Tài liệu Một số biện pháp nhằm phát triển thị trường giao nhận vận tải tại công ty giao nhận kho vận ngoại thương - vietrans

Chuyên đề thực tập 1 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................4 Chương 1: Một số vấn đề về phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải và khái quát về công ty giao nhận kho vận ngoại thương- Vietrans.....6 1.1. Một số vấn đề về phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải.. .6 1.1.1. Phát triển thị trường dịch vụ...................................................................6 1.1.1.1. Phát triển thị trường dịch vụ và vai trò, ý nghĩa của việc phát triển thị trường dịch vụ...................................................................................................6 1.1.1.2. Một số chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của thị trường dịch vụ của doanh nghiệp....................................................................................................8 1.1.2 Dịch vụ giao nhận vận tải và phát triển thị trường giao nhận vận tải. ................................................................................................................9 1.1.2.1. Dịch vụ giao nhận vận tải..................................................................9 1.1.2.1.1. Dịch vụ vận tải.................................................................................9 1.1.2.1.2. Dịch vụ giao nhận..........................................................................10 1.1.2.1.3. Mối quan hệ giữa dịch vụ giao nhận và vận tải..........................13 1.1.2.2. Thị trường dịch vụ giao nhận vận tải và phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải..............................................................................13 1.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải của doanh nghiệp.....................................................................15 1.1.3.1 Các nhân tố chủ quan........................................................................15 1.1.3.2. Các nhân tố khách quan..................................................................16 1.2. Khái quát về công ty Giao nhận kho vận ngoại thương- Vietrans.. . .20 1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển...........................................................20 1.2.2. Chức năng- hoạt động...........................................................................22 1.2.3. Cơ cấu bộ máy tổ chức..........................................................................27 1.2.4. Thực trạng hoạt động kinh doanh của công ty.....................................30 Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 2 Chương 2: Thực trạng phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải tại Công ty Vietrans............................................................................................34 2.1. Tổng quan về sự phát triển dịch vụ giao nhận vận tải tại Việt Nam. 34 2.2. Thực trạng thị trường và công tác phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải tại Vietrans...............................................................................41 2.2.1. Về thị trường........................................................................................42 2.2.2. Về đối thủ và khả năng cạnh tranh của Công ty trên thị trường..........45 2.2.3. Về thị phần và chất lượng dịch vụ giao nhận vận tải của Công ty trên thị trường........................................................................................................47 2.3. Đánh giá công tác phát triển thị trường giao nhận vận tải tại Vietrans..........................................................................................................48 Chương 3: Một số biện pháp nhằm phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải tại Công ty Giao nhận kho vận ngoại thương.......................51 3.1. Phương hướng, mục tiêu phát triển dịch vụ giao nhận vận tải của Công ty trong giai đoạn tới...........................................................................51 3.1.1. Phương hướng-nhiệm vụ.......................................................................51 3.1.2. Mục tiêu.................................................................................................53 3.2. Biện pháp phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải tại Vietrans..........................................................................................................54 3.2.1. Giải pháp thị trường.............................................................................54 3.2.1.1. Xây dựng chiến lược phát triển thị trường.........................................54 3.2.1.2. Đẩy mạnh nghiên cứu nhu cầu thị trường và nhu cầu khách hàng.. .55 3.2.1.3. Nâng cao chất lượng dịch vụ và xây dựng cơ cấu giá hợp lý............56 3.2.1.4. Tìm hiểu, đánh giá và có chiến lược thích hợp với các đối thủ cạnh tranh................................................................................................................57 3.2.1.5. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại.........................................59 Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 3 3.2.1.6. Xây dựng và hoàn thiện nghiệp vụ kinh doanh cho các đại lý, chi nhánh của Công ty trong và ngoài nước.........................................................60 3.2.1.7. Hạn chế đến mức thấp nhất sự ảnh hưởng của tính thời vụ để tạo sự chủ động trong kinh doanh.............................................................................61 3.2.2. Các giải pháp về quản lý, tài chính, nhân sự........................................62 3.3. Một số kiến nghị đối với Nhà nước nhằm phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải......................................................................................66 KẾT LUẬN....................................................................................................69 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................70 Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 4 LỜI MỞ ĐẦU Việt Nam là quốc gia đang nổi lên với nền kinh tế phát triển năng động và có tốc độ tăng trưởng cao thứ 2 thế giới. Các tổ chức kinh tế, tài chính trên thế giới đã đưa ra những đánh giá và sự báo rất khả quan về sự phát triển của nền kinh tế nước ta trong thời gian tới. Cùng với sự phát triển kinh tế là quá trình chúng ta đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Dấu mốc quan trọng cho quá trình này là nước ta đã chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới. Đóng góp cho sự phát triển chung của nền kinh tế có nhiều ngành kinh doanh khác nhau. Trong đó ngành dịch vụ giao nhận vận tải là một ngành dịch vụ còn mới mẻ mới xuất hiện tại nước ta trong khoảng 20 năm trở lại đây nhưng đây là ngành dịch vụ được đánh giá là có tốc độ tăng trưởng rất cao trong thời gian tới cùng với sự tăng trưởng của hoạt động xuất nhập khẩu. Bên cạnh đó dịch vụ giao nhận vận tải còn là ngành phù hợp với điều kiện của nước ta và có thể tận dụng ưu thế về vị trí địa lí để phát triển thành ngành kinh tế có khả năng cạnh tranh cao và trên thị trường quốc tế và có đóng góp lớn cho nền kinh tế quốc dân. Hiện nay trên thị trường có nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ giao nhận vận tải. Trong đó công ty giao nhận kho vận ngoại thương (VIETRANS) là công ty hàng đầu của nước ta trong lĩnh vực này. Trong thời gian trước VIETRANS là công ty nhà nước độc quyền trong lĩnh vực giao nhận vận tải tại nước ta. Nhưng trong thời gian gần đây cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường và quá trình mở của hội nhập kinh tế thì VIETRANS đã gặp nhiều khó khăn, mặc dù đã có nhiều nỗ lực và cố gắng nhưng quá trình phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải của công ty còn chưa thật sự có hiệu Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 5 quả cao. Với mong muốn có thể góp một phần vào quá trình phát triển thị trường giao nhận vận tải tại công ty nói riêng và nước ta nói chung nên em đã chọn đề tài: "Một số biện pháp nhằm phát triển thị trường giao nhận vận tải tại công ty giao nhận kho vận ngoại thương (VIETRANS)" Chuyên đề được kết cấu thành 3 chương: Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG DỊCH VỤ GIAO NHẬN VẬN TẢI VÀ KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY GIAO NHẬN KHO VẬN NGOẠI THƯƠNG - VIETRANS Chương 2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG DỊCH VỤ GIAO NHẬN VẬN TẢI TẠI CÔNG TY GIAO NHẬN KHO VẬN NGOẠI THƯƠNG (VIETRANS) Chương 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG DỊCH VỤ GIAO NHẬN VẬN TẢI TẠI CÔNG TY GIAO NHẬN KHO VẬN NGOẠI THƯƠNG (VIETRANS). Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 6 CHƯƠNG I Một số vấn đề về phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải và khái quát về công ty giao nhận kho vận ngoại thương- Vietrans. 1.2. Một số vấn đề về phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải. 1.1.1. Phát triển thị trường dịch vụ. 1.1.1.1. Phát triển thị trường dịch vụ và vai trò, ý nghĩa của việc phát triển thị trường dịch vụ. * Dịch vụ: Dịch vụ, trong kinh tế học, được hiểu là những thứ tương tự như hàng hóa nhưng là phi vật chất. Dịch vụ có các đặc tính sau:  Tính đồng thời: sản xuất và tiêu dùng dịch vụ xảy ra đồng thời;  Tính không thể tách rời: sản xuất và tiêu dùng dịch vụ không thể tách rời. Thiếu mặt này thì sẽ không có mặt kia;  Tính chất không đồng nhất:không có chất lượng đồng nhất;  Vô hình: không có hình hài rõ rệt. Không thể thấy trước khi tiêu dùng;  Không lưu trữ được: không lập kho để lưu trữ như hàng hóa được. * Thị trường dịch vụ: Thị trường dịch vụ có thể hiểu là chỉ địa điểm hay không gian của trao đổi cung ứng dịch vụ, đó là nơi gặp gỡ giữa người mua và người bán các dịch vụ. * Phát triển thị trường: Phát triển thị trường với mục tiêu quan trọng hàng đầu của doanh nghiệp là làm tăng doanh thu và lợi nhuận cho doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp có chiến lược để phát triển thị trường thì doanh nghiệp luôn phải tính đến hiệu quả của việc phát triển thị trường đó mang lại, thước đo đầu tiên để Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 7 đánh giá chính là doanh thu và lợi nhuận từ việc phát triển thị trường đem lại cho doanh nghiệp. Chất lượng của sản phẩm dịch vụ và giá cả là hai yếu tố quan trọng trong phát triển thị trường. Khi muốn chiếm lĩnh thị trường thì doanh nghiệp phải có chất lượng sản phẩm tốt thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Trong nền kinh tế thị trường khi có nhiều doanh nghiệp cùng kinh doanh và cạnh tranh lẫn nhau thì khách hàng có nhiều sự lựa chọn, do vậy sự lựa chọn sẽ dành cho sản phẩm nào có chất lượng tốt hơn, thỏa mãn nhu cầu tốt hơn. Bên cạnh đó giá cả cũng là yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển thị trường của doanh nghiệp. Giá cả sản phẩm sẽ được doanh nghiệp xây dựng phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Giá cả phải hợp lý, linh động phù hợp với sự thay đổi của thị trường đảm bảo cho sự phát triển trong dài hạn. Nâng cao năng lực cạnh tranh cũng là yếu tố giúp doanh nghiệp có thể thâm nhập thị trường mới và phát triển tốt hơn trên thị trường hiện tại. Khi mà sản phẩm cũng như khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp yếu kém thì khả năng đứng vững trên thị trường trước sự cạnh tranh gay gắt của nhiều đối thủ khác và việc phát triển thị trường sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Với một thị trường hàng hóa sản phẩm dịch vụ nào đó thì luôn tồn tại nhiều sản phẩm với thương hiệu khác nhau, người tiêu dùng sẽ chọn sản phẩm có uy tín và thương hiệu đã được khẳng định trên thị trường. Do vậy để phát triển thị trường doanh nghiệp phải tạo dựng được thương hiệu và uy tín cho sản phẩm. Điều này phải được khẳng định qua giá cả, chất lượng và sự thỏa mãn, hài lòng của người tiêu dùng trên thị trường. * Vai trò, ý nghĩa của phát triển thị trường dịch vụ. Trong quá trình sản xuất thì doanh nghiệp sử dụng nguồn lực của mình biến đầu vào là nguyên nhiên vật liệu thành đầu ra chính là sản phẩm hàng hóa dịch vụ. Thị trường tiêu thụ chính là đầu ra cho sản phẩm đó, muốn tiêu Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 8 thụ được hàng hóa thì doanh nghiệp cần có thị trường và phải tiến hành nhiều chiến lược và biện pháp để phát triển thị trường. Phát triển thị trường có ảnh hưởng trực tiếp đối với hoạt động tiêu thụ sản phẩm. Trong sản xuất kinh doanh hàng hóa, mục đích của nhà sản xuất kinh doanh và của người bán là bán được nhiều hàng hóa và thu lợi nhuận. Vì vậy nền sản xuất càng phát triển thì việc bán hàng càng khó khăn hơn, khối lượng hàng hoá cần trao đổi ngày càng nhiều hơn và do đó cần thiết hơn cả là việc phát triển một thị trường mở rộng về không gian lẫn thời gian. Do đó làm tốt công tác phát triển thị trường là tiền đề then chốt để thúc đẩy sản xuất kinh doanh và định hướng cho hoạt động tiêu thụ sản phẩm. 1.1.1.2. Một số chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của thị trường dịch vụ của doanh nghiệp. * Chỉ tiêu định lượng: Chỉ tiêu quan trọng hàng đầu trong sự đánh giá phát triển thị trường của doanh nghiệp đó chính là doanh thu và lợi nhuận từ việc phát triển thị trường đó mang lại. Mặc dù trong giai đoạn đầu phát triển thị trường doanh nghiệp sẽ có lợi nhuận không cao thậm chí là phải bù lỗ nhưng khi xem xét đánh giá toàn bộ quá trình phát triển thị trường thì doanh thu và lợi nhuận tăng hay giảm thực sự thì doanh nghiệp có thể đánh giá được hiệu quả của sự phát triển thị trường đó. Kinh doanh dịch vụ có đặc thù, nó là một loại hàng hoá vô hình, rất khó để có thể đo lường, định lượng được do vậy mà chỉ tiêu để đánh giá khối lượng tiêu thụ hàng hoá dịch vụ đó chính là số lượng hợp đồng cung cấp dịch vụ đã thực hiện thành công. Khi tiêu dùng dịch vụ thì quá trình mua và bán luôn diễn ra đồng thời giữa người cung cấp và người tiêu dùng hay sản xuất và tiêu dùng không tách rời nhau. Số lượng dịch vụ đã tiêu dùng được đánh giá và thống kê trên chứng từ và các hợp đồng cung cấp dịch vụ của doanh Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 9 nghiệp, nó phản ánh khả năng chiếm lĩnh và phát triển thị trường của doanh nghiệp như thế nào. Thị trường luôn tồn tại cạnh tranh và có nhiều nhà cung cấp, thị trường dịch vụ cũng vậy, mỗi một loại hình dịch vụ sẽ có nhiều nhà cung cấp. Để đo lường sự phát triển của thị trường đến đâu thì chỉ tiêu thị phần cũng phản ánh tương đối rõ nét. Khi sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp được đánh giá tốt hơn các sản phẩm khác trên thị trường thì thị phần cho sản phẩm đó chắc chắn là cao và khả năng chiếm lĩnh thị trường của doanh nghiệp là rất lớn. * Các chỉ tiêu định tính: Chỉ tiêu để đánh giá chất lượng dịch vụ là sự thỏa mãn và hài lòng của khách hàng về dịch vụ do doanh nghiệp cung cấp. Do dịch vụ không có chỉ tiêu cụ thể và chuẩn mực để đánh giá về chất lượng do vậy mà nó tốt khi được người tiêu dùng cảm thấy hài lòng, đáp ứng được nhu cầu của họ đặt ra và họ sẽ tiếp tục tiêu dùng lại dịch vụ đó khi có nhu cầu. Ngược lại thì chất lượng dịch vụ đó là chưa tốt và doanh nghiệp sẽ mất khách hàng và cần phải có điều chỉnh để thoả mãn nhu cầu của họ. Uy tín và thương hiệu tuy khó định lượng và đánh giá nhưng nó là chỉ tiêu rất quan trọng để đánh giá được sự phát triển thị trường của doanh nghiệp. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường ngày nay, việc tạo dựng được uy tín trên thị trường là tương đối khó và mất nhiều công sức. Nhưng nó có thể dự báo được khả năng đứng vững và thành công của doanh nghiệp trong tương lai. Do vậy mà khi đánh giá khả năng phát triển thị trường của doanh nghiệp ta phải xem xét đến uy tín và thương hiệu của doanh nghiệp đó trên thị trường là như thế nào. 1.1.2 Dịch vụ giao nhận vận tải và phát triển thị trường giao nhận vận tải. 1.1.2.1. Dịch vụ giao nhận vận tải. 1.1.2.1.1. Dịch vụ vận tải. * Khái niệm: Vận tải được hiểu là hoạt động có mục đích của con người nhằm thay đổi vị trí của con người và hàng hóa từ nơi này đến nơi khác. Lịch Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 10 sử phát triển của vận tải gắn liền với hoạt động và sự phát triển của loài người. * Vai trò và ý nghĩa của vận tải đối với hoạt động kinh tế: Trích lời Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Giao thông vận tải rất quan trọng, quan trọng với chiến đấu, đối với sản xuất, đối với đời sống nhân dân. Nó như mạch máu của con người. Muốn chiến đấu tốt, muốn sản xuất tốt, muốn đời sống nhân dân bình thường thì giao thông vận tải phải làm tốt”. Ngày nay cùng với sự phát triển của nền kinh tế thì vai trò của giao thông vận tải ngày càng quan trọng và có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của nền kinh tế. - Trong một quốc gia thì vận tải góp phần phục vụ và thúc đẩy sản xuất phát triển, bên cạnh đó vận tải còn giúp cho việc lưu thông hàng hóa và đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của xã hội. - Trong hoạt động kinh tế quốc tế: Vận tải giúp cho việc phát triển và mở rộng thị trường buôn bán quốc tế, mở rộng cơ cấu mặt hàng và cơ cấu thị trường. Vận tải quốc tế có thể bảo vệ tích cực hoặc làm xấu đi cán cân thanh toán quốc tế với hai chức năng phục vụ và kinh doanh. Mọi hoạt động buôn bán quốc tế đều cần đến dịch vụ vận tải, nó có quan hệ hữu cơ và gắn chặt với hoạt động kinh doanh quốc tế. 1.1.2.1.2. Dịch vụ giao nhận. * Khái niệm: Đặc điểm nổi bật của buôn bán quốc tế là người mua và người bán ở những địa điểm khác nhau. Sau khi ký hợp đồng thì hàng hóa được vận chuyển liên quan đến nhiều khâu khác nhau như: lựa chọn bao bì, đóng gói lưu kho, đưa hàng ra cảng, làm thủ tục gửi hàng, xếp hàng lên tàu, chuyển tải, bốc dỡ hàng hóa và giao cho người nhận...Những công việc đó được gọi là dịch vụ giao nhận. Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 11 Dịch vụ giao nhận (Freight Forwarding Service) theo “Quy tắc mẫu” của Hiệp hội giao nhận quốc tế FIATA thì dịch vụ giao nhận là bất kỳ loại hình dịch vụ nào liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc xếp hay đóng gói, phân phối hàng hoá cũng như dịch vụ tư vấn có liên quan đến dịch vụ kể trên. Theo Luật Thương Mại của Việt Nam thì giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận hàng hóa từ người gửi, tổ chức vận chuyển lưu kho, lưu bãi làm các thủ tục giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan giao hàng cho người nhận theo sự uỷ thác của người chủ hàng, của người vận tải hoặc người giao nhận khác. * Phân loại dịch vụ giao nhận vận tải: - Căn cứ vào phạm vi hoạt động: + Giao nhận quốc tế. + Giao nhận nội địa. - Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh: + Giao nhận thuần tuý: Là hoạt động chỉ bao gồm thuần tuý việc gửi hàng đi hoặc nhận hàng đến. + Giao nhận tổng hợp: Là hoạt động giao nhận bao gồm tất cả các hoạt động như xếp dỡ, bảo quản, vận chuyển… - Căn cứ vào tính chất giao nhận: + Giao nhận riêng: Là hoạt động kinh doanh Xuất nhập khẩu tự tổ chức, không sử dụng lao vụ của dịch vụ giao nhận. + Giao nhận chuyên nghiệp: Là hoạt động giao nhận của các tổ chức chuyên kinh doanh dịch vụ giao nhận theo sự uỷ thác của khách hàng. - Căn cứ vào phương thức giao nhận: + Giao nhận bằng đường biển. + Giao nhận hàng không. Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 12 + Giao nhận đường thuỷ. + Giao nhận đường sắt. + Giao nhận ô tô. + Giao nhận bưu điện. + Giao nhận đường ống. + Giao nhận vận tải liên hợp, vận tải đa phương thức. * Vai trò và sự cần thiết của dịch vụ giao nhận: Giao nhận vận tải là ngành dịch vụ được chuyên môn hoá ngày càng cao, được tổ chức theo quy mô quốc gia và quốc tế. Nó có vai trò rất quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Dịch vụ giao nhận có vai trò bảo vệ quyền lợi của khách hàng và giảm chi phí vận tải. Khi việc chuyên chở hàng hoá được thực hiện thì trên cơ sở chuyên môn hoá sâu sắc nên người giao nhận biết rõ xu hướng của thị trường cùng giá cước, thông thạo các điều khoản trong hợp đồng và nắm vững các tập quán thương mại quốc tế… Những vấn đề này do phải tập trung vào kinh doanh nên các doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể gặp phải vướng mắc trong vận chuyển quốc tế và nhiều khi gây ra tổn thất rất lớn. Mặc khác do nắm chắc nghiệp vụ gom hàng nên người giao nhận tận dụng được dung tích tải trọng của công cụ, phương tiện vận tải nhờ đó giảm được chi phí vận tải cho người gửi hàng. Dịch vụ giao nhận còn tạo điều kiện cho các nhà xuất nhập khẩu hoạt động có hiệu quả hơn. Khi người giao nhận thực hiện công việc dựa trên sự uỷ thác của khách hàng, họ sẽ sử dụng kho của mình hoặc cho thuê kho của người giao nhận khác và sử dụng đội ngũ cán bộ nghiệp vụ của mình. Nhờ đó mà người kinh doanh sẽ tiết kiệm được chi phí xây dựng kho và chi phí đào tạo nhân công. Do giảm được chi phí này và thời gian nên các nhà xuất nhập khẩu sẽ giảm được giá thành sản phẩm, tập trung vào hoạt động kinh doanh Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 13 và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường. 1.1.2.1.3. Mối quan hệ giữa dịch vụ giao nhận và vận tải. Trong kinh doanh buôn bán quốc tế thì khi tiến hành dịch vụ giao nhận thì người giao nhận phải sử dụng phương tiện vận tải để chuyên chở hàng hoá. Hai loại hình dịch vụ này luôn gắn liền với nhau và nhiều lúc bao hàm lẫn nhau. Trong dịch vụ giao nhận nhiều lúc đã bao gồm cả dịch vụ vận tải luôn trong đó do người giao nhận cung cấp. Sự bổ sung cho nhau của dịch vụ giao nhận vận tải góp phần thực hiện buôn bán, kinh doanh quốc tế hiệu quả hơn. Đối với công tác vận tải thì với kinh nghiệm cũng như hiểu biết của người giao nhận về thị trường và các thủ tục cần thiết do vậy sẽ giúp cho người vận tải thực hiện công việc tốt hơn, tiết kiệm chi phí về kho bãi, bốc xếp…và công việc sẽ được thực hiện hiệu quả hơn. Người giao nhận được coi là kiến trúc sư của vận tải. Khi dịch vụ vận tải được tiến hành đúng thời gian và hiệu quả cao thì nó sẽ giúp dịch vụ giao nhận hoàn thành việc giao nhận hàng hoá nhanh chóng, chính xác và ít phát sinh chi phí do việc chậm trễ của vận tải đem lại. Tóm lại dịch vụ giao nhận và vận tải có mối quan hệ hữu cơ gắn bó với nhau tác động qua lại lẫn nhau giúp cho việc thông thương hàng hoá trên toàn thế giới. Do vậy khi tiến hành kinh doanh thì các doanh nghiệp thường tiến hành cung cấp dịch vụ giao nhận vận tải cùng nhau, hỗ trợ nhau thực hiện việc vận chuyển hàng hoá với hiệu quả cao hơn. 1.1.2.2. Thị trường dịch vụ giao nhận vận tải và phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải. Thị trường dịch vụ giao nhận vận tải là thị trường về hàng hoá dịch vụ, đây là sản phẩm vô hình nên thị trường cũng sẽ có những đặc điểm của hàng hoá dịch vụ. Chất lượng dịch vụ giao nhận vận tải rất khó đo lường chính xác được mà nó phụ thuộc vào sự thoả mãn của người tiêu dùng trên thị trường. Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 14 Mặt khác cung trên thị trường dịch vụ giao nhận vận tải không ổn định vì các hợp đồng cung cấp dịch vụ cho khách hàng nhiều khi gặp khó khăn về thời gian và phương tiện vận chuyển do khả năng cung ứng của doanh nghiệp nhiều khi bị quá tải. Cầu của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải mang tính thời vụ, vào những thời điểm mà hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra mạnh mẽ và tăng mạnh trong năm thì nhu cầu về vận chuyển và giao nhận hàng hoá tăng mạnh. Sự phát triển của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải phụ thuộc chặt chẽ vào sự phát triển của nền kinh tế. Khi mà nền kinh tế phát triển với tốc độ cao, hoạt động kinh tế đối ngoại diễn ra mạnh mẽ, hoạt động trao đổi, buôn bán hàng hoá cũng tăng theo và dịch vụ giao nhận vận tải cũng sẽ phát triển, thị trường cũng sẽ phát triển để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế. Nếu hoạt động kinh tế quốc tế gặp khó khăn và cản trở vì nhiều lý do khác nhau sẽ dẫn đến sự suy giảm của thị trường do nhu cầu vận chuyển và giao nhận giảm xuống. Nếu xét về quy mô thị trường dịch vụ giao nhận vận tải thì đây là thị trường tương đối rộng lớn và có tính chất quốc tế cao. Do khoảng cách về địa lý nên vận chuyển hàng hoá và giao nhận có vị trí rất quan trọng trong buôn bán quốc tế. Yêu cầu đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cần phải có quy mô và nguồn khách hàng là các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu cũng như uy tín trên thị trường. Do vậy mà trên thị trường thường hình thành các công ty lớn, tập đoàn với kinh nghiệm, tính chuyên nghiệp, cơ sở vật chất hùng hậu có các chi nhánh, đại lý trên khắp thế giới. Sự phát triển của thị trường cũng chịu ảnh hưởng lớn của các tập đoàn này. Các doanh nghiệp có xu hướng liên doanh liên kết với nhau để có thể cung cấp dịch vụ giao nhận vận tải tốt hơn và có khả năng cạnh tranh cao hơn trên thị trường. Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 15 1.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải của doanh nghiệp. 1.1.3.1 Các nhân tố chủ quan. * Đội ngũ nhân lực của doanh nghiệp. Nguồn nhân lực đối với bất cứ doanh nghiệp dịch vụ nào cũng đều là yếu tố quyết định sự thành công của doanh nghiệp đó trên thương trường. Đội ngũ nhân lực phải đảm bảo cả về số lượng cũng như chất lượng thì doanh nghiệp mới có thể làm tốt công tác phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải, nếu chỉ đáp ứng được về quân số mà không đảm bảo được trình độ của nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực giao nhận vận tải thì doanh nghiệp cũng không thể đứng vững trên thương trường đầy tính cạnh tranh gay gắt. Bên cạnh đó nếu không đáp ứng được số lượng cán bộ công nhân viên đảm trách thì doanh nghiệp cũng sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động kinh doanh như là không thể bao quát hết khối lượng công việc do thiếu nhân sự, không đảm bảo tiến độ công việc nếu như thiếu nhân công…Do vậy cần một đội ngũ nhân lực đủ về số lượng và chất lượng cho công tác phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải của doanh nghiệp. Một nguồn nguồn nhân lực tốt, chất lượng sẽ là tiền đề cho sự phát triển và tăng cường mạnh mẽ của doanh nghiệp trong điều kiện hội nhập WTO, cần có những giải pháp cụ thể cho nguồn nhân lực trong doanh nghiệp để thúc đẩy sự phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải trước những khó khăn thách thức trong thời gian tới. * Nguồn vốn đầu tư cho phát triển dịch vụ giao nhận vận tải. Nguồn vốn luôn là yếu tố đầu tiên, quan trọng, có thể nói là điều kiện cần của một doanh nghiệp. Nguồn vốn nhỏ, không thể đáp ứng được việc mở rộng hoạt động, phát triển doanh nghiệp, ngay cả việc duy trì hoạt động cũng cần phải có một lượng vốn nhất định. Đối với dịch vụ giao nhận vận tải, nguồn vồn đầu tư cho phát triển dịch vụ sẽ là điều kiện tiền đề cho phát triển Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 16 dịch vụ vận tải cả về quy mô và chất lượng. Từ nguồn vốn đầu tư cho phát triển để mua sắm trang thiết bị, xây dựng cơ sở hạ tầng, tuyển dụng thêm lao động để mở rộng các dịch vụ giao nhận vận tải hiện tại, khai thác thêm các dịch vụ khác. Nguồn vốn đầu tư cho phát triển dịch vụ giao nhận vận tải này còn là chi phí cho điều tra thị trường, tổ chức các chương trình thu hút khách hàng, khuyến khích nhân viên làm việc. Ngoài ra nguồn vốn đầu tư cho phát triển dịch vụ giao nhận vận tải còn là yếu tố mang tính đảm bảo về khả năng tài chính, tạo lập sự tin tưởng của khách hàng vào công ty để tác động đến việc quyết định của khách hàng giao việc giao nhận vận tải cho công ty. * Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bộ phận chuyên trách. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bộ phân chuyên trách tác động trực tiếp đến từng khâu, từng bộ phận của các quá trình, các phần công việc trong việc phát triển thị trường dịch vụ giao nhận. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bộ phận chuyên trách quyết định chất lượng công việc của các khâu, quyết định tính chính xác của các kết quả phân tích thị trường, tính chính xác của các chiến dịch mở rộng dịch vụ, tiếp cận khách hàng từ đó mà tác động lên việc phát triển thị trường dịch vụ. Các cán bộ chuyên trách có chuyên môn tốt giúp giảm thiểu các rủi ro từ việc quyết định, thực hiện sai kế hoạch phát triển thị trường, mở rộng dịch vụ, nâng cao hiệu quả thực hiện công việc của các khâu, tiết kiệm chi phí, xây dựng uy tín cho doanh nghiệp Ngoài ra trình độ chuyên môn nghiệp vụ của bộ phận chuyên trách còn giúp rút ngắn thời gian thực hiện các công việc và quyết định tính kịp thời của các quyết định, các kế hoạch phát triển thị trường dịch vụ giao nhận. 1.1.3.2. Các nhân tố khách quan. * Nhân tố kinh tế. Dịch vụ giao nhận vận tải nhằm vận chuyển hàng hoá phục vụ sản xuất kinh doanh, khi mà nền kinh tế có sự tăng trưởng cao hoặc chững lại sẽ ảnh Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 17 hưởng đến sự phát triển của thị trường. Tăng trưởng kinh tế sẽ mở rộng quy mô của sản xuất kinh doanh. Khối lượng hàng hoá cần vận chuyển và lưu thông cũng sẽ tăng và thúc đẩy hoạt động giao nhận vận tải. Do đặc thù của dịch vụ giao nhận vận tải liên quan chặt chẽ đến cơ sở hạ tầng cùng hệ thống kho tàng bến bãi của ngành vận tải nên sự phát triển thị trường của dịch vụ này chịu ảnh hưởng của sự phát triển ngành vận tải. Hàng hóa muốn vận chuyển thông suốt, nhanh chóng thì hệ thống giao thông phải đảm bảo trong một quốc gia và trên thế giới. Khu vực nào hay quốc gia nào trên thế giới mà có hệ thống đường xá và cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành giao thông tốt thì thị trường dịch vụ giao nhận vận tải tại đó sẽ có cơ hội phát triển cao và hiệu quả. Ngược lại nếu thực hiện đẩy mạnh phát triển dịch vụ giao nhận vận tải mà sự đồng bộ của hệ thống giao thông vận tải không cao thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Trên thế giới đang diễn ra xu thế lớn là toàn cầu hoá và tự do hoá thương mại. Sự phát triển của mỗi quốc gia cũng sẽ chịu ảnh hưởng của sự phát triển của sự phát triển kinh tế thế giới. Dịch vụ giao nhận vận tải phụ thuộc nhiều vào hoạt động kinh doanh buôn bán quốc tế. Do vậy mà sự phát triển của thị trường phụ thuộc rất lớn vào sự tăng trưởng của thương mại quốc tế. Quan hệ kinh tế quốc tế giữa các quốc gia với nhau sẽ thúc đẩy kim ngạch xuất nhập khẩu tăng lên, những ưu đãi về thuế quan và nhiều ưu đãi khác sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải. Đối với sự phát triển của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải thì đòi hỏi phải có sự đầu tư tương đối lớn và đồng bộ, do quy mô hoạt động của thị trường là rất lớn và rộng trên phạm vi thế giới cần kỹ thuật nghiệp vụ cao theo kịp với xu thế giao nhận vận tải của thế giới. Mặt khác muốn phát triển thị trường tốt thì các doanh nghiệp lại phải có cơ sở vật chất kỹ thuất tương đối tốt cùng với hệ thống kho tàng, bến bãi, phương tiện vận chuyển chuyên dụng Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 18 để kinh doanh. Với quy mô đầu tư lớn như vậy thì ít có doanh nghiệp có đủ khả năng đầu tư. Do vậy sự phát triển của thị trường phụ thuộc rất lớn vào sự đầu tư của Nhà nước về hệ thống cơ sở vật chất như cảng biển, cảng hàng không, nâng cấp các kho tàng, bến bãi cùng nhiều ưu đãi để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thị trường. Sự phát triển của thị trường còn phải chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các doanh nghiệp lớn trên thế giới cùng cung cấp dịch vụ. Đó hầu hết là các doanh nghiệp lớn hoạt động lâu đời và có rất nhiều kinh nghiệm trong giao nhận vận tải quốc tế, bên cạnh là họ có đội ngũ thực hiện giao nhận rất chuyên nghiệp. Điều này sẽ tạo nhiều khó khăn cho doanh nghiệp đi sau muốn phát triển thị trường dịch vụ này. * Nhân tố chính trị, luật pháp. Thị trường dịch vụ giao nhận vận tải cũng là thị trường hàng hoá trong nền kinh tế quốc dân nên sẽ chịu ảnh hưởng bởi đường lối phát triển thị trường và cơ chế thị trường của Nhà nước. Mỗi quốc gia có đường lối phát triển kinh tế khác nhau, thể chế chính trị khác nhau và do vậy quan điểm về phát triển, định hướng thị trường sẽ có những điểm khác nhau và trong đó nó sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải. Đặc điểm của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải là mang tính quốc tế cao. Muốn phát triển thị trường có hiệu quả thì cần có mối quan hệ tốt về chính trị và kinh tế. Thực tế thì các quốc gia có quan hệ chính trị và ngoại giao tốt thì sự thuận lợi trong giao nhận và vận tải là điều dễ nhận thấy. Bên cạnh đó các quốc gia này còn giành cho nhau những ưu đãi để thúc đẩy mối quan hệ và thị trường dịch vụ giao nhận vận tải sẽ phát triển cả về quy mô lẫn chất lượng. Nếu quan hệ chính trị của hai quốc gia và khu vực không được tốt thì nó sẽ cản trở hoạt động buôn bán và thị trường dịch vụ giao nhận vận tải cũng khó mà phát triển được. Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 19 Nhân tố luật pháp cũng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải, mỗi quốc gia có hệ thống luật pháp riêng biệt. Trong xu thế hiện nay tuy luật pháp các quốc gia thường tuân thủ các quy tắc buôn bán quốc tế nhưng trong các quy định, hệ thống luật pháp vẫn có những bảo hộ hay những ưu đãi cho sự phát triển kinh tế của các quốc gia đó. Sự phát triển của thị trường dịch vụ giao nhận vận tải cũng chịu ảnh hưởng bởi những quy định đó. Thông thường các quốc gia có quy định rất chặt chẽ về thủ tục hải quan, quá cảnh hàng hóa tạo ra một số khó khăn cho các công ty nước ngoài hoạt động trong lĩnh vực giao nhận vận tải. Trừ một số quốc gia trong cùng khu vực hoặc các khối liên kết như Asean, EU…sẽ giành cho nhau một số ưu đãi, tạo thuận lợi cho giao thương giữa các quốc gia. Do vậy mà khi tiến hành các biện pháp phát triển thị trường thì các doanh nghiệp phải tính đến yếu tố luật pháp để có chiến lược phát triển cho phù hợp. * Nhân tố văn hóa, xã hội. Trong buôn bán quốc tế luôn tồn tại các tập quán khác nhau ở các khu vực khác nhau. Châu Mỹ sẽ có phong tục tập quán khác Châu Phi, khác với Trung Đông, và khác với Châu Á… Đó chính là các quy định bất thành văn của các thương nhân nhưng chúng có ảnh hưởng không nhỏ tới việc buôn bán và trao đổi hàng hoá và sự phát triển của thị trường giao nhận vận tải. Mặc dù hiện nay các quy định buôn bán quốc tế được tổ chức thành các quy định trong Incoterms nhưng tập quán buôn bán vẫn là một phần trong các quy định buôn bán quốc tế. Nó sẽ có những ảnh hưởng tích cực nếu các doanh nghiệp hiểu và có những điều chỉnh để phát triển thị trường, ngược lại nếu các doanh nghiệp thiếu hiểu biết hoặc tìm hiểu chưa sâu thì sẽ gặp phải những khó khăn trong việc phát triển thị trường. Trên thế giới tồn tại nhiều nền văn hoá khác nhau, với mỗi nền văn hoá có những ngôn ngữ phong tục khác nhau, cách thức sinh hoạt cũng sẽ khác Hoàng Khánh Huân TMQT46 Chuyên đề thực tập 20 nhau. Khi một doanh nghiệp giao nhận vận tải muốn kinh doanh như mở đại lý, chi nhánh thì phải tính đến yếu tố văn hoá của nước sở tại, thái độ của người dân địa phương đối với hoạt động của doanh nghiệp, bên cạnh đó là các tập quán sinh hoạt của họ cùng thiện cảm của họ về quốc gia có doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ giao nhận vận tải. Như vậy ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường có nhiều nhân tố. Mỗi nhân tố có những ảnh hưởng ở những mức độ khác nhau nhưng khi phát triển thị trường dịch vụ giao nhận vận tải thì các doanh nghiệp cần phân tích các nhân tố này để có những chiến lược cùng các biện pháp để có thể phát triển thị trường mang lại hiệu quả cao nhất. 1.2. Khái quát về công ty Giao nhận kho vận ngoại thương- Vietrans. 1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển. Công ty Giao Nhận Kho Vận Ngoại Thương là một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Bộ Thương Mại. Tiền thân của Công ty là Cục kho vận kiêm Tổng Công ty Giao Nhận Kho Vận Ngoại Thương – đây là tổ chức giao nhận đầu tiên ở Việt Nam được thành lập theo Quyết định số 554/BNT ngày 13/8/1970 của Bộ Thương Mại. Hiện nay tên chính thức của Công ty là “Công ty Giao Nhận Kho Vận Ngoại Thương”, tên tiếng anh là Viet Nam Foreign Trade Forwarding And Werehousing Corporation. Tên giao dịch đối ngoại viết tắt là VIETRANS, trụ sở chính được đặt tại 13 Lý Nam Đế, Quận Ba Đình, Hà Nội và được thành lập theo quyết định số 337/TM/TCCB ngày 31/3/1993 của Bộ Thương Mại. Trước năm 1986, do chính sách nhà nước độc quyền ngoại thương nên Vietrans là đơn vị duy nhất hoạt động trong lĩnh vực giao nhận kho vận ngoại thương phục vụ tất cả các công ty kinh doanh xuất nhập khẩu cả nước, như vậy hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận ngoại thương được tập trung vào Hoàng Khánh Huân TMQT46