mçi mét d©n téc còng kh¸c nhau. Mét s¶n phÈm ë n¬i nµy ®-îc coi lµ cã chÊt l-îng, nh-ng ë n¬i kh¸c l¹i kh«ng thÓ chÊp nhËn ®-îc do nh÷ng qui ®Þnh riªng vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸ x· héi, ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c nhau… LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 5 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi Tr×nh ®é v¨n ho¸ kh¸c nhau, nh÷ng ®ßi hái vÒ chÊt l-îng còng kh«ng gièng nhau… V× vËy khi th©m nhËp thÞ tr-êng viÖc cÇn quan t©m hµng ®Çu lµ t×m hiÓu v¨n ho¸, con ng-êi, truyÒn thèng d©n téc n¬i mµ doanh nghiÖp sÏ ®Õn lµm ¨n. 1.3.2. C¸c yÕu tè ë tÇm vi m« (qui t¾c 4M) 1.3.2.1. YÕu tè con ng-êi (Men): M1 Nhãm yÕu tè con ng-êi bao gåm c¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp, c¸n bé c«ng nh©n viªn trong mét ®¬n vÞ vµ ng-êi tiªu dïng. §èi víi c¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp cÇn cã nhËn thøc míi vÒ viÖc n©ng cao CLSP, ®Ó cã nh÷ng chñ tr-¬ng, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ CLSP, thÓ hiÖn trong mèi quan hÖ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vËt chÊt tinh thÇn, vÒ quyÒn -u tiªn cung cÊp nguyªn vËt liÖu, gi¸ c¶, tû lÖ l·i vay vèn… §èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong mét doanh nghiÖp ph¶i cã nhËn thøc r»ng viÖc n©ng cao CLSP lµ tr¸ch nhiÖm vµ vinh dù cña mäi thµnh viªn, lµ sù sèng cßn, lµ quyÒn lîi thiÕt th©n ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ còng lµ cña chÝnh b¶n th©n m×nh. 1.3.2.2. YÕu tè nguyªn nhiªn vËt liÖu (Materials): M2 §©y lµ yÕu tè c¬ b¶n cña ®Çu vµo, cã ¶nh h-ëng quyÕt ®Þnh ®Õn CLSP. Muèn cã s¶n phÈm ®¹t chÊt l-îng (theo yªu cÇu cña thÞ tr-êng, thiÕt kÕ…) ®iÒu tr-íc tiªn nguyªn vËt liÖu ®Ó t¹o ra s¶n phÈm ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu vÒ chÊt l-îng, nghÜa lµ ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp cho c¬ së s¶n xuÊt nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®óng sè l-îng, chñng lo¹i, ®óng møc chÊt l-îng, ®óng kú h¹n, cã nh- vËy c¬ së s¶n xuÊt míi chñ ®éng æn ®Þnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch chÊt l-îng. 1.3.2.3. YÕu tè kü thuËt – c«ng nghÖ – thiÕt bÞ (Machines): M3 NÕu yÕu tè nguyªn vËt liÖu lµ yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh vÒ chÊt l-îng cña s¶n phÈm th× yÕu tè kü thuËt, c«ng nghÖ, thiÕt bÞ l¹i cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, cã t¸c dông quyÕt ®Þnh viÖc h×nh thµnh CLSP. Trong s¶n xuÊt hµng ho¸, ng-êi ta sö dông vµ phèi trén nhiÒu nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau vÒ thµnh phÇn, vÒ tÝnh chÊt, vÒ c«ng dông. N¾m v÷ng ®-îc ®Æc tÝnh cña nguyªn vËt liÖu ®Ó thiÕt kÕ s¶n phÈm lµ ®iÒu cÇn thiÕt, song trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o, viÖc theo dâi kh¶o s¸t chÊt l-îng s¶n phÈm theo tû lÖ phèi trén lµ ®iÒu quan träng ®Ó LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 6 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi më réng mÆt hµng, thay thÕ nguyªn vËt liÖu, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c chÕ ®é gia c«ng ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao CLSP. Nh×n chung c¸c s¶n phÈm hiÖn ®¹i ph¶i cã kÕt cÊu gän nhÑ, thanh nh·, ®¬n gi¶n, ®¶m b¶o tho¶ m·n toµn diÖn c¸c yªu cÇu sö dông. C«ng nghÖ, kü thuËt, cã ¶nh h-ëng lín quyÕt ®Þnh CLSP. §©y lµ qu¸ tr×nh phøc t¹p, võa lµm thay ®æi Ýt nhiÒu, hoÆc bæ sung, c¶i thiÖn nhiÒu tÝnh chÊt ban ®Çu cña nguyªn vËt liÖu theo h-íng sao cho phï hîp víi c«ng dông cña s¶n phÈm. Ngoµi yÕu tè kü thuËt, c«ng nghÖ cÇn ph¶i chó ý ®Õn viÖc lùa chän thiÕt bÞ. Kinh nghiÖm cho thÊy r»ng, kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®-îc ®æi míi, nh-ng thiÕt bÞ cò kü th× kh«ng thÓ nµo n©ng cao ®-îc CLSP. Hay nãi c¸ch kh¸c nhãm yÕu tè kü thuËt, c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cã mèi quan hÖ t-¬ng hç kh¸ chÆt chÏ, gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao CLSP vµ t¨ng tÝnh c¹nh tranh trªn th-¬ng tr-êng, ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i, nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cã chÊt l-îng cao, gi¸ thµnh h¹. 1.3.2.4. YÕu tè ph-¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý (Methods): M4 Cã nguyªn vËt liÖu tèt, cã kü thuËt c«ng nghÖ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, nh-ng kh«ng biÕt tæ chøc qu¶n lý lao ®éng, tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc thùc hiÖn tiªu chuÈn, tæ chøc kiÓm tra CLSP, tæ chøc tiªu thô, vËn chuyÓn, dù trï, b¶o qu¶n s¶n phÈm hµng ho¸, tæ chøc söa ch÷a, b¶o hµnh…hay nãi c¸ch kh¸c kh«ng biÕt tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh th× kh«ng thÓ n©ng cao ®-îc CLSP. 1.4. Qu¶n lý chÊt l-îng ChÊt l-îng kh«ng tù sinh ra, chÊt l-îng kh«ng ph¶i lµ kÕt qu¶ ngÉu nhiªn, nã lµ kÕt qu¶ cña sù t¸c ®éng cña hµng lo¹t yÕu tè cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau. Muèn ®¹t ®-îc chÊt l-îng mong muèn cÇn ph¶i qu¶n lý mét c¸ch ®óng ®¾n c¸c yÕu tè nµy. Ho¹t ®éng qu¶n lý trong lÜnh vùc chÊt l-îng ®-îc gäi lµ qu¶n lý chÊt l-îng. Ph¶i cã hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm ®óng ®¾n vÒ qu¶n lý chÊt l-îng míi gi¶i quyÕt tèt bµi to¸n chÊt l-îng. Qu¶n lý chÊt l-îng ®· ®-îc ¸p dông trong mäi ngµnh c«ng nghiÖp, kh«ng chØ trong s¶n xuÊt mµ trong mäi lÜnh vùc, trong mäi lo¹i h×nh c«ng ty qui m« lín hay qui m« nhá, cho dï cã tham gia vµo thÞ tr-êng quèc tÕ hay kh«ng. Qu¶n lý chÊt l-îng ®¶m b¶o cho c«ng ty lµm ®óng nh÷ng viÖc ph¶i lµm vµ nh÷ng viÖc quan träng. NÕu c¸c c«ng ty muèn c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng quèc tÕ, ph¶i t×m LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 7 Tr-êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi hiÓu vµ ¸p dông c¸c kh¸i niÖm vÒ qu¶n lý chÊt l-îng cã hiÖu qu¶. D-íi ®©y lµ mét sè thuËt ng÷ liªn quan ®Õn qu¶n lý chÊt l-îng: - Qu¶n lý chÊt l-îng: lµ mét ho¹t ®éng cã chøc n¨ng qu¶n lý chung nh»m ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, môc tiªu, tr¸ch nhiÖm vµ thùc hiÖn chóng b»ng c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau. - ChÝnh s¸ch chÊt l-îng: Toµn bé ý ®å vµ ®Þnh h-íng vÒ chÊt l-îng do l·nh ®¹o cao nhÊt cña doanh nghiÖp chÝnh thøc c«ng bè. - Ho¹ch ®Þnh chÊt l-îng: C¸c ho¹t ®éng nh»m thiÕt lËp c¸c môc tiªu vµ yªu cÇu ®èi víi chÊt l-îng vµ ®Ó thùc hiÖn c¸c yÕu tè cña hÖ thèng chÊt l-îng. - KiÓm so¸t chÊt l-îng: C¸c kü thuËt vµ ho¹t ®éng t¸c nghiÖp ®-îc sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu chÊt l-îng. - §¶m b¶o chÊt l-îng: Mäi ho¹t ®éng cã kÕ ho¹ch vµ cã hÖ thèng trong hÖ thèng chÊt l-îng, vµ ®-îc kh¼ng ®Þnh nÕu cÇn, ®Ó ®em l¹i lßng tin tho¶ ®¸ng r»ng thùc tÕ tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu ®èi víi chÊt l-îng. §Ó ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt l-îng tèt vµ cã hiÖu qu¶, ®¸p øng ®-îc chÝnh s¸ch do doanh nghiÖp ®Ò ra, ta h·y xem chÊt l-îng chÞu t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè nµo: Marketing vµ nghiªn cøu thÞ tr-êng ThiÕt kÕ vµ ph¸t triÓn Xö lý cuèi chu kú sö dông Ho¹ch ®Þnh qu¸ tr×nh vµ triÓn khai DÞch vô hËu m·i Chu tr×nh ChÊt l-îng Trî gióp kü thuËt L¾p ®Æt, ®-a vµo sö dông B¸n, ph©n phèi Cung øng S¶n xuÊt hay chuÈn bÞ dÞch vô §ãng gãi, l-u kho KiÓm tra x¸c nhËn H×nh 1.4. C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm LuËn v¨n Th¹c sÜ QTKD 8