bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
trêng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi
---------------------------------------
Hµ h¶I long
Nghiªn cøu xö lý níc th¶I tõ s¶n
xuÊt
giÊy t¸I chÕ t¹i c«ng ty b×nh
minh
chuyªn ngµnh: c«ng nghÖ ho¸ häc
luËn v¨n th¹c sÜ c«ng nghÖ ho¸ häc
Ngêi híng dÉn khoa häc:
Ts. Vò thÞ ph¬ng anh
Môc lôc
Lêi cam ®oan
Lêi c¶m ¬n
Më ®Çu
Ch¬ng I. ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ – x· héi
cña côm c«ng nghiÖp Phó L©m – B¾c Ninh
1
3
1.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn
3
1.2 §iÒu kiÖn khÝ hËu
4
1.3 §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi
4
CH¦¥NG 2 : HIÖN TR¹NG S¶N XUÊT GIÊY T¹I C¥ Së S¶N
XUÊT GIÊY B×NH MINH – phó l©m – b¾c ninh
8
2.1
Th«ng tin chung
8
2.2
C«ng nghÖ s¶n xuÊt
10
2.2.1 C«ng ®o¹n nghiÒn bét giÊy
13
2.2.2 C«ng ®o¹n nghiÒn xay
14
2.2.3 C«ng ®o¹n xeo giÊy
15
2.2.4 C«ng ®o¹n t¹o s¶n phÈm
15
CH¦¥NG 3. T¸C §éNG CñA S¶N XUÊT Tíi M¤I TR¦êNG
16
3.1. T¸c ®éng ®Õn m«i trêng kh«ng khÝ
16
3.2. T¸c ®éng ®Õn m«i trêng ®Êt
17
3.3. T¸c ®éng ®Õn m«i trêng níc
18
Ch¬ng IV. C¸c ph¬ng ph¸p xö lý níc th¶I
ngµnh c«ng nghiÖp giÊy
19
4.1. C¸c th«ng sè ®¸nh gi¸ chÊt lîng níc th¶i
19
4.1.1. §é pH
19
4.1.2. §é oxi hoµ tan (DO)
19
4.1.3. Hµm lîng c¸c chÊt r¾n trong níc
19
4.1.4. §é mÇu
20
4.1.5. §é ®ôc
20
4.1.6. Tæng chÊt huyÒn phï T.S.S
20
4.1.7. ChØ sè BOD (nhu cÇu oxi hãa sinh hãa)
21
4.1.8. ChØ sè COD (nhu cÇu oxi ho¸)
21
4.1.9. Hµm lîng Nit¬
22
4.1.10. Hµm lîng Photpho
22
4.1.11. Vi sinh vËt trong níc th¶i
23
4.2. C¸c ph¬ng ph¸p xö lý níc th¶i
24
4.2.1. Mét sè nguyªn t¾c khi tiÕn hµnh xö lý níc th¶i.
24
4.2.2. Xö lý riªng biÖt c¸c lo¹i níc th¶i
25
4.2.3. Xö lý níc th¶i b»ng ph¬ng ph¸p keo tô
26
4.2.4. HÊp phô
28
4.2.5. TuyÓn næi
28
4.2.6. Trao ®æi ion
29
4.2.7. Xö lý níc th¶i b»ng ph¬ng ph¸p sinh häc hiÕu khÝ
29
4.2.7.1. C¬ së cña ph¬ng ph¸p
29
4.2.7.2. Giai ®o¹n ph¸t triÓn cña vi sinh vËt.
30
4.2.7.3. C¬ chÕ ph©n hñy c¸c chÊt h÷u c¬ nhê vi sinh vËt
32
4.2.7.4. §iÒu kiÖn níc th¶i xö lý b»ng ph¬ng ph¸p sinh häc
33
4.2.7.5 BÓ ph¶n øng sinh häc hiÕu khÝ - aeroten
33
4.2.7.6 Bån läc sinh häc
41
4.2.8. Xö lý níc th¶i b»ng ph¬ng ph¸p sinh häc kÞ khÝ.
42
Ch¬ng V. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
5.1 §èi tîng nghiªn cøu
43
5.2 Môc tiªu nghiªn cøu
43
5.3 TÝnh to¸n thiÕt bÞ läc sinh häc
43
5.4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
49
5.4.1 S¬ ®å hÖ thèng
49
5.4.2 Quy tr×nh thùc nghiÖm
50
5.5 KÕt qu¶ vµ th¶o luËn
51
5.5.1 C¸c th«ng sè ®Çu vµo
51
5.5.2 Sau thiÕt bÞ läc sinh häc
51
5.6 KÕt luËn
53
1
Më ®Çu
Ngµnh giÊy níc ta ®ang ®øng tríc ngìng cöa cña giai ®o¹n ph¸t
triÓn m¹nh mÏ. ViÖc h×nh thµnh c¸c nhµ m¸y c«ng suÊt lín víi quy m« hiÖn
®¹i ®îc coi nh mét yÕu tè kh¸ch quan trong c¬ chÕ thÞ trêng ë giai ®o¹n
míi.
Tuy vËy, hiÖn t¹i cha thÓ bá qua vai trß cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt giÊy t¸i
chÕ quy m« võa vµ nhá ( c«ng suÊt díi 5.000/tÊn). C¸c c¬ së s¶n xuÊt lo¹i
nµy trong c¶ níc cã ®Õn hµng tr¨m, víi tæng c«ng suÊt trªn tr¨m ngh×n
tÊn/n¨m, ph©n bè hÇu hÕt ë c¸c tØnh vµ thµnh phè trong c¶ níc, tËp trung
nhiÒu ë B¾c Giang - B¾c Ninh, Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ cã vai trß
nhÊt ®Þnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Nãi riªng t¹i hai lµng nghÒ t¸i chÕ giÊy D¬ng æ vµ Phó L©m thuéc tØnh
B¾c Ninh hiÖn ®· cã tíi 350 c¬ së s¶n xuÊt giÊy t¸i chÕ víi tæng c«ng suÊt lªn
tíi 30.000 tÊn/ n¨m. Víi nhiÒu lo¹i h×nh s¶n phÈm phong phó, ®a d¹ng, víi
h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt linh ho¹t, c¸c c¬ së t¸i chÕ giÊy kiÓu nµy ®· t¹o ra
mét lîng lín hµng ho¸, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ mang l¹i thu nhËp cho
bµ con, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña khu vùc.
ThÞ trêng giÊy hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai, bªn c¹nh nhãm c¸c s¶n
phÈm kh«ng ®ßi hái chÊt lîng cao l¾m nhng gi¸ thµnh rÎ vµ æn ®Þnh vÒ chÊt
lîng. §Ó ®¸p øng m¶ng thÞ trêng nµy cha h¼n c¸c nhµ m¸y lín víi c¸c
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i c«ng suÊt lín ®· phï hîp. V× vËy, c¸c c¬ së s¶n xuÊt giÊy quy
m« võa vµ nhá nh hiÖn nay ë c¸c lµng nghÒ vÉn cã nhiÒu c¬ héi ®Ó tån t¹i vµ
ph¸t triÓn.
ý nghÜa thùc tiÔn vµ môc ®Ých cña ®Ò tµi:
hiÖn t¹i c¸c c¬ së s¶n xuÊt lo¹i nµy, víi thiÕt bÞ cò kü, l¹c hËu, tr×nh ®é
c«ng nghÖ cßn thÊp, lao ®éng gi¶n ®¬n, cha ®îc ®µo t¹o ®Çy ®ñ c¬ b¶n, chñ
yÕu dùa vµo kinh nghiÖm nªn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt thêng kh«ng cao, tiªu tèn
2
nhiÒu n¨ng lîng vµ nguyªn liÖu. TÊt c¶ c¸c mÆt h¹n chÕ nµy khiÕn gi¸ thµnh
s¶n phÈm t¨ng lªn mÆt kh¸c t¸c ®éng tiªu cùc tíi chÊt lîng m«i trêng vµ søc
kháe con ngêi.
Do vËy, vÊn ®Ò xö lý nguån g©y « nhiÔm m«i trêng ë c¸c c¬ së s¶n
xuÊt cã quy m« võa vµ nhá ®ang rÊt bøc thiÕt.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, môc tiªu cña luËn v¨n:
- Tæng quan tµi liÖu liªn quan ®Õn xö lý níc th¶i nãi chung vµ níc
th¶i giÊy nãi riªng.
- Nghiªn cøu xö lý níc th¶i giÊy b»ng ph¬ng ph¸p sinh häc.
- TÝnh to¸n, lùa chän thiÕt bÞ phï hîp víi ph¬ng ph¸p sinh häc trong
xö lý níc th¶i giÊy.
3
ch¬ng I. ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ – x· héi cña
côm c«ng nghiÖp Phó L©m – B¾c Ninh
1.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn
B¾c Ninh lµ mét tØnh thuéc ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång n»m ë phÝa
B¾c thñ ®« Hµ Néi, lµ ®Çu mèi giao lu gi÷a c¸c tØnh phÝa Nam Trung Quèc
b»ng hÖ thèng giao th«ng ®êng s¾t vµ ®êng thñy. B¾c Ninh cßn lµ trung t©m
giao c¾t gi÷a c¸c khu chÕ xuÊt lín Hµ Néi – H¶i Phßng – H¹ Long, cïng
víi hÖ thèng m¹ng líi giao th«ng ®êng thñy rÊt thuËn lîi ®· t¹o cho B¾c
Ninh cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ giao lu v¨n
hãa víi c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c.
§Æc thï s¶n xuÊt cña B¾c Ninh lµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Theo b¸o c¸o
cña Së C«ng th¬ng th× B¾c Ninh cã tæng sè 58 lµng nghÒ víi 30 lµng nghÒ
truyÒn thèng vµ 28 lµng nghÒ míi. C¸c lµng nghÒ nh: lµng nghÒ s¾t thÐp §a
Héi, lµng nghÒ giÊy Phó L©m – Tiªn Du, lµng nghÒ giÊy Phong Khª, lµng
nghÒ ®óc ®ång §¹i B¸i, lµng nghÒ ®óc nh«m, ch× V¨n M«n, lµng nghÒ nÊu
rîu §¹i L©m, lµng nghÒ dÖt nhuém T¬ng Giang, lµng nghÒ ®å gç mü nghÖ
§ång Kþ…®· vµ ®ang gãp phÇn quan träng vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa
ph¬ng vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu.
Riªng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt giÊy t¸i chÕ tõ nguyªn liÖu phÕ th¶i vµ
nguyªn liÖu nguyªn sinh, tØnh B¾c Ninh hiÖn cã trªn 100 c¬ së s¶n xuÊt tËp
trung chñ yÕu ë Phong Khª, Phó L©m – Tiªn Du. C¸c c¬ së nµy trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng ®· th¶i vµo m«i trêng mét lîng níc th¶i lín cã chøa hµm
lîng c¸c chÊt h÷u c¬ vµ mét sè hãa chÊt ®éc h¹i. §Æc biÖt lµ ngµnh t¸i chÕ
giÊy Phó L©m – Tiªn Du, tuy míi h×nh thµnh, song nguy c¬ g©y « nhiÔm l¹i
rÊt cao v× cha ®îc qu¶n lý chÆt chÏ, níc th¶i ®æ th¼ng trùc tiÕp ra s«ng CÇu
– lµ con s«ng ch¶y qua nhiÒu tØnh vµ cã ý nghÜa chiÕn lîc cña ®Êt níc.
X· Phó L©m n»m ë phÝa B¾c huyÖn Tiªn Du c¸ch thÞ trÊn Lim 2 km.
PhÝa B¾c huyÖnYªn Phong, phÝa T©y gi¸p x· Tam S¬n, phÝa Nam gi¸p x·
4
T¬ng Giang, x· Néi DuÖ, phÝa §«ng gi¸p x· V©n, Phó L©m cã tæng diÖn tÝch
tù nhiªn 1.163,35 ha n»m gän trong vïng ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång.
S«ng Ngò HuyÖn Khuª ch¹y suèt ranh giíi x· Phó L©m tõ phÝa T©y
sang phÝa B¾c, phÝa §«ng dµi kho¶ng 7 - 8 km. §©y lµ nguån cung cÊp níc
tíi tiªu chñ yÕu vµ còng lµ ®êng tiªu níc chÝnh cho x·. Ngoµi ra, cßn cã
60 ha diÖn tÝch mÆt níc trong ®Þa bµn x· còng lµ nguån níc tíi tiªu dåi
dµo cho ®ång ruéng.
1.2 §iÒu kiÖn khÝ hËu
VÒ mÆt khÝ hËu, Phó L©m mang ®Çy ®ñ ®Æc trng cña khÝ hËu cña vïng
®ång b»ng B¾c Bé - khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa Èm, cã sù ph©n ho¸ khÝ hËu
theo hai mïa chÝnh vµ hai mïa chuyÓn tiÕp. Mïa hÌ kÐo dµi tõ th¸ng 5 ®Õn
th¸ng 9, khÝ hËu nãng Èm ma nhiÒu. Mïa ®«ng kÐo dµi tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng
3 sang mïa chÞu ¶nh hëng cña khÝ hËu nhiÖt ®íi lôc ®Þa ®· biÕn tÝnh nhiÒu
trong qu¸ tr×nh di chuyÓn song vÉn cßn kh¸ l¹nh.
- NhiÖt ®é trung b×nh c¸c th¸ng trong n¨m trong kho¶ng 23 - 240 . NhiÖt
®é cao nhÊt trong n¨m trung b×nh trong kho¶ng 37 - 380C.
- §é Èm t¬ng ®èi trung b×nh c¸c th¸ng trong n¨m lu«n lín h¬n 70%, ®é
Èm t¬ng ®èi cao nhÊt trung b×nh trong kho¶ng 94 - 97% vµo c¸c th¸ng
®Çu n¨m vµ cuèi mïa hÌ.
- Lîng ma trung b×nh hµng n¨m t¹i Phó L©m kho¶ng 1.676 mm.
- Tèc ®é giã trung b×nh kho¶ng 2 mm/s vµ chªnh lÖch kh«ng nhiÒu trong
n¨m.
1.3 §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi
Phó L©m lµ mét x· thuéc huyÖn Tiªn Du tØnh B¾c Ninh cã 5 th«n, víi
sè d©n thèng kª tÝnh ®Õn ngµy 01/04/2005 kho¶ng 15.000 ngêi víi 3.000 hé.
Tæng sè hé s¶n xuÊt giÊy t¸i chÕ lµ 13 hé, thu hót h¬n 800 lao ®éng tham gia
lµm nghÒ trong ®ã cã kho¶ng 100 lao ®éng ë c¸c n¬i kh¸c ®Õn. Phó L©m lµ
mét x· thuÇn n«ng, hÇu nh mäi tiÒm lùc, søc ngêi, søc cña ®Òu tËp trung
5
vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Kinh tÕ n«ng th«n cã 98% lµ thu nhËp tõ n«ng
nghiÖp. C¸c ho¹t ®éng kh¸c ngoµi n«ng nghiÖp chØ lµ nh÷ng nghÒ phô mang
tÝnh chÊt tËn dông lóc thêi vô n«ng nhµn.
Toµn x· Phó L©m cã diÖn tÝch tù nhiªn lµ 1.163,35 ha, ®Êt n«ng nghiÖp
chiÕm 74,4% trong ®ã cã 884 ha ®Êt canh t¸c víi møc b×nh qu©n ®Çu ngêi lµ
730 m2/ ngêi. §©y lµ møc b×nh qu©n cao nhÊt cña huyÖn Tiªn Du vµ lµ u thÕ
lín cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp.
- VÒ trång trät:
Tæng diÖn tÝch ®Êt gieo trång c¶ n¨m ®¹t 4.200 mÉu trong ®ã diÖn tÝch
lóa lµ 4.650 mÉu ®¹t 100% kÕ ho¹ch vµ diÖn tÝch mµu ®¹t 550 mÉu b»ng
78,5% so víi n¨m 2004.
- VÒ ch¨n nu«i:
MÆc dï chÞu ¶nh hëng cña dÞch bÖnh lë måm, long mãng ë tr©u,
bß, lîn, song ®îc sù chØ ®¹o cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp vµ chØ ®¹o cña x·, c¸c
th«n ®· tæ chøc phßng bÖnh vµ xö lý tèt nªn kh«ng cã thiÖt h¹i ®¸ng kÓ, ®µn
gia cÇm gia sóc vÉn ph¸t triÓn tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2005 tæng ®µn lîn cã 6.300
con, t¨ng 9,8% so víi n¨m 2004. B×nh qu©n mét hé nu«i tõ 2 - 3 ®Çu lîn, c¸
biÖt cã gia ®×nh nu«i 20 - 30 ®Çu lîn, xuÊt chuång 1,5 tÊn thÞt. §µn tr©u, bß cã
765 con, bª nghÐ 357 con, gi¶m h¬n n¨m tríc 0,8%, chñ yÕu lµ tr©u song vÉn
b¶o ®¶m cho kh©u lµm ®Êt, cµy kÐo ch¨n nu«i lÊy thÞt. §µn gia cÇm cã 30.300
con t¨ng h¬n n¨m 2000 lµ 11,4%, viÖc nu«i th¶ c¸ vÉn ph¸t triÓn thu tõ 20 - 25
tÊn.
- VÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp:
+
TÝnh ®Õn n¨m 2005 toµn x· cã 13 c¬ së s¶n xuÊt giÊy t¸i chÕ ho¹t
®éng kh¸ æn ®Þnh, mçi n¨m thu nhËp 18 - 20 tû ®ång vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm
cho kho¶ng 700 lao ®éng víi møc thu nhËp æn ®Þnh tõ 800 ®Õn 900 ngh×n
®ång/ th¸ng.
6
+
Ngoµi ra c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nh nÒ, tr¹m, mµnh, rÌn, lµm nãn vÉn
®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn, sè lao ®éng tham gia t¨ng lªn ®¸ng kÓ nh ë c¸c
th«n ¢n Phó, §ång Kþ, Phï Khª, t¹o thªm viÖc lµm, t¨ng thªm thu nhËp lóc
n«ng nhµn. Sè lao ®éng lµm nghÒ nµy ®· t¨ng lªn tõ 200 - 300 ngêi trong
toµn x·.
+ C¸c ngµnh nghÒ, dÞch vô kh¸c vÉn ph¸t triÓn kh¸ nh xay s¸t, dÞch vô
vËt t, ¨n uèng. T¹i khu vùc chî Tam §¶o ®· h×nh thµnh n¬i bu«n b¸n kh¸ ®a
d¹ng phong phó.
ViÖc t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp còng
®îc UBND x·, UBND huyÖn vµ tØnh u tiªn. Tríc m¾t t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
doanh nghiÖp trong viÖc hç trî c¸c thñ tôc vay vèn, thuª ®Êt cò vµ míi ph¸t
triÓn s¶n xuÊt t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng.
- VÒ sù nghiÖp gi¸o dôc:
C«ng t¸c gi¸o dôc t¹i Phó L©m ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu, chÊt lîng gi¶ng
d¹y ®îc n©ng lªn râ rÖt, c¬ së vËt chÊt ®îc ®Çu t tõng bíc ®¸p øng cho
häc tËp vµ rÌn luyÖn cña häc sinh. T¹i x· Phó L©m cã 02 trêng tiÓu häc, 01
trêng trung häc c¬ së vµ 12 lín mÉu gi¸o víi tæng sè trªn 3342 em häc sinh.
Trong n¨m võa qua x· cã 04 thÇy c« lµ gi¸o viªn d¹y giái cÊp huyÖn, 01 thÊy
gi¸o d¹y cÊp tØnh.
- C«ng t¸c v¨n ho¸ – x· héi, thÓ dôc thÓ thao:
+ N¨m 1999 x· Phó L©m ®· x©y dùng ®¨ng ký 04 lµng v¨n ho¸ vµ
®îc cÊp trªn c«ng nhËn. §Õn nay trong toµn x· ®· cã 1.980 hé ®¹t danh hiÖu
gia ®×nh v¨n ho¸.
+ C«ng t¸c tuyªn truyÒn, x©y dùng nÕp sèng v¨n ho¸ thùc hiÖn chØ thÞ
27 ®îc ®a ®Õn tõng th«n trong x·. NhiÒu tôc lÖ kh«ng phï hîp ®· ®îc vËn
®éng bá vµ gi¶m dÇn nh ma chay, cíi xin, khao l·o, lÔ héi…
+ Phong trµo thÓ dôc, thÓ thao, v¨n ho¸ v¨n nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ
nh cÇu l«ng, bãng chuyÒn, h¸t quan hä, th¬ ca. Hµng n¨m x· lu«n tæ chøc
7
c¸c gi¶i thÓ thao lín gi÷a c¸c th«n nh»m g©y dùng søc kháe cho nh©n d©n,
t¨ng thªm t×nh ®oµn kÕt, ®îc nhiÒu ngêi d©n hëng øng.
8
CH¦¥NG 2 : HIÖN TR¹NG S¶N XUÊT GIÊY T¹I C¥ Së S¶N
XUÊT GIÊY B×NH MINH – phó l©m –b¾c ninh
2.1 Th«ng tin chung
● S¶n phÈm cña c¬ së
HiÖn nay, s¶n phÈm chÝnh cña c¬ së lµ c¸c lo¹i giÊy kraft lµm bao b×
cho c¸c nhµ m¸y xi m¨ng.
B¶ng 2.1 s¶n lîng giÊy cña c¬ së trong 6 th¸ng
( tõ th¸ng 10/2000 ®Õn th¸ng 3/2001)
Th¸ng
10
S¶n lîng (kg)
11
132.885 137.332
12
1
2
3
96.404
138.772
120.537
118.216
● Nhu cÇu nguyªn, nhiªn liÖu, ho¸ chÊt cña c¬ së
a/ Nguyªn liÖu chÝnh:
- GiÊy th¶i c¸c lo¹i: 2.300 – 3.000 T/ n¨m
b¶ng 2.2 Nhu cÇu nguyªn liÖu cña c¬ së (10/2000 ®Õn 3/2001)
Th¸ng
10
Lîng nguyªn
liÖu ( kg )
11
12
1
156.428 153.932 117.458 176.899
2
3
147.575
150.781
b/ ho¸ chÊt:
B¶ng 2.3 Nhu cÇu hãa chÊt cña c¬ së
Tªn ho¸ chÊt
§¬n vÞ (T/n¨m)
Xót
8 - 14
Nhùa th«ng
90 - 100
PhÌn
100 - 130
phÈm mµu
12 - 16
9
c/ Nhu cÇu n¨ng lîng :
B¶ng 2.4 Nhu cÇu vÒ n¨ng lîng cña c¬ së trong 6 th¸ng
( tõ th¸ng 10/2000 ®Õn th¸ng 3/2001)
Th¸ng
10
11
12
1
2
3
§iÖn n¨ng (KW/h)
37.602 32.748 26.632 36.254 39.598
34.030
Than (Kg)
58.428 60.306 56.002 61.190 62.001
64.650
d/ Nhu cÇu vÒ níc:
C¬ së b¬m níc trùc tiÕp tõ s«ng Ngò HuyÖn Khuª, c¸ch chõng 100
mÐt ®Ó cung cÊp níc cho s¶n xuÊt. Gåm cã 2 m¸y b¬m hót níc tõ s«ng, mçi
b¬m cã c«ng suÊt 4,5KWh. Mét ngµy lîng níc sö dông trung b×nh lµ 300
m3.
- Bè trÝ lao ®éng: HiÖn nay cã h¬n 20 c«ng nh©n lµm viÖc t¹i c¬ së víi
chÕ ®é lµm viÖc 8h/ngµy.
- C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ chÝnh cña c¬ së
b¶ng 2.5 LiÖt kª c¸c m¸y mãc chÝnh cña c¬ së
Tªn thiÕt bÞ
sè lîng
C¸c th«ng sè kü thuËt
Bin nghiÒn
02
M¸y nghiÒn thuû lùc
02
M¸y xeo lo¹i nhá
01
0,8 – 1 T/ ngµy ®ªm
M¸y xeo lo¹i võa
01
2,5 – 3 T/ngµy ®ªm
M¸y xeo lo¹i to
01
3 – 3,5 T/ngµy ®ªm
M¸y nghiÒn xay
01
M¸y nghiÒn xay
01
Q = 22 KWh
n = 350 vßng/ phót
Q = 37 kWh
n = 490 vßng/ phót
10
2.2 C«ng nghÖ s¶n xuÊt.
s¶n phÈm chÝnh cña c¬ së s¶n xuÊt giÊy B×nh Minh lµ c¸c lo¹i giÊy
kh«ng tÈy tr¾ng nh giÊy carton, giÊy kraft … ®i tõ nguyªn liÖu lµ c¸c lo¹i
giÊy tËn dông b×a th¶i ®îc thu mua tõ nhiÒu n¬i.
C«ng nghÖ sö dông ®Ó t¸i chÕ giÊy t¹i ®©y lµ c«ng nghÖ kiÒm l¹nh. §©y
lµ lo¹i h×nh c«ng nghÖ ®¬n gi¶n, dÔ thùc hiÖn nhng thêng ¸p dông ë quy m«
nhá vµ víi lo¹i s¶n phÈm kh«ng yªu cÇu cã chÊt lîng cao, phï hîp víi tr×nh
®é kü thuËt cña ngêi d©n ë n«ng th«n.
b¶ng 2.6 Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt 1 tÊn giÊy
Tªn
giÊy vôn
xót
lîng
1.200 - 1.300 kg
5 - 6 kg
nhùa th«ng
30 - 40 kg
PhÌn
40 - 50 kg
PhÈm mµu
5 - 7 kg
®iÖn n¨ng
287,3 k Wh
níc
100 m3
11
Nguyªn liÖu ®Çu
(giÊy phÕ liÖu)
Níc
Hçn trén
NghiÒn
PhÌn, nhùa
th«ng
BÓ phèi trén
phÈm mµu
Khu«n t¹o h×nh giÊy
Xeo giÊy
C¾t cuén
Thµnh phÈm
H×nh 2.1 Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy cña c¬ së
bÓ chøa
níc th¶i
12
Nguyªn liÖu nh giÊy lo¹i, b×a…®îc tËp hîp tõ c¸c n¬i nh Hµ Néi,
Thanh Ho¸, Tõ S¬n vµ c¸c vïng l©n cËn ®îc ®a vÒ c¬ së tËp trung thµnh
tõng b·i. Mçi ngµy c¬ së nhËp tõ 6 - 8 tÊn nguyªn liÖu. T¹i ®©y cã kho¶ng 20
c«ng nh©n lµm c«ng viÖc ph©n lo¹i, lo¹i bá s¬ bé c¸c b¨ng dÝnh, nilon, ®inh
ghim… vµ c¸c nguyªn liÖu kh«ng thÓ t¸i chÕ ®îc nh giÊy nÕn, ®Êt, ®¸, s¾t,…
- Nguyªn liÖu tèt ( b×a ngo¹i, mïn…) ®Ó s¶n xuÊt bét giÊy mÆt ph¶i ( mÆt
1).
- NguyÖn liÖu thêng (giÊy, b×a, carton…) ®Ó s¶n xuÊt bét giÊy mÆt tr¸i(
mÆt 2)
Nguyªn liÖu sau ®ã ®îc cho vµo bin nghiÒn vµ m¸y nghiÒn thñy lùc ®Ó
t¹o thµnh bét giÊy. T¹i ®©y, nguyªn liÖu ®îc nghiÒn nhá thµnh c¸c sîi bét
cung cÊp vµo m¸y nghiÒn bét giÊy mÆt tr¸i. Tuú theo chÊt lîng s¶n phÈm mµ
trong qu¸ tr×nh nghiÒn ngêi ta cho thªm mét sè ho¸ chÊt nh nhùa th«ng,
phÌn, phÈm. Thêi gian nghiÒn thêng kÐo dµi tõ 1- 2 giê/mÎ tuú theo s¶n
phÈm giÊy.
Sau khi nghiÒn xong, bét giÊy ®îc m¸y b¬m ®a sang hai m¸y nghiÒn
®Üa ( m¸y xay) cã c«ng suÊt kh¸c nhau. Sau ®ã ®îc b¬m vµo c¸c bÓ chøa cã
thÓ tÝch 23 m3 . Tuú thuéc vµo chÊt lîng s¶n phÈm vµ giÊy mÆt ph¶i hay tr¸i
mµ bét giÊy ®îc nghiÒn qua hai m¸y nghiÒn mét hay nhiÒu lÇn. Sè lÇn
nghiÒn cña bét giÊy ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm nh sau:
+ §èi víi mÆt ph¶i:
Vµng 1
: nghiÒn 5- 6 lÇn
Vµng 2
: nghiÒn 3 - 4 lÇn
Méc
: nghiÒn 2 – 3 lÇn
+ §èi víi mÆt tr¸i :
Vµng 1
: nghiÒn 2 lÇn
Vµng 2
: nghiÒn 1 lÇn
Méc
: nghiÒn 1 lÇn
13
Sau khi qua m¸y nghiÒn, s¶n phÈm bét giÊy ®îc hót vµo bÓ chøa cã
c¸nh khuÊy ®Ó lµm t¬i. Lîng bét ®îc cÊp vµo c¸c bÓ chøa ®ñ ®Ó s¶n xuÊt
trong mét ngµy. Lîng bét sau khi ®· ®¸nh t¬i ®îc cÊp vµo bÓ pha, t¹i ®©y
níc ®îc ®a cÊp vµo ®Ó pha lo·ng bét theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh råi ®îc ®a
vµo bÓ khuÊy theo cöa th¸o. T¹i bÓ khuÊy, bét vµ níc ®îc tiÕp tôc khuÊy
®¶o lµm cho bét hßa tan hoµn toµn víi níc sau ®ã bét ch¶y qua m¸ng ch¶y
vµo bÓ chøa bét ë khu vùc xeo nhê c¸c c¸nh móc. TiÕp ®ã, bét ®îc b¬m qua
hßm ®iÒu tiÕt råi qua dµn l¾ng ®Ó t¸ch c¸c cÆn bÈn cßn l¹i trong bét vµ ®îc
®a qua c¸c l« díi. GiÊy ®îc t¹o h×nh vµ ®ù¬c ®i qua c¸c l« Ðp vµ l« sÊy t¹o
thµnh s¶n phÈm. Sau ®ã giÊy s¶n phÈm ®îc ®a tíi m¸y cuén vµ m¸y c¾t t¹o
thµnh s¶n phÈm theo yªu cÇu tiªu dïng. Sau cïng giÊy ®îc c©n vµ ®a vÒ kho
thµnh phÈm vµ mang ®i tiªu thô.
2.2.1 C«ng ®o¹n nghiÒn bét giÊy
C¸c lo¹i giÊy lÒ, vá hép carton,… ®îc ®a vµo bÓ nghiÒn vµ m¸y
nghiÒn thñy lùc ®Ó t¹o bét giÊy b»ng ph¬ng ph¸p nghiÒn c¬ häc. C¸c sîi
celluluza ®îc c¾t theo yªu cÇu c«ng nghÖ vµ c¸c chØ tiªu kü thuËt do c¬ së
quy ®Þnh. C¬ së hiÖn cã hai bin nghiÒn ®Ó t¹o bét giÊy mÆt ph¶i vµ hai m¸y
nghiÒn thñy lùc ®Ó t¹o bét giÊy mÆt tr¸i.
t¹i bÓ nghiÒn: Níc ®îc cho vµo kho¶ng 2/3 bÓ nghiÒn, sau ®ã cho b×a
carton, giÊy vôn vµo bin nghiÒn. Trong bÓ nghiÒn bét ®îc ph©n chia thµnh
nh÷ng sîi nhá, mÞn, cã ®é nhuyÔn nhÊt ®Þnh, ®îc ph©n t¬ chæi ho¸ do chÞu
t¸c dông cña c¸c lùc c¬ giíi khi bét ®i qua khe hë gi÷a c¸c hai dao nh c¾t,
mµi, Ðp, ma s¸t.
GiÊy nguyªn liÖu cho vµo bÓ nghiÒn tõ 2 – 3 t¹/ mÎ. Mét ngµy c¬ së
ch¹y ®îc tõ 9 – 10 mÎ. Trong qu¸ tr×nh nghiÒn, ngêi ta cho keo nhùa
th«ng ( chøa axit nhùa C19H29COOH ) ®Ó lµm t¨ng ®é kÕt dÝnh cña c¸c x¬ sîi
celluloza víi nhau. Khi pha chÕ keo nhùa th«ng, x¶y ra ph¶n øng:
C19H29COOH + NaOH
C19H29COONa + H2O
14
Sau ®ã ®Ó kÕt tña keo nhùa th«ng lªn x¬ sîi celluloza ngêi ta sö dông
phÌn nh«m Al2(SO4)3 .nH2O. Khi ph¶n øng x¶y ra th× ( C19H29COO)3Al t¹o
thµnh sÏ kÕt tña vµ b¸m lªn s¬ sîi, dÝnh sÝt nhau t¹o cho giÊy sau nµy cã ®é
bÒn vµ cã tÝnh chÊt cÇn thiÕt kh¸c nh kh«ng thÊm níc vµ kh«ng bÞ nhoÌ
mùc.
6C18H29COONa + Al2(SO4)3
2 (C19H29COO)3Al + 3 Na2SO4
NÕu bét giÊy sau ®ã ®îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt giÊy vµng 1 hoÆc vµng 2
th× tiÕp tôc cho thªm phÈm mµu vµo víi ®Þnh lîng theo yªu cÇu c«ng nghÖ.
B¶ng 2.7 §Þnh lîng ho¸ chÊt ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm
Nhùa th«ng
PhÌn
PhÈm mµu
(kg/tÊn SP)
( kg/tÊn SP)
( kg/tÊn SP)
GiÊy vµng 1
40 - 50
50 - 60
6,5 - 7
GiÊy vµng 2
30 - 40
40 - 50
4,5 - 5
GiÊy méc
20 - 30
25
-
S¶n phÈm
T¹i m¸y nghiÒn thuû lùc: Nguyªn vËt liÖu ®îc cho ®Çy vµo m¸y nghiÒn
thuû lùc, cÊp níc, sau ®ã vËn hµnh m¸y. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, giÊy
®îc nghiÒn nhá nhê c¸nh qu¹t nghiÒn, vËt liÖu ®îc nghiÒn ®i nghiÒn l¹i cho
®Õn khi ®¹t tiªu chuÈn lät qua lç ®Üa sµng ®i ra bÓ chøa nhê b¬m hót. Cßn vËt
liÖu to tiÕp tôc bÞ c¸nh qu¹t nghiÒn nhá. Trong qu¸ tr×nh nghiÒn ngêi ta cho
kho¶ng 10 – 15 kg phÌn ®Ó t¹o ®é cøng cho s¶n phÈm.
2.2.2 C«ng ®o¹n nghiÒn xay
Bét giÊy sau khi ®· ®îc nghiÒn ë bÓ nghiÒn ®îc b¬m hót ®i qua 02
m¸y nghiÒn xay, t¹i ®ã bét giÊy ®îc tiÕp tôc nghiÒn nhá sao cho ®¹t yªu cÇu
chÊt lîng cña s¶n phÈm.
S¶n phÈm sau khi ®· nghiÒn xay ®¹t tiªu chuÈn ®îc b¬m lªn bÓ chøa
cã c¸c c¸nh khuÊy ®Ó ®¸nh t¬i.
2.2.3 C«ng ®o¹n xeo giÊy
15
Bét giÊy sau khi nghiÒn ®¹t tiªu chuÈn ®îc b¬m vµo bÓ pha lo·ng bét.
TiÕp ®ã, bét ®îc b¬m qua hßm ®iÒu tiÕt råi qua dµn l¾ng ®Ó t¸ch c¸c cÆn bÈn
cßn l¹i trong bét vµ ®îc ®a tíi l« ít cña m¸y xeo. T¹i ®©y giÊy ®îc t¹o
h×nh trªn líi nhê cã sù chªnh lÖch ¸p suÊt bªn trong vµ bªn ngoµi l« líi. Bét
giÊy ®i qua l« líi mÆt ( líi 1) ®Ó t¹o giÊy mÆt ph¶i cho s¶n phÈm, sau ®ã bét
®i qua hai l« Ðp líi mÆt tr¸i ®Ó t¹o giÊy mÆt tr¸i ®Ó t¹o giÊy mÆt tr¸i cho s¶n
phÈm nhê b¨ng chuyÓn v¶i ( nØ) . TiÕp ®ã ®îc chuyÓn qua hßm hót ch©n
kh«ng nhê c¸c m¸y hót ch©n kh«ng vµ Ðp láng cã t¸c dông hót níc tõ tÊm
giÊy ít trªn b¨ng t¶i vµ cuèi cïng ®îc ®i qua Ðp ngîc vµ Ðp trung gian ®Ó
Ðp lªn l« sÊy mét vµ hai t¹o s¶n phÈm cuèi cïng.
L« sÊy mét cã t¸c dông lµm kh« giÊy. T¹i l« sÊy mét lîng h¬i níc
cÊp vµo lu«n ®¹t tõ 2 - 2,5 kg/ cm2 vµ cã nhiÖt ®é kho¶ng 1250C, lîng h¬i
níc vµo l« hai tõ 1 - 1,5 kg/cm2 víi nhiÖt ®é 80 - 90oC. Ra khái l« sÊy giÊy
®¹t ®é kh« tõ 85 - 90%. Ngoµi ra cÊu t¹o m¸y xeo cßn cã bÓ ¸p n»m hai bªn
hßm phun cã t¸c dông c©n b»ng lîng bét hai bªn lµm cho s¶n phÈm giÊy
®îc ®ång ®Òu kh«ng bÞ chç dÇy, chç máng.
2.2.4 C«ng ®o¹n t¹o s¶n phÈm
GiÊy sau khi ra khái l« ®îc ®a tíi m¸y c¾t vµ m¸y cuén. Tuú theo quy
c¸ch vµ yªu cÇu cña kh¸ch hµng mµ cã ®é réng kh¸c nhau. Nhng thêng ®é
réng lµ 0,6 m – 1,3 m. Sau khi ®· ®îc c¾t vµ cuén thµnh thµnh phÈm giÊy
®îc ®em c©n vµ ®a vµo kho thµnh phÈm.
CH¦¥NG 3. T¸C §éNG CñA S¶N XUÊT Tíi M¤I TR¦êNG
16
3.1 T¸c ®éng ®Õn m«i trêng kh«ng khÝ
M«i trêng kh«ng khÝ t¹i c¬ së ®ang ph¶i chÞu t¸c ®éng cã h¹i cña bôi,
khÝ th¶i ®éc h¹i, tiÕng ån vµ mét phÇn nhiÖt bøc x¹ tõ lß ®èt than.
¤ nhiÔm tiÕng ån: TiÕng ån rÊt cã h¹i ®Õn søc kháe con ngêi. Th«ng
thêng 50 dBA ®· lµm gi¶m hiÖu suÊt lµm viÖc. TiÕng ån kho¶ng 79dBA lµm
t¨ng huyÕt ¸p, t¨ng nhÞp tim, m¹ch, khi tiÕng ån ®Õn 90 dBA sÏ khiÕn con
ngêi mÖt mái, mÊt ngñ, suy nhîc thÇn kinh.
Trong c¸c nhµ m¸y giÊy nãi chung hay t¹i c¬ së giÊy B×nh Minh nãi
riªng, tiÕng ån, t¹o ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c ®éng c¬ nh m¸y
nghiÒn, m¸y xeo, m¸y cuén, m¸y c¾t,…TiÕng ån t¹o ra lín lµ do c¸c ®éng c¬,
thiÕt bÞ ®· cò kü, kh«ng ®îc thêng xuyªn b¶o dìng.
¤ nhiÔm nhiÖt: T¹i lµng nghÒ giÊy Phó L©m, « nhiÔm nhiÖt tuy chØ míi
lµ vÊn ®Ò « nhiÔm côc bé ë nh÷ng bé s¶n xuÊt, nhng nÕu kh«ng thùc sù quan
t©m th× « nhiÔm nhiÖt còng lµ yÕu tè ¶nh hëng xÊu ®Õn søc khoÎ con ngêi,
nh søc nãng lµm ngêi lao ®éng mÊt níc, mÖt mái dÉn ®Õn gi¶m hiÖu suÊt
lµm viÖc.
Tãm l¹i, t¹i c¬ së s¶n xuÊt giÊy B×nh Minh nãi riªng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
®· ®a vµo m«i trêng mét lîng kh«ng nhá c¸c yÕu tè g©y « nhiÔm kh«ng
khÝ ®ã lµ bôi, khÝ th¶i ®éc h¹i, tiÕng ån vµ nhiÖt ®é. Tuy nhiªn do tr×nh ®é
nhËn thøc cña ngêi d©n së t¹i cßn thÊp,l¹i céng thªm víi nçi lo mu sinh
hµng ngµy nªn c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng t¹i c¬ së giÊy B×nh Minh nãi riªng
còng nh cña c¶ côm lµng nghÒ Phó L©m nãi chung lµ cha cao. §©y còng
chÝnh lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm cho m«i trêng ë côm lµng nghÒ ®ang bÞ xÊu
®i nghiªm träng, lµm ¶nh hëng trùc tiÕp dÕn søc khoÎ cña ngêi d©n sÝnh
sèng trong lµng.
3.2.T¸c ®éng tíi m«i trêng ®Êt
- Xem thêm -
.PDF 
58 
3 
71 
