Tài liệu Một số biện pháp giúp học sinh học tốt môn mỹ thuật khi vận dụng phương pháp dạy học của đan mạch

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GD&ĐT TRIỆU SƠN TRƯỜNG TH MINH DÂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÚP HỌC SINH HỌC TỐT MÔN MĨ THUẬT KHI VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP CỦA ĐAN MẠCH MỚI Người thực hiện: Phạm Khắc Toàn Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường TH Minh Dân SKKN thuộc lĩnh mực môn: Mĩ Thuật THANH HOÁ NĂM 2017 1 MỤC LỤC 1.1. Lý do chọn đề tài………………………………………............. Trang 1-2 1.2. Mục đích nghiên cứu…………………………………............. Trang 2 1.3. Đối tượng nghiên cứu……………………………….............. Trang 3 1.4. Phương pháp nghiên cứu…………………………….............. Trang3 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lý luận………………………………………….............. Trang 3 2.2. Thực trạng của vấn đề………………………………................. Trang 3-5 2.3. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề……….............. Trang 5-14 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm………………................. Trang 14-16 3. Kết luận, kiến nghị 3.1. Kết luận…………………………………………..................... Trang 16-17 3.2. Kiến nghị……………………………………………................Trang 17-18 2 1. MỞ ĐẦU Mĩ thuật là một bộ môn thuộc lĩnh vực nghệ thuật, môn mỹ thuật là một môn học có vai trò quan trọng trong chương trình giáo dục tiểu học, lấy giáo dục thẩm mỹ làm mục đích. Qua môn học học sinh biết cách cảm thụ cái đẹp, yêu cái đẹp từ đó biết cách rèn luyện đôi bàn tay trí óc của mình để tạo ra cái đẹp qua việc phát huy óc sáng tạo, tính độc lập của mình. Môn mỹ thuật đã góp phần cùng với các môn học khác giáo dục học sinh phát triển toàn diện về Đức - Trí Thể - Mỹ.[23] Thực tế chúng ta nhận thấy phần lớn các học sinh rất ham thích học vẽ. Nếu như chúng ta xây dựng cho các em hứng thú có ý thức học tập tốt tạo ra không khí thoải mái “vui mà học - học mà vui” thì sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất[23]. Chính vì thế hiện nay việc đổi mới phương pháp cũng như hình thức dạy học ở tất cả các bộ môn trong đó có bôn môn Mỹ Thuật. và trên thực tế nó đã đem lại hiệu quả rõ rệt giúp quá trình truyền thụ kiến thức tới người học trở nên dễ dàng và tạo được hứng thú hơn rất nhiều. 1.1 Lý do chọn đề tài: Đối với phần môn Mĩ thuật, đây là môn học nghệ thuật rất dễ có hiệu quả đối với học sinh nếu người giáo viên biết cách tổ chức giờ học. Đối với các môn như: Toán - Tiếng Việt - Khoa học ... đòi hỏi phải có tính chính xác nhưng riêng môn Mĩ thuật đối với trẻ em nói chung và học sinh tiểu học nói riêng là cả một thế giới muôn hình muôn sắc với những nét vẽ ngây thơ, sinh động. Các em vẽ không theo một quy luật nào (như sự hợp lý, logíc, sự biểu biết toàn diện về tỉ lệ, xa gần, ánh sáng ...) mà vẽ dựa trên cảm xúc thẩm mỹ và cách nhìn sự vật, sự việc với sự hiểu biết non nớt về cuộc sống và biểu đạt chúng bằng hình ảnh chúng nghĩ ra. Các em những mầm non tương lai, để sau này có thể trở thành con người phát triển toàn diện, nhân, trí, thể, mĩ. Thì viêc đầu tư cho giáo dục một việc làm đúng đắn. Ngoài giáo dục về nhân cách, trí tuệ thì việc giáo dục thể chất và thẩm mĩ quan cũng vô cùng quan trọng. 3 Học Mĩ thuật không chỉ giúp các em cảm nhận vể cái đẹp quanh cuộc sống vận dụng kiến thức ấy vào cuộc sống mà còn hiểu biết các nền văn minh và văn hóa nhân loại. Một thực tế mà khoa học đã chứng minh học Mĩ thuật kích thích quá trình tư duy trừu tượng sáng tạo giúp tâm hồn người học tư duy phong phú hơn rất nhiều. Vậy để làm được điều đó, bản thân những người làm thầy giáo, cô giáo đóng vai trò hết sức quan trọng. Là một giáo viên mĩ thuật được tham gia giảng dạy tại trường Tiểu học Minh Dân tôi nhận thấy, để truyền thụ được kiến thức tới học sinh ngoài sự tận tâm vời nghề còn cần có phương pháp dạy học tốt, phù hợp với từng lứa tuổi. Bởi mỗi lứa tuổi đều có đặc điểm tâm sinh lí và khả năng tiếp thu kiến thức khác nhau, nhất là ở lứa tuổi mần non lên lớp một và giai đoạn các em học tiểu học. Các em còn nhiều bỡ ngỡ và lóng ngóng, khả năng tư duy đang trừu tượng còn hạn chế. Để giúp các em định hình cụ thể, bằng hình ảnh, màu sắc thì giáo viên phải có phương pháp dạy học phù hợp, linh hoạt. Và phương pháp dạy học theo dự án của Đan Mạch là một trong những phương pháp dạy Mĩ thuật thú vị mà tôi may mắn được tham gia tập huấn từ năm 2008 và đã sử dụng trong các năm học từ đó đến nay mang lại hiệu quả khá khả quan, giải quyết được những vấn đề mà tôi đang trăn trở.Tôi xin chia sẻ một số kinh nghiệm về Dạy và học MT theo phương pháp Đan Mạch để đồng nghiệp cùng tham khảo. “Một số giải pháp giúp học sinh học tốt môn mĩ thuật khi vận dụng phương pháp dạy học mới của đan mạch” 1.2 Mục đích nghiên cứu: + Giúp học hứng thú hơn trong quá trình học, học sinh nhớ lâu kiến thức trong thời gian nhanh nhất, ngắn nhất. + Xây dựng và phát triển năng lực Mỹ Thuật cho học sinh. + Xây dựng khả năng chủ động tham gia họat động tiếp thu kiến thức, hiện tại và sau này. + Làm tài liệu tham khảo cho đồng nghiệp. - Giúp một số giáo viên thuận lợi hơn trong quá trình dạy học. 4 1.3 Đối tượng nghiên cứu đề tài: + Vận dụng phương pháp day học của Đan Mạch trong trường tiểu học + Học sinh Trường tiểu học Minh Dân-Triệu Sơn- Thanh Hóa. + Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2016-2017. 1.4 Phương pháp nghiên cứu: - Nghiên cứu qua tài liệu SGK,SGV, internet. - Tham gia các lớp tập huấn. - Dự giờ, đánh giá rút kinh nghiệm. - Tham gia giảng dạy và học tập các lớp chuyên đề. - Thực nghiệm trên lớp và rút kinh nghiệm. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm: - Căn cứ vào nhiệm vụ yêu cầu của bộ môn. - Căn cứ vào nhiệm vụ năm học và nội dung chương trình sách giáo khoa. - Căn cứ vào phân phối chương trình của sở GDĐT Thanh Hóa và chương trình giảm tải của Bộ giáo dục. Với tư cách là giáo viên trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy phải nghiên cứu kỹ cơ sở lý luận, nắm vững kiến thức chuyên môn, đúc rút kinh nghiệm có phương pháp giảng dạy tốt nhất để đem lại kết quả dạy học cao nhất. 2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm - Đặc điểm chung: +. Về phía giáo viên: - Đối với giáo viên đang dạy theo mô hình đại trà, trước một sự thay đổi bao giờ cũng đặt ra nhiều khó khăn và trở ngại vì kinh nghiệm dạy học của giáo viên chưa nhiều [24]. Việc thay đổi phương pháp dạy học từ chương trình hiện hành sang dạy học theo mô hình mới đòi hỏi giáo viên phải có vốn kiến thức khá chắc chắn, bên cạnh đó dạy học theo phương pháp mới tài liệu giảng dạy cho GV không có nên GV gặp những khó khăn nhất định. 5 - Giáo viên vất vả trong việc chuẩn bị đồ dùng dạy học phù hợp với từng chủ đề quy trình bài dạy.            -  Đồ dùng dạy học phục vụ cho chương trình mới chưa có, thiếu kinh phí và việc làm đồ dùng học tập mất nhiều thời gian. - Thời lượng của bài học theo phương pháp mới có thể kéo dài từ 2,3 hoặc 4 tiết học. Việc bố trí lịch học cho môn Mĩ thuật sẽ ảnh hưởng đến lịch học các môn khác, do đó vấn đề sắp xếp lịch dạy cho giáo viên mĩ thuật cũng gặp nhiều khó khăn. +. Về phía học sinh - Học sinh mới làm quen với mô hình học mới này nên nhóm trưởng chưa mạnh dạn trong việc điều hành nhóm cũng như tương tác với các bạn trong nhóm, nhất là các em lớp 1, ý thức tự quản, tự giác chưa cao, do vậy việc hình thành và xây dựng các hoạt động dạy học giáo viên phải đầu tư rất nhiều thời gian và công sức. + Học sinh bước đầu thực hiện phương pháp học mới sẽ gặp lúng túng trong việc trao đổi nội dung để thống nhất chủ đề. - Một số học sinh trong nhóm còn nhút nhát, khi tham gia vào hoạt động nhóm, đặc biệt là học sinh có lực học : trung bình, yếu, gặp nhiều khó khăn và rất dễ bị bỏ quên, đòi hỏi phải có sự hỗ trợ từ giáo viên rất nhiều. - Số lượng học sinh trong lớp học đông, phòng học bé vất vả cho việc sắp xếp chia nhóm hợp lí so với diện tích lớp học. - Gia đình các em có nhưng điều kiện kinh tế khác nhau, một số gia đình khó khăn chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em. Một số em bố mẹ đi làm ăn xa ở với ông bà nên mọi công việc học tập của con em phó mặc cho nhà trường, sách vở đồ dùng chưa đầy đủ. +. Về cơ sở vật chất Nhà trường chưa có phòng chức năng riêng và có tủ đựng đồ dùng nên việc cất giữ đồ dùng  của tất cả các khối lớp . theo mô hình của phương pháp mới rất vất vả cho giáo viên. 6 + Bàn ghế chưa phù hợp để có thể sắp xếp chỗ ngồi theo nhóm. + Diện tích phòng học nhỏ việc vận động giao lưu của các em bị han chế nhiều. - Đồ dùng dạy học theo nhóm còn ít, chủ yếu do giáo viên tự làm. - Tài liệu hướng dẫn dạy học theo mô hình không có nên giáo viên phải tự tìm tòi, sách dạy theo mô hình mới chưa đồng bộ. - Kết quả của thực trạng: Từ ý nghĩ trên ngay từ đầu năm học 2016 - 2017 tôi đã khảo sát cho học sinh làm bài thực hành phân loại đối tượng cụ thể, cho lớp 2A với 26 học sinh: Kết quả như sau: Hoàn thành tốt bài vẽ : = 5 em Hoàn thành bài vẽ: = 20 em Chưa hoàn thành bài vẽ: = 1 em Là một giáo viên có nhiều tâm huyết với nghề, tôi luôn trăn trở cần phải có phương pháp dạy học như thế nào để nâng cao được hiệu quả giờ dạy, phù hợp với đặc thù của tiết dạy. Từ những trăn trở nghĩ suy đó. Tôi đã áp dụng qua kinh nghiệm một năm thử nghiệm giảng dạy của mình.Từ thực trạng trên để học sinh học tốt môn mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch tôi xin mạnh dạn đưa ra các giải pháp. 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề: +. Nắm vững cách tiến hành dạy học môn Mĩ thuật theo phương pháp hỗ trợ mới của Đan Mạch -Dạy học theo phương pháp mở ( kết thúc bài học này là mở ra một bài học mới) - Tăng cường dạy học hợp tác nhưng vẫn cá thể hóa cho học sinh -Phát triển các năng lực của trẻ: Toán học, Âm nhạc, Vận động cơ thể, Ngôn ngữ ... - Tạo cơ hội cho học sinh thực hành các bài tập ứng dụng thiết thực phục vụ cho học tập, cuộc sống. +. Nắm vững các quy trình dạy học theo phương pháp Đan Mạch [16] 7 Day học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch bao gồm các quy trình : - Quy trình vẽ biểu cảm. - Quy trình vẽ cùng nhau và xây dựng cốt chuyện. - Quy trình vẽ theo nhạc. - Quy trình xây dựng cốt truyện. - Quy trình 3D- tiếp cận theo chủ đề.... +. Lập được kế hoạch và tổ chức một quy trình dạy học hoàn chỉnh, phù hợp - Kế hoạch cho từng hoạt động hoặc cho toàn bộ quy trình có thể ngắn, dài. Có thể kết nối , liên kết , xâu chuỗi các hoạt động hoặc các quy trình với nhau nhưng lưu ý kết thúc một hoạt động này lại mở ra một hoạt động tiếp theo, chính vì vậy: - Vận dụng linh hoạt các quy trình dạy học sao cho phù hợp với lứa tuổi , tâm sinh lý, hoàn cảnh lớp học vào chương trình dạy hiện hành một cách sáng tạo để phát huy tối đa hiệu quả và chất lượng giờ dạy. - Vận dụng và lựa chọn quy trình dạy học sao cho học sinh phát huy được năng lực, phẩm chất của mình . Điều này được thể hiện trong nội dung , yêu cầu về dạy -học Mỹ thuật . Là phương pháp lấy học sinh làm trung tâm, xây dựng quy trình mỹ thuật tương tác tích hợp giữa năm nội dung: Vẽ tranh, vẽ theo mẫu, vẽ trang trí, tập nặn tạo dáng và thường thức mỹ thuật. - Lựa chọn các quy trình dạy học phù hợp với các chủ đề Mỹ thuật phải mang tính tích hợp,và nêu bật được vai trò của ngôn ngữ mĩ thuật trong cuộc sống. Bên cạnh đó giúp học sinh phát triển các năng lực sáng tạo ,giao tiếp bằng mĩ thuật, qua đó các em có cơ hội phát triển kĩ năng sống, các năng lực khác nhau như cảm thụ , nghiên cứu , giải quyết vấn đề , tự đánh giá , cùng tạo lập và làm giàu văn hóa của nước nhà. +.*Chuẩn bị và sử dụng tốt đồ dùng dạy học: Tôi luôn nghĩ rằng: Trong một tiết học muốn gây được hứng thú và sự thích thú cho học sinh thì việc chuẩn bị đồ dùng là một trong những phần rất quan trọng. 8 Để các giờ học MT luôn hấp dẫn, sinh động tạo hứng khởi cho hs, kích thích khả năng tư duy sáng tạo cho các em thì điều kiện cơ sở vật chất vô cùng quan trọng. Trong điều kiện thực tế của nhiều trường, cơ sở vật chất chưa đảm bảo thì việc chuẩn bị ĐDDH chu đáo và sử dụng có hiệu quả thì yêu cầu cần có đó là: * Giáo viên: - Giáo viên có thể tận dụng tối đa các phương tiện, đồ dùng học tập sẵn có. - Sử dụng linh hoạt và sáng tạo các chất liệu sẵn có ở địa phương, như những vật dụng bỏ đi để tạo ra nhiều chất liệu phong phú trong các hoạt động dạy học Mĩ thuật. - Giáo viên phối hợp với phụ huynh tạo quỹ mua đồ dùng học tập cho các em với những đồ dùng cần thiết như giấy vẽ, đất nặn, giấy màu, màu vẽ... * Học sinh: - Học sinh tự chuẩn bị những đồ dùng học tập có sẵn, sưu tầm tìm kiếm tài liệu tranh ảnh, những đồ dùng, vật dụng có trong gia đình, xung quanh cuộc sống để làm chất liệu. +. Phát huy tính tích cực chủ động của học sinh - Tạo hứng thú bằng cách đặt những câu hỏi có tính khêu gợi thông tin, kích thích tính tò mò của học sinh. - Tạo hứng thú cho học sinh trong thời gian thực hành. Trong khi làm bài giáo viên phải nắm vững tâm lý của học sinh để từ đó xây dựng kế hoạch và phương pháp tác động vào các em tạo ra được không khí cạnh tranh trong học tập (khen bạn vẽ đẹp), kích thích sự sáng tạo, xóa bỏ tư tưởng chán học không muốn trong học tập. Từ một nhóm học sinh khá giáo viên có thể dùng làm hạt nhân kích thích gây ra một làn sóng lan truyền trong học tập. - Tạo hứng thú cho học sinh khi đánh giá kết quả học tập của các em. Khi đánh giá tranh vẽ của các em cần phải dựa trên đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi. Mỗi giáo viên có một cách khai thác bài khác nhau, có thể cho các em khai thác trên tranh ảnh. Tìm hiểu nội dung tranh, hình thức thể hiện (bố cục sắp 9 xếp các mảng hình, cách thể hiện các nhân vật, màu sắc, đậm nhạt, …). Khi khai thác tranh tôi luôn chú ý tới những điểm chính trên đồ dùng dạy học , câu hỏi mở và trả lời của học sinh để nhấn mạnh trọng tâm của bài, không để học sinh bị các chi tiết phụ lôi cuốn mà không tập trung vào gợi ý trên tranh cùng câu hỏi gợi mở. Tạo mọi điều kiên để tất cả học sinh chủ động, tich cực tham gia và tham gia có hiệu quả mọi hoạt động, quan tâm nhiều hơn đến học sinh nhút nhát chưa tích cực hoạt động. Với hệ thống câu hỏi sao cho: vừa sức, có trọng tâm, sát nội dung, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ trả lời nhưng cũng không quá vụn vặt. (Lưu ý tránh đưa ra những câu hỏi khó đối với học sinh. Trường hợp câu hỏi khó phải có câu hỏi phụ gợi ý cụ thể để học sinh dễ hiểu, dễ trả lời hơn.) Khi câu hỏi đưa ra giáo viên cũng muốn nhiều cánh tay giơ lên xung phong trả lời và mong được nhiều em nói đúng, nói hay. Nhưng giáo viên chỉ chú ý đến việc nêu câu hỏi mà không chú ý nghe câu hỏi hoặc việc làm khác thì học sinh không còn hứng thú trả lời, các em sẽ thấy câu hỏi của mình không có giá trị và không muốn phát biểu nữa và giáo viên phải chú ý đến từng nhận thức của các em để khai thác nội dung bài. Nhằm tránh tình trạng này xảy ra, người thầy phải tôn trọng câu trả lời của học sinh, chăm chú thực sự khi nghe học sinh trả lời và có thái độ với tất cả các câu trả lời dù hay hay là chưa hay. Không được chê bai hay phản đối câu trả lời của học sinh dù là câu trả lời chưa hay. Bởi khi học sinh trả lời các em đều nghĩ cả thầy cô và các bạn đang chờ đợi ý kiến của mình mà khi trả lời xong cô lại chê thì em đó sẽ xấu hổ với lớp như vậy các em sẽ sợ phát biểu và gây ra kết quả không mong muốn trong giờ học. Không nên áp đạt lấy tiêu chuẩn đánh giá tranh vẽ của người lớn để đánh giá các em. Dựa trên những yếu tố có thể phân loại và đánh giá đúng với khả năng để khích lệ học sinh học tập là chủ yếu. Khi đánh giá cần căn cứ vào yêu cầu của bài học, động viên khuyến khích các em có tính sáng tạo. Những em học sinh yếu không nên chê bai, động 10 viên các em bài sau cố gắng vẽ tốt hơn. Như vậy mới tạo ra cho các em sự tìm tòi, hứng thú say mê và thể hiện cái mới sáng tạo trong bài vẽ của mình. - Tạo hứng thú cho học sinh qua việc nhận xét bài của bạn. Khi kết thúc giờ học, giáo viên treo tranh của học sinh để học sinh tự nhận xét những bài vẽ tốt và xây dựng những câu chuyện thật hay, qua đó kích thích các em cố gắng trong bài học của mình còn những bài chưa đẹp các em có thể rút ra kinh nghiệm cho bài học sau. + Ứng dụng các quy trình dạy học trong các hoạt động học và các giải pháp cụ thể cho từng quy trình. cách tiến hành phân môn này thường theo các bước sau: 1. Ổn định tổ chức lớp - Kiểm tra đồ dùng học tập. 2.Giới thiệu chủ đề. 3. Bài học. 4. Củng cố. 5. Hoạt động nối tiếp. Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy, phần đông là học sinh chưa hoàn thành được bài trong thời gian thực hành. Trước thực trạng đó, cùng sau nhiều trăn trở nghĩ suy tôi mạnh dạn trình bày sáng kiến dạy học phân môn vẽ tranh như sau: Bước 1: Sắp xếp và phân loại nhóm học: +Sau mỗi tiết học sẽ thay đổi vị trí của các cá nhân ở từng nhóm. Cách sắp xếp nhóm như trên sẽ giúp cho giáo viên có điều kiện giao bài hướng dẫn, gợi ý, giúp đỡ với từng đối tượng học sinh và học sinh cũng làm bài tự giác không có điều kiện trông chờ, không chịu suy nghĩ tìm tòi trong quan sát, thể hiện. Bước 2: Chia thời gian hợp lý + Đưa ra một số trò chơi hổ trợ cho nội dung bài học khi thấy cần thiết, phù hợp. 11 Bước 3: Chuẩn bị kế hoạch bài học, đồ dùng trực quan - Giáo viên có kế hoạch cho từng hoạt động hoặc cho toàn bộ quy trình có thể ngắn, dài và kết nối, liên kết, xâu chuỗi các hoạt động quy trình với nhau. - Theo đó, về thời lượng dạy một chủ đề giáo viên cần linh hoạt, có thể là 2, 3 hoặc 4 tiết học tùy thuộc vào nội dung, quy trình Mĩ thuật, khả năng tiếp thu kiến thức, kĩ năng, thái độ của học sinh và năng lực của giáo viên. - Có thể bố trí thời khóa biểu ngắt hoạt động quy trình từng tiết học/tuần, hoặc học liền nhau 2 – 3- 4 tiết để kết thúc 1 quy trình/tuần theo điều kiện thực tế của nhà trường. - Có thể cho học sinh hoạt động ngoài không gian lớp học như sân trường, hội trường, nhà đa năng, ngoài thiên nhiên... Hoạt động theo nhóm không nhất thiết phải kê lại bàn ghế (nếu chưa có phòng giáo dục nghệ thuật và phòng học, Mĩ thuật, khi học sinh đông, thời gian ít): - Giáo viên giao nhiệm vụ theo nhóm bàn, học sinh ở bàn trên quay xuống bàn dưới, nếu vẽ theo nhạc, học sinh đứng tại chỗ vận động không phải di chuyển vòng tròn. - Bên cạch đó giáo viên phải biết phối hợp có hiệu quả phương pháp dạy học hiện hành với phương pháp dạy học mới đang triển khai ở tiểu học như Bàn tay nặn bột, VNEN,..., trong dạy học Mĩ thuật. - Giáo viên cũng cần phối hợp tích cực với phụ huynh, đồng nghiệp, Ban giám hiệu để phối hợp huy động nguồn lực dạy học Mĩ thuật hiệu quả. - Giáo viên nên cho học sinh mang sản phẩm về nhà để trưng bày thành góc Mĩ thuật ở gia đình; nhà trường có thể tổ chức triển lãm, trưng bày sản phẩm của học sinh vào các ngày sinh hoạt tập thể. Muốn có được một giờ dạy học mĩ thuật tốt thì người thầy có một vai trò vô cùng quan trọng nhất là việc tạo ra sự hứng thú, tạo ra được không khí sôi nổi học tập trong suốt tiết học và có được một tiết học đạt hiệu quả cao nhất. 12 VD khi dạy Chủ đề:   MÔI TRƯỜNG QUANH EM Thời lượng : 4 tiết  lớp 2 Bài 3: Vẽ lá cây Bài 4: Vẽ tranh đề tài Vườn cây. Bài 13: Vẽ tranh đề tài vườn hoa Bài 30: Vẽ tranh đề tài Vệ sinh môi trường Thời lượng : 4 tiết = 1 tháng Vận dụng quy trình dạy học: - Vẽ qua quan sát , Tạo hình 3D từ vật tìm được Thực hiện các hoạt động dạy học sau: - Vẽ qua quan sát hoặc nhớ lại hình ảnh cây cối -Trưng bày ngân hàng hình ảnh. 13 -Vẽ màu . -Trưng bày và giới thiệu tranh - Tạo hình 3D từ vật tìm được và trưng bày sản phẩm. Tương tự như trên đối với Quy trình dạy học: Vẽ biểu cảm. Đảm bảo được các hoạt động dạy học: + Vẽ quan sát và vẽ không nhìn giấy + Thảo luận về các đường nét biểu cảm, + Thể hiện tranh biểu đạt bằng màu sắc. + Trưng bày tác phẩm và thể hiện ý tưởng trong tranh Trong quá trình ứng dụng quy trình vẽ biểu cảm (Vẽ nhóm đôi hoặc tự vẽ qua gương khi không nhìn giấy, sau đó trình bày và chia sẻ sản phẩm). Lúc đầu học sinh có hơi bỡ ngỡ nhưng hoạt động thực hành diễn ra rất vui và thoải mái. Đây là một hoạt động rất thú vị. Với quy trình này học sinh không phải tuân theo cách vẽ hay bước vẽ như trước, các em được bộc lộ cảm xúc suy nghĩ riêng của bản thân với đối tượng vẽ thể hiện qua đường nét, màu sắc và ý tưởng thể hiện. 14 +. Một số lưu ý khi sử dụng các quy trình dạy hoc: Để giúp học sinh học tốt môn mĩ thuật thông qua phương pháp Đan Mạch - cụ thể là quy trình xây dựng cốt truyện tôi đã áp dụng như sau: - Linh hoạt áp dụng quy trình xây dưng cốt truyện vào từng chủ đề cho phù hợp khả năng tiếp thu của lứa tuổi . - Linh hoạt áp dụng thời lượng của bài trong khoảng 2 tiết, hoặc 4 tiết có nghỉ giải lao và tổ chức các trò chơi để tránh tình trạng các em mệt mỏi, giảm hứng thú. - Khi thiết kế một bài dạy theo quy trình xây dựng cốt truyện luôn chú ý đến các yếu tố: Câu chuyện có thời gian không gian cụ thể; + Đối tượng thể hiện là con người, động vật, nhà cửa, cây cỏ....Dựa vào đời sống thực tại để khai thác chủ đề. + Nội dung câu chuyện phải mang tính đại chúng gần gũi cuộc sống. + Bài tập có tính liên kết theo hình thức kết thúc hoạt động này là mở đầu cho hoạt động nghệ thuật tiếp theo. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường: Môn học Mỹ thuật ở trường tiểu học mỗi tuần chỉ có 1 tiết, trong năm học vừa qua khi áp dụng sáng kiến này vào thực tế dạy học tuy ít nhưng cũng đã tác động rất lớn vào thế giới tinh thần của học sinh, giúp việc giáo dục thẩm mỹ tâm hồn cho học sinh được học tập và phát triển một cách toàn diện. Học sinh có thêm kiến thức về mỹ thuật về cái đẹp thích thú trong quá trình học đặc biệt là học sinh phấn khởi, hồ hởi chủ động không bị gò ép tiếp thu kiến thức trong quá trình học, học sinh tự giác học tập, vui vẻ tiếp nhận( không phải học đối phó), chờ đón những giờ học tiếp theo học sinh ngày càng yêu thích môn học điều đó đồng nghĩa với học sinh yêu trường, yêu lớp, kính thầy mến bạn, mỗi khi được học Mỹ thuật là niềm vui. Được học những tiết học chờ đón như vậy chắc chắn giờ dạy và học của các em sẽ rất nhẹ nhàng, không đem lại nặng nề, áp lực sẽ đúng với mục tiêu. Từ những kết quả nhỏ bé của môn học nó đã góp phần đáng 15 kể cho các hoạt động Văn - Trí - Thể - Mỹ cho trường, cho sự nghiệp giáo dục, góp phần vào phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Sau khoảng thời gian thực nghiệm tại trường tiểu học Minh Dân Triệu Sơn – Thanh Hóa với cách tổ chức tiến hành giờ dạy hoat động mĩ thật như trên tôi nhận thấy học sinh rất vui vẻ, thoải mái trong học tập, không bị gò ép. Đặc biệt đã tạo cho học sinh có điều kiện tìm hiểu sâu hơn về nội dung bài học, được thể hiện bài vẽ của mình theo cảm nhận riêng, không rập khuôn, chất lượng giờ học được nâng lên rõ rệt. Một số học sinh giỏi phát huy được năng khiếu của mình, có sự sáng tạo trong các bài vẽ tranh đề tài. Các bài vẽ tranh đề tài phong phú và sinh động. Đối chiếu giữa hai cách dạy phương pháp hiện hành và đổi mới với cùng một bài vẽ tranh của học sinh, kết quả đạt được như sau: L Lớp S Phương pháp hiện hành Sĩ số Hoàn thành 2A Phương pháp mới 26 Tốt 5 Hoàn thành 20 Chưa Hoàn hoàn thành thành 1 Tốt 7 Hoàn thành 19 Chưa hoàn thành 0 - Từ thực tiễn nghiên cứu áp dụng đổi mới phương pháp dạy - học ở hoạt động dạy học mĩ thuật như đã nêu ở trên, tôi rút ra được nội dung cần đổi mới phương pháp dạy học mĩ thuật là: - Chia nhóm học sinh theo khả năng, năng lực và khiếu phẩm mỹ của học sinh với từng bài sao cho phù hợp. - Giúp giáo viên có cách giúp đỡ, bồi dưỡng kịp thời phù hợp với từng đối tượng học sinh. - Tạo cho học sinh thói quen độc lập, chủ động, tích cực trong học tập. - Giúp học sinh nhận diện chủ đề theo góc nhìn của mình cũng như nắm vững các kiến thức, kỹ năng để có thể độc lập trong quá trình suy nghĩ và thực hành bài vẽ. 16 - Tránh được tình trạng giáo viên chỉ hướng dẫn nhanh lướt qua vì sợ thiếu thời gian thực hành của học sinh và thời gian cho những hoạt động còn lại. - Tạo không khí thoải mái nhẹ nhàng trong giờ học. .- Tránh được tình trạng học sinh chỉ hoàn thành bài sơ sài để được nhận xét. - Dành thời gian nhiều hơn cho thực hành, khuyến khích học sinh tìm chọn nội dung, hình ảnh để thể hiện theo cảm nhận riêng của mình. - Học sinh có điều kiện và thời gian để thể hiện hết những cảm nhận của mình về nội dung đề tài - Học sinh tự khám phá tìm tòi trên cơ sở kiến thức, kỹ năng giáo viên đã cung cấp, hướng dẫn. - Tạo điều kiện để học sinh được nhận xét bài sâu hơn giúp học sinh củng cố kiến thức. - Học sinh sẽ bộc lộ khả năng phê phán cũng như kỹ năng diễn đạt, thể hiện sự hiểu biết của mình trước tập thể. - Học sinh tự rút được kinh nghiệm sau mỗi bài học để từ đó hình thành những kỷ năng vững chắc áp dụng vào những bài học sau. đối với phân môn thường thức mỹ thuật là rất thích học vì được học thường thức mĩ thuật qua phim ảnh sinh động hứng thú khi đến tiết học, thấy dễ hiểu và dễ nhớ hơn nhiều, nên việc tìm hiểu lịch sử, phân tích tranh nhẹ nhàng các em không thấy nhàm chán nữa nên các em thích phân môn này. 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ - Kết luận: Qua quá trình thực hiện giải pháp tôi thấy trong giờ học học sinh tìm ra được cách thể hiện chủ đề rất lạ, hay. Bố cục và hình vẽ không bị lệ thuộc vào các đồ dùng xung quanh như sách vở, đồ dùng hay cách vẽ của thầy cô giáo mà các em có tư duy sáng tạo ra tìm cách vẽ cho riêng mình. Tôi nhận thấy các em có cảm hứng với môn vẽ tranh hơn trước và đặc biệt có rất nhiều em tiến bộ trong cách vẽ, cách nghĩ không chép trong sách ra nữa. 17 Vì sao lại vậy? Bởi các em đã được tiếp cận với phương pháp mới này mà tôi đã thực hiện trong các giờ lên lớp. Và kết quả thật đáng khả quan khi các em đã vận dụng kiến thức và sự hiểu biết trong giờ thực hành. Tôi thiết nghĩ trong quá trình giảng dạy người giáo viên cần tạo được hứng thú cho học sinh trong giờ dạy bằng nhiều cách. Người thầy phải thật sự yêu nghề và tâm huyết trong qua trình giảng dạy nói chung và truyền thêm tình yêu nghệ thuật cho học sinh. Phải không ngừng tự học, tự bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm của mình đặc biệt là kỹ năng sử dụng giáo án điện tử thì kết quả dạy- học mới được nâng lên. Taọ hứng thú cho học sinh trong tiết học bằng cách tạo tâm thế chủ động cho học sinh ngay ở hoạt động vào bài bằng cách sử dụng những hình ảnh, những đoạn nhạc có hình ảnh liên quan đến bài học. Giáo viên chú ý tạo hứng thú bằng cách đặt những câu hỏi có tính gợi mở thông tin, kích thích trí tò mò và tư duy sáng tạo của học sinh. Ngoài ra giáo viên chú ý cách phát huy tính tích cực của học sinh bằng cách lồng ghép trò chơi trong giờ học thực hành để tập cho học sinh “học mà vui, vui mà học” để từ đó giúp các em phát tư duy trừu tượng, trí tưởng tượng, khả năng sáng tạo thông qua việc tái tạo nội dung, hình ảnh trong bài vẽ của mình. Thực hiện tốt những điều này sẽ giúp các em bộc lộ mình một cách thoải mái, giờ học không gò bó, nặng nề như trước. - Kiến nghị: Để cho việc dạy và học môn Mĩ thuật được tốt hơn, tôi mong các cấp lănh đạo quan tâm hơn nữa đến việc giảng dạy bộ môn này, và tôi có một số kiến nghị sau: + Nhà trường cần có phòng học chức năng với cơ sở vật chất đầy đủ. + Phòng giáo dục vào đào tạo quan tâm tới phương pháp mới trong các buổi sinh hoạt nhóm trong trao đổi của giáo viên bộ môn mỹ thuật. 18 + Nhà trường có động viên tác động đến Phụ huynh cần quan tâm đến con em mình nhiều hơn đến việc học Mĩ thuật của các em. + Cần có thêm phương tiện giảng dạy trực quan để các em có điều kiện tham khảo. Trên đây là một số kinh nghiệm cụ thể cho một phân môn vẽ tranh mà tôi đúc kết trong năm học, và kết quả đạt được chỉ là bước đầu. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội đồng xét duyệt sáng kiến kinh nghiệm các cấp và đồng nghiệp để giải pháp ‘‘Một số giải pháp giúp học sinh học tốt môn mĩ thuật khi vận dụng phương pháp dạy học mới của đan mạch’’ được hoàn thiện hơn, đáp ứng được yêu cầu của ngành và chất lượng đào tạo trong nhà trường tiểu học. XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Minh Dân, ngày 20 tháng 3 năm 2017 ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... nghiệm của bản thân tôi viết nên, không sao chép nội dung của người ........................................................................... khác. ........................................................................... NGƯỜI VIẾT ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... Phạm Khắc Toàn 19 TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Tài liệu tham khảo - Chương trình học lớp 1 - Chương trình học lớp 2 - Chương trình học lớp 3 - Chương trình học lớp 4 - Chương trình học lớp 5 - Sách giáo viên từ khối 1 - Sách giáo viên từ khối 2 - Sách giáo viên từ khối 3 - Sách giáo viên từ khối 4 - Sách giáo viên từ khối 5 - Sách giáo viên từ khối 1 - Sách giáo viên từ khối 2 - Sách giáo viên từ khối 3 - Sách giáo viên từ khối 4 - Sách giáo viên từ khối 5 - Tài liệu đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học. - Tài liệu dạy học Mĩ thuật dành cho giáo viên tiểu học. - Vở tập vẽ từ khối 1 - Vở tập vẽ từ khối 2 - Vở tập vẽ từ khối 3 - Vở tập vẽ từ khối 4 - Vở tập vẽ từ khối5 http://thanmy.quynhphu.edu.vn/news/388/814/sang-kien-kinh-- 24 nghiem---tao-hung-thu-hs-trong-gio-ve-trang-de-tai.aspx http://thhathuong.thainguyen.edu.vn/tin-tuc-su-kien/thuc-hien-day-hocmo-hinh-truong-hoc-moi-vnen-c2040-96998.aspx 20