Tài liệu Nghiên cứu thực trạng và đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý lao động của ban quản lý các khu chế xuất công nghiệp thành phố hồ chí minh.

SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ TP HOÀ CHÍ MINH TRÖÔØNG TRUNG HOÏC LAO ÑOÄNG XAÕ HOÄI ----✹ ✹---✹ ✹---- BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU THÖÏC TRAÏNG VAØ ÑEÀ XUAÁT CAÙC GIAÛI PHAÙP ÑEÅ NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ QUAÛN LYÙ LAO ÑOÄNG CUÛA BAN QUAÛN LYÙ CAÙC KHU CHEÁ XUAÁT - COÂNG NGHIEÄP THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. ✼ Chñ nhiÖm dÒ tµi: CN NGUYEÃN QUOÁC LONG Thaùng 4- 2005 NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU ________ Trang Phaàn môû ñaàu ......................................................................... ... .. 1 Chöông I : Caùc khaùi nieäm cô baûn ............................................ …..4 I- Quaûn lyù lao ñoäng ................................................................................... 4 II- Hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng.................................................................... 8 III- Cô cheá " moät cöûa-taïi choå " veà lao ñoäng trong KCX- KCN……………….…………11 Chöông II : Thöïc traïng phaùt trieån vaø thu huùt ñaàu tö vaøo ……..… 13 caùc KCX- KCN thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chöông III: Thöïc traïng lao ñoäng vaø quaûn lyù lao ñoäng……………. 16 ôû caùc doanh nghieäp KCX-KCN thaønh phoá HCM. I- Tình hình lao ñoäng ôû caùc KCX- KCN.............................................. … 16 II-Tình hình quaûn lyù lao ñoäng ôû caùc doanh nghieäp............................. . 19 Chöông IV: Kinh nghieäm quaûn lyù lao ñoäng cuûa KCX- ....... ……26 KCN moät vaøi nöôùc vaù caùc tænh laân caän . I- Kinh nghieäm veà toå chöùc noùi chung vaø quaûn lyù lao ñoäng ôû ............. ……26 KCX- KCN cuûa moät vaøi nöôùc Ñoâng Nam AÙ.. II- Kinh nghieäm quaûn lyù lao ñoäng ôû caùc KCX- KCN cuûa moät …… ……………. 28 vaøi ñòa phöông trong vuøng troïng ñieåm kinh teá phía Nam. Chöông V: Boä maùy quaûn lyù lao ñoäng vaø cô cheá quaûn ..... …… 30 lyù caùc KCX- KCN thaønh phoá Hoà Chí Minh. I- Boä maùy quaûn lyù lao ñoäng caùc KCX- KCN thaønh phoá HCM........... ….. 30 II-Moái quan heä trong cô cheá quaûn lyù giöõa Ban quaûn lyù KCX-CN ...... ….. 36 vôùi caùc ban ngaønh coù lieân quan vaø cô cheá quaûn lyù " moät cöûa, taïi choå." III- Thöïc traïng ñoäi nguõ lao ñoäng quaûn lyù ôû caùc KCX- KCN................ …… 38 Chöông VI: Ñaùnh giaù caùc dòch vuï aûnh höôûng ñeán ............. ….. 40 chaát löôïng lao ñoäng taïi caùc KCX- KCN thaønh phoá HCM. I- Ñaùnh giaù dòch vuï vieäc laøm phuïc vuï caùc KCX-KCN ........................ 40 Chöông VII: Döï baùo nhu caàu lao ñoäng trong caùc KCX ...... …46 KCN thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010. Chöông VIII: Caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû ...... 51 quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCX- KCN thaønh phoá HCM ñeán naêm 2010. I- Giaûi phaùp hoaøn thieän cô cheá chính saùch........................................ II- Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng trong caùc ............ doanh nghieäp cuûa KCX- KCN thaønh phoá Hoà Chí Minh. III- Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng cuûa Ban quaûn…… lyù KCX- CN thaønh phoá Hoà Chí Minh IV- Giaûi phaùp naâng cao caùc dòch vuï aûnh höôûng ñeán chaát löôïng........ lao ñoäng KCX- KCN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 51 53 54 60 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU ---✹ ✹--Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø moät trung taâm veà nhieàu maët cuûa khu vöïc vaø caû nöôùc, moät vò trí quan troïng trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, luoân chòu söï taùc ñoäng saâu saéc bôûi boái caûnh chung trong vaø ngoaøi nöôùc. Sau khi Luaät Ñaàu Tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñöôïc ban haønh naêm 1987, ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam ñaõ taêng nhanh, song haàu heát taäp trung vaøo lónh vöïc dòch vuï nhö khaùch saïn, nhaø laøm vieäc, ...Taïi Haø Noäi vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh, ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo coâng nghieäp gaëp hai khoù khaên chính laø: cô sôû haï taàng yeáu keùm, thuû tuïc xin giaáy pheùp ñaàu tö vaø trieån khai döï aùn ñaàu tö phöùc taïp maát nhieàu thôøi gian. Döïa vaøo kinh nghieäm cuûa nöôùc ngoaøi, Chính phuû ( luùc ñoù laø Hoäi Ñoàng Boä Tröôûng) chuû tröông thaønh laäp Khu Cheá Xuaát ( goïi taét laø KCX ) ñeå khaéc phuïc caùc khoù khaên treân, quy cheá KCX ñaõ ñöôïc ban haønh keøm theo Nghò Ñònh soá 322/ HÑBT ngaøy 18/ 10/ 1991. Taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, KCX Taân Thuaän laø KCX ñaàu tieân cuûa caû nöôùc ñöôïc thaønh laäp ( QÑ soá 394/ QÑ ngaøy 25/ 11/ 1991 cuûa HÑBT). Ngaøy 26/2/1992, chuû tòch HÑBT (nay laø Thuû töôùng) ra Quyeát ñònh 62/ CT veà vieäc thaønh laäp vaø boå nhieäm nhaân söï Ban quaûn lyù caùc KCX- CN thaønh phoá Hoà Chí Minh, laø ñaïi dieän cho Nhaø Nöôùc thöïc hieän 5 muïc tieâu sau: 1-Thu huùt voán ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi vaø voán trong nöôùc. 2-Taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. 3-Taïo nguoàn haøng xuaát khaåu coù söùc caïnh tranh treân thò tröôøng theá giôùi, goùp phaàn hoøa nhaäp neàn kinh teá quoác gia vôùi neàn kinh teá theá giôùi. 4-Du nhaäp kyõ thuaät vaø coâng ngheä môùi, kieán thöùc quaûn lyù hieän ñaïi. 5-Taêng nguoàn thu ngoaïi teä, goùp phaàn caân baèng caùn caân ngoaïi thöông vaø thanh toaùn quoác teá, goùp phaàn CNH-HÑH. Ñeå thöïc hieän thaønh coâng caùc muïc tieâu neâu treân, Thuû töôùng ñaõ ñoàng yù uûy quyeàn cho Ban quaûn lyù caùc KCX- CN thaønh phoá Hoà Chí Minh giaûi quyeát tröïc tieáp caùc coâng vieäc thöôøng xuyeân theo tinh thaàn dòch vuï " moät cöûa- taïi choã" (Thoâng baùo 22/CP ngaøy 4/2/1993) ñoàng thôøi caáp cho Ban quaûn lyù con daáu Quoác huy. Nhôø vaän haønh theo cô cheá "moät cöûa- taïi choã" neân hoaït ñoäng caùc KCX- CN thaønh phoá Hoà Chí Minh böôùc ñaàu hoïat ñoäng coù hieäu quaû vaø gaây aán töôïng toát, taïo söùc thu huùt ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö, ñaõ ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi vaø giaûi quyeát vieäc laøm cho haøng ngaøn lao ñoäng. Tuy nhieân, ñaây laø moâ hình môùi, hoaït ñoäng theo quy cheá rieâng ( quy cheá KCX- KCN ), khoâng coù tieàn leä trong lòch söû phaùt trieån cuûa neàn kinh teá Vieät Nam, 1 ñoøi hoûi chuùng ta phaûi vöøa hoïc hoûi kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc ñaõ ñi tröôùc, ñoàng thôøi nghieân cöùu boå sung kinh nghieäm qua quaù trình hoaït ñoäng thöïc tieãn nhaèm naâng cao hieäu quaû quaûn lyù noùi chung vaø hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng noùi rieâng ôû caùc KCX- KCN thaønh phoá Hoà Chí Minh. Xuaát phaùt töø tình hình thöïc teá treân , ñeà taøi " Nghieân cöùu thöïc traïng vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp ñeå naâng cao hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng cuûa Ban quaûn lyù caùc Khu cheá xuaát vaø coâng nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh " ñaõ ñöôïc hình thaønh vôùi muïc tieâu vaø noäi dung nghieân cöùu sau : I- Muïc tieâu nghieân cöùu: Nhaèm ñaùnh giaù thöïc traïng lao ñoäng, quaûn lyù lao ñoäng cuûa Ban quaûn lyù vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng phuø hôïp cô caáu vaø oån ñònh löïc löôïng lao ñoäng (vieäc laøm, thu nhaäp,..), phuø hôïp yeâu caàu phaùt trieån caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, taêng cöôøng veà soá löôïng, chaát löôïng cô caáu lao ñoäng goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi thaønh phoá Hoà Chí Minh trong thôøi gian tôùi. Vôùi muïc tieâu cuï theå ñöôïc ñaët ra nhö sau: 1- Ñaùnh giaù thöïc traïng lao ñoäng taïi caùc doanh nghieäp trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. 2- Ñaùnh giaù thöïc traïng toå chöùc quaûn lyù lao ñoäng cuûa Ban quaûn lyù caùc Khu Cheá Xuaát- Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. 3-Ñaùnh giaù caùc dòch vuï aûnh höôûng tôùi chaát löôïng lao ñoäng trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. 4- Döï baùo nhu caàu lao ñoäng trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010. 5- Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû toå chöùc quaûn lyù lao ñoäng trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. II- Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: 1-Ñoái töôïng: - Ngöôøi lao ñoäng, ngöôøi söû duïng lao ñoäng vaø Coâng ñoaøn taïi doanh nghieäp trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh . - Boä maùy quaûn lyù lao ñoäng vaø cô cheá quaûn lyù lao ñoäng trong caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. 2-Phaïm vi nghieân cöùu: - Ban quaûn lyù Khu Cheá Xuaát- Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Doanh nghieäp saûn xuaát taïi caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp theo NÑ36/CP cuûa Chímh Phuû ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng trong Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp thuoäc quyeàn quaûn lyù cuûa Ban quaûn lyù caùc Khu Cheá Xuaát - Coâng Nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh ( thöïc teá hieän nay taïi caùc Khu Cheá Xuaát- Khu 2 Coâng Nghieäp khoâng coù phoøng ñaïi dieän cuûa Ban quaûn lyù, neân quaù trình khaûo saùt ñöôïc choïn maãu theo tính ñaëc thuø cuûa töøng khu). - Ba Khu Cheá Xuaát vôùi tính ñaëc thuø trong quaûn lyù ña soá laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö 100% nöôùc ngoaøi ( KCX Taân Thuaän, KCX Linh Trung I vaø KCX Linh Trung II ). - Naêm Khu Coâng Nghieäp vôùi tính ñaëc thuø ña soá laø caùc doanh nghieäp trong nöôùc (KCN Taân Taïo, KCN Taân Bình, KCN Bình Chieåu, KCN Taân Thôùi Hieäp, KCN Taây Baéc Cuû Chi ) 3- Maãu ñieàu tra: Ñieàu tra 220 doanh nghieäp trong caùc KCX-KCN, moãi doanh nghieäp ñieàu tra theo 3 loaïi phieáu: - Ngöôøi söû duïng lao ñoäng : 01 phieáu. - Ñaïi dieän coâng ñoaøn: 01 phieáu. - Ngöôøi lao ñoäng: 05 phieáu. 4- Keát quaû maãu ñieàu tra: - Doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: 58 ñôn vò. - Doanh nghieäp lieân doanh: 12 ñôn vò. - Doanh nghieäp tö doanh: 150 ñôn vò. Bao goàm: + Phieáu doanh nghieäp: 220 phieáu. + Phieáu ngöôøi lao ñoäng: 1100 phieáu. + Phieáu ñaïi dieän coâng ñoaøn: 61 phieáu. III- Phöông phaùp nghieân cöùu: - Thu thaäp taøi lieäu trong vaø ngoaøi nöôùc veà quaûn lyù lao ñoäng ôû caùc Khu Cheá Xuaát- Khu Coâng Nghieäp . - Phoûng vaán khaûo saùt phieáu. -Phöông phaùp thoáng keâ, phaân tích . -Phöông phaùp chuyeân gia. 3 CHÖÔNG I CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN I- Quaûn lyù lao ñoäng. 1. Quaûn lyù lao ñoäng laø moät boä phaän trong cô cheá quaûn lyù kinh teá, cô cheá quaûn lyù lao ñoäng trong neàn kinh teá haøng hoùa coù vai troø ñieàu tieát cuûa Nhaø Nöôùc. Quaûn lyù lao ñoäng trong cô cheá thò tröôøng bao goàm caùc noäi dung chính nhö sau: -Xaây döïng, ban haønh caùc Boä luaät vaø caùc quy ñònh phaùp luaät veà lao ñoäng ñeå ®·m baûo ñieàu chænh chaët cheõ vaø ñoàng boä caùc quan heä lao ñoäng, tieàn löông vaø thu nhaäp. - Chính saùch vaø cô cheá quaûn lyù lao ñoäng, tieàn löông vaø thu nhaäp phaûi keát hôïp haøi hoøa veà kinh teá vaø xaõ hoäi, baûo veä lôïi ích chính ñaùng cuûa ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi söû duïng lao ñoäng. - Cô cheá quaûn lyù lao ñoäng phaân ñònh cuï theå giöõa quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng vaø quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp. Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng coù tính chaát toaøn xaõ hoäi vaø tính quyeàn löïc baèng heä thoáng phaùp luaät vaø heä thoáng haønh chính. Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng taäp trung ñieàu tieát caùc quan heä lao ñoäng toång theå vaø taïo ra caùc khuoân khoå theå cheá cho caùc quan heä lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp. Quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp phaûi hoaït ñoäng theo luaät, chòu söï kieåm tra, giaùm saùt vieäc chaáp haønh luaät leä veà lao ñoäng, tieàn löông, thu nhaäp cuûa cô quan Nhaø nöôùc. Quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp laø quaûn lyù con ngöôøi trong quaù trình lao ñoäng. 4 2. Vieäc phaân ñònh traùch nhieäm giöõa quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng vaø quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp §©y lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt ñeå ®aûm baûo chöùc naêng quaûn lyù lao ñoäng cuûa Nhaø nöôùc, khoâng can thieäp quaù saâu hoaëc laøm thay cho doanh nghieäp veà quaûn lyù lao ñoäng trong doanh nghieäp. Tuy nhieân quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng vaø quaûn lyù lao ñoäng trong doanh ngieäp laø hai maët khoâng taùch rôøi nhau maø phaûi keát hôïp chaët cheõ, thoáng nhaát trong heä thoáng quaûn lyù lao ñoäng. Quaûn lyù lao ñoäng laø yeáu toá raát quan troïng cuûa quaûn lyù saûn xuaát trong doanh nghieäp. Tuy nhieân do ñaëc ñieåm thò tröôøng lao ñoäng ôû nöôùc ta nguoàn cung lôùn hôn nguoàn caàu, giaù tieàn coâng coøn thaáp, neàn kinh teá nöôùc ta ñang trong giai ñoaïn phaùt trieån theo cô cheá thò tröôøng, do ñoù quaûn lyù lao ñoäng taïi caùc doanh nghieäp chöa ñöôïc hình thaønh oån ñònh vaø ñaày ñuû vai troø, chöùc naêng, nhieäm vuï. Boä maùy quaûn lyù lao ñoäng cuûa nöôùc ta vaø taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, nôi taäp trung nhieàu nhaát caùc doanh nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá, sôû höõu nhìn chung coøn loûng leûo, naêng löïc vaø trình ñoä nhaân söï coøn haïn cheá, chöa ñaùp öùng vôùi neàn kinh teá thò tröôøng. Caùc doanh nghieäp chöa chaáp haønh toát caùc luaät leä veà lao ñoäng do Nhaø nöôùc ban haønh. Nhaø nöôùc caàn phaûi luoân taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra, giaùm saùt, hoaøn thieän veà luaät leä ñeå ®aûm baûo coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng coù neà neáp vaø hieäu quaû thuùc ñaåy nguoàn löïc phaùt trieån phuø hôïp yeâu caàu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. 3. Quaûn lyù lao ñoäng trong caùc Khu cheá xuaát – Khu coâng nghieäp (KCXKCN ) Thöïc chaát quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCX– KCN laø thöïc hieän caùc yeâu caàu, noäi dung vaø chöùc naêng, nhieäm vuï theo ñuùng caùc luaät leä quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc veà quaûn lyù lao ñoäng bao goàm: 5 - Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng trong caùc KCX- KCN. - Quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp ôû caùc KCX- KCN. Tuy nhieân yeâu caàu phaïm vi, quy moâ vaø chöùc naêng nhieäm vuï veà quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCX vöøa coù tính chaát chung nhaát cuûa quaûn lyù lao ñoäng, vöøa coù nhöõng noäi dung cuï theå do tính ñaëc thuø veà quaûn lyù kinh teá cuûa caùc KCX- KCN ñoù laø: - KCX- KCN laø khu kinh teá taäp trung ñöôïc ngaên caùch vôùi vuøng laõnh thoå ngoaøi KCX- KCN khu ñòa giôùi rieâng, ñoàng thôøi ñöôïc Nhaø nöôùc quaûn lyù baèng moät soá cô cheá vaø moät soá quy ñònh phaùp lyù coù tính ñaëc thuø, rieâng bieät veà heä thoáng quaûn lyù Nhaø nöôùc, quaûn lyù haønh chaùnh, quaûn lyù kinh teá vaø quaûn lyù ñòa chính theo khu vöïc. Vì vaäy löïc löôïng lao ñoäng laøm vieäc trong caùc KCX- KCN vöøa coù caùc quan heä vaø ñaëc ñieåm mang tính chaát chung cuûa thò tröôøng lao ñoäng cuûa xaõ hoäi vöøa coù nhöõng neùt ñaëc thuø coù theå xem nhö caùc quan heä trong moät thò tröôøng lao ñoäng cuûa caùc KCX- KCN vôùi nhöõng cô cheá chính saùch coù ñaëc thuø so vôùi thò tröôøng lao ñoäng chung cuûa xaõ hoäi. - Toå chöùc saûn xuaát, toå chöùc lao ñoäng trong doanh nghieäp caùc KCX- KCN ñöôïc thöïc hieän theo phöông thöùc tieân tieán phuø hôïp vôùi vieäc aùp duïng coâng ngheä kyõ thuaät cao cuûa nöôùc ngoaøi. - Ñaïi boä phaän doanh nghieäp trong KCX- KCN môùi thaønh laäp trong khoaûng thôøi gian 05 naêm ñeán 03 naêm gaàn ñaây. Löïc löôïng lao ñoäng ña soá trong tuoåi thanh nieân, tyû leä nöõ khaù cao. Ña soá treân 60% laø lao ñoäng töø caùc tænh, thaønh phoá khaùc ñeán laøm vieäc. 6 4. Chính phuû qui ñònh cô quan quaûn lyù caùc KCX- KCN laø Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN theo töøng ñòa phöông tænh, thaønh. Moät trong nhöõng chöùc naêng nhieäm vuï quan troïng veà toå chöùc vaø quaûn lyù nhaø nöôùc cuûa Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN laø quaûn lyù lao ñoäng nhaèm söû duïng hieäu quaû löïc löôïng lao ñoäng laøm vieäc taïi caùc KCX- KCN goùp phaàn xaây döïng giai caáp coâng nhaân Vieät Nam trong neàn coâng nghieäp hieän ñaïi vaø tieân tieán. Noäi dung quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCX- KCN cuõng bao goàm 02 lónh vöïc cô baûn: Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng vaø quaûn lyù lao ñoäng ôû caùc doanh nghieäp trong caùc KCX- KCN . 4.1 Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng cuûa Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN ñöôïc quy ñònh cuï theå baèng Quyeát ñònh soá 1414/1997/QÑ – BLÑTBXH ngaøy 1711-1997 veà vieâc uûy quyeàn moät soá nhieäm vuï quaûn lyù lao ñoäng cho Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN, Khu coâng ngheä cao thuoäc caùc tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc Trung öông bao goàm caùc nhieäm vuï, quyeàn haïn moät soá coâng vieäc veà quaûn lyù lao ñoäng nhö sau: - Höôùng daãn theo doõi, kieåm tra, ñoân ñoác vieäc thöïc hieän caùc chính saùch, cheá ñoä lao ñoäng ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng nhö: tieàn löông, tieàn thöôûng, baûo hieåm xaõ hoäi, thôøi giôø laøm vieäc, nghæ ngôi, boài thöôøng tai naïn lao ñoäng, trong caùc doanh nghieäp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät lao ñoäng. - Höôùng daãn caùc doanh nghieäp giao keát Hôïp ñoàng lao ñoäng, xaây döïng noäi quy lao ñoäng, kyù keát thoûa öôùc lao ñoäng taäp theå theo ñuùng quy ñònh cuûa phaùp luaät; höôùng daãn, tieáp nhaän hoà sô caáp soå lao ñoäng cho ngöôøi lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp vaø chuyeån ñeán Sôû Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi ñeå thöïc hieän caáp soå. 7 - Höôùng daãn, kieåm tra, ñoân ñoác caùc doanh nghieäp thöïc hieän ñuùng caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät veà an toaøn lao ñoäng, veä sinh lao ñoäng, veà caùc bieän phaùp baûo ñaûm veä sinh moâi tröôøng; veà vieäc thöïc hieän caùc cheá ñoä baûo hoä lao ñoäng nhö trang bò phöông tieän baûo veä caù nhaân, boài döôõng hieän vaät, baûo hoä lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp. Thoáng keâ, baùo caùo tình hình tai naïn lao ñoäng xaûy ra taïi caùc doanh nghieäp thuoäc quyeàn quaûn lyù. Tieáp nhaän hoà sô khai baùo, ñaêng kyù xin caáp giaáy pheùp söû duïng caùc loaïi maùy, thieát bò, vaät tö vaø caùc chaát coù yeâu caàu nghieâm ngaët veà an toaøn lao ñoäng vaø chuyeån cho Thanh tra Nhaø nöôùc veà an toaøn lao ñoäng thuoäc Boä Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi ñeå ñöôïc xem xeùt caáp giaáy pheùp. - Höôùng daãn caùc doanh nghieäp thaønh laäp caùc Hoäi ñoàng hoøa giaûi cô sôû theo quy ñònh cuûa Boä luaät lao ñoäng vaø Thoâng tö soá 10/LÑTBXH – TT ngaøy 253-1997 cuûa Boä Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi. Khi coù tranh chaáp lao ñoäng taäp theå, ñình coâng xaûy ra taïi caùc doanh nghieäp, Ban qu¶n lý sÏ cöû hoøa giaûi vieân ñeå hoøa giaûi caùc tranh chaáp lao ñoäng ôû nhöõng nôi chöa coù Hoäi ñoàng hoøa giaûi cô sôû, Ban quaûn lyù khu coâng nghieäp höôùng daãn caùc beân tranh chaáp thöïc hieän ñuùng thuû tuïc theo luaät ñònh, vaø baùo caùo kòp thôøi vôùi Sôû Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi, Boä Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi ñeå phoái hôïp giaûi quyeát. -Thöïc hieän vieäc caáp giaáy pheùp lao ñoäng cho ngöôøi nöôùc ngoaøi laøm vieäc döôùi 03 thaùng, tieáp nhaän hoà sô xin caáp giaáy pheùp lao ñoäng cuûa ngöôøi nöôùc ngoaøi laøm vieäc vôùi thôøi haïn töø 03 thaùng trôû leân ôû caùc doanh nghieäp vaø chuyeån tôùi Boä Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi ñeå xem xeùt vieäc caáp giaáy pheùp lao ñoäng. 8 - Ban quaûn lyù caùc KCN coù traùch nhieäm naém nhu caàu tuyeån duïng lao ñoäng t¹i caùc doanh nghieäp trong KCN, höôùng daãn caùc doanh nghieäp thöïc hieän vieäc tuyeån lao ñoäng theo ñuùng quy ñònh cuûa Nghò ñònh soá 72/CP ngaøy 31- 10- 1995 quy ñònh chi tieát vaø höôùng daãn thi haønh moät soá ñieàu cuûa Boä luaät lao ñoäng veà vieäc laøm. Vieäc quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng trong caùc KCX- KCN ñöôïc thöïc hieän baèng caùc bieän phaùp chuû yeáu: - Cuï theå hoùa caùc chuû tröông cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc, TW vaø ñòa phöông veà lao ñoäng ôû caùc KCX- KCN phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi vaø thò tröôøng lao ñoäng cuûa ñòa phöông. - Höôùng daãn vieäc thöïc hieän ñuùng caùc cô cheá, chính saùch, veà phaùp luaät lao ñoäng trong caùc KCX- KCN. Giaûi quyeát caùc khoù khaên, haïn cheá, vöôùng maéc veà toå chöùc, söû duïng vaø quaûn lyù lao ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp trong caùc KCX- KCN. - Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån, quy hoaïch vaø keá hoaïch, caùc chöông trình phaùt trieån KCX- KCN trong ñoù coù vaán ñeà lao ñoäng, tieàn löông, thu nhaäp. - Toå chöùc, kieåm tra, giaùm saùt vieäc thöïc hieän caùc chính saùch, luaät phaùp veà lao ñoäng trong caùc KCX- KCN. 4.2 Quaûn lyù lao ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp trong caùc KCX- KCN laø quaûn lyù con ngöôøi trong quaù trình lao ñoäng. Nhieäm vuï quaûn lyù lao ñoäng ôû caùc doanh nghieäp laø: - Tuaân thuû nghieâm ngaët caùc quy ñònh chung cuûa nhaø nöôùc veà lónh vöïc lao ñoäng, tieàn löông vaø thu nhaäp. - Keát hôïp, ñieàu chænh quaù trình hoaït ñoäng lao ñoäng cuûa con ngöôøi vôùi caùc yeáu toá vaät chaát cuûa quaù trình saûn xuaát ñeå ñem laïi naêng suaát lao ñoäng cao, hieäu 9 quaû toái öu, taïo ra nhieàu giaù trò môùi. Ñoù cuõng chính laø quaù trình toå chöùc lao ñoäng moät caùch khoa hoïc trong doanh nghieäp. Trong ñieàu kieän cuûa caùc KCX- KCN, quaûn lyù lao ñoäng cuûa doanh nghieäp thöïc chaát laø thöïc hieän chöùc naêng nhieäm vuï lieân quan ñeán quaûn trò nhaân löïc trong toå chöùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Quaûn trò nhaân löïc trong caùc doanh nghieäp laø nhieäm vuï cuûa giaùm ñoác doanh nghieäp caên cöù caùc nguyeân taéc cuûa quaûn trò nhaân löïc trong kinh teá thò tröôøng vaø caùc tieâu chuaån lao ñoäng ñöôïc nhaø nöôùc quy ñònh trong luaät phaùp veà lao ñoäng. Quaûn trò nhaân löïc theo quan nieäm môùi laø söï gaén keát yeáu toá nhaân löïc vôùi keá hoaïch phaùt trieån cuûa doanh nghieäp nhaèm ñaùp öùng moät caùch toát nhaát caùc nhu caàu veà soá löôïng, chaát löôïng vaø söû duïng hieäu quaû lao ñoäng vôùi muïc tieâu phaùt trieån doanh nghieäp. Caùc yeâu caàu, muïc tieâu cuûa quaûn trò nhaân löïc laø: - Ñaûm baûo coù nguoàn nhaân löïc ñaùp öùng toái ña chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. - Ñaûm baûo thoûa maõn toái ña nhu caàu phaùt trieån cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp. - Ñaûm baûo gaén keá hoaïch hoùa nhaân löïc vôùi keá hoaïch phaùt trieån cuûa doanh nghieäp trong töøng naêm, töøng giai ñoaïn ( 5 naêm, 10 naêm). Vieäc quaûn lyù lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp ñaëc bieät ñoái vôùi caùc KCXKCN caàn ñöôïc cuï theå baèng nhöõng bieän phaùp: - Xaây döïng caùc hình thöùc phaân coâng vaø hieäp taùc lao ñoäng hôïp lyù, phuø hôïp vôùi trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát vaø taâm sinh lyù cuûa ngöôøi lao ñoäng. - Tìm caùc bieän phaùp caûi thieän ñieàu kieän lao ñoäng, saûn xuaát, ñaûm baûo an toaøn lao ñoäng cho ngöôøi lao ñoäng. 10 - AÙp duïng caùc phöông phaùp lao ñoäng tieân tieán. - Khuyeán khích vaät chaát vaø tinh thaàn ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng ñeå söû duïng lao ñoäng coù hieäu quaû nhaát. Quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng cuûa Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN vaø quaûn trò nhaân löïc (quaûn lyù lao ñoäng trong doanh nghieäp) cuûa caùc doanh nghieäp trong caùc KCX- KCN laø khaùc nhau. Tuy nhieân coù moät ñieåm chung laø phaùt huy toái ña löïc löôïng lao ñoäng trong phaùt trieån doanh nghieäp. Vieäc phaân bieät roõ caùc chöùc naêng veà quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCXKCN coù yù nghóa quan troïng ñeå trong quaù trình hoaït ñoäng, caùc Ban quaûn lyù caùc KCX- KCN vöøa khoâng can thieäp tröïc tieáp vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp vöøa khoâng buoâng loûng quaûn lyù Nhaø nöôùc veà lao ñoäng. II- Hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng. Keát quaû nghieân cöùu cuûa moät soá coâng trình khoa hoïc vaø taøi lieäu khoa hoïc veà quaûn lyù lao ñoäng cuûa trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc cho nhöõng khaùi nieäm cô baûn veà hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng ñöôïc ñaùnh giaù töø keát quaû hoaït ñoäng cuûa caùc heä thoáng quaûn lyù lao ñoäng ñaït ñöôïc 03 muïc tieâu cuï theå nhö sau: - Muïc tieâu lyù töôûng. - Muïc tieâu öu tieân. - Caùc hoaït ñoäng vaø ñaàu ra. 1. Muïc tieâu lyù töôûng Quaûn lyù lao ñoäng laø moät hoaït ñoäng ñöôïc xaây döïng treân cô sôû moät soá nguyeân taéc nhaát ñònh veà quyeàn cô baûn cuûa con ngöôøi. Vì vaäy muïc tieâu lyù töôûng trong quaûn lyù lao ñoäng laø ñöôïc thöïc hieän caùc quyeàn naøy. Hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng laø phaûi theå hieän ñöôïc ñaït yeâu caàu caùc tieâu chí nhö sau: 11 - Vieäc laøm ñaày ñuû cho ngöôøi lao ñoäng trong phaïm vi quaûn lyù lao ñoäng toaøn xaõ hoäi vaø vieäc laøm cuûa ngöôøi lao ñoäng ñang laøm vieäc trong caùc doanh nghieäp taïi caùc KCX- KCN. - Möùc löông ñuû soáng cho taát caû moïi ngöôøi. Vaán ñeà naøy ñaëc bieät thuaän lôïi coù tính chaát thu huùt lao ñoäng cuûa caùc KCX- KCN so vôùi caùc doanh nghieäp thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá, sôû höõu trong toaøn thò tröôøng lao ñoäng. Möùc löông ñuû soáng coøn bao haøm vieäc ñaûm baûo thöïc hieän ñaày ñuû caùc chính saùch lao ñoäng – tieàn löông theo quy ñònh phaùp luaät Nhaø nöôùc vaø khuyeán khích möùc löông cao hôn quy ñònh . - Caùc cô hoäi bình ñaúng trong vieäc tieáp thu caùc kyõ naêng tìm kieám thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng. - Moâi tröôøng chung vaø moâi tröôøng cuûa töøng doanh nghieäp laøm vieäc an toaøn vaø laønh maïnh. - Thò tröôøng lao ñoäng thuaän lôïi coù khaû naêng ñaùp öùng moïi nhu caàu veà lao ñoäng coù kyõ naêng vaø khoâng coù kyõ naêng. - Heä thoáng quan heä lao ñoäng coù khaû naêng nhaän bieát ñaày ñuû vaø hoøa hôïp caùc nhu caàu cuûa caû beân caàu vaø cung cuûa thò tröôøng lao ñoäng. Trong phaïm vi cuûa caùc KCX- KCN, vaán ñeà naøy ñöôïc thöïc hieän baèng caùc toå chöùc quaûn lyù lao ñoäng, ñaøo taïo ngheà, giôùi thieäu vieäc laøm ñaûm baûo coù naêng löïc thöïc hieän toát chöùc naêng nhieäm vuï trong vieäc taïo ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát cho ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi söû duïng lao ñoäng trong tuyeån duïng, ñaøo taïo ngheà, laøm vieäc, traû löông vaø thöïc hieän quan heä lao ñoäng ñaït yeâu caàu toát nhaát theo quy ñònh phaùp luaät. 2. Muïc tieâu öu tieân Caùch ñaùnh giaù hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng veà muïc tieâu öu tieân, ñaây laø nhöõng keát quaû hoaëc aûnh höôûng maø chuùng ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc nhö böôùc tieán daàn ñeán muïc tieâu lyù töôûng (ñaõ trình baøy ôû ñieåm 1). Vieäc xaùc ñònh muïc tieâu öu 12 tieân haøm yù ñoù laø caùc keát quaû maø coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng ñaõ ñaët ra töø keá hoaïch ban ñaàu vaø veà maët thöïc tieãn caùc keát quaû ñoù coù theå ñaït ñöôïc trong moät khuoân khoå thôøi gian nhaát ñònh. Ví duï: Muïc tieâu ñaûm baûo cung öùng lao ñoäng ñaày ñuû theo yeâu caàu phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, choã laøm vieäc cuûa caùc doanh nghieäp trong caùc KCX- KCN trong töøng naêm. Muïc tieâu ñaøo taïo ñaûm baûo cung öùng lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp theå hieän hieäu quaû laø haïn cheá toái ña caùc tranh chaáp lao ñoäng taäp theå vaø caù nhaân taïi doanh nghieäp... Coù 04 tieâu chí quan troïng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng veà thöïc hieän muïc tieâu öu tieân: - Baûn chaát cuûa keát quaû caàn ñaït ñöôïc. Ví duï nhö tyû leä boá trí lao ñoäng so vôùi toång nhu caàu vieäc laøm cuûa caùc doanh nghieäp, tyû leä taêng naêng suaát lao ñoäng cuûa doanh nghieäp. - Ñoái töôïng thuï höôûng. Ví duï tyû leä phaùt trieån veà lao ñoäng, vieäc laøm so vôùi naêm tröôùc, tyû leä phaùt trieån veà chaát löôïng cuûa cô caáu lao ñoäng, tyû leä phaùt trieån tieàn löông bình quaân, thu nhaäp bình quaân, tyû leä phaùt trieån veà coâng taùc kieåm tra, thanh tra veà quaûn lyù lao ñoäng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp. - Thoâng soá theå hieän ôû möùc ñoä tieáp caän. Ví duï 70% nhoùm ñoái töôïng muïc tieâu. - Khoaûng thôøi gian ñaït ñöôïc so yeâu caàu keá hoaïch ñeà ra- Ví duï 12 thaùng. 3. Caùc hoaït ñoäng vaø ñaàu ra. Hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng ñöôïc ñaùnh giaù qua keát quaû thöïc hieän muïc tieâu veà caùc hoaït ñoäng vaø ñaàu ra, maø coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng haàu nhö hoaøn toaøn coù theå kieåm soaùt ñöôïc khaû naêng ñaït keát quaû naøy, ñaây laø vieäc cô quan quaûn lyù lao ñoäng thöïc hieän töø vieäc xaây döïng keá hoaïch, xaùc ñònh caùc tieâu chuaån, nhoùm ñoái töôïng vaø thôøi gian. Caùc saûn phaåm do coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng taïo ra ñöôïc theå hieän qua caùc maët: 13 - “Hoaït ñoäng” thöôøng ñöôïc moâ taû moät quaù trình, moät haønh ñoäng, coâng vieäc. - “Ñaàu ra” laø saûn phaåm cuoái cuøng cuûa quaù trình. Caàn coù söï phaân bieät naøy bôûi vì caàn laøm roõ söï khaùc nhau giöõa moät maët laø coâng vieäc hoaëc hoaït ñoäng ñöôïc thöïc hieän nhöng khoâng nhaát thieát phaûi ñem laïi moät keát quaû höõu duïng naøo (1) vaø maët khaùc laø coâng vieäc ñöôïc thöïc hieän coù muïc ñích vaø coâng vieäc ñoù phaûi taïo ra moät giaù trò cuï theå (2). Loaïi hoaït ñoäng thöù nhaát laø loaïi hoaït khoâng coù keát quaû coøn loaïi thöù hai laø hoaït ñoäng coù keát quaû, vaán ñeà ñaët ra theo quan ñieåm naøy laø taát caû caùc hoaït ñoäng phaûi ñem laïi keát quaû, neáu khoâng noù seõ trôû thaønh hoaït ñoäng voâ ích, hay noùi moät caùch khaùc baûn thaân hoaït ñoäng khoâng theå laø moät thaønh quaû, chæ coù ñaàu ra laø moät saûn phaåm cuï theå môùi ñöôïc coi laø thaønh quaû. Trong coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng, vieäc phaân bieät thaønh quaû, hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù lao ñoäng khoâng hoaøn toaøn ñôn giaûn. Vieäc phaân bieät hoaït ñoäng quaûn lyù lao ñoäng coù ích vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù lao ñoäng voâ ích laø raát quan troïng nhöng thöôøng khoù coù theå ñònh nghóa hoaït ñoäng taïo ra moät keát quaû hoaëc moät saûn phaåm coù ích vaø hoaït ñoäng voâ ích laø loaïi khoâng taïo ra saûn phaåm hoaëc keát quaû coù ích naøo. Noùi moät caùch cuï theå hôn coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng coù theå thöïc hieän caùc hoaït ñoäng coù ích maø khoâng caàn moät keát quaû hoaëc saûn phaåm cuï theå ñöôïc taïo ra töø hoaït ñoäng ñoù. Ví duï coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng trong caùc KCX- KCN coù moät muïc tieâu höôùng tôùi keát quaû öu tieân laø naâng cao tieâu chuaån tö vaán vieäc laøm vaø ñaøo taïo, ñaây laø moät hoaït ñoäng khoâng taïo ra saûn phaåm cuï theå. Tuy nhieân hoaït ñoäng naøy seõ giuùp cho khaùch haøng hieåu bieát hôn veà caùc vaán ñeà vieäc laøm, ngheà nghieäp thoâng qua tö vaán, quaù trình hoaït ñoäng veà tö vaán vieäc laøm, ngheà nghieäp baûn thaân noù ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû mong muoán maø khoâng caàn tröïc tieáp taïo ra moät saûn phaåm, moät keát quaû cuï theå naøo. Coù theå thaáy nhieàu vaán 14 ñeà veà hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng ñöôïc ñaùnh giaù töø hoaït ñoäng vaø ñaàu ra nhö tö vaán veà söùc khoûe vaø an toaøn, hoøa giaûi caùc tranh chaáp lao ñoäng, höôùng daãn tö vaán veà phaùp luaät lao ñoäng, tö vaán veà quan heä lao ñoäng, taát caû ñeàu taïo neân hoaït ñoäng khoâng coù saûn phaåm ñaàu ra cuï theå. Maët khaùc coù moät soá saûn phaåm cuï theå ñöôïc nhaø quaûn lyù lao ñoäng taïo ra, ví duï nhö saùch höôùng daãn, baùo caùo, tôø rôi, vaên baûn höôùng daãn nghieäp vuï... trong caùc tröôøng hôïp naøy coù theå phaân bieät roõ giöõa hoaït ñoäng saûn xuaát vaø ñaàu ra hoaëc saûn phaåm cuoái cuøng. Hieäu quaû cuûa quaûn lyù lao ñoäng ñöôïc theå hieän moät caùch cuï theå. Hieäu quaû trong heä thoáng quaûn lyù lao ñoäng coù nhieàu caáp ñoä, muïc tieâu khaùc nhau caàn phaân bieät xaùc ñònh ñöôïc noäi dung vaán ñeà thì vieäc ñaùnh giaù hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng môùi coù tính chuaån xaùc. Nhö vaäy hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng cuûa caùc KCX– KCN cuõng xuaát phaùt töø vieäc xem xeùt ñaùnh giaù caùc muïc tieâu cuûa keá hoaïch hoaït ñoäng vaø keát quaû thöïc hieän cuûa quaù trình toå chöùc quaûn lyù lao ñoäng maø vieäc tröôùc tieân laø thöïc hieän ñaày ñuû vaø ñaït keát quaû caùc quy ñònh veà phaùp luaät lao ñoäng cuûa Nhaø nöôùc Vieät Nam. Hieäu quaû quaûn lyù lao ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp ngoaøi caùc yeáu toá chung nhö treân coøn theå hieän nhöõng hoaït ñoäng vaø keát quaû cuï theå haøng loaït caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån doanh nghieäp gaén vôùi phaùt trieån nhaân löïc ( chuù troïng phaùt trieån chaát löôïng lao ñoäng) vaø caùc chính saùch xaõ hoäi, ñaàu tö khoa hoïc coâng ngheä, ñoåi môùi thieát bò, môû roäng saûn xuaát, ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù vaø coâng nhaân laønh ngheà, chaêm lo ñôøi soáng ngöôøi lao ñoäng, ñaëc bieät quan taâm xaây döïng cheá ñoä phaùt trieån nguoàn nhaân löïc lao ñoäng cuûa doanh nghieäp trong hieän taïi vaø töông lai ñaûm baûo naâng cao naêng suaát lao ñoäng, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm laø ñieàu kieän toàn taïi vaø phaùt trieån doanh nghieäp. Hieäu quaû cuûa quaù trình thöïc hieän quaûn lyù lao ñoäng cuûa doanh nghieäp phaûi theå hieän söï keát hôïp haøi hoøa giöõa muïc ñích kinh teá vôùi xaõ hoäi treân cô sôû toân 15 troïng quyeàn vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi lao ñoäng, laø cô sôû taïo söï oån ñònh trong toå chöùc saûn xuaát. Ñaøo taïo, boá trí, ñaùnh giaù vaø söû duïng ñuùng naêng löïc, sôû tröôøng cuûa ngöôøi lao ñoäng ñoàng thôøi chuù troïng naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa ngöôøi lao ñoäng laø keát quaû cuûa vieäc thöïc hieän toå chöùc, quaûn lyù, söû duïng lao ñoäng taïi doanh nghieäp. III- Cô cheá " moät cöûa- taïi choã " veà lao ñoäng trong KCX- KCN . C¬ chÕ qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng trong c¸c KCX - KCN lµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p, c¸ch thøc hiÖu qu¶ cao nhÊt ®Ó duy tr× thùc thi ph¸p luËt trong c¸c doanh nghiÖp, nh−ng ñoàng thôøi kh«ng ®−îc can thiÖp, c¶n trë doanh nghiÖp trong viÖc s¶n xuÊt kinh doanh. Quan hÖ lao ®éng trong doanh nghiÖp KCX - KCN ®−îc ®iÒu chØnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt lao ®éng vµ doanh nghiÖp chÞu sù qu¶n lý Nhµ n−íc cña cô quan lao ®éng c¸c cÊp tõ TW ®Õn ®Þa ph−¬ng. §©y lµ vaán ®Ò phøc t¹p vµ mÊu chèt nhÊt cña c¬ chÕ qu¶n lý KCX - KCN nãi chung vaø qu¶n lý lao ®éng nãi riªng, nÕu kh«ng cã c¬ chÕ qu¶n lý thèng nhÊt sÏ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ lµ bu«ng láng qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng hoÆc can thiÖp kh«ng ®óng seõ g©y phiÒn hµ, nhòng nhiÔu doanh nghiÖp. KCX - KCN lµ c¸c khu tËp trung nhiÒu doanh nghiÖp. §¹i bé phËn c¸c doanh nghiÖp trong KCX - KCN lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi, trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp chÞu sù qu¶n lý Nhµ n−íc thuéc ngµnh Lao ®éng Th−¬ng binh vµ X· héi, ®ång thêi chÞu sù qu¶n lý Nhµ n−íc cña c¬ quan ®Þa ph−¬ng trªn l·nh thæ, trong ®ã cã Ban qu¶n lý c¸c KCX - KCN . Bëi vËy, viÖc lùa chän c¬ chÕ qu¶n lý “mét cöa, t¹i chç” ®èi víi c¸c KCX - KCN lµ mét kh©u quan träng trong cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh quèc gia. Tuy nhiªn, ph¶i hiÓu cho ®óng kh¸i niÖm c¬ chÕ “mét cöa, t¹i chç” trong lÜnh vùc qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng. NhiÖm vô cña Ban qu¶n lý c¸c KCX - KCN ®−îc x¸c ®Þnh trong quy chÕ KCX - KCN lµ “phèi hîp víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng trong viÖc kiÓm tra, thanh tra c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ hîp ®éng lao ®éng, thoaû −íc lao ®éng 16 tËp thÓ, an toµn lao ®éng, tiÒn l−¬ng”. Nh− vËy, c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng KCX - KCN lµ: - §−îc uûy quyÒn thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng ( theo chøc n¨ng, nhiÖm vô ®−îc Bé L§TB & XH giao nh− ®· nãi ë môc I trªn ®©y). - Lµ ®Çu mèi phèi hîp víi c¸c ban ngµnh ë TW vµ ®Þa ph−¬ng gióp UBND thµnh phè tæ chøc thùc hiÖn ®ång bé c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng ®èi víi c¸c KCX - KCN . - Chñ ®éng phèi hîp víi c¸c c¬ quan gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn lao ®éng trong c¸c KCX - KCN ( nhÊt lµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ¸ch t¾c hoÆc míi ph¸t sinh). Tõ ®ã, c¬ chÕ “ mét cöa- t¹i chç ” ®èi víi KCX - KCN trong qu¶n lý lao ®éng cã nghÜa lµ: Ban qu¶n lý c¸c KCX - KCN lµ ®Çu mèi duy nhÊt ®Ó kh©u nèi, phèi hîp c¸c ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n−íc cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng, ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ lao ®éng mét c¸ch thèng nhÊt vµ hiÖu qu¶ còng nh− t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp trong s¶n xuÊt kinh doanh, tr¸nh phiÒn hµ, tiªu cùc. §iÒu ®ã còng kh«ng cã nghÜa lµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i nhÊt thiÕt ph¶i qua “cöa” lµ Ban qu¶n lý c¸c KCX - KCN. Caùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp liªn quan ®Õn lao ®éng ( nhö tuyÓn dông, sö duïng, sa th¶i lao ®éng ...) ®−îc thùc hiÖn theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt lao ®éng. C¬ chÕ “ mét cöa- t¹i chç ” vÒ qu¶n lý lao ®éng ë c¸c KCX - KCN cã thÓ ®−îc cô thÓ ho¸ nh− sau: - Thùc hiÖn thèng nhÊt mét chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña c¸c KCN - KCX trong chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¸c KCX - KCN cña thµnh phè. - AÙp dông thèng nhÊt c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn vÒ ph¸p luËt lao ®éng, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ( kÓ c¶ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch chung cña Nhµ n−íc vµ ®Æc thï cña ®Þa ph−¬ng) cho c¸c doanh nghiÖp trong KCX - KCN . 17