Tài liệu Nghiên cứu một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giao nhận hàng hóa quốc tế của công ty m&p quốc tế

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr­êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi ----------------------------------------------- ĐỖ THẾ BẢO NGHIÊN CỨU MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HOÁ QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY M&P QUỐC TẾ LuËn V¨n Th¹c SÜ Khoa Häc CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH Hµ Néi – 2005 Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr­êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi ----------------------------------------------- ĐỖ THẾ BẢO NGHIÊN CỨU MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HOÁ QUỐC TẾ CỦA CÔNG TY M&P QUỐC TẾ LuËn V¨n Th¹c SÜ Khoa Häc CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN PGS – TS. NGUYỄN VĂN NGHIẾN Hµ Néi - 2005 -1- PhÇn më ®Çu 1. Lý do lùa chän ®Ò tµi: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sù giao th­¬ng vµ trao ®æi hµng hãa quèc tÕ ngµy cµng t¨ng ®· kÐo theo sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña mét lÜnh vùc kinh doanh ®ã lµ ngµnh giao nhËn hµng hãa quèc tÕ (GNHHQT). T¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn, ngµnh GNHHQT ®· kh«ng cßn xa l¹ g× ®èi víi ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ c¸c n­íc nµy víi sù tham gia gãp mÆt cña nhiÒu tËp ®oµn giao nhËn lín cã lÞch sö thµnh lËp tõ hµng tr¨m n¨m nay. Nã gióp cho hµng hãa cña c¸c n­íc nãi trªn trë lªn c¹nh tranh h¬n khi c¸c hµng hãa nµy cã thÓ ®­îc giao tíi mäi ngâ ng¸ch cña thÕ giíi víi chi phÝ rÎ nhÊt, nhanh chãng nhÊt vµ an toµn nhÊt. §ång thêi, c¸c tËp ®oµn nh­ vËy còng t¹o ra ®­îc nhiÒu lîi Ých kinh tÕ v« cïng to lín cho nh÷ng n¬i mµ nã ®Æt c¨n cø hËu cÇn chÝnh ®Ó thu hót hµng hãa trung chuyÓn tõ c¸c n­íc xung quanh ®i thÕ giíi vµ ng­îc l¹i th«ng qua mét m¹ng l­íi giao nhËn réng lín tr¶i dµi trªn nhiÒu quèc gia bao gåm mét lo¹t c¸c c«ng ty con, chi nh¸nh hay ®¹i diÖn cña tËp ®oµn t¹i mçi quèc gia ®ã. C¸c c¨n cø hËu cÇn nh­ vËy hiÖn nay ®ang ®­îc ®Æt t¹i mét sè c¶ng chÝnh t¹i khu vùc §«ng Nam ¸ nh­ Singapore, HongKong, Port Kelang cña Malaysia hay c¶ng Shanghai cña Trung Quèc, Los Angeles cña Mü, Hamburg hay Rotterdam cña Ch©u ©u. T¹i ViÖt Nam, lÜnh vùc nµy chØ míi ®­îc ph¸t triÓn ch­a l©u nhê vµo sù du nhËp cña mét sè c¸c tËp ®oµn n­íc ngoµi nãi trªn ®ång thêi víi sù ra ®êi cña nhiÒu c«ng ty GNHHQT cña ViÖt Nam. Víi mét vÞ trÝ ®Þa lý v« cïng thuËn lîi bao gåm nhiÒu c¶ng biÓn tr¶i dµi suèt tõ B¾c chÝ Nam vµ n»m ë trung t©m cña tuyÕn ®­êng giao th­¬ng hµng h¶i quèc tÕ cña khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi lµ §«ng Nam ¸ - Trung Quèc vµ NhËt B¶n, ViÖt Nam hoµn toµn cã ®ñ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó -2- thóc ®Èy ngµnh GNHHQT cña m×nh ph¸t triÓn mang tÇm cì quèc tÕ vµ tõ ®ã lµm tiÒn ®Ò ®Ó ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét trong nh÷ng n¬i thu hót hµng hãa trung chuyÓn chÝnh cña khu vùc vµ thÕ giíi, t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi d©n vµ ®em vÒ nh÷ng nguån thu ngo¹i tÖ lín cho ®Êt n­íc. Cïng n»m trong mét môc ®Ých ®ã, ®Ò tµi “ Nghiªn cøu mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ cña c«ng ty M&P Quèc tÕ ” lµ mét ®Ò tµi mang tÝnh cÊp thiÕt nh»m ®­a ra c¸i nh×n tæng thÓ hoµn chØnh vÒ mét c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ mang nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ s¾c th¸i riªng cña ViÖt Nam víi nh÷ng mÆt ®­îc vµ ch­a ®­îc cña nã vµ tõ ®ã ®Ó ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh GNHHQT nãi chung t¹i ViÖt Nam. 2. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi: §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu mét sè c¬ së lý luËn c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp vµ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trªn c¬ së ®ã ph©n tÝch thùc tr¹ng vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng GNHHQT cña c«ng ty M&P Quèc tÕ. 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: §èi t­îng nghiªn cøu: §Ò tµi nghiªn cøu tæng qu¸t nh÷ng vÊn ®Ò vÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty GNHHQT M&P. Ph¹m vi nghiªn cøu: Ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ diÔn ra ë ViÖt Nam vµ thùc hiÖn bëi c«ng ty M&P Quèc tÕ. Giai ®o¹n nghiªn cøu: §Ò tµi nghiªn cøu ho¹t ®éng GNHHQT cña c«ng ty M&P Quèc tÕ tõ n¨m 2002 ®Õn nay. 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: Ph­¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu: Trùc tiÕp lÊy sè liÖu bao gåm c¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, qui tr×nh nghiÖp vô ë c¸c phßng ban kÕ to¸n, tµi chÝnh, khai th¸c, nghiÖp vô cña c«ng ty, hoÆc th«ng qua pháng vÊn c¸c -3- kh¸ch hµng, ®èi t¸c vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®ang ho¹t ®éng trong cïng lÜnh vùc, hoÆc thu thËp sè liÖu tõ c¸c nguån t¹p chÝ vµ s¸ch chuyªn ngµnh, internet. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, ph­¬ng ph¸p chñ yÕu ®­îc sö dông lµ ph­¬ng ph¸p so s¸nh sè liÖu kú nµy vµ kú tr­íc, cña c«ng ty vµ trung b×nh cña ngµnh, tõ ®ã thÊy ®­îc sù t¨ng gi¶m cña c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ qua c¸c thêi gian còng nh­ c¸c mèc kh¸c nhau. 5. Giíi thiÖu kÕt cÊu luËn v¨n: §Ò tµi ®­îc chia thµnh 3 ch­¬ng nh­ sau: Ch­¬ng 1: C¬ së lý thuyÕt víi 4 phÇn chÝnh, bao gåm: - Lý luËn chung vÒ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc GNHHQT - Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng GNHHQT ë ViÖt Nam. - HiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp GNHHQT nãi riªng. - Tãm l­îc ch­¬ng 1 Ch­¬ng 2: Ph©n tÝch hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty M&P Quèc tÕ víi víi 3 phÇn chÝnh, bao gåm: - Giíi thiÖu vÒ c«ng ty M&P Quèc tÕ. - TÝnh to¸n vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty giai ®o¹n n¨m 2002-2004. - Tãm l­îc ch­¬ng 2 bao gåm kÕt luËn vµ ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Ch­¬ng 3: §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng GNHHQT cña c«ng ty M&P Quèc tÕ víi 6 phÇn chÝnh, bao gåm: - Nhãm gi¶i ph¸p më thªm mét sè tuyÕn vËn t¶i míi. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ c¶i tiÕn vµ hîp lý hãa c¸c kh©u ho¹t ®éng. - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ t¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing. -4- - Nhãm gi¶i ph¸p vÒ liªn kÕt vµ hîp t¸c trong n­íc vµ quèc tÕ. - Sù c¶i thiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty khi ¸p dông ®ång thêi 4 nhãm gi¶i ph¸p. - Tãm l­îc ch­¬ng 3. 5. §ãng gãp míi cña luËn v¨n: LuËn v¨n ®· ®­a ra c¸c ®¸nh gi¸ vµ nh×n nhËn míi vÒ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc GNHHQT t¹i ViÖt Nam, cã liªn hÖ tíi c¸c ®iÒu kiÖn vµ tiªu chuÈn chung cña thÕ giíi còng nh­ ®Æc thï riªng cña ViÖt Nam ®Ó tõ ®ã, nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy th«ng qua m« h×nh thùc tÕ ®ang diÔn ra t¹i c«ng ty M&P Quèc tÕ. -5- Ch­¬ng 1 C¬ së lý thuyÕt 1.1 – Lý luËn chung vÒ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn hµng hãa quèc tÕ (International Freight Forwarder): 1.1.1- Kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn hµng hãa quèc tÕ: Giao nhËn hµng hãa quèc tÕ (GNHHQT) ®ã lµ viÖc dÞch chuyÓn s¶n phÈm tõ n¬i s¶n xuÊt hoÆc tõ n¬i chøa cña nhµ xuÊt khÈu ®Õn ®Ých cuèi cïng ë n­íc ngoµi hoÆc ng­îc l¹i. §©y lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p vµ v× thÕ viÖc sö dông c¸c dÞch vô cña mét c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ cã nhiÒu thuËn lîi vµ th­êng lµ mét sù chän lùa ®­îc ®Ò xuÊt cho c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n vµ hµng hãa kh¸c, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c thÞ tr­êng khã kh¨n hoÆc ch­a tõng tr¶i nghiÖm qua ch¼ng h¹n nh­ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Cã thÓ ®Þnh nghÜa doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn hµng hãa quèc tÕ lµ mét doanh nghiÖp hµnh ®éng thay mÆt nhµ xuÊt khÈu ®Ó dµn xÕp c¸c dÞch vô vËn t¶i. Hä lµm cho viÖc dÞch chuyÓn quèc tÕ cña hµng hãa ®­îc thuËn tiÖn nhê vµo viÖc cung cÊp mét sù t­ vÊn, qu¶n trÞ vµ c¸c dÞch vô vËt chÊt trªn qui m« réng tíi nhµ xuÊt khÈu. C¸c c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ lµ c¸c chuyªn gia trong vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc vµ lµ n¬i thÝch hîp cho lùa chän ph­¬ng ph¸p vËn t¶i phï hîp nhÊt cho lo¹i hµng hãa vµ ®Ých ®Õn cuèi cïng víi chi phÝ thÊp nhÊt. HÇu hÕt c¸c c«ng ty giao nhËn cai qu¶n viÖc vËn t¶i ®­êng bé, ®­êng biÓn vµ ®­êng hµng kh«ng nh­ng th­êng cã c¸c bé phËn t¸ch biÖt. Cã mét sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ vµ c«ng ty giao nhËn hµng hãa th«ng th­êng ch¼ng h¹n nh­ c«ng ty “giao nhËn -6- vµ khai thuª h¶i quan - Customs Broker” ®ã lµ c¸c c«ng ty giao nhËn nµy kh«ng cã sù hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm vÒ vËn t¶i quèc tÕ vµ hoÆc kh«ng cã mét m¹ng l­íi quèc tÕ cho viÖc liªn hÖ. 1.1.2 - Chøc n¨ng ho¹t ®éng chñ yÕu: Vai trß chÝnh yÕu nhÊt cña c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ lµ ®Ó dµn xÕp cho viÖc dÞch chuyÓn hµng hãa tõ ®iÓm A ®Õn ®iÓm B, trong sù phï hîp víi sù giíi thiÖu tõ kh¸ch hµng, sù kinh tÕ nhÊt vµ ®óng thêi gian còng nh­ an toµn nhÊt. M­êi chøc n¨ng chñ yÕu mét c«ng ty giao nhËn cã thÓ thùc hiÖn lµ: ♦ Chän tuyÕn ®­êng ®i tèt nhÊt: C«ng ty giao nhËn cã thÓ ®Ò xuÊt mét tuyÕn ®­êng nhanh chãng, kinh tÕ, an toµn vµ ®¨ng ký chç víi nhµ chuyªn chë. Nhê vµo lé tr×nh hoµn h¶o h¬n mµ hµng hãa cña nhµ xuÊt khÈu cã thÓ trë lªn c¹nh tranh h¬n trong c¸c thÞ tr­êng míi. ♦ §ãng gãi: t­ vÊn hoÆc dµn xÕp ®ãng gãi thÝch hîp, ghi chó vµ d¸n nh·n; hoÆc ®ãng vµo container vµ c«ng viÖc nµy bao gåm h­íng dÉn ch»ng buéc vµ sö dông container ♦ Khai b¸o h¶i quan: c«ng ty giao nhËn quèc tÕ cÇn mét sù hiÓu biÕt c¬ b¶n thÕ nµo vÒ c«ng viÖc khai b¸o h¶i quan ®Þa ph­¬ng vµ n­íc ngoµi, lo¹i giÊy tê nµo lµ ®­îc yªu cÇu cho nã, hä ®­a ra lêi khuyªn trªn c¸c ®iÒu lÖ vÒ nhËp khÈu n­íc ngoµi. ♦ B¶o hiÓm vËn t¶i: trõ phi nhµ xuÊt khÈu tù m×nh dµn xÕp b¶o hiÓm, c«ng ty giao nhËn th­êng ®­îc yªu cÇu lµm nh÷ng viÖc nh­ vËy nhê vµo sù hiÓu biÕt vµ bao qu¸t ®­îc nhiÒu vÊn ®Ò, vÒ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm, møc ®é rñi ro chiÕn tranh, gi¸m ®Þnh hµng hãa, thñ tôc khiÕu n¹i… v…v… ♦ Khai th¸c kho vµ ph©n phèi: c«ng ty giao nhËn dµn xÕp viÖc l­u gi÷, hoÆc sau khi khai b¸o h¶i quan hoÆc trong lóc vÉn cßn d­íi sù gi¸m s¸t cña h¶i quan, vµ ®­a ra t­ vÊn vÒ trang thiÕt bÞ, gi¸ c¶ vµ qui tr×nh. Hä còng dµn -7- xÕp cho viÖc ph©n phèi cña nh÷ng l« lín, bao gåm d¸n l¹i nh·n vµ t¸i vËn chuyÓn ®­êng biÓn. ♦ Tho¶ thuËn hîp ®ång vµ c­íc phÝ: c«ng ty giao nhËn lµm chñ mét khèi l­îng lín c­íc vµ v× thÕ cã mét vÞ trÝ m¹nh ®Ó dµnh ®­îc mét møc c­íc cã thÓ tèt nhÊt. ♦ T×m sù thay thÕ: c«ng ty giao nhËn lµ lu«n mÒm dÎo vµ cã thÓ t×m ®­îc ph­¬ng ¸n thay thÕ c¸ch dÞch chuyÓn hµng hãa trong tr­êng hîp cña mét sù khÈn cÊp nh­ ®éng ®Êt, ®×nh c«ng, thêi tiÕt hoÆc næi lo¹n. ♦ Gom hµng: c¸c l« hµng nhá h¬n cã thÓ ®­îc gom vµo cïng mét xe hµng ®Çy, mét container ®Çy, ®©y lµ mét sù tiÕt kiÖm cùc lín víi nhµ xuÊt khÈu. ♦ HÖ thèng m¹ng toµn cÇu: víi chi nh¸nh vµ ®¹i lý ë tÊt c¶ c¸c c¶ng vµ thµnh phè chÝnh hä hµnh ®éng nh­ mét ®¹i lý gom hµng hoÆc chia hµng, tham dù vµo viÖc giao nhËn l¹i vµ khai b¸o h¶i quan vµ lµ s½n sµng cho lêi khuyªn vµ sù t­ vÊn. ♦ Chøc n¨ng gi¸m s¸t: c«ng ty giao nhËn vÉn tiÕp tôc gi÷ liªn l¹c víi kh¸ch hµng cña hä vµ ®Ó gi¸m s¸t tiÕp tôc l« hµng cña hä, ngay khi ®· giao hµng cho ng­êi chuyªn chë, lµm cho ch¾c ch¾n r»ng hµng ®· ®­îc chuyÓn ®i vµ tíi ®Ých. C«ng ty giao nhËn cã thÓ cung cÊp nhµ xuÊt khÈu víi mét chµo gi¸ ban ®Çu nh­ sau: c­íc phÝ, c¶ng phÝ, phÝ ®Þa ph­¬ng, phÝ chøng tõ ®Æc biÖt, phÝ b¶o hiÓm, phÝ giao nhËn, tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin nµy cã thÓ ®­îc sö dông ®Ó chuÈn bÞ cho mét b¸o gi¸ ®óng cho ng­êi mua hµng n­íc ngoµi. 1.1.3 - Nh÷ng lîi Ých trong viÖc sö dông dÞch vô cña doanh nghiÖp vµ c¸c chuÈn mùc cña doanh nghiÖp giao nhËn hµng hãa quèc tÕ: * Nh÷ng lîi Ých trong viÖc sö dông dÞch vô cña doanh nghiÖp: V× møc ®é qu¶n lý, c«ng ty giao nhËn cã thÓ chµo gi¸ vËn chuyÓn dÞch vô gom hµng mµ th­êng lµ rÎ h¬n nh÷ng g× mµ nhµ xuÊt khÈu cã thÓ dµn xÕp -8- trùc tiÕp víi c«ng ty vËn t¶i. C«ng ty giao nhËn cã thÓ gom l« hµng víi c¸c l« hµng nhá kh¸c tõ mét vµi kh¸ch hµng vµo mét søc chë lín h¬n vµ kinh tÕ h¬n nÕu nhµ xuÊt khÈu kh«ng cã ®ñ l­îng ®Ó xÕp ®Çy toa xe, container ®­êng biÓn, hoÆc xe t¶i. Chi phÝ cuèi cïng cña mét viÖc xÕp ®Çy hµng lµ Ýt h¬n cho mçi bªn liªn quan. T¹i c¶ng ®Ých, c«ng ty giao nhËn hoÆc ®¹i lý sÏ dì hµng ra vµ giao l« hµng ®· chia lÎ ®Õn ®Ých cña nã t¹i n­íc dù ®Þnh. Sù tiÕt kiÖm t­¬ng tù cã thÓ dµnh ®­îc khi c«ng ty giao nhËn tháa thuËn chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng vµ nhê sö dông hÖ thèng c­íc Freight All Kinds hay c­íc phÝ chung. Trong tr­êng hîp nµy mét møc c­íc chung lµ ®­îc thu dï c¸c lo¹i hµng hãa kh¸c nhau lµ ®­îc gom chung trong mét l«. C¸c h·ng nhá cã lÏ kh«ng mong muèn ph¸t triÓn mét ®¬n vÞ qu¶n lý vËn t¶i riªng vµ v× thÕ cã lÏ tèt h¬n khi sö dông mét c«ng ty giao nhËn hµng hãa quèc tÕ kinh nghiÖm. * ChuÈn mùc cña doanh nghiÖp giao nhËn hµng hãa quèc tÕ: Nã kh«ng ph¶i lµ qu¸ khã kh¨n ®Ó t×m ra mét c«ng ty giao nhËn thÝch hîp. Nhµ xuÊt khÈu míi cã thÓ dµnh ®­îc sù tiÕn cö tõ c¸c h·ng xuÊt khÈu kh¸c hoÆc chuyªn gia th­¬ng m¹i. C¸c hiÖp héi th­¬ng m¹i còng cã thÓ trî gióp. NÕu anh lµ ®ang xuÊt khÈu lÇn ®Çu nã lµ kh«n ngoan ®Ó nãi chuyÖn víi mét vµi c«ng ty giao nhËn tr­íc khi quyÕt ®Þnh c«ng ty nµo lµ ®Ó sö dông. Khi lùa chän mét c«ng ty giao nhËn quèc tÕ cÇn c©n nh¾c ®Õn c¸c mèi liªn hÖ vµ c¸c kinh nghiÖm cã liªn quan t¹i n­íc ®Ých tíi. Nh÷ng c©u hái sau ®©y cÇn ®­îc xem xÐt: ♦ C«ng ty giao nhËn cã lµ thµnh viªn cña hiÖp héi giao nhËn hµng hãa quèc tÕ FIATA (International Federation of Freight Forwarders Associations)? ♦ C«ng ty giao nhËn cã lµ thµnh viªn cña hiÖp héi vËn t¶i hµng kh«ng quèc tÕ IATA (International Air Transport Association)? dï kh«ng cã tÝnh b¾t buéc khi giao dÞch víi mét hµng hãa hµng kh«ng quèc tÕ, c«ng ty giao -9- nhËn ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn cña IATA liªn quan ®Õn vÞ thÕ tµi chÝnh vµ tÝn dông, trang thiÕt bÞ, chÊt l­îng chuyªn m«n, thùc tÕ øng xö. ♦ C«ng ty giao nhËn cã ®ang ë møc nî ®äng tèt hay kh«ng? h·y kiÓm tra víi ng­êi chuyªn chë xem c«ng ty giao nhËn cã b¶n ghi nhËn thanh to¸n tèt hay kh«ng? Xem b¶n sao cña b¸o c¸o hµng n¨m. ♦ Yªu cÇu c«ng ty giao nhËn ®­a mét b¶n danh s¸ch c¸c kh¸ch hµng tÝn nhiÖm vµ gäi cho hä. ♦ C«ng ty giao nhËn cã mét sù hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm vÒ s¶n phÈm cña anh, ph­¬ng ph¸p riªng cho l« hµng, c¸c ®¬n vÞ chuyªn chë vµ n­íc ®Õn. ♦ C«ng ty giao nhËn cã mét m¹ng l­íi ®¹i lý n­íc ngoµi vµ mét v¨n phßng gÇn c¶ng vËn t¶i vµ ë n­íc ®Õn hay kh«ng? ♦ Hä lµ ®¹i lý hay v¨n phßng së h÷u hay v¨n phßng khai th¸c? ♦ Hä cã th«ng tin ®iÖn tö? ♦ C«ng ty giao nhËn lµ ®ñ lín ®Ó cai qu¶n c«ng viÖc kinh doanh cña anh? ♦ Hä cã trang thiÕt bÞ kho nÕu cÇn? ♦ Hä cã hÖ thèng trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö? ♦ Hä cã ®ñ nh©n viªn ®Ó cai qu¶n c«ng viÖc cho anh? ♦ C«ng ty giao nhËn cã thùc hiÖn viÖc b¶o hiÓm kh«ng? ♦ C«ng ty giao nhËn cã c­íc vËn t¶i biÓn vµ lÞch tµu thuËn lîi kh«ng? ♦ C«ng ty giao nhËn cã chµo dÞch vô trän gãi ( bao gåm giao nhËn, khai b¸o h¶i quan, ®ãng gãi, …v…v…) ♦ DÞch vô nµo lµ ®­îc cung cÊp miÔn phÝ? ♦ C«ng ty giao nhËn nµo cã thêi gian ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái cña anh ? Còng nh­ mét nhµ xuÊt khÈu, c¸c yÕu tè sau ®©y lµ cÇn thiÕt lµm râ ®Õn c«ng ty giao nhËn cho mét hîp ®ång: ♦ Mét danh s¸ch c¸c c«ng ®o¹n vËn t¶i mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty giao nhËn. - 10 - ♦ Ngµy hîp ®ång. ♦ Ngµy mµ c«ng ty giao nhËn sÏ lÊy tr¸ch nhiÖm cho viÖc vËn t¶i. ♦ Ngµy giao hµng. ♦ Mét m« t¶ ®Æc biÖt cho ®Þa chØ giao hµng vµ tªn ng­êi liªn hÖ ♦ TÊt c¶ c¸c chøng tõ xuÊt khÈu yªu cÇu ♦ Chi tiÕt c¸c b»ng chøng cÊu thµnh cña viÖc giao hµng ®Õn ng­êi nhËn hµng t¹i n¬i ®ång ý giao hµng hoÆc chuyÓn giao së h÷u ♦ Chøng tõ khiÕu n¹i b¶o hiÓm. ♦ §iÒu kho¶n hîp ®ång lµ ph¶i phï hîp víi INCOTERMS 2000. 1.1.4 - C¸c xu h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh GNHHQT trªn thÕ giíi: §Æc tr­ng lín nhÊt cña thêi ®¹i ngµy nay lµ xu h­íng toµn cÇu hãa cña nÒn kinh tÕ, trong ®ã kinh tÕ cña mçi n­íc lµ mét bé phËn kinh tÕ hîp thµnh cña nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Víi viÖc kÕt n¹p thªm nhiÒu thµnh viªn vµo tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO vµ xu h­íng ký kÕt c¸c tho¶ thuËn mËu dÞch tù do song ph­¬ng FTA trong thêi gian gÇn ®©y ®· t¹o ra nhiÒu c¬ héi lÉn th¸ch thøc lín lao cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn sÏ cã ®iÒu kiÖn h¬n ®Ó tiÕp cËn víi c¸c nÒn c«ng nghiÖp tiªn tiÕn ®Ó tiÕp thu c«ng nghÖ míi vµ qua ®ã cã thÓ xãa bá ®­îc sù tôt hËu vÒ tr×nh ®é víi c¸c n­íc ph¸t triÓn trong thêi gian nhanh nhÊt. §ång thêi víi ®ã, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn còng sÏ ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh khèc liÖt h¬n khi mµ c¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i ®­îc gì bá. Trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy, ngµnh giao nhËn trªn thÕ giíi ®· cã mét sè xu h­íng ph¸t triÓn nh­ sau: Xu h­íng thø nhÊt: C¸c h·ng giao nhËn nhá ®øng tr­íc nhu cÇu cÊp b¸ch lµ ph¶i ®øng ra thµnh lËp c¸c liªn minh hay hÞªp héi riªng vµ lÊy thµnh viªn duy nhÊt t¹i mçi n­íc lµm chi nh¸nh cña liªn minh t¹i n­íc ®ã. Tr­íc ®©y, c¸c liªn minh hay - 11 - hiÖp héi chØ ho¹t ®éng mang tÝnh h×nh thøc nh­ng nay th× cã quyÒn chi phèi trùc tiÕp vµo quan hÖ kinh doanh gi÷a c¸c thµnh viªn th«ng qua phÝ ®ãng gãp cao, tõ 5.000 – 7.000 usd/n¨m cho thµnh viªn lµ c«ng ty mÑ vµ 1.500 usd – 2.000 usd/n¨m cho thµnh viªn lµ c¸c chi nh¸nh cña c«ng ty mÑ t¹i n­íc ®ã. Liªn minh hay hiÖp héi kh«ng kÕt n¹p thªm thµnh viªn thø hai t¹i mçi n­íc vµ mçi thµnh viªn ®­îc h­ëng toµn bé lîi Ých kinh doanh cña lien minh hay hiÖp héi cã t¹i n­íc ®ã th«ng qua viÖc ®­îc chØ ®Þnh lµm ®¹i lý cai qu¶n tÊt c¶ hµng hãa cña c¸c thµnh viªn kh¸c trªn thÕ giíi khi xuÊt nhËp qua l·nh thæ chÞu sù qu¶n lý cña thµnh viªn ®ã. Trong tr­êng hîp, sè thµnh viªn cã nhu cÇu tham gia vµo liªn minh hay hiÖp héi t¨ng qu¸ sù cho phÐp th× ban l·nh ®¹o sÏ tiÕp tôc lÊy biÓu quyÕt ñng hé ®Ó thµnh lËp mét liªn minh hay hiÖp héi míi trªn c¬ së nã ph¶i céng t¸c víi c¸c liªn minh cò. Ngoµi ra, tÊt c¶ c¸c thµnh viªn sÏ ®­îc h­ëng c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Æc biÖt cung cÊp bëi liªn minh hay hiÖp héi hay tõ mçi thµnh viªn t¹i c¸c n­íc, bao gåm: - §­îc truy nhËp ®Õn vËn ®¬n FMC vµ qui ®Þnh khai b¸o h¶i quan tù ®éng AMS nh­ lµ ®¹i lý ®­îc uû quyÒn cña thµnh viªn ®ã. - §­îc b¶o vÖ theo ch­¬ng tr×nh ®¶m b¶o tµi chÝnh cña hiÖp héi cho c¸c tr­êng hîp mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cña thµnh viªn nµy víi mét thµnh viªn kh¸c trong hiÖp héi. - §­îc h­ëng ch­¬ng tr×nh b¶o hiÓm hµng hãa chung trong hiÖp héi. - §­îc tham gia héi th¶o hµng n¨m cña hiÖp héi. - §­îc göi vµ nhËn th«ng tin cËp nhËt vÒ c¸c thay ®æi chÝnh s¸ch t¹i mçi n­íc hoÆc kÕ ho¹ch kinh doanh, th«ng tin vÒ thµnh viªn th«ng qua hiÖp héi vµ tõ ®ã chuyÓn ®i c¸c thµnh viªn. - §­îc tham gia ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ cÊp chøng chØ ISO. - 12 - - §­îc tham gia vµo hÖ thèng d÷ liÖu c­íc vµ cã thÓ truy xuÊt nhanh chãng c­íc phÝ tõ hÖ thèng. - §­îc tham gia vµo hÖ thèng theo dâi gi¸m s¸t sù dÞch chuyÓn hµng hãa. C¸c liªn minh hay hiÖp héi cã thÓ nªu ra ë ®©y nh­ WCAF, WCA APLN, CGLN, WPCN, AWS. Xu h­íng thø hai: ®ã lµ c¸c tËp ®oµn vËn t¶i container lín trªn thÕ giíi ®· thµnh lËp c¸c h·ng tiÕp vËn vµ giao nhËn quèc tÕ riªng cña m×nh nh­ APL Logistics thµnh lËp tõ APL-NOL, MAERSK Logistics thµnh lËp tõ h·ng tµu MAERSK LINE, MOL Logistics thµnh lËp tõ MITSUI O.S .K LINE ...v...v. ViÖc thµnh lËp c¸c h·ng giao nhËn quèc tÕ nãi trªn lµ mét sù th¸ch thøc rÊt lín cho viÖc tån t¹i vµ duy tr× ho¹t ®éng cña c¸c h·ng giao nhËn nhá do chóng cã qui m« vµ søc c¹nh tranh ®Æc biÖt lín vµ cã thÓ huy ®éng ®­îc c¬ së vËt chÊt vµ tiÒm lùc tµi chÝnh còng nh­ thÞ phÇn kh¸ch hµng s½n cã tõ tr­íc cña c¸c h·ng tµu mÑ. Xu h­íng thø ba: ®ã lµ sù s¸t nhËp cña c¸c tËp ®oµn giao nhËn hµng ®Çu nh­ SCHENKER INT’L víi STINESS LOGISTICS vµ SEINO TRANS hoÆc IBM víi MAERSK LOGISTICS, DHL víi DANZAS. Xu h­íng thø t­: ®ã lµ sö dông nh÷ng thµnh tùu trong c«ng nghÖ th«ng tin ®iÖn tö ®· vµ ®ang ®­îc sö dông réng r·i trong viÖc kÝ kÕt hîp ®ång v¹an t¶i , truyÒn t¶i d÷ liÖu, kÕt nèi c¸c thµnh viªn tham gia d©y chuyÒn vËn t¶i mét c¸ch nhanh nhÊt. Xu h­íng thø n¨m: ®ã lµ gi¶m sù phô thuéc vµo viÖc thuª kho mµ ®Èy m¹nh ®Çu t­ x©y dùng vµ tù khai th¸c c¸c kho l­u gi÷ ph©n phèi hµng hãa lín cña c¸c h·ng giao nhËn t¹i mét sè c¶ng lín vÝ dô nh­ K&N hay FEDEX t¹i Trung Quèc. Xu h­íng cuèi cïng: lµ xu h­íng ®Çu t­ c¸c ®éi tµu vËn t¶i container siªu lín vµ còng nh­ viÖc t×m kiÕm x©y dùng c¸c c¶ng míi thay thÕ cho c¸c - 13 - c¶ng cò ®· qu¸ t¶i phôc vô cho viÖc trung chuyÓn hµng hãa cña mét sè h·ng tµu lín nh­ MAERSK LINE tõ SINGAPORE, HONGKONG sang TANJUNG PELEPAS, MALAYSIA hay TIANJIN, CHINA ®· lµm ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ mµ cô thÓ lµ lµm ¶nh h­ëng tíi c¸c tuyÕn ®­êng giao nhËn hµng, hÖ thèng kho b·i vµ c¸c ®èi t¸c giao nhËn t¹i c¸c c¶ng cò còng nh­ míi. 1.2 – Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng GNHHQT ë ViÖt Nam: 1.2.1 - C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn: - Giai ®o¹n tr­íc n¨m 1975: ch­a hÒ cã kh¸i niÖm vÒ ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ t¹i ViÖt nam. - Giai ®o¹n tõ n¨m 1975-1985: ho¹t ®éng GNHHQT míi chØ b¾t ®Çu th«ng qua viÖc trao ®æi hµng hãa ®èi l­u vµ chñ yÕu lµ tiÕp nhËn c¸c hµng hãa viÖn trî tõ Liªn X« vµ c¸c n­íc khèi CEPT víi ViÖt Nam. - Giai ®o¹n tõ n¨m 1985-1990: kh¸i niÖm vÒ vËn chuyÓn container ®· ra ®êi ë ViÖt Nam th«ng qua viÖc sö dông l¹i mét sè container mµ Mü bá l¹i ë MiÒn Nam ViÖt Nam vµ viÖc tæ chøc khai th¸c sö dông c¸c container cña h·ng tµu Blasco cña Liªn X« cò. - Giai ®o¹n tõ n¨m 1990-1995: lµ giai ®o¹n b¾t ®Çu cña sù bïng næ vÒ ph­¬ng thøc vËn t¶i container víi sù ra ®êi cña c«ng ty ®Çu tiªn ®i tiªn phong trong lÜnh vùc vËn t¶i container lµ GEMARTRANS, liªn doanh bëi Côc Hµng H¶i ViÖt Nam vµ H·ng tµu Quèc gia Ph¸p lµ h·ng CGM, tiÕp ®Õn lµ sù ra ®êi cña mét liªn doanh thø hai n÷a lµ EAC víi SaiGon Ship, ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ t¹i ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ vËn t¶i container tiªn tiÕn. C«ng nghÖ nµy cho phÐp tiÕp nhËn c¸c hµng hãa ®ãng vµo container tõ mét ®Þa ®iÓm bÊt kú ë ViÖt Nam vµ sau ®ã vËn chuyÓn ®Õn c¸c C¶ng biÓn trªn thÕ giíi, tõ ®ã hµng hãa l¹i ®­îc vËn chuyÓn tiÕp tôc b»ng ®­êng bé ®i tíi c¸c n¬i giao hµng cuèi cïng trªn toµn thÕ giíi. Tuy vËy, viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng giao nhËn hµng - 14 - hãa quèc tÕ nãi trªn chØ lµ diÔn ra tù ph¸t vµ ch­a cã ®Þnh h­íng còng nh­ ph¶i tu©n thñ theo mét qui tr×nh nµo c¶. PhÇn lín c¸c ho¹t ®éng nãi trªn chØ diÔn ra t¹i néi ®Þa ViÖt Nam vµ lµ mét phÇn nhá cña c¶ mét qu¸ tr×nh giao nhËn hµng hãa quèc tÕ diÔn ra c¶ trong vµ bªn ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam. Nãi chÝnh x¸c th× ho¹t ®éng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ lóc nµy t¹i ViÖt Nam chØ ®¬n thuÇn lµ ho¹t ®éng ®¹i lý ®Ó ¨n hoa hång vÒ giao nhËn hµng hãa quèc tÕ cho c¸c h·ng giao nhËn n­íc ngoµi mµ th«i. - Giai ®o¹n tõ 1995 trë l¹i ®©y: víi sù gãp mÆt cña c¸c mét lo¹t c¸c h·ng giao nhËn vËn t¶i vµ tiÕp vËn Quèc tÕ nh­ K&N, M&M, Schenker International, Birkart, Panalpina, v…v… ®· t¹o mét b­íc ®ét ph¸ lín vÒ sù ph¸t triÓn giao nhËn hµng hãa quèc tÕ ë ViÖt nam. C¸c h·ng giao nhËn hµng hãa quèc tÕ cña ViÖt Nam b¾t ®Çu ®­îc khai sinh ®Ó thùc hiÖn theo ®óng víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña nã. B­íc ®Çu tiªn, c¸c h·ng ®· tiÕp thu c¸c c«ng nghÖ vÒ qu¶n lý, kinh doanh, khai th¸c m¹ng giao nhËn toµn cÇu cña c¸c h·ng n­íc ngoµi. C¸c h·ng ®· dÇn tõng b­íc hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc vµ x©y dùng hÖ thèng kh¸ch hµng còng nh­ x©y dùng hÖ thèng v¨n phßng ®¹i diÖn hoÆc ®¹i lý riªng cña m×nh ë c¸c c¶ng trung chuyÓn vµ trªn toµn cÇu mµ kh«ng cßn ph¶i phô thuéc hay ho¹t ®éng d­íi vai trß lµ ®¹i lý h­ëng hoa hång cho c¸c h·ng n­íc ngoµi. §Ó x©y dùng vµ qu¶ng b¸ uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña m×nh ra thÕ giíi, c¸c h·ng giao nhËn ®· thèng nhÊt thµnh lËp mét hiÖp héi giao nhËn hµng hãa riªng cña ViÖt Nam gäi t¾t lµ VIFFAS, tªn giao dÞch quèc tÕ ®Çy ®ñ lµ Vietnam International Freight Forwarding Association, ®Ó giíi thiÖu víi thÕ giíi vµ th«ng qua c¸c qui t¾c ho¹t ®éng chung còng nh­ ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¸c thµnh viªn cña hiÖp héi. C¸c ®iÒu lÖ cña hiÖp héi còng ®· ®­îc ph¸t hµnh phï hîp víi c¸c th«ng lÖ vÒ giao nhËn hµng hãa quèc tÕ trªn thÕ giíi mµ ®¹i diÖn cña nã lµ hiÖp héi giao nhËn hµng hãa quèc tÕ FIATA (International Federation of Freight Forwarders Associations), thµnh lËp ë Viªn, ¸o vµo th¸ng 5/ - 15 - 1926 víi trªn 40.000 thµnh viªn lµ c¸c h·ng giao nhËn vµ tiÕp vËn ë 150 n­íc. Bªn c¹nh ®ã, sù phôc håi vµ ®Çu t­ m¹nh mÏ trë l¹i cña ngµnh vËn t¶i biÓn ViÖt nam víi ®Þnh h­íng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc nh»m t¹o ra c¸c tËp ®oµn vËn t¶i biÓn lín nh­ Tæng C«ng ty Hµng h¶i ViÖt Nam VINALINES, C«ng ty vËn t¶i BiÓn §«ng BISCO vµ c¸c c«ng ty con thuéc Tæng C«ng ty C«ng NghiÖp Tµu Thñy ViÖt Nam VINASHIN, cã kh¶ n¨ng ho¹t ®éng ®éc lËp vµ ®¶m ®­¬ng vËn chuyÓn mét khèi l­îng hµng hãa lín cña ViÖt Nam ®i quèc tÕ, ®¹t ®­îc ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu, tiªu chuÈn kh¾t khe vÒ qu¶n lý an toµn hµng h¶i quèc tÕ cña Tæ chøc Hµng h¶i thÕ giíi IMO, ®iÒu nµy ®· t¹o ra mét tiÒn ®Ò v« cïng thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn nh¶y vät trong mét thêi gian rÊt ng¾n cho ngµnh giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ t¹i ViÖt Nam. Víi sù hç trî tèt vÒ c­íc phÝ vµ dÞch vô chuyªn chë cã s½n ®Õn nhiÒu n­íc tõ c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn, sù chñ ®éng vÒ l­u khoang vµ chç xÕp hµng trªn tµu, cïng víi c¸c c¬ së h¹ tÇng kho b·i ®ang ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, quan hÖ ®èi ngo¹i réng më cña ViÖt Nam, ®µ t¨ng tr­ëng ngo¹i th­¬ng còng nh­ ­u thÕ c¹nh tranh ngµy cµng t¨ng cña c¸c C¶ng biÓn lín dïng cho trung chuyÓn hµng hãa míi ®­îc x©y dùng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¹i ViÖt Nam, c¸c h·ng giao nhËn ®· dÇn dÇn dµnh ®­îc niÒm tin cña c¸c kh¸ch hµng c¶ trong vµ ngoµi n­íc vµ ®· cã ®­îc mét thÞ phÇn ®¸ng kÓ trong giao nhËn hµng hãa quèc tÕ cïng víi c¸c h·ng giao nhËn n­íc ngoµi. 1.2.2 – Thùc tr¹ng ngµnh GNHHQT ë ViÖt Nam: * C¬ së h¹ tÇng: HÖ thèng kho b·i kh«ng lín, ®­îc ®Çu t­ manh món vµ dµn tr¶i , mét vÝ dô lµ xung quanh C¶ng Chïa VÏ, H¶i phßng hiÖn cã tíi 7- 8 kho b·i nhá víi diÖn tÝch kho chØ tõ 1.000-3.000 m2 ch­a ®¹t tiªu chuÈn x©y dùng vÝ dô nh­ kho kh«ng cã ®ñ chiÒu cao qui ®Þnh, kh«ng cã cÇu cho xe bèc dì, kh«ng cã hÖ thèng gi¸ xÕp hµng, thiÕu c¸c xe n©ng chuyªn dông. - 16 - Bªn c¹nh ®ã, hÖ thèng giao th«ng ®­êng bé dï thêi gian gÇn ®©y ®· ®­îc ®Çu t­ x©y dùng nhiÒu nh­ng vÉn ch­a t­¬ng xøng víi tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ v× thÕ ®· trë lªn qu¸ t¶i vµ bÞ xuèng cÊp nhanh chãng, dÉn tíi chi phÝ vËn t¶i t¨ng cao v× träng l­îng chë hµng cho phÐp bÞ h¹n chÕ vµ chi phÝ qu¶n lý, ®Çu t­, duy tu xe ®Òu gia t¨ng. VÒ hÖ thèng C¶ng biÓn, cho ®Õn thêi ®iÓm nµy ViÖt Nam vÉn ch­a cã dï chØ mét c¶ng cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó tiÕp nhËn c¸c tµu mÑ lo¹i tõ 2000-3000 TEU ch¹y th¼ng c¸c Ch©u kh«ng ph¶i th«ng qua viÖc chuyÓn t¶i t¹i c¸c c¶ng kh¸c trong khu vùc. §©y lµ mét nguyªn nh©n chÝnh lµm c­íc phÝ vËn t¶i giao nhËn ®­êng biÓn tõ ViÖt Nam ®i c¸c c¶ng trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ Ch©u ©u vµ Mü cao h¬n gÇn gÊp 2 lÇn so víi c¸c n­íc xung quanh nh­ Singapore, HongKong. * Vèn ho¹t ®éng: (b¶ng 1.2.2.a) Nh×n chung, trõ mét sè h·ng l©u ®êi nh­ Vietfracht, Vosa, Gemadept, Vinatrans, hÇu hÕt c¸c h·ng cßn l¹i cña ViÖt Nam trong ®ã cã mét sè h·ng ®ang cã thÞ phÇn GNHHQT t­¬ng ®èi cao t¹i thÞ tr­êng trong n­íc nh­ VINAFREIGHT, MPI, WEIXIN, EVERICH ë t×nh tr¹ng h¹n hÑp vÒ vèn ®Ó ®Çu t­ cho s¶n xuÊt thËm chÝ thiÕu c¶ vèn l­u ®éng. Víi c¸c h·ng n­íc ngoµi, thÞ tr­êng ViÖt Nam hiÖn vÉn ch­a ®­îc c¸c tËp ®oµn giao nhËn lín chó träng bá vèn ®Çu t­, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë viÖc hÇu hÕt c¸c tËp ®oµn chØ sö dông c¸c ®¹i lý cña m×nh ®Ó cai qu¶n hµng hãa cña hä t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam. * S¶n l­îng ngµnh: (B¶ng 1.2.2b) Nh×n chung s¶n l­îng ®¹t ®­îc cña toµn ngµnh qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng nh­ng tæng s¶n l­îng ®¹t ®­îc cßn rÊt nhá bÐ vµ ch­a t­¬ng xøng víi qui m« toµn ngµnh. (B¶ng 1.2.2a) - 17 - Vèn chñ së h÷u Sè c«ng ty Së h÷u kho b·i Tû LÖ % trªn tæng sè c«ng ty 2 tû §VN 100 Kh«ng 78% 3-5 tû §VN 15 Kh«ng 11.8% 6-50 tû §VN 7 Kh«ng 5.5% > 50 tû §VN 5 Cã 3.9% Tæng céng 127 100% * T×nh h×nh gi¸ c­íc b¸n LCL: (B¶ng 1.2.2c) GÝa c­íc b¸n liªn tôc gi¶m m¹nh ®Æc biÖt trong thêi gian gÇn ®©y khi ho¹t ®éng cña GNHHQT ®· trë lªn s«i ®éng víi sù tham gia cña nhiÒu h·ng t¹i thÞ tr­êng ViÖt nam víi viÖc më thªm nhiÒu chÆng vËn chuyÓn míi. * Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu (trung b×nh) cña ngµnh: (B¶ng1.2.2d) Tû lÖ sôt gi¶m 2000 2001 2002 2003 2004 n¨m 2004 so víi 2001 0.25 0.22 0.20 0.17 0.15 40% (§¬n vÞ thÓ hiÖn sè ®ång lîi nhuËn trªn mét ®ång doanh thu) * M«i tr­êng tù nhiªn: ViÖt Nam cã mét vÞ trÝ ®Þa lý v« cïng thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn lÜnh vùc vËn t¶i giao nhËn hµng hãa quèc tÕ ®ã lµ cã h¬n 2000 km bê biÓn víi nhiÒu c¶ng biÓn tù nhiªn cã ®é s©u lín, n»m ngay gi÷a trung t©m hµng h¶i cña khu vùc, cã thÓ tiÕp nhËn trung chuyÓn c¸c tµu träng t¶i lín. ViÖc tiÕp gi¸p víi Lµo lµ mét quèc gia kh«ng cã c¶ng biÓn vµ khu vùc V©n Nam cña Trung Quèc còng t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn dÞch vô giao nhËn hµng qu¸ c¶nh tõ c¸c vïng l·nh thæ nµy qu¸ c¶nh qua c¸c c¶ng biÓn cña ViÖt Nam. - 18 - Thèng kª s¶n l­îng – GI¸ C¦íC - thêi gian vËn chuyÓn hµng lÎ lcl ngµnh TR£N mét sè tuyÕn chÝnh 2000 - 2004 (B¶ng 1.2.2c) (®¬n vÞ : usd/tÊn c­íc) Thêi SL SL 2000 2001 2002 2003 2004 NhËp 90 85 80 75 60 70 90 155 150 145 140 110 0 0 29 ngµy 90 85 80 75 60 5 10 (Tampa, Savannah, Jacksonville, Miami) 45 ngµy 190 190 190 170 135 0 0 TuyÕn trung mü 40 ngµy 155 155 155 135 95 0 0 TuyÕn nam mü 40 ngµy 105 105 105 90 60 0 0 45 40 35 30 30 75 35 TuyÕn ®­êng ®i/®Õn vn TuyÕn Ch©u ©u 14B (Hamburg, Rotterdam, Genoa, Barcelona) TuyÕn canada (Toronto, Montreal, Vancouver ) TuyÕn Bê t©y usa (Los Angeles, Newyork, Long Beach) TuyÕn Bê §¤NG usa Manzanillo Montevideo TuyÕn NhËt gian 29 ngµy XuÊt 15B 29 ngµy 0B (Tokyo, Kobe,Osaka ) 12 ngµy TuyÕn north CHINA 15 ngµy 45 40 35 30 30 70 15 TuyÕn south CHINA 12 ngµy 45 40 35 30 30 15 5 8 ngµy 45 40 35 30 30 58 35 29 ngµy 70 70 65 65 40 0 1 25 ngµy 90 85 80 75 60 0 4 293 195 1B 3B (Shanghai) 4B (Xingang, Tianjin, Guangzhou,Shenzen) 2B 5B TuyÕn §¤NG NAM ¸ (Bangkok, Sin, Jakarta, Manila) TuyÕn TRUNG §¤NG Dubai, Beirut, Ashdod TuyÕn ch©u óc Sydney, Melbourne, Adelaide, Brisbane Tæng s¶n l­îng 2004 (®¬n vÞ 1000 tÊn c­íc) 488 (GÝa c­íc trªn ch­a bao gåm c¸c kho¶n phô phÝ t¹i hai ®Çu nhËn vµ giao hµng)