Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
PHÒNG GD-ĐT KRÔNG ANA
TRƯỜNG TH NGUYỄN THỊ MINH KHAI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
MỘT VÀI GIẢI PHÁP GIÚP PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG NÓI
TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 5
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Đơn vị công tác: Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai
Trình độ đào tạo: Đại học sư phạm
Môn đào tạo: Sư phạm Tiếng Anh
Krông Ana, tháng 4 năm 2019
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 1
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
TRANG
MỤC LỤC
I
1
2
3
4
II
I
II
1
2
III
IV
V
I
II
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
Đặt vấn đề
Lý do lý luận
Lý do thực tiễn
Đối tượng nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu
Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Cơ sở lý luận của vấn đề
Thực trạng vấn đề
Thuận lợi
Khó khăn
Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
Tính mới của giải pháp
Hiệu quả SKKN
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1
1
1
1
2
2
3
3
3
5
5
5
8
26
26
30
31
31
33
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
STT
Chữ viết tắt
Chữ viết thường
1
Bộ GD&ĐT
Bộ giáo dục và đào tạo
2
SGK
Sách giáo khoa
3
QĐ-TT
Quyết định – thông tư
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 2
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
4
SBT
Sách bài tập
5
THCS
Trung học cơ sở
6
THPT
Trung học phổ thông
7
STT
Số thứ tự
8
QĐ
Quyết định
9
NXB
Nhà xuất bản
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
1. Lý do lý luận:
Ngày nay, chúng ta đã thấy rõ rằng ngoại ngữ là yếu tố đặc biệt góp phần phát
triển khả năng của mọi dân tộc. Cùng với sự phát triển vũ bão của cuộc “Cách
mạng khoa học-công nghệ 4.0”, chiến lược phát triển ngoại ngữ đã trở thành bộ
phận tất yếu của chiến lược con người cho tương lai ở mọi quốc gia. Ngoại ngữ tạo
điều kiện để cho các dân tộc trên thế giới ngày càng hiểu và xích lại gần nhau hơn.
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 3
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Việc sử dụng công nghệ 4.0 vào dạy học ngoại ngữ ngày nay chở nên phổ biến hơn
ở Việt Nam. Nước ta đang đứng trước thách thức to lớn có tính chất sống còn trong
lịch sử: phải tìm ra con đường sáng tạo để có thể hội nhập vào khu vực và thế giới,
thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa, xây dựng, phát triển
đất nước trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin. Vì vậy, mục tiêu chiến lược
của ngoại ngữ gắn chặt với những mục tiêu lớn của giáo dục và đào tạo, được xác
định trên 3 bình diện: nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Ngoại
ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng có vai trò và vị trí quan trọng trong sự nghiệp
giáo dục đào tạo và trong sự phát triển của đất nước.
Tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của hơn 53 quốc gia và vùng lãnh thổ, là
ngôn ngữ chính thức của EU (European Union). Các sự kiện quốc tế, các tổ chức
toàn cầu,… cũng đều coi tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp thông dụng. Ngoài ra,
tiếng Anh được hơn 400 triệu người trên toàn thế giới dùng làm tiếng mẹ đẻ, hơn 1
tỷ người dùng tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai. Để tìm được một công việc chất
lượng cao, giao tiếp với thế giới bên ngoài, tiếp cận những nguồn khoa học mới
thế hệ trẻ Việt Nam đã chú trọng học tập và trau dồi vốn tiếng Anh qua nhiều hình
thức. Vì vậy, nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực bắt buộc ngoài điều kiện có trình độ
chuyên môn cao thì khả năng sử dụng tiếng Anh trong công việc và giao tiếp phải
chuyên nghiệp, đây chính là vần đề nghiêm trọng của người lao động và người sử
dụng lao động. Do vậy việc giao tiếp tốt bằng tiếng Anh sẽ giúp cho mọi người có
nhiều cơ hội làm việc tại các công ty nước ngoài với mức lương cao và có thể
thăng tiến nhanh hơn trong công việc. Vì thế giao tiếp bằng tiếng Anh ngày nay vô
cùng quan trọng đối với tất cả các nghành nghề, người Việt ngày nay chú trọng
vào việc học tiếng Anh hơn, nhất là kỹ năng nghe-nói. Cùng với xu thế đó, các
phương pháp dạy học luôn được thay đổi sao cho phù hợp với mọi đối tượng từ
cấp tiểu học đến đại học.
2. Lý do thực tiễn:
Đối với các huyện miền núi nói chung, huyện Krông Ana - tỉnh Đaklak nói
riêng việc dạy và học môn Tiếng Anh ở cấp tiểu học còn gặp nhiều khó khăn về cơ
sở vật chất, nguồn nhân lực và tư liệu dạy học. Với trường tiểu học Nguyễn Thị
Minh Khai nơi tôi đang công tác cũng nằm trong tình hình chung của huyện. Đa số
học sinh có hoàn cảnh khó khăn, các em không có đủ đồ dùng học tập và sách giáo
khoa để phục vụ cho việc học. Thực tế là các em chưa thực sự yêu thích môn tiếng
Anh, còn ham chơi và không quan tâm việc học. Đặc biệt là trong việc thực hành
nói tiếng Anh, thụ động trong việc học nói, các em chỉ học ở trên lớp, không học ở
nhà vì vậy kỹ năng nói đối với học sinh hiện nay còn rất yếu. Các em thường ngại
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 4
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
ngùng khi nói trước đám đông, không có thói quen tranh luận trong lớp hoặc nêu ý
kiến của mình dù đúng hay sai, nhất là khi có mặt thầy cô giáo. Tâm lý của học
sinh là một bạn trong lớp nói sai, các bạn trong lớp cười ồ lên, điều này làm hạn
chế sự tham gia bài học của học sinh và làm học sinh thụ động khi nói tiếng Anh.
Đây là lý do tại sao học sinh các cấp học nói chung, học sinh tiểu học nói riêng hạn
chế trong phát âm và nói tiếng Anh. Ngoài ra, trong lớp học sinh tiểu học rất hiếu
động, thiếu tập trung, hay nói chuyện… Ảnh hưởng rất nhiều trong việc học tiếng,
thực hành nói tiếng Anh. Hơn nữa, trong một giờ học không đảm bảo đủ thời gian
cho học sinh thực hành nói tiếng Anh vì các em phải học các kỹ năng khác. Một lý
do quan trọng mà học sinh trường Nguyễn Thị Minh Khai cũng như các trường tiểu
học trong huyện gặp phải là học sinh không có môi trường học tập như: sinh hoạt
ngoại khóa, sinh hoạt nói tiếng Anh ngoài giờ lên lớp, được giao tiếp và học tập với
người nước ngoài…
Là một giáo viên dạy tiếng Anh tiểu học 10 năm tôi đã nhận thức được tầm
quan trọng của việc học ngoại ngữ ở bậc tiểu học như thế nào, tôi luôn mang trong
mình trách nhiệm và vai trò của một người thầy mong muốn cho học sinh có lòng
đam mê học ngoại ngữ, có nền tảng cơ bản trong giao tiếp tiếng Anh tạo tiền đề
cho các em học tốt ngoại ngữ cho các bậc học tiếp theo. Qua quá trình giảng dạy
và học hỏi các đồng nghiệp đi trước tôi đã chắt lọc, rút ra một vài biện pháp có thể
áp dụng trong việc rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh. Vì vậy, tôi đã
chọn đề tài “Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học
sinh lớp 5” để nghiên cứu và đóng góp một phần nhỏ bé vào việc nâng cao chất
lượng môn tiếng Anh trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai nói riêng, và tất cả
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Krông Ana nói chung ngày một tốt hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là một vài giải pháp giúp phát triển kỹ
năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 5”.
4. Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nghiên cứu tập chung nghiên cứu chủ yếu vào kỹ năng giao tiếp (kỹ
năng nói) đối với học sinh lớp 5 trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai năm học
2018-2019.
II.
Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu.
Đối với giáo viên: giúp giáo viên chủ động và sáng tạo trong thay đổi phương
pháp dạy học; luôn có trách nhiệm trong nhiệm vụ được giao.
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 5
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Đối với học sinh: giúp học sinh học tốt môn tiếng Anh trong trường tiểu học
đặc biệt là học tốt kỹ năng nói, tạo cho học sinh sự năng động và sáng tạo trong
học tập, phát huy khả năng học tập của mỗi cá nhân học sinh để các em biết điểm
mạnh của mình. Giúp học sinh rèn thói quen học nói tiếng Anh qua các tiết học
một cách chủ động; tự tin và mạnh dạn giao tiếp tiếng Anh trong và ngoài lớp học;
giảm áp lực tự ti khi nói sai, tạo thói quen nói tiếng anh và thái độ học tích cực
trong mỗi học sinh; tạo niềm vui và hứng thú học tiếng Anh trong trường tiểu học;
tạo môi trường học tập nói tiếng Anh đa dạng và phong phú; tạo điều kiện cho các
em học sinh được trải nghiệm thực tế; nâng cao chất lượng mũi nhọn trong nhà
trường và địa phương.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
Kỹ năng giao tiếp bằng Tiếng Anh (kỹ năng nói tiếng Anh) là khả năng cá
nhân truyền đạt, biểu thị một cách hiệu quả những tri thức và kinh nghiệm, quan
điểm của bản thân thông qua việc sử dụng tiếng Ang nhằm đạt được mục đích giao
tiếp. Kỹ năng này không phải là yếu tố thuộc về bẩm sinh mà được hình thành bằng
con đường trải nghiệm chứ không phải là sự thu nhận kiến thức đơn thuần. Để đạt
được kỹ năng này, cần quan tâm đến các yếu tố tác động là: ngôn ngữ giao tiếp,
tâm lý-cảm xúc, kỹ năng, kinh ngiệm, xã hội, giáo dục, cá nhân. Như vậy để hình
thành thói quen giao tiếp tiếng Anh cho học sinh ngay từ bậc tiểu học là vô cùng
quan trọng, để các em có những thói quen nói tiếng Anh trong và ngoài lớp học
người giáo viên luôn phải đưa ra các phương pháp mới để kích thích được tính ham
hiểu biết, ham khám phá và ham tìm tòi cái mới. Đặc biệt người giáo viên phải ý
thức được vai trò và trách nhiệm của bản thân trong giáo dục và dạy ngoại ngữ cho
học sinh tiểu học. Đánh giá được tầm quan trọng của tiếng Anh trong xã hội ngày
nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã có nhiều sự đổi mới về cách dạy và học
môn tiếng Anh trong những năm gần đây như thay đổi sách giáo khoa (SGK); thay
đổi phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiếng
Anh...Ngày 30 tháng 9 năm 2008 thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định
1400/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo
dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020". Hơn 10 năm thực hiện đề án đã có những
thay đổi tích cực trong đội ngũ giáo viên cũng như học sinh. Đã có những mặt đạt
được cũng như các hạn chế. Theo tổng kết của Bộ GD&ĐT, trong quá trình triển
khai Đề án ngoại ngữ 2020 đã bộc lộ những hạn chế, không đạt được mục tiêu khi
đặt ra vì nhiều nguyên nhân. Nhìn được tầm quan trọng và tính cấp thiết của mục
tiêu giáo dục Bộ GD&ĐT đã ra quyết định số: “2080/QĐ-TTg ngày 22 tháng 12
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 6
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
năm 2017 về phê duyệt điều chỉnh, bổ sung đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ
thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017 – 2025” với mục tiêu đổi mới việc dạy và
học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, tiếp tục triển khai chương trình
dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, trình độ đào tạo, nâng cao năng lực sử
dụng ngoại ngữ đáp ứng nhu cầu học tập và làm việc; tăng cường năng lực cạnh
tranh của nguồn nhân lực trong thời kỳ hội nhập, góp phần vào công cuộc xây dựng
và phát triển đất nước; tạo nền tảng phổ cập ngoại ngữ cho giáo dục phổ thông vào
năm 2025.
Ngày 10/8/2018, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã ký ban hành Chỉ
thị số 2919/CT-BGDĐT về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2018 – 2019 về nâng cao
chất lượng dạy học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh ở các cấp học và trình độ đào
tạo; xây dựng, phát triển môi trường học và sử dụng ngoại ngữ, phát động phong
trào giáo viên, giảng viên cùng học tiếng Anh với học sinh, sinh viên. Tăng cường
dạy và học ngoại ngữ trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Như vậy, việc học ngoại ngữ trong các trường học là rất quan trọng và mang
tính cấp thiết cao. Mục đích chung của học ngoại ngữ là giao tiếp tốt mang lại lợi
ích trong học tập và công việc. Trong việc học ngoại ngữ, kỹ năng nói là một trong
các kỹ năng quan trọng, đòi hỏi người học phải giỏi các kỹ năng nghe, đọc, viết, có
vốn từ vựng tốt... Kỹ năng nói tốt giúp người học dễ dàng trở nên tự tin trước đám
đông hơn, thể hiện được bản lĩnh của cá nhân trong mọi lĩnh vực…như giao tiếp
với người nước ngoài, giao tiếp trong công việc, thậm chí là dễ dàng tìm được một
công việc tốt…Do đó, tiếng Anh đã trở thành môn học thiết yếu trong chương trình
giáo dục tiểu học. Vì học sinh tiểu học có một số khả năng học ngoại ngữ khá đặc
biệt như: khả năng nắm bắt nghĩa, khả năng sử dụng một cách sáng tạo nguồn ngôn
ngữ hạn chế, khả năng học gián tiếp, khả năng tích hợp với hoạt động vui chơi, khả
năng ghi nhớ, khả năng chú ý, tư duy của học sinh, khả năng đối đáp và nói
chuyện, vai trò của trí tưởng tượng. Yếu tố bên ngoài (khách quan) cũng tác động
trực tiếp đến học sinh là chương trình, sách giáo khoa, giáo viên và điều kiện, môi
trường học tập, gián tiếp tác động là gia đình và môi trường xã hội. Như mục tiêu
giáo dục đã đưa ra học sinh cấp tiểu học cần đạt được sau khi học xong chương
trình tiếng Anh tiểu học hiện nay là hiểu và giao tiếp được tiếng Anh một cách cơ
bản, chính vì vậy giáo viên dạy tiếng Anh cần trau dồi về kiến thức, thường xuyên
đổi mới phương pháp dạy học giúp học sinh chủ động. Lấy học sinh làm trung tâm
của hoạt động học nhằm giúp các em phát huy tính tư duy, độc lập, phát triển khả
năng học tập, tạo niềm say mê và hứng thú đối với thầy và trò trong từng giờ học.
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 7
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Tạo cho các em niềm đam mê với môn học tiếng Anh nhằm giúp các em đủ khả
năng và đạt được trình độ sau khi hoàn thành chương trình tiểu học.
II. Thực trạng vấn đề
1. Thuận lợi:
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện
Krông Ana, của Ban giám hiệu nhà trường trong việc bồi dưỡng chuyên môn và
đầu tư cơ sở vật chất. Giáo viên được tham gia vào các lớp học bồi dưỡng nghiệp
vụ sư phạm và tập huấn về phương pháp dạy học. Giáo viên trẻ, nhiệt tình, tâm
huyết với nghề, yêu thương học sinh, có trình độ trên chuẩn.
Đa số học sinh có khả năng tiếp thu tốt kiến thức, một số em có năng khiếu
môn tiếng Anh. Hầu hết các em học sinh thích môn học tiếng Anh, thích khám
phá, ham tìm hiểu và tích cực học môn tiếng Anh. Các em tích cực tham gia các
cuộc thi của trường và nghành tổ chức.
Cha mẹ học sinh rất khuyến khích con em mình học tiếng Anh vì họ biết được
tầm quan trọng của tiếng Anh trong việc học ở các cấp phổ thông.
2. Khó khăn:
Tuy nhiên, cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu đổi mới giáo dục hiện
nay. Nhà trường chưa có phòng học riêng phù hợp với học sinh để học sinh có thể
phát hy khả năng giao tiếp. Sách giáo khoa thường xuyên thay đổi, học sinh phải
làm quen với các phương pháp mới và cách thức học mới. Tranh ảnh dùng cho bộ
sách không đủ để đáp ứng nhu cầu học tập và giảng dạy của học sinh và giáo viên.
Trường có phòng học Tiếng Anh chuyên dụng nhưng đã xuống cấp không thể sử
dụng được.
Nhà trường chưa có môi trường học tập sáng tạo cho học sinh như: được học
tập với thầy, cô giáo nước ngoài; trải nghiệm thực tế để giao tiếp tiếng Anh; thực
hành giao tiếp tiếng Anh ngoài giờ lên lớp…
Đa số học sinh phát âm và nhấn trọng âm sai do các em bị ảnh hưởng giọng
nói vùng miền, học sinh ngại nói tiếng Anh trong giờ học do nhiều nguyên nhân
khác nhau như: tâm lý ngượng ngùng, dè dặt, ngại các bạn cười khi mình nói sai,
thiếu tự tin, chưa tự giác trong học tập.
Thời gian thực hành nói tiếng Anh trên lớp chưa đủ đảm bảo cho tất cả các em
học sinh, cho nên đa số các em học sinh còn chưa tự giác thực hành tại lớp và tham
gia vào tiết học một cách nghiêm túc.
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 8
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Do lớp học quá đông nên giáo viên ít có thời gian rèn luyện kỹ năng cho mỗi
học sinh. Ngoài ra, hệ thống bài tập luyện kỹ năng nói chưa phong phú để cuốn hút
học sinh. Giáo viên dành nhiều thời gian cho việc dạy chưa chú trọng hướng dẫn
học sinh tự thực hành nói tại nhà.
Đa số cha mẹ học sinh trong địa bàn xã Ea Bông còn khó khăn về kinh tế nên
họ chưa quan tâm đúng mức đến việc học của con em mình, đa số cha mẹ học sinh
không biết và hiểu nhiều về tiếng Anh. Vì vậy, họ không thể chủ động trong việc
hướng dẫn con học tiếng Anh và hướng dẫn con em mình sử dụng một số phần
mềm tiện ích trong việc học và giao tiếp tiếng Anh.
Để đánh giá chính xác về khả năng học tập cũng như nhu cầu học tập của học
sinh tôi đã tiến hành cuộc khảo sát về kỹ năng nói tiếng Anh đối với lớp 5A và 5B
năm học 2018-2019 kết quả khảo sát như sau:
a) Kỹ năng phát âm:
Lớp
Tổng số
học sinh
5A
5B
29
27
Trước khi thực hiện đề tài
Phát âm và ngữ điệu tốt Phát âm và ngữ điệu chưa tốt
Tổng số HS
%
Tổng số HS
%
9
31%
20
69%
5
18,5%
22
81,5%
b) Kỹ năng sử dụng mẫu câu:
Lớp
Tổng số
học sinh
5A
5B
29
27
Trước khi thực hiện đề tài
Sử dụng mẫu câu tốt
Sử dụng mẫu câu chưa tốt
Tổng số HS
%
Tổng số HS
%
11
38%
18
62%
7
26%
20
74%
c) Kỹ năng giao tiếp:
Lớp
Tổng
số học
sinh
Tự tin
giao tiếp
Tổng số
%
HS
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trước khi thực hiện đề tài
Giao tiếp chưa lưu
E ngại không giao
loát
tiếp
Tổng số
HS
%
Tổng số
HS
%
Trang 9
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
5A
5B
29
27
6
3
21%
11%
16
18
55%
67%
7
6
24%
22%
d) Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong học tập:
Lớp
Tổng
số học
sinh
5A
29
5B
27
Nhà có máy
tính kết nối
internet
Tổng
%
số HS
9
31%
10
37%
Trước khi thực hiện đề tài
Nhà không có
Thường xuyên
máy tính kết nối
học tiếng Anh
internet
trực tuyến
Tổng
%
Tổng
%
số HS
số HS
20
69%
5
17%
17
63%
3
11%
Không học Tiếng
Anh trực tuyến
Tổng
số HS
24
%
83%
24
89%
e) Sinh hoạt ngoại khóa dành cho các môn học:
Lớp
Tổng
số HS
5A
%
5B
%
29
27
Trước khi thực hiện đề tài
Môn Giáo dục kỹ năng sống
Môn Tiếng Anh
Thích
Không
Trung
Thích
Không
Trung
thích
tính
thích
tính
15
7
7
9
15
5
52%
24%
24%
31%
52%
17%
14
8
5
5
15
7
51,9%
29,6%
18,5%
18,5%
55,5%
26%
Để khắc phục và phát triển kỹ năng nói cho học sinh tôi đã áp dụng các giải
pháp mới đối với học sinh lớp 5B và các giải pháp cũ đối với học sinh lớp 5A như
sau:
+ Đầu tiên là luyện kỹ năng phát âm, nhấn trọng âm và nói theo ngữ điệu cho học
sinh (đây là bước quan trọng để các em học nói được tiếng Anh). (áp dụng với 2
lớp)
+ Thứ hai là hướng dẫn học sinh học cách giao tiếp theo nhóm qua mỗi bài học.
(áp dụng với 2 lớp)
+ Thứ ba là hướng dẫn cách tự học nói bằng các phần mềm và trang web học tiếng
Anh hữu ích. (áp dụng lớp 5B).
+ Thứ tư là học nói tiếng Anh theo chủ đề qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa. (áp
dụng lớp 5B).
+ Cuối cùng phát triển kỹ năng nói bằng hình thức đi trải nghiệm thực tế và viết bài
thu hoạch. (áp dụng lớp 5B).
III. Các giải pháp đã tiến hành đề giải quyết vấn đề
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 10
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
1. Giải pháp 1: Rèn luyện kỹ năng phát âm, nhấn trọng âm và ngữ điệu
trong từ và câu cho học sinh.
- Mục đích: Giúp học sinh phát âm đúng, nhấn đúng trọng âm và nói đúng ngữ
điệu của từ, câu, tạo thói quen phản xạ nhanh cho học sinh khi trả lời các câu hỏi.
- Cách thức thực hiện: hướng dẫn học sinh cách học phát âm, nhấn trọng âm
và ngữ điệu trong từ, câu qua các bài học cụ thể.
- Cách dạy (tùy vào từng giáo viên và đối tượng học sinh nên bài giảng cũng
khác nhau).
+ Bước 1: Giới thiệu từ hoặc câu, hướng dẫn học sinh đánh trọng âm và ngữ
điệu của từ và câu;
+ Bước 2: Bật băng, đĩa (giáo viên đọc); học sinh lặp lại nhiều lần (3-4 lần).
+ Bước 3: Học sinh thực hành đọc theo cặp đôi, nhóm;
+ Bước 4: Kiểm tra cách phát âm, trọng âm, ngữ điệu của học sinh sau đó
sửa lỗi và hướng dẫn học sinh luyện đọc ở nhà.
- Ví dụ: áp dụng cách rèn luyện kỹ năng phát âm, nhấn trọng âm, ngữ điệu
trong phần Lesson 3 (Phần 1: Listen and repeat) của các bài học (sách Tiếng Anh 5,
tập 1, 2).
Unit 1: What’s your address? – Lesson 3 / Part 1: Listen and repeat/ trang 10
SGK Tiếng Anh 5 tập 1.
Unit 17: What would you like to eat? Lesson 3/ part 1: Listen and repeat/ trang
50 SGK Tiếng Anh 5 tập 2.
Để cải thiện và phát triển kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh giáo viên cần phải
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 11
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
kiên trì luyện phát âm cho học sinh để tạo cho các em có thói quen nhấn trọng âm
và phải phát âm đúng. Bởi lẽ, nếu các em bước đầu học tiếng Anh mà phát âm
không đúng thì sẽ thành thói quen ảnh hưởng không tốt trong quá trình học và giao
tiếp sau này.
Sau đây tôi xin đưa ra một số kiến thức hiểu biết mà giáo viên cần có để rèn
cho học sinh khi dạy kỹ năng nói cho học sinh.
Cách phát âm của một số nguyên âm trong tiếng Anh:
Nguyên âm đơn
Nguyên âm đôi
/i/
/ ei /
/e/
/ ɔu /
/ɔ/
/ eə /
/ʊ/
/ ʊə /
/ʌ/
/ ɑi /
/ə/
/ ɑu /
/ i: /
/ iə /
/æ/
/ ɔi /
/ ɔ: /
/ u: /
/ a: /
/ ɜ: /
+ / i:/ âm / i:/dài thực hành đọc âm /i/ ngắn sau đó kéo dài ra một chút ví dụ :
sheep, meal, read, tea ….
+ / i/ âm / i/ ngắn ship, it, sit, bin…
+ / e/ âm e ngắn pen, ten, leg, check, men…
+ / æ/ âm e dài (mở miệng to hơn âm e) man, hat, cat, bag, apple, maths….
+ /Λ/ thực tập âm /æ/ trước, sau đó đưa lưỡi ra sau một chút. /Λ/ là âm rất ngắn.
cup, suck, burn, luck, fun, sun….
+ /a:/ Đưa lưỡi xuống và ra sau, /a:/ là âm dài: heart, carp, march….
+ /o/ Thực tập âm /æ/ trước, sau đó đưa lưỡi ra sau và đưa môi ra trước một
chút. /o/ la âm ngắn: hot, sock, top….
+ / ɔ: / Thực tập âm /o/ trước, sau đó đua phần cuối lưỡi lên trên một chút. /o:/ là
âm dài: ball, call, sport, four, door, floor…
+ / u/ Thực tập âm /o/ trước, sau đó đưa phần cuối lưỡi ra trước và lên một chút.
/u/ là âm ngắn: book, look, good, cook, …
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 12
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
+ / u:/ Thực tập âm /u/ trước, sau đó đưa lưỡi lên trên và ra sau /u:/ là âm dài:
afternoon, spoon, moon, pool…
+ / ɜ: / Thực tập âm / ɔ: / trước, sau đó đưa lưỡi ra trước và lên trên một chút / ɜ: /
là âm dài : skirt, shirt, nurse ….
+/ ə / Phát âm / ɜ: / trước, rồi phát âm / ә / thật ngắn: son, a camera…
+ / ei/ âm này gồm 2 âm: e và i. Trước hết phát âm e, rồi phát âm dài hơn : eee rồi
âm i: wait, game, name, paper…..
+ /au/ Thực tập âm æ trước, bây giờ thêm âm u vào: cow, house, brown, town…
+ / əu/ âm này gồm 2 âm: ə và u. phát âm ə trước, bây giờ phát âm dài hơn: əəə rồi
them âm u vào. Âm này thật ngắn: phone, woke, some, home …
+ /iə/ âm này gồm 2 âm i và ə, phát âm i trước, rồi thêm ə vào . iə. : ear, tear, hear,
beer…
+ /eə/ Thực tập âm e trước, phát âm dài hơn, rồi thêm âm ə. eə. :air, bear, pear,
hair, tear….
+ /ө/ Đặt lưỡi ở hai hàm răng. Thổi không khí giữa lưỡi và răng lên trên: thin,
thick, think, three, thirst….
+ /ð/ Thực tập âm /ө/ . dùng giọng của bạn phát âm /ð/.: Than, they, there, either…
Các quy tắc nhấn trọng âm cơ bản:
Quy tắc 1: Động từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2
Ví dụ: be'gin, be'come, for'get, en'joy, dis'cover, re'lax, de'ny, re'veal,…
Ngoại lệ: 'answer, 'enter, 'happen, 'offer, 'open…
Quy tắc 2: Danh từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1
Ví dụ: 'children, 'hobby, 'habit, 'labour, 'trouble, 'standard…
Ngoại lệ: ad'vice, ma'chine, mis'take…
Quy tắc 3: Tính từ có 2 âm tiết -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1
Ví dụ: 'basic, 'busy, 'handsome, 'lucky, 'pretty, 'silly
Ngoại lệ: a'lone, a'mazed, …
Quy tắc 4: Động từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2
Ví dụ: be'come, under'stand
Quy tắc 5: Trọng âm rơi vào chính các vần sau: sist, cur, vert, test, tain, tract,
vent, self.
Ví dụ: e'vent, sub'tract, pro'test, in'sist, main'tain, my'self, him'self …
Quy tắc 6: Với những hậu tố sau thì trọng âm rơi vào chính âm tiết chứa
nó: -ee, - eer, -ese, -ique, -esque, -ain.
Ví dụ: ag'ree, volun'teer, Vietna'mese, re'tain, main'tain, u'nique, pictu'resque,
engi'neer…
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 13
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Ngoại lệ: com'mittee, 'coffee, em'ployee…
Quy tắc 7: Các từ có hậu tố là –ic, -ish, -ical, -sion, -tion, -ance, -ence, -idle,
-ious, -iar, ience, -id, -eous, -acy, -ian, -ity -> trọng âm rơi vào âm tiết liền trước.
Ví dụ: eco'nomic, 'foolish, 'entrance, e'normous …
Quy tắc 8: Hầu như các tiền tố không nhận trọng âm.
Ví dụ: dis'cover, re'ly, re'ply, re'move, des'troy, re'write, im'possible, ex'pert, re'cord,
…
Ngoại lệ: 'underpass, 'underlay…
Quy tắc 9: Danh từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1
Ví dụ: 'birthday, 'airport, 'bookshop, 'gateway, 'guidebook, 'filmmaker,…
Quy tắc 10: Tính từ ghép -> trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1
Ví dụ: 'airsick, 'homesick, 'carsick, 'airtight, 'praiseworthy, 'trustworth,
'waterproof…
Ngoại lệ: duty-'free, snow-'white …
Quy tắc 11: Các tính từ ghép có thành phần đầu tiên là tính từ hoặc trạng từ,
thành phần thứ hai tận cùng là –ed -> trọng âm chính rơi vào thành phần thứ 2.
Ví dụ: ,bad-'tempered, ,short-'sighted, ,ill-'treated, ,well-'done, well-'known…
Quy tắc 12: Khi thêm các hậu tố sau thì trọng âm chính của từ không thay
đổi. -ment, -ship, -ness, -er/or, -hood, -ing, -en, -ful, -able, -ous, -less
Ví dụ: ag'ree – ag'reement; 'meaning – 'meaningless; re'ly – re'liable; 'poison –
'poisonous; 'happy – 'happiness; re'lation – re'lationship; 'neighbour –
'neighbourhood; ex'cite - ex'citing
Quy tắc 13: Những từ có tận cùng là: –graphy, -ate, –gy, -cy, -ity, -phy, -al ->
trọng âm rơi vào âm tiết thứ 3 từ dưới lên.
Ví dụ: eco'nomical, de'moracy, tech'nology, ge'ography, pho'tography, in'vestigate,
im'mediate,…
Các quy tắc ngữ điệu thường gặp:
Quy tắc 1: Câu nói bình thường: chính là câu trần thuật, câu bình thường thì
đều xuống giọng cuối câu.
Vd: I’m from England; In my free time, I often go camping with my family.
Quy tắc 2: Câu hỏi WH: what, where, when, why, whose, whom, who…và
How: xuống giọng ở cuối câu.
Vd: Where are you from?/ How are you?
Quy tắc 3: Câu hỏi Yes/ No: Lên giọng ở cuối câu.
Vd: Do you like pets?/ Is your father a doctor?
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 14
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Quy tắc 4: Câu liệt kê: Cuối câu xuống, sau mỗi dấu phẩy và trước từ “and”
lên giọng.
Vd: There are four seasons in my country: spring, summer, autumn and winter.
Quy tắc 5: Câu hỏi lựa chọn: cuối câu xuống
Vd: Would you like some tea or coffee?
Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân đã chắt lọc và áp dụng khi dạy
trọng âm, ngữ điệu cho học sinh. Qua giảng dạy tôi thấy chúng rất hiệu quả và có
ích trong việc dạy phát âm và ngữ điệu cho học sinh.
2. Giải pháp 2: Phát triển kỹ năng nói cho học sinh bằng hình thức thi nói
theo nhóm đôi, nhóm lớn sử dụng tranh ảnh và tạo tình huống.
Mục đích: tăng cường cơ hội tham gia đóng góp xây dựng bài của học sinh;
tăng thêm tần số luyện tập, tiết kiệm được thời gian; tăng thêm cơ hộ cho nhiều học
sinh được làm việc trong cùng một lúc; tăng cường sự giao tiếp, trao đổi, hợp tác,
giúp đỡ lẫn nhau của học sinh và tạo điều kiện cho giáo viên làm việc với tư cách là
hướng dẫn, tư vấn cho học sinh.
Hình thức luyện tập: luyện mẫu câu sau phần giới thiệu ngữ điệu mới, đoạn
hội thoại, tạo tình huống tương tự giống đoạn hội thoại mà học sinh đã học…Luyện
tập giữa giáo viên-cả lớp; nửa lớp-nửa lớp; cặp mở (hai học sinh không ngồi gần
nhau); cặp đóng (hai học sinh ngồi cạnh nhau).
Tiến trình thực hiện: Các bước luyện nói cho học sinh:
+ Chuẩn bị nói (Pre-Speaking):
- Giới thiệu chủ đề của bài bằng cách đặt câu hỏi (Who, what, where, how,
why)
- Giới thiệu kiến thức ngôn ngữ mới nếu có hoặc ôn lại những kiến thức đã
học để giúp các em dễ dàng trong khi luyện nói.
+ Luyện nói có kiểm soát (While-Speaking)
- Học sinh dựa vào tranh hoặc mẫu câu gợi ý để luyện nói.
- Học sinh luyện nói theo cá nhân, cặp, nhóm dưới sự kiểm soát của giáo viên.
+ Luyện nói tự do (Post-Speaking)
- Một vài cặp, nhóm học sinh thực hành nói.
- Học sinh vận dụng kiến thức ngôn ngữ để áp dụng vào thực tế
Ghi chú: khích lệ động viên học sinh bằng phần thưởng để tạo sự sôi nổi, tạo
không khí cạnh tranh và sự tích cực của từng cá nhân học sinh trong khi thực hành
nói. Ví dụ như: tặng stickers, sao học tập…
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 15
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
2.1Học sinh thực hành nói theo nhóm đôi:
Trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai là trường áp dụng dạy theo mô hình
trường học mới VNEN nên giáo viên dễ dàng chia nhóm đôi, nhóm lớn khi thực
hành nói tiếng Anh. Học sinh tự giác hơn trong việc làm nhóm vì các em thường
xuyên được học và thực hành theo mô hình này.
Ví dụ một tiết thực hành nói tại lớp 5B trường tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai:
Unit 15: What would you like to be in the future? Lesson 1; part 2: point and say.
Ví dụ:
A: What would you like to be in the future?
B: I’d like to be a nurse
A: Why would you like to be a nurse?
B: Because I’d like to look after patients
Mô hình chia nhóm
Học sinh thực hành nói theo tranh
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Giáo viên hướng dẫn
Trang 16
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Trình bày trước lớp
2.2 Học sinh thực hành nói theo nhóm lớn:
Giáo viên giao nhiệm vụ cho nhóm, trong đó nhóm trưởng chỉ đạo và theo
dõi các thành viên trong nhóm khi thực hành nói, sau đó báo lại cho giáo viên để
giáo viên khen thưởng kịp thời, nhận xét học sinh và sửa lỗi cho các em.
Ví dụ: Unit 17: What would you like to eat? Lesson 1: Part 1, 2/ trang 45 SGK
Tiếng Anh 5 tập 2.
Mô hình nhóm
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 17
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Học sinh thực hành theo nhóm
Giáo viên hướng dẫn và kiểm tra
Nhóm trình bày trước lớp
2.3 Học sinh thực hành nói theo tình huống:
Giáo viên tạo tình huống theo đoạn hội thoại đã học trong chương trình, sau
đó phân vai cho học sinh; học sinh diễn theo tình huống trước lớp. Dạng bài thực
hành nói này áp dụng trong tất cả các bài hội thoại trong sách giáo khoa (Lesson 1
part 1/ Lesson 2 part 1).
Tùy theo bài học và ngữ liệu giáo viên tạo ra các tình huống sao cho phù hợp
với chủ đề để học sinh linh hoạt trong thực hành nói.
Ví dụ: Unit 16: Where’s the post office? Lesson 1
Tình huống trong bài:
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 18
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
Giáo viên tạo tình huống thực tế: “ Bạn Tom / Tony/ Linda... đến thăm Việt
Nam (nơi bạn đang sống). Các bạn nhỏ muốn bạn chỉ đường đến một số địa điểm
mà bạn biết. Học sinh đóng vai trước lớp các tình huống giáo viên đưa ra.
Tình huống nêu ra phải thực tế và phù hợp với địa điểm mà học sinh biết; giáo
viên chủ động tạo không khí sôi nổi để tất cả học sinh tham gia. Tạo sự giao tiếp,
hợp tác tích cực trong học sinh để các em thực hành giao tiếp có hiệu quả. Đặc biệt
giáo viên cần để học sinh tự sáng tạo ra các tình huống và các câu hội thoại đơn
giản mà các em đã học để các em dễ dàng hơn trong giao tiếp. Không nên quá áp
đặt về các câu theo khuôn mẫu đã có trong bài học.
Ví dụ: Đoạn hội thoại 1:
Tom: Excuse me, where’s Sen lake, please?
You: Go straight ahead. Turn right. It’s on your left.
Tom: Thanks a lot.
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 19
Một vài giải pháp giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 5
You: You’re welcome
Đoạn hội thoại 2:
Tony: Excuse me, where’s Dray Nur waterfall, please?
You: It’s in Kuop village, EaNa commune. It’s about 10 kilometers from
Krong Ana district.
Tony: How can I get there?
You: You can go by motorbike or take a taxi.
Tony: Thanks a lot.
You: You’re welcome
3. Giải pháp 3: hướng dẫn học sinh cách tự học trên phần mềm và trang
web học tiếng Anh trực tuyến để phát triển kỹ năng nói cho học sinh.
Ưu điểm: học tiếng Anh trực tuyến bằng phần mềm hay trang web giúp học
sinh có cơ hội học với thầy, cô nước ngoài; tiết kiệm được chi phí cho việc học tập;
chủ động thời gian, địa điểm học tập cũng như được nâng cao được kiến thức; học
sinh được trải nghiệm và sử dụng công nghệ thông tin trong học tập.
Hạn chế: hình thức học tập trên bị hạn chế so với các em học sinh có điều
kiện kinh tế khó khăn.
Biện pháp khắc phục: giáo viên thường xuyên sử dụng các trang web và
phần mềm vào trong các bài giảng trên lớp để các em có cơ hội học như nhau.
Có rất nhiều trang web, phần mềm hay để học tiếng Anh phù hợp với học
sinh tiểu học như: https://www.sachmem.vn/; https://www.tienganh123.com;
https://English sing sing, https://learnenglishkids.britishcouncil.org....
Sau đây tôi xin giới thiệu hai trang web học tiếng Anh phù hợp và hữu ích cho
học sinh tiểu học:
3.1Trang web https://www.sachmem.vn
Ưu điểm: là nguồn tài liệu học tiếng Anh phong phú dành cho học sinh và
giáo viên tiểu học (TH), trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT).
Được thiết kế sát với chương trình phổ thông, dễ học, không tốn phí. Chỉ cần tạo
nick (tên đăng nhập) theo hướng dẫn và sử dụng xuyên suốt năm học. Học sinh có
thể tự học ở nhà một cách dễ dàng, theo thời gian biểu tự xắp xếp và có thể được
sự hỗ trợ từ gia đình. Với mỗi lớp học có nhiều tài liệu học như: Sách giáo khoa
(SGK), sách bài tập (SBT), vở bài tập Tiếng Anh, bài tập cuối tuần, sách bồi
dưỡng học sinh giỏi, các bài kiểm tra…
+ Bước 1: Hướng dẫn học sinh đăng ký như giao diện bên dưới:
GV: Nguyễn Thị Thanh Thúy
Trang 20
- Xem thêm -