Tài liệu Phân tích báo cáo tài chính công ty cp chứng khoán sài gòn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC HOA SEN KHOA KINH TẾ THƢƠNG MẠI ĐỀ ÁN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN Giảng viên hƣớng dẫn: Nguyễn Thanh Nam Danh sách sinh viên thực hiện: 1. Bùi Phúc Duy Đức 2. Lê Trần Ngọc Diệp 3. Trần Thị Thùy Dƣơng 090592 093333 093339 4. Trƣơng Hoàng Bích Dung 061325 Tháng 12/2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC HOA SEN KHOA KINH TẾ THƢƠNG MẠI ĐỀ ÁN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN Giảng viên hƣớng dẫn: Nguyễn Thanh Nam Danh sách sinh viên thực hiện: STT Họ và tên 1 Bùi Phúc Duy Đức 090592 2 Lê Trần Ngọc Diệp 093333 3 Trần Thị Thùy Dƣơng 093339 4 Trƣơng Hoàng Bích Dung 061325 Ngày nộp đề án: Ngƣời nhận đề án (ký và ghi rõ họ tên): i MSSV Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Trích yếu Trong nền kinh tế thị trƣờng cạnh tranh hiện nay, sự tồn tại và phát triển vững mạnh của doanh nghiệp không chỉ phụ thuộc vào hiệu quả kinh doanh mà còn phụ thuộc vào tình hình tài chính của bản thân doanh nghiệp. Ở bất kỳ doanh nghiệp nào, hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đều gắn liền với hoạt động tài chính và không thể tách khỏi quan hệ trao đổi tồn tại giữa các đơn vị kinh tế. Hoạt động tài chính có mặt trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất kinh doanh, từ khâu tạo vốn trong doanh nghiệp đến khâu phân phối tiền lãi thu đƣợc từ kết quả hoạt động. Vì vậy, việc đánh giá hoạt động tài chính chủ yếu dựa trên thông tin do báo cáo tài chính của doanh nghiệp mang lại đƣợc nhiều đối tƣợng khác quan tâm nhƣ các cá nhân, các tổ chức, ngân hàng, nhà đầu tƣ,… Mỗi đối tƣợng này sẽ quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp ở các góc độ và mục đích khác nhau. Nhìn chung, họ đều chú ý đến khả năng tạo ra các dòng tiền mặt, khả năng sinh lợi, khả năng thanh toán, mức lợi nhuận tối đa,… Xuất phát từ nhận thức về tầm quan trọng của việc phân tích tình hình tài chính thông qua hệ thống báo cáo tài chính của doanh nghiệp đã đƣợc kiểm toán và công bố, chúng tôi chọn đề án với đề tài: “Phân tích báo cáo tài chính Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn” dựa trên phƣơng pháp thu thập, tính toán, so sánh và nhận xét các chỉ số tài chính. Kết quả đạt đƣợc từ đề án này là chúng tôi không chỉ nắm bắt đƣợc những kiến thức cơ bản trong quá trình phân tích mà còn biết cách sử dụng thông tin để đánh giá đúng sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi và triển vọng, từ đó đƣa ra các quyết định đúng đắn và phƣơng án cải thiện phù hợp cho doanh nghiệp. Qua đó, việc thƣờng xuyên tiến hành phân tích tài chính sẽ giúp cho các nhà doanh nghiệp và các cơ quan chủ quản cấp trên thấy rõ thực trạng hoạt động tài chính, xác định đầy đủ và đúng đắn nguyên nhân cũng nhƣ mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố để có những giải pháp hữu hiệu nhằm ổn định và tăng cƣờng tình hình tài chính. i Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Nhận xét của giảng viên hƣớng dẫn ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ii Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Mục lục Trích yếu………………………………………………………………………………..i Nhận xét của giảng viên hƣớng dẫn ............................................................................... ii Mục lục .......................................................................................................................... iii Lời cảm ơn .......................................................................................................................1 Nhập đề ............................................................................................................................3 CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN (SSI) 1. Giới thiệu công ty .....................................................................................................4 1.1 Lịch sử hình thành..............................................................................................4 1.2 Lĩnh vực hoạt động của công ty .........................................................................5 1.3 Vị thế của công ty trong ngành ..........................................................................6 1.4 Chiến lƣợc phát triển ..........................................................................................7 2. Phân tích ngành .........................................................................................................7 2.1 Tổng quan về ngành dịch vụ tài chính – chứng khoán .........................................7 2.2 Tiềm năng của ngành trong tƣơng lai ................................................................8 2.3 Khả năng cạnh tranh giữa các công ty cùng ngành ............................................10 3. Phân tích SWOT .....................................................................................................11 3.1 Điểm mạnh ..........................................................................................................11 3.2 Điểm yếu .............................................................................................................11 3.3 Cơ hội ..................................................................................................................12 3.4 Thách thức ..........................................................................................................12 4. Phân tích chế độ kế toán .........................................................................................12 4.1 Các chính sách kế toán chủ yếu .......................................................................12 4.1.1 Chuẩn mực và hệ thống kế toán áp dụng ..................................................12 4.1.2 Hình thức sổ kế toán áp dụng ....................................................................13 4.1.3 Niên độ kế toán .........................................................................................13 4.1.4 Đồng tiền kế toán ......................................................................................13 4.1.5 Những khoản mục quan trọng trên bảng cân đối kế toán .........................13 iii Đại học Hoa Sen 4.2 Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Các phƣơng pháp kế toán chủ yếu ...................................................................14 4.2.1 Các khoản phải thu ....................................................................................14 4.2.2 Tài sản cố định (hữu hình, vô hình) ..........................................................14 4.2.3 Bất động sản đầu tƣ ...................................................................................14 4.2.4 Khấu hao và khấu trừ ................................................................................14 4.2.5 Thuê tài sản ...............................................................................................15 4.2.6 Đầu tƣ chứng khoản ..................................................................................15 4.2.7 Dự phòng giảm giá chứng khoán, trài phiếu .............................................15 4.2.8 Đầu tƣ vào công ty liên kết .......................................................................15 4.2.9 Các khoản phải trả và chi phí trích trƣớc ..................................................15 4.2.10 Các nghiệp vụ bằng ngoại tệ .....................................................................16 4.2.11 Cổ phiếu quỹ .............................................................................................16 4.2.12 Ghi nhận doanh thu ...................................................................................16 4.2.13 Các quỹ ......................................................................................................16 4.3 Một số thay đổi về chính sách kế toán trong năm 2009, 2010 và 2011 ...........16 4.3.1 Năm 2009 ..................................................................................................16 4.3.2 Năm 2010 ..................................................................................................17 4.3.3 Năm 2011 ..................................................................................................17 CHƢƠNG 2: PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN (SSI) VÀ SO SÁNH VỚI CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN TPHCM (HSC)...............................................................................................18 1. Phân tích tình hình tài chính của cty ......................................................................18 2. Phân tích Dupont ....................................................................................................22 3. Phân tích tƣơng đối và tuyệt đối ............................................................................24 3.1 Năm 2010 .............................................................................................................24 3.1.1 Bảng cân đối kế toán .....................................................................................24 3.1.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .........................................................26 3.2 Năm 2011 .............................................................................................................27 3.2.1 Bảng cân đối kế toán .....................................................................................27 iv Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại 3.2.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .........................................................29 3.3 Kết luận ................................................................................................................30 4. Phân tích tình hình tài trợ và mức độ bảo đảm vốn theo quan điểm luân chuyển vốn ……………………………………………………………………………………32 4.1 Cân đối 1 ..........................................................................................................32 4.2 Cân đối 2 ..........................................................................................................33 4.3 Cân đối 3 ..........................................................................................................34 4.4 Cân đối 4 ..........................................................................................................35 4.5 Kết luận ............................................................................................................37 5. Đánh giá tín nhiệm .................................................................................................38 6. Mục tiêu kinh doanh và dự báo nhu cầu tài chính 2012 ........................................40 Tài liệu tham khảo .........................................................................................................43 Phụ lục ...........................................................................................................................44 v Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Lời cảm ơn Trong quá trình thực hiện đề án, ngoài việc thu thập các số liệu thực tế từ các tài liệu, công cụ tìm kiếm,… chúng tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn và giúp đỡ tận tình của thầy Nguyễn Thanh Nam – Giảng viên khoa Kinh tế và Thƣơng mại. Thầy không chỉ truyền đạt các kiến thức cơ bản mà còn tạo điều kiện cho chúng tôi nắm bắt những tình huống thực tế một cách khách quan nhất. Qua đó, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy Nguyễn Thanh Nam đã hỗ trợ chúng tôi nghiên cứu và hoàn thiện đề án một cách tốt đẹp. 1 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Danh mục hình ảnh và bảng biểu Hình 1.1 Biểu đổ biến động doanh thu và lợi nhuận CTTCK Hình 1.2 Biểu đồ thể hiện các nguồn thu chủ yếu của các CTCK Bảng 1.1Thị phần môi giới cổ phiếu của 10 công ty CK trên HSX và HNX năm 2011 Bảng 2.1 Phân tích bảng cân đối kế toán 2010 Bảng 2.2 Phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 2010 Bảng 2.3 Phân tích Bảng cân đối kế toán 2011 Bảng 2.4 Phân tích Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 2011 Bảng 2.5 Phần trăm trên doanh thu của các khoản trên Bảng cân đối kế toán năm 2011 2 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Nhập đề Thị trƣờng chứng khoán từ khi ra đời cho đến thời kì hoàng kim của mình đã trải qua nhiều giai đoại phát triển về lƣợng và chất. Cùng với sự phát triển của thị trƣờng là sự gia tăng nhanh chóng số lƣợng các công ty chứng khoán. Tuy nhiên quy mô của thị trƣờng chứng khoán Việt Nam còn quá nhỏ cùng với việc chịu ảnh hƣởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, số lƣợng các công ty chứng khoán hiện nay là quá nhiều. Trong một môi trƣờng cạnh tranh khốc liệt nhƣ vậy, công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn vẫn vƣợt lên và trở thành một trong những công công ty chứng khoán khoán dẫn đầu và uy tín. Những thành tựu mà SSI đạt đƣợc từ khi thành lập đến nay đã giúp nhóm quyết định chọn công ty để thực hiện phận tích báo cáo tài chính. 3 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN (SSI) 1. Giới thiệu công ty Tên tổ chức: Công ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn. Tên tiếng anh: Saigon Securities Incorporation. Tên viết tắt: SSI. Trụ sở chính: 72 Nguyễn Huệ, Phƣờng Bến Nghé, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam. Điện thoại: +84 8 38242897 Fax: +84 8 38242997 Website: http://www.ssi.com.vn/ 1.1 Lịch sử hình thành Ngày 30/12/1999, SSI là doanh nghiệp hoạt động dƣới hình thức Công ty cổ phần, đƣợc thành lập với vốn điều lệ ban đầu là 6 tỷ đồng và đặt trụ sở chính tại TP.HCM. Ngày 05/04/2000, SSI đƣợc Uỷ ban chứng khoán Nhà Nƣớc cấp giấy phép hoạt động kinh doanh chứng khoán với 2 nghiệp vụ chính là môi giới và tƣ vấn đầu tƣ chứng khoán. Tháng 2/2001, SSI tăng vốn điều lệ lên 9 tỷ đồng. Tháng 7/2001, SSI tăng vốn điều lệ lên 20 tỷ đồng và 4 nghiệp vụ chính: Tƣ vấn đầu tƣ, môi giới, tự doanh và lƣu ký chứng khoán. Ngày 09/07/2002, Mở chi nhánh tại Hà Nội. Tháng 04/2004, SSI tăng vốn điều lệ lên 23 tỷ đồng. Tháng 02/2005, SSI tăng vốn điều lệ lên 26 tỷ đồng và 5 nghiệp vụ chính: Tƣ vấn đầu tƣ, môi giới, tự doanh, lƣu ký chứng khoán và quản lý danh mục đầu tƣ. Tháng 06/2005, SSI tăng vốn điều lệ lên 52 tỷ đồng, bổ sung nghiệp vụ bảo lãnh phát hành. Tháng 02/2006, SSI tăng vốn điều lệ lên 120 tỷ đồng. 4 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Tháng 05/2006, SSI tăng vốn điều lệ lên 300 tỷ đồng và trở thành công ty chứng khoán có quy mô vớn lớn nhất trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam tại thời điểm đó. Tháng 09/2006, SSI tăng vốn điều lệ lên 500 tỷ đồng. Ngày 15/12/2006, Cổ phiếu của công ty chính thức giao dịch tại Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội (nay là Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (sàn HNX)) Tháng 07/2007, SSI tăng vốn điều lệ lên 799.999.170.000 đồng. Ngày 03/08/2007, Công ty quản lý quỹ SSI, 100% vốn của SSI, Công ty TNHH MTV của SSI đƣợc thành lập. Tháng 09/2007, SSI phát hành thêm 555.600 trái phiếu chuyển đổi (55.560 tỷ đồng mệnh giá) cho một cổ đông chiến lƣợc là ngân hàng ANZ. Ngày 29/10/2007, Cổ phiếu SSI chuyển sang niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (sàn HOSE). Tháng 03/2008, SSI tăng vốn điều lệ lên 1.199.998.710.000 đồng. Tháng 04/2008, SSI tăng vốn điều lệ lên 1.366.666.710.000 đồng. Ngày 30/01/2009, Vốn điều lệ đạt 1.533.334.710.000 đồng. Ngày 03/07/2009, Công ty quản lý quỹ của SSI (SSIAM) là công ty đầu tiên đƣợc cấp giấy phép hoạt động kinh doanh ở nƣớc ngoài. Ngày 03/03/2010, Uỷ ban chứng khoán Nhà Nƣớc quyết định điều chỉnh giấy phép hoạt động kinh doanh và công nhận vốn điều lệ mới của công ty là 1.755.558.710.000 đồng. Ngày 29/03/2010, Công ty hoàn tất thủ tục tăng vốn điều lệ 3.541.117.420.000 đồng do chia cổ phiếu thƣởng theo tỷ lệ 1:1 theo danh sách cổ đông hƣởng quyền đã chốt ngày 29/03/2010. Ngày 18/05/2010, Uỷ ban chứng khoán Nhà Nƣớc đã điều chỉnh giấy phép thành lập và hoạt động của công ty công nhận vốn điều lệ mới. Ngày 30/01/2012, Điều chỉnh giấy phép thành lập, tăng vốn điều lệ lên 3.526.117.420.000 đồng. 1.2 Lĩnh vực hoạt động của công ty Dịch vụ chứng khoán: SSI cung cấp các dịch vụ môi giới chứng khoán, lƣu ký chứng khoán; dịch vụ IPO, dịch vụ hỗ trợ thu xếp vốn và các dịch vụ hỗ trợ giao dịch,… 5 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Quản lý quỹ: SSI cung cấp các sản phẩm đầu tƣ bao gồm các quỹ đầu tƣ và quản lý danh mục đầu tƣ thông qua công ty quản lý quỹ SSI. Dịch vụ ngân hàng đầu tư: SSI cung cấp các sản phẩm dịch vụ đa dạng bao gồm dịch vụ thị trƣờng vốn, dịch vụ thị trƣờng nợ, mua bán sát nhập doanh nghiệp, định giá doanh nghiệp, tƣ vấn cổ phiếu doanh nghiệp tƣ nhân, tái cấu trúc doanh nghiệp và các nghiệp vụ phái sinh. Giao dịch và đầu tư tự doanh: SSI cũng góp phần thúc đẩy các giao dịch của khách hàng và thị trƣờng thông qua hoạt động giao dịch tự doanh cũng nhƣ đầu tƣ vào các trái phiếu và cổ phiếu. Phân tích và tư vấn đầu tư: Song song với các mảng kinh doanh chính, SSI còn cung cấp các sản phẩm nghiên cứu phân tích thông qua bộ phận Phân tích và tƣ vấn đầu tƣ. Đây chính là các dịch vụ giá trị gia tăng cốt lõi phục vụ các khách hàng tổ chức và cá nhân của công ty, đồng thời là thành phần cấu thành gói dịch vụ của Dịch vụ chứng khoán, Dịch vụ ngân hàng đầu tƣ và quản lý quỹ. Các báo cáo phân tích tập trung vào phân tích cơ bản cổ phiếu, phân tích kinh tế và phân tích chiến lƣợc đầu tƣ. 1.3 Vị thế của công ty trong ngành Trong báo cáo của ngân hàng thế giới tại hội nghị nhóm các nhà tƣ vấn tài trợ cho Việt Nam vào cuối tháng 12/2007, SSI vào nhóm 10 công ty niêm yết hàng đầu trên Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM có chất lƣợng kinh doanh tốt nhất theo EPS và P/E. Ngày 29/02/2008, tổ chức tài chính Merrill Lynch lựa chọn cổ phiếu SSI đại diện duy nhất của Việt Nam đƣa vào danh sách đầu tƣ thiết lập chỉ số ML Frontier theo các tiêu chí về tính thanh khoản, thị giá vốn và tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tƣ nƣớc ngoài. Năm 2009, SSI có thị phần giao dịch chứng khoán (gồm cổ phiếu chƣa niêm yết và đã niêm yết) đạt khoảng 8% tại Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM và khoảng 4,52% tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. SSI hiện quản lý trên 35.000 tài khoản, lƣợng tài khoản nƣớc ngoài do SSI quản lý chiếm 39% tổng số lƣợng mở tài khoản nƣớc ngoài tại Việt Nam. Trong quý 1/2010 thị phần môi giới của công ty tại sàn HOSE đạt 8,47% đứng thứ 2 sau công ty cổ phần chứng khoán Thăng Long, tại sàn HNX thị phần môi giới của công ty đạt 4,51% xếp thứ 4. Thị phần môi giới chứng khoán trên sàn HNX năm 2010 6 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại của công ty đạt 4,004% đứng thứ 6 và thị phần môi giới trái phiếu đạt 2,418% đứng thứ 9 thị trƣờng. Thị giá môi giới cổ phiếu và chứng chỉ quỹ, trái phiếu trên sàn HOSE trong quý 3/2011 của công ty đứng thứ 1 và lần lƣợt là 15,81% và 90,6249%. Trên sàn HNX thị phần môi giới chứng khoán của công ty đứng thứ 7 với 4,081%, môi giới trái phiếu đứng thứ 3 với 10,418%. 1.4 Chiến lƣợc phát triển Chiến lược tổ chức: Xây dựng các bộ phận tƣ vấn doanh nghiệp, tƣ vấn đầu tƣ, môi giới chứng khoán mạnh và độc lập trên cơ sở đảm bảo nguyên tắc “bức tƣờng lửa” giữa các bộ phận. Bên cạnh việc chuyển đổi mô hình hoạt động ban lãnh đạo SSI cũng đang bắt đầu triển khai mở rộng thêm mạng lƣới phòng giao dịch nhằm cung cấp thêm nhiều điểm nhận lệnh và giao dịch tiện lợi cho khách hàng. Chiến lược khách hàng: SSI phát triển mạng lƣới các đối tác chiến lƣợc ở các thị trƣờng và các lĩnh vực khác nhau thông qua hợp tác toàn diện để lựa chọn và giới hạn khách hàng nhằm đảm bảo chất lƣợng dịch vụ tốt nhất cho cả doanh nghiệp và nhà đầu tƣ. Chiến lược đầu tư: Đối với cả hoạt động đầu tƣ tự doanh và đầu tƣ uỷ thác cho khách hàng, SSI lựa chọn các doanh nghiệp ổn định, phát triển bền vững, không đầu tƣ chạy theo các xu thế ngắn hạn của thị trƣờng. Chiến lược nhân sự: SSI phát triển chiến lƣợc nhân sự năng động nhằm thu hút đƣợc những cá nhân xuất sắc tham gia và gắn bó lâu dài với công ty. Chiến lược công nghệ: Phát triển hệ thống công nghệ thông tin đồng bộ theo tiêu chuẩn quốc tế đảm bảo cung cấp các công cụ hữu hiệu cho các hoạt động giao dịch – bao gồm giao dịch trực tuyến, phần mềm quản lý tài sản, quản lý rủi ro… 2. Phân tích ngành 2.1 Tổng quan về ngành dịch vụ tài chính – chứng khoán Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trƣờng và nhu cầu huy động vốn, mở rộng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, ngành dịch vụ tài chính chứng khoán đã có những bƣớc phát triển đáng kể. Năm 2009, trong khi nền kinh tế cả nƣớc chịu ảnh hƣởng nặng nề từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu thì thị 7 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại trƣờng chứng khoán Việt Nam lại có dấu hiệu hồi phục so với năm 2008 tạo đà cho các công ty chứng khoán đang hoạt động mở rộng kinh doanh và có lãi đáng kể. Số lƣợng tài khoản giao dịch tại các CTCK cũng tăng mạnh với tổng số tài khoản trên 800.000 tài khoản, tăng 1,5 lần so với năm 2008. Quy mô vốn hoạt động của các CTCK ngày càng đƣợc nâng cao. Tính đến cuối năm 2009, tổng số vốn điều lệ của các CTCK là 24.855 tỷ đồng, tăng 9,4% so với năm 2008. Tuy nhiên, năm 2011 diễn biến thị trƣờng chứng khoán có xu hƣớng giảm. Vào thời điểm cuối năm 2011, giá cổ phiếu của 2 sàn lớn nhất ở Việt Nam đă rớt về mức giá quá thấp, phần lớn các cổ phiếu này đều lui về mệnh giá hoặc thậm chí dƣới mệnh giá. Số lƣợng tài khoản giao dịch chứng khoán đă vƣợt hơn con số 1 triệu của năm 2010, tuy nhiên, trƣớc tình hình thanh khoản thị trƣờng ảm đạm từ cuối năm 2009 đến năm 2011 và tiếp tục sang giữa năm 2012, càng làm gia tăng của số lƣợng tài khoản “chết” càng nhiều. Tổng doanh nghiệp niêm yết trên 2 sàn chứng khoán lên đến 700, tăng trƣởng 8% so với năm 2010, tuy nhiên, do giá chứng khoán sụt giảm đă kéo theo vốn hóa thị trƣờng chỉ còn hơn 500 nghìn tỳ đồng. Nhìn chung do sự tăng trƣởng quá nóng trong những năm 2006-2007, các CTCK ra đời ngày càng nhiều để đáp ứng đƣợc nhu cầu của thị trƣờng. Đến khi có khủng hoảng kinh tế thế giới tác động lên nền kinh tế Việt Nam cùng với sự tác động khách quan từ thị trƣờng, lạm phát cao cũng nhƣ những chính sách của Nhà Nƣớc, ngày càng đòi hỏi khắt khe tính minh bạch, tính thanh khoản, các CTCK yếu kém ngày càng bộc lộ ra nhiều điểm yếu cũng nhƣ khả năng duy trì hoạt động trong tƣơng lai. Các CTCK vẫn tiếp tục gặp nhiều khó khăn từ đầu năm 2011, đã có nhiều CTCK làm ăn thua lỗ kéo dài, sáp nhập, phá sản và hủy niêm yết trên sàn CK, cũng nhƣ các CTCK phải cải tổ lại hệ thống kinh doanh của mình để đối phó đƣợc khủng hoảng kéo dài, mà theo dự báo sẽ kéo dài đến 2013. 2.2 Tiềm năng của ngành trong tƣơng lai Với sự suy giảm mạnh của thị trƣờng trong năm 2011, các công ty chứng khoán lại có thêm một năm suy giảm nhƣ đã từng xảy ra trong năm 2008. Hiện tại, có 27 công ty chứng khoán đang niêm yết, chiếm ¼ tổng lƣợng công ty chứng khoán. Kết quả kinh doanh của các công ty này cũng phần nào thể hiện bức tranh chung của toàn ngành. Trừ SME, Tổng doanh thu của 26 CTCK niêm yết trong năm vừa qua đạt 6.259 tỷ 8 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại đồng, giảm giảm 2.300 tỷ so với năm 2010. Lợi nhuận trƣớc thuế cũng giảm 3.200 tỷ từ 1.758 tỷ xuống -1.408 tỷ đồng. Hình 1.1 Biểu đổ biến động doanh thu và lợi nhuận CTTCK Doanh thu khác là nguồn thu quan trọng nhất của hầu hết các công ty chứng khoán. Nó bao gồm các khoản thu nhập nhƣ lãi tiền gửi, cung cấp các dịch vụ cho nhà đầu tƣ,… Doanh thu từ cung cấp các dịch vụ liên quan chặt chẽ với hoạt động môi giới đều dựa trên hoạt động giao dịch của khách hàng. Hình 1.2 Biểu đồ thể hiện các nguồn thu chủ yếu của các CTCK Nhìn chung các ngành dịch vụ tài chính – chứng khoán đã có 1 năm khó khăn. Hiện tại có rất nhiều công ty yếu kém đang phải rút dần hoạt đông của mình: chứng khoán Trƣờng Sơn, chứng khoán SME,…và tính đến việc sẽ hủy niêm yết; một số các CTCK khác đang gặp vấn đề trong thanh khoản cũng nhƣ việc duy trì hoạt động của chính công ty. Việc tái cấu trúc các công ty chứng khoán là một vấn đề quan trọng hiện nay 9 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại khi nói về triển vọng của ngành trong tƣơng lai. Thu gọn số lƣợng các công ty chứng khoán, cải thiện công nghệ, mạng lƣới môi giới, sản phẩm, nhân sự là điều tối ƣu trong tái cấu trúc lại ngành này trong thời điểm kinh tế trì trệ hiên nay cũng nhƣ trong tƣơng laicho sự phát triển sau này. 2.3 Khả năng cạnh tranh giữa các công ty cùng ngành Mức độ cạnh tranh giữa các công ty chứng khoán hiện nay khá gay gắt, đặc biệt là trong lĩnh vực môi giới. Tại HOSE, công ty Chứng khoán SSI, HSC, Sacombank, ACBS là những công ty có thị phần lớn. Trong đó, SSI là công ty có thị phần môi giới áp đảo với 13.21 %, doanh thu môi giới dẫn đầu với 96 tỷ đồng theo thống kê của Sở giao dịch Tp.HCM năm 2011. Nhƣng sang nửa năm đầu 2012, SSI đã bị HSC dẫn đầu trong top 10 công ty có thị phần môi giới cao trên sàn HSX. Ngoài 2 công ty trên luôn dẫn đầu về thị phần môi giới, thì một số tên tuổi khác nhƣ VNDS, Kim Eng,… có thứ hạng cũng khá chắc chắn trong bảng xếp hạng. HSX HNX CTCK 2011 2010 CTCK 2011 2010 1 SSI 13.12% 8.94% 1 Thăng Long 6.75% 11.9% 2 HSC 8.15% 7.02% 2 VNDirect 6.52% 5.12% 3 SBS 6.05% 6.02% 3 HSC 6.35% 4.71% 4 TLS 5.46% 10.04% 4 Hòa Bình 4.59% 2.57% 5 ACBS 5.00% 4.21% 5 ACBS 4.36% 2.8% 6 Bản Việt 3.99% - 6 FPTS 4.01% 4.59% 7 Kim Eng 3.68% 2.32% 7 SSI 3.73% 4.0% 8 FPTS 3.34% 4.16% 8 Kim Eng 3.63% - 9 BVSC 3.07% 2.49% 9 Golden Bridge 3.32% - 10 VNDirect 2.44% 2.86% 10 VietinBankSc 2.48% - Bảng 1.2 Thị phần môi giới cổ phiếu của 10 công ty CK trên HSX và HNX năm 2011 10 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại Dựa vào bảng trên có thể nhận thấy rằng sự biến động trong việc cạnh tranh ở lĩnh vực môi giới chứng khoán luôn diễn ra khốc liệt, khi mà hơn 50% thị phần nằm trong tay của những CTCK lớn nhƣ HSC, SSI, HBS, FPTS,… chỉ còn dƣới 50% thị phần là dành cho tất cả các côn ty còn lại. Mỗi năm đều có một vài CTCK phải rời khỏi top 10 và có những CTCK bƣớc vào cuộc cạnh tranh này. 3. Phân tích SWOT 3.1 Điểm mạnh  Chiến lƣợc phát triển phù hợp với định hƣớng phát triển của thị trƣờng chứng khoán Việt Nam trên cơ sở tập trung nguồn nhân lực chất lƣợng cao và tạo giá trị gia tăng vững bền cho khách hàng.  Thƣơng hiệu SSI có uy tín trong Thị trƣờng chứng khoán trong nƣớc và quốc tế  Hệ thống đối tác là các công ty có tên tuổi trên thị trƣờng tài chính trong nƣớc và quốc tế. Có kinh nghiệm hoạt động và quan hệ chặt chẽ với doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực chủ chốt của nền kinh tế.  Cơ chế hoạt động năng động, thích nghi nhanh với các thay đổi của môi trƣờng kinh doanh và đòi hỏi của khách hàng.  Lợi thế đi đâu của một trong những doanh nghiệp thành công sớm trong lĩnh vực chính khoán với mạng lƣới nhà đầu tƣ rộng lớn.  Đội ngũ chuyên viên trẻ, chuyên nghiệp, nhiệt tình với công việc, đƣợc đào tạo bài bản tại các trƣờng Đại học danh tiếng. 3.2 Điểm yếu  SSI là một công ty độc lập, không có sự hậu thuẫn của các ngân hàng mẹ hay tổ chức tài chính mẹ nhƣ một số công ty chứng khoán khác.  Với tốc độ phát triển nhanh, SSI gặp khó khăn trong việc tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng.  Do hệ thống của thị trƣờng chứng khoán Việt Nam chƣa ổn định nên công ty gặp trở ngại trong việc hoạch định chiến lƣợc phát triển công nghệ thông tin. 11 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại 3.3 Cơ hội  Niềm tin của nhà đầu tƣ đối SSI rất tốt.  Nhu cầu huy động vốn cho nền kinh tế trong thời gian sắp tới sẽ đƣợc nâng cao.  Thị trƣờng chứng khoán đang phát triển theo hƣớng bền vững và dần dần trở thành kênh huy động vốn hiệu quả với nhiều doanh nghiệp.  Chƣơng trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nƣớc đang đƣợc chính phủ thúc đẩy và triển khai nhanh chóng.  Thị trƣờng cho các dịch vụ của công ty chứng khoán là thị trƣờng có tốc độ tăng trƣởng tƣơng đối cao.  Nhận thức của thị trƣờng về vai trò nhà tƣ vấn tài chính đang và sẽ tiếp tục đƣợc nâng cao. 3.4 Thách thức  Quy mô thị trƣờng chứng khoán Việt Nam tƣơng đối nhỏ.  Thị trƣờng chứng khoán phát triển quá nhanh trong thời gian ngắn nên sẽ dễ có những biến động bất thƣờng do chịu ảnh hƣởng của nhiều yếu tố.  Số lƣợng công ty chứng khoán tƣơng đối nhiều so với quy mô của thị trƣờng dẫn tới cạnh tranh tƣơng đối gay gắt đặc biệt trong các lĩnh vực môi giới và tƣ vấn doanh nghiệp.  Hiểu biết của doanh nghiệp và nhà đầu tƣ về các dịch vụ và sản phẩm tài chính, đầu tƣ còn tƣơng đối hạn chế. 4. Phân tích chế độ kế toán 1.1 Các chính sách kế toán chủ yếu 1.1.1 Chuẩn mực và hệ thống kế toán áp dụng Các báo cáo tài chính hợp nhất của Công ty và các công ty con đƣợc trình bày bằng đồng Việt Nam (VNĐ) phù hợp với chế độ kế toán áp dụng cho các công ty chứng khoán đƣợc quy định tại Thông tƣ số 95/2008/TT-BTC ngày 24 tháng 10 năm 2008 của Bộ Tài chính (thay thế cho Quyết định số 99/2000/QĐ-BTC ngày 13 tháng 6 năm 2000 của Bộ Tài chính), Thông tƣ số 162/2000/TT-BTC ngày 20 tháng 10 của Bộ Tài chính và các Chuẩn mực Kế toán Việt Nam do Bộ Tài chính ban hành theo: 12 Đại học Hoa Sen Khoa Kinh Tế Thƣơng Mại  Quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2001 về việc ban hành bốn Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (Đợt 1);  Quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2002 về việc ban hành sáu Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (Đợt 2);  Quyết định số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30 tháng 12 năm 2003 về việc ban hành sáu Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (Đợt 3);  Quyết định số 12/2005/QĐ-BTC ngày 30 tháng 12 năm 2005 về việc ban hành sáu Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (Đợt 4); và  Quyết định số 100/2005/QĐ-BTC ngày 28 tháng 12 năm 2005 về việc ban hành bốn Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (Đợt 5). 1.1.2 Hình thức sổ kế toán áp dụng Hình thức sổ kế toán đƣợc áp dụng của Công ty là Nhật ký chung. 1.1.3 Niên độ kế toán Niên độ kế toán của Công ty bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 và kết thúc ngày 31 tháng 12. Công ty cũng lập các báo cáo tài chính giữa niên độ cho giai đoạn sáu tháng kết thúc ngày 30 tháng 6 hàng năm. 1.1.4 Đồng tiền kế toán Công ty thực hiện việc ghi chép sổ sách kế toán bằng đồng Việt Nam (VNĐ). 1.1.5 Những khoản mục quan trọng trên bảng cân đối kế toán  Tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền  Các khoản đầu tƣ tài chính ngắn hạn  Các khoản phải thu ngắn hạn  Tài sản cố định (hữu hình, vô hình)  Bất động sản đầu tƣ  Các khoản đầu tƣ tài chính dài hạn  Nợ phải trả (ngắn hạn, dài hạn)  Nguồn vốn chủ sở hữu  Chứng khoán lƣu ký  Chứng khoán lƣu ký công ty đại chúng chƣa niêm yết. 13