Tài liệu Nghiên cứu ứng dụng phương pháp hủy đỉnh sinh trưởng trong nhân giống dứa cayenne phục vụ sản xuất

SỞ NÔNG NGHIỆP & PHÁT TRIỄN NÔNG THÔN HẬU GIANG CHI CỤC THỦY SẢN -- BÁO CÁO KHOA HỌC Đề tài NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP HỦY ĐỈNH SINH TRƯỞNG TRONG NHÂN NHANH GIỐNG DỨA CAYENNE PHỤC VỤ SẢN XUẤT CHỦ NHIỆM ĐỀ TÀI : KS . NGUYỄN MINH ĐỨC CƠ QUAN CHỦ TRÌ: CHI CỤC THỦY SẢN CƠ QUAN QUẢN LÝ : SỞ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ HẬU GIANG 1 SỞ NÔNG NGHIỆP & PHÁT TRIỄN NÔNG THÔN HẬU GIANG CHI CỤC THỦY SẢN BÁO CÁO KHOA HỌC Đề tài NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP HỦY ĐỈNH SINH TRƯỞNG TRONG NHÂN NHANH GIỐNG DỨA CAYENNE PHỤC VỤ SẢN XUẤT CHỦ NHIỆM ĐỀ TÀI : KS . NGUYỄN MINH ĐỨC CƠ QUAN CHỦ TRÌ: CHI CỤC THỦY SẢN CƠ QUAN QUẢN LÝ : SỞ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ HẬU GIANG 2 Tên Đề tài: NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP HỦY ĐỈNH SINH TRƯỞNG TRONG NHÂN NHANH GIỐNG DỨA CAYENNE PHỤC VỤ SẢN XUẤT 2. Thời gian thực hiện: 08 /2004 - 02 / 2006 3. Chủ nhiệm Đề tài: KS. NGUYỄN MINH ĐỨC 4. Cơ quan chủ trì Đề tài: CHI CỤC THỦY SẢN 5. Sở chủ quản: SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT HẬU GIANG 6. Danh sách tác giả: Thứ tự 1 2 3 4 5 Học hàm, học vị, họ và tên Chữ ký Kỹ sư - NGUYỄN MINH ĐỨC Kế tóan - DƯƠNG KIM SƠN CBKT - BẠCH VĂN SƠN CBKT - NGUYỄN THIỆN HÒA CBKT - NGUYỄN VĂN HIỆP THỦ TRƯỞNG CƠ QUAN CHỦ TRÌ ĐỀ TÀI (Họ, tên, chữ ký và đóng dấu) 3 MỤC LỤC Trang I/ PHẦN I: GIỚI THIỆU CHUNG…………………………………………..5 1/Mục tiêu của đề tài……………………………………………………..……6 2/ Nội dung nghiên cứu:………………………………………………………6 3/ Chỉ tiêu cơ bản …………………………………………………………….6 II/ PHẦN II: CƠ SỞ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ………………7 1/. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước: ……………………...7 2/. Phương pháp nghiên ………………………………………………7 3/. Cách huỷ đỉnh sinh trưởng…………………………………………9 4/. Cách lấy mẫu……………………………………………………..10 5/. Các công thức tính toán…………………………………………..10 III/. PHẦN III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN……………………………..12 1/. Tỷ lệ huỷ thành công………………………………………………12 2/. Tỷ lệ chồi xuất hiện sau khi huỷ………………………………….13 3/. Trọng lượng hom giống…………………………………………..13 4/. Chiều cao hom giống ……………………………………………...15 5/. Gía thành hom giống ……………………………………………...17 6/. So sánh hiệu quả giữa sản xuất giống và trồng lấy trái…………23 Tỷ lệ sống thành hom giống…………………………………………………24 8/. So sánh chất lượng hom giống……………………………………24 9/. So sánh số lượng hom giống………………………………………26 IV. PHẦN IV: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ………………………………..27 V . PHẦN V: TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ HÌNH ẢNH………………..28 VI. QUI TRÌNH HUỶ ĐỈNH SINH TRƯỞNG……………………………29 4 PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ Haäu Giang laø moät tænh naèm ôû tieåu vuøng taây soâng Haäu thuoäc chaâu thoå soâng Meâ Koâng. Phía baéc giaùp vôùi Caàn Thô phía taây giaùp tænh Soùc Traêng phía ñoâng giaùp tænh Kieân Giang vaø phía nam giaùp tænh Baïc Lieâu. Rieâng ñaëc thuø moät phaàn nhoû cuûa 02 xaõ Vónh Vieãn (Long Myõ ) vaø Hoaû Tieán ( TX. Vò Thanh) khoaûng 3.000 ha laø vuøng pheøn truûng, vaøo muøa khoâ thöôøng bò maën xaâm nhaäp vôùi ñoä maën 3- 5%0, vaø ñaây laø vuøng ñaëc thuø cuûa tænh veà phaùt trieån caây khoùm. Hieän nay dieän tích troàng khoùm cuûa vuøng naøy laø 1500ha vôùi naêng suaát bình quaân khoaûng 20 taán/ha, chuû yeáu laø gioáng khoùm Queen. Tuy nhieân vôùi gioáng khoùm naøy chæ thích hôïp cho vieäc aên töôi khoâng phuø hôïp cho vieäc cheá bieán ñoùng hôïp xuaát khaåu. Theo chuû tröông cuûa tænh naêm 2004 Coâng ty Coå phaàn Sinh hoïc Thaùi Döông xaây döôïng nhaø maùy taïi khu tieåu thuû coâng nghieäp cuûa phöôøng 7 Thò xaõ Vò Thanh thì khuyeán khích noâng daân troàng khoùm gioáng Cayenne khoaûng 50% dieän tích taïi vuøng naøy nhaèm taïo vuøng nguyeân lieäu cho nhaø maùy cheá bieán khoùm xuaát khaåu, do gioáng khoùm Cayenne cho naêng suaát cao vaø phuø hôïp cho vieäc cheá bieán xuaát khaåu. Khóm Cayenne laø moät gioáng môùi ñöôïc chuù yù troàng ôû nöôùc ta trong nhöõng naêm gaàn ñaây, do vaäy nguoàn gioáng coøn haïn cheá vaø giaù hom gioáng coøn raát cao ( hieän nay 500 ñoàng /hom). Ñaây laø gioáng döùa coù nhieàu trieån voïng thích hôïp phuïc vuï cho cheá bieán xuaát khaåu trong töông lai, naêng suaát raát cao khoaûng 40 - 45 taán/ ha ( so vôùi gioáng döùa Queen khoaûng 15 taán/ha). Do ñaëc tính thöïc vaät cuûa gioáng khóm Cayenne ít ra choài thaân khi troàng töï nhieân, vì vaäy neáu khoâng coù bieän phaùp naøo taùc ñoäng leân caây khóm cayenne thì vieäc thu choài thaân laøm hom gioáng raát haïn cheá, trong thôøi gian tôùi neáu noâng daân chuyeån ñoåi gioáng Queen sang troàng gioáng Cayenne thì vaán ñeà hom gioáng seõ gaëp khoâng ít khoù khaên, khoù coù ñuû gioáng ñeå troàng . 5 CAÙC BIEÄN PHAÙP NHAÂN GIOÁNG DÖÙA ÑAÕ COÙ Nhaân gioáng baèng hom thaân döùa: Öu ñieåm: nhaân ñöïôc nhieàu nhieáu hom cuøng luùc do soá löôïng maàm nguû treân thaân khoùm nhieàu moõi maét laù laø moät maàm ngu ûcoù treân thaân . Nhöôïc ñieåm: caây con oám , ñoøi hoûi trang thieát bò, nhaø öôm, heä thoàng töôùi, thôøøi gian öôm gioâng laâu… Nhaân gioáng baèng choài ngoïn: Öu ñieåm: nhaân ñöïôc nhieàu nhieáu hom cuøng luùc do soá löôïng, maàm nguû treân choài ngoïn nhieàu moõi maét laù laø moät maàm nguû. Nhöôïc ñieåm: caây con oám , ñoøi hoûi trang thieát bò , nhaø öôm, heä thoàng töôùi, thôøøi gian öôm gioâng laâu… Nhaân gioáng baèng phöông phaùp huyû ñænh sinh tröôûng: Öu ñieåm: caây con maäp to, khi troàng mau cho traùi,khoâng caàn trang thieát bò vaø nhaø öôm. Caùch thöïc hieän ñôn giaûn phoå bieán ngöôøi daân deã aùp duïng. Do đó việc chọn lựa phương pháp nhân giông khóm bằng cách huỷ đỉnh sinh trưởng để phổ biến cho người dân vùng trồng khóm là cần thiết. 1. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi: Xaùc ñònh thôøi ñieåm thích hôïp ñeå huûy ñænh sinh tröôûng khoùm Cayenne vôùi hieäu quaû kinh teá cao. 2. Noäi dung nghieân cöùu Nghieäm thöùc 1 (NT1) : Huyû ñænh sinh tröôûng khi döùa troàng ñöôïc 05 thaùng Nghieäm thöùc 2 (NT2) : Huyû ñænh sinh tröôûng khi döùa troàng ñöôïc 06 thaùng Nghieäm thöùc 3 (NT3) : Huyû ñænh sinh tröôûng khi döùa troàng ñöôïc 08 thaùng Nghieäm thöùc 4 (NT4) : Khoâng huyû ñænh sinh tröôûng ñeå döùa phaùt trieån bình thöôøng Do ñaëc tính cuûa gioáng Cayenne ít ra choài töï nhieân ( 2-3 choài/naêm) vaø chaát löôïng choài khoâng toát do ñoù neáu ñeå töï nhieân cho döùa phaùt trieån thì vieäc thu choài cuûa gioáâng khoùm Cayenne naøy raát ít trong khi nhu caàu veà gioáng naøy ngaøy caøng cao veà chaát löôïng vaø soá löôïng . Noäi dung chuû yeáu cuûa ñeà taøi laø nhaèm tìm ra bieän phaùp nhaân gioáng khoùm Cayenne ñôn giaûn deã thöïc hieän vaø ñaït hieäu quaû cao caû veà chaát löôïng vaø soá löôïng . 6 Phöông phaùp huûy ñænh sinh tröôûng Dùng đục lõm nhấn sâu vào giữa đỉnh cây mẹ xoay đục quay vòng tròn nhằm phá huỷ phần đỉnh của cây dứa, nếu rút đục ra quan sát thấy có phần mô của đỉnh sinh trưởng theo ra là đạt yêu cầu. 3. Chỉ tiêu theo dõi: 1. Tyû leä caây huyû ñænh sinh tröôûng thaønh coâng/toång soá caây huyû 2. Soá löôïng choài xuaát hieän sau khi huyû ñænh sinh tröôûng 20, 30 ngaøy (soá choài /caây ). 3. Troïng löôïng choài ôû : 20, 30, 40, 50 vaø 60 ngaøy tuoåi ( gr/choài) 4. Chieàu cao cuûa choài ôû : 20, 30, 40, 50 vaø 60 ngaøy tuoåi ( cm/choài) 5. Tính giaù thaønh saûn xuaát cho moõi hom gioáng 6. So saùnh hieäu quaû kinh teá giöõa dieän tích chuyeân saûn xuaát gioáng vaø dieän tích vöøa ñeå traùi vaø thu hoaïch hom gioáng. 7. Tyû leä caây soáng soùt thaønh caây hom gioáng sau khi öôm 8. So saùnh chaát löôïng hom gioáng thu ñöôïc giöõa caùc NT vôùi nhau. 9. So saùnh soáâ hom gioáng thu treân cuøng NT ( soá choài / caây meï ñeå luoân ngoaøi ñoàng vaø soá choài/ caây meï taùch giaâm luùc nhoû ). PHẦN II: CƠ SỞ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU II.1.Tình hình nghieân cöùu trong vaø ngoaøi nöôùc Toång quan tình hình nghieân cöùu thuoäc lónh vöïc cuûa ñeà taøi  Trong nöôùc: Döùa ñöôïc troàng ôû nöôùc ta khoaûng 150 naêm nay vôùi dieän tích treân 32.000 ha vôùi saûn löôïng haèng naêm khoaûng 300.000 taán( Nguyeãn Vaên Keá, 2003 - Kyõ thuaät troàng döùa Cayenne). ÔÛ Nam Boä döùa ñöôïc troàng chuû yeáu ôû ñaát pheøn, Baéc Boä troàng döùa treân ñaát doác ñoài. Gioáng troàng chuû löïc laø gioáng thuoäc nhoùm Queen coå ñieån . Theo ñieàu tra naêm 2000 cuûa Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm ( Nguyeãn Vaên Keá, 2003 - Kyõ thuaät troàng döùa Cayenne) xaùc ñònh Vieät Nam coù 4 nhoùm : Queen, Spanish, Cayenne vaø Abacaxi . Trong nhöõng naêm gaàn ñaây caây döùa ñaõ ñöôïc caùc cô quan nhö: Ñaïi Hoïc Noâng Laâm,Vieän Nghieân Cöùu Caây AÊn Quûa Mieàn Nam, Tröôøng Ñaïi Hoïc Caàn Thô... ñaàu tö nghieân cöùu. 7  Ngoaøi nöôùc: Hieän nay döùa ñöôïc troàng nhieàu trong khoaûng 2 chí tuyeán, saûn löôïng döùa toaøn caàu laø 12,6 trieäu taán ( FAO, 2000). Nöôùc saûn xuaát döùa lôùn nhaát laø Thailan( 16% saûn löôïng döùa toaøn caàu) , Philippinines (12%), Brasil(10%), Indian (7%), Nigeria(6%), Indonesia(4%),... Gía trò xuaát khaåu döùa toaøn caàu ñaït 1,65 tæ USD. Möùc taêng tröôûng nhaäp khaåu caùc saûn phaåm veà döùa laø 11.6%/naêm. II.2. Phöông phaùp nghieân cöùu Phöông phaùp: Boá trí thí nghieäm theo phöông phaùp hoaøn toaøn ngaãu nhieân ngoaøi thöïc teá ñoàng ruoäng. Phöông tieän: hom gioáng,vaät tö noâng nghieäp, duïng cuï huyû. Ñaát boá trí thí nghieäm laø ñaát lieáp cao khoâng ngaäp nöôùc . Caùch boá trí thí nghieäm: Boá trí thí nghieäm theo phöông phaùp hoaøn toaøn ngaãu nhieân vôùi 04 nghieäm thöùc (NT) vaø 06 laàn laëp laïi: 1/3 2/3 8 * Quùa trình thöïc hieän caây khoùm ñöôïc chaêm soùc theo qui trình ñaõ ñeà ra Kyõ thuaät aùp duïng TT A 1 2 3 4 B 1 2 3 4 Caùc noäi dung coâng vieäc thöïc hieän chuû yeáu 2 Chuaån bò ñieåm troàng Thueâ ñaát Laáy maåu ñaát phaân tích Ñaøo ao leân lieáp, boùn voâi(1 taán /ha) Saûn phaåm phaûi ñaït 3 Thôøi gian (BÑ - KT) 4 3 ha ñaát troàng 1-15/08/2004 Chæ tieâu : N, P205, 15- 30 / 08 K20, SO42-, pH Xöû lyù coû, boùn loùt laân vi sinh (5 taán/ha), traûi maøng phuû . Troàng döùa Ñaët hom gioáng : Maät ñoä troàng: theo töøng NT Töôùi nöôùc (maùy phun ñeàu treân döùa) Boùn phaân(50kg NPK/ha), raõi vaøo xung quanh goác döùa Phoøng tröø saâu beänh (beänh do naám gaây ra : thoái reã, thoái thaân,...),reäp saùp, kieán (neáu coù). 1 - 15/ 09 15 -30 / 09 Thaùng/2laàn 5 Theo doõi laáy chæ tieâu: 1 laàn /tuaàn C 1 2 Huûy ñænh sinh tröôûng: Duøng ñuïc loõm ñuïc huûy ñænh sinh tröôûng döùa. Boùn phaân töôùi nöôùc (2g URE /caây) Thu hoaïch hom gioáng khi hom gioáng ñaït theo tieâu chuaån ñeà ra. 05, 06 vaø 08 thaùng tuoåi. Thaùng/ 2laàn Thaùng/ 1laàn 3 9 1/3 2/3 Để chồi nguyên trên thân cây mẹ đạt trọng lượng 25 – 40gr/chồi . Mật độ trồng: 40 cm x 40 cm Tách chồi khi chồi đạt trọng lượng khoảng 10 - 15gr/ chồi. Mật độ trồng: 40 cm x 30 cm Chuẩn bị liếp để trồng Traûi toaøn boä beà maët lieáp baèng maøng phuû noâng nghieäp. Trong ñoù 1/3 dieän tích cuûa töøng NT ñeå choài con treân thaân caây meï ñaït troïng löôïng 25 - 40 gr/choài ( maät ñoä troàng 40 cm x 40 cm), 2/3 dieän tích coøn laïi treân töøng NT choài con moïc ra sau khi huûy ñænh sinh tröôûng naëng khoaûng 10 – 15 gr/ choài ( maät ñoä troàng 40 cm x 30 cm) seõ ñöôïc thu gom veà giaâm. Tỷ lệ liếp/mương : 6: 4, diện tích liếp: 8m x 50m Chồi con sau khi thu sẽ đem giâm xuống liếp, phoøng ngöøa naám beänh vaø töôùi nöôùc giöõ aåm thöôøng xuyeân nuoâi ñeán khi caây ñaït tieâu chuaån hom gioáng. II.3. Cách hủy đỉnh sinh trưởng Dụng cụ huỷ Dùng thanh sắt đập mỏng một đầu, sau đó uốn cong lại tạo thành lõm hình chữ C. 10 Dùng đục lõm “đặt” vào chính giữa đỉnh non của cây khóm “ ấn sâu khoảng 5cm xoay đục một vòng 360 0 ” phaù huûy ñænh sinh tröôûng treân cuøng cuûa ngoïn caây. Khi rút đục lên nếu thấy có phần chồi non bị huỷ là thành công. II.4. Cách lấy mẫu Caùch laáy maãu : laáy maãu theo khung coá ñònh ôû nhöõng vò trí ngaãu nhieân treân töøng nghieäm NT, moõi khung coá ñònh 4m2(2m x 2m). Moõi NT boá trí 06 khung, laáy soá lieäu treân taát caû caùc caây / 06 khung naøy ghi nhaän laïi trong suoát quaù trình theo doõi caùc chæ tieâu ñeà ra, sau ñoù xöû lyù thoáng keâ soá lieäu theo chương trình Statistica Version 5.0, số mẫu quan sát là 36 . Các ô vuông nhỏ bên trong là khung dây cố định 2m x 2m = 4m 2, mõi liếp đặt 6 khung để lấy chỉ tiêu theo dõi. II.5. Các công thức tính tóan: II.5.1.Tyû leä caây huyû ñænh sinh tröôûng thaønh coâng/toång soá caây huyû Tổng số cây hủy có nhảy chồi x 100 Tỷ lệ % hủy thành công = Tổng số cây hủy II.5.2. Số chỗi xuất hiện sau khi hủy Tổng số chồi đếm được Số chồi TB/cây mẹ = Tổng số cây mẹ đã đếm 11 II.5.3. Troïng löôïng choài : P ( gr/choài) Tổng P chồi cân được P(gr) = Tổng số chồi đem cân II.5.4.Chieàu cao cuûa choài : l ( cm/choài) Tổng chieàu cao số chồi đo được L chồi (TB) Tổng số lượng chồi đã đo II.5.5. Gía thành sản xuất hom giống Tổng chi phí sản xuất Gía thành sản xuất hom giống Tổng số hom giống tạo ra II.5.6. Hiệu quả kinh tế Lợi nhuận x 100 Tỷ suất lợi nhuận (%)= Tổng vốn đầu tư II.5.7. Tyû leä caây soáng soùt thaønh caây hom gioáng sau khi giâm Tổng số chồi đem giâm còn sống x 100 Tyû leä caây soáng%) = Tổng số chồi đem giâm 12 PHẦN III : KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 1. Tỷ lệ cây hủy thành công Bảng 1 : Tỷ lệ cây hủy thành công Nghiệm thức Tỷ lệ hủy cho ra chồi con ( %) 67, 8a  1,3 94,24b  2.1 96.1b  1.4 0 NT I NT II NT III NT IV Ghi chú: Các giá trị nằm trên cùng một cột có mang chữ cái khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê ( P < 0,05 ), ngược lại thì không có sự khác biệt. NT I : Cây mẹ 05 tháng tuổi nên thân còn nhỏ đỉnh sinh trưởng nằm sau nên khi huỷ tỷ lệ phá huỷ đúng đỉnh sinh trưởng là thấp so với NT II và III, do cây khóm mẹ ở 02 NT này to hơn, đỉnh sinh trưởng lớn nên khi huỷ tỷ lệ phá huỷ đúng đỉnh sinh trưởng là cao so NT I . * Cây mẹ lúc 05 tháng tuổi khi tiến hành huỷ thì cây mẹ bị chết (do một số cây mẹ lớn không đều nên thân cây nhỏ cây không phục hồi được sau huỷ ), bên cạnh đó xác xuất huỷ thành công cũng thấp hơn so với cây mẹ lớn tháng tuổi do huỷ không chính xác dỉnh sinh trưởng của cây nằm sâu trong thân. 2. Số chồi xuất hiện sau khi hủy Bảng 2: Số chồi xuất hiện sau khi hủy Số ngày sau hủy 20 30 NT I NT II NT III NT IV 0 2.44  1.2a 0 3.9  2.3b 0 4.02  2.3b 0 0 Ghi chú: Các giá trị nằm trên cùng một cột có mang chữ cái khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê ( P < 0,05 ), ngược lại thì không có sự khác biệt. 13 Khi cây dứa còn nhỏ thì số lượng lá ít, mõi nách lá là có một mầm ngủ trên thân cây ẩn tại đây, do vậy cây càng có nhiều lá thì sẽ có nhiều mâm ngủ và khi huỷ thì sẽ có nhiều mầm ngủ bật lên thành hom giống. Do đó NT I cây khóm 05 tháng tuổi cây còn nhỏ, số lá ít hơn NT II ; NT III nên khi huỷ cây khóm ở NT II và NT III nhảy chồi nhiều hơn do cây có nhiều lá và mầm ngủ . 3. Troïng löôïng hom giống: P ( gr/ hom giống) 3. 1.1. Troïng löôïng hom giống tách giâm Bảng 3: Troïng löôïng hom giống tách giâm Ngày tuổi 30 40 50 60 NT I 9.12a  0.4 20.71a  1.32 41.21a  2.3 74.15a  0.6 NT II 9.81b  2.1 20.55a 1.4 42.70b  4.4 79.05b  4.7 NT III 10.7b  0.5 20.58 a 2.4 42.70b  3.3 80.82b  2.4 Ghi chú: Các giá trị nằm trên cùng một haøng có mang chữ cái khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê ( P < 0,05 ), ngược lại thì không có sự khác biệt. NT I cây khóm 05 tháng tuổi cây còn nhỏ, số lá ít hơn, tổng lượng sinh khối của cây mẹ nhẹ hơn so với cây khóm ở NT II ; NT III nên khi huỷ cây khóm ở NT II và NT III nuôi chồi tốt hơn và trọng lượng chồi nặng hơn so với NT I. 3. 1.2. Troïng löôïng hom để nguyên trên thân cây mẹ: P ( gr/choài ) Ngày tuổi 30 40 50 60 NT I 9.11a  3.85 40.24a  3.25 77.65a  2.85 189.83a  4.85 NT II 9.65b  9.7 44.72b  4.85 85.52 b 7.25 199.84b  2.65 NT III 10.31c  6.67 45.28b  1.85 85.90c  5.85 200.30b  2.82 Ghi chú: Các giá trị nằm trên cùng một hàng có mang chữ cái khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê ( P < 0,05 ), ngược lại thì không có sự khác. 14 NT I cây khóm 05 tháng tuổi cây còn nhỏ, số lá ít hơn tổng lượng sinh khối của cây mẹ nhỏ hơn so với cây khóm ở NT II ; NT III nên khi huỷ đỉnh sinh trưởng cây khóm ở NT II và NT III nuôi chồi tốt hơn và trọng lượng chồi nặng hơn so với NT I. 4. Chiều cao hom giống: l ( cm/chồi ) 4.1.1. Chiều cao hom giống để nguyên trên thân cây mẹ Bảng 5 : Chiều cao hom giống để nguyên trên thân cây mẹ ( cm/hom) Ngày tuổi 20 30 40 50 60 NT I a 8.1  4.05 14.5a  1.5 23.81a  5.2 27.7 a 1.1 NT II b 8.1  2.7 15.1b  1.15 25.3b  4.2 30.2b  2.3 NT III c 8.4  34 15.2b  0.23 25.3b  2.6 30.5c  4.6 NT IV - Ghi chú: Các giá trị nằm trên cùng một hàng có mang chữ cái khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê ( P < 0,05 ), ngược lại thì không có sự khác biệt. 4.1.2. Chiều cao hom giống tách giâm Bảng 6 : Chiều cao hom giống tách giâm NT I Ngày tuổi 30 40 50 60 NT II NT III 8.13a  2.4 8.22b  3.61 8.68c  2.54 15.04a  5.3 15.34a  15.96a  4.15 2.25 a a 24.79  11.5 25.09  1.4 26.36b  3.5 28.57a 31.22b  8.5 31.98b  1.3 1.23 NT IV - 15 Trọng lượng và chiều cao chồi để nuôi trên thân cây mẹ ở cả 03 NT khác biệt nhau có ý nghĩa về mặt thống kê ( P < 0.05), do cây dứa mẹ nhỏ nên khả năng cung cấp dinh dinh dưỡng hạn chế hơn cây lớn . Số chồi để nguyên trên thân một cây mẹ đến 60 ngày tuổi ít hơn số chồi thu được trên một cây mẹ nếu như tách chồi lúc 10 gr/ chồi. Do nếu không tách hom giống ra khỏi cây mẹ thì cây mẹ vẫn phải nuôi các cây con nên không nhảy thêm mầm con mới, còn ở các cây mẹ được tách chồi thì cây mẹ không nuôi cây con nữa do đó các mầm ngủ tiếp tục bật ra và tạo thêm các cây con khác khi được cung cấp thêm phân URE. Tuy nhiên về chất lượng ( mối tương quan về trọng lượng, chiều cao ) của hom giống thì hom giống để trên thân cây mẹ tốt hơn tách giâm . Do hom giống thu được trên thân cây mẹ lúc 60 ngày tuổi có chất lượng tốt ( chồi mập, cân đối ) hơn hẳn so với hom giống tách đem giâm ( chồi ốm, dài, khi trồng cần phải cắt bỏ bớt chiều dài lá ). 5. Giá thành sản xuất cho mỗi hom giống 5.1. Giá thành hom giống để nguyên trên thân cây mẹ Bảng 7: Cách tính giá thành sản xuất hom giống để nguyên trên thân cây mẹ năm 2005 S T T 1 2 Nguyên vật liệu Thuê đất chuẩn bị đất trồng 3 Màng phủ 4 Hom cây mẹ 5 Công trồng 6 Công huỷ 7 Phân bón 8 Thuốc BVTV 9 Công tưới nước 10 Công thu hoạch Tổng chi số lượng Đơn vị Đơn Thành tiền giá(đồng) 4000 m2 03 Ngày 700 60.000 m2 Hom Ngày Ngày Kg chai lần 500 500 40.000 40.000 3.500 15.000 40.000 04 Ngày 50.000 1.500 8.000 02 02 30 10 16 Ghi chú 2.800.000 * Để nguyên: 180.000 4.2 hom/cây mẹ 750.000 4.000.000 80.000 80.000 * thời gian 105.000 trồng 10 – 12 150.000 tháng 640.000 200.000 8.985.000 16 Số hom giống được tạo ra : 8.000 cây mẹ x 94,24% x 4,2 hom/cây = 31.664 ( hom giống ) Tổng chi 8.000 cây mẹ Giá thành cho mỗi hom giống : Số hom giống được tạo ra 8.985.000 Giá thành cho mỗi hom giống : = 283 ( đồng / hom giống ) 31.664 hom Bảng 8: Cách tính giá thành sản xuất hom giống để nguyên trên thân cây mẹ năm 2008 S T T 1 2 3 4 5 6 7 8 Nguyên vật liệu Thuê đất chuẩn bị đất trồng Màng phủ Hom cây mẹ (sạch bệnh sản xuất từ cây cấy mô ) Công trồng Công huỷ Phân bón Thuốc BVTV số lượng Đơn vị 4000 m2 25 Ngày 2.000 m2 8.000 Hom 9 Công tưới nước 10 Công thu hoạch Tổng chi 8 4 250 10 16 16 Đơn Thành tiền Ghi chú giá(đồn g) 1.000 4.000.000 * Để nguyên: 70.000 1.750.000 4.2 hom/cây mẹ 600 1.200.000 800 6.400.000 Ngày Ngày Kg chai Kg lần 60.000 60.000 15.000 30.000 12.000 60.000 10 Ngày 70.000 * thời gian trồng 10 – 12 480.000 tháng 240.000 3.750.000 300.000 192.000 960.000 700.000 19.972.000 Số hom giống được tạo ra : 17 8.000 cây mẹ x 94,24% x 4,2 hom/cây = 31.664 ( hom giống ) Tổng chi 8.000 cây mẹ Giá thành cho mỗi hom giống : Số hom giống được tạo ra 19.972.000 Giá thành cho mỗi hom giống : = 630 ( đồng / hom giống ) 31.664 hom Bảng 9: Cách tính giá thành sản xuất hom giống tách giâm năm 2005 STT Nguyên vật số Đơn vị liệu lượng 1 Thuê đất 4500 m2 2 chuẩn bị 25 Ngày đất trồng 3 Màng phủ 2.000 m2 4 Hom cây 8.000 Hom mẹ 5 Công trồng 8 Ngày 6 Công huỷ 4 Ngày 7 Phân bón 350 Kg 8 Thuốc 20 chai BVTV 20 Kg 9 Công tưới 25 lần nước 10 Công tách 8 Ngày chồi 11 chuẩn bị 5 Ngày đất giâm 12 Công giâm 6 Ngày hom 13 Công thu 10 Ngày hoạch Tổng chi Đơn Thành tiền Ghi chú giá(đồng) 700 3.150.000 50.000 1.250.000 * Thêm 0,5 ha đất giâm. 500 1.000.000 * Tách giâm: 700 5.600.000 7 hom/cây mẹ . 40.000 320.000 40.000 160.000 * thời gian 3.500 1.225.000 trồng 10 – 12 15.000 300.000 tháng 12.000 240.000 40.000 1.000.000 40.000 320.000 40.000 200.000 40.000 240.000 50.000 500.000 15.505.00 0 18 Số hom giống được tạo ra : 8.000 cây mẹ x 94,24% x 7 hom/cây = 52.774 ( hom giống ) Tổng chi 8.000 cây mẹ giá thành cho mỗi hom giống : Số hom giống được tạo ra 15.505.000 Giá thành cho mỗi hom giống : = 294 ( đồng / hom giống ) 52.774 hom Bảng 10: Cách tính giá thành sản xuất hom giống tách giâm năm 2008 STT Nguyên vật số Đơn vị liệu lượng 1 Thuê đất 4500 m2 2 chuẩn bị 25 Ngày đất trồng 3 Màng phủ 2.000 m2 4 Hom cây 8.000 Hom mẹ 5 Công trồng 8 Ngày 6 Công huỷ 4 Ngày 7 Phân bón 250 Kg 8 Thuốc 20 chai BVTV 20 Kg 9 Công tưới 25 lần nước 10 Công tách 10 Ngày chồi 11 Chuẩn bị 6 Ngày đất giâm 12 Công giâm 15 Ngày hom 13 Công thu 15 Ngày hoạch Đơn Thành tiền Ghi chú giá(đồng) 1000 4.500.000 70.000 1.750.000 * Thêm 0,5 ha đất giâm. 600 1.200.000 800 6.400.000 * Tách giâm: 7 60.000 480.000 hom/cây mẹ . 60.000 240.000 15.000 3.750.000 * thời gian 30.000 600.000 trồng 10 – 12 12.000 240.000 tháng 60.000 1.500.000 60.000 600.000 60.000 360.000 60.000 900.000 70.000 1.050.000 19 Tổng chi 23.570.00 0 Số hom giống được tạo ra : 8.000 cây mẹ x 94,24% x 7 hom/cây = 52.774 ( hom giống ) Tổng chi 8.000 cây mẹ Giá thành cho mỗi hom giống : Số hom giống được tạo ra 23.570.000 Giá thành cho mỗi hom giống : = 446 ( đồng / hom giống ) hom 5. Gía thành sản xuất cho 52.774 mõi hom giống 6. So sánh hiệu quả kinh tế giữa diện tích sản xuất giống và diện tích vừa để trái và thu hoạch hom giống. 6.1. Hom giống để nguyên trên thân cây mẹ Bảng 11 : Hiệu quả kinh tế sản xuất hom giống để nguyên trên thân cây mẹ 2005 TT 1 2 3 4 5 6 7 8 Nguyên vật liệu Diện tích Cây mẹ Hom giống Gía thành Tổng chi Dự kiến bán Số lượng 0.45 8.000 31.664 283 8.985.000 15.832.00 0 Lợi nhuận 6.847.000 Tỷ suất lợi nhuận 34 Đơn vị ha cây hom đồng đồng đồng đồng % Ghi chú ( 09tháng) Gía nguyên vật liệu và giá dự kiến bán tính cùng thời điểm năm 2005. ( hom để nguyên bán 500đồng/ hom). Hom giống cao và ốm. 20