Tài liệu Nghiên cứu đánh giá hiệu quả tài chính dự án đầu tư nhà máy thuỷ điện áp dụng cho nhà máy thuỷ điện sơn la

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi -----------   ----------- Ph¹m ThÞ Thanh Mai nghiªn cøu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn ¸p dông cho nhµ m¸y thñy ®iÖn s¬n la LuËn v¨n th¹c sü kinh tÕ Hµ néi – 2004 Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr-êng ®¹i häc b¸ch khoa hµ néi -----------   ----------- Ph¹m ThÞ Thanh Mai nghiªn cøu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn ¸p dông cho nhµ m¸y thñy ®iÖn s¬n la chuyªn ngµnh: qu¶n trÞ kinh doanh LuËn v¨n th¹c sü kinh tÕ Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: Pgs.ts. ng-t nguyÔn minh duÖ Hµ néi - 2004 2 Lêi c¶m ¬n T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu Tr-êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi, Tr-êng §¹i häc Kü thuËt C«ng NghiÖp. C¶m ¬n c¸c khoa, phßng, ban chøc n¨ng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«i trong qu¸ tr×nh häc tËp. T«i v« cïng c¶m t¹ vµ bµy tá lßng biÕt ¬n tíi thÇy gi¸o, PGS.TS.NG¦T NguyÔn Minh DuÖ ®· tËn t©m h-íng dÉn, gióp ®ì, chØ b¶o vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy, c« gi¸o Tr-êng §¹i häc B¸ch Khoa - Hµ Néi, Tr-êng §¹i häc Kü thuËt C«ng NghiÖp ®· gióp ®ì t«i hoµn thµnh kho¸ häc nµy. Häc viªn Ph¹m ThÞ Thanh Mai LuËn v¨n cao häc - §HBKHN   Ph¹m ThÞ Thanh Mai 3 Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan, b¶n luËn v¨n nµy hoµn toµn do t«i thùc hiÖn d-íi sù h-íng dÉn trùc tiÕp cña thÇy gi¸o PGS.TS. NG¦T NguyÔn Minh DuÖ. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN   Ph¹m ThÞ Thanh Mai 8 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn Ch-¬ng I C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 9 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn 1.1 - §Çu t1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ ®Çu tThuËt ng÷ “§Çu t­” (Investment) cã thÓ ®­îc hiÓu ®ång nghÜa víi sù “bá ra”, sù “hy sinh”. Tõ ®ã cã thÓ coi: §Çu t- lµ sù ‘‘hy sinh’’ c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m ®¹t ®-îc kÕt qu¶ cã lîi cho ng-êi ®Çu t- trong t-¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· bá ra ®Ó ®¹t ®-îc kÕt qu¶ ®ã. Hay: §Çu t- lµ ho¹t ®éng sö dông c¸c nguån lùc trong mét thêi gian t-¬ng ®èi dµi nh»m thu ®-îc lîi Ých kinh tÕ - tµi chÝnh - x· héi. Nguån lùc ë ®©y cã thÓ lµ: TiÒn vèn, tµi nguyªn thiªn nhiªn, t- liÖu s¶n xuÊt, søc lao ®éng, trÝ tuÖ: c«ng nghÖ, th«ng tin, ph¸t minh... KÕt qu¶ ë ®©y cã thÓ lµ sù t¨ng thªm vÒ: Tµi s¶n vËt chÊt (nhµ m¸y, ®-êng x¸, c¸c cña c¶i vËt chÊt kh¸c...), tµi s¶n tµi chÝnh (tiÒn vèn, tr¸i phiÕu, cæ phiÕu), tµi s¶n trÝ tuÖ (tr×nh ®é v¨n ho¸, chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt...), nguån nh©n lùc (lao ®éng t¨ng c¶ vÒ chÊt vµ l-îng, cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó lµm viÖc víi n¨ng suÊt cao h¬n trong nÒn s¶n xuÊt x· héi). Cßn cã lîi ë ®©y lµ thùc hiÖn ®-îc môc tiªu cña chñ ®Çu t- ®Æt ra. Nguån gèc cña mäi vÊn ®Ò kinh tÕ lµ sù khan hiÕm. Sù khan hiÕm buéc con ng-êi ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ mäi ho¹t ®éng cña m×nh trong cuéc sèng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ ho¹t ®éng ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c. VÊn ®Ò kinh tÕ trung t©m ®-îc ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó dung hoµ m©u thuÉn gi÷a sù ham muèn gÇn nh- v« h¹n cña con ng-êi víi sù khan hiÕm, h÷u h¹n cña nguån cña c¶i, vËt chÊt, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thêi gian... ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn, chóng ta cÇn sö dông c¸c nguån lùc mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ dù ¸n ®Çu t- ®-îc lËp ra trong kh©u chuÈn bÞ ®Çu t- ®Ó gióp c¸c ho¹t ®éng ®Çu t- ®-îc thùc hiÖn tèt h¬n theo s¸t môc tiªu mµ chñ ®Çu t- ®Æt ra, tr¸nh ®-îc nh÷ng sai sãt vµ rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 10 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn  C¨n cø theo lÜnh vùc ®Çu t- th× cã c¸c lo¹i sau: - §Çu t- tµi chÝnh: Mua cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, göi tiÕt kiÖm... - §Çu t- th-¬ng m¹i: Ng-êi cã tiÒn bá tiÒn ra mua hµng råi l¹i b¸n ®Ó h-ëng chªnh lÖch gi¸. - §Çu t- ph¸t triÓn: T¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ. - §Çu t- cho lao ®éng: T¨ng chÊt vµ l-îng cña lao ®éng. §iÓm kh¸c biÖt cña ®Çu t- ph¸t triÓn so víi c¸c lo¹i h×nh ®Çu t- kh¸c lµ t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ §Çu t- lµ ho¹t ®éng trong t-¬ng lai, nã sÏ ®em l¹i lîi Ých tµi chÝnh cho chñ ®Çu t- ®èi víi c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh vµ lîi Ých kinh tÕ - x· héi ®èi víi dù ¸n c«ng céng. NÕu dù ¸n ®-îc thùc hiÖn thµnh c«ng th× sÏ sinh lîi cßn nÕu dù ¸n thÊt b¹i sÏ ®em l¹i nhiÒu rñi ro. 1.1.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t- theo dù ¸n Ho¹t ®éng ®Çu t- cã nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt sau:  TÝnh sinh lîi: §©y lµ ®Æc tr-ng hµng ®Çu cña ®Çu t-. Kh«ng thÓ coi lµ ®Çu tnÕu viÖc sö dông tiÒn vèn, c¸c nguån lùc kh«ng nh»m môc ®Ých thu l¹i kÕt qu¶ cã lîi cho ng-êi ®Çu t- ë trong t-¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· bá ra ë hiÖn t¹i ®Ó ®¹t ®-îc kÕt qu¶ ®ã. Nh- vËy, ®Çu t- kh¸c víi: * ViÖc mua s¾m, cÊt tr÷, ®Ó dµnh (chØ cÇn gi÷ ®-îc l-îng gi¸ trÞ vèn cã, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i sinh lîi). * ViÖc mua s¾m nh»m môc ®Ých tiªu dïng v× trong nh÷ng tr-êng hîp nµy tiÒn cña kh«ng sinh lîi mµ ng-îc l¹i. * ViÖc chi tiªu v× nh÷ng lý do nh©n ®¹o hoÆc t×nh c¶m.  Ho¹t ®éng ®Çu t- th-êng ®ßi hái mét khèi l-îng vèn lín, ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t- ph¸t triÓn th× l-îng vèn nµy n»m khª ®äng, kh«ng vËn ®éng trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t- (vèn kh«ng sinh lêi).  Ho¹t ®éng ®Çu t- lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt l©u dµi: LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 11 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn * Thêi gian ®Ó tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t- cho ®Õn khi c¸c thµnh qu¶ cña nã ph¸t huy t¸c dông th-êng kÐo dµi trong nhiÒu n¨m th¸ng. * Thêi gian ®Ó vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- ®Ó thu håi vèn hoÆc ®Õn khi thanh lý tµi s¶n do vèn ®Çu t- t¹o ra còng th-êng kÐo dµi. * c¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t- cã gi¸ trÞ sö dông l©u: cã thÓ vµi n¨m, cã thÓ hµng chôc n¨m hoÆc thËm chÝ tån t¹i vÜnh viÔn.  C¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t- lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng sÏ ho¹t ®éng ë ngay n¬i mµ nã ®-îc t¹o dùng nªn, th× sÏ ph¶i chÞu ¶nh h-ëng cña ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, thêi tiÕt cña khu vùc ®ã. Do thêi gian ®Çu t- kÐo dµi nªn kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t- chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu yÕu tè kh«ng æn ®Þnh theo thêi gian cña tù nhiªn vµ kinh tÕ x· héi. §Æc ®iÓm nµy còng do tÝnh chÊt l©u dµi quy ®Þnh. ChÝnh v× nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn, ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®Çu t- ®-îc tiÕn hµnh thuËn lîi, ®¹t ®-îc môc tiªu mong muèn, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao th× tr-íc khi bá vèn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ. Cã nghÜa lµ ph¶i xem xÐt, tÝnh to¸n toµn diÖn c¸c khÝa c¹nh kinh tÕ, kü thuËt, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, m«i tr-êng x· héi, ph¸p lý... cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t-, ®Õn sù ph¸t huy t¸c dông vµ hiÖu qu¶ ®¹t ®-îc cña c«ng cuéc ®Çu t-, ph¶i dù ®o¸n ®-îc c¸c yÕu tè bÊt ®Þnh sÏ x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu tcho ®Õn khi c¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t- ph¸t huy t¸c dông cã ¶nh h-ëng ®Õn sù thµnh b¹i cña c«ng cuéc ®Çu t-. Mäi sù xem xÐt, tÝnh to¸n vµ chuÈn bÞ nµy ®-îc thÓ hiÖn trong dù ¸n ®Çu t-. Thùc chÊt c¶ sù xem xÐt vµ chuÈn bÞ nµy chÝnh lµ lËp dù ¸n ®Çu t-. Cã thÓ nãi, dù ¸n ®Çu t- lµ kim chØ nam, lµ c¬ së v÷ng ch¾c, lµ tiÒn ®Ò cho viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng cuéc ®Çu t- ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi mong muèn. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ mäi c«ng cuéc ®Çu t- ph¶i ®-îc tiÕn hµnh theo dù ¸n th× míi cã hiÖu qu¶. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 12 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn 1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t1.2.1. C¸c kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu tDù ¸n ®Çu t- lµ tÕ bµo c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ®Çu t-. §ã lµ mét tËp hîp c¸c biÖn ph¸p cã c¨n cø khoa häc vµ c¬ së ph¸p lý ®-îc ®Ò xuÊt vÒ c¸c mÆt kü thuËt, c«ng nghÖ, tæ chøc s¶n xuÊt, tµi chÝnh, kinh tÕ vµ x· héi ®Ó lµm c¬ së cho viÖc quyÕt ®Þnh bá vèn ®Çu t- víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®em l¹i cho doanh nghiÖp vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi ®em l¹i cho quèc gia vµ x· héi lín nhÊt cã thÓ ®-îc. Dù ¸n ®Çu t- cã thÓ ®-îc xem xÐt tõ nhiÒu gãc ®é.  VÒ mÆt h×nh thøc: Dù ¸n ®Çu t- lµ mét tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy mét c¸ch chi tiÕt, cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn ®-îc nh÷ng môc tiªu kinh tÕ - x· héi nhÊt ®Þnh.  Trªn gãc ®é qu¶n lý: Dù ¸n ®Çu t- lµ mét c«ng cô qu¶n lý viÖc sö dông vèn, vËt t-, lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ tµi chÝnh, kinh tÕ - x· héi trong mét thêi gian dµi.  Trªn gãc ®é kÕ ho¹ch ho¸: Dù ¸n ®Çu t- lµ mét c«ng cô thÓ hiÖn kÕ ho¹ch chi tiÕt cña mét c«ng cuéc ®Çu t- s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, lµm tiÒn ®Ò cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t- vµ tµi trî. Dù ¸n ®Çu t- lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ riªng biÖt nhá nhÊt trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸.  XÐt vÒ mÆt néi dung, dù ¸n ®Çu t- lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan víi nhau ®-îc kÕ ho¹ch ho¸ nh»m ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh b»ng viÖc t¹o ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua viÖc sö dông c¸c nguån lùc x¸c ®Þnh. 1.2.2. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t §èi víi Nhµ n-íc vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh (c¸c c¬ quan cho vay): Dù ¸n ®Çu t- lµ c¬ së ®Ó thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t-, lµ c¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh tµi trî vèn cho dù ¸n. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 13 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn  §èi víi chñ ®Çu t-: Dù ¸n ®Çu t- lµ c¬ së ®Ó: - Xin giÊy phÐp ®Çu t- (hoÆc ®-îc ghi vµo kÕ ho¹ch ®Çu t-) vµ giÊy phÐp ho¹t ®éng. - Xin nhËp khÈu vËt t-, m¸y mãc thiÕt bÞ. - Xin h-ëng -u ®·i trong ®Çu t- (nÕu dù ¸n thuéc diÖn -u tiªn). - Xin vay vèn cña c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong vµ ngoµi n-íc. - Kªu gäi gãp vèn vµ ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu. 1.2.3. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu tQu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t- tr¶i qua bèn giai ®o¹n: ChuÈn bÞ ®Çu t-, chuÈn bÞ thùc hiÖn ®Çu t-, thùc hiÖn ®Çu t-, vµ vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t-. 1.2.3.1. Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t-: Trong 4 giai ®o¹n trªn, giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t- t¹o tiÒn ®Ò vµ quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i ë hai giai ®o¹n sau, ®Æc biÖt lµ giai ®o¹n vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t-. Do ®ã, ®èi víi giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t-, vÊn ®Ò chÊt l-îng, vÊn ®Ò chÝnh x¸c cña c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, tÝnh to¸n vµ dù ®o¸n lµ quan träng nhÊt. Giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c c«ng viÖc sau: - X¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ®Çu t-. - TiÕp xóc, th¨m dß thÞ tr-êng. - §iÒu tra, kh¶o s¸t, chän ®Þa ®iÓm. - LËp, thÈm ®Þnh dù ¸n kh¶ thi. Tæng chi phÝ cho giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t- chiÕm tõ 0,5 - 15% tæng vèn ®Çu t- cña dù ¸n. Lµm tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t- sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc sö dông tèt 85 - 99,5% vèn ®Çu t- cña dù ¸n ë giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t- (®óng tiÕn ®é, kh«ng ph¶i ph¸ ®i, lµm l¹i, tr¸nh ®-îc nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt kh¸c...). §iÒu nµy còng t¹o c¬ së cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña dù ¸n ®-îc thuËn lîi, nhanh chãng thu hèi vèn ®Çu t- vµ cã l·i (®èi víi c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh), nhanh chãng ph¸t huy hÕt n¨ng lùc phôc vô dù kiÕn (®èi víi c¸c LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 14 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn dù ¸n x©y dùng. So¹n th¶o dù ¸n n»m trong giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t-, ®-îc tiÕn hµnh qua 3 møc ®é nghiªn cøu: - Nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t- Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi - Nghiªn cøu kh¶ thi a. Nghiªn cøu vµ ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu tNéi dung cña giai ®o¹n nµy lµ xem xÐt nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cho viÖc tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t-, c¸c kÕt qu¶ sÏ ®¹t ®-îc nÕu thùc hiÖn ®Çu t-. §©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh dù ¸n, lµ b-íc nghiªn cøu s¬ bé. Yªu cÇu cña giai ®o¹n nµy lµ ph¶i ®-a ra ®-îc c¸c th«ng tin c¬ b¶n ph¶n ¸nh s¬ bé kh¶ n¨ng thùc thi vµ triÓn väng cña tõng c¬ héi ®Çu t- ®em l¹i hiÖu qu¶ vµ sù phï hîp víi thø tù -u tiªn trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ngµnh, chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng, ®Êt n-íc.  C¸c lo¹i c¬ héi ®Çu t-: C¨n cø vµo ph¹m vi ®Çu t- chia thµnh 2 lo¹i: - C¬ héi ®Çu t- chung: lµ c¬ héi ®Çu t- ®-îc xem xÐt ë cÊp ®é ngµnh, vïng, c¶ n-íc hoÆc cho mét lo¹i tµi nguyªn thiªn nhiªn cña ®Êt n-íc. øng víi mçi c¬ héi ®Çu t- ta cã mét dù ¸n. Nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t- chung nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng lÜnh vùc, nh÷ng bé phËn ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi cÇn vµ cã thÓ ®-îc ®Çu t- trong tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ngµnh, vïng, ®Êt n-íc hoÆc cña tõng lo¹i tµi nguyªn thiªn nhiªn cña ®Êt n-íc tõ ®ã h×nh thµnh c¸c dù ¸n s¬ bé. Trong giai ®o¹n nµy c¸c cÊp qu¶n lý kinh tÕ, c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc quèc tÕ (nÕu ®-îc mêi), c¸c doanh nghiÖp, c¸c tÇng líp d©n c- cã liªn quan ®Õn dù ¸n sÏ tham gia (ë møc ®é kh¸c nhau) vµo qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ sµng läc c¸c dù ¸n, chän ra mét sè dù ¸n thÝch hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ, víi thø tù -u tiªn trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng, cña ®Êt n-íc hoÆc chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cña ngµnh vµ høa hÑn hiÖu qu¶ kinh tÕ, tµi chÝnh kh¶ quan. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 15 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn - C¬ héi ®Çu t- cô thÓ: Lµ c¸c c¬ héi ®Çu t- ®-îc xem xÐt ë cÊp ®é tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng kh©u, nh÷ng gi¶i ph¸p kinh tÕ, kü thuËt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cña ®¬n vÞ cÇn vµ cã thÓ ®-îc ®Çu t- trong tõng kú kÕ ho¹ch võa ®Ó phôc vô cho viÖc thùc hiÖn chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cña ®¬n vÞ võa ®¸p øng môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh, vïng vµ ®Êt n-íc.  C¸c c¨n cø ®Ó nghiªn cøu vµ ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu t-: - ChiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng, cña ®Êt n-íc, cña ®Þa ph-¬ng hoÆc chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh, cña c¬ së. - Nhu cÇu cña thÞ tr-êng trong n-íc vµ trªn thÕ giíi vÒ c¸c mÆt hµng hoÆc dÞch vô cô thÓ nµo ®ã. - T×nh h×nh cung cÊp c¸c mÆt hµng hoÆc ho¹t ®éng dÞch vô cô thÓ nµo ®ã trong n-íc vµ trªn thÕ giíi cã cßn chç trèng cho dù ¸n chiÕm lÜnh kh«ng ? - TiÒm n¨ng s½n cã vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, vèn, søc lao ®éng cÇn vµ cã thÓ khai th¸c ®Ó thùc hiÖn dù ¸n, nh÷ng lîi thÕ so s¸nh nÕu thùc hiÖn ®Çu t-. - Nh÷ng kÕt qu¶ sÏ ®¹t ®-îc nÕu thùc hiÖn ®Çu t-.  Môc tiªu cña viÖc nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t-: X¸c ®Þnh mét c¸ch nhanh chãng vµ Ýt tèn kÐm nh-ng l¹i dÔ thÊy vÒ c¸c kh¶ n¨ng ®Çu t- trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n ®-a ra ®ñ ®Ó lµm cho ng-êi cã kh¶ n¨ng ®Çu t- ph¶i cÊn nh¾c, vµ ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cã triÓn khai tiÕp sang giai ®o¹n nghiªn cøu sau hay kh«ng.  B¶n chÊt cña viÖc nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t- : Cßn s¬ sµi, ®-îc thÓ hiÖn ë viÖc x¸c ®Þnh ®Çu vµo, ®Çu ra, hiÖu qu¶ tµi chÝnh th-êng dùa vµo c¸c -íc tÝnh tæng hîp hoÆc dùa vµo c¸c dù ¸n t-¬ng tù ®Ó xem xÐt. ViÖc nghiªn cøu vµ ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu t- ph¶i ®-îc tiÕn hµnh th-êng xuyªn ®Ó cung cÊp c¸c dù ¸n s¬ bé cho nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi vµ kh¶ thi, tõ ®ã x¸c ®Þnh danh môc c¸c dù ¸n cÇn thùc hiÖn trong tõng kú kÕ ho¹ch. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 16 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn b. Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi §©y lµ b-íc nghiªn cøu tiÕp theo ®èi víi c¸c c¬ héi ®Çu t- cã nhiÒu triÓn väng, c¬ héi ®Çu t- nµy th-êng cã quy m« t-¬ng ®èi lín, cã tÝnh chÊt kü thuËt phøc t¹p, thêi gian thu håi vèn l©u vµ cã nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh t¸c ®éng. B-íc nµy nghiªn cøu s©u h¬n c¸c khÝa c¹nh mµ khi xem xÐt c¬ héi ®Çu tcßn thÊy ph©n v©n, ch-a ch¾c ch¾n nh»m tiÕp tôc lùa chän, sµng läc c¸c c¬ héi ®Çu t- (®· ®-îc x¸c ®Þnh ë cÊp Bé, ngµnh, vïng hoÆc c¶ n-íc) hoÆc ®Ó kh¼ng ®Þnh l¹i c¬ héi ®Çu t- ®· ®-îc lùa chän cã ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi hay kh«ng. §èi víi c¸c c¬ héi ®Çu t- cã quy m« nhá, kh«ng phøc t¹p vÒ mÆt kü thuËt vµ triÓn väng ®em l¹i hiÖu qu¶ lµ râ rµng th× cã thÓ bá qua giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi. Môc ®Ých cña giai ®o¹n nµy lµ tiÕp tôc tiÕn hµnh nghiªn cøu s©u h¬n, chi tiÕt h¬n c¬ héi ®Çu t- ®· lùa chän nh»m kh¼ng ®Þnh l¹i mét lÇn n÷a ý ®å ®-a ra ®Çu t- lµ ®óng.  Néi dung cña nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi: - Nghiªn cøu c¸c bèi c¶nh chung vÒ kinh tÕ x· héi, ph¸p luËt cã ¶nh h-ëng ®Õn dù ¸n. - Nghiªn cøu khÝa c¹nh thÞ tr-êng - Nghiªn cøu kü thuËt - Nghiªn cøu vÒ tæ chøc qu¶n lý vµ nh©n sù - Xem xÐt vÒ tµi chÝnh. - Ph©n tÝch khÝa c¹nh kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n. Nh÷ng néi dung trªn còng ®-îc xem xÐt ë giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi sau nµy.  §Æc ®iÓm cña giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi: MÆc dï cã chi tiÕt h¬n so víi giai ®o¹n tr-íc nh-ng ë giai ®o¹n nµy viÖc nghiªn cøu vÉn chØ dõng l¹i ë tr¹ng th¸i tÜnh, ë møc ®é trung b×nh c¶ ®êi dù ¸n. §iÒu nµy thÓ hiÖn: LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 17 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn - VÉn ch-a ®i vµo ph©n tÝch tõng n¨m, mµ chØ chän mét n¨m lµ ®¹i diÖn ®Ó nghiªn cøu (-íc tÝnh trong mét n¨m nµo ®ã cña ®êi dù ¸n). - Ch-a ®Ò cËp ®Õn sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh (do dù tÝnh t¹i mét n¨m, ch-a xem xÐt c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn tõng n¨m). - VÉn ch-a ®i vµo ph©n tÝch cô thÓ tõng néi dung cña dù ¸n (chØ lµ -íc tÝnh). Bëi vËy, kÕt qu¶ nghiªn cøu cña giai ®o¹n nµy míi chØ lµ -íc tÝnh s¬ l-îc vµ møc ®é chÝnh x¸c ch-a cao, tuy vËy kÕt qu¶ nghiªn cøu cña giai ®o¹n nµy còng t¹o tiÒn ®Ò vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tiÕn hµnh giai ®o¹n sau hoÆc dõng l¹i nÕu kÕt qu¶ nghiªn cøu kh«ng kh¶ thi. S¶n phÈm cña giai ®o¹n nµy lµ dù ¸n tiÒn kh¶ thi hoÆc lµ luËn chøng tiÒn kh¶ thi.  Néi dung cña luËn chøng tiÒn kh¶ thi: - Giíi thiÖu chung vÒ c¬ héi ®Çu t- theo c¸c néi dung nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi. - Chøng minh c¬ héi ®Çu t- cã nhiÒu triÓn väng ®Õn møc cã thÓ quyÕt ®Þnh cho ®Çu t-. C¸c th«ng tin ®-a ra chøng minh ph¶i ®ñ søc thuyÕt phôc c¸c nhµ ®Çu t-. - Nh÷ng khÝa c¹nh g©y khã kh¨n cho thùc hiÖn ®Çu t- vµ vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- sau nµy ®ßi hái ph¶i tæ chøc c¸c nghiªn cøu chøc n¨ng hoÆc nghiªn cøu hç trî. Nghiªn cøu hç trî cßn gäi lµ nghiªn cøu theo chøc n¨ng, ®ã lµ nghiªn cøu mét c¸ch chuyªn s©u, kü l-ìng tr-íc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cuèi cïng (th«ng th-êng ®èi víi c¸c dù ¸n quy m« lín, tuú theo yªu cÇu cña dù ¸n néi dung nµo cÇn th× bæ sung cho qu¸ tr×nh nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi ®-îc tèt h¬n, ®-îc tiÕn hµnh song song hoÆc sau khi nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi). c. Nghiªn cøu kh¶ thi §©y lµ b-íc sµng läc cuèi cïng ®Ó lùa chän ®-îc dù ¸n tèi -u. ë giai ®o¹n nµy ph¶i kh¼ng ®Þnh c¬ héi ®Çu t- cã kh¶ thi hay kh«ng, cã v÷ng ch¾c, hiÖu qu¶ hay kh«ng? LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 18 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn Nghiªn cøu kh¶ thi (chÝnh thøc ®i vµo lËp dù ¸n) ®-îc coi lµ cèt lâi cña qu¸ tr×nh lËp dù ¸n ®Çu t-. Nghiªn cøu kh¶ thi nh»m ®-a ra nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña dù ¸n. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña giai ®o¹n nµy lµ dù ¸n kh¶ thi, nã lµ c¬ së ®Ó c¸c cÊp cã thÈm quyÒn xem xÐt vµ phª duyÖt dù ¸n.  §Æc ®iÓm cña nghiªn cøu kh¶ thi: Mäi khÝa c¹nh nghiªn cøu ®Òu ®-îc xem xÐt ë tr¹ng th¸i ®éng, theo t×nh h×nh tõng n¨m trong suèt c¶ ®êi dù ¸n. Sau ®ã xem xÐt tæng c¶ ®êi dù ¸n. Do ®ã mäi yÕu tè kh«ng æn ®Þnh ®Òu ®-îc ®Ò cËp ®Õn theo tõng néi dung yªu cÇu. Bëi vËy ë giai ®o¹n nµy ®· ®¸nh gi¸ ®-îc sù an toµn cña c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ ®· ®-a ra ®-îc c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng nh»m ®¶m b¶o cho dù ¸n cã ®-îc hiÖu qu¶ ch¾c nhÊt (dù tÝnh ®-îc c¸c rñi ro vµ c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ, kh¾c phôc).  Néi dung cña nghiªn cøu kh¶ thi: Còng bao gåm 6 néi dung nh- trong nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi nh-ng chØ kh¸c nhau ë møc ®é chi tiÕt h¬n vµ chÝnh x¸c h¬n, ®i vµo cô thÓ, râ rµng, cßn nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi chØ lµ -íc tÝnh. VËy, qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n tr¶i qua 3 cÊp ®é nghiªn cøu theo h-íng ngµy cµng ®Çy ®ñ, chi tiÕt h¬n, c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ngµy cµng chÝnh x¸c h¬n.  Giai ®o¹n nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t-: Nh»m lo¹i bá ngay nh÷ng dù kiÕn râ rµng kh«ng kh¶ thi mÆc dï kh«ng cÇn ®i s©u vµo chi tiÕt. TÝnh kh«ng kh¶ thi nµy ®-îc chøng minh b»ng c¸c sè liÖu thèng kª, c¸c tµi liÖu th«ng tin kinh tÕ dÔ t×m. §iÒu nµy gióp cho tiÕt kiÖm ®-îc thêi gian vµ chi phÝ cña c¸c nghiªn cøu kÕ tiÕp.  Giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi: Nh»m lo¹i bá c¸c dù ¸n bÊp bªnh vÒ thÞ tr-êng, kü thuËt... , nh÷ng dù ¸n mµ kinh phÝ ®Çu t- qu¸ lín, møc sinh lîi nhá hoÆc kh«ng thuéc lo¹i -u tiªn trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hoÆc chiÕn l-îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Nhê ®ã c¸c chñ ®Çu t- cã thÓ hoÆc LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 19 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn lo¹i bá h¼n dù ¸n ®Ó khái tèn thêi gian vµ kinh phÝ hoÆc t¹m xÕp dù ¸n l¹i chê c¬ héi thuËn lîi h¬n.  Giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi: Xem xÐt lÇn cuèi cïng nh»m ®i ®Õn nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ mäi vÊn ®Ò c¬ b¶n cña dù ¸n b»ng c¸c sè liÖu ®· ®-îc tÝnh to¸n cÈn thËn, chi tiÕt, c¸c ®Ò ¸n kinh tÕ, kü thuËt, c¸c lÞch biÓu vµ tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n tr-íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t- chÝnh thøc. Nh- vËy, dù ¸n ®Çu t- lµ mét trong nh÷ng c«ng cô thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh tÕ cña ngµnh, cña ®Þa ph-¬ng vµ cña c¶ n-íc ®Ó biÕn kÕ ho¹ch thµnh hµnh ®éng cô thÓ vµ ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ - x· héi cho ®Êt n-íc, lîi Ých tµi chÝnh cho nhµ ®Çu t-. 1.2.3.2. Giai ®o¹n chuÈn bÞ thùc hiÖn ®Çu t- vµ thùc hiÖn ®Çu tTrong 2 giai ®o¹n nµy, vÊn ®Ò thêi gian lµ quan träng h¬n c¶, 85 - 99,5% vèn ®Çu t- cña dù ¸n ®-îc chi ra n»m khª ®äng trong suèt nh÷ng n¨m chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn ®Çu t-. §©y lµ nh÷ng n¨m vèn kh«ng sinh lêi. Thêi gian thùc hiÖn ®Çu t- cµng dµi vèn ø ®äng cµng nhiÒu, tæn thÊt cµng lín. Bªn c¹nh ®ã cßn nh÷ng tæn thÊt do thêi tiÕt g©y ra ®èi víi nh÷ng vËt t-, thiÕt bÞ ch-a hoÆc ®ang ®-îc thi c«ng, ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ®ang ®-îc x©y dùng dë dang. §Õn l-ît m×nh, thêi gian thùc hiÖn ®Çu t- l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo chÊt l-îng c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t-, c«ng t¸c qu¶n lý qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t-, qu¶n lý viÖc thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn c¸c kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t- ®· ®-îc xem xÐt trong dù ¸n ®Çu t-.  Giai ®o¹n chuÈn bÞ thùc hiÖn ®Çu t- th× bao gåm c¸c néi dung sau: - Kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp dù to¸n. - Mua thiÕt bÞ c«ng nghÖ, vËt t-, kü thuËt ... - Tæ chøc ®Êu thÇu, giao nhËn thÇu. - Gi¶i phãng vµ bµn giao mÆt b»ng. - ChuÈn bÞ x©y l¾p. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 20 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn  Giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t- bao gåm mét sè néi dung chñ yÕu sau: - Thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh - L¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ. - Theo dâi, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. - Ch¹y thö vµ nghiÖm thu sö dông. - QuyÕt to¸n vèn ®Çu t- x©y dùng sau khi ®· hoµn thµnh x©y l¾p, ®-a dù ¸n vµo khai th¸c, sö dông. 1.2.3.3. Giai ®o¹n vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- (giai ®o¹n s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô hay khai th¸c sö dông). Giai ®o¹n nµy nh»m ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu cña dù ¸n. Lµm tèt c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t- vµ thùc hiÖn ®Çu t- t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý vµ ph¸t huy t¸c dông cña c¸c kÕt qu¶ ®Çu t-. Thêi gian ph¸t huy t¸c dông cña c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- chÝnh lµ ®êi cña dù ¸n, nã g¾n víi ®êi sèng cña s¶n phÈm do dù ¸n t¹o ra trªn thÞ tr-êng. NÕu c¸c kÕt qu¶ do giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t- t¹o ra ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé, gi¸ thµnh thÊp, chÊt l-îng tèt, ®óng tiÕn ®é, t¹i ®Þa ®iÓm thÝch hîp, quy m« tèi -u th× hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cña c¸c kÕt qu¶ nµy vµ môc tiªu cña nã chØ phô thuéc trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c kÕt qu¶ ®Çu t-. Trong giai ®o¹n s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô: + NÕu tuæi ®êi < 5 n¨m: Kh«ng chia + NÕu tuæi ®êi  5 n¨m: Chia lµm 3 b-íc: - Sö dông ch-a hÕt c«ng suÊt - C«ng suÊt sö dông ë møc cao nhÊt - C«ng suÊt gi¶m dÇn vµ thanh lý ë cuèi ®êi dù ¸n. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 21 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn 1.3 ph-¬ng ph¸p luËn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu tnhµ m¸y thuû ®iÖn 1.3.1. Ph©n biÖt ph©n tÝch tµi chÝnh vµ ph©n tÝch kinh tÕ Mçi mét dù ¸n ®Çu t- ®Õn khi thùc hiÖn cÇn ph¶i tr¶i qua c¸c b-íc ph©n tÝch theo tr×nh tù nh- sau: Ph©n tÝch kinh tÕ kü thuËt §Ò xuÊt c¸c ph-¬ng ¸n kü thuËt Ph-¬ng ¸n tèi -u Ph©n tÝch kinh tÕ x· héi Ph©n tÝch tµi chÝnh Dù ¸n kh¶ thi QuyÕt ®Þnh ®Çu t- Thùc hiÖn ®Çu t-  Môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh lµ nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n trªn ph-¬ng diÖn tµi chÝnh vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cho dù ¸n. Dù ¸n kh¶ thi vÒ mÆt tµi chÝnh lµ dù ¸n cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay, ®em l¹i lîi nhuËn cho chñ ®Çu t- vµ c¸c cæ ®«ng.  Qua ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ x¸c ®Þnh ®-îc quy m« vèn ®Çu t-, nguån huy ®éng, c¬ cÊu nguån vèn.  X¸c ®Þnh ®-îc c¸c lîi Ých thu ®-îc, c¸c chi phÝ ph¶i bá ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n, tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n ®èi víi doanh nghiÖp vµ lîi nhuËn mang l¹i cho chñ ®Çu t-. LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 22 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, tuy chñ tr-¬ng ®Çu t- phÇn lín lµ do c¸c doanh nghiÖp tù quyÕt ®Þnh xuÊt ph¸t tõ lîi Ých trùc tiÕp cña doanh nghiÖp nh-ng nã kh«ng ®-îc tr¸i víi luËt ph¸p vµ ph¶i phï hîp víi ®-êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chung cña ®Êt n-íc, trong ®ã lîi Ých cña ®Êt n-íc vµ doanh nghiÖp ®-îc kÕt hîp chÆt chÏ. Nh÷ng yªu cÇu nµy ph¶i ®-îc thÓ hiÖn th«ng qua phÇn ph©n tÝch kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh lµ c¨n cø ®Ó chñ ®Çu t- quyÕt ®Þnh cã nªn ®Çu t- hay kh«ng. ChÝnh v× vËy, ngay tõ khi dù ¸n míi chØ lµ ý ®å hay tõ khi dù ¸n b¾t ®Çu ®-îc thai nghÐn th× chóng ta ph¶i ph©n tÝch vµ qu¶n lý nã mét c¸ch nghiªm tóc. Trong ®ã ph©n tÝch tµi chÝnh lµ mét kh©u v« cïng quan träng trong qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n.  C¸c b-íc ph©n tÝch tµi chÝnh: - X¸c ®Þnh chñ ®Çu t-. - X¸c ®Þnh nguån vèn dù ¸n (vèn tù cã, vèn vay) vµ c¸c ph-¬ng ¸n huy ®éng vèn. - Ph-¬ng thøc khÊu hao, tr¶ vèn gèc, l·i vay vµ thuÕ. - X©y dùng dßng tiÒn sau thuÕ. - TÝnh to¸n c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶: NPV, B/C, IRR, Thv. Còng nh- ph©n tÝch kinh tÕ, ph©n tÝch tµi chÝnh sö dông ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ - lîi Ých cã tÝnh ®Õn gi¸ trÞ theo thêi gian cña tiÒn tÖ v× ®Ó tæng hîp nh÷ng chi phÝ vµ lîi Ých thu ®-îc ph¶i sö dông ®¬n vÞ tiÒn tÖ. MÆt kh¸c, nh÷ng chi phÝ vµ thu nhËp nµy th-êng x¶y ra ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau, tiÒn l¹i cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian nªn ph¶i tÝnh c¶ chi phÝ c¬ héi cña tiÒn. Tuy nhiªn ph©n tÝch tµi chÝnh cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt so víi ph©n tÝch kinh tÕ, cô thÓ:  §èi víi ph©n tÝch kinh tÕ:  Môc ®Ých: Ph©n tÝch kinh tÕ - kü thuËt nh»m lùa chän ph-¬ng ¸n tèi -u vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt trªn quan ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt. Ph©n tÝch kinh tÕ - x· LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai 23 C¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t- nhµ m¸y thuû ®iÖn héi nh»m x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ vai trß cña dù ¸n ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn ®Êt n-íc, sù ®ãng gãp thiÕt thùc cña dù ¸n vµo t¨ng tr-ëng kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, thu ngo¹i tÖ, ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph-¬ng... Ph©n tÝch kinh tÕ - x· héi ®èi víi nhµ ®Çu t- ®ã lµ c¨n cø chñ yÕu ®Ó thuyÕt phôc Nhµ n-íc, c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn chÊp thuËn dù ¸n, thuyÕt phôc c¸c ng©n hµng cho vay vèn, thuyÕt phôc nh©n d©n ®Þa ph-¬ng ®Æt dù ¸n ñng hé cho chñ ®Çu t- thùc hiÖn dù ¸n. §èi víi Nhµ n-íc, ph©n tÝch kinh tÕ x· héi lµ c¨n cø chñ yÕu ®Ó Nhµ n-íc xÐt duyÖt, cÊp giÊy phÐp ®Çu t-. §èi víi c¸c tæ chøc viÖn trî dù ¸n, ph©n tÝch kinh tÕ - x· héi còng lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó hä chÊp thuËn viÖn trî, nhÊt lµ ®èi víi c¸c tæ chøc viÖn trî nh©n ®¹o, viÖn trî cho c¸c môc ®Ých x· héi, viÖn trî cho viÖc b¶o vÖ m«i tr-êng. §èi víi c¸c dù ¸n phôc vô lîi Ých c«ng céng do Nhµ n-íc trùc tiÕp bá vèn th× ph©n tÝch lîi Ých kinh tÕ - x· héi ®ãng vai trß chñ yÕu trong dù ¸n. V× vËy, viÖc ph©n tÝch kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n lu«n lu«n gi÷ mét vai trß quan träng.  C¸c b-íc ph©n tÝch: - §Ò xuÊt c¸c ph-¬ng ¸n vµ lo¹i trõ c¸c ph-¬ng ¸n kh«ng hîp lý ban ®Çu. - X¸c ®Þnh lîi Ých vµ chi phÝ trùc tiÕp, gi¸n tiÕp c¸c ph-¬ng ¸n cßn l¹i. - TÝnh to¸n lîi Ých vµ chi phÝ. - So s¸nh lùa chän ph-¬ng ¸n tèi -u theo c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸. §iÓm kh¸c ®èi víi ph©n tÝch kinh tÕ, ph©n tÝch tµi chÝnh dùa trªn c¸c chi phÝ vµ c¸c kho¶n thu mµ chñ ®Çu t- thùc sù bá ra vµ chñ ®Çu t- thu ®-îc. Ph©n tÝch kinh tÕ xuÊt ph¸t tõ lîi Ých nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ toµn x· héi cßn ph©n tÝch tµi chÝnh xem xÐt dù ¸n theo gi¸c ®é lîi Ých trùc tiÕp cña chñ ®Çu t-.  VÒ quan ®iÓm môc ®Ých: - Ph©n tÝch tµi chÝnh ®øng trªn quan ®iÓm lîi Ých chñ ®Çu t-, ph©n tÝch kinh tÕ ®øng trªn quan ®iÓm lîi Ých toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ lîi Ých toµn x· héi ®Ó xem xÐt vÊn ®Ò. Chñ ®Çu t- xuÊt ph¸t tõ lîi Ých trùc LuËn v¨n cao häc - §HBKHN  Ph¹m ThÞ Thanh Mai