ĈҤ,+Ӑ&48Ӕ&*,$73+&0
75ѬӠ1*ĈҤ,+Ӑ&%È&+.+2$
--------------------
1*8<ӈ17+ӎ3+È3
1*+,Ç1&Ӭ86Ӵ%,ӂ1'Ҥ1*&Ӝ76Ӕ1*7521*
+2Ҥ7ĈӜ1*7+ӆ7+$2%Ҵ1*+ӊ7+Ӕ1*
PHÂN TÍCH DIERS
Chuyên ngành: VҰT LÝ KӺ THUҰT
0mVӕ 8520401
/8Ұ19Ă17+Ҥ&6Ƭ
73+Ӗ&+Ë0,1+WKiQJ8 QăP
&Ð1*75Î1+ĈѬӦ&+2¬17+¬1+7Ҥ,:
75ѬӠ1*ĈҤ,+Ӑ&%È&+.+2$± Ĉ+4*- HCM
&iQEӝKѭӟQJGүQNKRDKӑF
761JX\ӉQ7KӃ7KѭӡQJ
&KͷNê ................................
3*676+XǤQK4XDQJ/LQK
&KͷNê ................................
&iQEӝFKҩPQKұQ[pW 761JX\ӉQ0LQK+LӅQ &KͷNê ...................
&iQEӝFKҩPQKұQ[pW 761JX\ӉQ7UXQJ+ұX &KͷNê ...................
/XұQYăQWKҥFVƭÿѭӧFEҧRYӋWҥL7UѭӡQJĈҥLKӑF%iFK.KRDĈHQG Tp.
HCM ngày 21 tháng 08 QăP2021 WUӵFWX\ӃQ .
7KjQKSKҫQ+ӝLÿӗQJÿiQKJLiOXұQYăQWKҥFVƭJӗP
1. &KӫWӏFK+ӝLÿӗQJ TS. Lý Anh Tú
2. 7KѭNê+ӝLÿӗQJ 767UҫQ7UXQJ1JKƭD
3. PB1: 761JX\ӉQ0LQK+LӅQ
4. PB2: 761JX\ӉQ7UXQJ+ұX
5. UV: 761JX\ӉQ7KӃ7KѭӡQJ
;iF QKұQ FӫD &Kӫ WӏFK +ӝL ÿӗQJ ÿiQK JLi /9 Yj 7UѭӣQJ .KRD TXҧQ Oê
FKX\rQQJjQKVDXNKLOXұQYăn ÿã ÿѭӧFVӱDFKӳD QӃXFy
&+Ӫ7ӎ&++Ӝ,ĈӖ1*
75ѬӢ1*.+2$ .+2$+Ӑ&Ӭ1*'Ө1*
i
ĈҤI HӐC QUӔC GIA TP.HCM
CӜNG HÒA XÃ HӜI CHӪ 1*+Ƭ$9,ӊT NAM
75ѬӠ1*ĈҤI HӐC BÁCH KHOA
Ĉӝc lұp - Tӵ do - Hҥnh phúc
NHIӊM VӨ LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ
+ӑWrQKӑFYLrQ 1*8<ӈ17+ӎ3+È3
MSHV: 1970185
1Jj\WKiQJQăPVLQK
1ѫLVLQK 4XҧQJ1JmL
&KX\rQQJjQK 9ұWOêNӻWKXұW
0mVӕ
I. 7Ç1Ĉӄ TÀI:
NGHIÊN CӬU SӴ BIӂN DҤNG CӜT SӔNG TRONG HOҤ7 ĈӜNG THӆ
THAO BҴNG Hӊ THӔNG PHÂN TÍCH DIERS
II. NHIӊM VӨ VÀ NӜI DUNG:
- Tìm hiӇu vӅ giҧi phүu và sinh lý cӝt sӕng.
- Tìm hiӇu vӅ hӋ thӕng phân tích DIERS Formetric.
- Khҧo sát hình dҥng cӝt sӕng cӫa các vұQÿӝng viên.
- ĈiQKJLiWuQKWUҥng cӝt sӕng cӫa các vұQÿӝng viên.
III. NGÀY GIAO NHIӊM VӨ : 22/02/2021
IV. NGÀY HOÀN THÀNH NHIӊM VӨ: 13/06/2021
V.
CÁN BӜ +ѬӞNG DҮN:
TS. NGUYӈN THӂ 7+ѬӠNG
PGS.TS. HUǣNH QUANG LINH
Tp. HCM, ngày « tháng « QăP
CÁN BӜ +ѬӞNG DҮN
CHӪ NHIӊM BӜ MÔN
(Hӑ tên và chӳ ký)
+ӑWrQYjFKӳNê
TS. NGUYӈN THӂ 7+ѬӠNG
PGS.TS. HUǣNH QUANG LINH
75ѬӢNG KHOA KHOA HӐC ӬNG DӨNG
(Hӑ tên và chӳ ký)
ii
LӠI CҦ0Ѫ1
Tôi xin trân tr͕ng g͵i lͥi c̫P˯QWͣi:
- %DQ*LiPÿӕc, Ban 6DXÿҥi hӑc ± Ĉҥi hӑF%iFKNKRD73+&0ÿmJL~Sÿӥ, tҥo
ÿLӅu kiӋn tӕt nhҩt cho tôi hӑc tұp, nghiên cӭu và hoàn thành luұQYăQ
- Ban Giám hiӋu, các phòng ban chӭF QăQJ WUѭӡQJ ÿҥi hӑF ÿm JL~S ÿӥ và tҥo
ÿLӅu kiӋn thuұn lӧi cho tôi trong quá trình hӑc tұp.
- Ban chӫ nhiӋm và toàn thӇ cán bӝ nhân viên Khoa Khoa hӑc ӭng dөng ± Ĉҥi
hӑF%iFKNKRD73+&0ÿmJL~Sÿӥ tôi hoàn thành luұQYăQ
- Bӝ môn Vұt lý kӻ thuұt cùng toàn thӇ cán bӝ, giҧQJ YLrQ ÿm WҥR ÿLӅu kiӋn
thuұn lӧi cho tôi trong quá trình hӑc tұp và hoàn thành luұQYăQ
Vͣi lòng bi͇W˯QFKkQWKjQKW{L[LQJ͵i lͥi c̫P˯QVkXV̷c tͣi:
- PGS.TS HuǤnh Quang Linh ± QJѭӡi Thҫ\ÿmJL~Sÿӥ và chӍ dүn cho tôi nhӳng
ý kiӃn quý báu trong quá trình hӑc tұp và nghiên cӭu.
- TS. NguyӉn ThӃ 7Kѭӡng ± QJѭӡi Thҫ\ ÿm WUӵc tiӃS Kѭӟng dүQ JL~S ÿӥ tôi
trong nghiên cӭu và hoàn thành luұQYăQQj\
Ĉ͋ góp ph̯n vào s thành công cͯa lu̵Q YăQ 7{L[LQ W͗ lòng bi͇W ˯Q VkX V̷c
tͣi: %DQOmQKÿҥo, cán bӝ nhân viên tҥi phòng khám chuyên khoa phөc hӗi chӭc
QăQJ 077 5(+$ &OLQLF WKXӝc Công ty CP giҧi pháp phөc hӗi chӭF QăQJ
5(+$62-6& ÿmJL~SW{LWURQJTXiWUuQKWKӵc hiӋn luұQYăQWӕt nghiӋp.
7{L [LQ ÿѭӧc gӱi lӡi cҧP ѫQ ÿӃn các anh vұQ ÿӝng viên thӇ thao, nhӳng
QJѭӡLÿmÿyQJJySSKҫn không nhӓ cho sӵ thành công cӫa luұQYăQFӫa tôi.
Tôi xin chân thành c̫P˯QFiF HPÿ͛ng môn: NguyӉn Lê Thanh Trúc, NguyӉn
Thӏ LӋ Quyên, NguyӉQĈӭc Trí cùng các anh chӏ, bҥQEqYjJLDÿuQKÿmWҥRÿLӅu
kiӋQJL~Sÿӥÿӝng viên, khích lӋ tôi trong quá trình nghiên cӭu luұQYăQ
Th̵t s r̭t bi͇W˯QYjWUkQTXêV JL~Sÿͩ cͯa các Th̯y, các anh ch͓ và các em!
TP.+&0WKiQJQăP
Hӑc viên
NguyӉn Thӏ Pháp
iii
TÓM TҲT
NGHIÊN CӬU SӴ BIӂN DҤNG CӜT SӔNG TRONG HOҤ7ĈӜNG
THӆ THAO BҴNG Hӊ THӔNG PHÂN TÍCH DIERS
Cӝt sӕQJÿyQJYDLWUzOjFӝt trө ÿҧm bҧo sӵ phát triӇn cân bҵng cӫDWRjQFѫ
thӇ WURQJWѭWKӃ WƭQKYjWѭWKӃ vұQÿӝQJ7X\QKLrQÿӕi vӟi hoҥWÿӝQJÿһc thù cӫa
vұQÿӝng viên chuyên nghiӋp, cӝt sӕng có nhӳng biӃQÿәi nhҩWÿӏnh vӅ hình dҥng,
ÿzLKӓi có sӵ ÿiQKJLiFKtQK[iFFӫa các chuyên gia y hӑc thӇ thao nhҵPÿҧm bҧo
an toàn lâu dài vӅ sӭc khӓe cho vұQÿӝQJYLrQĈӅ tài này thӵc hiӋn khҧo sát hình
dҥng cӝt sӕQJYjÿiQKJLiVѫNKӣi tình trҥng cӝt sӕng cӫa các vұQÿӝng viên bóng
rә ViӋW 1DP WK{QJ TXD ÿiQK JLi WKӕQJ Nr FiF WK{QJ Vӕ FӝW VӕQJ FӫD YұQ ÿӝQJ
YLrQEyQJUәEҵQJ KӋWKӕQJSKkQWtFK',(56.ӃWTXҧFKRWKҩ\ cyWK{QJVӕFӝW
VӕQJFyJLiWUӏNKiFELӋWVRYӟLJLiWUӏEuQKWKѭӡQJEDRJӗP góc nghiêng cӝt sӕng
vӅ SKtDWUѭӟcÿӝ nghiêng vùng chұXJyFѭӥQÿӝ lӋch bên cӫa trөc cӝt sӕng. Ngoài
ra, luұQYăQFNJQJQKұn thҩy tӍ lӋ phân bӕ áp lӵc ӣ nӱDEjQFKkQWUѭӟFKѫQPӭc bình
WKѭӡng chiӃm tӍ lӋ FDR ÿӝ QJKLrQJ [ѭѫQJ FKұX Fy WѭѫQJ TXDQ WKXұn chiӅu
vӟL ÿӝ lӋch cӫa trөc cӝt sӕng hai bên 3HDUVRQ¶V U ,331, p<0,05), chiӅu dài cӝt
sӕQJFyWѭѫQJTXDQWKXұn chiӅu vӟi góc nghiêng cӝt sӕng vӅ SKtDWUѭӟc 3HDUVRQ¶VU
= 0,321, p<0, JyF J Fy WѭѫQJ TXDQ WKXұn chiӅu vӟL JyF ѭӥQ 3HDUVRQ¶V U
0,353, p<0,05). KӃt quҧ cho thҩy, hoҥWÿӝng tұp luyӋQYjWKLÿҩu cӫa các vұQÿӝng
viên bóng rә có thӇ dүQÿӃn sӵ JLDWăQJWtQKEҩWÿӕi xӭng cӫa cҩu trúc cӝt sӕng.
iv
ABSTRACT
STUDY OF SPINAL DEFORMITY IN SPORTS ACTIVITIES WITH
DIERS ANALYSIS SYSTEM
The spine plays the important role of a pillar that ensures the balanced
development of the whole body in both static and active postures. However, for the
specific activities of professional sportsmen, the spine has certain changes in shape,
requiring an accurate assessment of sport medical experts to ensure long-term health
safety of sportsmen. This study conducts an investigation on the shape change of
the spine and preliminary assessment of the spinal status of Vietnamese basketball
players through statistical evaluation of the spinal parameters of 50 basketball
players using the analysis system DIERS. The results show there are 4 spinal
parameters with values different from the averaged values of the general population,
including trunk inclination, pelvic obliquity, lordotic angle ITL ± ILS and trunk
imbalance. In addition, there was also found that the pressure distribution ratio in
the half forefoot was higher than normal (82%). There were positive correlations
EHWZHHQ WKH SHOYLF REOLTXLW\ PP DQG WKH WUXQN LPEDODQFH PP 3HDUVRQ¶V U
0.331, p<0.05), the trunk length (mm) and the trunk inclination (o 3HDUVRQ¶V U
0.321, p<0.05); the kyphotic angle (o) and the lordotic angle ( o 3HDUVRQ¶V U
0.353, p<0.05). The results show that the longterm practice and competition of
basketball players can lead to an increase in the asymmetry of the spinal structure.
v
LӠ,&$0Ĉ2$1
Tôi là NGUYӈN THӎ PHÁP, hӑc viên cao hӑF WUѭӡQJ Ĉҥi hӑc Bách Khoa TP.
HCM, chuyên ngành Vұt lý kӻ thuұW[LQFDPÿRDQ
1. Ĉk\OjF{QJWUuQKQJKLrQFӭu khoa hӑc do bҧn thân tôi trӵc tiӃp thӵc hiӋn vӟi
sӵ JL~Sÿӥ cӫa Thҫy PGS.TS. HuǤQK4XDQJ/LQKYjGѭӟi sӵ Kѭӟng dүn trӵc
tiӃp tӯ Thҫy TS. NguyӉn ThӃ 7Kѭӡng.
2. KӃt quҧ nghiên cӭu cӫa công trình này không trùng lһp vӟi bҩt kǤ kӃt quҧ
nghiên cӭXQjRNKiFÿmÿѭӧc công bӕ tҥi ViӋt Nam.
3. Các sӕ liӋu và kӃt quҧ nghiên cӭu trong luұQ YăQ Oj KRjQ WRjQ FKtQK [iF
trung thӵF Yj NKiFK TXDQ ÿm ÿѭӧc xác nhұn và chҩp thuұn cӫD Fѫ Vӣ QѫL
nghiên cӭu.
TP.+&0WKiQJQăP
Hӑc viên
NguyӉn Thӏ Pháp
vi
MӨC LӨC
NHIӊM VӨ LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ ......................................................................... i
LӠI CҦ0Ѫ1 ......................................................................................................... ii
TÓM TҲT ..............................................................................................................iii
ABSTRACT ........................................................................................................... iv
LӠ,&$0Ĉ2$1 .................................................................................................... v
MӨC LӨC ............................................................................................................. vi
DANH MӨC HÌNH ................................................................................................ x
DANH MӨC BҦNG ............................................................................................. xii
DANH MӨC TӮ VIӂT TҲT ............................................................................... xiii
ĈҺT VҨ1Ĉӄ......................................................................................................... 1
&+ѬѪ1*7ӘNG QUAN TÀI LIӊU ................................................................... 2
1.1 Cҩu trúc cӝt sӕng ........................................................................................... 2
Ĉӕt sӕng.................................................................................................. 2
1.1.2 ChӭFQăQJFӫa cӝt sӕng: ......................................................................... 3
1.1.3 Cҩu tҥRÿӕt sӕng. .................................................................................... 3
ĈƭDÿӋm .................................................................................................. 4
1.1.5 HӋ thӕng dây chҵng................................................................................. 4
1.2 BiӃn dҥng cӝt sӕng......................................................................................... 4
ĈӏQKQJKƭD .............................................................................................. 4
1.2.2 Dҩu hiӋu lâm sàng ................................................................................... 5
1.2.3 Phân loҥi biӃn dҥng cӝt sӕng ................................................................... 6
1.3 Phân loҥi biӃn dҥng cӝt sӕng .......................................................................... 9
1.3.1 Phân loҥi theo cҩu trúc ............................................................................ 9
1.3.2 Phân loҥi King-Moe và phân loҥi Lenke: ................................................ 9
vii
1.4 BiӃn dҥng cӝt sӕng trong thӇ thao ................................................................ 10
1.4.1 Tình hình chҩQWKѭѫQJFӝt sӕng trong thӇ thao ...................................... 10
1.4.2 Tình hình chҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi trong thӇ thao ...................................... 12
1.4.3 ChҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi gây biӃn dҥng cӝt sӕng ....................................... 13
1.4.4 BiӃn dҥng cӝt sӕQJGRFKѫLWKӇ thao quá tҧi hoһc lӋch mӝt bên ............. 13
1.4.5 Nguyên nhân biӃn dҥng cӝt sӕng trong thӇ thao .................................... 14
1.4.6 Phân loҥi chҩQWKѭѫQJ ........................................................................... 15
1.4.7 Hұu quҧ................................................................................................. 16
&iFSKѭѫQJSKiSWҫm soát cӝt sӕng. ............................................................ 17
1.5.1 X-quang ................................................................................................ 17
1.5.2 ThiӃt bӏ ÿRÿӝ vҽo cӝt sӕng ................................................................... 21
1.5.3 IDIAG M360 ........................................................................................ 23
3KѭѫQJSKiS0RLUp............................................................................... 26
3KѭѫQJSKiSTXpWҧnh lұp thӇ (Rasterstereography) .............................. 29
&+ѬѪ1*ĈӔ,7ѬӦ1*9¬3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&ӬU ........................ 49
ĈӕLWѭӧng nghiên cӭu .................................................................................. 49
ĈӏDÿLӇm nghiên cӭu và thӡi gian nghiên cӭu .............................................. 49
ĈӏDÿLӇm nghiên cӭu ............................................................................. 49
2.2.2 Thӡi gian nghiên cӭu ............................................................................ 49
3KѭѫQJSKiSQJKLrQFӭu.............................................................................. 49
2.3.1 ThiӃt kӃ nghiên cӭu............................................................................... 49
2.3.2 Chӑn mүu.............................................................................................. 50
2.3.3 Thu thұp sӕ liӋu..................................................................................... 50
2.3.4 Công cө dùng trong nghiên cӭu và phân tích sӕ liӋu: ............................ 50
viii
2.3.5 Nhұp sӕ liӋu .......................................................................................... 51
2.3.6 Xӱ lý và phân tích sӕ liӋu...................................................................... 51
ĈӏQKQJKƭDFiFELӃn sӕ và chӍ sӕ nghiên cӭu. ............................................... 52
2.4.1 Các thông sӕ cӝt sӕQJÿѭӧFÿiQKJLiEҵng hӋ thӕng Diers formetric. .... 52
2.4.2 Bҧng giá trӏ cӫa các thông sӕ cӝt sӕng ................................................... 55
2.4.3 Các biӃn sӕ thӇ hiӋn sӵ biӃn dҥng cӝt sӕng............................................ 56
&+ѬѪ1*.ӂT QUҦ NGHIÊN CӬU ............................................................... 58
3.1 Các thông sӕ cӝt sӕng cӫa các vұQÿӝng viên. .............................................. 58
3.2 Các thông sӕ áp lӵc bàn chân ....................................................................... 59
3.2.1 TӍ lӋ phân bӕ áp lӵc bàn chân hai bên trái-phҧi. .................................... 59
3.2.2 TӍ lӋ phân bӕ áp lӵFEjQFKkQSKtDWUѭӟc-sau ........................................ 60
7ѭѫQJTXDQJLӳa các giá trӏ cӫa các mӝt sӕ thông sӕ cӝt sӕng ..................... 61
7ѭѫQJTXDQJLӳDQJKLrQJ[ѭѫQJFKұXYjÿӝ lӋch bên cӫa trөc cӝt sӕng 61
7ѭѫQJTXDQJLӳa chiӅu dài cӝt sӕng và sӵ nghiêng cӝt sӕng ................. 62
7ѭѫQJTXDQJLӳDJyFJYjJyFѭӥn ..................................................... 62
ĈiQKJLiELӃn dҥng cӝt sӕng ӣ các vұQÿӝng viên bӏ chҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi do
vұQÿӝng quá tҧi. ............................................................................................... 62
3.4.1 Tình trҥng các chҩQWKѭѫQJÿѭӧc tìm thҩy ............................................ 62
3.4.2 TӍ lӋ chҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi .................................................................... 63
3.4.3 KӃt quҧ phân tích cӝt sӕng và áp lӵc bàn chân ӣ các vұQÿӝng viên bӏ
chҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi ..................................................................................... 64
&+ѬѪ1*%¬1/8ҰN ..................................................................................... 66
4.1 Tình trҥng cӝt sӕng cӫa các vұQÿӝng viên ................................................... 66
4.1.1 Tình trҥng cӝt sӕng ............................................................................... 66
4.1.2 Phân bӕ áp lӵc bàn chân........................................................................ 67
ix
ĈiQKJLiVӵ biӃn dҥng cӝt sӕng ӣ các vұQÿӝng viên .................................... 68
ĈiQKJLiFKҩQWKѭѫQJFKLGѭӟLFyҧQKKѭӣQJÿӃQELӃQGҥQJFӝWVӕQJ ......... 69
KӂT LUҰ19¬+ѬӞNG PHÁT TRIӆN .............................................................. 71
TÀI LIӊU THAM KHҦO ..................................................................................... 74
PHӨ LӨC.............................................................................................................. 87
3+Ҫ1/é/ӎ&+75Ë&+1*$1* ........................................................................ 90
x
DANH MӨC HÌNH
Hình
Tên hình
Trang
+uQK&ӝt sӕQJQKuQWUѭӟc, nhìn bên trái và nhìn sau [94] ...............................2
+uQKĈӕWVӕQJQJӵc (nhìn trên) [94] ..............................................................3
+uQK%LӃn dҥng cӝt sӕng [73] ........................................................................5
+uQKCác dҥng cong vҽo cӝt sӕng [95]...........................................................6
+uQK7KD\ÿәi giҧi phүu cӫa cӝt sӕng và lӗng ngӵc trong vҽo cӝt sӕng .........7
+uQK9ҽo cӝt sӕng [109] ................................................................................7
+uQKѬӥn cӝt sӕng [107] ...............................................................................8
+uQK*Fӝt sӕng [108] .................................................................................8
+uQK &RQJYҽo cӝt sӕng không cҩu trúc và có cҩu trúc [77]...........................9
+uQK3KkQORҥi vҽo cӝt sӕng King-Moe [11] ................................................10
+uQK&ӝt hӛ trӧ WѭWKӃ ÿӇ tay (C ± hình 1.12) khi chөp X-quang [39] ...........18
+uQK7ѭWKӃ ÿӇ tay khi chөp X-quang [39] ...................................................18
+uQK.ӻ thuұt chөSFRQJQJѭӡi sang bên [103] ...........................................18
+uQK;iFÿӏnh góc Cobb trên phim X-quang [104,42] .................................19
+uQK ĈiQKJLiVӵ [RD\ÿӕt sӕng bҵng Scoliometer [43] ...............................21
+uQK,',$*0>46] ...............................................................................23
+uQKĈROѭӡng cӝt sӕng bҵng Idiag M360 [47,110,46] ................................24
+uQK3Kҫn mӅPÿROѭӡng cӝt sӕng cӫa Idiag M360 [47] .............................24
+uQK .Ӄt quҧ mô phӓng cӝt sӕng bҵng Idiag M360 [82] ..............................25
+uQK6ѫÿӗ thiӃt lұSSKpSÿR........................................................................26
+uQK6ӵ khác nhau cӫDFiFÿѭӡng vân ӣ các vӏ trí khác nhau [49] ...............27
+uQK 6ѫÿӗ mô tҧ kӻ thuұt shadow Moiré [51] .............................................27
+uQK Kӻ thuұt Shadow Moire´ [51]..............................................................27
+uQK 6ѫÿӗ mô tҧ kӻ thuұt projection Moiré [51] .........................................28
+uQK Kӻ thuұt projection Moire´ [51] ..........................................................28
+uQK3KpSÿҥc tam giác [56] ........................................................................30
+uQK1JX\rQWҳc thiӃt lұSSKpSÿR>56]........................................................30
+uQK1JX\rQWҳc cӫDSKpSÿRFyFKӭa máy chiӃu và máy ҧnh [75] ..............31
xi
+uQK 3KѭѫQJSKiSTXpt ҧnh lұp thӇ [52] ......................................................33
+uQK&iFGҥQJFRQJFѫEҧn và bҧQÿӗ hình dҥQJÿӏa hình mһWOѭQJ>49] .....35
+uQK%LӇu diӉQÿѭӡQJÿӕi xӭng giӳDÿӕW&YjÿӕW[ѭѫQJFQJ>4,52] .......36
+uQK'ӳ liӋXÿѭӧc thu thұp bҵng hӋ thӕng Diers Formetric [69] ..................38
+uQK0i\FKLӃu sáng [69] ............................................................................38
+uQK4XpWҧnh lұp thӇ bӅ mһWOѭQJ>98] .......................................................40
+uQK5 Các mһWFRQJÿѭӧc tái tҥo [98]............................................................42
+uQK9ӏ WUtFiFÿLӇm mӕc phҧn chiӃu [98]....................................................43
+uQK9ӏ trí mӕc dán vai phҧn chiӃu [98] ......................................................44
+uQKĈiQKJLiWuQKWUҥng cӝt sӕng trên thiӃt bӏ DIERS [98] .........................45
+uQK *LDRGLӋQQJѭӡLGQJÿѭӧc thӇ hiӋn trên màn hình .............................45
+uQK3KkQEӕ áp lӵc bàn chân phía trái-phҧi [98] ..........................................59
+uQK3KkQbӕ áp lӵFEjQFKkQSKtDWUѭӟc-sau [98] .........................................60
xii
DANH MӨC BҦNG
Bҧng
Tên bҧng
Trang
Bҧng 1.1. Công thӭc tính góc Cobb tӯ kӃt quҧ cӫa thiӃt bӏ ÿRÿӝ vҽo cӝt sӕng ..... 22
Bҧng 1.2. Phân loҥi cҩu trúc bӅ mһt dӵDWUrQÿӝ cong [52] .................................... 34
Bҧng 2.1. Bҧng thӕng kê mô tҧ vӅ ÿӕLWѭӧng nghiên cӭu ....................................... 51
BҧQJĈӏQKQJKƭDWK{QJVӕ cӝt sӕng bӣi hӋ thӕng DIERS formetric III 4D ...... 52
BҧQJĈӏQKQJKƭDWK{QJVӕ vӅ phân bӕ áp lӵc bàn chân. .................................. 55
Bҧng 2.4. Bҧng giá trӏ cӫa các thông sӕ cӝt sӕng quan trӑng [69,70]. .................... 56
Bҧng 2.5. Nhóm biӃn sӕ mô tҧ. .............................................................................. 57
Bҧng 2.6. Nhóm biӃn sӕ ÿӏQKOѭӧng ...................................................................... 57
Bҧng 3.1 So sánh giá trӏ trung bình cӫa nhóm nghiên cӭu vӟi giá trӏ EuQKWKѭӡng.. 58
Bҧng 3.2. Bҧng phân bӕ áp lӵc bàn chân hai bên trái-phҧi ..................................... 59
Bҧng 3.3. Bҧng phân bӕ sӵ phân bӕ áp lӵFEjQFKkQSKtDWUѭӟc-sau ...................... 60
BҧQJĈһFÿLӇm phân bӕ áp lӵc bàn chân ӣ 50 vұQÿӝng viên ........................... 60
BҧQJ7ѭѫQJTXDQJLӳa nghirQJ[ѭѫQJFKұXYjÿӝ lӋch cӫa trөc cӝt sӕng........ 61
BҧQJ7ѭѫQJTXDQJLӳa chiӅu dài cӝt sӕng và sӵ nghiêng cӝt sӕng .................. 62
BҧQJ7ѭѫQJTXDQJLӳDJyFJYjJyFѭӥn. ..................................................... 62
Bҧng 3.8 ChҩQWKѭѫQJFKLGѭӟLÿѭӧc ghi nhұn ...................................................... 63
Bҧng 3.9 TӍ lӋ chҩQWKѭѫQJFKLGѭӟi ...................................................................... 63
Bҧng 3.10 KӃt quҧ phân tích cӝt sӕng và áp lӵc bàn chân ...................................... 64
Bҧng 4.1. Mӕi quan hӋ giӳa các thông sӕ cӝt sӕng ................................................ 68
xiii
DANH MӨC TӮ VIӂT TҲT
520 %LrQÿӝ vұQÿӝng (range of motion)
& ÿӕt sӕng cә sӕ 7
7 ÿӕt sӕng ngӵc sӕ 12
PSIS: posterior superior iliac spine ± gai chұu sau trên
VP: vertebra prominens
DL: Dimple Left ± gai chұu sau trên bên trái
DR: Dimple Right ± gai chұu sau trên bên phҧi
SR: Shoulder Right
SL: Shoulder Left
ICT: cervicothoracic transition point ± chӛ nӕi cә-ngӵc (cervicothoracic junction)
hay chӛ nӕi giӳDÿӕt sӕng C7-T1.
ITL: thoracolumbar transition point ± chӛ nӕi ngӵc-thҳWOѭQJKD\FKӛ nӕi giӳDÿӕt
sӕng T12-L1.
ILS: inflection point between lumbar lordosis and sacrum ± tiӃp tuyӃn vӟi bӅ mһt
OѭQJWҥLÿLӇm nӕi thҳWOѭQJ-[ѭѫQJFQJ
VRS: Videorasterstereographie ± quét ҧnh lұp thӇ
Sig.: mӭFêQJKƭDTXDQViW
Mean: giá trӏ trung bình
6' ÿӝ lӋch chuҭn
1
ĈҺT VҨ1Ĉӄ
MөFÿtFKFӫa tұp luyӋn thӇ dөc thӇ WKDROjWăQJFѭӡng sӭc khӓe, thӇ chҩt và nâng
FDRWKjQKWtFKNKLWKLÿҩu. Mӛi bӝ môn thӇ thao khác nhau sӁ có các bài tұp luyӋn
chuyên biӋt khác nhau cho tӯQJÿӝng tác, bӝ phұQFѫWKӇ, dүQÿӃn cҩu trúc cӝt sӕng
bӏ mҩW FkQ ÿӕL Ĉһc biӋt, ӣ các vұQ ÿӝng viên thӇ WKDR WKL ÿҩu chuyên nghiӋp,
WKѭӡng xuyên phҧi luyӋn tұSYjWKLÿҩu ӣ FѭӡQJÿӝ cao rҩt dӉ gây ra sӵ quá tҧi lên
cӝt sӕng và làm cho cӝt sӕng bӏ biӃn dҥng. Mһc dù biӃn dҥng cӝt sӕng không gây tӱ
YRQJQKѭQJWLӃn triӇn âm thҫm, nӃXNK{QJÿѭӧc phát hiӋn, ÿLӅu trӏ kӏp thӡi sӁ gây
ÿDXÿӟn mӋt mӓLYjÿӇ lҥi hұu quҧ lӟQWURQJTXmQJÿӡi còn lҥi vӅ sau.
Có nhiӅXSKѭѫQJSKiSÿiQKJLimӭFÿӝ biӃn dҥng cӝt sӕQJWURQJÿy;-quang là
SKѭѫQJSKiSSKә biӃn [1] Yjÿѭӧc xem là tiêu chuҭQ³YjQJ´QKѭQJ SKѭѫQJSKiS
này gây tác dөng phө do sӱ dөng bӭc xҥ ion hóa nên không thӇ sӱ dөng liên tөc
WKѭӡQJ[X\rQ3KѭѫQJSKáp quét ҧnh lұp thӇ (Rasterstereography) [2,3] ÿѭӧc phát
triӇn bӣi Drerup và Hierholzer [4] vào nhӳQJQăP FKRphép tái tҥo hình ҧnh
ba chiӅu cӫa cӝt sӕng tӯ viӋFTXpWÿӏa hình bӅ mһt phҫQOѭQJ[5], không sӱ dөng tia
bӭc xҥGRÿyJL~SWKHRG}LFӝt sӕng cӫa các bӋQKQKkQOkPVjQJWKѭӡng xuyên và
lâu dài mà không có tác dөng phө Ĉm Fy QKLӅu nghiên cӭu chӭng minh vӅ ÿӝ tin
cұy và tính hiӋu quҧ cӫa hӋ thӕng DIERS sӱ dөQJ SKѭѫQJ SKiS quét ҧnh lұp thӇ
(Rasterstereography) [6] trong viӋFSKkQWtFKYjÿiQKJLiKuQKWhái cӝt sӕng.
Nghiên cӭu ӭng dөng hӋ thӕQJ ',(56 ÿӇ SKkQ WtFK ÿiQK JLi SKiW KLӋn sӵ bҩt
WKѭӡng cӫa cӝt sӕng ӣ vұQ ÿӝng viên thӇ thao là mӝt vҩQ ÿӅ còn rҩt mӟL tWÿѭӧc
nghiên cӭu ӣ ViӋW 1DP ĈӅ tài có tính ӭng dөng thӵc tiӉn cao áp dөng cho nhiӅu
trung tâm huҩn luyӋn thӇ thao trong viӋc phòng ngӯa và phát hiӋn sӟm sӵ biӃn dҥng
cӫa cӝt sӕQJÿӇ tӯ ÿyWKD\ÿәLSKѭѫQJSKiSKXҩn luyӋn và nâng cao thành tích thi
ÿҩu. Vì vұ\ÿӅ tài ³1JKLrQFͱu s bi͇n d̩ng c͡t s͙ng trong ho̩Wÿ͡ng th͋ thao
b̹ng h͏ th͙ng phân tíFK',(56´ ÿѭӧc thӵc hiӋn nhҵm 2 mөc tiêu sau:
1. Tìm hi͋u và t͙L˱XKyDY̵n hành thi͇t b͓ phân tích c͡t s͙ng DIERS cho vi͏c
kh̫o sát hình d̩ng c͡t s͙ng cͯa các v̵Qÿ͡ng viên.
ĈiQKJLiEDQÿ̯u tình tr̩ng c͡t s͙ng cͯa các v̵Qÿ͡ng viên bóng r͝ thu͡c
FiFÿ͡i tuy͋n ͧ Vi͏t Nam.
2
&+ѬѪ1* TӘNG QUAN TÀI LIӊU
1.1 Cҩu trúc cӝt sӕng
Cӝt sӕng (columna vertebralis) bao gӗP FiF ÿӕt sӕQJ ÿƭD ÿӋm, hӋ thӕng tӫy
sӕng-dây thҫn kinh và hӋ thӕng gân-dây chҵng-FѫEҳp. CiF[ѭѫQJULrQJELӋt gӑi là
ÿӕt sӕQJ&iFÿӕt sӕng tҥo thành mӝt ӕng sӕng có nhiӋm vө bao quanh bҧo vӋ tӫy
sӕng. Cӝt sӕQJJL~SFѫWKӇ ÿӭng thҷng, uӕn cong và xoay.
1.1.1 Ĉ͙WV͙QJ
Ӣ QJѭӡi, cӝt sӕng có tӯ ÿӃQÿӕt sӕng xӃp chӗng lên nhau Yjÿѭӧc chia làm
ÿRҥn, bao gӗP ÿRҥn cә ÿӕt sӕng, Cervical ± ÿѭӧFÿiQKGҩX&ÿӃn C7 ÿRҥn
ngӵF ÿӕt sӕng, Thoracic ± ÿѭӧF ÿiQK GҩX 7 ÿӃQ 7 ÿRҥn thҳW OѭQJ ÿӕt
sӕng, Lumbar ± ÿѭӧF ÿiQK GҩX / ÿӃQ / ÿRҥQ FQJ ÿӕt sӕng, Sacrum ± S1
ÿӃQ6 ÿRҥn cөt (Coccyx ± 3-ÿӕt sӕng).
+uQK1.1 Cӝt sӕQJQKuQWUѭӟc, nhìn bên trái và nhìn sau [87]
3
ĈRҥQFQJYjÿRҥn cөt dính vӟi nhau thành mӝt khӕLNK{QJFyFiFÿƭDÿӋm giӳa
các ÿӕt sӕng. Cӝt sӕQJQJѭӡLEuQKWKѭӡng nӃXQKuQSKtDWUѭӟc hay phía sau thì có
dҥng mӝW ÿѭӡng thҷng, nӃu nhìn bên trái thì có hình chӳ S mӅm dҿo giúp giӳ sӵ
WKăQJEҵQJWURQJWѭWKӃ ÿӭng thҷng [7].
1.1.2 &KͱFQăQJFͯDF͡WV͙QJ
- Cӝt sӕng cә làm nhiӋm vө QkQJ ÿӥ YQJ ÿҫu, vұQ ÿӝng, bҧo vӋ thҫn kinh và
mҥch máu, bҧo vӋ tӫy sӕQJ«
- Cӝt sӕng ngӵc chӭF QăQJ FKtQK: bҧo vӋ trөc, tham gia giӳ Wѭ WKӃ thҷng và hoҥt
ÿӝng cӫa cӝt sӕQJ«
- Cӝt sӕng thҳWOѭQJ: phҫn chính giӳ WѭWKӃ ÿӭng thҷQJÿӗng thӡLFNJQJJLӳ nhiӋm
vө chӕQJÿӥ.
- ;ѭѫQJFQJFyWiFGөQJQkQJÿӥ trӑQJOѭӧng và giúp cân bҵng cӝt sӕng. Ngoài
ra còn có vai trò hӛ trӧ và cân bҵng vұQÿӝng cӫa khӟp giӕQJQKѭFiFSKҫn khác
cӫa cӝt sӕng là dây chҵQJJkQYjFѫ
1.1.3 &̭XW̩Rÿ͙WV͙QJ
MӝWÿӕt sӕng nói chung có nhӳng thành phҫQVDXÿk\
7KkQÿӕt sӕng (corpus vertebrae) hình trө, có 2 mһW WUrQYjGѭӟLKѫLO}Pӣ giӳa
và mӝWYjQK[ѭѫQJÿһc ӣ xung quanh.
+uQK1.2ĈӕWVӕQJQJӵc (nhìn trên) [87]
&XQJ ÿӕW sӕng (arcus vertebrae FQJ YӟL WKkQ ÿӕW VӕQJ WҥR WKjQK Oӛ ÿӕW VӕQJ
(foramen vertebralis). &XQJ ÿӕW VӕQJ JӗP KDL PҧQK FXQJ Yj KDL FXӕQJ FXQJ +DL
EӡWUrQYjGѭӟLFӫDPӛLFXӕQJFyNKX\ӃWVӕQJWUrQYjNKX\ӃWVӕQJGѭӟL.KLKDLÿӕW
4
VӕQJ NKӟSQKDXWKuFiF NKX\ӃWÿyWҥRWKjQKOӛJLDQÿӕWVӕQJÿӇGk\WKҫQ NLQK JDL
VӕQJFKXLUD
&iFPӓPJӗP
- 0ӓPgai (processus spinosus WӯJLӳDPһWVDXFӫDFXQJÿӕWVӕQJFKҥ\UDVDXYj
[XӕQJGѭӟL
- 0ӓP ngang (processus transversus Wӯ FKӛ QӕL JLӳD FXӕQJ Yj PҧQK QJDQJ UD
phía ngoài.
- 0ӓPNKӟS JӗPEӕQPӓPOjKDLPӓPNKӟSWUrQ processus articularis superior)
YjKDLPӓPNKӟSGѭӟL processus articularis inferior &iFPӓPQj\FNJQJPӑF
UDWӯFKӛQӕLJLӳDFXӕQJYjPҧQKFӫDFXQJÿӕWVӕQJPӛLPӓPFyPӝWGLӋQNKӟS
ÿӇNKӟSYӟLÿӕWVӕQJNӃFұQ
- /ӛÿӕWVӕQJ foramen vertebrale ÿѭӧFJLӟLKҥQSKtDWUѭӟFEӣLWKkQÿӕWVӕQJӣ
KDLErQYjSKtDVDXEӣLFXQJÿӕWVӕQJ.KLFiFÿӕWVӕQJNKpSOҥLWKjQKFӝWVӕQJ
WKuFiFOӛÿӕWVӕQJWҥRWKjQKӕQJVӕQJ canalis vertebralis).
1.1.4 ĈƭDÿ͏P
9ӏ WUt FӫD ÿƭD ÿӋP QҵP JLӳD Yj QӕL NKӟS FiF WKkQ ÿӕW VӕQJ &KLӅX FDR WUXQJ EuQK
FӫDÿƭDÿӋPNKRҧQJ- FKLӅXFDRWKkQÿӕWVӕQJ
9ӅFҩXWҥR
- Ph̯n ngoài: vòng sӧi có chӭa các sөn sӧi xӃp thành tӯng lӟSÿӗng tâm.
- Ph̯n giͷa: Nhân tӫy cҩu tҥo bҵng chҩt keo. Nhân tӫy có tính chҩt bán dӏch, cho
SKpSÿƭDÿӋPFyWtQKÿjQKӗi.
1.1.5 +͏WK͙QJGk\FK̹QJ
&KӭFQăQJ JL~SOjPWăQJÿӝYӳQJFӫDFӝWVӕQJEDRJӗPGk\FKҵQJGӑFWUѭӟFGk\
FKҵQJGӑFVDXGk\FKҵQJYjQJGk\FKҵQJJLDQJDLGk\FKҵQJOLrQJDL
1.2 BiӃn dҥng cӝt sӕng.
1.2.1 Ĉ͓QKQJKƭD
³Bi͇n d̩ng c͡t s͙ng (d͓ t̵t c͡t s͙ng) là tình tr̩ng c͡t s͙ng b͓ u͙n cong v͉ bên
trái ho̿c bên ph̫i (v́o c͡t s͙ng) ho̿c b͓ cong quá mͱc v͉ SKtDWU˱ͣc hay phía
VDXGRÿyNK{QJFzQJLͷ ÿ˱ͫFFiFÿR̩QFRQJVLQKOêQK˱EuQKWK˱ͥng (cong c͡t
s͙ng)´ - Bӝ Y TӃ [8].
5
@ ክኧNG
ክኩN
GÙ
VኔO
+uQK1.3 BiӃn dҥng cӝt sӕng [100]
TUѭӡQJ hӧp Eӏ vҽo cӝt sӕng, cӝt sӕng có hình chӳ &QJѭӧc nӃXÿӍQKÿѭӡng cong
Kѭӟng vӅ bên phҧi, cӝt sӕng có hình chӳ C thuұn nӃX ÿӍQK ÿѭӡQJ FRQJ Kѭӟng vӅ
bên trái. NӃu cӝt sӕng có 2 cung uӕQFRQJÿӕi xӭng nhau thì nó sӁ có hình chӳ S
thuұn hoһc chӳ 6QJѭӧc (còn gӑi là vҽo cӝt sӕng bù trӯ) [8].
TUѭӡQJ hӧp cong cӝt sӕng, nӃXÿRҥn cӝt sӕng ngӵc uӕn cong quá nhiӅu vӅ phía
sau thì gӑi là vai so, nӃu cҧ ÿRҥn ngӵFYjÿRҥn thҳWOѭQJXӕn cong quá mӭc thì gӑi
là gù, nӃXÿRҥn cӝt sӕng thҳWOѭQJXӕn cong quá nhiӅu vӅ SKtDWUѭӟc thì gӑLOjѭӥn,
nӃXÿӝ cong sinh lý cӫa toàn bӝ cӝt sӕng giҧm thì gӑi là bҽt. NӃXÿRҥn cӝt sӕng thҳt
OѭQJPҩWÿӝ cong sinh lý thì gӑi là còng, WUѭӡng hӧSQj\WKѭӡng xuҩt hiӋn ӣ nhӳng
QJѭӡi già [8].
1.2.2 '̭XKL͏XOkPVjQJ
ĈӇ [iFÿӏnh các dҩu hiӋXOkPVjQJÿӕi vӟi vҽo cӝt sӕng cҫQTXDQViWWѭWKӃ ÿӭng
cӫDQJѭӡi bӋnh [9]. Các dҩu hiӋXOkPVjQJWKѭӡng gһp [10] là:
- Mӝt bên mӓm vai nhô cao KѫQ mӓPYDLErQÿӕi diӋn.
- Sӵ mҩWFkQÿӕi ӣ hai bên [ѭѫQJ bҧ vai.
- 7KkQQJѭӡi nghiêng sang mӝWErQNKLÿӭng thҷng.
- Cӝt sӕng cong vҽo sang mӝt bên hoһc hai bên.
- .KLF~LOѭQJ[Xҩt hiӋn ө gӗ.
- Ѭӥn hoһc gù cӝt sӕng.
- Nghiêng lӋch hoһc xoay chұu.
- Xem thêm -
.PDF 
105 
1 
75 
