I H C HU
TR
NG
IH CYD
C
Lể V N TÂM
NGHIEÂN CÖÙU NOÀNG ÑOÄ LIPOPROTEIN-ASSOCIATED
PHOSPHOLIPASE A2 HUYEÁT THANH ÔÛ BEÄNH NHAÂN
NHOÀI MAÙU NAÕO GIAI ÑOAÏN CAÁP
Chuyên ngành : N I TIM M CH
Mư s
: 62.72.01.41
TịM T T LU N ỄN TI N S Y H C
HU - 2016
Công trình đ
I H C HU - TR
Ng
ih
c hoàn thành t i:
NG
IH CYD
C
ng d n khoa h c:
1. GS.TS. HOÀNG KHÁNH
2. PTS. NGUY N DUY TH NG
Ph n bi n 1: GS.TS. HU NH V N MINH
Ph n bi n 2: TS. PH M ỊNH ÀI
Ph n bi n 3: TS. NGUY N H NG QUÂN
Lu n án đ
c b o v tr
c H i đ ng ch m lu n án c p
Vào lúc: ngày tháng n m
Có th tìm hi u lu n án t i:
- Th vi n Qu c gia;
- Trung tâm h c li u - Th vi n Tr
ng
i h c Hu
ih cYD
c Hu
i h c Hu
1
M
U
Tai bi n m ch máu não hay đ t qu não luôn là v n đ th i s
c a ngành y t
t t c các qu c gia trên th gi i b i đây là b nh lý
th n kinh có t l m c, t l t vong và t l tàn t t r t cao, tác đ ng r t
l n đ n kinh t và tâm lý ng i b nh, gia đình và toàn xã h i.
Lipoprotein-Associated Phospholipase A2 (Lp-PLA2) và
vai trò bi t đ n c a nó là m t ch t ch đi m sinh h c m i trong
b nh lý x v a đ ng m ch và viêm m ch máu đã đ c nghiên c u
trong vài n m g n đây. Lp-PLA2 là enzym đ c t o ra b i các t
bào đ n nhân, đ i th c bào, t bào lympho T, d ng bào và t bào
gan. Ngoài ra, Lp-PLA2 còn đ c t o ra t các t bào b t trong
n i m c m ch v a x và phóng thích t m ng v a x đ ng m ch.
Lp-PLA2 liên k t ch y u v i các lipoprotein cholesterol t tr ng
th p trong máu (LDL-C). Nhi u nghiên c u cho th y có m i liên
quan gi a t ng n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh và nguy c xu t
hi n các bi n c tim m ch c ng nh các bi n c m ch não trong
t ng lai.
T i Vi t Nam ch a có nghiên c u v Lp-PLA2 b nh
nhân nh i máu não, vì v y chúng tôi ti n hành đ tài ắNghiên c u
n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh b nh nhơn nh i máu nưo giai
đo n c p” v i các m c tiêu nghiên c u nh sau:
1. Xác đ nh n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh b nh nhân nh i
máu não c p trong 7 ngày đ u sau kh i phát và vai trò Lp-PLA2
trong tiên l ng nguy c nh i máu não.
2. Kh o sát m i liên quan gi a n ng đ Lp-PLA2 huy t
thanh v i tình tr ng lâm sàng, b dày l p n i trung m c đ ng m ch
c nh qua siêu âm và m c đ t n th ng mô não trên hình nh ch p
c t l p vi tính.
2
3. B c đ u xây d ng mô hình d báo nh i máu não d a
trên s k t h p các y u t nguy c truy n th ng v i các ch t ch
đi m sinh h c viêm.
óng góp m i c a lu n án:
Lu n án góp ph n nghiên c u ch t ch đi m viêm m i đ c hi u cho
m ch máu x v a trên b nh nhân nh i máu não t i Vi t Nam. N ng đ LpPLA2 huy t thanh t ng cao là y u t d báo cho tình tr ng x v a đ ng
m ch và nguy c nh i máu não trong giai đo n c p. ánh giá s m n ng đ
Lp-PLA2 huy t thanh còn giúp tiên l ng m c đ n ng v lâm sàng và
m c đ t n th ng mô não b thi u máu, t đó đ ra chi n l c đi u tr thích
h p, gi m thi u t n th ng ch c n ng th n kinh và t vong. Nghiên c u
còn góp ph n xây d ng mô hình d báo nh i máu não d a trên các y u t
nguy c truy n th ng và các ch t ch đi m sinh h c viêm đ c hi u.
C u trúc c a lu n án: G m 113 trang, đ t v n đ 3 trang, t ng
quan tài li u 30 trang, đ i t ng và ph ng pháp nghiên c u 23 trang,
k t qu nghiên c u 24 trang, bàn lu n 30 trang, k t lu n 2 trang, ki n
ngh 1 trang. Lu n án có 33 b ng, 13 bi u đ , 12 hình, 3 s đ , 139 tài
li u tham kh o: 37 tài li u ti ng Vi t, 102 tài li u ti ng Anh.
3
Ch
ng 1. T NG QUAN TÀI LI U
1.1. T NG QUAN NH I MÁU NÃO
1.1.1. nh ngh a và phân lo i nh i máu não
Nh i máu não (NMN) là m t th c a tai bi n m ch máu não
(TBMMN). TBMMN là d u hi u phát tri n nhanh chóng trên lâm
sàng c a m t r i lo n khu trú ch c n ng não, kéo dài trên 24 gi và
th ng do nguyên nhân m ch máu.
Nh i máu não là tình tr ng t bào não b t n th ng và ch t
không h i ph c b i các nguyên nhân chính là t c m ch, huy t kh i
và co m ch. V ph ng di n lâm sàng, nh i máu não đ c chia thành
ba giai đo n:
- Giai đo n c p
: Trong tu n đ u sau kh i b nh.
- Giai đo n bán c p: Tu n th hai đ n tu n th t .
- Giai đo n m n
: Sau tu n th t .
1.1.2. Sinh lý b nh h c nh i máu não
Hai c ch c b n tham gia vào quá trình gây thi u máu não là
c ch ngh n m ch (huy t kh i, t c m ch) và c ch huy t đ ng.
1.2. T NG QUAN Lp-PLA2
1.2.1. C u trúc Lp-PLA2
Lp-PLA2 là m t enzym có tr ng l ng phân t 45,4 kDa. Ngu n
s n sinh ch y u Lp-PLA2 là t bào đ n nhân, đ i th c bào, t bào
lympho T, d ng bào và t bào gan, các t bào này c ng liên quan đ n
b nh sinh t o m ng v a x thành đ ng m ch và ti n tri n c a x v a đ ng
m ch. ng i, Lp-PLA2 đ c liên k t ch y u v i LDL-C.
1.2.2. Vai trò sinh x v a đ ng m ch c a Lp-PLA2
Lp-PLA2 th y phân các phospholipid đã oxy hóa c a LDL thành
hai ch t trung gian hóa h c có ho t tính sinh h c m nh là axit béo t do
oxy hóa và lysophosphatidylcholin (lyso-PC), lyso-PC đ c bi t đ n là
nhân t chính thúc đ y quá trình r i lo n ch c n ng n i m c m ch máu.
Lyso-PC gây hóa ng đ ng t bào đ n nhân b ng cách gia t ng s l ng
th th c a các phân t k t dính hi n di n trên b m t l p n i m c m ch
4
máu và gi i phóng các cytokin nh m thu hút t bào đ n nhân thâm nh p
vào n i m c m ch. Trong n i m c m ch, các t bào đ n nhân chuy n
d ng thành đ i th c bào và th c bào các ph c h p Lp-PLA2-LDL mà
LDL đó đã đ c oxy hóa đ t o thành t bào b t. Các t bào b t đ c
hình thành ngày càng nhi u s k t t p nhau t o thành v t m và theo th i
gian s phát tri n thành m ng x v a đ ng m ch.
N ng đ Lp-PLA2 t p trung trong m ng v a càng cao thì
m ng v a càng có khuynh h ng m t tính n đ nh gây nguy c
n t v m ng v a, v sau d t o huy t kh i bám thành t đó gây
t c ngh n lòng m ch.
1.3. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U Lp-PLA2 B NH Lụ NH I
MÁU NÃO
1.3.1. Nghiên c u n c ngoƠi
Nghiên c u ARIC (2005) cho th y n ng đ Lp-PLA2 là
y u t có th d báo đ c nguy c đ t qu não trong t ng lai,
đ c l p v i n ng đ LDL. Nghiên c u Rotterdam (2005) cho th y
n ng đ Lp-PLA2 là y u t d báo đ c l p nguy c đ t qu não.
Nghiên c u c a Furie (2007) cho th y n ng đ Lp-PLA2 là y u t
d báo nguy c tái phát đ t qu não s m trong vòng sáu tháng.
Persson M (2008) cho th y n ng đ Lp-PLA2 t ng t ng quan v i
gia t ng nguy c NMN, hoàn toàn đ c l p v i các y u t nguy c
tim m ch khác (nguy c t ng đ i RR là 1,79; kho ng tin c y
(KTC) 95% là 1,16-2,76). Nghiên c u NOMAS (2009) nh n th y
n ng đ hs-CRP d báo nguy c t vong nh ng không là y u t
d báo t t v nguy c đ t qu (HR = 0,7; KTC 95% 0,34–1,32);
ng c l i, n ng đ Lp-PLA2 cho nguy c đ t qu tái phát g p 2,1
l n (HR = 2,1; KTC 95% 1,04–4,18).
1.3.1. Nghiên c u trong n c
T i Vi t Nam, ch a có nghiên c u nào v vai trò n ng đ
Lp-PLA2 đ i v i b nh lý nh i máu não.
5
Ch
2.1.
ng 2.
it
IT
NG VÀ PH
NG PHỄP NGHIểN C U
ng nghiên c u
it
ng nghiên c u g m 234 ng
i t 18 tu i tr lên, phân
thành hai nhóm: nhóm b nh nhân nh i máu não c p và nhóm ch ng.
Th i gian thu th p m u nghiên c u t 10/2011 - 12/2014.
2.1.1. Nhóm b nh
G m 119 b nh nhân b nh i máu não c p l n đ u (trong 7
ngày đ u sau kh i phát) đi u tr n i trú t i Khoa N i Tim m ch và
Khoa H i s c c p c u B nh vi n Trung
ng Hu , đ ng ý tham gia
nghiên c u và không có b nh lý kèm theo nh h
ng đ n thay đ i n ng
đ Lp-PLA2 huy t thanh.
2.1.2. Nhóm ch ng
G m 115 ng
vi n Trung
i đ n khám s c kh e t i Khoa Khám B nh B nh
ng Hu , không m c các b nh lý nh h
ng đ n thay đ i
n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh và đ ng ý tham gia nghiên c u.
2.2. Ph
ng pháp nghiên c u
2.2.1. Thi t k nghiên c u: mô t , c t ngang có so sánh v i nhóm ch ng.
2.2.2. Cách th c ch n m u
Áp d ng công th c tính c m u
cl
ng m t t l .
Trong đó pLp-PLA2 = 0,79 (theo Cojocaru I.M, t l t ng n ng đ LpPLA2 là 79%), Z1-
/2
= 1,96, d = 0,08.
nLp-PLA2 1,962 .
0,79 (1 - 0,79)
100
0,082
Nh v y, c m u trong nghiên c u t i thi u 100. Th c t , chúng tôi
ti n hành nghiên c u 119 b nh nhân.
6
2.2.3. Khám lâm sàng
- ánh giá tình tr ng r i lo n ý th c b ng thang đi m Glasgow,
chia thành hai nhóm: 3-8 đi m và 9-15 đi m.
- ánh giá m c đ n ng đ t qu não qua thang đi m đ t qu
c a Vi n S c kh e qu c gia Hoa K (National Institutes of Health
Stroke Scale-NIHSS), chia làm hai nhóm: nh và v a (< 15 đi m),
n ng (≥ 15 đi m).
2.2.4. ánh giá b dày l p n i trung m c đ ng m ch c nh qua
siêu âm
S d ng máy siêu âm Acuson Antares hãng SIEMENS do
c s n xu t v i đ u dò t n s 7-10 MHz, đ t t i khoa Th m dò ch c
n ng b nh vi n Trung ng Hu .
2.2.5. ánh giá th tích vùng nh i máu não qua ch p c t l p vi
tính s não
S d ng máy ch p c t l p vi tính hi u HiSpeed Dual 2 dãy
c a hãng GE do Hoa K s n xu t, đ t t i khoa Ch n đoán hình nh
b nh vi n Trung ng Hu .
2.2.6. Xét nghi m Lp-PLA2
nh l ng n ng đ huy t thanh theo k thu t ELISA trên
máy sinh hóa mi n d ch Evolis Twin plus do
c s n xu t, đ t t i
khoa Hóa sinh b nh vi n Trung ng Hu .
2.2.7. Ph ng pháp x lý s li u
D li u đ c x lý b ng ph n m m th ng kê SPSS phiên b n
20.0, MedCalc phiên b n 12.5 và ph n m m R phiên b n 3.1.2.
7
Ch
3.1.
ng 3. K T QU NGHIểN C U
c đi m chung
B ng 3.1.
c đi m tu i, gi i gi a nhóm b nh và nhóm ch ng
Nhóm b nh
Nhóm ch ng
(n = 119)
(n = 115)
Tu i (n m)
66,03 ± 12,12
63,49 ± 11,26
Nam
69 (58,0%)
66 (57,4%)
N
50 (42,0%)
49 (42,6%)
M ts y ut
p
> 0,05
> 0,05
Không có s khác bi t có ý ngh a v tu i và t l nam n
gi a nhóm b nh và nhóm ch ng.
3.2. N ng đ Lp-PLA2 huy t thanh
trò trong tiên l
b nh nhân NMN c p và vai
ng nguy c NMN
3.2.1. N ng đ Lp-PLA2 huy t thanh
b nh nhân NMN
B ng 3.2. N ng đ Lp-PLA2 huy t thanh nhóm b nh và nhóm ch ng
Thông s
Lp-PLA2
(IU/ml)
Nhóm b nh
Nhóm ch ng
(n=119)
(n=115)
X ± SD
26,19 ± 20,50
Trung v
22,03
Kho ng t phân v
T ng Lp-PLA2
p
10,89 ± 5,19 < 0,001
10,23
(13,89 – 31,40) (6,96 – 14,21)
62 (52,1%)
3 (2,6%)
Giá tr trung bình và trung v n ng đ Lp-PLA2
< 0,001
< 0,001
nhóm b nh
cao h n nhóm ch ng có ý ngh a.
3.2.2. Vai trò Lp-PLA2 huy t thanh trong tiên l
3.2.2.1. Nguy c NMN theo tam phân v Lp-PLA2
ng nguy c NMN
8
B ng 3.3. T s chênh nguy c NMN theo tam phân v Lp-PLA2
Lp-PLA2 (IU/ml)
Tam phơn v Tam phơn v
d i
gi a
≤ 8,28
8,29 – 12,92
(n = 50)
(n = 53)
Tam phân
v trên
≥ 12,93
(n = 131)
Mô hình 1
OR Lp-PLA2 đ c l p
Kho ng tin c y 95%
Giá tr p
1,00
(tham chi u)
1,14
0,47 – 2,77
> 0,05
7,75
3,66 – 16,42
< 0,05
Mô hình 2 *
OR đi u ch nh
Kho ng tin c y 95%
Giá tr p
1,00
(tham chi u)
1,16
0,47 – 2,84
> 0,05
7,78
3,66 – 16,56
< 0,05
Mô hình 3 **
OR đi u ch nh
Kho ng tin c y 95%
Giá tr p
1,00
(tham chi u)
0,91
0,32 – 2,58
> 0,05
7,12
2,99 – 16,96
< 0,05
1,00
(tham chi u)
0,89
0,29 – 2,72
6,75
2,65 – 17,19
> 0,05
< 0,05
T s chênh
(OR)
Mô hình 4 ***
OR đi u ch nh
Kho ng tin c y 95%
Giá tr p
* Mô hình 2: OR đi u ch nh b i tu i, gi i tính
** Mô hình 3: OR đi u ch nh b i mô hình 2 và t ng huy t áp, hút
thu c lá, đái tháo đ ng, u ng r u, LDL-C, HDL-C, BMI
*** Mô hình 4: OR đi u ch nh b i mô hình 3 và hs-CRP
Có s gia t ng ý ngh a t s chênh tam phân v trên so v i tam
phân v d i trong t t c các mô hình.
9
3.2.2.2. Phân tích h i qui logistic m i liên quan gi a m t s YTNC
trong tiên l
ng NMN
B ng 3.4. H i quy đa bi n logistic m i liên quan gi a m t s YTNC
trong tiên l
ng NMN
T s chênh
Kho ng tin
(OR)
c y 95%
< 0,001
4,76
2,12 – 10,69
1,39
< 0,05
4,00
1,58 – 10,16
0,34
> 0,05
1,41
0,52 – 3,81
Gi m HDL-C
1,15
< 0,05
3,16
1,35 – 7,39
T ng hs-CRP
-2,08
< 0,001
0,12
0,04 – 0,42
T ng Lp-PLA2
-3,86
< 0,001
0,02
0,01 – 0,08
H ng s
3,31
< 0,001
27,48
Y u t nguy c
H s B
p
T ng huy t áp
1,56
Hút thu c lá
U ng r
u
T ng huy t áp, hút thu c lá, gi m HDL-C, t ng hs-CRP và
t ng Lp-PLA2 là nh ng y u t đ c l p trong d báo NMN.
B ng 3.5. Di n tích d
iđ
ng cong ROC c a n ng đ Lp-PLA2 và
hs-CRP huy t thanh trong tiên l
Di n tích
Lp-PLA2
(IU/ml)
hs-CRP (mg/l)
i mc t
ng NMN
nh y
đ c hi u
p
0,83
19,11
62%
94%
< 0,001
0,76
2,41
60%
86%
< 0,001
Xét nghi m Lp-PLA2 huy t thanh có đ chính xác cao h n
xét nghi m hs-CRP huy t thanh trong tiên l
ng NMN.
10
Bi u đ 3.1. Di n tích d i đ ng cong ROC c a n ng đ Lp-PLA2
huy t thanh trong tiên l ng NMN
3.2.2.3. Di n tích d i đ ng cong ROC c a n ng đ Lp-PLA2 huy t
thanh trong tiên l ng nh i máu não
B ng 3.6. Nguy c NMN t i đi m c t theo ROC c a Lp-PLA2
i m c t Lp-PLA2
Nhóm b nh
Nhóm ch ng
p
theo ROC
(n = 119)
(n = 115)
≥ 19,11 IU/ml
75 (63,0%)
7 (6,1%)
< 0,001
< 19,11 IU/ml
44 (37,0%)
108 (93,9%)
T su t chênh
OR = 26,29
Kho ng tin c y 95%
11,24 – 61,54
Ng i có n ng đ Lp-PLA2 ≥ 19,11 IU/ml có nguy c NMN cao
g p 26 l n so v i ng i có n ng đ Lp-PLA2 d i m c này.
B ng 3.7. Nguy c NMN t i giá tr t i giá tr đi m c t t i u theo
ROC c a Lp-PLA2 k t h p hs-CRP
T s
Kho ng tin
i m c t theo ROC
p
chênh (OR)
c y 95%
Lp-PLA2 ≥ 19,11 IU/ml và
71,84
< 0,001 9,69 – 532,29
hs-CRP ≥ 2,41 mg/l
Lp-PLA2 < 19,11 IU/ml và
0,05
< 0,001 0,02 – 0,09
hs-CRP < 2,41 mg/l
11
Nguy c NMN gia t ng khi k t h p n ng đ Lp-PLA2 và hsCRP t i ng ng có giá tr đi m c t theo ROC.
3.2.2.5. K t h p di n tích d i đ ng cong ROC gi a các y u t
nguy c truy n th ng v i n ng đ Lp-PLA2 và hs-CRP huy t thanh
trong tiên l ng NMN
B ng 3.8. K t h p đ ng cong ROC gi a các YTNC truy n th ng
v i Lp-PLA2 và hs-CRP trong tiên l ng NMN
Y u t nguy c
Y ut
Y u t truy
Y u t truy
Y u t truy
Lp-PLA2
Di n tích
truy n th ng
n th ng + hs-CRP
n th ng + Lp-PLA2
n th ng + hs-CRP +
0,78
0,85
0,89
0,92
Kho ng tin
c y 95%
0,72 – 0,84
0,79 – 0,89
0,85 – 0,94
0,88 – 0,95
p
< 0,05
K t h p n ng đ hs-CRP và Lp-PLA2 v i các YTNC truy n
th ng cho giá tr di n tích d i đ ng cong ROC l n nh t giúp gia
t ng tiên l ng NMN.
3.3. M i liên quan gi a Lp-PLA2 v i tình tr ng lâm sàng, b dày
l p n i trung m c đ ng m ch c nh và th tích NMN
3.3.1. Liên quan Lp-PLA2 huy t thanh v i tình tr ng lâm sàng
B ng 3.9. M i liên quan gi a Lp-PLA2 và Glasgow
Giá tr Lp-PLA2
(IU/ml)
Thang đi m Glasgow
3 – 8 đi m
9 – 15 đi m
(n = 10)
(n = 109)
p
X ± SD
58,43 ± 42,54
23,24 ± 14,26
< 0,05
Trung v
Kho ng t phân v
36,98
26,53 – 95,63
21,05
13,51 – 29,62
< 0,05
Có m i t ng quan ngh ch gi a Lp-PLA2 và Glasgow
(r = -0,53; p < 0,05)
12
B ng 3.10. M i liên quan gi a Lp-PLA2 và NIHSS
Giá tr Lp-PLA2
(IU/ml)
Thang đi m NIHSS
Nh và v a < 15
(n = 90)
N ng ≥ 15
(n = 29)
p
X ± SD
21,93 ± 13,67
39,44 ± 30,60
< 0,05
Trung v
Kho ng t phân v
20,31
(11,40 – 27,28)
28,17
(22,26 – 34,46)
< 0,05
Có m i t ng quan thu n gi a Lp-PLA2 và NIHSS
(r = 0,51; p < 0,05)
13
3.3.2. Liên quan n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh v i b dày l p n i
trung m c đ ng m ch c nh
B ng 3.11. Liên quan Lp-PLA2 huy t thanh v i IMT đ ng m ch c nh
Lp-PLA2 bình th ng Lp-PLA2 t ng
Giá tr IMT
≤ 21,29 IU/ml
> 21,29 IU/ml
p
(mm)
(n = 13)
(n = 24)
1,49 ± 1,23
2,19 ± 1,18
> 0,05
X ± SD
Logarit hóa
Trung v
Kho ng t phân v
Có m i t
p < 0,05)
0,07 ± 0,29
0,90
0,70 – 1,70
0,28 ± 0,25
2,00
1,30 – 2,88
< 0,05
< 0,05
ng quan thu n gi a Lp-PLA2 v i IMT (r = 0,47;
3.3.3. Liên quan n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh v i th tích NMN
B ng 3.12. Liên quan Lp-PLA2 huy t thanh v i th tích NMN
Lp-PLA2 bình th ng Lp-PLA2 t ng
Th tích nh i máu
≤ 21,29 IU/ml
> 21,29 IU/ml
p
não
(n = 57)
(n = 62)
Th tích nh i máu
1,40 (0,38-3,69)
11,00 (2,64-35,79) < 0,05
não (ml)
Th nh i máu
0,59 (0,23-1,76)
1,08 (0,36-2,58) < 0,05
khuy t (ml)
Th nh i máu không
8,32 (3,64-19,04)
20,70 (6,79-48,13) < 0,05
khuy t (ml)
Có m i t ng quan thu n gi a Lp-PLA2 v i th tích NMN
(r = 0,58; p < 0,05)
14
3.4. Xơy d ng mô hình d báo NMN d a trên s k t h p các y u
t nguy c truy n th ng v i các ch t ch đi m sinh h c viêm
B ng 3.13. Các mô hình d báo nh i máu não qua phân tích BMA
Xác su t S
y u t trung l ch
Mô
Mô Mô hình Mô hình Mô hình
nguy c bình chu n hình 1 hình 2
3
4
5
(p!=0) (EV) (SD)
H s ch n
100 -2,841 2,42 -4,5230 -0,5062 -5,5015 -1,4479 -4,5922
(Intercept)
Tu i ≥ 60
4,6 -0,012 0,11
Gi i (nam)
6,4 -0,031 0,17
T ng huy t áp
100,0 1,455 0,41 1,4550 1,4576 1,4429 1,4523 1,4295
Hút thu c lá
98,2 1,559 0,51 1,5269 1,6317 1,6916 1,8279 1,2621
ái tháo đ ng
3,9 -0,004 0,09
U ng r u
10,1 0,076 0,29
0,6275
LDL-C
11,6 0,032 0,11
0,2713 0,2853
HDL-C
5,4 -0,014 0,09
BMI
43,8 -0,083 0,11
-0,1890
-0,1943
hs-CRP
100,0 0,228 0,07 0,2281 0,2284 0,2229 0,2244 0,2300
Lp-PLA2
100,0 0,162 0,03 0,1610 0,1603 0,1671 0,1670 0,1626
S y u t nguy c
4
5
5
6
5
(nVar)
Tiêu chu n thông
-1076,29 -1075,87 -1072,97 -1072,78 -1072,33
tin Bayes (BIC)
Xác su t xu t
0,321 0,259 0,061
0,055
0,044
hi n mô hình
(post prob)
15
Phân tích BMA l a ch n đ
c 5 mô hình t i u trong t ng s
15 mô hình d báo nh i máu não. Mô hình 1 đ
vì có s l
c xem là t i u nh t
ng y u t nguy c ít nh t (g m t ng huy t áp, hút thu c
lá, hs-CRP, Lp-PLA2), đ ng th i giá tr tiêu chu n thông tin
Bayesian là nh nh t (-1076,29) và xác su t xu t hi n mô hình là l n
nh t (32,1%).
Bi u đ 3.2. Xác su t xu t hi n các y u t nguy c trong 15 mô hình
d báo nh i máu não qua phân tích BMA
T ng huy t áp, hút thu c lá, hs-CRP và Lp-PLA2 là 4 y u t
nguy c có xác su t xu t hi n nhi u nh t trong 15 mô hình d báo NMN.
16
Ch
ng 4. BÀN LU N
c đi m chung
B ng 3.1 cho th y tu i trung bình c a b nh nhân NMN là
66,03 ± 12,12 tu i, nam gi i có 69 tr ng h p chi m t l 58%, n
gi i có 50 tr ng h p, chi m t l 42%.
Nghiên c u c a Elkind M.S.V và cs bao g m 467 b nh nhân
nh i máu não trên 40 tu i t i Hoa K n m 2009 cho th y: đ tu i
trung bình b nh nhân là 68,9± 12,7 tu i, nam gi i chi m t l
45,4%. Nghiên c u c a Persson M. cho th y nam gi i chi m 53,3%.
4.1.
4.2. N ng đ Lp-PLA2 huy t thanh b nh nhân nh i máu não
giai đo n c p vƠ vai trò trong tiên l ng nguy c NMN
4.2.1. N ng đ Lp-PLA2 huy t thanh nhóm nghiên c u
K t qu
b ng 3.2 cho th y trung bình c ng nh trung v c a
Lp-PLA2 huy t thanh nhóm b nh là 26,19 ± 20,25 IU/ml cao h n so
v i nhóm ch ng 10,89 ± 5,19 IU/ml có ý ngh a th ng kê (p < 0,001).
Cojocaru I.M và cs cho th y nh ng b nh nhân nh i máu não và
có ph n ng viêm n ng có n ng đ Lp-PLA2 cao h n so v i nhóm
ch ng (p<0,001). Nghiên c u c a Kara H. và cs (2014) trên 102 b nh
nhân nh i máu não c p và 98 tr ng h p không đ t qu não làm nhóm
ch ng, cho th y n ng đ Lp-PLA2 nhóm nh i máu não cao h n nhóm
ch ng.có ý ngh a th ng kê (p < 0,001).
4.2.2. Vai trò Lp-PLA2 huy t thanh trong tiên l ng nguy c nh i
máu não
4.2.2.1. Nguy c nh i máu não theo tam phân v n ng đ Lp-PLA2
B ng 3.3 cho th y s gia t ng n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh
s làm gia t ng nguy c nh i máu não. Chúng tôi nh n th y mô
hình 1, tam phân v trên v i n ng đ Lp-PLA2 huy t thanh ≥ 12,93
IU/ml so v i tam phân v th p nh t có 131 tr ng h p chi m t l
17
56% nguy c nh i máu não OR là 7,75 l n v i KTC 95% 3,66 –
16,42 (p < 0,05).
mô hình 4, t s chênh đ c đi u ch nh b i mô hình 3 và
hs-CRP là 6,75 tam phân v trên so v i tam phân v d i v i KTC
2,65 – 17,19 (p < 0,05).
Nghiên c u ARIC, cho th y gia t ng n ng đ Lp-PLA2 có
liên quan v i nguy c g p đôi nh i máu não, n ng đ Lp-PLA2
tam phân v trên so v i tam phân v d i v i t s nguy c 2,23 (95%
KTC 1,38-3,34).
Nghiên c u Rotterdam, cho th y t s nguy c (HR) sau khi
đ c đi u ch nh tu i, gi i t phân v th 2, 3 và l n l t là 1,06; 1,56
và 1,97 (p = 0,02). Sau khi đi u ch nh các y u t nguy c đ t qu não, t
s nguy c t ng ng l n l t là 1,08; 1,58 và 1,97 (p = 0,03).
Persson M. và cs, cho th y nguy c t ng đ i (RR) sau khi
đi u ch nh các y u t nguy c và hs-CRP, c a ho t đ Lp-PLA2
tam phân v trên so v i tam phân v d i đ i v i nguy c đ t qu
thi u máu não là 1,94; KTC 1,15 – 3,26 và t ng ng v i n ng đ
Lp-PLA2 là 1,92; KTC 95% 1,20 – 3,10.
4.2.2.2. Phân tích h i quy logistic liên quan gi a m t s y u t nguy
c trong tiên l ng nh i máu não
K t qu
b ng 3.4. cho th y có 5 y u t nguy c g m
t ng huy t áp, hút thu c lá, gi m HDL-C, t ng hs-CRP và t ng
Lp-PLA2 là nh ng y u t đ c l p th c s có giá tr tiên l ng
nh i máu não (p < 0,05).
Nghiên c u ARIC, cholesterol LDL không t ng quan v i
NMN nh ng l i t ng quan trong b nh m ch vành đi u này có th
ph n ánh s khác bi t quan tr ng v đ c tính sinh lý b nh c a nh ng
r i lo n này. B nh m ch vành th ng do XV M, đ c tính b nh lý
quan tr ng là s t ng sinh n i m c và l ng đ ng lipid. Ng c l i,
18
NMN do nh ng r i lo n khác nhau, bao g m thuyên t c t tim ho c t
đ ng m ch ch , x v a đ ng m ch c nh và b nh m ch máu c a nh ng
đ ng m ch nh trong s .
4.2.2.3. Di n tích d i đ ng cong ROC c a n ng đ Lp-PLA2 huy t
thanh trong tiên l ng nh i máu não
K t qu b ng 3.6 cho th y, đi m c t Lp-PLA2 theo ROC là
19,11 IU/ml, thì ng
i có n ng đ Lp-PLA2 ≥ 19,11 IU/ml có nguy
c NMN cao g p 26 l n so v i ng
i có n ng đ Lp-PLA2
d
i
m c này (p < 0,05).
Nguy c nh i máu não gia t ng khi k t h p n ng đ LpPLA2 và hs-CRP t i ng
v y, ng
ng trên giá tr đi m c t theo ROC. Nh
i có n ng đ Lp-PLA2 ≥ 19,11 IU/ml và hs-CRP ≥ 2,41
mg/l có nguy c nh i máu não cao g p 71 l n so v i ng
đ Lp-PLA2 và hs-CRP
d
i có n ng
i m c này.
Cojocaru I.M và cs (2009), cho th y: Các b nh nhân b đ t
qu do thi u máu não v i ph n ng viêm n ng bi u hi n Lp-PLA2
v i n ng đ cao v i t l cao h n so v i nh ng b nh nhân b đ t qu
thi u máu não mà không đi kèm v i ph n ng viêm (RR 1.97; KTC
95% 0.9237 – 2.378; p<0,18).
3.2.2.5. K t h p di n tích d i đ ng cong ROC gi a các y u t
nguy c truy n th ng v i n ng đ Lp-PLA2 và hs-CRP huy t thanh
trong tiên l ng NMN
B ng 3.8 cho th y, k t h p Lp-PLA2 và hs-CRP v i các YTNC
truy n th ng thì di n tích d i đ ng cong l n nh t là 0,92, do đó gia
t ng giá tr tiên l ng NMN cao nh t (p < 0,05).
Nghiên c u ARIC cho th y di n tích d i đ ng cong (AUC)
các b nh nhân là 0,747 khi s d ng nh ng YTNC truy n th ng. Khi
b sung CRP vào các YTNC truy n th ng, giá tr di n tích d i đ ng
cong t ng lên 0,759, v i s t ng toàn b vào kho ng 0,012. Khi Lp –
- Xem thêm -
.PDF 
54 
72 
82 
