Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
§Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp
ph¶i cã ®Çy ®ñ ba yÕu tè c¬ b¶n: lao ®éng, t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao
®éng. Nguyªn vËt liÖu lµ mét t liÖu lao ®éng, lµ c¬ së vµ lµ bé phËn chñ yÕu
®Ó t¹o ra h×nh th¸i vËt chÊt cña s¶n phÈm v× vËy nã lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu
®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi Doanh nghiÖp.
§Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch cã hiÖu
qu¶, doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng chØ ®¬n gi¶n lµ cã vµ sö dông nguyªn vËt
liÖu mµ ®iÒu quan träng lµ ph¶i sö dông cã hiÖu qu¶, tr¸nh t×nh tr¹ng cung
cÊp thiÕu g©y ngõng trÖ s¶n xuÊt, hay thõa nguyªn vËt liÖu g©y ø ®äng vèn,
bëi v× chi phÝ nguyªn vËt liÖu thêng chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n
phÈm. Muèn vËy ph¶i cã chÕ ®é qu¶n lý thÝch ®¸ng vµ toµn diÖn ®èi víi
nguyªn vËt liÖu tõ kh©u cung cÊp ®Õn kh©u sö dông nguyªn vËt liÖu sao cho
cã hiÖu qu¶ nhÊt. HiÖu qu¶ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ sö
dông vèn lu ®éng vµ chÊt lîng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. V× vËy nhÊt thiÕt
ph¶i x©y dùng ®îc chu tr×nh qu¶n lý nguyªn vËt liÖu mét c¸ch khoa häc.
§iÒu ®ã kh«ng chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt kÕ to¸n lµ gióp cho h¹ch to¸n nguyªn
vËt liÖu ®îc chÝnh x¸c mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa thùc tiÔn ë tÇm vÜ m«
gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Trong ®iÒu kiÖn tån t¹i s¶n xuÊt hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu ®îc x¸c
®Þnh lµ mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ
s¶n phÈm, do ®ã viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt quan träng. Nã gióp cho viÖc x¸c
®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c, gióp cho ban l·nh ®¹o cã sù nh×n
nhËn, ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n nguyªn nh©n cña sù t¨ng gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm,
tõ ®ã cã biÖn ph¸p phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh ®Ó thu lîi nhuËn
cao vµ quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t C«ng Ty Cæ PhÇn X©y Dùng
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C«ng Tr×nh Giao Th«ng 118, còng ®øng tríc mét vÊn ®Ò bøc xóc lµ lµm sao
®Ó qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cã hiÖu qu¶ nhÊt vµ lµm sao ®Ó chi phÝ nguyªn vËt
liÖu thÊp nhÊt. V× chi phÝ nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty chiÕm kho¶ng 75% ®Õn
80% gi¸ trÞ x©y dùng ®ång thêi lµ bé phËn dù tr÷ s¶n xuÊt quan träng nhÊt.
VÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt ë ®©y lµ ph¶i theo s¸t nh÷ng biÕn ®éng vÒ nguyªn vËt
liÖu ®Ó lµm thÕ nµo qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt, ®ång thêi t×m ®îc
ph¬ng híng ®Ó ®a lý luËn vµo thùc tÕ võa chÆt chÏ võa linh ho¹t võa ®óng
chÕ ®é chung nhng còng phï hîp víi ®iÒu kiÖn riªng cña doanh nghiÖp. Thêi
gian qua C«ng ty ®· cã nhiÒu ®æi míi trong c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ
c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu nãi riªng, tuy nhiªn kh«ng ph¶i lµ ®· hÕt
nh÷ng mÆt tån t¹i, víng m¾c, do vËy ®ßi hái ph¶i t×m ra ph¬ng híng hoµn
thiÖn.
ChÝnh v× vËy, qua mét thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c qu¶n lý
nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 118 thÊy
®îc tÇm quan träng cña nguyªn vËt liÖu vµ nh÷ng vÊn ®Ò cha ®îc hoµn thiÖn
trong c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu, ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n
bé phßng kÕ to¸n vµ sù híng dÉn cña thÇy gi¸o: TrÇn M¹nh Hïng em ®· lùa
chän vµ ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi:
“c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty cæ phÇn x©y
dùng c«ng tr×nh giao th«ng 118 ”.
Néi dung cña ®Ò tµi gåm ba phÇn:
PhÇn I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong
doanh nghiÖp.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty cæ
phÇn x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 118.
PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c
qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty cæ phÇn x©y dùng c«ng tr×nh giao
th«ng 118.
Do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n nªn B¸o c¸o nµy kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng thiÕu sãt. Em mong nhËn ®îc sù gióp ®ì, gãp ý kiÕn cña c¸c ThÇy C«
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
gi¸o, vµ c¸c C«, Chó C¸n bé, cïng c¸c Anh, ChÞ trong phßng kÕ to¸n cña
C«ng ty ®Ó em ngµy cµng hoµn thiÖn B¸o c¸o h¬n n÷a.
Môc lôc
Lêi Nãi §Çu
Trang
4
PhÇn I:
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp.
I. Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i vµ vai trß cña nguyªn vËt liÖu ®èi víi s¶n xuÊt trong
doanh nghiÖp.
1 Kh¸i niÖm nguyªn vËt liÖu.
2. ph©n lo¹i NVL.
3. §Æc ®iÓm NVL.
4. Vai trß NVL.
II. Néi dung cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp
1. X©y dùng ®Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu.
1.1. ph¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm.
1.2. ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm.
1.3. ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
2. B¶o ®¶m nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp.
2.1. X¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn dïng dïng.
3
4
4
4
6
7
8
8
8
8
8
9
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.1.1. X¸c ®Þnh lîng cung øng nguyªn vËt liÖu.
2.1.2. Cung cÊp nguyªn vËt liÖu cÇn cung øng
2.1.3. Ph©n tÝch cung øng nv vÒ mÆt ®ång bé
2.1.4. Ph©n tÝch cung øng nv vÒ mÆt chÊt lîng
2.1.5. Ph©n tÝch tÝnh chÊt kÞp thêi cña viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu
2.2. X¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn dù tr÷.
2.2.1. Lîng dù tr÷ thêng xuyªn
2.2.2. Lîng dù tr÷ b¶o hiÓm
2.2.3. Lîng dù tr÷ tèi thiÓu
2.2.4. Dù tr÷ theo thêi vô
2.3. Ph©n tÝch tiÕn ®é vµ nhÞp ®iÖu cung øng NVL
2.4. T×nh h×nh sö dông NVL vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm cña DN
2.4.1. Møc tiªu dïng NVL
2.4.2. T×nh h×nh biÕn ®éng møc chi phÝ NVL
3. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô
4.Tæ chøc thu mua vµ tiÕp nhËn nguyªn vËt liÖu.
5. Tæ chøc b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu
6. Tæ chøc cÊp ph¸t nguyªn vËt liÖu.
7. Tæ chøc thanh quyÕt to¸n nguyªn vËt liÖu
8. Tæ chøc thu håi phÕ liÖu, phÕ phÈn
III. Nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu
trong Doanh NghiÖp
IV. Ph¬ng híng sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu.
1.Nh÷ng quan ®iÓm vÒ viÖc sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu.
2.Mét sè biÖn ph¸p sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu.
PhÇn II:
Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty CP X©y dùng CTGT
118
I.Tæng quan vÒ c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118
2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118
3. C¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118
4. C¬ cÊu s¶n xuÊt vµ quy tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty CP X©y dùng CTGT
118
4
10
11
12
12
14
15
17
17
18
19
19
20
20
21
22
23
27
29
29
29
30
31
31
32
33
33
33
33
35
37
41
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
II. Mét sè ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cã ¶nh hëng cã ¶nh hëng tíi c«ng t¸c
qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118
III. Thùc tr¹ng trong c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty CP X©y
dùng CTGT 118.
1. §Þnh møc tiªu dïng NVL ë c«ng ty cæ phÇn x©y dùng CTGT 118
2. Ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng NVL ë c«ng ty cæ phÇn x©y dùng CTGT
118
3. §¸nh gi¸ vËt liÖu t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng CTGT 118
4. C¸c thñ tôc NhËp, XuÊt nguyªn vËt liÖu
4.1 C¸c thñ tôc NhËp kho
4.2 C¸c thñ tôc XuÊt kho
5. Tæ chøc b¶o qu¶n NVL
6. Tæ chøc cÊp ph¸t NVL
PhÇn III:
43
44
44
45
48
50
50
55
57
57
59
Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt 59
liÖu ë c«ng ty CP X©y dùng CTGT 118.
I. C¬ së khoa häc cña kiÕn nghÞ.
1.§¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty CP X©y dùng CTGT
118.
1.1 Nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc.
1.2 Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i.
1.3 Nguyªn nh©ncña nh÷ng tån t¹i.
2. phong híng hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty CP
X©y dùng CTGT 118.
II. Mét sè kiÕn nghÞ:
1.VÒ phÝa danh nghiÖp
2.VÒ phÝa c¸c c¬ quan nhµ níc
III. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn.
KÕt luËn
5
59
59
59
62
63
63
64
64
65
66
67
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
PhÇn I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ qu¶n lý nguyªn
vËt liÖu trong doanh nghiÖp
I.
Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu.
1. Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i, ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña nguyªn vËt liÖu
®èi víi s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp.
1.1. Kh¸i niÖm vÒ nguyªn vËt liÖu:
Nguyªn vËt liÖu lµ nh÷ng ®èi tîng lao ®éng lµ mét trong ba yÕu tè c¬
b¶n cña s¶n xuÊt vµ lµ c¬ së vËt chÊt ®Ó h×nh thµnh nªn s¶n phÈm míi. Trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n dù tr÷ thuéc nhãm tµi s¶n lu ®éng vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu thêng chiÕm mét tû träng lín trong tæng sè
chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra s¶n phÈm.
1.2. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
Do nguyªn vËt liÖu sö dông trong doanh nghiÖp cã rÊt nhiÒu lo¹i,
nhiÒu thø kh¸c nhau nªn ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, cÇn
thiÕt ph¶i ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu c¨n cø vµo vai trß vµ t¸c dông cña
nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu ®îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:
+ Nguyªn vËt liÖu chÝnh (bao gåm c¶ nöa thµnh phÈm mua ngoµi): Lµ
®èi tîng lao ®éng chñ yÕu cÊu thµnh nªn thùc thÓ chÝnh cña s¶n phÈm nh s¾t,
thÐp trong nhµ m¸y chÕ t¹o c¬ khÝ, b«ng trong nhµ m¸y dÖt, v¶i trong c¸c
doanh nghiÖp may. §èi víi nöa thµnh phÈm mua ngoµi víi môc ®Ých tiÕp tôc
chÕ biÕn nh sîi mua ngoµi trong c¸c nhµ m¸y dÖt còng ®îc coi lµ nguyªn vËt
liÖu chÝnh.
+ Nguyªn vËt liÖu phô: Lµ nh÷ng nguyªn vËt liÖu chØ cã t¸c dông phô
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm, ®îc sö dông kÕt hîp víi nguyªn
vËt liÖu chÝnh ®Ó lµm thay ®æi mµu s¾c, h×nh d¸ng, mïi vÞ hoÆc dïng ®Ó b¶o
qu¶n, phôc vô ho¹t ®éng cña c¸c t liÖu lao ®éng hay phôc vô cho lao ®éng
cña c«ng nh©n viªn chøc nh thuèc nhuém, thuèc tÈy, hå d¸n, xµ phßng, dÇu
nhên. . .
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ Nhiªn liÖu: Bao gåm c¸c lo¹i ë thÓ láng, khÝ nh x¨ng dÇu, than, cñi,
h¬i ®èt dïng ®Ó phôc vô cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cho c¸c ph¬ng
tiÖn, m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
+ Phô tïng thay thÕ: Lµ c¸c chi tiÕt, phô tïng dïng ®Ó söa ch÷a vµ
thay thÕ cho m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i.
+ Nguyªn vËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: Bao gåm c¸c nguyªn
vËt liÖu vµ thiÕt bÞ (vËt kÕt cÊu, c«ng cô, khÝ cô. . .) mµ doanh nghiÖp mua
vµo nh»m môc ®Ých ®Çu t cho x©y dùng c¬ b¶n.
+ PhÕ liÖu: Lµ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu thu ®îc trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt hay thanh lý tµi s¶n, cã thÓ sö dông hay b¸n ra ngoµi (g¹ch, s¾t, v¶i
vôn).
+ Nguyªn vËt liÖu kh¸c: Lµ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu cßn l¹i ngoµi c¸c
thø cha kÓ trªn nh bao b×, vËt ®ãng gãi, c¸c lo¹i vËt t ®Æc trng.
* Ngoµi c¸ch ph©n lo¹i trªn nguyªn vËt liÖu cßn cã thÓ ®îc ph©n lo¹i c¨n
cø vµo mét sè tiªu thøc kh¸c nh:
+ C¨n cø vµo nguån nhËp nguyªn vËt liÖu trong níc, nhËp ngoµi níc.
+ C¨n cø vµo môc ®Ých còng nh néi dung quy ®Þnh ph¶n ¸nh chi phÝ vËt
liÖu trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n vËt liÖu cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm, nguyªn vËt
liÖu dïng cho c¸c nhu cÇu kh¸c nh qu¶n lý ph©n xëng b¸n hµng qu¶n lý
doanh nghiÖp.
. Ph©n lo¹i c«ng cô, dông cô.
- Do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Æc ®iÓm cña t liÖu lao
®éng nh÷ng t liÖu sau ®©y kh«ng ph©n biÖt gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông
vÉn ®îc coi lµ c«ng cô, dông cô.
- C¸c lo¹i bao b× dïng ®Ó ®ùng vËt liÖu, hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh thu
mua, b¶o qu¶n vµ tiªu thô hµng ho¸.
- Nh÷ng dông cô ®å nghÒ b»ng thuû tinh, giÊy dÐp chuyªn dïng ®Ó lµm
viÖc.
- C¸c lo¹i bao b× b¸n kÌm theo hµng ho¸ cã tÝnh gi¸ riªng nhng vÉn tÝnh
gi¸ trÞ hao mßn ®Î trõ dÇn vµo gi¸ trÞ bao b× trong qu¸ tr×nh dù tr÷, b¶o
qu¶n hay vËn chuyÓn hµng ho¸.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- C¸c c«ng cô g¸ l¾p, chuyªn dïng cho s¶n xuÊt.
- C¸c l¸n tr¹i t¹m thêi, ®ßn gi¸o, c«ng cô trong ngµnh x©y dùng c¬ b¶n.
§Ó phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n toµn bé c«ng cô, dông cô cña doanh
nghiÖp ®îc chia lµm 3 lo¹i:
+ C«ng cô, dông cô.
+ Bao b× lu©n chuyÓn.
+ §å dïng cho thuª.
1.3. §Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu:
XÐt vÒ mÆt hiÖn vËt th× nguyªn vËt liÖu chØ tham gia vµo mét
chu kú s¶n xuÊt vµ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt díi t¸c ®éng
cña lao ®éng nguyªn vËt liÖu bÞ tiªu hao toµn bé hoÆc thay ®æi h×nh
th¸i vËt chÊt ban ®Çu ®Ó t¹o ra h×nh th¸i vËt chÊt cña s¶n phÈm.
XÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ th× nguyªn vËt liÖu lµ mét bé phËn cña vèn kinh
doanh, khi tham gia vµo s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu chuyÓn dÞch mét lÇn toµn
bé gi¸ trÞ cña chóng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
1.4.. Vai trß cña nguyªn vËt liÖu:
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tõ ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña nguyªn vËt liÖu ta cã thÓ thÊy râ vÞ trÝ quan
träng cña nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nguyªn vËt liÖu lµ mét
trong ba yÕu tè c¬ b¶n vµ lµ c¬ së vËt chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n
phÈm vµ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕn hµnh b×nh thêng. Do vËy
kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh sÏ bÞ ¶nh hëng lín nÕu viÖc cung cÊp nguyªn
vËt liÖu kh«ng ®Çy ®ñ, kÞp thêi. MÆt kh¸c, chÊt lîng s¶n phÈm cã ®¶m b¶o ®îc hay kh«ng phô thuéc rÊt lín vµo chÊt lîng nguyªn vËt liÖu. Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt (nh trong
gi¸ thµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¬ khÝ tõ 50% ®Õn 60%, trong gi¸ thµnh s¶n
xuÊt c«ng nghiÖp chÕ biÕn chiÕm tíi 80%,trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp nhÑ chiÕm 70%). Do vËy c¶ sè lîng vµ chÊt lîng s¶n phÈm ®Òu bÞ
quyÕt ®Þnh bëi sè nguyªn vËt liÖu t¹o ra nã nªn yªu cÇu nguyªn vËt liÖu ph¶i
cã chÊt lîng cao, ®óng quy c¸ch, chñng lo¹i, chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®îc h¹
thÊp, gi¶m møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra míi ®¹t
yªu cÇu, gi¸ thµnh h¹, sè lîng s¶n phÈm t¨ng nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña
kh¸ch hµng. ChÊt lîng cao, gi¸ thµnh h¹ lµm cho doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t ®îc lîi nhuËn cao cã thÓ c¹nh tranh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng. Tõ ®ã
cho thÊy viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng trong
viÖc h¹ thÊp gi¸ thµnh.
II. Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong doanh
nghiÖp.
1. X©y dùng ®Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu
§Ó x©y dùng ®Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu th× tuú thuéc vµo
®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp mµ cã thÓ lùa chän mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau:
1.1. Ph¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm:
Lµ ph¬ng ph¸p dùa vµo hai c¨n cø: C¸c sè liÖu thèng kª vÒ møc tiªu
dïng nguyªn vËt liÖu cña kú b¸o c¸o vµ nh÷ng kinh nghiÖm cña nh÷ng c«ng
nh©n tiªn tiÕn, råi dïng ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn ®Ó x¸c ®Þnh ®Þnh
møc.
¦u, nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy:
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ ¦u ®iÓm: ®¬n gi¶n dÔ vËn dông cã thÓ tiÕn hµnh nhanh chãng, phôc
vô kÞp thêi cho s¶n xuÊt.
+ Nhîc ®iÓm: tÝnh chÝnh x¸c vµ khoa häc kh«ng cao
1.2. Ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm:
Lµ ph¬ng ph¸p dùa vµo kÕt qu¶ cña phßng thÝ nghiÖm kÕt hîp víi
nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh ®Ó kiÓm tra söa ®æi v¸c kÕt qu¶ ®· tÝnh
to¸n hoÆc tiÕn hµnh s¶n xuÊt thö nh»m x¸c ®Þnh ®Þnh møc cho kú kÕ ho¹ch.
+ ¦u ®iÓm : cã tÝnh chÝnh x¸c vµ khoa häc h¬n ph¬ng ph¸p thèng kª
+ Nhîc ®iÓm: cha ph©n tÝch toµn diÖn c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ®Þnh
møc vµ cßn phô thuéc vµo phßng thÝ nghiÖm cã thÓ kh«ng phï hîp víi ®iÒu
kiÖn s¶n xuÊt. Ngoµi ra chi phÝ c¶ vÒ mÆt vËt chÊt lÉn thêi gian ®Òu t¬ng ®èi
cao.
1.3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch:
Thùc chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ kÕt hîp viÖc tÝnh to¸n vÒ kinh tÕ
kü thuËt víi viÖc ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn lîng tiªu hao nguyªn
vËt liÖu. ChÝnh v× vËy nã ph¶i ®îc tiÕn hµnh qua 3 bíc sau:
Bíc 1: Thu thËp vµ nghiªn cøu c¸c tµi liÖu ®Õn møc, ®Æc biÖt lµ c¸c tµi
liÖu vÒ thiÕt kÕ s¶n phÈm, ®Æc tÝnh nguyªn vËt liÖu chÊt lîng m¸y mãc thiÕt
bÞ tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n …. Vµ sè liÖu thèng kª vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn
møc cña kú b¸o c¸o.
Bíc 2: Ph©n tÝch tõng thµnh phÇn trong c¬ cÊu ®Þnh møc vµ c¸c nh©n
tè ¶nh hëng ®Ó t×m gi¶i ph¸p xo¸ bá mäi l·ng phÝ , tiÕt kiÖm møc tiªu dïng
nguyªn vËt liÖu.
Bíc 3: Tæng hîp c¸c thµnh phÇn trong c¬ cÊu ®Þnh møc ,tÝnh hÖ sè sö
dông vµ ®Ò ra biÖn ph¸p phÊn ®Êu gi¶m møc trong kú kÕ ho¹ch.
+ ¦u ®iÓm: Cã tÝnh khoa häc vµ tÝnh chÝnh x¸c cao ®a ra mét møc tiªu
dïng hîp lý nhÊt. H¬n n÷a khi sö dông ph¬ng ph¸p nµy ®Þnh møc tiªu
dïng lu«n lu«n n»m trong tr¹ng th¸i ®îc c¶i tiÕn.
+ Nhîc ®iÓm: Nã ®ßi hái mét lîng th«ng tin t¬ng ®èi lín, toµn diÖn vµ
chÝnh x¸c. §iÒu nµy cã nghÜa lµ c«ng t¸c th«ng tin trong doanh nghiÖp
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ph¶i ®îc tæ chøc tèt. Mét ®iÒu dÔ nhËn thÊy kh¸c ®ã lµ víi mét lîng
th«ng tin nh vËy ®ßi hái ph¶i cã ®éi ngò xö lý th«ng tin cã tr×nh ®é vµ
n¨ng lùc cao. Nhng dï nãi thÕ nµo th× ®©y vÉn lµ ph¬ng ph¸p tiªn tiÕn
vµ hiÖu qu¶ nhÊt.
2. B¶o ®¶m nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp
2.1. X¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn dïng
Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó hoµn thµnh toµn diÖn vµ vît møc
kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lµ viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu ph¶i ®îc tæ chøc mét
c¸ch hîp lý ®¶m b¶o ®ñ sè lîng ®ång bé , ®óng phÈm chÊt vµ ®óng thêi gian.
2.1.1. X¸c ®Þnh cung øng nguyªn vËt liÖu theo sè lîng
Yªu cÇu ®Çu tiªn ®èi víi viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt lµ
ph¶i ®¶m b¶o ®ñ vÒ sè lîng. NghÜa lµ nÕu cung cÊp víi sè lîng qu¸ lín g©y
ra ø ®äng vèn vµ do ®ã ®Én ®Õn viÖc sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶. Nhng ngîc
l¹i nÕu kh«ng cung cÊp ®ñ vÒ sè lîng sÏ ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh kh«ng ®îc liªn tôc. Thùc tÕ cho thÊy c¸c doanh nghiÖp kh«ng
hoµn thµnh vÒ viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu hay do thiÕu nguyªn vËt liÖu
dÉn ®Õn kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh.
§Ó ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng nguyªn vËt liÖu vÒ sè lîng cÇn tÝnh tû
lÖ % hoµn thµnh kÕ ho¹ch cung cÊp cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu theo c«ng
thøc sau:
Sè lîng NVL lo¹i i thùc tÕ
nhËp trong kú
Tû lÖ % hoµn thµnh kÕ
ho¹ch cung øng vÒ khèi l
=
îng nguyªn vËt liÖu lo¹i i
( i = 1,n )
Sè lîng NVL lo¹i i cÇn mua
( KH trong kú )
Sè lîng NVL lo¹i i cÇn mua theo kÕ ho¹ch trong kú ®îc x¸c ®Þnh b»ng
nhiÒu c¸ch. Song c¸ch th«ng dông nhÊt lµ tÝnh lîng NVL cÇn dïng trong kú
theo c«ng thøc:
Mi = q . Mi
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Trong ®ã:
+ Mi: nhu cÇu vÒ sè lîng lo¹i NVL i trong kú
+ Q: sè lîng s¶n phÈm hay chi tiÕt cÇn s¶n xuÊt trong kú
+ Mi: ®Þnh møc hao phÝ NVL i cho mét s¶n phÈm hoÆc chi tiÕt
ViÖc thu mua NVL kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch cã thÓ do nhiÒu
nguyªn nh©n:
- Doanh nghiÖp gi¶m hîp ®ång s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm hay chi tiÕt nµo
®ã. Bëi vËy gi¶m sè lîng NVL cÇn cung øng.
- Doanh nghiÖp gi¶m hîp ®ång thu mua trªn c¬ së tiÕt kiÖm ®îc hao
phÝ NVL ®· ®¹t ®îc.
- HoÆc Doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, khã kh¨n vÒ ph¬ng
tiÖn…
B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng nguyªn vËt liÖu:
2.1.2 Cung cÊp NVL theo chñng lo¹i:
Mét trong nh÷ng nguyªn t¾c cña viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng
NVL lµ ph¶i ph©n tÝch tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu chñ yÕu. Khi ph©n tÝch t×nh
h×nh cung cÊp tõng lo¹i vËt liÖu chñ yÕu cÇn ph©n biÖt vËt liÖu cã thÓ thay thÕ
®îc vµ vËt liÖu kh«ng thay thÕ ®îc.
+ VËt liÖu cã thÓ thay thÕ ®îc lµ lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ sö dông t¬ng ®¬ng, khi sö dông kh«ng lµm thay ®æi lín ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. Khi ph©n
tÝch lo¹i vËt liÖu nµy, ngoµi c¸c chØ tiªu vÒ sè lîng, chÊt lîng cÇn chó ý ®Õn
chØ tiªu chi phÝ ( gi¸ c¶ c¸c lo¹i vËt liÖu thay thÕ).
+ VËt liÖu kh«ng thay thÕ ®îc lµ lo¹i vËt liÖu mµ trong thùc tÕ kh«ng
cã vËt liÖu kh¸c thay thÕ hoÆc nÕu thay thÕ sÏ lµm thay ®æi tÝnh n¨ng, t¸c
dông cña s¶n phÈm.
B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng nguyªn vËt liÖu theo chñng
lo¹i:
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
B¶ng:1.1. §¬n vÞ tÝnh: TÊn
TT
Tªn vËt liÖu
Sè lîng cung
cÊp
Sè thùc nhËp
Hoµn thµnh
vÒ chñng lo¹i
Céng
2.1.3. Ph©n tÝch cung øng vËt t vÒ mÆt ®ång bé
§Ó s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm, cÇn nhiÒu lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau theo
mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh. MÆt kh¸c, c¸c vËt liÖu nµy kh«ng thÓ thay thÕ b»ng c¸c
lo¹i vËt liÖu kh¸c ®îc. ChÝnh v× vËy, viÖc cung øng vËt t ph¶i ®¶m b¶o tÝnh
chÊt ®ång bé míi t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp
®îc hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc chØ tiªu ®· ®Æt ra.
B¶ng: 1.2. B¶ng ph©n tÝch cung øng vËt t vÒ mÆt ®ång bé:
Tªn vËt liÖu
Sè cÇn
nhËp
Sè thùc
nhËp
Tû lÖ %
hoµn thµnh
cung øng
Sè sö dông ®îc
Sè lîng
%
2.1.4. Ph©n tÝch cung øng vËt liÖu vÒ chÊt lîng
Trong quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, sö dông nguyªn vËt liÖu
®¶m b¶o ®Çy ®ñ vÌ chÊt lîng lµ mét yªu cÇu cÇn thiÕt. Bëi vËy, nguyªn vËt
liÖu tèt hay xÊu sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm , ®Õn n¨ng suÊt
lao ®éng vµ ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®ã, khi nhËp nguyªn vËt
liÖu ph¶i ®èi chiÕu víi c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh, ®èi chiÕu c¸c hîp ®ång ®·
ký ®Ó ®¸nh gi¸ NVL ®· ®¸p øng tiªu chuÈn , chÊt lîng hay cha.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
§Ó ph©n tÝch chÊt lîng NVL, cã thÓ dïng chØ tiªu chØ sè chÊt lîng hay
hÖ sè lo¹i:
+ ChØ sè chÊt lîng NVL (Icl) lµ tØ sè gi÷a gi¸ b¸n bu«n b×nh qu©n cña
NVL thùc tÕ víi g¸ b¸n bu«n b×nh qu©n cña NVL thùc tÕ víi gi¸ b¸n bu«n
b×nh qu©n cung øng theo kÕ ho¹ch.
IchÊt lîng
=
Mil . Sik
:
Mik . Sik
Mil
Mik
Trong ®ã:
+ Mil, Mik: Khèi lîng NVL tõng lo¹i theo cÊp bËc chÊt lîng lo¹i i kú
thùc tÕ vµ kú kÕ ho¹ch ( tÝnh theo ®¬n vÞ hiÖn vËt ).
+ Sik: §¬n gi¸ NVL tõng lo¹i theo cÊp bËc chÊt lîng lo¹i i kú kÕ
ho¹ch.
+ IchÊt lîng : cµng lín h¬n 1, chøng tá chÊt lîng NVL nhËp kho cµng
cao.
+ HÖ sè lo¹i lµ tØ sè gi÷a tæng gi¸ trÞ NVL theo cÊp bËc chÊt lîng víi tæng
gi¸ trÞ NVL cung øng theo gi¸ lo¹i cÊp bËc chÊt lîng cao nhÊt.
B¶ng:1.3. B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng vËt t theo chÊt lîng:
ThÐp trßn
xo¾n
Gi¸ mua
b×nh qu©n
1 tÊn
(1000®)
Sè c©n cung øng
Sè lîng
(tÊn)
Thanh tiÒn
(1000®)
8
10
12
14
14
Sè thùc nhËp
Sè lîng
(tÊn)
Thµnh tiÒn
(1000®)
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tæng céng
2.1.5. Ph©n tÝch tÝnh chÊt kÞp thêi cña viÖc cung øng NVL
Cung øng NVL kÞp thêi lµ cung øng dïng thêi gian ®Æt ra cña doanh
nghiÖp . Th«ng thêng, thêi gian cung øng NVL xuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô s¶n
xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh dù tr÷ cÇn cung cÊp trong kú.
§iÒu kiÖn quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc s¶n xuÊt, kinh doanh cña
doanh nghiÖp hoµn thµnh tèt vµ nhÞp nhµng lµ ph¶i cung øng nh÷ng lo¹i
NVL cÇn thiÕt mét c¸ch kÞp thêi trong c¶ mét thêi gian dµi( th¸ng, quý,
n¨m).
Trong nhiÒu trêng hîp, nÕu xÐt vÒ mÆt khèi lîng cung øng mét lo¹i vËt
t nµo ®ã trong mét kú kinh doanh th× doanh nghiÖp vÉn ®¶m b¶o, nhng do
viÖc cung øng kh«ng kÞp thêi ®· dÉn ®Õn s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh
nghiÖp bÞ ngõng trÖ v× chê ®îi vËt t.
B¶ng:1.4. B¶ng ph©n tÝch tÝnh chÊt kÞp thêi cña viÖc cung øng nguyªn
vËt liÖu:
Nguån vËt t
Ngµy
nhËp
Sè lîng
§¶m ®¶m b¶o nhu cÇu
trong th¸ng
Sè lîng
1.Tån ®Çu th¸ng
1/9
NhËp lÇn 1
10/9
NhËp lÇn 2
14/9
NhËp lÇn 3
25/9
Sè ngµy
Cßn l¹i
kh«ng cÇn
dïng trong
th¸ng
Céng
2.2. X¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn dù tr÷ :
NVL dù tr÷ bao gåm tÊt c¶ c¸c lo¹i NVL chÝnh , nguyªn vËt liÖu phô,
nhiªn liÖu, c«ng cô nhá hiÖn cã ë trong doanh nghiÖp,®ang chê ®îi ®Ó ®a vµo
tiªu dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm. Dù tr÷ NVL cho s¶n xuÊt lµ mét yÕu tè tÊt
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
yÕu kh¸ch quan. Do ®ã ph©n cång lao ®éng x· héi vµ ph¸t triÓn chuyªn m«n
ho¸ s¶n xuÊt lµm cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nµy trë thµnh lo¹i vËt t cña
doanh nghiÖp kh¸c ( NÕu s¶n phÈm ®ã tiªu dïng cho s¶n xuÊt ). MÆt kh¸c
s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ë n¬i nµy nhng l¹i ®îc tiªu thô ë n¬i kh¸c. Thêi gian
s¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng khíp víi thêi gian vµ tiÕn ®é tiªu dïng s¶n phÈm
Êy. ViÖc vËn chuyÓn nh÷ng s¶n phÈm tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng ®îc
®îc thùc hiÖn b»ng c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i víi c¸c träng t¶i kh¸c nhau. Trong
nh÷ng ®iÒu kiÖn nh vËy sù liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp chØ
cã thÓ ®îc b¶o ®¶m b»ng c¸ch dù tr÷ c¸c lo¹i vËt t.
§¹i lîng dù tr÷ vËt t cho s¶n xuÊt phô thuéc vµo rÊt nhiÒu nh©n tè
kh¸c nhau. C¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh hëng ®¹i lîng dù tr÷ vËt t cho s¶n xuÊt
cña doanh nghiÖp lµ:
+ L¬ng vËt t tiªu dïng b×nh qu©n trong mét ngµy. Sè lîng nµy phô
thuéc vµo quy m« s¶n xuÊt møc chuyªn m«n ho¸ cña doanh nghiÖp vµ phô
thuéc vµo møc tiªu hao cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
+ T×nh h×nh cña doanh nghiÖp cã b¸n vµ thu ®îc tiÒn b¸n hµng hay
kh«ng ?
+ Träng t¶i vµ tèc ®é cña c¸c ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn.
+ Thuéc tÝnh tù nhiªn cña lo¹i vËt t.
Khi ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷ vËt t , cÇn ph©n biÖt râ c¸c lo¹i dù tr÷.
Mçi lo¹i dù tr÷ cã néi dung vµ ý nghÜa kh¸c nhau. Do ®ã yªu cÇu ph©n tÝch
còng kh¸c nhau.
B¶ng: 1.5. Lîng nguyªn vËt liÖu cÇn dù tr÷
Tªn nguyªn vËt liÖu
Sè lîng
( tÊn )
§¬n gi¸
(1000 ®)
ThÐp trßn Xo¾n
ThÐp trßn Xo¾n 6
ThÐp trßn Xo¾n 8
16
Thµnh tiÒn
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ThÐp trßn Xo¾n 10
ThÐp trßn Xo¾n 12
Cã ba lo¹i dù tr÷ :
2.2.1. Lîng dù tr÷ thêng xuyªn:
Dù tr÷ thêng xuyªn lµ lîng dù tr÷ nh»m ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
diÔn ra liªn tôc trong c¸c ®iÒu kiÖn cung øng b×nh thêng.
Lîng dù tr÷ thêng xuyªn mçi lo¹i ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
DTTX = tc x §MTH
Trong ®ã:
+ DTTX : Lîng dù tr÷ thêng xuyªn
+ Tc : Thêi gian ( ngµy ) cung øng trong c¸c ®iÒu kiÖn b×nh thêng
+ §MTH : §Þnh møc sö dông ( tiªu thô ) trong mét ngµy.
Møc dù tr÷ nµy ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp diÔn ra liªn
tôc kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n trong c¸c ®iÒu kiÖn cóng øng b×nh thêng.
2.2.2. Lîng dù tr÷ B¶o hiÓm
Lîng dù tr÷ B¶o hiÓm lµ lîng cÇn dù tr÷ nh»m ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt tiÕn hµnh liªn tôc trong ®iÒu kiÖn cung øng kh«ng b×nh thêng.
§Ó cã thÓ x¸c ®Þnh møc dù tr÷ b¶o hiÓm cã thÓ dùa vµo c¸c c¬ së sau:
Møc thiÖt h¹i vËt chÊt do thiÕu nguyªn vËt liÖu g©y ra.
C¸c sè liÖu thèng kª vÒ sè lÇn, lîng nguyªn vËt liÖu còng nh sè ngµy mµ ngêi
cung cÊp kh«ng cung øng ®óng h¹n.
C¸c dù b¸o vÒ biÕn ®éng trong t¬ng lai:
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
L¬ng dù tr÷ b¶o hiÓm mçi lo¹i cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc ®¬n gi¶n
sau:
DTBH = tsl x §MTH
Trong ®ã:
+ DTBH : Lîng nguyªn vËt liÖu dù tr÷ thêng xuyªn
+tsl : thêi gian cung øng sai lÖch so víi sù kiÕn
+ §MTH : §Þnh møc trong mét ngµy
Thêi gian cung øng sai lÖch so víi dù kiÕn ®îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng
ph¸p thèng kª kinh nghiÖm vµ x¸c xuÊt x¶y ra trong thùc tiÔn.
Còng cã thÓ x¸c ®Þnh lîng dù tr÷ b¶o hiÓm trªn c¬ së sè liÖu thèng kª
®· cã víi lý thuyÕt ph©n á x¸c xuÊt cña lîng dù tr÷ b¶o hiÓm lµ mét ®¹i lîng
ngÉu nhiªn.Víi møc dù tr÷ nµy doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng liªn
tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n v× thiÕu nguyªn vËt liÖu trong c¸c ®iÒu kiÖn cung
øng kh«ng b×nh thêng.
2.2.3. Lîng dù tr÷ tèi thiÓu cÇn thiÕt
§Ó ho¹t ®éng ®îc tiÕn hµnh b×nh thêng trong mäi ®iÒu kiÖn doanh
nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n, lîng NVL dù tr÷ tèi thiÓu cÇn thiÕt b»ng tæng cña lîng
dù tr÷ thêng xuyªn vµ dù tr÷ b¶o hiÓm.
DTTTCT = DTTX + DTBH
Trong ®ã:
- DTTTCT : lîng dù tr÷ tèi thiÓu cÇn thiÕt
ngoµi ra, ë doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo mïa sÏ ph¶i x¸c ®Þnh thªm lîng dù
tr÷ theo mïa. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm theo mïa vô sÏ ph¶i x¸c
®Þnh lîng hµng dù tr÷ theo mïa phô thuéc vµo møc s¶n xuÊt mét ngµy, thêi
gian lu kho ®îc tÝnh tõ khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt theo mïa vô phô thuéc vµo cÇu
vÒ s¶n phÈm theo mïa vô cña tõng vô cô thÓ.
2.2.4. Dù tr÷ theo thêi vô:
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Dù tr÷ theo thêi vô ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh ®îc
liªn tôc, ®èi víi c¸c thêi gian ( gi¸p h¹t )vÒ nguyªn vËt liÖu. C¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo thêi vô nh: thuèc l¸, mÝa ®êng , chÌ.... ®Õn vô thu ho¹ch nguyªn vËt liÖu cÇn x¸c ®Þnh, tÝnh to¸n khèi lîng vËt t thu mua ®Ó dù tr÷ ®¶m b¶o cho kÕ ho¹ch tr×nh s¶n xuÊt c¶ n¨m.
khèi lîng nguyªn vËt liÖu nµy tríc khi ®a vµo nhËp kho cÇn ph©n lo¹i sµng
läc, ng©m tÈy, sÊy kh«, th¸i c¾t vµ nh÷ng c«ng viÖc sÊy kho kh¸c. Cã nh vËy
míi ®¶m b¶o chÊt lîng vËt t dù tr÷, tríc khi ®a vµo s¶n xuÊt s¶n phÈn.
§¹i lîng dù tr÷ vËt t tÝnh theo 3 chØ tiªu:
+ Dù tr÷ tuyÖt ®èi: Lµ khèi lîng nguyªn vËt liÖu chñ yÕu biÓu hiÖn
b»ng c¸c ®¬n vÞ Nh: tÊn, Kg, m...
§¹i lîng dù tr÷ tuyÖt ®èi rÊt cÇn thiÕt, gióp cho doanh nghiÖp tæ chøc, x©y
dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng kho tµng.
+ Dù tr÷ t¬ng ®èi: §îc tÝnh b»ng sè ngµy dù tr÷
+ Dù tr÷ biÓu hiÖn b»ng tiÒn: lµ khèi lîng vËt t dù tr÷ biÓu hiÖn b»ng
gi¸ trÞ, b»ng tÝch sè gi÷a ®¹i lîng vËt t dù tr÷ tuyÖt ®èi víi ®¬n gi¸ mua c¸c
lo¹i vËt t.
2.3. Ph©n tÝch TiÕn ®é vµ nhÞp ®iÖu cung øng nguyªn vËt liÖu:
Mét trong nh÷ng yªu cÇu cña viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu lµ ph¶i ®¶m b¶o
®Òu ®Æn,®óng thêi h¹n, ®óng thêi h¹n theo hîp ®ång hoÆc theo kÕ ho¹ch. §Ó
ph©n tÝch tiÕn ®é vµ nhÞp ®iÖu cung øng nguyªn vËt liÖu, cã thÓ tÝnh ra hÖ sè
®Òu ®Æn, hÖ sè nhÞp ®iÖu hoÆc ®å thÞ cña viÖc cung øng tõng lo¹i nguyªn vËt
liÖu.
Khi tÝnh hÖ sè ®Òu ®Æn cÇn tu©n theo quy t¾c lµ kh«ng lÊy sè vît qu¸ kÕ
ho¹ch cung øng cña kú nµy bï cho sè hôt kÕ ho¹ch cung øng cña kúkia. Nh
vËy, hÖ sè ®Òu ®Æn cung øng lo¹i vËt t nµo ®ã cao nhÊt lµ 1 ( trong tÊt c¶ c¸c
kú ®Òu ®Æn vµ vît møc cung øng )
thêi gian 1 – 10/9
2 – 20/09
3 – 30/09
kú
kÕ ho¹ch
thùc hiÖn
2.4. T×nh h×nh sö dông nguyªn vËt liÖu vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm cña
Doanh nghiÖp.
Sö dông
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.4.1. Møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu:
Khèi lîng nguyªn vËt liÖu dïng vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm trong kú
Møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt ®¬n vÞ
s¶n phÈm (c«ng tr×nh).
Gi¸ ®¬n vÞ NVL Møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu cho s¶n
(1000®)
xuÊt ®¬n vÞ s¶n phÈm
Lo¹i nguyªn vËt
( TÊn/c«ng tr×nh )
KÕ
Thùc
Møc tiªu dïng
liÖu
§Þnh
møc
Thùc hiÖn
ho¹ch
hiÖn
2.4.2. T×nh h×nh biÕn ®éng møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng tæng møc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu
tªn khèi lîng s¶n
lo¹i
®¬n gi¸
møc tiªu dïng Chi phÝ NVL
s¶n
phÈm hoµn nguyªn
nguyªn
NVL cho ®¬n cho s¶n xuÊt
phÈm
thµnh
vËt liÖu
vËt liÖu
vÞ s¶n phÈm
s¶n phÈm
KH
TH
KH TH KH
TH
KH
TH
2.5. X¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn mua:
§Ó x¸c ®Þnh lîng nguyªn vËt liÖu cÇn mua th× ®ßi hái doanh
nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c ë c¸c kh©u: thiÕt kÕ, kh©u thu mua, kh©u b¶o
qu¶n, kh©u sö dông, vµ kh©u dù tr÷
+ kh©u thu mua: Ph¶i ®ñ sè lîng, ®óng chñng lo¹i, phÈm chÊt tèt, gi¸
c¶ hîp lý, chØ cho phÐp hao hôt trong ®Þnh møc, ®Æc biÖt quan tam tíi chi phÝ
thu mua nh»m h¹ thÊp chi phÝ vËt liÖu mét c¸ch tèi ®a.
+ ë kh©u b¶o qu¶n: CÇn ®¶m b¶o theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh phï
hîp víi tÝnh chÊt lý hãa cña mçi lo¹i vËt liÖu, tøc lµ ph¶i tæ chøc s¾p xÕp
nh÷ng lo¹i vËt liÖu cã cïng tÝnh chÊt lý hãa gièng nhau vµo mét n¬i, tr¸nh
viÖc ®Ó lÉn lén víi nhau lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng cña nhau.
20