Tài liệu Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 A – më ®Çu Ho¹t ®éng chñ yÕu cña c¸c ng©n hµng lµ tµi trî cho kh¸ch hµng trªn c¬ së tÝn dông. H×nh thøc tÝn dông cã tÝnh chÊt truyÒn thèng cña c¸c ng©n hµng lµ tµi trî cho c¸c nhu cÇu vèn ng¾n h¹n cã b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n, gióp kh¸ch hµng mua hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu; sau ®ã më réng thµnh nhiÒu h×nh thøc kh¸c cho vay thÕ chÊp b»ng bÊt ®éng s¶n, b»ng giÊy tê cã gi¸ vµ thËm chÝ lµ cho vay kh«ng cÇn tµi s¶n b¶o ®¶m. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ cña kh¸ch hµng nªn ng©n hµng kh«ng chØ tµi trî cho c¸c nhu cÇu vèn ng¾n h¹n mµ cßn thùc hiÖn tµi trî cho nhu cÇu vèn trung vµ dµi h¹n, ®Æc biÖt lµ nhu cÇu tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Çu t. Tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Çu t lµ mét híng ph¸t triÓn míi cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ( NHTM ). §Æc ®iÓm cña tµi trî theo dù ¸n lµ vèn ®Çu t thêng lín, thêi h¹n cho vay thêng dµi( lµ nh÷ng kho¶n cho vay trung vµ dµi h¹n ), møc ®é rñi ro cao. §Æc ®iÓm nµy kh¸c víi h×nh thøc tµi trî cho nhu cÇu vèn ng¾n h¹n( lîng vèn cho vay nhá h¬n, thêi h¹n díi 01 n¨m, møc ®é rñi ro thÊp h¬n ). VÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c NHTM lµ ph¶i x¸c ®inh ®óng ®¾n nhu cÇu vay cña kh¸ch hµng, mét mÆt gióp kh¸ch hµng ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t, mÆt kh¸c gióp ng©n hµng ®¹t ®îc môc tiªu an toµn, hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cho vay. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th¬ng CÇu GiÊy em nhËn thÊy ®©y lµ mét chi nh¸nh míi ®îc thµnh lËp nhng ®· ph¸t sinh rÊt nhiÒu nhu cÇu vay theo dù ¸n. Em muèn t×m hiÓu vÊn ®Ò lý thuyÕt vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Æc biÖt lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay ®Ó gãp phÇn gióp ng©n hµng thùc hiÖn tèt h¬n c«ng t¸c nµy nh»m ®¹t ®îc môc tiªu” ph¸t triÓn – an toµn – hiÖu qu¶”. Do vËy em ®· lùa chän ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò thùc tËp t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng CÇu GiÊy lµ: “ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng CÇu GiÊy” Néi dung cña chuyªn ®Ò thùc tËp ®îc chia lµm ba phÇn : Ch¬ng1: Lý luËn chung vÒ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th¬ng CÇu GiÊy. Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th¬ng CÇu GiÊy. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 B – néi dung Ch¬ng 1: lý luËn chung vÒ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng th¬ng m¹i. 1.1 Ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: 1.1.1 Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM: NHTM lµ mét trong c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng cña ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi vµ sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng. Ngoµi ra, ng©n hµng cßn thùc hiÖn cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c nh: mua b¸n ngo¹i tÖ, b¶o qu¶n vÊt cã gi¸, qu¶n lý ng©n hµng quü, tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ, b¶o l·nh, cho thuª thiÕt bÞ trung vµ dµi h¹n, cung cÊp c¸c dÞnh vô uû th¸c vµ t vÊn, dÞch vô m«i giíi ®Çu t chøng kho¸n, dÞch vô b¶o hiÓm vµ dÞch vô ®¹i lý. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ khoa häc c«ng nghÖ, ho¹t ®éng ng©n hµng ®· vµ ®ang cã nh÷ng bíc tiÕn rÊt nhanh, ngµy cµng ®îc ®a d¹ng ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Tuy nhiªn khi nãi ®Õn ho¹t ®éng cña NHTM th× kh«ng thÓ kh«ng ®Ò cÊp ®Õn ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ho¹t ®éng tÝn dông vµ ho¹t ®éng thanh to¸n. §©y lµ ba ho¹t ®éng c¬ b¶n, lµ nÒn t¶ng cña bÊt cø NHTM nµo, nã ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Nãi ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng tríc tiªn ph¶i ®Ò cËp ®Õn ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Huy ®éng vèn lµ ho¹t ®éng t¹o nguån vèn cho ng©n hµng ®Ó ng©n hµng thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh tÝn dông, thanh to¸n... §©y lµ ho¹t ®éng ®ãng vai trß quan träng nhÊt, ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Ng©n hµng cã thÓ huy ®éng vèn tõ vèn chñ së h÷u, tõ nguån tiÒn göi cña kh¸ch hµng hoÆc tõ nguån ®i vay. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, ng©n hµng cã thÓ gia t¨ng vèn chñ b»ng c¸ch chuyÓn mét phÇn thu nhËp rßng thµnh vèn ®Çu t hay bæ sung tõ ph¸t hµnh thªm cæ phÇn, gãp thªm, cÊp thªm... ®Ó më réng quy m« ho¹t ®éng, ®æi míi trang thiÕt bÞ, hoÆc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu gia t¨ng vèn chñ do Ng©n hµng Nhµ níc quy ®Þnh. TiÒn göi cña kh¸ch hµng lµ nguån tµi nguyªn quan träng nhÊt cña NHTM, chiÕn tû träng cao nhÊt trong tæng nguån tiÒn cña ng©n hµng. Khi mét ng©n hµng b¾t ®Çu nghiÖp vô ho¹t ®éng, nghiÖp vô ®Çu tiªn lµ më c¸c t kho¶n tiÒn göi ®Ó gi÷ hé vµ thanh to¸n hé cho kh¸ch hµng, b»ng c¸ch ®ã ng©n hµng cã thÓ huy ®éng tiÒn cña c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc vµ d©n c. Bªn c¹nh nguån vèn tõ vèn chñ së h÷u vµ nguån tiÒn göi cña kh¸ch hµng, ®Ó gia t¨ng vèn ®¸p øng nhu cÇu cña ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c NHTM cßn cã thÓ vay mîn thªm ë Ng©n hµng trung ¬ng, c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c hay vay trªn thÞ trêng vèn Huy ®éng vèn lµ ho¹t ®«ng t¹o nguån tiÒn cho ng©n hµng th× tÝn dông lµ ho¹t ®éng sö dông nguån tiÒn ®ã ®Ó t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng. TÝn dông lµ lo¹i tµi s¶n chiÓn tû träng lín nhÊt cña c¸c NHTM, nã ph¶n ¸nh ho¹t ®éng ®Æc trng cña ng©n hµng lµ doanh nghiÖp kinh doanh tiÒn tÖ. §©y lµ kho¶n môc cã thu 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhËp cao nhÊt, mang l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho ng©n hµng. Tuy nhiªn ®©y còng lµ ho¹t ®éng tiÒm Èn nhiÒu rñi ro g©y tæn thÊt cho ng©n hµng. C¸c NHTM hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn ngµy cµng nhiÒu c¸c h×nh thùc tÝn dông nh: cho vay b»ng tiÒn( cã c¶ cho vay kh«ng x¸c ®Þnh tríc thêi h¹n- cho vay lu©n chuyÓn- vµ cho vay cã kú h¹n gån tÝn dông ng¾n h¹n, tÝn dông trung vµ dµi h¹n ); b¶o l·nh cho kh¸ch hµng( ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ ph¸t hµnh c¸c chøng kho¸n huy ®éng vèn, mua hµng mµ cha cÇn tr¶ tiÒn ngay, vay cña ngêi thø ba...), chiÕt khÊu th¬ng phiÕu, cho thuª thiÕt bÞ trung vµ dµi h¹n... Th«ng qua nghiÖp vô tÝn dông, ng©n hµng hµng gãp phÇn tµi trî nhu cÇu vèn cho kh¸ch hµng. C¸c nghiÖp vô tÝn dông ngµy cµng ®a d¹ng vµ ®îc hiÖn ®¹i ho¸ nh»m phï hîp víi qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn vµ chu kú thu nhËp cña kh¸ch hµng. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay, NHTM trë thµnh trung gian thanh to¸n lín nhÊt. Ng©n hµng thay mÆt kh¸ch hµng thùc hiÖn thanh to¸n gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ dÞch vô. Cã nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n nh: thanh to¸n b¾n sÐc, uû nhiÖm chi, nhë thu, L/C, thanh to¸n b»ng ®iÖn, thÎ... Ngoµi ra, c¸c ng©n hµng cßn thùc hiÖn thanh to¸n bï trõ víi nhau th«ng qua ng©n hµng Trung ¬ng hoÆc th«ng qua trung t©m thanh to¸n. Thanh to¸n qua ng©n hµng ®· më ®Çu cho thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ hiÖn nay, víi c¸c tiÖn Ých cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ( an toµn, nhanh chãng, chÝnh x¸c, tiÕt kiÖm chi phÝ ) ®· gãp phÇn rót ng¾n thêi gian giao dÞch, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ n©ng cao thu nhËp cho kh¸ch hµng kh«ng chØ lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ mµ ®èi víi toµn x· héi. 1.1.2 Ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: Víi vai trß lµ trung gian tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, x· héi mong muèn c¸c ng©n hµng hç trî vÒ mÆt tµi chÝnh cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ cho toµn x· héi. Ng©n hµng cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh mµ ®Æc biÖt lµ ®¸p øng nhu cÇu tµi chÝnh cña doanh nghiÖp vµ ngêi tiªu dïng th«ng qua h×nh thøc cÊp tÝn dông víi mét møc l·i suÊt hîp lý. Cho vay lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu, lµ kho¶n môc tµi s¶n lín nhÊt trong kho¶n môc tÝn dông cña c¸c NHTM. L·i thu ®îc tõ ho¹t ®éng cho vay lµ nguån thu lín nhÊt cña ng©n hµng ®Ó bï ®¾p c¸c chi phÝ nh: chi phÝ huy ®éng vèn, chi phÝ kinh doanh, chi phÝ qu¶n lý vµ t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng. Cho vay lµ viÖc ng©n hµng ®a tiÒn cho kh¸ch hµng víi cam kÕt kh¸ch hµng ph¶i hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. NghiÖp vô cho vay cña c¸c NHTM cã thÓ ph©n chia theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau nhng phæ biÕn nhÊt lµ ph©n chia theo thêi gian. ViÖc ph©n chia c¸c kho¶n cho vay theo thêi gian cã ý nghÜa quan träng ®èi víi ng©n hµng v× thêi gian liªn quan mËt thiÕt ®Õn tÝnh an toµn vµ sinh lîi cña ng©n hµng. Cã thÓ ph©n lo¹i thµnh:  Cho vay ng¾n h¹n: lµ kho¶n cho vay cã thêi h¹n tõ 0 ®Õn 12 th¸ng( díi 01 n¨m). Tû träng c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n t¹i c¸c NHTM thêng cao h¬n tû träng c¸c kho¶n cho vay trung vµ dµi h¹n, c¸c ng©n hµng chñ yÕu tµi trî cho tµi s¶n lu ®éng cña kh¸ch hµng. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Cho vay trung h¹n: lµ kho¶n cho vay cã thêi h¹n tõ trªn 01 n¨m( 12 th¸ng) ®Õn 05 n¨m.  Cho vay dµi h¹n: lµ kho¶n cho vay cã thêi h¹n trªn 05 n¨m. C¸c kho¶n cho vay trung vµ dµi h¹n thêng chiÕm tû träng thÊp h¬n c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n do cã thêi h¹n dµi h¬n, møc ®é rñi ro cao h¬n, nguån vèn ®¾t vµ khan hiÕm h¬n. Tuy nhiªn trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi nhu cÇu ®Çu t cho nÒn kinh tÕ ngµy cµng t¨ng th× nhu cÇu vay trung vµ dµi h¹n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ còng t¨ng nhanh. §Æc biÖt nhu cÇu ®Çu t theo dù ¸n ®ang ngµy cµng trë thµnh xu thÕ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ v× vËy ®ßi hái c¸c NHTM ph¶i nhanh chãng tiÕp cËn vµ ph¸t triÓn lo¹i h×nh cho vay theo dù ¸n, mét mÆt ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, mÆt kh¸c t¨ng lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho ng©n hµng. VËy ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cã ®Æc ®iÓm g× kh¸c biÖt so víi c¸c lo¹i h×nh cho vay th«ng thêng? 1.1.3 Ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cña NHTM: Mét h×nh thøc cho vay phæ biÕn hiÖn nay ë c¸c NHTM lµ cho vay theo dù ¸n ®Çu t. §©y lµ h×nh thøc NHTM cho kh¸ch vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ phôc vô ®êi sèng. Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña ho¹t ®éng cho vay th× cho vay theo dù ¸n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau:  §©y lµ nh÷ng kho¶n cho vay trung vµ dµi h¹n( thêi h¹n kÐo dµi tõ 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng ®èi víi c¸c dù ¸n trung h¹n vµ trªn 60 th¸ng ®èi víi c¸c dù ¸n dµi h¹n). §Æc ®iÓm nµy xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt dµi h¹n cña c¸c kho¶n ®Çu t ( ®Çu t thêng cã thêi gian tõ 01 n¨m trë nªn, nh÷ng ho¹t ®éng ng¾n h¹n trong vßng 01 n¨m tµi chÝnh kh«ng ®îc coi lµ ®Çu t ). Do thêi h¹n cña c¸c kho¶n cho vay theo dù ¸n thêng kÐo dµi nªn rñi ro tÝn dông sÏ cao. §Ó bï ®¾p rñi ro NHTM sÏ ¸p dông l·i suÊt cho vay theo dù ¸n cao h¬n l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n vµ thêng lµ l·i suÊt tho¶ thuËn gi÷a ng©n hµng vµ chñ dù ¸n.  Cho vay theo dù ¸n lµ ho¹t ®éng tµi trî cña ng©n hµng cho nh÷ng dù ¸n cô thÓ. Dù ¸n lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng ®Æc thï liªn kÕt chÆt chÏ vµ phô thuéc lÉn nhau nh»m ®¹t ®îc trong t¬ng lai ý tëng ®· ®Æt ra( môc tiªu nhÊt ®Þnh ) víi nguån lùc vµ thêi gian x¸c ®Þnh.  Cho vay theo dù ¸n lµ lo¹i h×nh cho vay cã møc ®é rñi ro cao song l·i lín. Nguyªn nh©n lµ do quy m« vèn tµi trî cho c¸c dù ¸n thêng lín, thêi h¹n vay dµi. H¬n n÷a dù ¸n ®îc x©y dùng dùa trªn nh÷ng gi¶ ®Þnh, tån t¹i trong m«i trêng kh«ng ch¾c ch¾n, m«i trêng triÓn khai dù ¸n thêng xuyªn thay ®æi, chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh nªn trong dù ¸n rñi ro thêng lín vµ cã thÓ x¶y ra.  Vèn ®Çu t cho c¸c dù ¸n thêng kh¸ lín nhng ng©n hµng kh«ng cho vay toµn bé nhu cÇu vèn cña dù ¸n mµ ng©n hµng sÏ c¨n cø vµo nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµngtham gia vµo dù ¸n, tû lÖ cho vay tèi ®a so víi gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m ®Ó ®Þnh ra mét møc cho vay hîp lý: Sè tiÒn cho = Tæng vèn ®Çu - Vèn chñ së h÷u hoÆc - Nguån vèn huy 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 vay t cña dù ¸n vèn tù cã tham gia ®éng kh¸c Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn quyÕt ®Þnh ®Æc tÝnh sinh lêi vµ ®Æc tÝnh rñi ro cña ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n. Sù thÊt b¹i cña mét kho¶n cho vay ®Çu t sÏ cã t¸c ®éng rÊt tiªu cùc ®Õn ng©n hµng , nã kh«ng chØ lµm gi¶m lîi nhuËn cña ng©n hµng mµ cßn lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña ng©n hµng thËm chÝ nã cã thÓ lµm gi¶m vèn chñ së h÷u vµ dÉn tíi sù ph¸ s¶n cña ng©n hµng. V× vËy, ®Ó ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n ®¹t ®îc môc tiªu an toµn vµ lîi nhuËn th× ng©n hµng ph¶i thËn träng tríc khi ra quyÕt ®Þnh cho vay. HiÖn nay, c¸c NHTM thêng tiÕn hµnh quy tr×nh tÝn dông qua 04 bíc:  Bíc 1: Ph©n tÝch tríc khi cÊp tÝn dông: §©y lµ bíc quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông. Néi dung chñ yÕu lµ thu thËp vµ xö lý c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn kh¸ch hµng bao gåm n¨ng lùc sö dông vèn vay, uy tÝn vµ kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn cña kh¸ch hµng, nguån ng©n hµng quü vµ quyÒn sö h÷u c¸c tµi s¶n vµ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸c cã liªn quan ®Õn ngêi vay.  Bíc 2: X©y dùng vµ ký kÕt hîp ®ång tÝn dông: trong bíc nµy, ng©n hµng hµng cïng kh¸ch hµng c©n nh¾c kü lìng c¸c néi dung cña b¶n hîp ®ång tÝn dông trong ®ã cã sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn vÒ sè lîng tÝn dông, l·i suÊt, phÝ suÊt, thêi h¹n tÝn dông, c¸c lo¹i b¶o ®¶m, gi¶i ng©n hµng, ®iÒu kiÖn thanh to¸n, c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c. NÕu ®Æt ®îc sù tho¶ thuËn th× c¸c bªn sÏ ký hîp ®ång tÝn dông.  Bíc 3: Gi¶i ng©n vµ kiÓm so¸t trong khi cÊp tÝn dông: Sau khi ký kÕt hîp ®ång tÝn dông, Ng©n hµng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng nh ®· tho¶ thuËn ®ång thêi ng©n hµng cã quyÒn kiÓm so¸t kh¸ch hµng vÒ môc ®Ých sö dông vèn vay, tiÕn ®é thùc hiÖn, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh...®Ó ®¶m b¶o an toµn cho vèn ®· gi¶i ng©n vµ ra quyÕt ®Þnh gi¶i ng©n trong thêi gian cßn l¹i cña hîp ®ång.  Bíc 4: Thu nî vµ ra c¸c ph¸n quyÕt tÝn dông míi. Trong quy tr×nh tÝn dông trªn, th× víi c¸c kho¶n cho vay theo dù ¸n th× c¸c NHTM thêng xem giai ®o¹n ph©n tÝch tríc khi cho vay- giai ®o¹n ph©n tÝch tÝn dông, thÈm ®Þnh dù ¸n lµ quan träng nhÊt. KÕt qu¶ cña kh©u nµy sÏ quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña kho¶n cho vay. Riªng trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t th× thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ néi dung quan träng vµ phøc t¹p nhÊt. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ kh©u mµ c¸c NHTM ®Òu ®Æc biÖt ph¶i quan t©m hµng ®Çu ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro, ®¶m b¶o an toµn vèn ®µu t, n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho c¸c NHTM. 1.2 ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: 1.2.1 ThÈm ®Þnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: 1.2.1.1 Kh¸i niÖm vµ môc ®Ých: Dù ¸n lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng ®Æc thï liªn kÕt chÆt chÏ vµ phô thuéc lÉn nhau nh»m ®¹t ®îc trong t¬ng lai ý tëng ®· ®Æt ra( môc tiªu nhÊt ®Þnh) víi nguån lùc vµ thêi gian x¸c ®Þnh. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 C¸c dù ¸n ®Çu t khi so¹n th¶o dù ¸n ®îc tÝnh to¸n, nghiªn cøu rÊt kü nhng kh«ng thÓ tr¸nh khái tÝnh chñ quan cña nhµ ph©n tÝch, nh÷ng khiÕm khuyÕt, lÖch l¹c tån t¹i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n lµ ®iÒu tÊt nhiªn. §Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh dù ¸n cã ®îc thùc thi hay kh«ng cÇn ph¶i cã mét qu¸ t×nh xem xÐt, ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®ép lËp, t¸ch biÖt víi qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n. Qu¸ tr×nh ®ã gäi lµ thÈm ®Þnh dù ¸n. ThÈm ®Þnh dù ¸n lµ viÖc kiÓm tra, so s¸nh, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan, khoa häc vµ toµn diÖn c¸c néi dung cña dù ¸n vµ liªn quan ®Õn dù ¸n hoÆc so s¸nh, ®¸nh gi¸ c¸c ph¬ng ¸n cña mét hay nhiÒu dù ¸n ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Tõ ®ã cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ cho phÐp ®Çu t. Môc ®Ých chung cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu lµ ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Tuy nhiªn, môc ®Ých cuèi cïng cña thÈm ®Þnh dù ¸n l¹i phô thuéc vµo chñ thÓ thÈm ®Þnh:  Chñ ®Çu t: ThÈm ®Þnh dù ¸n nh»m ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t.  Nhµ tµi trî( c¸c ng©n hµng hµng ): ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Ó ra quyªte ®Þnh tµi trî vèn.  C¬ quan qu¶n lý Nhµ níc: ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Ó xÐt duyÖt, cÊp giÊy phÐp ®Çu t. 1.2.1.2 Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: Tuú thuéc vµo lo¹i dù ¸n, quy m« dù ¸n, m«i trêng thùc hiÖn dù ¸n vµ møc ®é ¶nh hëng cña dù ¸n tíi m«i trêng xung quanh mµ néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n cã thÓ kh¸c nhau nhng bao gån trong 08 néi dung chÝnh sau:  ThÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý: KiÓm tra tÝnh hîplý, hîp lÖ cña hhå s¬ tr×nh duyÖt, t c¸ch ph¸p nh©n vµ n¨ng lùc cña chñ ®Çu t...  ThÈm ®Þnh môc tiªu cña dù ¸n: KiÓm tra sù phï hîp gi÷a môc tiªu cña dù ¸n víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi, cña nghµnh, vïng vµ c¶ níc...  ThÈm ®Þnh vÒ thÞ trêng cña dù ¸n: KiÓm tra vÒ nhu cÇu hiÖn t¹i, trong t¬ng lai, kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm cña dù ¸n vµ vïng thÞ trêng cña dù ¸n.  ThÈm ®Þnh kü thuËt cña dù ¸n: KiÓm tra c«ng cô tÝnh to¸n, sai sãt trong tÝnh to¸n, sù phï hîp cña c«ng nghÖ, thiÖt bÞ ®èi víi dù ¸n...  ThÈm ®Þnh vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n: KiÓm tra tæng vèn ®Çu t, c¬ cÊu vèn ®Çu t, ®é an toµn vÒ tµi chÝnh( møc ®é chñ ®éng vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n trong xö lý c¸c bÊt thêng khi thùc hiÖn dù ¸n ), kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n, thÈm ®Þnh ®Þnh møc rñi ro cña dù ¸n...  ThÈm ®Þnh ®Þnh vÒ kinh tÕ- x· héi: KiÓm tra viÖc sö dông nguån tµi nguyªn cña dù ¸n cã hîp lý hay kh«ng, t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng x· héi nh thÕ nµo...  ThÈm ®Þnh ®Þnh m«i trêng sinh th¸i: §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña dù ¸n ®Õn m«i trêng xung quanh ë c¸c khÝa c¹nh tÝch cùc vµ tiªu cùc. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  ThÈm ®Þnh kÕ ho¹ch tæ chøc, triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n: KiÓm tra, ®anh gi¸ kÕ ho¹ch cung cÊp c¸c ®iÒu kiÖn cña dù ¸n, c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn dù ¸n, tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n, møc ®é kh¶ thi cña c¸c kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p trong khi thùc hiÖn dù ¸n... 1.2.2 ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: 1.2.2.1 Kh¸i niÖm vµ môc ®Ých cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ viÖc rµ so¸t, ®¸nh gi¸ mét c¸ch khoa häc vµ toµn diÖn mäi khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸n trªn gi¸c ®é cña nhµ ®Çu t, doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n, hay nãi c¸ch kh¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ viÖc xem xÐt dù ¸n sÏ t¹o ra ®îc nh÷ng lîi Ých tµi chÝnh g× trong t¬ng lai tõ nh÷ng nguån lùc tµi chÝnh ®· ®Çu t cho dù ¸n. Khi ng©n hµng tiÕp nhËn hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng, ®iÒu ng©n hµng quan t©m lµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, trªn c¬ së ®ã dù ¸n míi cã kh¶ n¨ng l·i vay vµ tr¶ nî, ®¶m b¶o môc tiªu an toµn vµ sinh lêi cho ng©n hµng. V× vËy, môc tiªu cña NHTM khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ nh»m:  §¸nh gi¸ vµ ®a ra kÕt luËn mét c¸ch khoa häc, chÝnh x¸c, toµn diÖn vµ s©u s¾c vÇ t×nh h×nh tµi chÝnh cña dù ¸n trªn ph¬ng diÖn ph©n tÝch kÕ ho¹ch vèn ®Çu t, c¬ cÊu vèn ®Çu t, dßng tiÒn cña dù ¸n, c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh, ®o lêng møc ®é rñi ro c¶u dù ¸n vµ ®iÒu mµ ng©n hµng ®Æc biÖt quan t©m lµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. Dùa trªn nh÷ng kÕt qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n nµy mµ ng©n hµng ra quyÕt ®Þnh tÝn dóng ®ång ý hay tõ chèi tµi trî cho dù ¸n.  C¨n cø vµo nh÷ng kÕt luËn vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña dù ¸n ®· ®îc thÈm ®Þnh, ng©n hµng x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn tµi trî vµ ph¬ng thøc tµi trî cho dù ¸n : quy m« tÝn dông, thêi h¹n tÝn dông, thêi gian tr¶ nî, thêi gian ©n h¹n, l·i suÊt, tµi s¶n b¶o ®¶m...  Ph¸t hiÖn vµ rót ra kinh nghiÖm trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa tèi ®a thiÖt h¹i rñi ro tÝn dông, tr¸nh tæn thÊt cho ng©n hµng vµ ®a ra ý kiÕn t vÊn gióp kh¸ch hµng sö dông vèn vay an toµn, hiÖu qu¶. 1.2.2.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: Cho vay lµ ho¹t ®éng chñ yÕu t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng nh÷ng còng lµ ho¹t ®éng ®em ®Õn nhiÒu rñi ro nhÊt. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu ®Çu t cho s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng t¨ng tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo chñ dù ¸n còng cã ®ñ kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh ®Ó ®¸p øng mét lîng vèn rÊt lín cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Khi ®ã NHTM víi t c¸ch lµ nhµ trung gian tµi chÝnh lín nhÊt vµ cã vai trß quan träng nhÊt trong nÒn kinh tÕ sÏ ®øng ra g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm nµy. V× vËy ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cña c¸c NHTM hiÖn nay ®ang cã xu híng ngµy cµng t¨ng nhanh c¶ vÒ sè lîng vµ quy m« dù ¸n. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña nã nh ®· tr×nh bµy ë trªn ®· thÓ hiÖn ®©y lµ h×nh thøc cho vay cã ®é rñi ro rÊt cao, nÕu rñi 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ro x¶y ra cã thÓ lµm gi¶m lîi nhuËn cña ng©n hµng , thËm chÝ cã thÓ lµm ng©n hµng gi¶m kh¶ n¨ng thanh kho¶n dÉn tíi nguy c¬ ph¸ s¶n. §iÒu nµy ®· th«i thóc c¸c NHTM ph¶i thËn träng vµ kiÓm so¸t tèt c¸c kho¶n cho vay theo dù ¸n. Muèn vËy trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña quy tr×nh nghiÖp vô cho vay ®Æc biÖt lµ trong kh©u ph©n tÝch ®¸nh gi¸ dù ¸n ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Þnh thËt tèt vµ cã hiÖu qu¶ th× míi ®¶m b¶o ®îc môc tiªu an toµn – hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cho vay.  ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n gióp ng©n hµng ph©n tÝch, rµ so¸t, ®¸nh gi¸ l¹i mét c¸ch khoa häc, cô thÓ, chÝnh x¸c vµ toµn diÖn vÒ khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸nnéi dung quan träng nhÊt cña dù ¸n v× hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t thÓ hiÖn ë hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ. Víi t c¸ch lµ nhµ tµi trî cho dù ¸n th× ng©n hµng thêng quan t©m tíi hiÖu qu¶ tµi chÝnh qua ®ã thÓ hiÖn kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî( gån vèn gèc vµ l·i vay) cña dù ¸n cho ng©n hµng. V× vËy ng©n hµng cÇn ph¶i tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n tríc khi ra quyÕt ®inh tÝn dông ®Ó kiÓm tra tÝnh kh¶ thi cu¶ dù ¸n.  Khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ng©n hµng sÏ ®¸nh gi¸ ®îc møc ®é rñi ro cña dù ¸n qua ®ã ng©n hµng chñ ®éng ph©n tÝch c¸c t×nh huèng vµ ®a ra kÕt luËn vÒ sù thay ®æi cña c¸c nh©n tè cã ¶nh hëng ®Õn tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Nh vËy ng©n hµng sÏ chñ ®éng trong kiÓm so¸t viÖc sö dông vèn cña dù ¸n vµ phßng ngõa, h¹n chÕ c¸c rñi ro ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n.  Th«ng qua thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ng©n hµng cßn cã nh÷ng c¨n cø chÝnh x¸c ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh ®ång ý hay tõ chèi cho vay vµ c¸c ®iÒu kiÖn, ph¬ng thøc cho vay hîp lý vµ hiÖu qu¶ nhÊt. XuÊt ph¸t tõ viÖc thÈm ®Þnh c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña dù ¸n, ng©n hµng sÏ x¸c ®Þnh c¸c néi dung cña hîp ®ång tÝn dông víi kh¸ch hµng nh: Sè lîng vèn vay, thêi h¹n cho vay, thêi ®iÓm cho vay, l·i suÊt cho vay, qu¶n lý vèn vay, thêi ®iÓm vµ thêi gian thu nî( l·i vµ gèc), tµi s¶n b¶o ®¶m...  MÆt kh¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n cßn gióp ng©n hµng cã c¨n cø ®Ó kiÓm so¸t môc ®Ých sö dông vèn vay vµ tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n. Qua ®ã ng©n hµng sÏ cã nh÷ng ý kiÕn t vÊn gióp kh¸ch hµng thùc hiÖn ®óng dù ¸n nh ®· cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông vµ n©ng cao tÝnh kh¶ thi, tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n.  Bªn c¹nh ®ã, thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n còng lµ ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ng©n hµng tÝch luü thªm kinh nghiÖn trong ho¹t ®éng cho vay, hoµn thiÖn thªm c«ng t¸c tæ chøc, ®iÒu hµnh quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông cho phï hîp víi thùc tÕ vµ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Qua ®ã gióp kh¸ch hµng sö dông hiÖu qu¶ h¬n ®ång vèn vay vµ ng©n hµng cao tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, ®ång thêi viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n gióp ng©n hµng ph¸t hiÖn vµ phßng ngõa c¸c rñi ro tÝn dông, h¹n chÕ thiÖt h¹i cho ng©n hµng. Nh vËy c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt trong ho¹t ®éng cho vay ®Æc biÖt lµ cho vay theo dù ¸n cña c¸c NHTM. §ßi 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hái c¸c ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy v× lîi Ých cña kh¸ch hµng vµ v× môc tiªu an toµn, hiÖu qu¶ cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng. 1.2.3 Néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM: 1.2.3.1 ThÈm ®Þnh tæng vèn ®Çu t vµ c¬ cÊu vèn ®Çu t cña dù ¸n: a. Tæng vèn ®Çu t: Tæng vèn ®Çu t lµ giíi h¹n chi phÝ tèi ®a mµ mµ ngêi cã thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t cho phÐp chñ ®Çu t lùa chän c¸c ph¬ng ¸n thùc hiÖn ®Çu t. Tæng vèn ®Çu t cña dù ¸n bao gåm:  Chi phÝ chuÈn bÞ ®Çu t.  Chi phÝ cho chuÈn bÞ ®Çu t.  Chi phÝ thùc hiÖn ®Çu t.  Chi phÝ cho ho¹t ®éng cña dù ¸n. ViÖc thÈm ®Þnh quy m« tæng vèn ®Çu t cña dù ¸n cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi tÝnh kh¶ thi vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n. NÕu vèn ®Çu t dù tÝnh qu¸ thÊp th× dù ¸n dÔ ®îc chñ ®Çu t chÊp thuËn tµi trî nhng tong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n dÔ x¶y ra thiÕu vèn ®Çu t, khi ®ã hoÆc dù ¸n kh«ng thÓ tiÕp tôc thùc hiÖn ®îc n÷a, hoÆc ph¶i tiÕp tôc xin thªm vèn ®Çu t cho dù ¸n, nh vËy tÝnh kh¶ thi vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n kh«ng cao. Ngîc l¹i, nÕu tæng vèn ®Çu t dù ¸n tÝnh qu¸ cao th× dù ¸n sÏ khã ®îc ng©n hµng chÊp thuËn vµ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh sÏ kh«ng cßn chÝnh x¸c, dù ¸n còng kh«ng kh¶ thi vµ hiÖu qu¶. V× vËy khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ng©n hµng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c tæng vèn ®Çu t dùa trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®îc c¬ cÊu vèn ®Çu t cña dù ¸n. b. ThÈm ®Þnh c¬ cÊu vèn ®Çu t: Nh÷ng néi dung cña tæng vèn ®Çu t nãi trªn t¹o thµnh hai lo¹i vèn c¬ b¶n cña dù ¸n lµ vèn ®Çu t cè ®Þnh vµ vèn la ®éng( bao gåm c¶ vèn dù phßng ).  Vèn cè ®Þnh: Bao gåm chi phÝ cho c¸c nhãm c«ng viÖc: ChuÈn bÞ cho ®Çu t, chuÈn bÞ thùc hiÖn ®Çu t vµ thùc hiÖn ®Çu t. C¸c kho¶n ®Çu t cho vèn cè ®Þnh ®îc tÝnh chÝnh x¸c cho tõng n¨m trong thêi gian chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn ®Çu t cÇn thiÕt.  Vèn lu ®éng: bao gåm vèn s¶n xuÊt( chi phÝ nghuyªn, nhiªn, vËt liÖu, ®iÖn, níc, tiÒn l¬ng... )vµ vèn lu th«ng( thµnh phÈm tån kho, s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ b¸n chÞu, vèn b»ng tiÒn...).Vèn lu ®éng cÇn thiÕt cho dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh cho tõng n¨m dùa vµ c¸c nh©n tè sau: Khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n¨m, ®Þnh møc vèn lu ®éng, dù trï vèn lu ®éng vµ vßng quay vèn lu ®éng. Tõ viÖc x¸c ®Þnh c¬ cÊu vèn ®Çu t, ng©n hµng tÝnh ®îc nhu cÇu vèn ®Çu t cña dù ¸n theo c«ng thøc: Nhu cÇu vèn ®Çu t = Nhu cÇu ®Çu t vµo tµi + Nhu cÇu ®Çu t vµo tµi theo dù ¸n s¶n cè ®Þnh s¶n lu ®éng 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Qua viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t, ng©n hµng sÏ gióp kh¸ch hµng tÝnh to¸n chÝnh x¸c nhu cÇu vèn ®Çu t cÇn thiÕt ®Ó dù ¸n thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao nhÊt, gióp kh¸ch hµng lËp kÕ ho¹ch vay thªm vèn ng¾n h¹n ®Ó bæ sung thªm vµo vèn lu ®éng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. c. ThÈm ®Þnh nguån tµi trî cho dù ¸n: Sau khi ph©n tÝch nhu cÇu vèn ®Çu t, ng©n hµng sÏ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Þnh c¬ cÊu nguån tµi trî cho dù ¸n ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ®¶m b¶o vèn ®Çu t cña dù ¸n. Nguån vèn tµi trî cho dù ¸n bao gåm:  Nguån vèn tù cã: gåm vèn Nhµ níc cÊp, vèn gãp( vèn cæ phÇn, vèn liªn doanh), vµ vèn tõ lîi nhuËn.  Nguån vèn vay: gåm: vay ng¾n h¹n, vay trung vµ dµi h¹n tõ trong vµ ngoµi níc.  Nguån vèn kh¸c: gåm viÖn trî vµ quµ tÆng. Khi ph©n tÝch c¬ cÊu nguån tµi trî cho dù ¸n, c¸c NHTM thêng quan t©m ®Õn quy m« vµ thêi h¹n cña mçi nguån, tÝnh kh¶ thi cña mçi nguån vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó dù ¸n tiÕp cËn ®îc c¸c nguån vèn ®ã. NhiÒu nguån tµi trî ®îc thùc hiÖn díi h×nh th¸i hiÖn vËt ( vèn gãp díi h×nh thøc quyÒn së h÷u c«ng nghÖ, quyÒn sö dông ®Êt, nhµ xëng vµ thiÕt bÞ cã s½n...). ViÖc tÝnh to¸n gi¸ trÞ c¸c lo¹i tµi s¶n nµy rÊt phøc t¹p tuy nhiªn lµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c ng©n hµng.Trong mét sè trêng hîp, tµi s¶n nµy sÏ trë thµnh tµi s¶n thÕ chÊp cho ng©n hµng. Mét sè ngußn tµi trî cã thêi gian kh«ng dµi nh tÝn dông th¬ng m¹i( mua tr¶ chËm thiÕt bÞ) Ngêi mua cã thÓ tr¶ tiÒn cho ngêi cung cÊp khi m¸y mãc thiÕt bÞ ®· di vµo ho¹t ®éng trong mét thêi gian ng¾n. KÕ ho¹ch tr¶ nî nµy cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕ ho¹ch thu nî cña ng©n hµng. NÕu ng©n hµng lµ ngêi cÊp tÝn dông duy nhÊt cho dù ¸n th× quy m« tÝn dông rÊt lín vµ rñi ro cña tÝn dông sÏ rÊt cao. Ngîc l¹i, khi cã nhiÒu bªn tham gia cÊp tÝn dông th× sÏ san sÎ rñi ro cho ng©n hµng nhng ph¶i ®ßi hái ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n kü lìng c¸c nguån tµi trî: Quy m« tÝn dông cña = Nhu cÇu ®Çu t C¸c nguån kh¸c tham gia ng©n hµng tµi trî Trong nhiÒu trêng hîp ®Ó h¹n chÕ rñi ro, NHTM cã thÓ yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i cã tµi s¶n b¶o ®¶m vµ thùchiÖn cho vay dùa trªn gi¸ trÞ cña tµi s¶n b¶o ®¶m. TÝn dông cña ng©n hµng = Gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ x Tû lÖ ng©n hµng tham chÊp gia tµi trî 1.2.3.2 ThÈm ®Þnh kÕ ho¹nh doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn hµng n¨m cña dù ¸n: a. ThÈm ®Þnh doanh thu hµng n¨m trong thêi gian thùc hiÖn dù ¸n: Doanh thu tõ ho¹t ®éng cña dù ¸n gåm doanh thu do b¸n s¶n phÈm chÝnh, s¶n phÈm phô, phÕ liÖu, phÕ phÈm ,dÞch vô cung cÊp cho bªn ngoµi vµ trî cÊp ( nÕu cã). Doanh thu ®îc tÝnh cho tõng n¨m thùc hiÖn dù ¸n c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n¨m. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Doanh thu = Sè lîng s¶n phÈm tiªu thô x Gi¸ b¸n Khi thÈm ®Þnh vÒ s¶n lîng tiªu thô s¶n phÈm cña dù ¸n th× cÇn ®Æc biÖt nghiªn cøu kü nhu cÇu thÞ trêng vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña thÞ trêng vÒ s¶n phÈm ®ã. Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn nhu cÇu t¬ng lai vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n nh: gi¸ c¶ s¶n phÈm ( mèi quan hÖ gi÷a gi¸ c¶ vµ nhu cÇu thÓ hiÖn qua hÖ sè co gi·n cña cÇu, thêng lµ mèi quan hÖ tû lÖ nghÞch), thu nhËp cña d©n c ( víi hµng ho¸ th«ng thêng th× khi thu nhËp t¨ng nhu cÇu t¨ng), hµng ho¸ thay thÕ vµ hµng ho¸ bæ sung( nÕu s¶n phÈm cña dù ¸n lµ s¶n phÈm thay thÕ th× nhu cÇu t¬ng lai sÏ gi¶m khi hµng ho¸ thay thÕ t¨ng, nÕu s¶n phÈm cña dù ¸n lµ hµng ho¸ bæ sung th× nhu cÇu t¬ng lai sÏ t¨ng khi hµng ho¸ bæ sung t¨ng ), d©n sè vµ møc t¨ng d©n sè ( mét sè lo¹i hµng ho¸ phô thuéc vµo quy m« vµ tèc ®é t¨ng d©n sè nh: ®iÖn, níc, y tÕ, gi¸o dôc...) vµ c¸c nh©n tè kh¸c. Sau khi ®¸nh gi¸ møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè ®Õn nhu cÇu t¬ng lai vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n cÇn x¸c ®Þnh: Nhu cÇu t¨ng = Møc tiªu thô hiÖn x HÖ sè co gi·n x HÖ sè biÕn /gi¶m theo nh©n tè t¹i theo nh©n tè ®æi nh©n tè Nhu cÇu tæng hîp = Møc tiªu thô hiÖn t¹i  Møc t¨ng/ gi¶m nhu cÇu theo cña dù ¸n tõng nh©n tè Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ c¸c nguån ®¸p øng ë hiÖn t¹i vµ x¸c ®Þnh chªnh lÖch gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp s¶n phÈm cña thÞ trêng vÒ s¶n phÈm c¶u dù ¸n ®Ó ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ trêng cña s¶n phÈm cña dù ¸n. Ngoµi ra cÇn chó ý thÈm ®Þnh gi¸ b¸n cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng ®Ó kiÓm tra tÝnh s¸t thùc cña møc gi¸ do dù ¸n ®a ra. Trong thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n cña c¸c NHTM, gi¸ c¶ dïng trong thÈm ®Þnh doanh thu lµ gi¸ thùc tÕ cè ®Þnh ë møc hiÖn t¹i hay t¬ng lai. Khi sö dông gi¸ nµy, nÕu l¹m ph¸t x¶y ra sÏ t¸c ®éng nh nhau ®Õn hÇu hÕt c¸c lo¹i gi¸ trong khi vÉn gi÷ ®îc t¬ng quan gi¸ c¶ vµ mäi sù thay ®æi trong t¬ng quan gi¸ c¶ ®Òu cã t¸c ®éng trc tiÕp ®Õn thu nhËp hay chi tiªu cña dù ¸n, do vËy ®Òu ®îc tÝnh vµ ®a vµo quyÕt to¸n tµi chÝnh mét c¸ch hîp lý. b. ThÈm ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt: Chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tÝnh cho tõng n¨m trong suèt thêi gian ho¹t ®éng cña dù ¸n, ®îc tÝnh dùa trªn kÕ ho¹ch s¶n suÊt, kÕ ho¹ch khÊu hao vµ kÕ ho¹ch tr¶ nî cña dù ¸n. Chi phÝ s¶n xuÊt cña dù ¸n bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu (chÝnh + phô), chi phÝ nöa thµnh phÈm vµ dÞch vô mua ngoµi, nhiªn liÖu, n¨ng lîng, níc, tiÒn l¬ng, b¶o hiÓm, chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc, thiÕt bÞ, chi phÝ ph©n xëng, chi phÝ qu¶n lý xÝ nghiÖp, chi phÝ khÊu hao, chi phÝ dù phßng, chi phÝ kh¸c. Trong c¸c lo¹i chi phÝ cña dù ¸n, chi phÝ khÊu hao kh«ng ph¶i lµ chi phÝ trùc tiÕp b»ng tiÒn nhng nã cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn viÖc x¸c ®Þnh dßng tiÒn hµng n¨m cña dù ¸n. §iÒu nµy ng©n hµng cÇn ph¶i nghiªn cøa kü khi x¸c ®Þnh dßng tiÒn cña dù ¸n. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Khi thÈm ®Þnh chi phÝ hµng n¨m cña dù ¸n: trªn c¬ së kiÓm tra c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña ChÝnh phñ, c¸c bé, nghµnh cã liªn quan, cña ng©n hµng Nhµ níc vÒ c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn chi phÝ cña dù ¸n, ng©n hµng ®èi chiÕu víi c¸c quy ®Þnh cña ngµnh, lÜnh vùc ®ã vµ c¸c dù ¸n kh¸c mµ ng©n hµng ®· tõng thÈm ®Þnh t¬ng tù ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c møc chi phÝ cÇn thiÕt cña dù ¸n c. ThÈm ®Þnh lîi nhuËn cña dù ¸n: Trªn c¬ së thÈm ®Þnh doanh thu - chi phÝ cña dù ¸n, ng©n hµng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh lîi nhuËn hµng n¨m cña dù ¸n theo tr×nh tù sau:  (1)Tæng doanh thu cha cã VAT.  (2)C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.  (3)Doanh thu thuÇn.(3=1-2)  (4)Tæng chi phÝ s¶n suÊt.  (5)Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ.(5=3-4)  (6)Lîi nhuËn chÞu thuÕ(6 = 5 + Lç luü kÕ c¸c n¨m tríc)  (7)ThuÕ thu nhËp doanh nhiÖp.(7=6 x % thuÕ suÊt thuÕ Thu nhËp doanh nghiÖp)  (8)Tæng lîi nhuËn sau thuÕ.(8=6-7) 1.2.3.3 ThÈm ®Þnh dßng tiÒn hµng n¨m cña dù ¸n: Mét trong nh÷ng néi dung quan träng nhÊt cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ x¸c ®Þnh dßng tiÒn hµng n¨m cña dù ¸n. §©y lµ c¬ së ®Ó vËn dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Dßng tiÒn vÒ c¬ b¶n lµ sù nhËn tiÒn mÆt (dßng tiÒn vµo) hoÆc thanh to¸n ( dßng tiÒn ra). V× vËy cã thÓ hiÓu dßng tiÒn cña mét dù ¸n lµ kho¶n chi vµ thu ®îc kú väng xuÊt hiÖn t¹i c¸c mèc thêi gian kh¸c nhau trong suèt chu kú cña dù ¸n. Dßng tiÒn rßng cña dù ¸n lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a dßng tiÒn vµo vµ dßng tiÒn ra ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ vËn hµnh dù ¸n ®Çu t. Cã nhiÒu bªn cïng tham gia vµ chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp tõ dù ¸n v× vËy khi thÈm ®Þnh dßng tiÒn cña dù ¸n mçi bªn cã mét quan ®iÓm kh¸c nhau. Víi gãc ®é cña chñ dù ¸n th× hä x¸c ®Þnh dßng tiÒn rßng theo c«ng thøc sau: Dßng tiÒn t¹i thêi ®iÓm bá vèn ®Çu t (CF0): CF0 = - Tæng vèn ®Çu t + Vèn vay. Dßng tiÒn rßng ë cuèi mçi n¨m thùc hiÖn dù ¸n ( trõ n¨m cuèi) NCF = Thu nhËp sau thuÕ + KhÊu hao - Nî gèc Tuy nhiªn, díi gãc ®é cña NHTM th× khi x¸c ®Þnh dßng tiÒn cña dù ¸n dùa trªn quan ®iÓm sau: Dßng tiÒn t¹i thêi ®iÓm bá vèn ®Çu t (CF0): CF0 = - Tæng vèn ®Çu t . Dßng tiÒn rßng ë cuèi mçi n¨m thùc hiÖn dù ¸n ( trõ n¨m cuèi): NCFt = Thu nhËp sau thuÕ + KhÊu hao + L·i vay. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Theo quan ®iÓm cña ng©n hµng khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña dù ¸n, hä chØ quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng sinh lêi cña mçi ®ång vèn ®Çu t mµ kh«ng ph©n biÖt ®ã lµ vèn vay hay vèn chñ së h÷u. Kho¶n nî gèc ( vèn vay) ®îc coi nh lµ mét kho¶n chi tiÒn t¹i thêi ®iÓm bá vèn nªn ng©n hµng coi ®ã lµ mét dßng tiÒn ra cña dù ¸n. V× tr¶ l·i vay lµ nghiÖp vô chi tiÒn vµ viÖc sö dông nguån tiÒn vay t¸c ®éng ®Õn chi phÝ cña dù ¸n ( chi phÝ tr¶ l·i ) nªn ng©n hµng chØ coi l·i vay lµ mét kho¶n chi phÝ cña dù ¸n mµ kh«ng nªn khÊu trõ vµo dßng tiÒn ®Ó tr¸nh tÝnh l·i hai lÇn. §èi víi ng©n hµng, l·i vay thu ®îc tõ dù ¸n lµ nguån thu nhËp cña ng©n hµng ®îc hëng nªn nã lµ dßng tiÒn vµo cña dù ¸n.  Qua c«ng thøc x¸c ®Þnh dßng tiÒn trªn ta thÊy khÊu hao lµ nh©n tè t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ x¸c ®Þnh dßng tiÒn hµng n¨m cña dù ¸n. V× vËy cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c møc khÊu hao hîp lý hµng n¨m cña dù ¸n. §iÒu nµy phô thuéc rÊt lín vµo ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao ®îc sö dông trong dù ¸n. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao c¬ b¶n lµ:  KhÊu hao ®Òu: KhÊu hao ®Òu hay khÊy hao tuyÕn tÝnh lµ mét m« h×nh khÊu hao ®îc sö dông phæ biÕn vµ cã tÝnh chÊt truyÒn thèng. Kho¶n khÊu hao ®îc tÝnh ®Òu ®Æn theo c¸c thêi ®o¹n trong suèt thêi kú tÝnh khÊu hao, møc khÊu hao kh«ng ®æi tõ n¨m thø nhÊt ®Õn n¨m cuèi cïng cña dù ¸n. G - § G - § Mi = P = T G - T Trong ®ã: G: Gi¸ trÞ míi cña tµi s¶n cè ®Þnh §: Gi¸ trÞ cßn l¹i ë cuèi thêi gian sö dông Mi: Møc khÊu hao n¨m thø i P: Tû lÖ khÊu hao hµng n¨m T: Thêi gian sö dông tµi s¶n cè ®Þnh  KhÊu hao gi¶m dÇn theo gi¸ trÞ cßn l¹i: M i = P x Gi Vµ P = 100x(1 - D)1/T G Trong ®ã: Gi : Gi¸ trÞ cßn l¹i cña n¨m thø (i-1) chuyÓn sang.  M« h×nh khÊu hao ®Æc biÖt ( gi¶m kh«ng ®Òu) Theo m« h×nh nµy, mét bé phËn ®Æc biÖt cña tµi s¶n cè ®Þnh ®îc chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm trong nh÷ng n¨m ®Çu. Mi = M + M®b Trong ®ã: M: KhÊu hao b×nh thêng M®b KhÊu hao ®Æc biÖt  KhÊu hao theo s¶n lîng, khèi lîng c«ng t¸c vµ møc ®é sö dông. G - § Msp = Vµ Mi = Msp x Si St 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong ®ã: St Tæng s¶n lîng s¶n xuÊt ra trong c¸c n¨m Si: S¶n lîng s¶n xuÊt ra trong n¨m thø i Msp: Møc khÊu hao cho 1®vsp  PhÇn lín c¸c dù ¸n ®Çu t ®Òu cã gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cßn l¹i ®îc thu håi sau khi kÕt thóc thêi gian kinh tÕ cña dù ¸n nh: m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ xëng...Khi thanh lý c¸c tµi s¶n nµy th× sÏ xuÊt hiÖn mét dßng tiÒn vµo n¨m cuèi dù ¸n, ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c dßng tiÒn nµy cÇn c¨n cø vµo mèi quan hÖ gi÷a gi¸ thanh lý ( P ) vµ gi¸ trÞ cßn l¹i theo sæ s¸ch kÕ to¸n ( P0 ) cña tµi s¶n ®ã.  NÕu P > P0: tøc lµ ®· cã l·i tõ ho¹t ®éng thanh lý nªn ph¶i nép thuÕ thu nhËp cho phÇn l·i nµy ( thuÕ suÊt b»ng t%), do vËy sÏ xuÊt hiÖn hai dßng tiÒn, mét dßng tiÒn vµo lµ tiÒn thanh lý tµi s¶n ®ã( P ), mét dßng tiÒn ra lµ phÇn thuÕ thu nhËp cho phÇn ®îc l·i tõ ho¹t ®éng thanh lý  (P -P0 )x t%.  NÕu P < P0 : tøc lµ thanh lý tµi s¶n nay bÞ lç nªn sè tiÒn lç ®ã ( P 0- P ) ®· tiÕt kiÖm ®îc thuÕ thu nhËp vµ nh vËy xuÊt hiÖn dßng tiÒn vµo lµ P vµ phÇn tiÕt kiÖm nhê thuÕ ®ã, b»ng : P + ( P0 - P)xt%  VÊn ®Ò cuèi cïng trong thÈm ®Þnh dßng tiÒn ë n¨m cuèi cña dù ¸n lµ thu håi vèn lu ®éng rßng. C¸c dù ¸n ®Çu t kh«ng chØ ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh mµ cßn ®ßi hái ®Çu t vµo vèn lu ®éng rßng. Vèn lu ®éng rßng = Tæng tµi s¶n lu ®éng Vèn ng¾n h¹n Khi vèn lu ®éng rßng d¬ng th× dù ¸n ®ßi hái sè vèn tµi trî vît qu¸ vèn ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó tµi trî cho sù t¨ng lªn cña tµi s¶n lu ®éng. §©y lµ phÇn t¨ng lªn cña tµi s¶n lu ®éng vµ khi kÕt thóc dù ¸n th× phÇn tµi s¶n lu ®éng t¨ng thªm nµy ®îc thu håi vµ kÕt chuyÓn thµnh tiÒn mÆt, khi ®ã dù ¸n thu håi ®îc vèn ®Çu t ban ®Çu. Dßng tiÒn nµy ®îc coi lµ dßng tiÒn vµo cña n¨m cuèi cïng thùc hiÖn dù ¸n. V× vËy dßng tiÒn n¨m cuèi cïng cña dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh nh sau: - NÕu P > P0: NCF = TNST + KH + P + TSL§ - (P - P0)xt% - NÕu P < P0 : NCF = TNST + KH + P + TSL§ + (P - P0)xt% 1.2.3.4 ThÈm ®Þnh c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña dù ¸n: a. X¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu hîp lý: b.Gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn( Net Present Value – NPV): §©y lµ chØ tiªu tµi chÝnh quan träng nhÊt khi tiÕn hµnh ®¸nh gi¸, thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña dù ¸n ®Çu t. Nã ph¶n ¸nh gi¸ trÞ t¨ng thªm cho chñ dù ¸n do thùc hiÖn dù ¸n mang l¹i. NPV so s¸nh vèn ®Çu t bá ra víi thu nhËp nhËn ®îc tõ viÖc thùc hiÖn dù ¸n vµ ®îc quy vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i. CFt - CF0 NPV =  (1 + k)t Trong ®ã: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 CF0 Kho¶n thu cña n¨m t CFt Vèn ®Çu t bá ra quy vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i k L·i suÊt chiÕt khÊu n Sè n¨m ho¹t ®éng cña dù ¸n Mét dù ¸n kh¶ thi khi cã NPV > 0, trong mét tËp hîp dù ¸n dù ¸n nµo cã NPV d¬ng cµng cao tøc lµ l·i thùc thu ®îc hiÖn t¹i ho¸ vÒ n¨m 0 cµng cao th× tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®ã cµng cao.  ¦u ®iÓm cña chØ tiªu NPV:  NPV lµ mét tiªu chuÈn hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi tÝnh ®Çy ®ñ ®Õn gi¸ trÞ theo thêi gian cña tiÒn, tÝnh ®Çy ®ñ mäi kho¶n thu vµ chi cña c¶ thêi kú ho¹t ®éng vµ ph©n tÝch dù ¸n. V× vËy NPV lµ tiªu chuÈn ®Ó lùa chän tËp dù ¸n tøc lµ chän ra mét sè nh÷ng dù ¸n trong sè nh÷ng dù ¸n cã thÓ ®¹t tæng lîi Ých lín nhÊt víi nh÷ng nguån lùc h¹n ®Þnh.  NPV cho phÐp ®o lêng trùc tiÕp gi¸ trÞ t¨ng thªm do vèn ®Çu t t¹o ra tõ ®ã gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ vµ lùa chä dù ¸n phï hîp víi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña c¸c bªn liªn quan.  H¹n chÕ cña chØ tiªu NPV:  NPV phô thuéc vµo tû suÊt chiÕt khÊu ®îc lùa chän. Tû suÊt nµy cµng nhá th× NPV cµng lín vµ ngîc l¹i. ViÖc x¸c ®Þnh tû suÊt chiÕt khÊu chÝnh x¸c lµ rÊt khã nhÊt lµ khi thÞ trêng vèn cã nhiÒu biÕn ®éng.  Khi sö dông NPV ®ßi hái dßng tiÒn mÆt cña dù ¸n ®Çu t ph¶i ®îc dù b¸o ®éc lËp cho ®Õn hÕt n¨m cuèi cïng cña dù ¸n vµ c¸c thêi ®iÓm ph¸t sinh chóng.  Dïng NPV trong lùa chän nh÷ng dù ¸n cã thêi kú ho¹t ®éng kh«ng gièng nhau sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n.  NPV lµ chØ tiªu tuyÖt ®èi nªn dïng NPV míi chØ dõng l¹i ë møc ®é x¸c ®Þnh l·i, lç thùc cña dù ¸n mµ cha cho biÕt tû lÖ l·i ®ã trªn vèn ®Çu t vµ mèi quan hÖ gi÷a møc sinh lêi cña vèn ®Çu t víi chi phÝ sö dông vèn ®Çu t. c. Tû suÊt hoµn vèn néi bé ( Internal Rate of Return - IRR): Tû suÊt hoµn vèn néi bé lµ møc l·i suÊt nÕu dïng nã ®Ó chiÕt khÊu c¸c dßng tiÒn cña dù ¸n vÒ hiÖn t¹i th× sÏ cho gÝa trÞ NPV = 0. Tû suÊt hoµn vèn néi bé ( IRR) ph¶n ¸nh tû suÊt hoµn vèn cña dù ¸n trªn gi¶ ®Þnh c¸c dßng tiÒn thu ®îc trong c¸c n¨m ®îc t¸i ®Çu t víi l·i suÊt b»ng l·i suÊt chiÕt khÊu. CFt - CF0 = 0 NPV =  (1 + IRR)t Tû suÊt chiÕt khÊu ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn chØ tiªu NPV, IRR cµng nhá th× NPV cµng lín vµ ngîc l¹i. §é chÝnh x¸c cña NPV chÞu ¶nh hëng quyÕt ®Þnh bëi viÖc lùu chän l·i suÊt chiÕt khÊu. §Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm ®ã ng©n hµng thêng sö dông chØ tiªu IRR. Khi NPV = 0 cã nghÜa lµ toµn bé sè tiÒn vèn bá ra ®· ®îc hiÖn t¹i ho¸ b»ng toµn bé sè tiÒn thu nhËp hoµn vèn hµng n¨m ®· ®îc hiÖn t¹i hãa cña dù ¸n trong toµn bé thêi gian häat ®éng. ChØ tiªu IRR cho phÐp c¸c 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhµ ph©n tÝch nh×n thÊy víi tû suÊt chiÕt khÊu b»ng bao nhiªu th× dù ¸n hoµn vèn. Kh«ng thÓ tÝnh trùc tiÕp IRR mµ cÇn ph¶i th«ng qua c«ng thøc néi suy. Víi hai møc l·i suÊt chiÕt khÊu k1 vµ k2 gi¶ sö k1 < k2 ta cã hai gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn t¬ng øng lµ NPV1 vµ NPV2 sao cho NPV1 > 0 vµ NPV2 < 0. Khi ®ã IRR cÇn tÝnh t¬ng øng víi NPV = 0 sÏ n»m gi÷a hai møc l·i suÊt k1 vµ k2: NPV1 IRR = k1 + ( k2 - k1)x NPV1 - NPV2 Dù ¸n ®Çu t sÏ cã l·i khi l·i suÊt tÝnh to¸n nhá h¬n l·i suÊt néi t¹i (IRR). Cã thÓ nãi tiªu chuÈn ®Ó chÊp nhËn hay lo¹i bá mét dù ¸n khi ph©n tÝch, thÈm ®Þnh lµ l·i suÊt chiÕt khÊu. Trong mét sè dù ¸n ®Çu t ®éc lËp, dù ¸n nµo cã IRR cao h¬n sÏ cã vÞ trÝ cao h¬n vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi.  ¦u ®iÓm khi dïng chØ tiªu IRR:  IRR chØ râ møc ®é l·i suÊt mµ dù ¸n cã thÓ ®¹t ®îc, qua ®ã cho phÐp x¸c ®Þnh ®îc møc l·i suÊt chiÕt khÊu tèi ®a mµ dù ¸n cã thÓ chÞu ®ùng ®îc.  IRR rÊt th¸ch hîp víi trêng hîp v× lý do nµo ®ã mµ ngêi ph©n tÝch muèn tr¸nh hoÆc khã x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c l·i suÊt chiÕt khÊu dïng trong ph¬ng ph¸p hiÖn gi¸.  Nhîc ®iÓm cña chØ tiªu IRR:  ViÖc x¸c ®Þnh chØ tiªu IRR sÏ kh«ng ch¾c ch¾n nÕu tån t¹i c¸c kho¶n c©n b»ng thu chi thùc ©m ®¸ng kÓ trong giai ®o¹n vËn hµnh dù ¸n tøc lµ ®Çu t thay thÕ lín. Trêng hîp nµy cã thÓ x¶y ra NPV ®æi dÊu nhiÒu lÇn khi chiÕt khÊu theo nh÷ng tû suÊt chiÕt khÊu kh¸c nhau, khi ®ã tån t¹i nhiÒu IRR vµ khã x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c IRR nµo lµm chØ tiªu ®¸nh gi¸.  ViÖc tÝnh to¸n IRR rÊt phøc t¹p bªn c¹nh ®ã viÖc ¸p dông IRR cã thÓ dÉn ®Õn c¸ quyÕt ®Þnh kh«ng chÝnh x¸c khi lùa chän dù ¸n lo¹i trõ lÉn nhau. Nh÷ng dù ¸n cã IRR cao nhng quy m« nhá cã thÓ cã NPV nhá h¬n nh÷ng dù ¸n kh¸c cã IRR thÊp h¬n nhng cã quy m« vµ NPV cao h¬n. Ngoµi ra, IRR còng kh«ng x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ møc ®é sinh lêi cña ®ång vèn bá ra ban ®Çu, thêi gian hoµn vèn... c.ChØ sè doanh lîi ( Profit Index - PI): ChØ sè doanh lîi lµ chØ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n, tÝnh b»ng tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c dßng tiÒn trong t¬ng lai chia cho vèn ®Çu t bá ra ban ®Çu. ChØ sè doanh lîi cho biÕt mét ®ång vèn ®Çu t bá ra sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång thu nhËp, thu nhËp nµy cha tÝnh ®Õn chi phÝ vèn ®Çu t. PI =  CFt ( 1 + k )t CF0 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 e. Thêi gian hoµn vèn ( PP ): Thêi gian hoµn vèn lµ thêi gian cÇn thiÕt ®Ó dù ¸n hoµn l¹i tæng vèn ®Çu t ®· bá ra b»ng c¸c kho¶n l·i tiÒn mÆt. §ã lµ sè n¨m trong ®ã dù ¸n sÏ tÝch luü c¸c kho¶n tiÒn mÆt ®Ó bï ®¾p tæng vèn ®Çu t ®· bá ra. Sè vèn ®Çu t cßn l¹i cÇn thu håi PP = n + Dßng tiÒn ngay sau mèc hoµn vèn Víi n: N¨m ngay tríc n¨m thu håi vèn ®Çu t. PP ph¶n ¸nh thêi gian thu håi vèn ®Çu t vµo dù ¸n, nã cho biÕt sau bao nhiªu l©u th× dù ¸n thu håi ®ñ vèn ®Çu t vµ kh¶ n¨ng t¹o ra thu nhËp cña dù ¸n tõ khi thùc hiÖn ®Õn khi thu håi ®ñ vèn ®Çu t.  ¦u ®iÓm cña chØ tiªu PP:  PP gióp nhµ ®Çu t cã ®îc c¸i nh×n chÝnh x¸c vÒ møc ®é rñi ro cña dù ¸n. ChØ tiªu nµy ®îc ng©n hµng u thÝch v× thêi gian thu håi vèn ®Èu t cµng dµi th× ng©n hµng cµng ph¶i ®èi ®Çu víi rñi ro trong khi thu håi vèn. Nh÷ng nhµ tµi trî nh ng©n hµng thêng u thÝch nh÷ng dù ¸n cã thêi gian thu håi vèn ng¾n, kh¶ n¨ng quay vßng vèn nhanh vµ møc ®é rñi ro thÊp.  ChØ tiªu nµy ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh vµ dÔ hiÓu.  Kh«ng ph¶i dù tÝnh dßng tiÒn trong toµn bé thêi gian ho¹t ®éng.  Gióp ng©n hµng dÔ dµng chän ®îc nh÷ng dù ¸n Ýt rñi ro nhÊt trong trêng hîp h¹n chÕ vÒ vèn vµ trong c¸c t×nh huèng lo¹i trõ nhau.  H¹n chÕ cña chØ tiªu PP:  Thêi ®iÓm ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian hoµn vèn rÊt m¬ hå v× ®· khã x¸c ®Þnh khi nµo th× b¾t ®Çu bá vèn vµ khi nµo th× hoµn thµnh ®Çu t.  QuyÕt ®Þnh chän dù ¸n theo chØ tiªu nµy tËp trung chñ yÕu vµo dßng tiÒn trong thêi gian hoµn vèn mµ ®· bá qua dßng tiÒn ngoµi thêi gian hoµn vèn mµ ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t th× rÊt cã thÓ ng©n hµng sÏ cha thÓ thu hÕt nî khi dù ¸n míi b¾t ®Çu hoµn ®ñ vèn.  ChØ tiªu PP cha tÝnh ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn, tuy nhiªn cã thÓ kh¾c phôc b»ng c¸ch tÝnh chØ tiªu nµy nhng sö dông dßng tiÒn ®· chiÕt khÊu vÒ hiÖn t¹i. f. §iÓm hoµ vèn: §iÓm hoµ vèn lµ ®iÓm mµ t¹i ®ã doanh thu b»ng chi phÝ. Dù ¸n cã ®iÓm hoµ vèn cµng thÊp cµng tèt v× kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cao vµ rñi ro thua lç cµng thÊp. Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn ®îc tiÕn hµnh nh»m x¸c ®Þnh møc s¶n xuÊt hoÆc møc doanh thu thÊp nhÊt mµ t¹i ®ã dù ¸n cã thÓ vËn hµnh kh«ng g©y nguy hiÓm tíi kh¶ n¨ng tån t¹i vÒ mÆt tµi chÝnh cña nã. Tøc lµ dù ¸n kh«ng thÓ bÞ lç, cã ®ñ tiÒn mÆt ®Ó ho¹t ®éng vµ cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. Ngoµi ra, thÈm ®Þnh ®iÓm hoµ vèn cßn gióp cho viÖc xem xÐt møc gi¸ c¶ mµ dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®îc. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Khi nghiªn cøu vÒ ®iÓm hoµ vèn th× ng©n hµng cã thÓ t×m hiÓu vÒ lµ ®iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ vµ ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî.  §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ: §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ lµ møc s¶n lîng hoÆc møc doanh thu mµ t¹i ®ã dù ¸n b¾t ®Çu cã tiÒn ®Ó tr¶ nî vay kÓ c¶ dïng khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh vµ chiÕt gi¶m chi phÝ thµnh lËp. §èi víi khÊu hao c¬ b¶n, chØ tÝnh khÊu hao phÇn tµi s¶n cè ®Þnh vay vèn . §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ biÓu hiÖn qua hÖ sè hoµ vèn tiÒn tÖ vµ møc doanh thu hoµ vèn tiÒn tÖ. HÖ sè hoµ vèn tiÒn tÖ: § - KhÊu hao c¬ b¶n HTT = D - B Møc s¶n lîng hoµ vån tiÒn tÖ: QT = HTT x Q Trong ®ã: §: Tæng chi phÝ cè ®Þnh trong n¨m cña dù ¸n bao gåm c¶ l·i vay B: Tæng chi phÝ biÕn ®æi trong n¨m cña dù ¸n D: Tæng doanh thu dù ¸n kiÕn trong n¨m cña dù ¸n ¸n HTT: HÖ sè hoµ vèn tiÒn tÖ Q: S¶n lîng dù kiÕn s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n¨m cña dù ¸n  §iÓm hoµ vèn tr¶ nî: §iÓm hoµ vèn tr¶ nî lµ ®iÓm hoµ vèn mµ t¹i ®ã cho phÐp dù ¸n cã tiÒn ®Ó tr¶ nî vèn vay vµ ®ãng thuÕ. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ, ngoµi sè nî vay dù ¸n ph¶i cã sè tiÒn cao h¬n ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî ®Ó võa tr¶ nî võa ®ãng thuÕ lîi tøc. Sè nî ph¶i tr¶ vµ thuÕ lîi tøc ph¶i ®ãng trong n¨m ®îc xem nh chi phÝ cè ®Þnh cña n¨m s¶n xuÊt ®ã. §iÓm hoµ vèn tr¶ nî thÓ hiÖn qua hÖ sè hµo vèn tr¶ nî vµ møc s¶n lîng hoµ vèn tr¶ nî: HÖ sè hoµ vè tr¶ nî: § - KhÊu hao c¬ b¶n + N + T HTN = D - B Møc hoµ vèn tr¶ nî: QTN = HTN x Q DTN = HTN x D Trong ®ã: HTN: HÖ sè hoµ vèn tr¶ nî DTN: Møc doanh thu t¹i ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî N: Nî gèc ph¶i tr¶ hµng QTN Møc s¶n lîng t¹i ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî T: ThuÕ lîi tøc ph¶i tr¶ ë thêi ®iÓm hoµ vèn Víi T ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: ( N – KhÊu hao ) T = 1 – ThuÕ suÊt thuÕ lîi tøc x ThuÕ suÊt thuÕ lîi tøc 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 1.2.3.5 ThÈm ®Þnh rñi ro dù ¸n: §Æc ®iÓm chung cña c¸c dù ¸n ®Çu t lµ vèn ®Çu t lín, thêi h¹n ®Çu t dµi vµ chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh do vËy møc ®é rñi ro rÊt cao. Dù ¸n ®Çu t míi chØ lµ nh÷ng tÝnh to¸n, nh÷ng gi¶ ®Þnh vÒ nh÷ng kÕt qu¶ x¶y ra trong t¬ng lai, bªn c¹nh ®ã sè liÖu dù b¸o thêng xuyªn cã biÕn ®éng, kh¶ n¨ng dù ¸n gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro kh«ng lêng tríc ®îc lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. ChÝnh v× vËy, khi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ mét dù ¸n cÇn ph¶i cã tÇm nh×n chiÕn lîc vµ bao qu¸t, xem xÐt tíi nh÷ng kh¶ n¨ng mµ dù ¸n cã thÓ gÆp ph¶i ®Ó cã nh÷ng tÝnh to¸n hîp lý, biÖn ph¸p phßng ngõa ®Ó h¹n chÕ tèi ®a rñi ro g©y thiÖt h¹i. §iÒu nµy cµng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng víi NHTM - doanh nghiÖp kinh doanh tiÒn tÖ, trung gian tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ v× khi dù ¸n mµ ng©n hµng tµi trî vèn gÆp rñi ro cã thÓ lµm ng©n hµng gi¶m lîi nhuËn, gi¶m kh¶ n¨ng thanh kho¶n thËm chÝ cã thÓ dÉn ng©n hµng ®Õn nguy c¬ ph¸ s¶n, khi ®ã sÏ ¶nh hëng ®Æc biÖt nghiªm träng ®Õn nÒn kinh tÕ. ChÝnh v× vËy mµ trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña c¸c dù ¸n ®Çu t c¸c NHTM rÊt coi trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh rñi ro cña dù ¸n. §©y lµ c¨n cø quan trong ®Ó ng©n hµng lùa chän dù ¸n vµ ra quyÕt ®Þnh tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Çu t. HiÖn nay cã hai ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh rñi ro dù ¸n mµ c¸c NHTM thêng hay sö dông lµ: ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®é nh¹y vµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh huèng.  Ph©n tÝch ®é nh¹y ( Sensitivity Analysis ): HiÖu qu¶ cña dù ¸n phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c yÕu tè ®îc dù trong dù ¸n, tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n c¸c yÕu tè nµy cã thÓ sai lÖch. V× vËy khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo, ®Çu ra c¶u dù ¸n khi cã sù biÕn ®éng. Nãi c¸ch kh¸c cÇn ph¶i ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n theo nh÷ng nh©n tè biÕn ®éng. Trong ph©n tÝch ®é nh¹y, ngêi ta dù kiÕn mét sè t×nh huèng rñi ro x¶y ra trong t¬ng lai lµm c¸c yÕu tè ®Çu vµo hay ®Çu ra thay ®æi theo chiÒu híng xÊu cho dù ¸n nh: gi¸ nguyªn-nhiªn-vËt liÖu t¨ng, gi¸ thuª nh©n c«ng t¨ng, s¶n lîng tiªu thô gi¶m, doanh thu gi¶m...Nh÷ng rñi ro ®ã cã thÓ dÉn ®Õn c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh thay ®æi nh: NPV, IRR, PI, PP, HTN , ....NÕu c¸c chØ tiªu ®ã sau khi tÝnh l¹i vÉn ®¹t yªu cÇu th× dù ¸n ®îc coi lµ æn ®Þnh ( ®é nh¹y c¶m cao ) th× buéc ng©n hµng ph¶i xem xÐt, tÝnh to¸n l¹i vµ thËm träng tríc khi ra quyÕt ®Þnh ®Çu t. Trong ph©n tÝch ®é nh¹y cã thÓ ph©n tÝch mét nh©n tè thay ®æi hoÆc nhiÒu nh©n tè cïng thay ®æi ®ång thêi. Khi ph©n tÝch ®é nh¹y theo mét nh©n tè thay ®æi cÇn chän biÕn cã kh¶ n¨ng thay ®æi nhiÒu nhÊt, cho biÕn ®ã thay ®æi trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh cßn nh÷ng biÕn kh¸c ®îc gi÷ nguyªn ®Ó ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña biÕn ®ã ®Õn c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®Æc biÖt lµ chØ tiªu NPV, IRR. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ nhiÒu biÕn cã thÓ thay ®æi ®ång thêi, do vËy cÇn ph¶i tÝnh to¸n l¹i sù thay ®æi vµ t¸c ®éng ®ång thêi cña nhiÒu yÕu tè ®Õn c¸c chØ tiªu 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hiÖu qu¶ tµi chÝnh, tõ ®ã ®¸nh gi¸ l¹i ®é æn ®Þnh, an toµn cña dù ¸n tríc khi ra quyÕt ®Þnh ®Çu t. §Ó ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n th«ng thêng qua bèn bíc:  Bíc 1: X¸c ®Þnh xem nh÷ng nh©n tè nµo cã kh¶ n¨ng biÕn ®éng theo chiÒu híng xÊu. Muèn vËy cÇn ph¶i c¨n cø vµo sè liÖu thèng kª trong qu¸ khø, sè liÖu dù b¸o vÒ t¬ng lai vµ kinh nghiÖm thÈm ®Þnh cña c¸n bé thÈm ®Þnh .  Bíc 2: Trªn c¬ së nhËn ®Þnh ®îc nh÷ng nh©n tè biÕn ®éng ë trªn, dù ®o¸n biªn ®é biÕn ®éng cã thÓ x¶y ra so víi sè liÖu ban ®Çu.  Bíc 3: Cã thÓ chän ra mét chØ tiªu ®iÓn h×nh vµ cho nã biÕn ®éng cßn c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng ®æi hoÆc cã thÓ cho nhiÒu nh©n tè biÕn ®éng ®ång thêi t¸c ®éng ®Õn dù ¸n ®Ó ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh theo c¸c nh©n tè ®ã ( ®iÓn h×nh lµ chØ tiªu NPV vµ IRR)  Bíc 4: TÝnh to¸n l¹i c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh nh: NPV, IRR ... trªn c¬ së cho c¸c biÕn sè t¨ng/gi¶m cïng mét tû lÖ phÇn tr¨m nµo ®ã. §é nh¹y cña c¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õ dù ¸n cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: E = Fi Xi Trong ®ã: E: ChØ sè ®é nh¹y Fi : Møc ®é biÖn ®éng (%) cña chØ tiªu hiÖu qu¶ Xi: Møc ®é biÕn ®éng (%) cña nh©n tè ¶nh hëng KÕt qu¶ sÏ cho biÕt nh©n tè nµo trong dù ¸n cÇn ®îc nghiªn cøu kü, cÇn thu thËp ®ñ th«ng tin ®Ó phßng ngõa vµ qu¶n trÞ rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Tuy nhiªn, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®é nh¹y còng cã mét sè nhîc ®iÓm: Thø nhÊt, ph©n tÝch ®é nh¹y kh«ng tÝnh ®Õn x¸c suÊt x¶y ra sù kiÖn. Thø hai, ph©n tÝch ®é nh¹y kh«ng tÝnh ®Õn mèi quan hÖ t¬ng quan gi÷a c¸c biÕn sè. Thø ba, viÖc thay ®æi gi¸ trÞ cña c¸c biÕn sè nh¹y c¶m theo mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã mèi liªn hÖ víi sù biÕn thiªn cña c¸c biÕn sè hiÖu qu¶ quan s¸t ®îc.  Ph©n tÝch t×nh huèng ( Scenario Analysis ): MÆc dï ph©n tÝch ®é nh¹y lµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch rñi ro phæ biÕn nhÊt ®èi víi c¸c nhµ ph©n tÝch vµ thÈm ®Þnh dù ¸n song ph¬ng ph¸p nµy còng cßn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ. V× vËy, trong thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t, c¸c ng©n hµng cßn sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch t×nh huèng hay ph©n tÝch x¸c suÊt. Theo ph¬ng ph¸p nµy, nh÷ng gi¸ trÞ kh¸c nhau cña ®Çu ra hoÆc ®Çu vµo cña dù ¸n t¬ng øng víi nh÷ng x¸c suÊt nhÊt ®Þnh. Nh÷ng x¸c suÊt nµy cÇn ®îc tÝnh ®Õn trong ph©n tÝch dù ¸n. Ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp t×m thÊy mét gi¸ trÞ thùc tÕ mong muèn trong ®iÒu kiÖn bÊt ®Þnh. §Ó thùc hiÖn ph©n tÝch t×nh huèng cÇn thùc hiÖn qua bèn bíc: 20