Tài liệu Nk vật tư, máy móc.. tại trancimexco

Lêi nãi ®Çu §æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam ®· trë thµnh mét hiÖn thùc sèng ®éng, t¹o ra mét bíc ngoÆt quan träng ®êi sèng kinh tÕ x· héi níc ta, ®îc b¹n bÌ quèc tÕ quan t©m s©u s¾c vµ ®¸nh gi¸ cao. §êng lèi chÝnh s¸ch Êy ®îc khëi nguån tõ §¹i héi §¶ng toµn quèc ViÖt Nam lÇn thø VI. §¹i héi VI §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· ph©n tÝch ®óng ®¾n nguyªn nh©n cña t×nh h×nh khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, ®Ò ra ®Þnh híng lín ®Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ã, ®ång thêi còng ®Ò ra ®êng lèi ®æi míi toµn diÖn cho nÒn kinh tÕ Nhµ níc.Th¬ng m¹i níc ta, tõ ®ã còng liªn tôc vËn ®éng cho phï h¬p víi thêi kú ®æi míi, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn mét bé phËn v« cïng quan träng ®ã lµ th¬ng m¹i quèc tÕ mµ cô thÓ lµ lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. NhËp khÈu tõ l©u ®· ®îc thõa nhËn lµ mét mÆt ho¹t ®éng c¬ b¶n cña kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ mét ph¬ng tiÖn quan träng ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. NhËp khÈu cho phÐp khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña c¸c níc trªn thÕ giíi, bæ sung c¸c s¶n phÈm trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®ñ nhu cÇu tiªu dïng trong níc. Nh chóng ta ®· biÕt, ViÖt Nam còng nh mét sè níc nghÌo chËm ph¸t triÓn kh¸c ®ang t¨ng cêng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. Ta còng biÕt r»ng m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t gi÷ mét vÞ trÝ kh«ng nhá trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Trong thêi ®¹i ngµy nay nh÷ng ph¸t minh s¸ng chÕ trong viÖc thiÕt kÕ chÕ t¹o m¸y mãc, thiÕt bÞ cña thÕ giíi thay ®æi tõng ngµy tõng giê, nÕu kh«ng n¾m b¾t ®îc c¸c th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c kÞp thêi th× viÖc chóng ta nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ sÏ cã thÓ dÉn ®Õn tæn thÊt kh«ng nhá cho ®Êt níc. V× vËy, viÖc nhËp khÈu m¸y mãc, vËt t thiÕt bÞ nh thÕ nµo ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao lµ vÊn ®Ò mµ c¸c nhµ doanh nghiÖp nhËp khÈu vµ c¸c nghµnh c¸c cÊp cã liªn quan ®ang rÊt quan t©m xem xÐt. §Æc biÖt viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ trong lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i lu«n cã mét lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i cã mét ý nghÜa quan träng trong viÖc cñng cè, duy tr× vµ n©ng cao chÊt lîng c¬ së h¹ tÇng hiÖn cã, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c vµ toµn bé nÒn kinh tÕ. §ã lµ mét môc tiªu lín cña Nhµ níc nãi chung còng nh cña ngµnh Giao th«ng vËn t¶i nãi riªng. Qua nhËn thøc vÒ mÆt lý luËn còng víi thêi gian thùc tËp nghiªn cøu ë C«ng ty XuÊt NhËp KhÈu vµ Hîp t¸c §Çu t Giao th«ng VËn t¶i Hµ Néi (TRACIMEXCO Hµ Néi), ®îc sù híng dÉn gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o vµ c¸c c¸n bé ë c¬ quan thùc tËp t«i xin chän ®Ò tµi: "BiÖn ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i Hµ Néi TRACIMEXCO Hµ Néi". §Ò tµi ®îc kÕt cÊu gåm ba phÇn: Ch¬ng 1: Vai trß, néi dung vµ nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ch¬ng 2: Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu vËt t , m¸y mãc, thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë C«ng ty TRACIMEXCO Hµ Néi. Ch¬ng 3: Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸phoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë C«ng ty TRACIMEXCO Hµ Néi. KÕt luËn. Víi thêi gian thùc tËp, nghiªn cøu ng½n, tr×nh ®é cã h¹n, ph¹m vi nghiªn cøu réng, ®Ò tµi nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®iônh, kÝnh mong ®îc sù gióp ®ì gãp ý, bæ sung cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé nh©n viªn cña C«ng ty TRACIMEXCO Hµ Néi, cïng tÊt c¶ c¸c b¹n quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy. Ch¬ng 1 Vai trß, néi dung vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng I. Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. 1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña th¬ng m¹i Quèc tÕ. Mçi mét quèc gia kh«ng thÓ s¶n xuÊt ra tÊt c¶ nh÷ng thø mµ quèc gia ®ã cÇn. Nhng nhu cÇu tiªu dïng l¹i rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, nÕu mét quèc gia kh«ng më cöa, giao lu bu«n b¸n víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi th× nã kh«ng thÓ nµo ®¸p øng ®îc nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n vµ còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc nÒn kinh tÕ còng nh mäi mÆt chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi… NhËn biÕt ®îc ®iÒu nµy, «ng cha ta tõ ngµn xa ®· biÕt më cöa, bu«n b¸n hµng ho¸ víi c¸c níc ë c¸c khu vùc kh¸c nhau trªn thÕ giíi. TruyÒn thèng tèt ®Ñp ®ã ngµy nay ®· ®îc §¶ng vµ Nhµ níc ta kÕ thõa vµ ph¸t huy, ph¸t triÓn cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ míi cña ®Êt níc. Th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mèi quan hÖ trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a mét quèc gia víi c¸c quèc gia kh¸c, lµ mét bé phËn cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cña mét níc víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi. Sù trao ®æi ®ã lµ mét h×nh thøc cña mçi quan hÖ x· héi ph¶n ¸nh sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ cña nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸ riªng biÖt. Nãi ®Õn th¬ng m¹i quèc tÕ cã nghÜa lµ nãi ®Õn lÜnh vùc ph©n phèi lu th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô víi níc ngoµi. LÜnh vùc nµy thuéc hai kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng, ch¾p nèi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña níc ta víi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng níc ngoµi, nÕu lµm tèt sÏ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Nõu xem xÐt qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt theo nghÜa liªn tôc kh«ng ngõng vµ theo ý nghÜa kinh tÕ më cöa th× hai kh©u ph©n phèi vµ lu th«ng hµng ho¸, dÞch vô lµ nh÷ng kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®îc cu¶ qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Th¬ng m¹i xuÊt hiÖn ®îc sù ®a d¹ng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña s¶n xuÊt gi÷a c¸c níc, c¸c khu vùc. V× ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c níc cho nªn mçi níc dùa vµo ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña níc m×nh chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng cô thÓ phï hîp víi ®iÒu kiÖn tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ nh©n lùc cña m×nh, xuÊt khÈu s¶n phÈm hµng ho¸ ®ã vµ nhËp khÈu tõ nh÷ng níc kh¸c c¸c hµng ho¸ mµ hä chuyªn s¶n xuÊt (chuyªn m«n ho¸). §iÒu kiÖn ®Ó cã th¬ng m¹i quèc tÕ lµ trao ®æi vµ chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt trªn c¬ së lîi thÕ so s¸nh. Trong thêi gian hiÖn nay th¬ng m¹i Quèc tÕ l¹i cµng trë nªn quan träng bëi v× nã lu«n t¸c ®éng ®Õn ph©n c«ng lao ®éng Quèc tÕ vµ chuyªn m«n ho¸ s©u ®Ó cã thÓ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. Chuyªn m«n ho¸ quy m« lín lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt gi¶m vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« sÏ ®îc thùc hiÖn. MÆt kh¸c sù kh¸c nhau vÒ së thÝch vµ nhu cÇu cña ngêi d©n ë c¸c quèc gia kh¸c nhau còng lµ mét nguyªn nh©n ®Ó cã bu«n b¸n quèc tÕ, ngay c¶ trong trêng hîp hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi ë hai n¬i s¶n xuÊt gièng hÖt nhau còng cã thÓ diÔn ra sù trao ®æi bu«n b¸n do së thÝch kh¸c nhau. Th¬ng m¹i Quèc tÕ lµm t¨ng kh¶ n¨ng th¬ng m¹i cña mçi quèc gia. Mçi níc chØ cã thÓ s¶n xuÊt ra mét vµi thø dïng c¸i ®ã ®Ó ®æi lÊy nh÷ng cai kh¸c. Mçi níc cã c¸c nguån lùc vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn nh ®Êt ®ai, kho¸ng s¶n, rõng c©y, s«ng biÓn… kh¸c nhau, cã nguån lùc vª lao ®éng kh¸c nhau, cã nguån vèn kh¸c nhau nh: C¸c níc cã lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, cã kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn s¶n xuÊt ra nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau vµ cã chÊt lîng tèt h¬n. Sù kh¸c biÖt vÒ lîi thÕ vµ nguån lùc ®· lµm cho chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mçi s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau gi÷a níc nµy víi níc kh¸c. Do ®ã trao ®æi hµng ho¸ trong th¬ng m¹i Quèc tÕ lµm cho mçi níc cã nhiÒu lo¹i hµng ho¸ h¬n, cã thÓ sèng kh¸ gi¶ h¬n, thÞnh vîng h¬n. Th¬ng m¹i Quèc tÕ gãp phÇn më réng thÞ trêng cña mçi quèc gia. Mçi níc cã thÓ s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm h¬n, cã thÓ sö dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn cã n¨ng suÊt lao ®éng cao, cã thÓ ph¸t huy tÝnh kinh tÕ vÒ quy m« ®Ó gi¶m gi¸ thµnh cña mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm, ®Ó h¹ gi¸ b¸n trªn thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, tøc lµ thóc ®Èy kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc. Th«ng qua Th¬ng m¹i Quèc tÕ mét n¬c¬ së cã thÓ mua hµng ho¸ tõ níc kh¸c víi møc gi¸ thÊp h¬n so víi chi phÝ s¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ ®ã ë trong níc víi chÊt lîng s¶n phÈm tèt h¬n. Nhng sù c¹nh tranh cña s¶n phÈm, chÊt lîng cao vµ gi¸ rÎ nhiÒu khi lµ mét th¸ch thøc®èi víi s¶n xuÊt trong níc vµ cã thÓ g©y ra nh÷ng khã khan cho mét tÇng líp d©n c ®Æc biÖt lµ ngµnh hµng nhËp ngo¹i cã gi¸ rÎ vµ chÊt lîng cao h¬n. ngoµi ra, th«ng qua quan hÖ Th¬ng m¹i Quèc tÕ còng du nhËp vµo trong níc nh÷ng nÒn v¨n ho¸ phong tôc tËp qu¸n, truyÒn thèng cña c¸c quèc gia kh¸c nhau. ChÝnh v× vËy chÝnh phñ c¸c níc ®Òu cã chÝnh s¸ch ®èi víi quan hÖ kinh tÕ Quèc tÕ nãi chung vµ Th¬ng m¹i Quèc tÕ nãi riªng. Th¬ng m¹i Quèc tÕ trong kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn tÊt yÕu dÉn ®Õn c¹nh tranh, theo dâi kiÓm so¸t lÉn nhau rÊt chÆt chÏ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh doanh Th¬ng m¹i Quèc tÕ. ChÝnh sù c¹nh tranh nµy lµm cho chÊt lîng nÒn kinh tÕ trong níc ®îc n©ng cao, viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt míi ®îc thêng xuyªn vµ cã ý thøc, ®ång thêi ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé ph¶i ®îc ®µo t¹o nghiªm tóc. Th¬ng m¹i Quèc tÕ ®a ®Õn viÖc xo¸ bá nhanh chãng c¸c chñ thÓ kinh doanh hµng ho¸ l¹c hËu. Nã gãp phÇn lµm thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu cña Nhµ níc vµ mçi ®Þa ph¬ng th«ng qua ®ßi hái hîp lý cña c¸c chñ thÓ tham gia kinh doanh th¬ng m¹i Quèc tÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Ngoµi ra Th¬ng m¹i Quèc tÕ dÉn ®Õn sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt víi c¸c nhµ khoa häc mét c¸ch thiÕt thùc vµ cã hiÖu qu¶ tõ phÝa c¸c nhµ s¶n xuÊt, nã khai th«ng nguån chÊt x¸m trong vµ ngoµi níc. Tãm l¹i, Th¬ng m¹i Quèc tÕ lµ tÊt yÕu kh¸ch quan t¹o ra hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt trong nÒn s¶n xuÊt cña mçi quèc gia còng nh trªn toµn thÕ giíi. 2. Vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸ nãi chung vµ nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ nãi riªng trong nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay. XuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu nãi riªng lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n ë ph¹m vi quèc tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ nh÷ng hµnh vi mua b¸n riªng lÎ mµ lµ c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua b¸n trong mét nÒn th ¬ng m¹i cã tæ chøc c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi nh»m môc ®Ých ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ trong níc, æn ®Þnh vµ tõng bíc n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. Do ®ã xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu nãi riªng lµ ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i dÔ ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ ®ét biÕn rÊt cao, hoÆc cã thÓ g©y thiÖt h¹i v× nã ph¶i ®¬ng ®Çu víi mét hÖ thèng kinh tÕ kh¸c tõ bªn ngoµi mµ c¸c chñ thÓ tham gia nhËp khÈu kh«ng dÔ dµng khèng chÕ ®îc. NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng cña ngo¹i th¬ng. NhËp khÈu t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng trong níc. NhËp khÈu ®Ó bæ sung c¸c hµng ho¸ mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc, hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu. NhËp khÈu cßn ®Ó thay thÕ, nghÜa lµ ®Ó nhËp vÒ hµng ho¸ mµ nÕu s¶n xuÊt trong níc sÏ kh«ng cã lîi b»ng nhËp khÈu. Hai mÆt nhËp khÈu bæ sung vµ nhËp khÈu thay thÕ nÕu ®îc thùc hiÖn tèt sÏ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong níc, trong ®ã c©n ®èi trùc tiÕp ba yÕu tè s¶n xuÊt: C«ng cô lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ lao ®éng ®ãng vai trß quan träng nhÊt. * Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay cña níc ta vai trß quan träng cña nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn ë c¸c khÝa c¹nh sau: - NhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng tõng bíc c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt níc. - NhËp khÈu bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ ®¶m b¶o ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ c©n ®èi vµ æn ®Þnh. - NhËp khÈu gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. NhËp khÈu võa tho¶ m·n nhu cÇu trùc tiÕp cña nh©n d©n vÒ hµng tiªu dïng, võa ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao ®éng. - NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy s¶n xuÊt, thÓ hiÖn ë chç nhËp khÈu t¹o ®Çu vµo cho hµng xuÊt khÈu, t¹o m«i trêng thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam ra níc ngoµi. NhËp khÈu t¨ng kh¶ n¨ng tiªu dïng, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng, chñng lo¹i, qui c¸ch, cho phÐp tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu trong níc. NhËp khÈu t¨ng cêng sù chuyÓn giao c«ng nghÖ, t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc cña s¶n xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ thêi gian. §ång thêi nhËp khÈu còng t¹o ra sù c¹nh tranh gi÷a hµng néi vµ hµng ngo¹i tøc lµ t¹o ra ®éng lùc buéc c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc ph¶i kh«ng ngõng v¬n lªn, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc. * Ngµy nay, nhËp khÈu cã nh÷ng chøc n¨ng sau: - T¹o vèn vµ kü thuËt tõ bªn ngoµi cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt trong n íc. - Thay ®æi c¬ cÊu vËt chÊt cña s¶n phÈm cã lîi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - T¨ng hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ th«ng qua lîi thÕ so s¸nh vµ tiÕp thu ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi. * TÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn ë chç: - Tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ, n©ng cao thu nhËp b×nh qu©n. - Sö dông tèt mäi kh¶ n¨ng, tiÒm n¨ng s¶n xuÊt. - æn ®Þnh gi¸ c¶ chèng l¹m ph¸t. Nhµ níc ta khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc. Trong t×nh h×nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp tronn níc muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc ph¶i quan t©m h¬n tíi chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Hµng ho¸ nhËp khÈu kh«ng nh÷ng më réng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt tiªu dïng trong níc mµ cßn gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn, n©ng cao tÇm hiÓu biÕt cña nh©n d©n vÒ sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña thÕ giíi. ViÖt Nam lµ mét níc nghÌo vµ thiÕu ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ nh»m môc ®Ých c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. Theo sè liÖu cña Bé Th¬ng m¹i, xuÊt khÈu cña ViÖt Nam hiÖn nay cã thÓ bï ®¾p ®îc 70 80% chØ tiªu nhËp khÈu. Trong tæng kim ng¹ch nhl hiÖn nay th× cã ®Õn 80 90% lµ nhËp khÈu t kiÖu s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ tiªu dïng chØ chiÕm mét tØ lÖ kh«ng ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu th× ®iÒu ®ã cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®êng lèi, quan ®iÓm cña §¶ng. ë níc ta trong c¬ chÕ quan liªu, bao cÊp tù cung, tù cÊp, quan hÖ chØ bã hÑp trong ph¹m vi mét vµi níc x· héi chñ nghÜa ho¹t ®éng nhËp khÈu chØ dùa trªn c¸c kho¶n viÖn trî vµ mua b¸n theo nghÞ ®Þnh th lµ chÝnh, sù qu¶n lý qu¸ cøng nh¾ccña Nhµ níc ®· lµm mÊt ®i tÝnh linh ho¹t uyÓn chuyÓn vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu, kh«ng ph¸t huy ®îc vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã, chñ thÓ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ níc, ®éc quyÒn, thô ®éng, c¬ cÊu cång kÒnh, tr×nh ®é c¸n bé h¹n chÕ, do vËy viÖc nhËp khÈu ®· mang l¹i hiÖu qu¶ kh«ng cao, ®Æc biÖt lµ nhËp khÈu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ. TÊt nhiªn nh÷ng c¸i cò kh«ng phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i sÏ bÞ diÖt vong vµ thay vµo ®ã nh÷ng c¸i míi tiÕn bé h¬n, ®ã lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi c¬ chÕ më. §Êy chÝnh lµ mét bíc ngoÆt lín cho nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Tuy chØ míi mét thêi gian ng¾n nhng ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ph¸t huy ®îc vai trß quan träng cña nã, nhËp khÈu ®· t¹o ra thÞ trêng trong níc s«i ®éng, trµn ngËp hµng ho¸ víi ®ñ c¸c qui c¸ch, chÊt lîng, chñng lo¹i, mÉu m· ®a d¹ng vµ phong phó, ®¸p øng ®îc phÇn nµo nhu cÇu tiªu dïng trong níc. Bªn c¹nh ®ã nhËp khÈu còng t¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ, sù ph¸ s¶n vµ sù cè g¾ng v¬n lªn cña c¸c doanh nghiÖp ®ñ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gióp nÒn kinh tÕ níc ta lóc ®Çu cßn bì ngì ®· dÇn t¹o thÕ chñ ®éng bíc vµo thÞ trêng thÕ giíi. Thùc tÕ thêi gian qua ®· chøng minh sù u viÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng còng nh kh¼ng ®Þnh l¹i vai trß cña nhËp khÈu trong c¬ chÕ míi. XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong Th¬ng m¹i Quèc tÕ, ®ã lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt, cïng víi xuÊt khÈu, nhËp khÈu cã mét vai trß kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc. Th¬ng m¹i Quèc tÕ chØ ra vµ x¸c ®Þnh râ cho mét níc biÕt ®©u lµ lîi thÕ cña m×nh, chØ ra híng ®i ®óng ®¾n nªn ®Çu t vµo ®©u vµ lÜnh vùc nµo lµ cã lîi nhÊt. NhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ lµ nh©n tè gióp chóng ta gi¶i quyÕt nh÷ng víng m¾c mµ c¸c níc nghÌo thêng gÆp ph¶i. Ph¬ng ch©m ®ã lµ vay mîn c«ng nghÖ níc ngoµi trong thêi kú ®Çu c«ng nghiÖp ho¸. Tõng bíc mét chóng ta sÏ häc tËp vµ t×m c¸ch c¶i tiÕn nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt ®· cã vµo s¶n xuÊt víi hiªô qu¶ cao h¬n. Thùc hiÖn nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ sÏ t¹o c¬ së ®Ó tËn dông nguån lao ®éng d thõa trong níc, n©ng cao tr×nh ®é kü n¨ng cña ngêi lao ®éng. MÆt kh¸c hµng ho¸ s¶n xuÊt ra tõ m¸y mãc thiÕt bÞ nhËp khÈu cã chÊt lîng tèt h¬n, mÉu m· ®Ñp h¬n. §ã lµ mét kÝch thÝch lín ®èi víi sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc, ®ßi hái hä ph¶i ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u, ph©n c«ng lao ®éng cã hiÖu qu¶, t¹o ra ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong níc. Nh vËy nhËp khÈu lµ cÇu nèi tiªu dïng vµ s¶n xuÊt cña ta víi thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã viÖc nhËp khÈum¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cÇn thiÕt cho nÒn kinh tÕ cã thÓ ®em ®Õn cho chóng ta c¬ héi ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh tiÒm n¨ng, lµ ®éng lùc ban ®Çu ®Ó n©ng cao xuÊt khÈu hµng ho¸ víi chÊt lîng cao, mÉu m· phong phó, dÇn dÇn héi nhËp vµo thÞ trêng quèc tÕ. 3. C¸c chÝnh s¸ch nhËp khÈu ë níc ta hiÖn nay. NhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña nhËp khÈu, §¶ng vµ Nhµ níc ta rÊt quan t©m ®Õn ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch nhËp khÈu sao cho phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn t¹i. víi môc tiªu ®ã, quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc ta ®èi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung lµ: - Qu¸n triÖt bµi häc kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc vµ søc m¹nh thêi ®¹i trong ho¹t ®éng. - Më réng sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ ho¹t ®éng díi sù qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ níc. - Coi träng hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi trong ho¹t ®éng nhËp khÈu tøc lµ kh«ng chØ ch¹y theo môc ®Ých lîi nhuËn mµ bÊt chÊp, bá qua nh÷ng lîi Ých x· héi mµ ngîc l¹i ph¶i kÕt hîp mét c¸ch hµi hoµ c¸c lîi Ých. VÝ dô nh thu lîi nhuËn nhng còng ph¶i t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao uy tÝn vµ ®Þa vÞ cña ®Êt níc trªn th¬ng trêng quèc tÕ. Nh÷ng quan ®iÓm nµy ®îc cô thÓ ho¸ trong c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch nhËp khÈu sau: a. Sö dông vèn nhËp khÈu tiÕt kiÖm, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao: Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy cã nghÜa lµ ®ßi hái c¸c c¬ quan qu¶n lý còng nh mçi doanh nghiÖp ph¶i: - X¸c ®Þnh mÆt hµng nhËp khÈu phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, khoa häc kü thuËt cña ®Êt níc. - Sö dông vèn tiÕt kiÖm, dµnh ngo¹i tÖ nhËp vËt t, thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong níc thay thÕ hµng xuÊt khÈu. - Nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó nhËp ®îc hµng ho¸ thÝch hîp víi gi¸ c¶ cã lîi, nhanh chãng ph¸t huy t¸c dông, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. b. NhËp khÈu thiÕt bÞ kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i: c. B¶o vÖ vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn, t¨ng nhanh xuÊt khÈu. §©y chÝnh lµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch nhËp khÈu mµ §¶ng vµ Nhµ níc ta ®Ò ra. §©y còng ®îc hiÓu nh lµ c¸ch xö sù hay ®óng h¬n lµ nh÷ng quy t¾c thùc hiÖn trong ho¹t ®éng nhËp khÈu sao cho phï hîp víi lîi Ých cña x· héi còng nh cña c¸c doanh nghiÖp. * ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi: C¨n cø vµo môc tiªu cña chiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña níc ta ®Õn n¨m 2000 vµ nh÷ng nguyªn t¸c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch nhËp khÈu. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña níc ta trong nh÷ng n¨m tíi lµ: - NhËp khÈu chñ yÕu lµ vËt t phôc vô cho s¶n xuÊt (x¨ng dÇu, ph©n bãn, s¾t thÐp, b«ng, dông cô phô tïng), hµng tiªu dïng thiÕt yÕu mµ trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu. H¹n chÕ nhËp khÈu hµng tiªu dïng xa xØ. - NhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, d©y chuyÒn s¶n xuÊt m¸y mãc tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, ®æi míi c«ng nghÖ. ¦u tiªn nhËp khÈu kü thuËt, c«ng nghÖ ®Ó chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. 4. Tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh nhËp khÈu cña níc ta trong nh÷ng n¨m qua. Më réng th¬ng m¹i quèc tÕ vµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c lµ vËn dông mét trong nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quÝ b¸u rót ra tõ thùc tiÔn níc ta trong nh÷ng n¨m qua. T¹i ®¹i héi VI Ban chÊp hµnh Trung ¬ng§¶ng ®· nhÊn m¹nh "NhiÖm vô æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong chÆng ®êng ®Çu tiªn còng nh sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghiÖp ho¸ XHCN cña níc ta tiÕn hµnh nhanh hay chËm, ®Òu ®ã phô thuéc mét phÇn quan träng vµo viÖc më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i". NÒn s¶n xuÊt x· héi níc ta híng ra ngoµi vµ ®îc c¸c níc bÇu b¹n quèc tÕ híng vµo níc ta võa lµm kinh tÕ, võa hç trî gióp ®ì th× ta sÏ cã ®iÒu kiÖn c©n ®èi ®îc xuÊt nhËp khÈu, tiÕn lªn cã "xuÊt siªu" vµ nh vËy lµ cã ®îc tÝch luü cho s¶n xuÊt më réng. Kinh tÕ quèc d©n v÷ng m¹nh th× uy tÝn chÝnh trÞ cao vµ cã ®iÒu kiÖn gãp phÇn thóc ®Èy sù tiÕn bé cña nh©n loaÞ. Trong ®iÒu kiÖn cña thÕ giíi hiÖn ®¹i khi qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi trë nªn s©u réng h¬n bao giê hÕt vµ khi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ®· ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é cao, trë thµnh mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, cho phÐp cã thÓ ph©n chia c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh nh÷ng kh©u kh¸c nhau vµ ph©n bè ë nh÷ng vÞ trÝ c¸ch nhau hîp lý th× kh«ng mét níc nµocã thÓ ®ãng cöa nÒn kinh tÕ, tù m×nh thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch biÖt lËp t¸ch khái mèi quan hÖ còng co lîi víi thÕ giíi bªn ngoµi. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cã nh÷ng híng ®i míi trong ®êng lèi chÝnh s¸ch cña m×nh. Trong nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VII, VIII, §¶ng ®· nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ®èi víi nhiÖm vô æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc còng nh ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghiÖp. Cho ®Õn nay, tuy cha l©u vµ còng cha ph¶i lµ nhiÒu song chóng ta còng thÊy ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng tõ chÝnh s¸ch më réng th¬ng m¹i, giao lu kinh tÕ víi bªn ngoµi. Níc ta ®ang tõng bíc chuyÓn m×nh víi nhÞp ®é s¶n xuÊt míi b»ng nh÷ng c«ng nghÖ, khoa häc tiªn tiÕn, kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m ngµy mét t¨ng. B¶ng 1: Kim ng¹ch XNK ViÖt Nam tõ n¨m 1991 N¨m 1994 1995 1996 1997 1998 1999 ChØ tiªu XuÊt khÈu 2.087 2.581 2.989 3.600 5.300 7.800 NhËp khÈu 2.338 2.541 2.879 4.500 7.500 8.150 C¸n c©n XNK -251 40 -890 -900 -2.200 -950 Tæng kim ng¹ch 4.425 5.122 5.868 8.100 18.800 15.350 Chó thÝch: Qua b¶ng trªn ta thÊy kim ng¹ch XNK nãi chung vµ nhËp khÈu nãi riªng t¨ng nhanh b×nh qu©n trªn 20% m«ic n¨m thêi kú tõ 1994 tíi nay. Còng trong thêi kú nµy tû träng nhËp khÈu hµng tiªu dïng t¨ng chiÕm trung b×nh 16%, nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ gi¶m, nhng tØ träng nguyªn vËt liÖu vÉn cßn qu¸ lín, trung b×nh lµ 60% ®Æc biÖt lµ x¨ng dÇu, vµ vËt liÖu x©y dùng thÞ trêng nhËp khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam vÉn lµ c¸c níc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng. Cho ®Õn nay tuy vÉn lµ níc "nhËp siªu" nhng chªnh lÖch xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng ®îc thu hÑp. 5. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu ë níc ta hiÖn nay: Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu chØ ®îc tiÕn hµnh ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp nhng trong thùc tÕ, do t¸c ®éng cña ®iÒu kiÖn kinh doanh vµ sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña ngêi kinh doanh mµ ®· t¹o ra nhiÒu h×nh thøc nhËp khÈu ®a d¹ng kh¸c nhau. Cã thÓ kÓ ra ë ®©y mét vµi h×nh thøc nhËp khÈu th«ng dông ®ang ®îc ¸p dông t¹i c¸c doanh nghiÖp níc ta hiÖn nay. a. NhËp khÈu t doanh: Ho¹t ®éng nhËp khÈu t doanh lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, tÝnh to¸n chi phÝ ®¶m b¶o kinh doanh nhËp khÈu cã l·i, ®óng ph¬ng híng, chÝnh s¸ch, luËt ph¸p quèc gia còng nh quèc tÕ. b. NhËp khÈu ®æi hµng: - NhËp khÈu ®æi hµng: NhËp khÈu ®æi hµng cïng víi trao ®æi bï trõ lµ hai lo¹i nghiÖp vô chñi yÕu cña bu«n b¸n ®èi lu. nã lµ mét h×nh thøc nhËp khÈu g¾n liÒn víi xuÊt khÈu, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mµ lµ hµng ho¸, ë ®©y, môc ®Ých cña nhËp hµng kh«ng ph¶i chØ ®Ó thu l·i tõ ho¹t ®éng nhËp mµ cßn nh»m ®Ó xuÊt ®îc hµng, thu l·i tõ ho¹t ®éng xuÊt. c. NhËp uû th¸c: - NhËp khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu h×nh thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp trong níc cã vèn ngo¹i tÖ riªng vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ nhng kh«ng cã quyÒn tham gia quan hÖ xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ®· uû th¸c cho doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp hµng theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nhËn uû th¸c ph¶i tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi níc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng ho¸ theo yªu cÇu cña been uû th¸c vµ ®îc hëng mét phÇn thï lao gäi lµ phÝ uû th¸c. d. NhËp khÈu liªn doanh: - NhËp khÈu liªn doanh: lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trªn c¬ së liªn kÕt kinh tÕ mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ®ã cã Ýt nhÊtmét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, nh»m phèi hîp kü n¨ng ®Ó cïng giao dÞch vµ ®Ò ra c¸c chñ tr¬ng biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn theo híng cã lîi nhÊt cho c¶ hai bªn cïng chia l·i hay cïng chÞu lç. e. NhËp khÈu t¸i xuÊt: - NhËp khÈu t¸i xuÊt: lµ ho¹t ®éng nhËp hµng nhng kh«ng ph¶i ®Ó tiªu thô trong níc mµ ®Ó xuÊt khÈu sang mét níc thø ba nµo ®ã nh»m tho¶ m·n nhu cÇu vµ thu lîi nhuËn. Nh÷ng hµng nhËp khÈu nµy kh«ng ®îc qua chÕ biÕn ë níc t¸i xuÊt. VËy kinh doanh theo ph¬ng thøc t¹m nhËp t¸i xuÊt lµ mua hµng cña mét níc (níc xuÊt khÈu ) ®Ó b¸n cho mét níc kh¸c (níc nhËp khÈu ) nh»m môc ®Ých kiÕm lêi, cã lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng ho¸ vµo ViÖt Nam trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh råi t¸i xuÊt mµ kh«ng qua gia c«ng chÕ biÕn. Trªn ®©y lµ c¸c h×nh thøc nhËp khÈu phæ biÕn ë níc ta, c¨n cø vµo t×nh h×nh cña mçi doanh nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc phï hîp. II. néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu NhËp khÈu lµ viÖc mua hµng ho¸ cña níc ngoµi nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng. Song viÖc mua hµng ë ®©y cã nh÷ng nÐt riªng phøc t¹p h¬n mua b¸n trong níc: nh giao dÞch víi nh÷ng ngêi cã quèc tÞch kh¸c nhau, thÞ trêng réng lín khã kiÓm so¸t, mua b¸n qua trung gian chiÕm tû träng lín, ®ång tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ m¹nh, hµng ho¸ ph¶i vËn chuyÓn qua biªn giíi, cöa khÈu c¸c quèc gia kh¸c nhau, ph¶i tu©n thñ c¸c tËp qu¸n, th«ng lÖ quèc tÕ còng nh cña ®Þa ph¬ng. Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc tæ chøc thùc hiÖn víi nhiÒu nghiÖp vô nhiÒu kh©u tõ ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi, lùa chän hµng ho¸ nhËp khÈu, ®èi t¸c, tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n, ký kÐt hîp ®ång vµ tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång. Mçi kh©u, mçi nghiÖp vô ph¶i ®îc nghiªn cøu thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kü lìng vµ ®Æt trong mèi quan hÖ lÉn nhau, tranh thñ n¾m b¾t ®îc nh÷ng lîi thÕ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Nh vËy cho dï nhËp khÈu h×nh thøc nµo ®i n÷a th× c¸c bíc tiÕn hµnh nhËp khÈu ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®Òu bao gåm c¸c tr×nh tù sau: 1. Nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu, lùa chän b¹n hµng giao dÞch. Nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm nh÷ng bíc sau: a. Nghiªn cøu mÆt hµng nhËp khÈu: Môc ®Ých cña nghiªn cøu mÆt hµng nhËp khÈu ®Ó tiÕn hµnh nhËp ®óng chñng lo¹i mµ thÞ trêng trong níc cÇn, kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®¹t ®îc môc tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. ViÖc nhËn biÕt c¸c mÆt hµng nhËp khÈu tríc hÕt c¨n cø vµo nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong níc vÒ sè lîng, chÊt lîng, tÝnh thêi vô, thÞ hiÕu còng nh tËp qu¸n tiªu dïng cña tõng vïng, tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt. Tõ ®ã tiÕn hµnh xem xÐt c¸c khÝa c¹nh cña hµng ho¸ cÇn nhËp khÈu nh: c«ng cô, ®Æc tÝnh quy c¸ch, phÈm chÊt mÉu m·, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn mua b¸n, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, c¸c dÞch vô kÌm theo v.v… §Ó lùa chän ®îc mÆt hµng kinh doanh, mét nh©n tè n÷a ph¶i ®îc tÝnh ®Õn, ®ã lµ tû suÊt ngo¹i tÖ cña c¸c mÆt hµng. trong nhËp khÈu, tû suÊt ngo¹i tÖ lµ tæng sè tiÒn b¶n tÖ cã thÓ thu ®îc khi chØ ra mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu. NÕu tû suÊt ngo¹i tÖ mÆt hµng ®ã (VND/USD) lín h¬n tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng th× viÖc chän mÆt hµng nhËp khÈu lµ hiÖu qu¶. Ngoµi ra, viÖc lùa chän hµng ho¸ nhËp khÈu cßn ph¶i dùa vµo kinh ngiÖm cña ngêi nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng trong níc còng nh ngoµi níc, kh¶ n¨ng th¬ng lîng ®Ó ®¹t tíi ®iÒu kiÖn mua b¸n u thÕ h¬n. b. Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng: Dung lîng thÞ trêng lµ khèi lîng hµng ho¸ ®îc giao dÞch trªn mét ph¹m vi thÞ trêng nhÊt ®Þnh, trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét n¨m). Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu thËt cña kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng cung cÊp cña nhµ s¶n xuÊt. Nghiªn cøu thÞ trêng nh»m hiÓu râ h¬n vÒ quy luËt vËn ®éng cña thÞ trêng, ®îc thÓ hiÖn qua sù biÕn ®éng cña nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng ho¸. Tõ ®ã, ngêi nhËp khÈu cã thÓ gi¶i quyÕt hµng lo¹t vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn thÞ trêng. §èi víi ngêi nhËp khÈu t×m hiÓu dung lîng thÞ trêng lµ rÊt quan träng. Dung lîng thÞ trêng kh«ng cè ®Þnh, nã thay ®æi tuú theo t×nh h×nh do t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè trong thêi gian nhÊt ®Þnh. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn dung lîng thÞ trêng cã thÓ chia lµm 3 nhãm, c¨n cø vµo thêi gian ¶nh hëng cña chóng víi thÞ trêng. * C¸c nh©n tè lµm cho dung lîng thÞ trêng biÕn ®éng cã tÝnh chu kú: §ã lµ sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ c¸c níc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ c¸c t b¶n chñ nghÜa vµ tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt, lu th«ng vµ ph©n phèi hµng ho¸. Sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa lµ nh©n tè quan träng ¶nh hëng tãi tÊt c¶ c¸c thÞ trêng, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng t liÖu s¶n xuÊt. Sù ¶nh hëng nµy cã thÓ ph¹m vi thÕ giíi hoÆc khu vùc. Khi nÒn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa r¬i vµo khñng ho¶ng th× dung lîng thÞ trêng bÞ co hÑp cßn ngîc l¹i th× dung lîng thÞ trêng më réng. Nh ®· nãi ë trªn mét nh©n tè n÷a lµm dung lîng thÞ trêng thay ®æi cã tÝnh chÊt vhu kú lµ tÝnh thêi vô cña s¶n xuÊt. Nh©n tè nµy ¶nh hëng tíi dung lîng thÞ trêng hµng ho¸ trong kh©u s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ ë ph¹m vi, møc ®é kh¸c nhau. * C¸c nh©n tè ¶nh hëng l©u dµi ®Õn dung lîng thÞ trêng: C¸c nh©n tè thuéc nhãm nµy t¬ng ®èi nhiÒu díi ®©y lµ mét sè nh©n tè c¬ b¶n: - TiÕn bé khoa häc kü thuËt: Víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, s¶n xuÊt vµ nhu cÇu vÒ hµng ho¸ còng ®îc më réng, cã nghÜa lµ dung lîng thÞ trêng còng thay ®æi. §Æc biÖt ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ, nhu cÇu nhËp khÈu ë c¸c níc kÐm ph¸t triÓn kh«ng ngõng t¨ng lªn, lµm ¶nh hëng tíi dung lîng thÞ trêng. - C¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ tËp ®oµn lòng ®o¹n (TËp ®oµn s¶n xuÊt lín) . - ThÞ hiÕu tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng thay thÕ. * C¸c nh©n tè ¶nh hëng t¹m thêi ®Õn dung lîng thÞ trêng: bao gåm c¸c hiÖn tîng ®Çu c¬ g©y ra nh÷ng ®ét biÕn vÒ cung vµ cÇu, c¸c yÕu tè tù nhiªn nh thiªn tai, ®éng ®Êt, b·o lò, h¹n h¸n… C¸c yÕu tè vÒ chÝnh trÞ x· héi nh ®×nh c«ng v.v… Trªn ®©y lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng cña dung lîng thÞ trêng. Khi nghiªn cøu ph¶i thÊy râ nh©n tè nµo cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn xu híng vËn ®éng cña thÞ trêng trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ t¬ng lai. §iÒu ®ã cã ý nghÜa quan träng trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, gióp cho nhµ kinh doanh xuÊt nhËpddeef ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi, nhanh chãng ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. c. Lùa chän ®èi tîng giao dÞch trong Th¬ng m¹i Quèc tÕ, b¹n hµng hay kh¸ch hµng lµ nh÷ng ngêi hoÆc nh÷ng tæ chøc cã quan hÖ giao dÞch víi ta nh»m thùc hiÖn c¸c quan hÖ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c kinh tÕ hay khoa häc kü thuËt liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô, c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c kinh tÕ hay khoa häc kü thuËt liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp hµng ho¸. Lùa chän ®èi tîng giao dÞch bao gåm vÉn ®Ò lùa chän níc ®Ó giao dÞch vµ lùa chän th¬ng giao dÞch. - Khi chän níc ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ nh»m ®¸p øng nhu cÇu trong níc chóng ta cÇn ph¶i nghiªn cøu t×nh h×nh s¶n xuÊt cña níc ®ã, kh¶ n¨ng vµ chÊt lîng hµng xuÊt khÈu, chÝnh s¸ch vµ tËp qu¸n th¬ng m¹i cña níc ®ã. - Chän th¬ng nh©n ®Ó giao, trong ®iÒu kiÖn cho phÐp, hiÖu qu¶ nhÊt lµ nªn chän nh÷ng ngêi xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Néi dung cÇn thiÕt ®Ó nghiªn cøu lùa chän th¬ng nh©n bao gåm: quan ®iÓm kinh doanh cña th¬ng nh©n ®ã, lÜnh vùc kinh doanh cña hä, kh¶ n¨ng vèn vµ c¬ së vËt chÊt, uy tÝn vµ mèi quan hÖ trong kinh doanh cña hä. d. Nghiªn cøu gi¸ c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu: Gi¸ c¶ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸, ®ång thêi biÓu hiÖn mét c¸ch tæng hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Gi¸ c¶ lu«n lu«n g¾n liÒn víi thÞ trêng vµ lµ mét yÕu tè cÊu thµnh thÞ trêng. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, gi¸ c¶ l¹i cµng phøc t¹p cµng phøc t¹p do viÖc mua b¸n diÔn ra gi÷a c¸c khu vùc kh¸c nhau, trong mét thêi gian dµi vµ c¸c chÝnh s¸ch thuÕ kh¸c nhau. Nghiªn cøu gi¸ c¶ thÞ trêng lµ mét bé phËn cña nghiªn cøu thÞ trêng vµ bao gåm c«ng viÖc nh: nghiªn cøu møc gi¸ tõng mÆt hµng t¹i tõng ®iÓm trªn thÞ trêng, xu híng biÕn ®éng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi nã, c¸c lo¹i gi¸. Gi¸ quèc tÕ cã tÝnh chÊt ®¹i diÖn ®èi víi lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trªn thÞ trêng thÕ giíi vµ lµ gi¸ cña nh÷ng giao dÞch th¬ng m¹i th«ng thêng, kh«ng kÌm theo mét ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt nµo vµ thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi. Xu híng biÕn ®éng gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi rÊt phøc t¹p nhng nãi chung cã tÝnh t¹m thêi. Gi¸ c¶ trªn thÞ trêng thÕ giíi lu«n biÕn ®éng do c¸c nguyªn nh©n sau: + Nh©n tè chu kú: lµ sù vËn ®éng cã quy luËt cña nÒn kinh tÕ, lµ nh©n tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng gi¸ c¶ cña tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸. + Nh©n tè lòng ®o¹n: Lµm xuÊt hiÖn nhiÒu møc gi¸ cña cïng mét lo¹i hµng trªn c¸c thÞ trêng kh¸c nhau thËm chÝ trªn cïng mét thÞ trêng. + Nh©n tè c¹nh tranh: Lµm cho gi¸ c¶ biÕn ®éng theo xu híng kh¸c nhau tuú thuéc ®èi tîng tham gia c¹nh tranh lµ ngêi mua hay ngêi b¸n. + Nh©n tè cung cÇu: ¶nh hëng trùc tiÕp tíi gi¸ c¶ hµng ho¸. + Nh©n tè thêi vô: Gi¸ c¶ biÕn ®éng theo tõng mïa vô. Ngoµi ra cßn c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸ nh l¹m ph¸t, c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi. Qua trªn khi ®Þnh gi¸ nhËp khÈu cho mét lo¹i hµng ho¸, chóng ta cÇn ph¶i tham kh¶o gi¸ xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã ®i c¸c thÞ trêng kh¸c, cíc phÝ vËn t¶i… vµ víi møc gi¸ ®ã céng víi c¸c chi phÝ cã liªn quan liÖu cã phï hîp víi thÞ trêng trong níc hay kh«ng. Tãm l¹i qua nghiªn cøu nh÷ng nh©n tè trªn ®©y cho phÐp chóng ta biÕt râ vÒ thÞ trêng vµ quy luËt vËn ®éng cña nã. §iÒu cÇn lu ý trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng vµ ph©n tÝch th«ng tin thÞ trêng chóng ta nªn lùa chän cho m×nh thÞ trêng träng ®iÓm vµ lùa chän kinh doanh mÆt hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. §ång thêi chóng ta s¾p xÕp thø tù u tiªn cho tõng thÞ trêng ®èi víi tõng mÆt hµng cô thÓ ®Ó sau nµy chóng ta cã lùa chän ®èi t¸c giao dÞch phï hîp víi m×nh vµ lùa chän mÆt hµng kinh doanh ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. 2. §µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu hµng ho¸ a. §Æt hµng vµ hái hµng trong th¬ng m¹i quèc tÕ: - §Æt hµng lµ lêi ®Ò nghÞ cña nhµ nhËp khÈu göi cho nhµ xuÊt khÈu biÓu thÞ muèn mua hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nhÊt ®Þnh theo nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh vÒ gi¸ c¶, thêi gian giao hµng, ph¬ng thøc thanh to¸n. - Chµo hµng lµ lêi ®Ò nghÞ cña nhµ xuÊt khÈu göi cho nhµ nhËp khÈu thÓ hiÖn ý ®Þnh muèn b¸n theo nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh vÒ gi¸ c¶, thêi gian giao hµng vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. §©y lµ c¸c lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång, hai bªn cha cã g× rµng buéc víi nhau. b. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång Sau khi nhËn ®îc thñ tôc chµo hµng hay ®Æt hµng vµ cã sù tr¶ lêi tõ phÝa bªn kia, hai bªn tæ chøc ®µm ph¸n, th¬ng lîng ®Ó ®i ®Õn mét tho¶ thuËn chung vÒ ®iÒu mua b¸n vµ tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång. b1. §µm ph¸n: lµ viÖc bµn b¹c trao ®æi víi nhau c¸c ®iÒu kiÖn mua b¸n gi÷a c¸c nhµ kinh doanh ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt ký hîp ®ång. Trong Th¬ng m¹i Quèc tÕ thêng cã 3 h×nh thøc ®µm ph¸n sau: - §µm ph¸n qua th tÝn - §µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i. - §µm ph¸n b»ng c¸ch gÆp gì trùc tiÕp. Mçi h×nh thøc ®µm ph¸n ®Òu cã u nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh, tuú tõng trêng hîp cô thÓ mµ lùa chän h×nh thøc ®µm ph¸n cho phï hîp. Ch¼ng h¹n trong trêng hîp nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ®ßi hái ph¶i cã kinh nghiÖm vÒ kü thuËt vµ nªn ¸p dông h×nh thøc ®µm ph¸n trùc tiÕp lµ tèt nhÊt. b2. C¸c bíc ®µm ph¸n trong nhËp khÈu bao gåm: - Hái gi¸ - Chµo hµng (ph¸t gi¸) - Hoµn gi¸ (mÆc c¶) - ChÊp nhËn - X¸c nhËn b3. Hîp ®ång kinh tÕ vÒ nhËp khÈu hµng ho¸ (hau hîp ®ång nhËp khÈu) Hîp ®ång kü thuËt ngo¹i th¬ng lµ sù tho¶ thuËn cña ®¬ng sù cã quèc tÞch kh¸c nhau trong ®ã mét bªn gäi lµ bªn b¸n (hay bªn xuÊt khÈu ) cã nghÜa vô ph¶i chuyÓn vµo quyÒn së h÷u cña bªn kia gäi lµ bªn mua (hay bªn nhËp khÈu) mét tµi s¶n nhÊt ®Þnh gäi lµ hµng ho¸. Bªn mua cã tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn vµ nhËn hµng. H×nh thøc hîp ®ång b»ng v¨n b¶n lµ mét h×nh thøc b¾t buéc ®èi víi c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu ë níc ta. C¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång do bªn mua vµ bªn b¸n tho¶ thuËn chi tiÕt, mÆc dï tríc ®ã ®¬n ®Æt hµng vµ chµo hµng, nhng vÉn ph¶i thiÕt lËp v¨n b¶n hîp ®ång sao cho cã c¬ së ph¸p lý cô thÓ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ho¹t ®éng trao ®æi hµng ho¸ tõ quèc gia nµysang quèc gia kh¸c vµ lµm c¨n cø cho viÖc x¸c ®Þnh lçi (tr¸ch nhiÖm) khi cã tranh chÊp x¶y ra. * Hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th¬ng cã vai trß rÊt quan träng v×: + §©y lµ b»ng chøng ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c bªn tham gia ký kÕt. + §©y lµ b»ng chøng ®Ó quy tr¸ch nhiÖm cho bªn vi ph¹m hîp ®ång. + Hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th¬ng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thèng kª, theo dâi vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. * §Æc ®iÓm cña hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th¬ng: + Chñ thÓ cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng lµ c¸c ph¸p nh©n cã quèc tÞch kh¸c nhau. + Hµng ®îc chuyÓn tõ níc nµy sang níc kh¸c + §ång tiÒn thanh to¸n trong hîp ®ång lµ ngo¹i tÖ hay cã nguån gèc ngo¹i lÖ ®èi víi mét trong hai bªn ký kÕt hîp ®ång. * Trong bu«n b¸n quèc tÕ cã thÓ cã nhiÒu ph¬ng thøc ký kÕt hîp ®ång kh¸c nhau: + Hai bªn còng ký kÕt vµo mét hîp ®ång mua b¸n (mét v¨n b¶n) + Ngêi mua x¸c nhËn (b»ng v¨n b¶n) lµ ngêi mua ®· ®ång ý víi c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña mét chñ chµo hµng tù do nÕu ngêi mua viÕt dïng thñ tôc cÇn thiÕt vµ trong thêi h¹n hiÖu lùc cña th chµo hµng. + Ngêi b¸n x¸c nhËn (b»ng v¨n b¶n) ®¬n ®Æt hµng cña ngêi mua trong thêi h¹n hiÖu lùc cña ®¬n ®Æt hµng. + Trao ®æi b»ng th x¸c nhËn ®¹t ®îc nh÷ng ®iÒu tho¶ thuËn trong ®¬n ®Æt hµng tríc ®©y cña hai bªn (nªu râ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· ®îc tho¶ thuËn). Hîp ®ång chØ cã thÓ coi nh ®· ký kÕt chØ trong trêng hîp c¸c bªn ®· ký vµo hîp ®ång. C¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc hµnh vi vµ n¨ng lùc ph¸p luËt vµ cã ®ñ thÈm quyÒn. * Néi dung cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng bao gåm nh÷ng diÒu kho¶n chÝnh sau: + Tªn hµng + Sè lîng vµ c¸ch x¸c ®Þnh. §Æc biÖt lu ý tíi tõng lo¹i hµng, ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng cho chuÈn x¸c (thµnh phÇn, møc hao hôt tù nhiªn…) + Qui c¸ch, phÈm chÊt vµ c¸ch x¸c ®Þnh. + §ãng gãi, bao b× m· ký hiÖu ph¶i phï hîp víi hµng ho¸. + Thêi h¹n, ph¬ng tiÖn vµ ®Þa ®iÓm giao hµng. + Gi¸ c¶, gi¸ trÞ, ®iÒu kiÖn giao hµng. + Ph¬ng thøc thanh to¸n vµ chøng tõ thanh to¸n. + B¶o hiÓm. + Ph¹t vµ båi thêng thiÖt h¹i + Tranh chÊp vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp. + B¶o hµnh, khiÕu n¹i. + KiÓm tra vµ gi¸m ®Þnh hµng ho¸, xuÊt khÈu + Trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng. + C¸c ®iÒu kho¶n kh¸c. c. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu. ViÖc tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu bao gåm c¸c bíc sau: c1. Xin giÊy phÐp nhËp khÈu: Xin giÊy phÐp nhËp khÈu lµ vÊn ®Ò quan träng ®Çu tiªn vÒ mÆt ph¸p lý ®Ó tiÕn hµnh c¸c kh©u tiÕp theo trong qu¸ tr×nh nhËp khÈu hµng ho¸, nÕu hµng ho¸ cã trong nghÞ ®Þnh th th× kh«ng cÇn ph¶i xin phÐp. HiÖn nay, viÖc cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu ®îc qui ®Þnh nh sau: - Bé th¬ng m¹i cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu tõng chuyÕn hµng mËu dÞch. - Tæng côc H¶i quan cÊp giÊy phÐp hµng phi mËu dÞch. * Hå s¬ xin cÊp giÊy phÐp bao gåm: + §¬n xin phÐp + PhiÕu h¹n ng¹ch + B¶n sao hîp ®ång ®· ký kÕt víi níc ngoµi hoÆc b¶n sao L/C Mçi giÊy phÐp chØ cÊp cho mét chñ hµng kinh doanh ®Ó xuÊt nhËp khÈu mét hoÆc mét sè mÆt hµng víi mét níc nhÊt ®Þnh, chuyªn trë b»ng ph¬ng thøc vËn t¶i vµ giao nhËn t¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh. c2. Më L/C: Nõu lµ ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ, bªn mua ph¶i lµm thñ tôc më L/C khi bªn b¸n yªu cÇu. L/C lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý trong ®ã ng©n hµng më L/C cam kÕt tr¶ tiÒn cho ngêi xuÊt khÈu nÕu hä tr×nh ®îc bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi néi dung cña L/C. C¸c ®Æc ®iÓm cña L/C xin tr×nh bµy thªm ë phÇn thanh to¸n. c3. Thuª tÇu chá hµng (HoÆc uû th¸c thuª tµu) Trong trêng hîp nhËp khÈu FOB chóng ta ph¶i tiÕn hµnh thuª tµu dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®©y: + Nh÷ng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång + §Æc ®iÓm cña hµng ho¸ mua b¸n + §iÒu kiÖn vËn t¶i. Tuú vµo khèi lîng vµ ®Æc ®iÓm hµng ho¸ cÇn chuyªn chë mµ lùa chän thuª tµu cho phï hîp, ®¶m b¶o thuËn lîi vµ nhanh chãng. Ch¼ng h¹n ®èi víi hµng ho¸ cã khèi lîng nhá thêng thuª tµu chî, hµng cã khèi lîng lín, phøc t¹p ph¶i thuª tÇu chuyÕn. HiÖn nay do ®iÒu kiÖn vÒ tµu cña chóng ta rÊt h¹n chÕ vµ viÖc thuª tµu níc ngoµi ®èi víi doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng dÔ l¾m nªn chóng ta thêng nhËp khÈu theo ®iÒu kiÖn CIF. c4. Mua b¶o hiÓm: Chuyªn chë hµng ho¸ b»ng ®êng biÓn thêng gÆp rñi ro vµ tæn thÊt. Bëi vËy, trong kinh doanh Th¬ng m¹i Quèc tÕ, b¶o hiÓm ®êng biÓn lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm phæ biÕn nhÊt. C¸c ®¬n vÞ kinh doanh khi mua b¶o hiÓm ph¶i lµm mét hîp ®ång b¶o hiÓm víi C«ng ty b¶o hiÓm. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt cña hµng ho¸, ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn mµ mua b¶o hiÓm chuyÕn hay b¶o hiÓm bao(mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh). c5. Lµm thñ tôc h¶i quan Hµng ho¸ vËn chuyÓn qua biªn giíi quèc gia ®Ó nhËp khÈu hay xuÊt khÈu ®Òu ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan. Thñ tôc h¶i quan lµ mét c«ng cô qu¶n lý hµnh vi mua - b¸n theo ph¸p luËt cña Nhµ níc ®Ó ng¨n chÆn bu«n lËu: ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan bao gåm 3 bíc chñ yÕu sau: + Khai b¸o h¶i quan: chñ hµng ph¶i kª khai chi tiÕt vÒ hµng ho¸ lªn tê khai h¶i quan ®Ó c¬ quan h¶i quan kiÓm tra c¸c thñ tôc giÊy tê (giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, hîp ®ång mua b¸n…) + XuÊt tr×nh hµng ho¸: Hµng ho¸ ph¶i ®îc xÕp trËt tù, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm so¸t. H¶i quan ®èi chiÕu hµng ho¸ trong tê khai víi thùc tÕ ®Ó quyÕt ®Þnh cã cho hµng qua biªn giíi hay kh«ng. + Thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh cña h¶i quan: Sau khi kiÓm tra giÊy tê, hµng ho¸, h¶i quan quyÕt ®Þnh cã cho hµng ho¸ qua biªn giíi hay kh«ng, hoÆc cho qua víi c¸c ®iÒu kiÖn mµ chñ hµng ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh. NÕu vi ph¹m c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan sÏ bÞ xö ph¹t tuú theo møc ®é nÆng nhÑ. c6. NhËn hµng nhËp khÈu: Theo nghÞ ®Þnh 200/CP ngµy 31/12/93 cña Nhµ níc th× mäi viÖc giao nhËn hµng ho¸ ®Òu ph¶i uû th¸c qua c¶ng. Khi hµng vÒ, c¶ng b¸o cho chñ hµng biÕt vµ chñ hµng sÏ lµm c¸c thñ tôc nhËn hµng. c7. KiÓm tra hµng ho¸. Sau khi nhËn hµng, bªn nhËp khÈu lµm thñ tôc kiÓm tra qui c¸ch phÈm chÊt hµng nhËp. Th«ng thêng hai bªn lùa chän mét c¬ quan gi¸m ®Þnh ch¼ng h¹n nh Vinacotrol. c8. Thanh to¸n tiÒn hµng nhËp khÈu.