Tài liệu Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 2 ở trường th – thcs đông anh huyện đông sơn tỉnh thanh hoá

PHẦN I: MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong thời đại công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước hiện nay, việc đào tạo thế hệ trẻ trở thành những người lao động có ích cho xã hội là việc làm cấp bách và cần thiết, đòi hỏi sự dày công của người giáo viên, bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Bên cạnh đó những tệ nạn xã hội đang tồn tại và diễn ra ngay trước mắt các em nó cũng chính là động lực lôi cuốn các em vào những thói hư tật xấu. Do đó, đòi hỏi người giáo viên phải có trình độ, có năng lực phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với học sinh. Muốn vậy phải qua cả một quá trình lâu dài và có sự kết hợp của nhiều ngành, nhiều bộ phận có liên quan. Trong đó, giáo dục đóng vai trò quan trọng vì mọi kiến thức, hành vi và phẩm chất đạo đức được hình thành ở nhà trường đặc biệt là cấp Tiểu học. Hơn nữa giáo viên Tiểu học là người đại diện cho nhà trường trực tiếp giảng dạy và giáo dục các em học sinh, ngoài việc cung cấp kiến thức, văn hoá còn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm người và làm chủ tương lai của đất nước. Từ nhận thức trên, người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hướng dẫn, chỉ đạo lớp và đào tạo thế hệ trẻ theo mục đích giáo dục toàn diện. Người giáo viên chủ nhiệm lớp vừa là thầy dạy học vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là người bạn tốt nhất của các em. Từ đó có thể uốn nắn các em đi theo quỹ đạo của mình. Giáo viên có chỉ đạo, quản lí lớp tốt thì mới dẫn đến việc giảng dạy tốt. Khi mọi hoạt động của lớp đã đi vào nề nếp thì việc học tập của các em chắc chắn sẽ tốt hơn. Hơn thế nữa: Họ là người thay mặt Hiệu trưởng quản lý, giáo dục toàn diện học sinh một lớp học, là cố vấn cho những hoạt động tự quản của tập thể học sinh, người tổ chức phối hợp các lực lượng trong giáo dục trong và ngoài nhà trường. Công tác chủ nhiệm lớp đảm bảo cho 1 lớp học ổn định và có tổ chức góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Công tác chủ nhiệm lớp tốt góp phần tăng cường hiệu quả bài giảng của giáo viên nâng cao chất lượng đào tạo giáo dục học sinh. Giáo viên chủ nhiệm lớp là người trực tiếp tổ chức, triển khai thực hiện các nội quy, quy chế học tập, giảng dạy của nhà trường. Nhận biết rất rõ được vai trò của công tác chủ nhiệm lớp , vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 2 ở trường TH – THCS Đông Anh huyện Đông Sơn tỉnh Thanh Hoá” 1 2. Mục đích nghiên cứu Qua nhiều năm dạy học, đặc biệt với vai trò là giáo viên chủ nhiệm lớp 2. Tôi thấy kết quả áp dụng thực tế của đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 2 ở trường TH – THCS Đông Anh huyện Đông Sơn tỉnh Thanh Hoá” là rất tốt. Trong năm học 2016 - 2017 tôi áp dụng đề tài trên với mục đích: - Kích thích sự phát triển mọi mặt, phát triển toàn diện học sinh lớp mình chủ nhiệm. - 100 % học sinh của lớp thực hiện đầy đủ năm nhiệm vụ của người học sinh. - 100 % học sinh của lớp hoàn thành chương trình tiểu học với kết quả cao. - Phát huy tối đa vai trò tự quản, tự học của từng học sinh và tập thể học sinh. - Phát huy vai trò phối hợp của phụ huynh học sinh, giáo viên bộ môn trong công tác giáo dục. - Tạo sự đoàn kết một lòng trong tập thể học sinh. - Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 3. Đối tượng nghiên cứu Để công tác chủ nhiệm lớp đạt hiệu quả cao, bản thân tôi đã thực hiện nghiên cứu các biện pháp giáo dục cũng như các biện pháp phối hợp giáo dục của một người giáo viên nói chung và người giáo viên chủ nhiệm lớp nói riêng. Đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp 2 ở trường TH – THCS Đông Anh huyện Đông Sơn tỉnh Thanh Hoá” được nghiên cứu và áp dụng tại lớp 2A trường Tiểu học và THCS Đông Anh, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa trong nhiều năm học và đặc biệt là từ đầu năm học 2016 – 2017 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế. - Phương pháp phân tích số liệu. PHẦN II: NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 1. Cơ sở lí luận Ngôi trường Tiểu học chính là ngôi nhà chung đầu đời của mỗi con người. Ở nơi ấy, mỗi một thầy cô giáo lại là một người mẹ thứ hai dạy cho học sinh tất cả những kiến thức đầu tiên, những kỹ năng đầu tiên, trang bị cho các em một hành trang lớn để các em bước dần đến tương lai. Vậy, người thầy ở đây phải nắm giữ một vai trò vô cùng quan trọng. Vai trò là một người dìu dắt, người 2 hướng dẫn, người ảnh hưởng và người trang bị cho học sinh tất cả về kiến thức và kỹ năng sống hàng ngày của chính các em. Một nét đặc thù ở cấp Tiểu học là mỗi giáo viên đứng lớp đều là một giáo viên chủ nhiệm (loại trừ giáo viên bộ môn). Vì thế, để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, theo tôi việc đầu tiên của mỗi giáo viên chủ nhiệm là phải nhận thức rõ về vai trò chủ nhiệm của chính mình. - Trước hết, người giáo viên chủ nhiệm phải là một người quản lý tốt, quản lý chặt chẽ, cụ thể, chi tiết và toàn diện. Giáo viên chủ nhiệm phải có tri thức về mọi mặt kể cả tri thức về tâm lý giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm phải có kỹ năng sư phạm, biết tiếp cận, phán đoán học sinh khéo léo và đúng đắn với học sinh trong hoạt động dạy học và giáo dục. - Người giáo viên chủ nhiệm phải là người cố vấn cho các hoạt động tự quản của tập thể học sinh. Để phát huy tốt vai trò cố vấn giáo viên chủ nhiệm cần có năng lực đánh giá và dự báo chính xác khả năng dự báo của học sinh, có khả năng kích thích khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn tất cả học sinh tham gia vào các hoạt động của lớp, hướng dẫn học sinh xây dựng kế hoạch giáo dục toàn diện, đồng thời theo dõi, giúp đỡ học sinh thực hiện kế hoạch đó. Lưu ý, cố vấn không có nghĩa là khoán trắng hay đứng ngoài hoạt động của học sinh mà phải cùng hoạt động, kịp thời giúp học sinh tháo gỡ những khó khăn, tranh thủ các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh và tập thể học sinh tiến hành thành công các hoạt động, tạo động lực cho học sinh trong những hoạt động tiếp theo. - Giáo viên chủ nhiệm lớp là cầu nối giữa tập thể học sinh với các lực lượng giáo dục trong nhà trường. Đây là một việc không đơn giản, đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm chẳng những phải có trách nhiệm cao, say sưa với nghề, yêu thương học sinh mà còn phải có năng lực thuyết phục, có khả năng thiết lập quan hệ tốt đẹp với các lực lượng giáo dục, biết xây dựng và giữ gìn uy tín, có ý chí vượt khó, không ngại thử thách, đặc biệt trong những trường hợp cần đấu tranh bảo vệ quyền lợi chính đáng của học sinh, kiên định thực hiện lý tưởng giáo dục thế hệ trẻ. - Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường. Hiệu quả giáo dục học sinh phụ thuộc không nhỏ vào khả năng phối hợp và phát huy tiềm năng của các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường (gia đình, các đoàn thể xã hội, cộng đồng, dân cư, …) về mọi mặt nhằm thực hiện nội dung giáo dục đối với lớp chủ nhiệm. Dựa vào đặc điểm, điều kiện của nhà trường, lớp cộng đồng, gia đình học sinh mà giáo viên chủ nhiệm tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục trên. 3 Giáo viên chủ nhiệm không chỉ biết cách phối hợp tốt với gia đình học sinh mà còn là người tổ chức bồi dưỡng nhận thức lý luận giáo dục cho các bậc cha mẹ khi cần thiết. 2. Thực trạng vấn đề Là giáo viên trực tiếp giảng dạy bản thân tôi thấy rằng: Sản phẩm giáo dục mà chúng ta tạo ra không thể biết trước chính xác kết quả như bao sản phẩm của ngành nghề khác. Vì vậy, để làm tốt công tác giáo dục chúng ta cần phải thật kiên trì, nhẫn nại, chịu khó và phải chịu tốn nhiều thời gian, công sức để tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của học sinh và đặc biệt là phải có tấm lòng yêu thương, nhân ái của người thầy. Đầu năm học 2016 – 2017 tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2A. Phần đông học sinh là con em người lao động, tôi đã trực tiếp tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của từng học sinh trong lớp. Trình độ văn hóa của một số phụ huynh học sinh chưa cao. Vì muốn hiểu kĩ học sinh, tôi phải biết rõ về gia đình các em. Công tác chủ nhiệm đòi hỏi phải hiểu học sinh một cách đầy đủ, cụ thể và toàn diện. Lớp 2A có 30 học sinh trong đó có 15 học sinh nữ, 15 học sinh nam. * Trước tiên, tôi tìm hiểu sơ lược về thành phần gia đình từng cá nhân học sinh: - Cha mẹ làm nông nghiệp: 23/30 - Cha mẹ làm công nhân: 5/30 - Cha mẹ buôn bán: 1/30 - Cha mẹ là viên chức nhà nước: 1/30 * Hoàn cảnh gia đình: - Số học sinh sống cùng với bố mẹ: 29/30 - Số học sinh được sống với cha: 1 (do cha mẹ đã li hôn ) * Sự quan tâm của mỗi gia đình đối với học sinh: - 12 em có góc học tập riêng, số còn lại không có góc học tập riêng. - 7 em được bố, mẹ hoặc anh chị kiểm tra, nhắc nhở việc học ở nhà. - 27 em có đầy đủ sách vở và dụng cụ học tập. *Về tình trạng sức khỏe: - Sức khỏe tốt: 13/30 học sinh. - Sức khỏe bình thường: 17/30 học sinh. Qua việc tìm hiểu trên có thể giúp tôi lựa chọn được những phương pháp giáo dục phù hợp đối với từng học sinh. Đặc biệt, sau khi tìm hiểu được hoàn 4 cảnh của các em, tôi nhận thấy rằng muốn các em thật sự tin yêu và gắn bó với mình thì bản thân tôi phải đến với các em bằng tấm lòng của người thầy, bằng tình cảm của một người chị. Vì trẻ em không phải em nào cũng có tính cách giống nhau. Có em khi sai phạm ta phải hết sức nghiêm khắc, nhưng cũng có em thì các hình thức trách phạt không phải là biện pháp tốt để uốn nắn, sửa chữa mà ta lại phải mềm mỏng, nhẹ nhàng phân tích lỗi lầm của trẻ mới nhận ra. a. Thuận lợi - Đa số học sinh lớp tôi nhà gần trường. Hầu hết các em đi học đúng độ tuổi, ngoan ngoãn, lễ phép. - Đội ngũ giáo viên luôn đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm cao, thường xuyên trao đổi và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, cùng nhau dạy tốt. - Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên an tâm công tác. - Ban đại diện Hội phụ huynh học sinh của lớp, trường rất nhiệt tình gắn bó với các hoạt động của nhà trường về mọi mặt, góp phần động viên CB – GV CNV nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. - Mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình học sinh rất chặt chẽ. - Cơ sở vật chất của nhà trường đầy đủ. b. Khó khăn Là một trường nằm trên địa bàn xã, nên học sinh lớp tôi chủ yếu là con em nông dân, công nhân, các em thiếu sự quan tâm, nhắc nhở của cha mẹ, nên đa số các em không có ý thức học tập. Có những em rất ngoan, rất có ý thức, nhưng hoàn cảnh kinh tế gia đình lại khó khăn, không có thời gian học tập, nên kết quả đạt được không cao. Một số em gia đình có điều kiện đầy đủ cho các em nhưng các em lại ham chơi, không chú ý học tập, ngại làm bài tập trong giờ học. Còn có một số phụ huynh học sinh có tư tưởng khoán trắng cho nhà trường và thầy cô trong việc giáo dục con em mình. Một số em lực học chưa hoàn thành không có hứng thú học tập, ngại làm bài tập, rụt rè, không phát biểu ý kiến, không tự tin khi đến lớp. Một học sinh bố mẹ đã li hôn, học sinh ở với bố nên chưa được sự quan tâm đúng mức từ phía phụ huynh. Một số HS không mang đồ dùng học tập, sách vở trước khi đến lớp. Sau ba tháng nghỉ hè nhiều học sinh đã quên đi kiến thức cũ:Về môn Tiếng Việt có nhiều HS đọc còn chậm, đọc còn đánh vần. Chữ viết sai độ cao, độ rộng, sai lỗi chính tả, chữ viết xấu.Về môn Toán có đến nửa lớp thực hiện làm tính cộng trừ sai, làm chậm đặc biệt có nhiều em chưa biết giải toán có lời văn. Việc thực hiện các nền nếp của lớp học, của nhà trường chưa tốt.Về phía nhà trường một số giáo viên chưa tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh. 5 *Kết quả khảo sát đầu năm học 1. Các môn học và hoạt động giáo dục Sĩ số Môn học Toán 30 T Tiếng Việt H C SL TL SL TL 6 17 56,7% 7 0% SL TL T H SL TL 23,3% 5 SL TL C SL TL 16,7% 17 56,7% 8 26,6% 2. Các năng lực, phẩm chất Sĩ số Năng lực T 30 SL TL 2 Phẩm chất Đ SL TL 6,7 % 18 C SL TL 60% 10 T SL TL 33,3% 4 3,3% Đ SL TL 18 C SL TL 60% 8 26,7% 3. Các biện pháp thực hiện 3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp Để công tác chủ nhiệm lớp đạt kết quả như mong muốn đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm lớp phải lập kế hoạch chủ nhiệm lớp. Sau khi đã điều tra kỹ đối tượng học sinh, tôi bắt đầu xây dựng cho mình một kế hoạch chủ nhiệm theo đặc điểm của lớp. Để đảm bảo có một kế hoạch hợp lý, khả thi, khoa học, khi xây dựng kế hoạch chủ nhiệm tôi căn cứ vào những vấn đề sau: - Mục tiêu chương trình hành động chung của ngành và cấp học. - Mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch giáo dục của trường. - Đặc điểm của lớp chủ nhiệm (bao gồm các đặc điểm về truyền thống, tập thể, những mặt khó khăn và thuận lợi cơ bản, hoàn cảnh, điều kiện của số đông học sinh và gia đình học sinh, …). - Mục tiêu, kế hoạch công tác của các tổ chức đoàn thể trong trường học. - Đặc điểm tình hình của địa phương. - Dự báo của giáo viên chủ nhiệm về khả năng phát triển từng mặt của lớp. Kế hoạch chủ nhiệm phải thể hiện tính toàn diện, cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm của từng thời gian và từng mặt nội dung giáo dục. Kế hoạch công tác chủ nhiệm được xây dựng theo các thời gian: kế hoạch tuần, tháng, học kỳ và năm học. Sau khi họp đầu năm học, căn cứ vào chỉ đạo của ngành và kế hoạch của nhà trường, tôi đề ra kế hoạch năm cho lớp mình chủ nhiệm. Từ kế hoạch năm, tôi thực hiện phân tích và đưa ra kế hoạch từng tháng. Ở mỗi tháng, theo thời gian từng tuần, tôi vạch ra kế hoạch cụ thể từng tuần học. 6 Trong kế hoạch chủ nhiệm của từng tuần, tôi luôn đưa ra dự kiến thời gian thực hiện từng kế hoạch cụ thể, biện pháp thực hiện và kết quả thực hiện. Kế hoạch chủ nhiệm càng khoa học thì khả năng thực hiện càng cao và vì vậy mà bản kế hoạch này có khả năng quyết định to lớn đối với hiệu quả công tác chủ nhiệm của tôi. Kế hoạch từng tháng trong sổ Kế hoạch GV chủ nhiệm lớp 3.2. Biện pháp 2: Tổ chức các hoạt động trên lớp học a. Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp và bồi dưỡng những phần tử tích cực Muốn cho ngôi nhà vững vàng, chịu đựng được gió bão thì cái móng nhà phải vững chắc. Lớp học cũng vậy, phải có ban cán sự lớp vững mạnh thì mọi hoạt động, mọi phong trào chắc chắn sẽ thực hiện tốt. Qua một tuần tìm hiểu, ổn định, bước tiếp theo tôi thực hiện ngay việc bình chọn ban cán sự lớp. Vì đây là lực lượng nòng cốt cùng giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện nề nếp học tập của các bạn trong năm học. Để được ban cán sự “Đầu tàu gương mẫu”, tôi đưa ra tiêu chuẩn lựa chọn là: những em học lực phải đạt giỏi – khá, hạnh kiểm thực hiện đầy đủ, hăng hái tham gia các hoạt động, các phong trào ở lớp, ở trường với tinh thần tự giác, có trách nhiệm cao và điều đặc biệt là những em này luôn được bạn bè tín nhiệm, yêu thương. Để xây dựng đội ngũ cán bộ lớp giáo viên chủ nhiệm tiến hành những công việc sau: 7 * Lựa chọn những phần tử tích cực phân công vào các chức danh trong đội ngũ cán bộ lớp. * Quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí trong đội ngũ cán bộ lớp. * Nêu rõ nội dung công tác của từng cán bộ lớp và hướng dẫn cụ thể về phương pháp công tác. Trong đó, cần lưu ý hướng dẫn các kỹ năng công tác cơ bản như: cách ghi chép trong sổ ghi chép công tác, kỹ năng điều hành một buổi sinh hoạt lớp, kỹ năng trình bày thuyết phục, vận động, kỹ năng tổ chức hoạt động tập thể, … * Hướng dẫn cho cán bộ lớp tổng kết, khái quát kinh nghiệm qua từng thành công hay thất bại trong hoạt động thực tiễn. * Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hoạt động của cán bộ lớp, giúp các em khắc phục khó khăn, động viên kịp thời những cố gắng của các em. * Xây dựng, củng cố và bảo vệ uy tín của cán bộ lớp trước tập thể. * Không bao che khuyết điểm. Tuyệt đối tránh tạo ra sự đối lập giữa cán bộ lớp với các thành viên trong lớp. Việc tổ chức bình chọn được thực hiện công khai bằng cách cho các em bỏ phiếu tín nhiệm. Sau khi có trong tay danh sách ban cán sự lớp tôi tiến hành họp và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng em theo đúng khả năng của mình. Biết được nhiệm vụ cụ thể của ban cán sự, khi có thắc mắc hay trao đổi về vấn đề gì liên quan đến hoạt động nào thì các bạn trong lớp sẽ trực tiếp gặp gỡ với bạn phụ trách công việc đó nhanh hơn, tiện lợi hơn. Lớp trưởng (Vân Anh): chịu trách nhiệm bao quát chung các hoạt động của lớp, điều khiển chung toàn lớp trong giờ sinh hoạt, kiểm diện hàng ngày, tổng hợp các báo cáo hoạt động của tổ trong tuần nộp cho GVCN. + Lớp phó học tập (Thư): nắm tình hình chung phần chuẩn bị bài, truy bài đầu giờ của các tổ hàng ngày, tổng kết điểm thi đua trong tuần. + Lớp phó kỷ luật (Uyển Nhi): quản lý việc thực hiện nội quy lớp, trường, ý thức kỷ luật của học sinh, … + Lớp phó văn thể mỹ (lớp phó phong trào): (Ngọc): Chịu trách nhiệm giờ hát của lớp, cùng các bạn tham gia các tiết mục văn nghệ, tham gia các phong trào của lớp, ... + Lớp phó lao động (Minh): Chịu trách nhiệm về việc làm vệ sinh, lao động. + Các cán sự bộ môn (Thư, Tâm, Huy, Yến): Hỗ trợ lớp phó học tập trong phạm vi môn học mình phụ trách nhất là trong các hoạt động trau dồi kiến thức và giúp bạn học tốt bộ môn. + Trưởng sao (Lan Anh): Theo dõi tình hình thực hiện nội quy, quy định của nhà trường đề ra hàng tuần, ghi nhận tính điểm, cuối tuần tổng kết, xếp hạng + Tổ trưởng (Như, Nguyễn Nhi, Quân ), tổ phó (Hoàng Nhi, Sang): Chịu trách nhiệm chung về nề nếp và học tập trong tổ của mình. 8 + Nhóm trưởng (Hân, Quỳnh, Hoàng Nhi, Uyển Nhi, Thư, Lan Anh): Là những thành viên có học lực và năng lực quản lý tốt nhất trong nhóm của mình (Nhóm 4 thành viên, được chia ra từ tổ). Nhóm trưởng có trách nhiệm hướng dẫn điều hành các hoạt động nhóm trong từng giờ học. Sau đó hằng ngày, hàng tuần, hàng buổi học ban cán sự lớp sẽ tiến hành công việc như sau:  Đầu giờ (trước giờ truy bài đầu giờ): kiểm tra những việc như sau: Soạn sách vở theo đúng thời khóa biểu, mang đầy đủ đồ dùng học tập, đi học đúng giờ,… tổ trưởng chấm điểm thi đua trong tuần theo quy định.  Trong giờ học: theo dõi các bạn trong tổ về thái độ học tập, phát biểu xây dựng bài, trong tuần bạn nào được khen nhiều trong học tập thì được thưởng 1 phần thưởng trị giá 20.000. Em nào nói chuyện trong giờ học thì phải quét lớp 1 tuần.  Giáo viên chủ nhiệm chỉ đóng vai trò cố vấn cho các em, định hướng cho các em hoạt động cùng các em tháo gỡ những vướng mắc khi thực hiện công việc. b. Xây dựng nền nếp lớp học Trong học tập không những chỉ chú trọng rèn luyện cho học sinh bằng nhiều hình thức khác nhau mà còn chú trọng khâu nền nếp ngay từ đầu năm như truy bài đầu giờ, trật tự nghe giảng trong giờ học, trong lớp tổ tự quản kiểm tra bài tập về nhà của các bạn trong tổ ... Vì nền nếp tốt là cực kì quan trọng, nó góp một phần lớn quyết định kết quả học tập của học sinh. Chính vì thế ngay từ đầu năm học giáo viên phải quán triệt nền nếp bằng cách: - Cho cả lớp học nội quy lớp học, và mọi quy định của giáo viên. Nội quy của nhà trường. - Giáo viên hướng dẫn các em làm quen với kí hiệu của giáo viên để tập trung sự chú ý của học sinh trong khi nghe giảng bài. Ví dụ: Phía trên tay trái góc bảng ghi rõ lớp, sĩ số học sinh, dưới sĩ số là các kí hiệu ở góc bảng: +, B, V, S Cô giáo chỉ vào + là cả lớp trật tự lắng nghe giáo viên giảng bài. Cô giáo chỉ vào kí hiệu B là cả lớp lấy bảng con cá nhân làm bài. Cô giáo chỉ vào kí hiệu S là học sinh mở sách, kí hiệu V là lấy vở ra để ghi hoặc làm bài tập tại lớp. Sau khi học sinh làm xong thì giáo viên xoá các kí hiệu đó đi, học sinh sẽ cất sách hoặc vở đi - Thường xuyên giáo dục các em có nền nếp tốt trong mọi hoạt động, sinh hoạt ngoài giờ. Ví dụ: Bắt đầu có trống báo là các em có mặt đầy đủ ở lớp để lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà sau đó các em ngồi vào truy bài dưới sự chỉ đạo của lớp trưởng, tổ chức cho các em đi vào nền nếp truy bài, tuy giáo viên không có mặt ở lớp các em vẫn làm tốt. 9 - Không phó mặc cho cán bộ lớp, giáo viên phải kiểm tra đột xuất 1, 2 bài của học sinh trong mỗi tổ. Áp dụng biện pháp này đỡ tốn thời gian, không chiếm mất giờ dạy mà còn rèn cho học sinh tính tự giác cao, đồng thời hạn chế việc mất trật tự của các em khi chưa vào học. - Giao quyền tự quản cho Ban cán sự lớp trong những hoạt động mà các em đã được hướng dẫn để phát huy tính năng động cho học sinh (thể dục giữa giờ, sinh hoạt đội, nhặt rác, …). - Tuyên dương, nhắc nhở kịp thời với những cá nhân tiến bộ và chưa tiến bộ trong việc thực hiện nền nếp chung của lớp. Ví dụ: Đi học đúng giờ, nghỉ học phải xin phép. Các em đi học mặc đồng phục, vệ sinh cá nhân, để dép đúng nơi quy định, … Từ đó tạo cho các em sự tự giác biết tự lo cho bản thân, tự giác học tập, thi đua để tạo thành tích giữa các thành viên trong lớp và thi đua giữa các khối lớp trong toàn trường. Khi kết hợp chặt chẽ những hoạt động trên thì nền nếp lớp học sẽ đi vào khuôn khổ và điều đó sẽ là một phần quan trọng giúp giáo viên tiến hành các hoạt động học tập dễ dàng hơn. c. Xây dựng nền nếp xếp hàng vào lớp và khi ra về Đây là nền nếp mang tính trật tự, kỉ luật cần phải duy trì suốt năm học. Nền nếp này phải được tiến hành thường xuyên theo từng buổi học. Để làm tốt công việc này, tôi đã tiến hành từng bước như sau: - Tôi quy định khi các em xếp hàng vào lớp các em đứng thành 02 hàng, một hàng nam, một hàng nữ (tổ trưởng đứng đầu, tổ phó đứng cuối). - Tôi cho các em đánh số thứ tự cho mình trong buổi xếp hàng đầu tiên và yêu cầu học sinh phải nhớ số thứ tự của mình khi xếp hàng. - Khi xếp hàng ra về các em xếp thành hàng đôi: Lớp trưởng đi đầu hàng, tiếp theo là thành viên tổ 1 và thành viên tổ hai, ở hàng hai là lớp phó sẽ dẫn đầu tổ 3 và phía sau là thành viên tổ. - Mỗi khi xếp hàng vào lớp các em chỉ cần nhớ số thứ tự và vị trí của mình mà vào ngay hàng ngũ. Cũng như khi ra về ban cán sự lớp đi xen kẽ như vậy để nhắc nhở các bạn đi cho ngay ngắn, không chen lấn, xô đẩy, đùa giỡn gây mất trật tự, ảnh hưởng đến thi đua của lớp. Sau khi được tôi hướng dẫn, việc xếp hàng đã đi vào nền nếp. Kết quả thi đua về nền nếp xếp hàng vào lớp, ra về trong các tuần lớp tôi đều được giáo viên trực tuần khen. 10 Cô và trò lớp 2A xếp hàng ra, vào lớp hằng ngày d. Xây dựng nền nếp chuẩn bị sách vở Việc quên sách vở, đồ dùng học tập các em rất rễ mắc phải. Nếu việc này xảy ra sẽ gây khó khăn cho việc dạy – học. Vì thế tôi từng bước hướng dẫn các em mang sách, vở đúng theo quy định phân môn và thời khóa biểu. - Ghi thời khóa biểu dán ngay góc học tập ở nhà. - Sách vở học để ngay ngắn, không vứt lung tung.Bọc bìa và ghi nhãn vở đầy đủ. - Cuối mỗi buổi học trước khi về nhà tôi dành vài phút để hướng dẫn các em đem theo sách, vở gì cho ngày mai và gọi học sinh nhắc lại. Cô giáo đang căn dặn HS trước khi kết thúc buổi học 11 - Dặn học sinh tối học bài xong phải chuẩn bị sách, vở và đồ dùng học tập cho ngày mai. Tránh sáng dậy trễ các em lúng túng nên soạn không đầy đủ. - Vào đầu buổi học các tổ trưởng kiểm tra lại, nếu em nào thực hiện không đúng tôi sẽ hướng dẫn lại, sai phạm nhiều lần sẽ báo phụ huynh nhờ sự giúp đỡ. Với các bước thực hiện như trên đến tuần học thứ năm thì các em đã có thói quen chuẩn bị sách vở đúng theo quy định, các em cảm thấy thoải mái không còn lo sợ khi đến lớp mà quên mang sách, vở nên việc học tập diễn ra nhẹ nhàng hơn. đ. Xây dựng nề nếp học tập Tổ chức có kế hoạch hoạt động học tập cho học sinh nhằm nâng cao kết quả học tập là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của giáo viên chủ nhiệm. Kết quả hoạt động học tập không những thể hiện ở kết quả nắm tri thức, kỹ năng, kỹ xảo mà còn thể hiện ở kết quả phát triển năng lực của trí tuệ, năng lực tư duy sáng tạo ở học sinh. - Mỗi ngày tôi đều đến lớp sớm (15 phút) dành thời gian để quan tâm tới các em, tạo cho các em sự gần gũi, tin cậy, hướng dẫn các em truy bài. Khi tôi gần gũi với các em thì các em không còn e dè, các em đã biết hoạt động học tập ở trường là vì thích hơn là vì nghĩa vụ. - Tôi yêu cầu các em viết cụ thể thời gian biểu ở nhà của mình - Kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của học sinh qua việc kiểm tra bài cũ. - Hướng dẫn cha mẹ học sinh quản lý học sinh học tập ở nhà (có góc học tập ở nhà và thời gian biểu cho học sinh) - Phân loại học sinh để có kế hoạch phụ đạo và bồi dưỡng: Tôi tích cực đổi mới phương pháp dạy và học phù hợp với đối tượng học sinh mình phụ trách, để tăng cường tính tự học của học sinh, thường xuyên sử dụng tranh ảnh, đồ dùng học tập mang tính minh họa cao để tạo hứng thú học tập cho các em. Tạo cho học sinh có thói quen tự lực, không dựa dẫm vào bạn khi làm bài ở lớp, khi kiểm tra. Trong các kì kiểm tra học sinh làm bài nghiêm túc, không có hiện tượng quay cóp, gian lận. Tôi luôn kết hợp linh hoạt, khéo léo các phương pháp dạy học. Công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi giáo viên phải có khả năng vận dụng một cách linh hoạt, khéo léo tất cả các phương pháp giáo dục nói chung đồng thời có hiểu biết đầy đủ và có kỹ năng sử dụng tốt các phương pháp tác động đặc thù trong công tác chủ nhiệm: * Phương pháp giáo dục cá nhân. * Phương pháp tác động song song. * Phương pháp “bùng nổ sư phạm”. 12 * Đối với học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập: Trong các tiết dạy, tôi đưa ra từ 1 đến 2 câu hỏi với yêu cầu cao hơn, dạng các câu hỏi sao ( * ) hoặc các bài tập nâng cao. Để ra các câu hỏi này, tôi luôn nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy, tìm hiểu ở các tài liệu có liên quan nhằm mục đích hướng dẫn, kích thích học sinh tự tìm ra kiến thức mới, mở rộng tầm hiểu biết của học sinh. * Đối với học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ học tập: Các em thường ngại học. Học sinh cảm thấy việc học rất nặng nề. Qua tìm hiểu theo dõi trong quá trình giảng dạy tôi nắm được những kiến thức do học sinh bị hổng. Tôi đưa ra bài tập dễ, sử dụng câu hỏi nhỏ, đơn giản, phù hợp với sức học của mỗi em, gọi các em trả lời hoặc giải bài tập, đồng thời tuyên dương kịp thời cũng như động viên giúp đỡ các em trong quá trình thực hiện các bài tập. Từ các bài tập dễ tôi nâng dần lên theo sự tiến bộ của học sinh. Bên cạnh đó, thành lập các đôi bạn cùng tiến, xếp cho học sinh hoàn thành tốt và hoàn thành nhiệm vụ học tập ngồi gần bạn học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ học tập. Qua một thời gian tôi thấy các em chưa hoàn thành tiến bộ hẳn lên. Thường xuyên trao đổi học tập kinh nghiệm của đồng nghiệp để bổ sung phương pháp phụ đạo và bồi dưỡng cho bản thân nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng và phụ đạo mà mình đã đặt ra. Tạo cho học sinh thói quen và sự say mê đọc sách bằng cách khuyến khích các em đọc sách báo ở thư viện mỗi tuần 1 – 2 lần vào giờ ra chơi . Tôi cố gắng xây dựng ở các em những động cơ học tập, khích lệ các em vượt mọi trở ngại bằng sự quan tâm, nhắc nhở có sự khen thưởng kịp thời. 3.3. Biện pháp 3: Giáo dục các năng lực, phẩm chất Trong quá trình giáo dục học sinh, việc giáo dục các năng lực và phẩm chất là việc làm rất quan trọng và là mục tiêu giáo dục Tiểu học đã đề ra. Cụ thể, phải hình thành, dạy cho học sinh ý thức chấp hành luật pháp, động cơ học tập tích cực, thái độ ứng xử đúng đắn, hệ thống xu hướng và tính cách tốt đẹp, … Kết quả giáo dục cần đạt được là học sinh tự giác biến những yêu cầu của xã hội thành hành vi và thói quen tương ứng. Vì vậy, việc rèn luyện hành vi và đặc biệt rèn thói quen đạo đức cho học sinh là không thể thiếu trong công tác giáo dục học sinh mà giáo viên chủ nhiệm chính là người chịu trách nhiệm trước nhà trường. - Giáo dục học sinh chấp hành nội quy trường, lớp, nghỉ học phải xin phép (thực hiện trong các giờ sinh hoạt lớp, phối hợp sinh hoạt dưới cờ của Đội, ngay trong tiết học có liên quan). - Giáo dục học sinh hiểu ý nghĩa các ngày lễ lớn trong tháng, trong năm, có thái độ lễ phép với thầy cô, người lớn, gần gũi yêu mến bạn bè qua các buổi sinh hoạt tập thể, nghe kể chuyện (phối hợp với Đội, trong tiết dạy hàng ngày, hoạt động ngoài giờ lên lớp). 13 - Xây dựng một tập thể đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ bạn bè trong lớp khi gặp khó khăn như tham gia phong trào “Vườn cây mùa xuân”, “Lá lành đùm lá rách”. Kết quả quyên góp được 720 000 đồng. - Phát huy năng lực của cán bộ lớp, xây dựng lớp tự quản bằng cách giao việc cho các tổ trưởng, lớp trưởng tự quản lý một số hoạt động của tổ mình dưới sự theo dõi của giáo viên. - Giáo dục học sinh biết thăm hỏi bạn bè trong lớp, trong trường khi gặp khó khăn hoạn nạn. - Vận động học sinh tham gia ủng hộ các hoạt động nhân đạo từ thiện như: Giúp đỡ người khuyết tật, mua tăm tre ủng hộ người mù (100 gói tăm), tham gia phong trào heo đất tình thương, công trình măng non (mua ghế đá tặng trường). - Quan tâm giúp đỡ đến thành phần học sinh trong lớp đặc biệt là đối tượng học sinh ít được gia đình quan tâm, học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Giáo viên luôn theo dõi, động viên kịp thời để các em phấn đấu vươn lên. Tóm lại, để việc giáo dục các năng lực và phẩm chất cho các em không phải là giáo viên chỉ hướng dẫn, yêu cầu các em thực hiện mà chính bản thân giáo viên phải là tấm gương sáng cho các em noi theo. Ngoài ra, giáo viên chủ nhiệm còn phải biết phối hợp chặt chẽ với đồng nghiệp, với Đội, với công tác đoàn, … để có kết quả giáo dục tốt hơn. 3.4. Biện pháp 4: Giáo dục hoạt động ngoài giờ lên lớp Các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp làm cho môi trường trong sạch, lành mạnh, làm cho môi trường học tập thoải mái, không gây áp lực bài vở đối với học sinh, tạo không khí vui tươi, hào hứng cho các em.Tạo cơ hội để học sinh rèn luyện thói quen sống trong cộng đồng và phát huy tốt được năng lực, sở thích của từng cá nhân.Phát triển kĩ năng tổ chức, làm việc nhóm. Căn cứ vào kế hoạch chung của nhà trường và dựa vào tình hình cụ thể của lớp, giáo viên chủ nhiệm cần xây dựng kế hoạch lao động cụ thể như: lao động vệ sinh làm sạch đẹp trường lớp, lao động công ích, … Bên cạnh hoạt động học tập, giáo viên chủ nhiệm còn phải quan tâm tổ chức cho học sinh vui chơi, giải trí, rèn luyện thể lực, bảo vệ sức khỏe nhằm giúp học sinh mở mang trí tuệ, phát triển thể chất, tăng cường sức khỏe, sảng khoái tinh thần nhằm bảo đảm thực hiện yêu cầu phát triển toàn diện cho học sinh đồng thời tạo ra những điều kiện thuận lợi để học tập, rèn luyện và tu dưỡng tốt. Tôi luôn tạo ra những khoảng không gian thư giãn, giải trí đó là những hoạt động ngoài giờ lên lớp như: sinh hoạt tập thể, tìm hiểu truyền thống nhà trường, chương trình văn nghệ, … - Giáo dục học sinh có ý thức xây dựng trường lớp “Xanh – Sạch – Đẹp” thường xuyên chăm sóc cây xanh trong trường học. 14 Cô giáo đang chia nhóm cho HS chăm sóc vườn cây cảnh - Giáo dục học sinh biết lao động tự phục vụ. - Giáo dục học sinh có ý thức rèn luyện thể dục thể thao như tập thể dục mỗi buổi sáng, thể dục giữa giờ ở trường. - Tham gia các hoạt động y tế để bảo vệ sức khỏe như uống thuốc tẩy giun, phòng chống sốt xuất huyết, cúm, khám sức khỏe định kỳ, … - Giáo dục học sinh giữ vệ sinh thân thể, trang phục đến lớp luôn gọn gàng sạch sẽ (rửa tay trước khi ăn trưa, đánh răng sau khi ăn ở trường, …). - Động viên các em tham gia những phong trào đoàn thể, phong trào do trường tổ chức để rèn luyện thêm sự nhanh nhẹn, bạo dạn như: Thi viết chữ đẹp (đạt giải nhất cấp trường), thi văn nghệ (6 học sinh trong đội văn nghệ của trường), thi kể chuyện theo sách đạo đức (giải nhất cấp trường),…` - Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, phòng chống các tệ nạn xã hội xâm nhập vào nhà trường (ký bản cam kết Chiến sĩ an ninh nhỏ). Sau khi được tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp học sinh lớp tôi rất mạnh dạn, tự tin khi đứng trước đông người. Kĩ năng giao tiếp với thầy cô, bạn bè rất tốt. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, có sức khoẻ tốt hơn. Đặc biệt rất có ý thức trong việc bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp. 15 3.5. Biện pháp 5: Công tác xã hội hóa giáo dục kết hợp với các lực lượng giáo dục Đây là công tác mà bản thân tôi cảm thấy vô cùng quan trọng. Nó quan trọng bởi lẽ, nếu chỉ có một mình tôi ảnh hưởng, giáo dục, chỉ bảo,… các em thì kết quả giáo dục của tôi không chắc mang lại kết quả cao. Do đó trong suốt những năm làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn có sự phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục như: tổ chức Đoàn, Đội, với giáo viên bộ môn, Ban giám hiệu nhà trường, phụ huynh học sinh, … a. Phối hợp với tổ chức Đoàn, Đội Trong trường luôn có rất nhiều hoạt động vui chơi, giải trí nhằm bổ trợ cho hoạt động học tập của học sinh. Ví dụ: Tổ chức Thi lồng đèn, nhân dịp trung thu (do tổ chức Đoàn + Đội phối hợp tổ chức); phong trào Nuôi heo đất (Đội tổ chức); Áo ấm tình thương (Đội tổ chức); … Khi chi đội 2A của tôi tham gia, tôi luôn là người hướng dẫn tổ chức, tôi ủng hộ tất cả những ý tưởng của chi đội, gợi ý để các em tự giác tham gia một cách có hiệu quả. Tôi luôn coi tổ chức Đội là lực lượng nòng cốt hỗ trợ trong việc giáo dục học sinh. Phối hợp với Đoàn, Đội để giáo dục học sinh, khuyến khích các em tích cực học tập và làm theo 5 điều Bác Hồ dạy. b. Phối hợp với các giáo viên bộ môn Hàng ngày lên lớp, tôi luôn có sự trao đổi cùng các giáo viên bộ môn, giáo viên của các năm học trước để tạo thành một tập thể sư phạm có tác động đồng bộ tới từng học sinh và tập thể học sinh. Tôi luôn lắng nghe và tiếp thu ý kiến của giáo viên bộ môn về tình hình của lớp, đặc biệt là những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, những em còn rụt rè trong giờ học cũng như những học sinh chưa ngoan trong giờ học bộ môn. Ví dụ: Với tiết Âm nhạc, tôi thường xuyên trao đổi với giáo viên để nắm được những em học tốt, đặc biệt những em học chưa tốt, tìm hiểu nguyên nhân để giúp học sinh đó tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn. Qua việc làm đó tôi đã giúp những em này mạnh dạn hơn rất nhiều trong tiết Âm nhạc. Trong các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp, tôi thường xuyên cho những tiết mục văn nghệ xen kẽ, để tạo cho các em sự tự tin hơn trong môn Âm nhạc. c. Phối hợp với Ban giám hiệu của trường và các lực lượng giáo dục khác. Tôi là người được thừa lệnh của hiệu trưởng giao quyền quản lý học sinh lớp 2A. Trên tinh thần đó, tôi vẫn thường xuyên báo cáo, tâm sự cùng Ban giám hiệu về tình hình học tập, kết quả học tập, nguyện vọng của học sinh để tìm ra những biện pháp thích hợp để giáo dục các em một cách tốt hơn. 16 Ngoài ra, tôi còn có sự phối hợp cùng với giáo viên thư viện, bảo vệ, … để nắm được tinh thần chấp hành kỷ luật, nội quy của nhà trường như thế nào? Đặc biệt với những học sinh quá hiếu động. Ví dụ: Lớp tôi có một học sinh rất hay đi muộn, em luôn có lý do rất hợp lý khiến tôi không thể trách em. Bên cạnh việc nhắc nhở em, tôi trao đổi với bảo vệ, nhờ bảo vệ quan sát giúp xem mỗi lần em đi muộn vì lí do gì, do ai chở đi. Từ đó, giúp tôi tìm được nguyên nhân chính xác hơn để giáo dục em. Những sự phối hợp trên đã cho tôi rất nhiều sự thành công trong quá trình giáo dục nền nếp, học tập của học sinh. d. Phối hợp với gia đình học sinh Gia đình là trường học đầu tiên của trẻ. Ảnh hưởng giáo dục của gia đình là rất lớn. Là giáo viên chủ nhiệm, tôi thiết nghĩ, nếu việc liên lạc với phụ huynh học sinh chỉ đơn thuần là để thông tin một chiều, về những sai phạm của học sinh thì sẽ làm giảm sút hiệu quả giáo dục. Cho nên, ngay sau khi khảo sát chất lượng đầu năm học tôi tiến hành họp phụ huynh học sinh. Trước tiên tôi phải giúp cho phụ huynh học sinh hiểu được mục đích và yêu cầu giáo dục cần đạt của lớp 2 là gì? Từ đó tôi cùng phụ huynh trao đổi, bàn bạc để tìm ra biện pháp, hình thức giáo dục cho học sinh. Mỗi buổi họp phụ huynh, tôi đều cố gắng báo cáo rõ về ưu điểm và khuyết điểm của các em một cách cụ thể. Từ đó giúp phụ huynh học sinh cảm thấy mỗi buổi học thật sự cần thiết và nhận thức được rằng tương lai của con em mình muốn rạng rỡ thì phải tập trung vào việc học tập. Có lẽ vì thế mà sau này cha mẹ các em đã tạo điều kiện rất nhiều cho các em trong việc học tập, họ không còn có ý nghĩ việc dạy học và giáo dục trẻ là trách nhiệm của riêng nhà trường và thầy cô mà họ đã luôn liên hệ với thầy cô để có biện pháp giúp con em mình học tiến bộ. Thường xuyên thăm hỏi gia đình học sinh cá biệt, học sinh có hoàn cảnh khó khăn để kịp thời động viên, giúp đỡ tạo điều kiện cho các em đến lớp học đều đặn. Ví dụ: Trong lớp tôi chủ nhiệm, có em Thắng học rất tốt nhưng trong thời gian cuối kì I vừa qua, kết quả kiểm tra của em không được như tôi mong muốn. Ý thức học tập giảm sút đi rất nhiều, việc thực hiện nền nếp lại không tốt, không hiểu lí do vì sao. Để tìm hiểu lý do, tôi phải cùng tâm sự với em, tìm hiểu em từ nhiều nguồn thông tin. Tôi được biết là cha mẹ em vừa ly hôn, em ở với cha. Tôi tìm đến gia đình để trao đổi về việc học tập của em. Khi đến nhà thì thấy cha em không còn tinh thần để làm việc, không còn quan tâm dạy dỗ con mình như trước kia.Cha em có lời nhận lỗi với tôi vì đã chưa quan tâm em đúng mức. Cha em hứa với tôi là từ nay sẽ quan tâm dạy dỗ em Thắng để em học tập tốt hơn. Tôi động viên phụ huynh và cảm ơn phụ huynh trước khi ra về. 17 Tôi hiểu được vì sao học sinh của tôi lại như thế. Tôi đã cố gắng trở thành một người chị thân thiết của em để giúp em vượt qua.Tôi luôn động viên, an ủi em, có những cử chỉ, hành động thân thiện dành cho em. Sau một thời gian ngắn, tôi thấy em gần gũi và thân thiết với tôi hơn, học tập chăm chỉ hơn, đặc biệt là ngoan hơn rất nhiều. Tôi rất vui mừng vì em đã tiến bộ. Điều này khiến tôi cảm thấy việc liên lạc, gặp gỡ phụ huynh học sinh là vô cùng quan trọng. GVCN cùng HS lớp 2A đến thăm gia đình HS có hoàn cảnh khó khăn 3.6. Biện pháp 6: Nêu gương và khen thưởng Nắm được tâm lí của HSTH rất thích được khen, thích được động viên nên trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi đã đưa ra ý kiến là sẽ nêu gương và khen thưởng những học sinh thực hiện tốt việc học tập, việc thực hiện các nền nếp của lớp của trường và được 100% các bậc phụ huynh nhất trí. Tôi đã hướng dẫn Ban cán sự lớp lập bảng chấm điểm thi đua từng học sinh trong từng tuần và quy định mức thưởng như sau: - Thưởng cho HS đạt số điểm cao nhất trong tuần 2 quyển vở. - Thưởng cho HS có số điểm kiểm tra định kì đạt từ 9 - > 10 điểm 2 môn: Toán, Tiếng việt mỗi em 1 cái bút và 1 quyển vở. - Thưởng cho HS có số điểm kiểm tra định kì đạt 8 điểm 2 môn: Toán, Tiếng việt mỗi em 1 cái bút. 18 - Đối với những HS chưa hoàn thành nhưng các em có sự tiến bộ trong quá trình học tập tôi cũng thưởng cho các em 1 phần quà và khuyến khích, động viên các em như: cái thước, cái bút chì, … - Thưởng cho ban cán sự lớp đã làm tốt công việc được giao. - Sau mỗi tuần thi đua lớp trưởng, giáo viên đánh giá chung các mặt hoạt động về học tập, về nền nếp của lớp và dựa vào bảng chấm điểm thi đua để nêu gương và khen thưởng các em trước lớp. Tôi thấy việc làm trên rất có hiệu quả góp phần làm cho công tác chủ nhiệm lớp của tôi đạt được kết quả tốt hơn, các em học sinh rất vui vẻ, phấn khởi khi được nêu gương và khen thưởng trước lớp. Từ đó học sinh lớp tôi đã thi đua nhau học tập, thi đua nhau thực hiện tốt các nền nép của lớp của trường. 4. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm Sau khi áp dụng một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp như trên, tôi nhận thấy học trò lớp tôi chủ nhiệm có những chuyển biến tích cực. Chất lượng giáo dục được nâng lên rõ rệt. Nhiều năm các lớp do tôi chủ nhiệm đều đạt được danh hiệu lớp tiên tiến xuất sắc và chất lượng học tập đạt được cũng rất khả quan. Trong năm học: 2016 - 2017 tôi vận dụng các biện pháp nêu trên vào công tác dạy học và giáo dục học sinh và đã đạt được kết quả như sau: Kết quả đạt được ở cuối năm học như sau 1. Các môn học và hoạt động giáo dục Sĩ số Môn học Toán 30 T SL Tiếng Việt H TL SL C TL 16 53,3% 14 SL 46,7% 0 T TL SL 0% 15 H TL SL C TL 50% 15 SL 50% 0 TL 0% 2. Các năng lực, phẩm chất Sĩ số Năng lực T 30 SL TL Phẩm chất Đ SL 18 60% 12 TL C SL 40% 0 T Đ TL SL TL SL 0% 16 53,3% 14 TL C SL 46,7% 0 TL 0% 19 PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Muốn làm tốt công tác giáo dục học sinh ở bậc tiểu học nói chung và học sinh lớp 2 nói riêng thì người giáo viên phải làm tốt một số việc sau: - Trong công tác phải nhiệt tình, xem học sinh là người thân của mình. - Bản thân phải luôn gương mẫu trong mọi công việc hành động. - Không được thỏa mãn bằng lòng với thực tại mà phải luôn phấn đấu bồi dưỡng trình độ chuyên môn nghiệp vụ, học tập kinh nghiệm đồng nghiệp trong trường, trong khối. - Phải luôn nắm vững thông tin hai chiều về học sinh của mình để có biện pháp giáo dục đúng đắn. - Có sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. - Xây dựng được một tập thể lớp vững mạnh, có tinh thần đoàn kết. - Nắm vững được đối tượng học sinh về mọi mặt. Trên cơ sở đó phân loại về học tập, cá tính, nề nếp, hoàn cảnh gia đình để có biện pháp, kế hoạch theo sát từng đối tượng hầu giúp các em học tập tốt, đạo đức tốt. - Giáo viên phải nghiêm khắc với học sinh, không bỏ qua những sai phạm. Nhưng phải chú ý khen thưởng là chính. Để trở thành một người chủ nhiệm lớp có đầy đủ khả năng thì mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp cần được bồi dưỡng và tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên cập nhật thông tin để phục vụ cho giảng dạy và điều cần thiết hơn cả là mỗi giáo viên chúng ta cần có lòng nhân ái lòng vị tha, tấm lòng yêu trẻ, tâm huyết với nghề. Thành công của người giáo viên chủ nhiệm lớp phần lớn đòi hỏi người giáo viên phải hiểu được những động cơ thúc đẩy cùng những hành vi của các em. Ngoài việc dạy học, người giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải tìm hiểu xem học sinh của mình có cuộc sống như thế nào, những hứng thú của các em ra sao, đặc điểm cùng ý chí, kết hợp với những nét thuộc về tính cách của các em. Qua đó mới có thể có những biện pháp sư phạm hợp lý nhất tác động vào các em thì việc giáo dục mới có hiệu quả. Trong quá trình dạy học, giáo viên cần kịp thời giúp đỡ học sinh khi các em gặp khó khăn, không hiểu điều gì đó (nhất là các em học sinh chưa hoàn thành). Khen thưởng động viên kịp thời, nhằm phát huy tác dụng trực tiếp đến tinh thần tự học của các em. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong công tác giáo dục học sinh. Trên đây là những kinh nghiệm mà tôi đã rút ra được sau những năm làm công tác chủ nhiệm lớp. Rất mong được sự góp ý của các cấp lãnh đạo và các đồng nghiệp. 20