Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
_____________________________________________________________
b¸o c¸o tæng kÕt
®Ò tµi KHCN cÊp Nhµ n−íc
M∙ sè KC 08-05
nghiªn cøu x©y dùng c¬ së
khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c
gi¶i ph¸p b¶o vÖ vµ sö dông hîp
lý tµi nguyªn n−íc
vïng T©y Nguyªn
PGS, TS §oµn V¨n C¸ch
SLK: 5363/BC
Hµ Néi - 2005
§Ò tµi KC.08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
T ©y
H×nh 1. VÞ trÝ vïng nghiªn cøu T©y Nguyªn
Tr−êng §¹i Häc Má - §Þa ChÊt
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
B¶ng 1. DiÖn tÝch, d©n sè c¸c tØnh T©y Nguyªn theo niªn gi¸m thèng kª tØnh n¨m
2002 (Tªn gäi, ch÷ viÕt lÊy theo niªn gi¸m thèng kª cña ®Þa ph−¬ng)
TT
1
2
3
4
5
6
7
Tªn tØnh
54.473,79
4.417.914,00
KonTum
9.614,30
327.570,00
420,23
1.484,90
1.377,40
843,60
2.252,37
823,90
2.411,90
117.399,00
30.340,00
45.015,00
49.590,00
32.700,00
26.204,00
26.322,00
15.495,70
989.070,00
225,69
698,73
1.845,23
1.126,07
980,41
981,30
1.157,28
1.687,50
1.350,98
1.659,80
1.623,63
1.441,88
717,20
170.620,00
91.580,00
52.454,00
38.681,00
78.164,00
57.272,00
70.643,00
65.583,00
112.895,00
125.159,00
57.199,00
30.398,00
38.422,00
19.599,00
2.003.520,00
265,00
1.336,00
1.750,00
613,00
642,00
1.412,00
825,00
1.019,00
1.348,00
623,00
826,00
645,00
1.250,00
267.515,00
101.723,00
36.907,00
107.089,00
149.598,00
54.595,00
152.865,00
138.426,00
55.570,00
208.029,00
119.221,00
193.422,00
78.467,00
ThÞ x· Kom Tum
HuyÖn §¨kglei
HuyÖn §¨k T«
HuyÖn §¨k Hµ (§¨khµ)
HuyÖn Kon Plong (Konplong)
HuyÖn Ngäc Håi
HuyÖn Sa ThÇy
TP Pleiku
HuyÖn An khª
HuyÖn Kbang
HuyÖn Mang yang
HuyÖn §¨k §oa
HuyÖn Ch− P¨h (Ch−p¨h)
HuyÖn Ia Grai
HuyÖn Ch−pr«ng
HuyÖn Ch− Sª
HuyÖn Ayunpa
HuyÖn Kr«ngpa
HuyÖn Konchro
HuyÖn §øc c¬
D¨k L¨k - D¨k N«ng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
D©n sè, ng−êi
Toµn T©y Nguyªn
Gia Lai
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
F, km2
TP Bu«n Ma Thuét
HuyÖn EaH’leo
HuyÖn Ea Sóp
HuyÖn Kr«ng N¨ng
HuyÖn Kr«ng Bók
HuyÖn Bu«n §«n
HuyÖn C− M’Gar
HuyÖn Ea Kar
HuyÖn M’§r¨k
HuyÖn Kr«ng P¨k
HuyÖn C− Jót
HuyÖn Kr«ng Ana
HuyÖn Kr«ng B«ng
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
1
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
14
15
16
17
18
19
HuyÖn D¨k Mil
HuyÖn Kr«ng N«
HuyÖn L¨k
HuyÖn D¨k Song
HuyÖn D¨k RlÊp
HuyÖn D¨k N«ng
L©m §ång
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
TP §µ L¹t
ThÞ x· B¶o Léc
HuyÖn L¹c D−¬ng
HuyÖn §¬n D−¬ng
HuyÖn §øc Träng
HuyÖn L©m Hµ
HuyÖn B¶o L©m
HuyÖn Di Linh
HuyÖn §¹ Huoai
HuyÖn §¹ TÎh
HuyÖn C¸t Tiªn
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
684,00
989,00
1.077,00
808,00
1.758,00
1.729,00
72.634,00
54.581,00
50.580,00
39.977,00
78.595,00
43.726,00
9.764,79
1.097.754,00
391,06
232,38
1.513,80
611,56
902,20
1.587,62
1.456,57
1.628,32
489,60
523,43
428,25
179.315,00
142.443,00
26.834,00
87.144,00
151.819,00
144.747,00
101.702,00
146.400,00
31.976,00
45.757,00
39.617,00
2
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Danh s¸ch nh÷ng ng−êi thùc hiÖn
TT
Hä vµ tªn
1
§oµn V¨n C¸nh
(chñ biªn)
2
NguyÔn ThÞ Thanh Thuû
(biªn tËp b¸o c¸o)
Ph¹m Quý Nh©n
(ch−¬ng 4, 6)
3
4
5
6
7
8
9
10
10
11
12
13
14
15
16
17
Häc hµm,
häc vÞ
PGS.TS
Th.S
PGS. TS
§ç V¨n B×nh
(ch−¬ng 1, 2, 3)
D−¬ng ThÞ Thanh Thuû
(ch−¬ng 1, 2, 3)
Vò ThÞ HiÒn
(ch−¬ng 1, 2, 3)
NguyÔn Xu©n TÆng
(ch−¬ng 3, 4, 5, 6)
Th.S
NguyÔn Ngäc HuÊn
(ch−¬ng 4)
TrÞnh §×nh L−
(ch−¬ng 4)
Ng« TuÊn Tó
(ch−¬ng 1, 2, 3, 4, 6)
Hå Minh Thä
(ch−¬ng 1, 2, 3, 5)
TS
Th.S
KS
TS
KS
TS
Th.S
Lª Ngäc §Ønh
(ch−¬ng 1, 2, 3, 5)
NguyÔn B¸ch Th¾ng
(ch−¬ng 1, 2, 3, 5)
Hoµng V−îng
(ch−¬ng 1, 2, 3, 5)
Tèng Ngäc Thanh
(ch−¬ng 4, 6)
Th.S
NguyÔn V¨n NghÜa
(xö lý sè liÖu, vÏ b¶n ®å)
NguyÔn Quang Ngäc
(xö lý sè liÖu, vÏ b¶n ®å)
L−u ThÞ HuyÒn Trang
(xö lý sè liÖu, vÏ b¶n ®å)
KS
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
Th.S
KS
Th.S
KS
KS
Chøc vô,
C¬ quan c«ng t¸c
PG§ TTNC M«i tr−êng §Þa
chÊt, Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
P.Chñ nhiÖm BM §CTV,
Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
Tr−êng §¹i häc
Má - §Þa chÊt
Gi¸m ®èc ph©n viÖn Viªn VËt liÖu,
ViÖn KH&CN ViÖt Nam
Gi¸m ®èc TT øng dông
C«ng nghÖ KTTV
TT øng dông c«ng nghÖ
KTTV
Phã G§ Liªn ®oµn
§CTV-§CCT miÒn Trung
Tr−ëng phßng KT Liªn
®oµn §CTV-§CCT
miÒn Trung
Tr−ëng phßng KT
®oµn 704, D¾k L¨k
Phã G§ ®oµn 701,
Gia Lai
Gi¸m ®èc ®oµn 708,
L©m §ång
P.Tr−ëng phßng KT, Liªn
®oµn §CTV- §CCT
miÒn B¾c
Côc QLTN n−íc
C«ng ty khai th¸c
n−íc ngÇm 1
TT NCMT §Þa chÊt
Chøc danh
trong ®Ò tµi
Chñ nhiÖm
®Ò tµi
Th− ký ®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
Thµnh viªn
®Ò tµi
3
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
bµi tãm t¾t
KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi KC.08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc
vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y
Nguyªn” giai ®o¹n 2001 - 2004 cho thÊy, hiÖn tr¹ng chÊt l−îng c¸c nguån nuíc ë
T©y Nguyªn ®¸p øng cho mäi nhu cÇu sö dông n−íc. C¸c nguån n−íc mÆt vµ
n−íc d−íi ®Êt cã ®é tæng kho¸ng ho¸ th−êng nhá h¬n 500 mg/l, ®é pH = 6,5 8,5. L−îng m−a n¨m vµ dßng ch¶y n¨m ë T©y Nguyªn ph©n bè rÊt kh«ng ®Òu
trong kh«ng gian vµ theo thêi gian trong n¨m. MÆt kh¸c, phÇn lín thæ nh−ìng ë
T©y Nguyªn lµ ®Êt Bazan rÊt dµy, cã kh¶ n¨ng thÊm hót n−íc m¹nh, v× vËy mïa
lò ë T©y Nguyªn th−êng b¾t ®Çu muén h¬n mïa m−a tõ 2 ®Õn 4 th¸ng. Ngoµi
nguån n−íc m−a vµ n−íc mÆt, T©y Nguyªn cßn cã tiÒm n¨ng lín vÒ n−íc d−íi
®Êt. B»ng c¸c ph−¬ng ph¸p ®o ®¹c vµ tÝnh to¸n kh¸c nhau, tæng tiÒm n¨ng n−íc
n−íc m−a ®¹t 93,292 tû m3/n¨m, t¹o ra dßng ch¶y trªn mÆt 49,176 tû m3/n¨m vµ
tæng l−îng dßng ngÇm theo l−u vùc s«ng 6,748 m3/n¨m. TiÒm n¨ng n−íc ë T©y
nguyªn hoµn toµn tho¶ m·n cho mäi nhu cÇu sö dông t¹i chç vµo n¨m 2015 lµ
5,72 tû m3, vµo n¨m 2020 lµ 6,28 tû m3/n¨m. Gi¶i ph¸p c«ng tr×nh thuû lîi ë c¸c
tØnh T©y Nguyªn nh÷ng n¨m gÇn ®©y rÊt chó träng ®Çu t− ®Ó gi¶i quyÕt n−íc t−íi
cho n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt t−íi cµ phª vµ c¸c c©y c«ng nghiÖp kh¸c. Tuy nhiªn
theo thèng kª ®Õn 2002 c¸c tØnh T©y Nguyªn hiÖn cã gÇn 1000 hå, ®Ëp, tr¹m
b¬m, nh−ng hÇu hÕt c¸c hå chøa n−íc nhá kh«ng cã kh¶ n¨ng l−u gi÷ n−íc tèt, v×
vËy hiÖn tr¹ng thuû lîi ë T©y Nguyªn míi ®¶m b¶o t−íi cho mét diÖn tÝch kho¶ng
10% diÖn tÝch canh t¸c. Cã lÏ v× thÕ mµ ch−a thÓ chñ ®éng t−íi, h¹n h¸n vÉn
th−êng x¶y ra, ®Æc biÖt vµo nh÷ng n¨m Ýt m−a.
§Ó kh¾c phôc h¹n h¸n cÇn ph¶i sö dông tæng hîp, lu©n phiªn c¸c nguån n−íc vµ
sö dông gièng c©y trång cho phï hîp. C¸c hå ®Ëp lín cã gi¸ trÞ ph¸t ®iÖn, l−u gi÷
n−íc lµm nguån bæ sung tr÷ l−îng mïa kiÖt cho h¹ l−u, t¹o m«i tr−êng sinh th¸i.
Trªn diÖn tÝch canh t¸c, ë s−ên dèc cÇn ®¾p ®ª, ®µo r·nh n«ng men theo ®−êng
®ång møc ®Ó lµm chËm sù tho¸t n−íc m−a, t¨ng c−êng dßng thÊm cho n−íc d−íi
®Êt. ë ch©n ®åi nói thÊp cã sù xuÊt lé n−íc d−íi ®Êt cÇn x©y dùng c¸c ®Ëp t¹o lªn
c¸c hå nhá, hoÆc x©y dùng c¸c giao th«ng hµo t¹o ra c¸c hµnh lang võa cã nhiÖm
vô thu gi÷ phÇn thÊt tho¸t n−íc d−íi ®Êt, ®ång thêi l−u gi÷ n−íc m−a ®Ó phôc vô
t¹i chç cho c¸c môc ®Ých sö dông kh¸c nhau vµ b¾t chóng quay ng−îc l¹i bæ sung
tr÷ l−îng cho n−íc d−íi ®Êt. §ång thêi tiÕn tíi t¹o nh÷ng “kho ngÇm” trong lßng
®Êt dù tr÷ n−íc ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®· ®−îc ph¸t hiÖn nh− TP
Bu«n Ma Thuét tØnh D¨k L¨k vµ TX B¶o Léc tØnh L©m §ång.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
4
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Môc lôc b¸o c¸o
Néi dung
DiÖn tÝch d©n sè c¸c tØnh T©y Nguyªn
Danh s¸ch nh÷ng ng−êi thùc hiÖn
Bµi tãm t¾t
Môc lôc b¸o c¸o
B¶n chó gi¶i c¸c ch÷ viÕt t¾t
Danh môc c¸c b¶ng
Danh môc c¸c h×nh vÏ vµ b¶n ®å
Lêi nãi ®Çu
Ch−¬ng 1. Tæng quan vÒ nghiªn cøu tµi nguyªn n−íc T©y Nguyªn
1.1. Nghiªn cøu tµi nguyªn n−íc m−a vµ n−íc mÆt
1.2. Nghiªn cøu tµi nguyªn n−íc d−íi ®Êt
Ch−¬ng 2. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn tµi nguyªn n−íc
2.1. Nh÷ng yÕu tè tù nhiªn
2.2. Nh÷ng yÕu tè nh©n t¹o
Ch−¬ng 3. HiÖn tr¹ng chÊt l−îng n−íc T©y Nguyªn
3.1. Tæng quan vÒ c«ng t¸c lÊy mÉu
3.2. HiÖn tr¹ng chÊt l−îng n−íc mÆt
3.3. HiÖn tr¹ng chÊt l−îng n−íc d−íi ®Êt
3.4. §¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc phôc vô cho t−íi
3.5. VÊn ®Ò « nhiÔm nguån n−íc
Ch−¬ng 4. TiÒm n¨ng n−íc vïng T©y Nguyªn
4.1. TiÒm n¨ng n−íc m−a
4.2. TiÒm n¨ng n−íc mÆt
4.3. TiÒm n¨ng n−íc d−íi ®Êt
Ch−¬ng 5. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông vµ nhu cÇu dïng n−íc c¸c
tØnh T©y Nguyªn
5.1. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông vµ nhu cÇu n−íc ë T©y Nguyªn
5.1.1. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông tµi nguyªn n−íc phôc vô kinh tÕ
d©n sinh tØnh Kon Tum
5.1.2. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông n−íc phôc vô kinh tÕ d©n sinh tØnh
Gia Lai
5.1.3. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông n−íc phôc vô kinh tÕ d©n sinh tØnh
D¨k L¨k
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
Trang
1
3
4
5
7
8
9
11
21
21
22
25
25
44
47
47
48
51
59
65
68
68
79
117
128
128
128
129
132
5
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
5.1.4. HiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông n−íc phôc vô kinh tÕ d©n sinh tØnh
L©m §ång
5.2. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc c¸c tØnh T©y Nguyªn
5.3. Dù b¸o nhu cÇu dïng n−íc cho c¸c tØnh T©y Nguyªn ®Õn n¨m
2010, 2020
Ch−¬ng 6. LuËn chøng c¬ së khoa häc sö dông hîp lý tµi nguyªn
n−íc T©y Nguyªn
6.1. C¬ së khoa häc qui ho¹ch khai th¸c nguån n−íc
6.2. Khai th¸c sö dông hîp lý c¸c nguån n−íc
6.3. C¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ n−íc d−íi ®Êt khái bÞ c¹n kiÖt
KÕt luËn
Tµi liÖu tham kh¶o
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
135
138
162
165
165
167
184
204
208
6
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
b¶ng chó gi¶i nh÷ng ch÷ viÕt t¾t
Nh÷ng ch÷ viÕt t¾t
BSNT
BVTV
§CTV
§CTV - §CCT
§C & KS
KHCNMT
KT-TV
KT-XH
LKQT
LKQS
NSH & VSMT NT
QTQG
QH-KH
Q1, Q2, NP, MP, PP
TDS
TCCP
TCVN
GS, PGS
TS, TSKH, ThS, KS
ViÕt ®Çy ®ñ
Bæ sung nh©n t¹o
B¶o vÖ thùc vËt
§Þa chÊt thuû v¨n
§Þa chÊt thuû v¨n - §Þa chÊt c«ng tr×nh
§Þa chÊt vµ kho¸ng s¶n
Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng
KhÝ t−îng - thuû v¨n
Kinh tÕ-x· héi
Lç khoan quan tr¾c
Lç khoan quan s¸t
N−íc sinh ho¹t vµ VÖ sinh M«i tr−êng n«ng th«n
Quan tr¾c quèc gia
Quy ho¹ch – KÕ ho¹ch
Ký hiÖu ®Þa tÇng ®Þa chÊt
§é tæng kho¸ng ho¸
Tiªu chuÈn cho phÐp
Tiªu chuÈn ViÖt Nam
Gi¸o s−, Phã Gi¸o s−
TiÕn sü, TiÕn sü khoa häc, Th¹c sü, Kü s−
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
7
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Danh môc c¸c b¶ng
B¶ng
B¶ng 1. DiÖn tÝch, d©n sè c¸c huyÖn, tØnh T©y Nguyªn (Theo niªn gi¸m thèng
kª 2002 cña c¸c tØnh)
B¶ng 2.1. DiÖn tÝch rõng T©y Nguyªn (Theo tµi liÖu thèng kª trong niªn gi¸m
c¸c tØnh ®Õn n¨m 2002)
B¶ng 2.2. §Æc tr−ng phï sa cña c¸c s«ng T©y Nguyªn
B¶ng 3.1. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hÖ sè t−íi Ka
B¶ng 4.1. Danh s¸ch c¸c tr¹m khÝ t−îng khu vùc T©y Nguyªn
B¶ng 4.2. Danh s¸ch c¸c tr¹m thuû v¨n khu vùc T©y Nguyªn
B¶ng 4.3. L−îng m−a trung b×nh nhiÒu n¨m l−u vùc s«ng Xª Xan
B¶ng 4.4. L−îng m−a trung b×nh nhiÒu n¨m l−u vùc s«ng Xrªpok
B¶ng 4.5. L−îng m−a trung b×nh nhiÒu n¨m cña l−u vùc s«ng §ång Nai
B¶ng 4.6. L−îng m−a trung b×nh nhiÒu n¨m l−u vùc s«ng Ba
B¶ng 4.7. KÕt qu¶ tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ m« dun dßng ch¶y n¨m
B¶ng 4.8. L−îng dßng ch¶y n¨m cña c¸c s«ng l−u vùc s«ng Xª Xan
B¶ng 4.9. L−îng dßng ch¶y n¨m cña c¸c s«ng l−u vùc s«ng Xrªpok
B¶ng 4.10. L−îng dßng ch¶y n¨m cña c¸c s«ng l−u vùc s«ng §ång Nai
B¶ng 4.11.L−îng dßng ch¶y n¨m c¸c s«ng thuéc l−u vùc s«ng Ba
B¶ng 4.12. KÕt qu¶ tÝnh to¸n dßng ch¶y n¨m cho c¸c huyÖn T©y Nguyªn
B¶ng 4.13. Tæng l−îng dßng ch¶y trung b×nh n¨m, mïa lò, mïa kiÖt ë mét sè
vÞ trÝ trªn s«ng Xª Xan
B¶ng 4.14. Tæng l−îng dßng ch¶y trung b×nh n¨m, mïa lò, mïa kiÖt ë mét sè
vÞ trÝ trªn s«ng Xrªpok
B¶ng 4.15. Tæng l−îng dßng ch¶y trung b×nh n¨m, mïa lò, mïa kiÖt ë mét sè
vÞ trÝ trªn s«ng §ång Nai
B¶ng 4.16. Tæng l−îng dßng ch¶y trung b×nh n¨m, mïa lò, mïa kiÖt ë mét sè
vÞ trÝ trªn s«ng Ba
B¶ng 4.17. HÖ sè dßng ch¶y c¸c hÖ thèng s«ng T©y Nguyªn
B¶ng 4.18. ChØ sè kh« h¹n ë T©y Nguyªn
B¶ng 4.19. Dßng ch¶y nhá nhÊt cña c¸c c¸c s«ng T©y Nguyªn
B¶ng 4.20. Dßng ch¶y trung b×nh th¸ng nhá nhÊt cña c¸c s«ng T©y Nguyªn
B¶ng 4.21. M« ®un dßng ch¶y nhá nhÊt trung b×nh c¸c tr¹m øng víi F =
100km2.
B¶ng 4.22. M« ®un dßng ch¶y th¸ng trung b×nh nhá nhÊt c¸c tr¹m øng víi F =
100km2.
B¶ng 4.23. Tæng l−îng dßng ch¶y kiÖt ngµy vµ th¸ng nhá nhÊt øng víi c¸c tÇn
suÊt 50%, 70%, 90% vµ 95%.
Trang
1
30
31
60
69
69
75
76
77
78
81
85
86
87
88
89
91
92
93
94
97
103
104
105
107
108
109
B¶ng 4.24. Tr÷ l−îng tÜnh tù nhiªn mét sè vïng tù nhªn cña T©y Nguyªn.
B¶ng 4.25. M« ®un vµ l−u l−îng dßng ngÇm theo l−u vùc s«ng.
B¶ng 4.26. TiÒm n¨ng n−íc ë T©y Nguyªn tÝnh trung b×nh theo l−u vùc s«ng
118
119
B¶ng 4.27. TiÒm n¨ng n−íc ë T©y Nguyªn tÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh.
B¶ng 5.1. HiÖn tr¹ng thuû lîi tØnh Kon Tum
B¶ng 5.2 HiÖn tr¹ng thuû lîi tØnh Gia Lai
B¶ng 5.3. Khai th¸c n−íc tËp trung cho c¸c tÞ trÊn, thÞ tø tØnh Gia Lai.
B¶ng 5.4. Thèng kª c¸c giÕng khoan khai th¸c n−íc ®¬n lÎ tØnh Gia Lai
B¶ng 5.5. HiÖn tr¹ng thuû lîi tØnh D¨k L¨k
B¶ng 5.6. HiÖn tr¹ng thuû lîi tØnh L©m §ång
122
129
130
131
131
132
136
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
122
8
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
B¶ng 5.7. Khai th¸c n−íc tËp trung cña tØnh L©m §ång
B¶ng 5.8. Thèng kª c¸c c«ng tr×nh khai th¸c n−íc ®¬n lÎ tØnh L©m §ång
B¶ng 5. 9. TÝnh to¸n nhu cÇu dïng n−íc cho c©y lóa n−íc ë T©y Nguyªn
B¶ng 5.10. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc cho ng« khu vùc T©y Nguyªn
B¶ng 5.11. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc cho mÝa khu vùc T©y Nguyªn
B¶ng 5.12. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc cho hoa mµu khu vùc T©y Nguyªn
B¶ng 5.13. TÝnh to¸n nhu cÇu dïng n−íc cho c©y c«ng nghiÖp l©u n¨m
B¶ng 5.14. TÝnh to¸n nhu cÇu dïng n−íc cho ch¨n nu«i ë T©y Nguyªn
B¶ng 5.15. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc cho c«ng nghiÖp ë T©y Nguyªn
B¶ng 5.16. TÝnh to¸n nhu cÇu n−íc cho sinh ho¹t ë T©y Nguyªn
B¶ng 5.17. Tæng hîp tÝnh to¸n nhu cÇu sö dông n−íc (2000) vµ dù b¸o nhu cÇu
sö dông n−íc cho c¸c ngµnh kinh tÕ c¸c tØnh T©y Nguyªn n¨m 2010, 2020.
B¶ng 6.1. Sù xuÊt hiÖn mïa m−a vµ lò trªn c¸c l−u vùc s«ng
B¶ng 6.2. Thèng kª hiÖn tr¹ng c¸c hå, ®Ëp, tr¹m b¬m vµ diÖn tÝch ®−îc t−íi ë T©y
Nguyªn
B¶ng 6.3. C¸c bËc thang thuû ®iÖn trªn s«ng Xª Xan
B¶ng 6.4. S¬ ®å khai th¸c nguån n−íc s«ng Xª Xan vµ c¸c phô l−u
B¶ng 6.5. C¸c c«ng tr×nh ®· vµ sÏ ®−îc x©y dùng trªn l−u vùc s«ng Xrªpok
B¶ng 6.6. S¬ ®å ph¸t triÓn nguån n−íc l−u vùc s«ng §ång Nai qua c¸c giai ®o¹n
B¶ng 6.7. S¬ ®å ph©n vïng khai th¸c sö dông hîp lý vµ b¶o vÖ nguån n−íc
B¶ng 6.8. §Æc tr−ng hå Ch¨n nu«i TP Bu«n Ma Thuét
Danh môc c¸c h×nh vÏ vµ b¶n ®å
H×nh 1. VÞ trÝ vïng nghiªn cøu
H×nh 2.1. B¶n ®å §Þa chÊt T©y Nguyªn
H×nh 2.2. B¶n ®å §Þa chÊt thuû v¨n T©y Nguyªn
H×nh 3.1. B¶n ®å hiÖn tr¹ng chÊt l−îng n−íc vïng T©y Nguyªn
H×nh 3.2. B¶n ®å ph©n vïng chÊt l−îng n−íc phôc vô cho t−íi
H×nh 4.1. S¬ ®å ph©n bè l−íi tr¹m KhÝ t−îng- Thuû v¨n vïng T©y Nguyªn
H×nh 4.2. B¶n ®å ®¼ng trÞ l−îng m−a n¨m vïng T©y Nguyªn
H×nh 4.3. B¶n ®å M« ®un dßng ch¶y n¨m c¸c s«ng T©y Nguyªn
H×nh 4. 4. Tæng l−îng dßng ch¶y n¨m c¸c huyÖn thuéc T©y Nguyªn
H×nh 4. 5. B¶n ®å M« ®un vµ tæng l−îng dßng ch¶y n¨m tÝnh ®Õn mét sè vÞ trÝ
trªn c¸c hÖ thèng s«ng T©y Nguyªn
H×nh 4.6. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u vùc
s«ng Xª Xan (Thêi kú 1978 - 2001)
H×nh 4.7. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u vùc
s«ng Xª Xan (Thêi kú 1994 - 2001)
H×nh 4.8. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u vùc
s«ng Xrªpok (Thêi kú 1977 - 2001)
H×nh 4.9. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u vùc
s«ng Xrªpok (Thêi kú 1994 - 2001)
H×nh 4.10. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u
vùc s«ng §ång Nai (Thêi kú 1977 - 2001)
H×nh 4.11. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u
vùc s«ng §ång Nai (Thêi kú 1994 - 2001)
H×nh 4.12. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u
vùc s«ng Ba (Thêi kú 1977 - 2001)
H×nh 4.13. BiÕn tr×nh l−îng m−a vµ M« ®un dßng ch¶y th¸ng b×nh qu©n l−u
vùc s«ng Ba (Thêi kú 1994 - 2001)
H×nh 4.14. B¶n ®å M« ®un dßng ch¶y nhá nhÊt trung b×nh c¸c s«ng T©y
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
137
138
141
145
147
149
151
153
157
159
164
168
169
172
172
174
178
181
194
37
42
57
63
70
72
83
95
96
98
98
99
99
100
100
101
101
110
9
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Nguyªn
H×nh 4.15. B¶n ®å M« ®un dßng ch¶y trung b×nh th¸ng nhá nhÊt c¸c s«ng T©y
Nguyªn
H×nh 4.16. B¶n ®å l−îng m−a mét ngµy lín nhÊt 1% T©y Nguyªn
H×nh 4.17. M« ®un dßng ch¶y lín nhÊt 1% c¸c s«ng T©y Nguyªn
H×nh 4.18. M« ®un dßng ngÇm l·nh thæ T©y Nguyªn
H×nh 4.19. B¶n ®å tµi nguyªn n−íc T©y Nguyªn
H×nh 6.1. S¬ ®å khai th¸c nguån n−íc l−u vùc s«ng Xª Xan
H×nh 6.2. S¬ ®å khai th¸c nguån n−íc l−u vùc s«ng Xrªpok
H×nh 6.3. S¬ ®å khai th¸c nguån n−íc l−u vùc s«ng Ba
H×nh 6.4. S¬ ®å khai th¸c nguån n−íc l−u vùc s«ng §ång Nai
H×nh 6.5. B¶n ®å ph©n vïng khai th¸c vµ b¶o vÖ nguån n−íc T©y nguyªn
H×nh 6.6. §å thÞ dao ®éng mùc n−íc LKQT ®éng th¸i C5o vïng Bu«n Ma
Thuét- D¨k L¨k
H×nh 6.7. §å thÞ dao ®éng mùc n−íc LKQT ®éng th¸i C4a, C4b vïng Bu«n Ma
Thuét- D¨k L¨k
H×nh 6.8. S¬ ®å chïm thÝ nghiÖm hót n−íc t¹i hå Ch¨n Nu«i, n«ng tr−êng
Th¾ng Lîi - TP Bu«n Ma Thuét
H×nh 6.9. S¬ ®å mÆt c¾t ®Þa chÊt vá phong ho¸ d−íi ®¸y hå Bµ DÝ - TP Plei Ku
H×nh 6.10. §Ëp, hµo, r·nh vµ hå thu n−íc m−a vµ thu håi phÇn tho¸t cña n−íc
d−íi ®Êt
H×nh 6.11. ThiÕt kÕ lç khoan hÊp thu n−íc t¹i hå §ång Nai, TX B¶o Léc tØnh
L©m §ång
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
111
113
116
125
126
173
175
177
179
183
185
186
196
198
200
203
10
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Lêi nãi ®Çu
T©y Nguyªn bao trïm toµn bé hÖ thèng cao nguyªn réng lín n»m ë phÝa T©y cña
miÒn Nam Trung Bé, ranh giíi gÇn trïng víi ®Þa giíi hµnh chÝnh cña 5 tØnh Kon
Tum, Gia Lai, D¨k L¨k, D¨k N«ng vµ L©m §ång. VÒ phÝa B¾c, T©y Nguyªn gi¸p
víi vïng rõng nói cña tØnh Qu¶ng Nam. PhÝa Nam vµ T©y Nam gi¸p c¸c tØnh B×nh
ThuËn, §ång Nai, B×nh Ph−íc. PhÝa §«ng gi¸p c¸c tØnh ®ång b»ng ven biÓn Nam
Trung Bé Qu¶ng Ng·i, B×nh §Þnh, Phó Yªn, Kh¸nh Hoµ, Ninh ThuËn. PhÝa T©y
gi¸p CHDCND Lµo vµ Campuchia. DiÖn tÝch tù nhiªn toµn T©y Nguyªn
54.473,79 km2.
T©y Nguyªn cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi, an ninh quèc phßng. Nã n»m ë n¬i ®−îc gäi lµ “nãc nhµ §«ng D−¬ng”. Trong qu¸ tr×nh
ph¸t triÓn ®Êt n−íc “T©y Nguyªn lµ ®Þa bµn chiÕn l−îc quan träng cña c¶ n−íc c¶
vÒ kinh tÕ - x· héi vµ quèc phßng - an ninh, cã lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp,
l©m nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ lín kÕt hîp víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ph¸t triÓn
c«ng nghiÖp n¨ng l−îng vµ c«ng nghiÖp khai th¸c kho¸ng s¶n. X©y dùng T©y
Nguyªn giµu vÒ kinh tÕ, v÷ng m¹nh vÒ quèc phßng, an ninh, tiÕn tíi thµnh vïng
kinh tÕ ®éng lùc”. (V¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng lÇn thø IX).
Kh«ng cã n¬i nµo ë ViÖt Nam nh− T©y Nguyªn, n¬i b¾t nguån cña nhiÒu hÖ
thèng s«ng, thu n−íc tõ T©y Nguyªn ®æ c¸c vïng xung quanh. HÖ thèng s«ng Xª
Xan, Xrªpok, §ång Nai thu n−íc tõ T©y Nguyªn ®æ vµo s«ng Mª K«ng ë phÝa
T©y. HÖ thèng s«ng Ba, s«ng Thu Bån, s«ng Trµ Khóc lÊy n−íc ë T©y Nguyªn ®æ
ra biÓn §«ng. Còng kh«ng cã n¬i nµo ë ViÖt Nam nh− ë T©y Nguyªn víi c¸c
cao nguyªn bazan trïng trïng, ®iÖp ®iÖp, kh«ng nh÷ng lµ m¶nh ®Êt mµu mì thuËn
lîi cho ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i c©y trång mµ cßn lµ n¬i tÝch chøa nhiÒu tµi nguyªn
kho¸ng s¶n, trong ®ã cã tµi nguyªn n−íc.
§Þa h×nh T©y Nguyªn ®a d¹ng, ngoµi nh÷ng nói cao rõng s©u hiÓm trë cßn cã
nh÷ng cao nguyªn, b×nh s¬n nguyªn mªnh m«ng b¸t ng¸t, nh÷ng miÒn tròng vµ
®ång b»ng kh¸ réng, lµ nh÷ng thung lòng gi÷a nói vµ nh÷ng d¶i båi tÝch c¸c s«ng
lín. §Þa h×nh nói cao bao bäc c¸c mÆt B¾c, §«ng vµ Nam cña khu vùc. PhÝa B¾c
®−îc khèng chÕ bëi d·y nói Ngäc Linh lµ d·y nói ®å sé nhÊt ë B¾c T©y Nguyªn,
ch¹y dµi theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam gÇn 200 km víi nh÷ng ®Ønh nói cao,
tiªu biÓu lµ ngän nói Ngäc Linh cao 2598 m. PhÝa §«ng ®−îc ¸n ng÷ bëi nh÷ng
d·y nói kh«ng kÐm phÇn hïng vÜ nèi tiÕp nhau ch¹y dµi chñ yÕu theo h−íng B¾c Nam, cã h×nh c¸nh cung víi phÇn låi nh« vÒ h−íng §«ng t¹o thµnh mét bøc
t−êng thµnh ng¨n c¸ch T©y Nguyªn víi d¶i ®ång b»ng ven biÓn. PhÝa Nam ®−îc
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
11
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
viÒn bëi nh÷ng d·y nói cuèi cïng cña Tr−êng S¬n Nam víi nh÷ng ngän Brai An
(1864 m), B¬ Nam So Rlung.
C¸c cao nguyªn vµ b×nh s¬n cña T©y Nguyªn ph©n bè ë nh÷ng ®é cao kh¸c nhau.
TÝnh tõ B¾c vµo Nam cã cao nguyªn Kon Plong cao trung b×nh 1100 - 1300 m.
Cao nguyªn Kon Hµ Nõng cao 700 - 1000 m. Cao nguyªn Pleiku cã d¹ng vßm,
®Þa h×nh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, ®é cao tõ 400 - 500 m ®Õn 750 - 800 m. Cao
nguyªn Bu«n Ma Thuét cã bÒ mÆt ®Þa h×nh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, ®é cao ë phÝa
B¾c 800m, gi¶m m¹nh vÒ phÝa T©y - Nam cßn 300 - 400 m. Cao nguyªn M’Dr¨k
cã bÒ mÆt l−în sãng cao trung b×nh 500 m. Cao nguyªn Di Linh cã d¹ng mét
thung lòng kÐo dµi ph−¬ng §«ng - T©y cao tõ 800 ®Õn 1000 m. Cao nguyªn §µ
L¹t lµ bÒ mÆt san b»ng cæ, ë phÝa B¾c cao 1600 m, gi¶m dÇn vÒ phÝa Nam cßn
1400 m, cã c¸c ®Ønh nói sãt cao trªn 2000 m.
C¸c miÒn tròng vµ ®ång b»ng tõ B¾c vµo Nam gåm tròng gi÷a nói Kon Tum ch¹y
däc theo s«ng P« K« kho¶ng 45 km, bÒ mÆt kh¸ b»ng ph¼ng. Tròng An Khª lµ
kiÓu thung lòng gi÷a nói bÞ san b»ng vµ më réng (15 km) cao 400 - 500 m. B×nh
nguyªn Ea Sóp lµ mét ®ång b»ng bãc mßn kh¸ b»ng ph¼ng, ®é cao 140 - 300 m,
tho¶i dÇn vÒ phÝa T©y. Vïng tròng Cheo Reo - Phó Tóc n»m trïng víi ®Þa hµo
S«ng Ba, bÒ mÆt kh¸ b»ng ph¼ng. Tròng Kr«ng P¨k - L¨k vèn lµ thung lòng bãc
mßn víi nhiÒu nói sãt ®· biÕn thµnh mét c¸nh ®ång tÝch tô víi ®Çm lÇy vµ hå L¨k.
Theo niªn gi¸m thèng kª n¨m 2002, d©n sè cña 5 tØnh T©y Nguyªn lµ trªn 4 triÖu
474 ngµn ng−êi, trong ®ã Kon Tum : 327.570 ng−êi, Gia Lai : 989.070 ng−êi,
D¨k L¨k (bao gåm c¶ D¨k N«ng) : 2.003.520 ng−êi, L©m §ång : 1.097.754
ng−êi. VÒ c¬ cÊu thµnh phÇn d©n téc, ng−êi Kinh chiÕm tû lÖ cao nhÊt, thø ®Õn lµ
ng−êi £®ª, Bana, Raglai, Sª §¨ng, K’ho vµ mét sè ng−êi GiÐ Triªng, Rmam,
Bran, Ch¨m, Khmer, Lµo, Hoa. Sè ®«ng d©n c− tËp trung ë c¸c thµnh phè, thÞ x·,
thÞ trÊn lín nh− Kon Tum, Pleiku, An Khª, Cheo Reo, Ea H’leo, Bu«n Ma Thuét,
Kr«ng P¨k, §µ L¹t, §¬n D−¬ng, Di Linh, B¶o Léc.
T©y Nguyªn còng lµ n¬i trång nhiÒu lo¹i c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy cã gi¸ trÞ kinh
tÕ lín, ®Æc biÖt lµ cµ phª víi tæng diÖn tÝch 465.587,0 ha, s¶n l−îng b×nh qu©n
600.000,0 tÊn/n¨m. Cao su hiÖn cã 96.396,0 ha. Ngoµi ra cßn cã chÌ (25000 ha),
®iÒu (20102 ha), d©u t»m (6778 ha), b«ng v¶i (16121 ha), hå tiªu, thuèc l¸, ca
cao, vïng rau vµ hoa §µ L¹t. §µn gia sóc cña T©y Nguyªn rÊt phong phó, ®Æc biÖt
cã ®µn voi nhµ kho¶ng 200 con, tËp trung ë vïng Bu«n §«n (D¨k L¨k).
T©y Nguyªn cã tr÷ l−îng lín vËt liÖu x©y dùng (granit, bazan, ®¸ v«i, ®¸ hoa, sÐt…
), bauxit, bentonit, ®iatomit, kaolin… C¸c kho¸ng s¶n kh¸c ch−a ®−îc ®¸nh gi¸ ®Çy
®ñ cã pyrit, thiÕc, vµng, ®a kim, ®¸ quý, n−íc kho¸ng, n−íc nãng v.v…
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
12
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
Mét tiÒm n¨ng lín n÷a cña kinh tÕ T©y Nguyªn lµ tiÒm n¨ng du lÞch víi nh÷ng
c¶nh quan thiªn nhiªn tuyÖt ®Ñp cña miÒn ®Êt cao nguyªn bao la, hïng vÜ vµ mét
nÒn v¨n ho¸ ®a s¾c téc ®Æc s¾c cßn b¶o tån ®−îc b¶n chÊt nguyªn s¬ cña c¸c s¾c
téc b¶n ®Þa, cã søc hót l¹ th−êng ®èi víi du kh¸ch bèn ph−¬ng. Ngoµi trung t©m
du lÞch, nghØ m¸t ®· næi tiÕng nh− §µ L¹t, cßn cã nh÷ng trung t©m du lÞch ë T©y
Nguyªn gÇn ®©y ®ang thu hót nhiÒu du kh¸ch lµ v−ên Quèc gia Yok Don tØnh
D¨k L¨k, BiÓn Hå tØnh Gia Rai, th¸c §ambri tØnh L©m §ång.
§ång thêi víi c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, viÖc më mang sù nghiÖp v¨n ho¸ - x·
héi ë T©y Nguyªn tõ sau ngµy gi¶i phãng ®Õn nay còng ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu
®¸ng kÓ. Mét sè c¬ quan nghiªn cøu quan träng hµng ®Çu cña ViÖt Nam nh−
ViÖn H¹t nh©n §µ L¹t, ViÖn c©y cao su ®ang ho¹t ®éng t¹i T©y Nguyªn.
Tuy nhiªn cho ®Õn nay T©y Nguyªn vÉn lµ m¶nh ®Êt cßn nhiÒu bÝ Èn, cÇn ®−îc
kh¸m ph¸. Dï xa x«i hÎo l¸nh, T©y Nguyªn lóc nµo còng cã søc hót kú l¹ ®èi víi
mäi ng−êi. NhiÒu ch−¬ng tr×nh, ®Ò tµi nghiªn cøu ®· ®−îc triÓn khai, nh−ng còng
cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt lµm sao ®Ó T©y Nguyªn ph¸t huy ®−îc thÕ
m¹nh mµ nh÷ng n¬i kh¸c kh«ng thÓ nµo cã ®−îc.
Mét trong nh÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn giµu cã ë T©y Nguyªn lµ tµi nguyªn
n−íc. Theo −íc tÝnh, hµng n¨m T©y Nguyªn nhËn ®−îc mét l−îng n−íc m−a hµng
tr¨m tû mÐt khèi, t¹o nªn dßng ch¶y trung b×nh n¨m kho¶ng 49 tû m3. Êy thÕ mµ
ë chç nµy hay chç kh¸c cña T©y Nguyªn n¨m nµo còng x¶y ra h¹n h¸n, l−îng
n−íc ngÇm khai th¸c cho t−íi c©y, cho sinh ho¹t ch−a ®¸ng lµ bao mµ ®· g©y ra
suy gi¶m mùc n−íc. Nh−ng ®Æc biÖt bøc tranh tæng thÓ vÒ tµi nguyªn n−íc ë T©y
Nguyªn trong mÊy thËp kû qua d−íi t¸c ®éng ho¹t ®éng kinh tÕ m−u sinh cña con
ng−êi cÇn ph¶i ®−îc lµm s¸ng tá nh»m ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p khai th¸c sö dông hîp
lý, l©u dµi nguån n−íc, ®ång thêi b¶o vÖ nguån n−íc khái bÞ c¹n kiÖt vµ « nhiÔm.
Nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn nay cho phÐp chóng ta ®−a ra c¸c gi¶i
ph¸p h÷u hiÖu nh»m khai th¸c hîp lý vµ b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn mét c¸ch
tÝch cùc.
§Ò tµi “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ vµ
sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn” (M· sè KC.08.05) thuéc
ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu träng ®iÓm cÊp nhµ n−íc “B¶o vÖ m«i tr−êng vµ phßng
tr¸nh thiªn tai ” giai ®o¹n 2001- 2005 ®−îc x©y dùng ®Ó cã thÓ phÇn nµo ®¸p
øng c¸c yªu cÇu nªu trªn.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
13
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
A/ môc tiªu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
A.1/ Môc tiªu cña ®Ò tµi
* Lµm s¸ng tá qui luËt ph©n bè tµi nguyªn n−íc (bao gåm n−íc d−íi ®Êt vµ n−íc
mÆt), diÔn biÕn chÊt l−îng m«i tr−êng n−íc, ®Æc biÖt lµ n−íc d−íi ®Êt do t¸c ®éng
ho¹t ®éng kinh tÕ ë T©y Nguyªn trong vµi thËp kû gÇn ®©y.
* X©y dùng luËn cø khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ vµ sö dông hîp lý
tµi nguyªn n−íc ë T©y Nguyªn.
* §Ò xuÊt m« h×nh sö dông vµ b¶o vÖ tµi nguyªn n−íc ë T©y Nguyªn
A.2/ Néi dung vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
§Ò tµi nghiªn cøu cã nh÷ng néi dung chÝnh nh− sau :
* §¸nh gi¸ toµn diÖn tiÒm n¨ng n−íc T©y Nguyªn vÒ chÊt l−îng vµ tr÷ l−îng.
* §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng khai th¸c sö dông tµi nguyªn n−íc.
* TÝnh to¸n nhu cÇu vµ dù b¸o nhu cÇu sö dông n−íc.
* X©y dùng luËn cø khoa häc cho viÖc khai th¸c sö dông hîp lý vµ b¶o vÖ tµi
nguyªn n−íc.
* §Ò xuÊt gi¶i ph¸p khoa häc b¶o vÖ n−íc d−íi ®Êt khái bÞ c¹n kiÖt vµ « nhiÔm
b»ng bæ sung nh©n t¹o.
§Ò tµi ®· ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu truyÒn thèng nh− kh¶o s¸t ®o ®¹c,
nghiªn cøu hiÖn tr−êng, ph©n tÝch thèng kª, cho ®Õn viÖc sö dông c¸c phÇn mÒm
hiÖn ®¹i MapInfor, MicroStation, GWW, Aquifer Test, Modflows ®Ó xö lý sè liÖu
®iÒu tra x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè tÝnh to¸n ®Þa chÊt thuû v¨n, thµnh lËp c¸c b¶n ®å
chÝnh thøc cña b¸o c¸o.
B/ Tæ chøc thùc hiÖn
B.1/ C¬ quan thùc hiÖn.
§Ò tµi do tr−êng §¹i häc Má - §Þa chÊt thùc hiÖn d−íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña
PGS TS TrÇn §×nh Kiªn, Phã HiÖu tr−ëng Nhµ tr−êng.
Chñ nhiÖm ®Ò tµi : PGS TS §oµn V¨n C¸nh
Th− ký ®Ò tµi : ThS NguyÔn ThÞ Thanh Thuû.
Tæ kü thuËt phô tr¸ch toµn bé c«ng t¸c kh¶o s¸t thùc ®Þa, sè ho¸ b¶n ®å, lËp b¸o
c¸o tæng kÕt gåm c¸c c¸n bé Bé m«n §CTV : ThS §ç V¨n B×nh, ThS NguyÔn
ThÞ Thanh Thuû, ThS D−¬ng ThÞ Thanh Thuû, KS Vò Thu HiÒn; c¸n bé Trung
t©m nghiªn cøu M«i tr−êng §Þa chÊt : KS NguyÔn V¨n NghÜa, KS L−u ThÞ HuyÒn
Trang, KS Bïi S¬n Tïng, KS NguyÔn Quang Ngäc vµ sinh viªn ngµnh §CTV §CCT kho¸ 45 : §µo Hång Thu vµ §µo Trang Nhung.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
14
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
B.2/ C¬ quan phèi hîp chÝnh.
* Liªn ®oµn §Þa chÊt thuû v¨n - §Þa chÊt c«ng tr×nh MiÒn Trung.
* Trung t©m øng dông c«ng nghÖ KhÝ t−îng - Thuû V¨n.
Liªn ®oµn §CTV - §CCT MiÒn Trung cung cÊp toµn bé sè liÖu ®iÒu tra n−íc
d−íi ®Êt trªn ®Þa bµn c¸c tØnh T©y Nguyªn, tæ chøc thi c«ng c¸c b·i thÝ nghiÖm ë
TP Pleiku, TP Bu«n Ma Thuét vµ TX B¶o Léc, ®i lé tr×nh kh¶o s¸t lÊy mÉu n−íc,
viÕt c¸c chuyªn ®Ò d−íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña TS Ng« TuÊn Tó - Phã Liªn ®oµn
tr−ëng Liªn ®oµn, víi sù tham gia cña ThS Lª Ngäc §Ønh, ThS NguyÔn B¸ch
Th¾ng, ThS Hå Minh Thä, KS Hoµng V−îng.
Trung t©m øng dông C«ng nghÖ KhÝ t−îng Thuû v¨n cung cÊp vµ xö lý toµn bé sè
liÖu vÒ n−íc m−a vµ n−íc mÆt, tham gia kh¶o s¸t thùc ®Þa, biªn so¹n chuyªn ®Ò.
Toµn bé m¶ng KhÝ t−îng Thuû v¨n do TS NguyÔn Ngäc HuÊn chñ tr×, víi sù
tham gia cña KS TrÞnh §×nh L− vµ PGS TS NguyÔn Träng ThuËn.
B.3/ Tæ chøc nghiªn cøu.
§Ò tµi ®· nhËn ®−îc sù tham gia nhiÖt t×nh cña c¸c nhµ khoa häc trong c«ng t¸c
kh¶o s¸t thùc ®Þa, héi th¶o khoa häc vµ x©y dùng c¸c chuyªn ®Ò. Trong qu¸ tr×nh
thùc hiÖn, ban ®iÒu hµnh ®Ò tµi ®· tæ chøc nhiÒu chuyÕn nghiªn cøu kh¶o s¸t thùc
®Þa víi sù tham gia cña nhiÒu nhµ khoa häc, trong ®ã Chñ nhiÖm ®Ò tµi trùc tiÕp
tham gia 6 ®ît nghiªn cøu thùc ®Þa.
* ChuyÕn nghiªn cøu kh¶o s¸t thùc ®Þa thø nhÊt ®−îc tiÕn hµnh tõ ngµy
16/12/2001 ®Õn 21/12/2001 víi môc ®Ých lµm viÖc víi c¸c tØnh vÒ ®Þa ®iÓm triÓn
khai ®Ò tµi, lµm viÖc víi Liªn ®oµn §CTV- §CCT miÒn Trung vÒ viÖc cung cÊp
tµi liÖu ®iÒu tra vµ phèi hîp thùc hiÖn. §oµn kh¶o s¸t gåm cã PGS TS §oµn V¨n
C¸nh, TS NguyÔn Xu©n TÆng, TS Ng« TuÊn Tó, ThS Hå Minh Thä, ThS NguyÔn
B¸ch Th¾ng, ThS Lª Ngäc §Ønh.
* ChuyÕn nghiªn cøu thùc ®Þa thø hai ®−îc tiÕn hµnh tõ ngµy 14/04 ®Õn
30/04/2002 víi môc ®Ých nghiªn cøu t¹i hiÖn tr−êng m¹ng s«ng suèi, ®Þa h×nh,
®Þa m¹o, ®Þa chÊt, ®Þa chÊt thñy v¨n, lÊy mÉu n−íc mÆt vµ n−íc d−íi ®Êt. Tham
gia kh¶o s¸t ®ît thùc ®Þa nµy gåm PGS TS §oµn V¨n C¸nh, TS NguyÔn Xu©n
TÆng, TS Hoµng V¨n H−ng, TS Ph¹m Quý Nh©n, TS §ç TiÕn Hïng, ThS NguyÔn
B¸ch Th¾ng, ThS Lª Ngäc §Ønh, ThS §ç V¨n B×nh, KS NguyÔn Quang Ngäc.
§oµn kh¶o s¸t cã nhiÖm vô ®Þnh ®iÓm b·i thÝ nghiÖm t¹i Pleiku, sau ®ã chia thµnh
2 nhãm kh¶o s¸t vµ lÊy mÉu n−íc mÆt, n−íc d−íi ®Êt trªn toµn bé diÖn tÝch c¸c
tØnh T©y Nguyªn.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
15
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
* ChuyÕn nghiªn cøu thùc ®Þa thø ba diÔn ra tõ ngµy 20 - 30/10/2002 gåm PGS
TS §oµn V¨n C¸nh, KS NguyÔn V¨n NghÜa, ThS Hå Minh Thä, ThS Lª Ngäc
§Ønh nh»m lÊy mÉu n−íc bæ sung trªn c¸c m¹ng s«ng suèi.
* ChuyÕn nghiªn cøu thùc ®Þa thø t− ®−îc tiÕn hµnh tõ ngµy 18 - 26/12/2002 gåm
GS TS Ng« §×nh TuÊn, PGS TS Phan Ngäc Cõ, PGS TS §oµn V¨n C¸nh víi môc
®Ých ®iÒu tra hiÖn tr¹ng thñy lîi tØnh D¨k L¨k, kh¶o s¸t ®Þa ®iÓm nghiªn cøu gi¶i
ph¸p bæ sung nh©n t¹o t¹i b·i giÕng Th¾ng Lîi TP Bu«n Ma Thuét.
* ChuyÕn nghiªn cøu thùc ®Þa thø
n¨m ®−îc tiÕn hµnh tõ ngµy 20 29/03/2003 gåm PGS TS TrÇn §×nh
Kiªn, PGS TS §oµn V¨n C¸nh, TS
NguyÔn Xu©n TÆng, ThS TrÇn ThÞ
HuÖ, ThS Phan Xu©n D−¬ng nh»m
tæ chøc triÓn khai thi c«ng khoan,
thÝ nghiÖm hót n−íc chïm, ®æ n−íc
thÝ nghiÖm trong hè ®µo trong giíi
h¹n diÖn tÝch b·i giÕng khai th¸c n−íc ngÇm Th¾ng Lîi - TP Bu«n Ma Thuét.
* ChuyÕn nghiªn cøu kh¶o s¸t thùc ®Þa bæ sung thø s¸u ®−îc tiÕn hµnh tõ 02 08/1/ 2005 gåm PGS TS §oµn V¨n C¸nh, TS Ng« TuÊn Tó, KS Hoµng V−îng
nh»m lùa chän ®Þa ®iÓm thiÕt kÕt x©y dùng kho chøa n−íc ngÇm t¹i TX B¶o Léc
tØnh L©m §ång.
B.4. Héi th¶o khoa häc.
Trong qu¸ tr×nh triÓn khai, ®Ò tµi ®· tæ chøc nhiÒu cuéc gÆp gì trao ®æi, héi th¶o
lÊy ý kiÕn nhËn xÐt cña c¸c chuyªn gia, trong ®ã cã hai lÇn héi th¶o khoa häc tËp
trung ë Hµ Néi vµ TP Nha Trang ®−îc ®«ng ®¶o c¸c nhµ khoa häc tham gia.
* Héi th¶o khoa häc lÇn thø nhÊt
®−îc tiÕn hµnh t¹i Tr−êng §¹i häc Má
- §Þa chÊt Hµ Néi vµo ngµy
16/10/2002, ®óng mét n¨m thùc hiÖn
®Ò tµi. Héi th¶o ®· ®−îc sù tham gia
cña gÇn 100 nhµ khoa häc. C¸c nhµ
khoa häc ®· gãp ý cho viÖc x©y dùng
c¸c chuyªn ®Ò nghiªn cøu, gãp ý x©y
dùng mÉu vµ néi dung c¸c b¶n ®å.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
16
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
* Héi th¶o khoa häc lÇn thø hai ®−îc tæ chøc vµo ngµy 20/12/2003 t¹i Liªn ®oµn
§CTV - §CCT miÒn Trung, TP Nha
Trang. Héi th¶o ®· ®−îc sù tham gia
cña gÇn 60 c¸n bé, kü s− cña c¸c
®oµn s¶n xuÊt tõ kh¾p mäi miÒn cña
T©y Nguyªn vÒ tham dù. C¸c nhµ
c¸n bé kü thuËt cña Liªn ®oµn
§CTV - §CCT miÒn Trung ®· kiÓm
tra, gãp ý cho nh÷ng s¶n phÈm b¶n
vÏ vµ néi dung b¸o c¸o cña ®Ò tµi,
gióp ®Ò tµi cËp nhËp ®−îc nh÷ng t− liÖu ®iÒu tra míi nhÊt vÒ tµi nguyªn n−íc ë
T©y Nguyªn.
* Bé Khoa Häc vµ C«ng NghÖ, Ban
Chñ nhiÖm ch−¬ng tr×nh KC.08 ®· 4 lÇn
tiÕn hµnh kiÓm tra c«ng viÖc cña ®Ò tµi.
* Ngoµi ra chñ nhiÖm ®Ò tµi vµ c¸c
thµnh viªn cßn tham gia b¸o c¸o trong
héi th¶o khoa häc t¹i TP Hå ChÝ Minh
16/8/2002 do Héi §CTV ViÖt Nam tæ
chøc, héi th¶o khoa häc t¹i §å S¬n H¶i Phßng vµo c¸c ngµy 18 - 20/04/2003, vµ t¹i TP Bu«n Ma Thuét vµo c¸c ngµy
18 - 19/6/2004 do Bé KHCN vµ Ch−¬ng tr×nh KC.08 phèi hîp tæ chøc.
B.5. Nh÷ng c«ng tr×nh khoa häc ®−îc c«ng bè trong thêi gian thùc hiÖn ®Ò
tµi.
1. §oµn V¨n C¸nh, Ng« TuÊn Tó. Tµi nguyªn n−íc d−íi ®Êt ë T©y Nguyªn vµ
b¶o vÖ n−íc d−íi ®Êt khái bÞ c¹n kiÖt b»ng gi¶i ph¸p bæ sung nh©n t¹o tr÷ l−îng.
TuyÓn tËp b¸o c¸o héi th¶o khoa häc “Tµi nguyªn n−íc ngÇm ViÖt Nam, hiÖn
tr¹ng khai th¸c, ph−¬ng h−íng sö dông hîp lý ë c¸c tØnh phÝa Nam. TP Hå ChÝ
Minh, 16/8/2002. Trang 74 - 78.
1. §oµn V¨n C¸nh, NguyÔn V¨n §¶n, Tèng Ngäc Thanh. §éng th¸i n−íc d−íi
®Êt vïng T©y Nguyªn. TuyÓn tËp b¸o c¸o héi nghÞ khoa häc lÇn thø nhÊt cña
ch−¬ng tr×nh KHCN nhµ n−íc “B¶o vÖ m«i tr−êng vµ phßng tr¸nh thiªn tai” (M·
sè KC.08). Nhµ xuÊt b¶n KH & KT. Hµ Néi, 2003. Trang 168 – 173. GPXB 113221.1. Nép l−u chiÓu 17/12/2003.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
17
§Ò tµi KC08.05 : “Nghiªn cøu x©y dùng c¬ së khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ
vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc vïng T©y Nguyªn”
2. §oµn V¨n C¸nh. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng n−íc T©y Nguyªn. TuyÓn tËp b¸o c¸o
héi nghÞ khoa häc lÇn thø nhÊt cña ch−¬ng tr×nh KHCN nhµ n−íc “B¶o vÖ m«i
tr−êng vµ phßng tr¸nh thiªn tai” (M· sè KC.08). Nhµ xuÊt b¶n KH & KT. Hµ
Néi, 2003. Trang 174 – 184. GPXB 113-221.1. Nép l−u chiÓu 17/12/2003.
3. §oµn V¨n C¸nh, Ng« TuÊn Tó, NguyÔn ThÞ Thanh Thuû vµ nnk. Tr÷ l−îng
n−íc d−íi ®Êt T©y Nguyªn. TuyÓn tËp b¸o c¸o héi nghÞ khoa häc lÇn thø nhÊt cña
ch−¬ng tr×nh KHCN nhµ n−íc “B¶o vÖ m«i tr−êng vµ phßng tr¸nh thiªn tai” (M·
sè KC.08). Nhµ xuÊt b¶n KH & KT. Hµ Néi, 2004. Trang 134 – 143. GPXB
1104. Nép l−u chiÓu 12/2004.
4. §oµn V¨n C¸nh, Ng« TuÊn Tó, NguyÔn ThÞ Thanh Thuû vµ nnk. Ph©n vïng
chÊt l−îng n−íc phôc vô cho t−íi vïng T©y Nguyªn. TuyÓn tËp b¸o c¸o héi nghÞ
khoa häc lÇn thø nhÊt cña ch−¬ng tr×nh KHCN nhµ n−íc “B¶o vÖ m«i tr−êng vµ
phßng tr¸nh thiªn tai” (M· sè KC.08). Nhµ xuÊt b¶n KH & KT. Hµ Néi, 2004.
Trang 144 - 147. GPXB 1104. Nép l−u chiÓu 12/2004.
5. §oµn V¨n C¸nh, NguyÔn ThÞ Thanh Thuû, TrÇn ThÞ HuÖ, Ng« TuÊn Tó, Hå
Minh Thä, Lª Ngäc §Ønh, NguyÔn B¸ch Th¾ng. N−íc d−íi ®Êt trong thµnh t¹o
bazan ë T©y Nguyªn vµ sù cÇn thiÕt bæ sung nh©n t¹o cho chóng. TËp san §CTV
- §CCT miÒn Trung ViÖt Nam. Sè 9/2004. Nha Trang, 2004. GPXB 112/XBKH.
Nép l−u chiÓu 12/2004.
B.6. C«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc kÕt hîp víi ®µo t¹o.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi, Chñ nhiÖm ®Ò tµi ®· h−íng dÉn 04 sinh viªn
ngµnh §Þa chÊt thuû v¨n cña tr−êng §¹i häc Má - §Þa chÊt vµ 01 sinh viªn ngµnh
M«i tr−êng cña tr−êng §¹i häc D©n lËp §«ng §« hoµn thµnh vµ b¶o vÖ ®å ¸n tèt
nghiÖp theo h−íng nghiªn cøu vµ tµi liÖu cña ®Ò tµi. Mét nghiªn cøu sinh ®ang
thùc hiÖn ®Ò tµi luËn ¸n tiÕn sü vÒ tµi nguyªn n−íc d−íi ®Êt trªn l·nh thæ T©y
Nguyªn d−íi sù h−íng dÉn cña chñ nhiÖm ®Ò tµi.
C/ Nh÷ng ®ãng gãp khoa häc vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi
VÒ mÆt lý luËn khoa häc : Trªn c¬ së chuçi sè liÖu nghiªn cøu quan tr¾c nhiÒu
n¨m, b»ng nh÷ng ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n kh¸c nhau, ®Ò tµi ®· ®−a ra mét bøc
tranh toµn diÖn vÒ tiÒm n¨ng n−íc cña T©y Nguyªn vÒ mÆt chÊt l−îng vµ tr÷
l−îng. Tõ nh÷ng nghiªn cøu vÒ sù ph©n bè n−íc trong kh«ng gian vµ theo thêi
gian, ®Ò tµi ®· tr×nh bµy luËn cø khoa häc cña nh÷ng gi¶i ph¸p khai th¸c hîp lý vµ
b¶o vÖ nguån n−íc khái bÞ « nhiÔm vµ c¹n kiÖt.
Tr−êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt
18
- Xem thêm -
.PDF 
214 
127 
113 
