Tài liệu Mobile marketing - cả thế giới trong tầm tay bạn

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN  Tiểu luận Đề tài: MOBILE MARKETING – CẢ THẾ GIỚI TRONG TẦM TAY BẠN Giáo viên: Võ Thị Ngọc Trinh NHÓM 2 – Lớp K11405B TP Hồ Chí Minh 4/2013 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................1 I. Tổng quan về Mobile Marketing .......................................................................2 1. Khái niệm Marketing và Mobile Marketing.....................................................2 a. Marketing là gì?.............................................................................................2 b. Mobile marketing ..........................................................................................3 2. Tại sao quảng cáo bằng mobile marketing mang lại hiệu quả? .......................3 3. Các công cụ ứng dụng cho Mobike Marketing ................................................4 a. Tin nhắn văn bản ( SMS) ..............................................................................4 b. Quảng cáo qua MMS .....................................................................................5 c. Giao thức ứng dụng mạng không dây (WAP)...............................................6 d. Kết nối không dây (Bluetooth) ......................................................................6 e. Quảng cáo qua hồng ngoại. ...........................................................................7 f. Quảng cáo trong game cho thiết bị di động. .................................................7 4. Những yêu cầu của việc thực hiện Mobile Marketing .....................................7 a. Phải có định hướng và có kế hoạch cụ thể ....................................................7 b. Có dữ liệu khách hàng ...................................................................................8 c. Có các bên tham gia ......................................................................................8 d. Có sự sáng tạo về mặt nội dung ..................................................................10 e. Yêu cầu về mặt kỹ thuật ..............................................................................10 f. Hiểu rõ về khung pháp lý ............................................................................11 5. So sánh với các các loại hình quảng cáo khác. ..............................................11 a. Là công cụ truyền tải thông tin đến khách hàng mục tiêu hiệu quả............11 b. Tiết kiệm chi phí, thời gian .........................................................................12 c. Xây dựng, củng cố mối quan hệ lâu dài với khách hàng ............................12 d. Mở ra thị trường tiềm năng rộng lớn...........................................................13 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B e. Đánh giá hiệu quả chiến lược Marketing của doanh nghiệp .......................13 II. Bài học thế giới và thực trạng ứng dụng tại Việt Nam ....................................16 1. Nhận thức và thái độ của người tiêu dùng Việt Nam đối với Mobile Marketing .............................................................................................................16 2. Tình hình ứng dụng mobile marketing ở Việt Nam .......................................17 3. Ứng dụng mobile marketing tại một số lĩnh vực cụ thể .................................20 a. Lĩnh vực viễn thông di động .......................................................................20 b. Lĩnh vực tài chính, ngân hàng .....................................................................21 c. Lĩnh vực tiêu dùng ......................................................................................21 d. Lĩnh vực giải trí ...........................................................................................22 4. Bài học rút ra về ứng dụng mobile marketing ở Việt Nam ............................22 3 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B MOBILE MARKETING – CẢ THẾ GIỚI TRONG TẦM TAY BẠN LỜI MỞ ĐẦU Hiện nay, trên thế giới có ba loại màn hình đang trở nên quan trọng đối với người tiêu dùng đó là tivi, máy tính cá nhân và thiết bị di động. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ trong lĩnh vực truyền thông di động như điện thoại thông minh, công nghệ 3G và sắp tới sẽ là công nghệ 4G…khiến cho màn hình thứ ba ( màn hình di động) ngày càng chiếm ưu thế so với tivi và máy tính cá nhân. Người tiêu dùng có xu hướng truy cập internet bằng điện thoại di động nhiều hơn là bàng máy tính. Theo dự báo của Juniper Research, số người sử dụng di động lướt web sẽ gia tăng từ 1,2 tỷ người năm 2010 lên hơn 2,4 tỷ trong năm 2014. Chính vì vậy, mobile marketing đang ngày càng quan trọng và mở ra nhiều triển vọng đối với hoạt động marketing của các doanh nghiệp. Tại Việt Nam, mobile marketing đã phát triển từ một vài năm trở lại đây nhưng mới chỉ dừng lại ở việc là công cụ truyền tải thông điệp quảng cáo đơn thuần mà chưa nhìn nhận và tận dụng được những điểm khác biệt đem lại hiệu quả vô cùng to lớn của mobile marketing. Trước sự phát triển của mobile marketing trên toàn thế giới, việc nghiên cứu một cách đầy đủ và toàn vẹn bức tranh về mobile marketing có ý nghĩa quan tọng đối với các doanh nghiệp hiện nay. Chính vì vậy, chúng em quyết định chọn đề tài : “MOBILE MARKETING – CẢ THẾ GIỚI TRONG TẦM TAY BẠN” để giúp mình cũng như các bạn hiểu rõ hơn về Mobile Marketing, vai trò vượt trội của nó trong các chiến dịch marketing hiện nay, qua đó đem lại cái nhìn cặn kẽ về tình hình ứng dụng Mobile Marketing của các doanh nghiệp Việt Nam. 1 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B Bài tiểu luận sẽ gồm 2 phần chính: Phần I: Tổng quan về Mobile Marketing. Phần II: Bài học thế giới và thực trạng ứng dụng tại Viêt Nam. I. Tổ ng quan về Mobile Marketing 1. Khái niệm Marketing và Mobile Marketing a. Marketing là gì? Marketing luôn chiếm một vai trò quan tọng đối với sự thành bại trong kinh doanh của hầu hết các doanh nghiệp. hiện nay, Đã có khoảng hơn 2000 cách định nghĩa khác nhau về marketing. Dưới đây là một số định nghĩa tiêu biểu:  Marketing là một sản phẩm tốt được bán ở những nơi thuận tiện cho đúng người cần mau với mức giá hợp lý. (Adcoketal)  Marketing là những hoạt động hứng tới khách hang nhằm thỏa mãn những nhu cầu và mong muốn của họ thong qua quá trình trao đỏi tương tác. (Kotler)  Marketing là một nhiệm vụ trong cơ cấu tổ chức và là một tập hợp các tiến trình để tạo ra, trao đổi, truyền tải các giá tị đén khách hang, và nhằm quản lý quan hệ khách hàng bằng những cách khác nhau để mang về lợi ích cho tổ chức và hội đồng cổ đông. (American Marketing Association – hiệp hội marketing Mỹ 2008). Các định nghĩa marketing mặc dù được xây dựng từ những góc độ, khía cạnh, mục đích và phạm vi nghiên cứu khác nhau nhưng nhìn chung đều cho rằng marketing hiện nay là việc nghiên cứu, tìm hiểu nhu càu khách hàng, từ đó thiết kế và tạo ra sản phẩm như thế nào để thỏa mãn nhu cầu đó, cung cấp thông tin và thu hút khách hàng mua sản phẩm. 2 Trường ĐH Kinh Tế - Luật b. Tiểu luận Marketing K11405B Mobile marketing Mobile marketing hiện không còn là khái niệm mới của nền kinh tế thế giới. tại Việt Nam, thị trường mobile marketing mới được biết đen một vài năm trở lại đây song hứa hẹn sự phát triển mnahj mẽ bởi những lợi ích mà dịch vụ này mang lại. Ra đời tại Mỹ năm 2004, đến nay mobile marketing đã được các doanh nghiệp Việt Nam biết đến và sử dụng ngày càng rộng rãi. Vậy mobile marketing là gì? Mobile marketing ( tiếp thị bằng di động ) là việc sử dụng các phương tiện di động như một kênh giao tiếp và truyền thông giữa thương hiệu và người tiêu dùng. Thị trường Mobile marketing đang phát triển nhanh chóng nhờ những tiến bộ công nghệ (đặc biệt là 3G). Mọi người thường hay di chuyển, nên số lượng người dùng di động ngày càng tăng. Các công cụ của tiếp thị di động bao gồm: SMS, MMS, WAP, WEB, Location-based, Bluetooth, APP, GAME,.. Ngày nay, mỗi người đều có 1 ID duy nhất, đó chính là số mobile. Dịch vụ SMS bùng nổ tại Việt Nam từ 2002. Mạng truyền số liệu di đông tốc độ cao (mạng di động 3G) đã được triển khai trên toàn quốc từ 2010. Khách hàng đã dùng mobile để truy cập Internet, đọc tin, chat, email,... Chi phí cho các dịch vụ đã giảm rất thấp. Đây chính là thời kỳ của dịch vụ Di động bùng nổ, là cơ hội để mobile marketing phát triển. 2. Tại sao quảng cáo bằng mobile marketing mang lại hiệu quả? Đầu tiên, đó là việc tiếp cận khách hàng dễ dàng: - Số mobile chính là ID của mỗi người, giúp tạo nguồn khách hàng dễ dàng, căn cứ vào số mobile có thể biết được nhiều thôg tin liên quan đến khách hàng. 3 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B - Điện thoại di động ở khắp mọi nơi và luôn trong tầm tay đến 80% thời gian mỗi ngày. Nên marketing qua phương tiện này sẽ giúp đưa thông tin sản phẩm lan truyền rộng rãi và được cập nhật nhanh chóng. - Là thứ đầu tiên bạn xem khi thức dậy và cũng là cái cuối cùng trước khi đi ngủ, là một vật rất gần gũi với con người, nên nếu dùng nó làm phương tiện quảng cáo sẽ dễ được tiếp nhận. - Xác suất 90% sẽ không xóa tin nhắn trước khi đọc. 70% sms được lưu lại. Vì vậy, nếu có phương pháp marketing phù hợp, đúng đắn sẽ đưa thông tin đến được với khách hàng quan tâm, từ đó tăng doanh thu. - Trở thành thiết bị không thể thiếu, mobile ngày càng có nhiều tính năng hơn nhờ sự phát triển của công nghệ ( không chỉ nghe, gọi, nhắn tin..mà nhiều tiện ích khác như thanh toán dịch vụ, kết nối iternet,các mạng xã hội ,tìm kiếm tin tức…). Chính vì vậy mà điện thoại đã trở thành một thiết bị đa năng, ngày càng được sử dụng rộng rãi và việc marketing qua điện thoại cũng tiện lợi hơn. - Có thể lây lan với tốc độ rất nhanh. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể thu hút thêm khách hàng mới mà không tốn bất cứ một khoản chi phí phụ thêm nào. => Chính vì vậy mà hiệu quả đem lại từ mobile marketing sẽ rất lớn:     Tăng mức độ nhận biết nhãn hiệu đối với khách hàng. Tạo ra CSDL khách hàng tiềm năng và khách hàng cũ. Tăng sự trung thành của khách hàng đối với nhãn hiệu. Tỷ lệ chốt sale cao, giúp tăng doanh số bán hàng. 3. Các công cụ ứng dụng cho Mobike Marketing a. Tin nhắn văn bản ( SMS)  Đây là hình thức đơn giản và phổ biến nhất, nội dung thông điệp quảng cáo xuất hiện dưới dạng ký tự và được gửi tới các thuê bao di động thông qua các tin nhắn ngắn (SMS). Công ty sử dụng SMS để gửi cho khách hàng thông tin về các sản phẩm mới, chương trình khuyến mại mới, hay một lời chúc mừng sinh nhật,… những nội dung này có thể phát triển ra rất nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào sự sáng tạo của công ty. Chỉ 4 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B tính riêng ở châu Âu, mỗi tháng có tới vài trăm triệu SMS quảng cáo được gửi đi bởi các nhà cung cấp dịch vụ.  Nội dung của những tin nhắn văn bản bao gồm các loại kí tự đơn giản, không kết hợp các hiệu ứng khác, không có dạng văn bản với nhiều dạng dữ liệu kí tự. Một vài điểm chính cần lưu ý khi thực hiện chương trình liên quan SMS  SMS là công cụ hữu hiệu để lấy database của khách hàng nhưng không được sử dụng ở khâu đầu tiên của chiến dịch vì nó sẽ biến thành spam.  Muốn lấy database của khách hàng hãy nhớ đến câu “Cho đi sẽ được nhận lại”, hãy đem lại cho người dùng một tiện ích thật sự giá trị với họ, nếu không thì thông điệp của bạn cũng bị liệt vào spam mà thôi. b. Quảng cáo qua MMS  Cùng với sự phát triển công nghệ trong lĩnh vực thông tin di động nhờ sự ra đời của các máy điện thoại di động thông minh, công nghệ 3G, GPRS.., thì những phương tiện ứng dụng trong Marketing nhờ dịch vụ tin nhắn đa phương tiện – MMS (Multi Messaging Service) không còn bị hạn chế nữa.  Quảng cáo qua MMS với khác biệt duy nhất là định dạng gửi tin nhắn hỗ trợ cả hình ảnh, âm thanh. Đương nhiên do dung lượng tệp tin lớn hơn SMS, marketing di động thông qua tin nhắn MMS cần được sự hỗ trợ bởi hạ tầng mạng của nhà cung cấp dịch vụ di động và cả thiết bị đầu cuối.  Âm thanh, hình ảnh, video kết hợp với sự tiện lợi, tức thì của tin nhắn văn bản, MMS giống nhờ SMS là một công cụ hiệu quả trong việc truyền tải thông tin tới khách hàng, mang tính tương tác cao, giúp gia tăng sự nhận biết nhãn hiệu và duy trì lòng trung thành của khách hàng. Hơn thế nữa, chính sự phong phú, sinh động trong thông điệp truyền tải sẽ thu hút được sự chú ý của khách hàng nhiều hơn.  Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng MMS rất thấp, bởi những ván đề vầ khản năng tương thích về cấu hình giữa các điện thoại di động khác nhau. 5 Trường ĐH Kinh Tế - Luật c. Tiểu luận Marketing K11405B Giao thức ứng dụng mạng không dây (WAP)  Giao thức ứng dụng mạng không dây – WAP (Wireless Access Protocol) là giao thức cho phép người sử dụng điện thoại di động truy cập Internet và tiếp cận với các thông tin và dịch vụ trên các mobile web bằng điện thoại di động của mình.  WAP hoạt động tương tự như Internet, và hiện này rất nhiều ứng dụng có trên Internet cũng đã được xây dựng trên WAP. Tuy nhiên chức năng duyệt web của điện thoại di động chậm hơn, và bộ nhớ cũng ít hơn các máy tính cá nhân, màn hình nhỏ hơn nên WAP cũng được thiết kế sao cho có thể tối đa hóa được những gì thể hiện trên các ứng dụng Internet trong điều kiện có giới hạn của điện thoại di động.  Trên WAP, khách hàng có thể đọc email, tin tức giải trí, xem phim, nghe nhạc, tải nhạc chuông, hình nền, chơi games…Theo các nghiên cứu của Nielsen – một trong những công ty nghiên cứu thị trường hàng đầu, ở Mỹ hiện có 63 triệu người sử dụng web di động. Với số liệu thống kê nhƣ vậy, ngày càng có nhiều các doanh nghiệp từ quy mô nhỏ đến lớn đang cân nhắc quảng cáo trên web di động sẽ là một phần trong chiến dịch Marketing của họ. d. Kết nối không dây (Bluetooth)  Kết nối không dây (Bluetooth) đƣợc hiểu một cách đơn giản là công nghệ truyền tải dữ liệu không dây, bước đầu phát triển để thay thế các loại cáp kết nối các thiết bị di động hay cố định.  Bluetooth Maketing là quá trình chuyển tải nội dung quảng cáo qua công nghệ Bluetooth không dây đến các khách hàng tiềm năng. Hệ thống Bluetooth thường đƣợc tích hợp trên những áp phích quảng cáo ngoài trời, biển hiệu và cửa sổ của các cửa hàng, địa điểm công cộng. Sóng Bluetooth sẽ quét trong bán kính 100m và gửi những thông điệp, nội dung cần truyền tải nhờ tin nhắn, hình ảnh, games, clip TVC quảng cáo, các chương trình khuyến mãi… đến chiếc di động của khách hàng.  Quá trình truyền tải phải có sự chấp nhận của người nhận với tốc độ cao hơn và sử dụng công nghệ vô tuyến nên hoàn toàn miễn phí trong phạm vi hẹp. 6 Trường ĐH Kinh Tế - Luật e. Tiểu luận Marketing K11405B Quảng cáo qua hồng ngoại. Đây là hình thức marketing di động cũ nhất và hạn chế nhất bởi kết nối hồng ngoại có phạm vi hiệu quả rất thấp (chỉ từ 10cm – 100cm). “Marketing hồng ngoại” được một số công ty ở châu Âu sử dụng vào cuối thập kỷ 90. f. Quảng cáo trong game cho thiết bị di động. Thông điệp quảng cáo được “nhúng” trực tiếp vào nội dung game hoặc ở hình thức banner tài trợ. Cùng với sự “lên đời” của các thiết bị di động, game cho di động đang ngày càng được đầu tư nhiều hơn và đương nhiên, thông điệp quảng cáo qua mobile game sẽ ngày càng phổ biến. Ngoài ra còn có một số công cụ khác như di động định vị LBS, mã vạch 2D,…, tuy nhiên các công cụ này chưa được sử dụng rộng rãi như các công cụ kể trên. 4. a. Những yêu cầu của việc thực hiện Mobile Marketing Phải có định hướng và có kế hoạch cụ thể Giống như bất kỳ việc thực hiện một chiến dịch marketing nào, yêu cầu đầu tiên đặt ra với những người thực hiện là phải xác định rõ mục tiêu của chiến dịch, xác định phân khúc người tiêu dùng nào là mục tiêu, cân nhắc cách thức, phương tiện cũng như nội dung cần truyền tải. Đây là những bước đầu tiên để việc lập kế hoạch marketing không đi chệch hướng. Dựa trên những nghiên cứu về thị trường, trong bản kế hoạch của mình, doanh nghiệp cần phải nêu cụ thể những phân tích về thị trường, quá trình thực hiện cũng như nguồn ngân sách dự kiến, nhân lực được sử dụng trong chiến dịch Mobile marketing là thích hợp? Thực hiện chiến dịch chỉ bằng kênh điện thoại di động hay kết hợp Mobile marketing với các hình thức marketing khác? Đây là những điểm doanh nghiệp phải làm rõ trong bản kế hoạch của mình. Bằng việc định hướng và lập kế hoạch cụ thể khi tiến hành mobie marketing, doanh nghiệp sẽ có thể thực hiện chiến dịch một cách bài bản, thu được những kết quả mong đợi. 7 Trường ĐH Kinh Tế - Luật b. Tiểu luận Marketing K11405B Có dữ liệu khách hàng Trong bất kì một hình thức marketing nào, việc truyền tải thông tin đến đúng khách hàng mục tiêu rất quan trọng. Và khi đó đòi hỏi những người làm marketing phải có cơ sở dữ liệu, thông tin về khách hàng. Trong mobile marketing cũng vậy, đặc biệt với SMS Marketing, để có thể truyền tải thông tin một cách hiệu quả nhất, thì yêu cầu đặt ra là có được cơ sở dữ liệu chi tiết thông tin về khách hàng. Các thông tin ở đây không chỉ đơn thuần là số điện thoại di động của khách hàng nà còn bao gồm các thông tin cơ bản khác như giới tính, độ tuổi, mức thu nhập, nghề nghiệp, nơi ở, sở thích, mối quan tâm… các thông tin này để đảm bảo rằng người nhận được thông tin chính xác là khách hàng tiềm năng sử dụng dịch vụ, thuộc đối tượng có nhu cầu cao, có quan tâm đến sản phẩm, dịch vụ. Tránh những nhầm lẫn như: gửi quảng cáo sản phẩm dành cho nữ giới nhưng lại gửi nhầm đến đối tượng khách hàng nam giới, sản phẩm dành cho đối tượng trung niên lại gửi đến cho nhóm khách hàng thiếu niên… Tuỳ theo yêu cầu và đặc điểm của sản phẩm, dịch vụ mà yêu cầu về tính chi tiết trong cơ sở dữ liệu khách hàng có thể khác nhau. Tuy nhiên, thông tin càng chi tiết, cụ thể, lượng khách hàng được chọn lọc càng kỹ càng thì hiệu quả của các chiến dịch Mobile marketing càng cao, tiết kiệm được nguồn lực, phát huy được ưu thế tiếp cận khách hàng trực tiếp, gần gũi nhất của hình thức marketing này. Tuy nhiên, trong việc thu thập dữ liệu cho khách hàng các doanh nghiệp cần phải lưu ý vấn đề riêng tư và tính bảo mật. c. Có các bên tham gia Để thực hiện được một chiến dịch Marketing đòi hỏi phải có sự tham gia của các đơn vị sau:  Nhà cung cấp dịch vụ nội dung CP-Content provider. Là các đơn vị kinh doanh các dịch vụ giá trị gia tăng qua mạng di động, kinh doanh các tiện ích cho điện thoại, các hình thức download thông tin hiện nay như tải nhạc chuông, tải game, tải hình nền, nhắn tin để nhận được các thông tin hữu 8 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B ích khác… Hiện nay có khoảng gần 200 CP tại Việt Nam trong đó phải kể đến các công ty như VASC, BlueOcean, VTC, FPT…  Nhà cung cấp dịch vụ Mobile marketing Đây là các đơn vị cung cấp ứng dụng và công nghệ để thực hiện các chiến dịch Mobile marketing. Mặc dù marketing không phải là cung cấp nội dung, do vậy không đồng nghiã với việc làm Mobile marketing nhưng hầu hết các công ty cung cấp dịch vụ nội dung mạng di động CP đều kết hợp thêm nội dung Marketing vào trong lĩnh vực hoạt động của mình.  Các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ Đây là các doanh nghiệp có nhu cầu muốn truyền tải thông tin sản phẩm dịch vụ của mình tới người tiêu dung thông qua điện thoại di động. tuy nhiên, những doanh nghiệp này lại không có đủ điều kiện kỹ thuật để có thể tự mình thực hiện nên phải thuê các nhà cung cấp dịch vụ marketing thay mình gửi các thông tin đó đến cho người tiêu dùng.  Người sử dụng thiết bị đầu cuối – Khách hàng Khách hàng chính là đối tượng của Mobile Marketing. Để một khách hàng có thể tham gia vào chiến dịch Mobile marketing thì khách hàng đó phải thoã mãn 2 yêu cầu: có điện thoại di động và điện thoại di động phải có cấu hình và chức năng phù hợp như phải truy cập được vào internet, hiển thị được tin nhắn MMS, được tích hợp Bluetooth, LBS…trong trường hợp các chiến dịch marketing có sử dụng các phương tiện đó.  Các nhà cung cấp dịch vụ kết nối viễn thông – Telco( Telephone companies) Đây là các nhà cung cấp dịch vụ kết nối viễn thông, cụ thể là điện thoại di động. ở Việt Nam hiện nay có 7 Telco chính là Vinaphone, Mobiphone, Viettel, EVN Telecom, Sfone, Beeline, Vietnamobile. 9 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B Doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ có nhu cầu thực hiện một chiến dịch Mobile marketing sẽ thuê 1 nhà cung cấp dịch vụ marketing thực hiện các yêu cầu của mình. Các nhà cung cấp dịch vụ marketing phải thông qua các Telco bằng cách sử dụng các đầu số được thuê từ các công ty này để gửi các gói thông tin đó tới khách hàng. d. Có sự sáng tạo về mặt nội dung Ngày nay, người dùng rất dễ quay lưng với những tin nhắn quảng cáo không mang lại giá trị cho họ. Do vậy, yêu cầu đặt ra đối với những người làm Mobile marketing đó là phải thiết kế nội dung thích hợp, sáng tạo sao cho hấp dẫn và thu hút khách hàng bằng những thông tin hữu ích, mang lại giá trị cho họ. Thiết kế nội dung thông điệp rất quan trọng bởi những thông điệp đó gắn liền với hình ảnh của doanh nghiệp. Một thông điệp nhàm chán,không hữu ích sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến hình ảnh của doanh nghiệp đó trong mắt khách hàng. e. Yêu cầu về mặt kỹ thuật Yếu tố kỹ thuật là yếu tố cần thiết luôn đi kèm với bất kỳ một chiến dịch Mobile marketing nào. Với một chiến dịch SMS marketing, thông tin cần phải được gửi, truyền tải đến số lượng lớn khách hàng, do đó cần có một hệ thống kỹ thuật hỗ trợ những người làm marketing để có thể gửi một số lượng thông tin với nội dung giống nhau trong khoảng thời gian ngắn. Với chiến dịch Marketing có sử dụng WAP để người tiêu dùng có thể tiếp cận thông tin từ website của mình, các doanh nghiệp cần phải thiết kế mobile we dành riêng cho điện thoại di động. Còn trong các chiến dịch Bluetooth marketing hay trong chiến dịch di động định vị LBS cần phải có các thiết bị phát sóng hay hệ thống định vị toàn cầu GPS để hỗ thợ trong việc truyền thông tin đến khách hàng. 10 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B Tuy nhiên, hiện nay đa số các doanh nghiệp không có đủ điều kiện kỹ thuật để có thể tự mình thực hiện mà phải thuế các đơn vị cung cấp ứng dụng di động – là các đơn vị cung cấp ứng dụng và công nghệ để thực hiện một chiến dịch marketing, thực hiện hình thức marketing này. f. Hiểu rõ về khung pháp lý Mỗi quốc gia đều có những quy định chặt chẽ về điều chỉnh hoạt động marketing – một trong những hoạt động chính của doanh nghiệp và Mobile Marketing cũng không phải là ngoại lệ. Tuy nhiên, những quy định đó nhiều khi không thống nhất với nhau. Vì vậy, doanh nghiệp cần nắm bắt những quy định pháp luật để xây dựng cho mình chiến lược marketing hợp lý, tránh tình trạng gặp rắc rối do thiếu hiểu biết về pháp luật. 5. a. So sánh với các các loại hình quảng cáo khác Là công cụ truyền tải thông tin đến khách hàng mục tiêu hiệu quả. Khi một tin nhắn được gửi đi, những thông tin đó trong cùng một lúc sẽ được gửi trực tiếp đến cho khách hàng một cách nhanh chóng. Điện thoại di động vốn là một công cụ cho phép doanh nghiệp có thể tiếp cận khách hàng ở mọi lúc, mọi nơi. Do vậy, những chương trình khuyến mãi, thông tin về sản phẩm/dịch vụ…cần sự chú ý ngay của khách hàng, hoặc đối với những khách hàng quá bận rộn không có thời gian đọc email quảng cáo, xem chương trình TV thì Mobile Marketing sẽ là một công cụ rất hiệu quả trong việc chuyển thông tin nhanh chóng, trực tiếp đến họ. Không những vậy, Mobile marketing tỏ ra hiệu quả bởi mức độ tiếp cận khách hàng và khả năng lưu lại trong trí nhớ khách hàng cao hơn so với các hình thức Marketing khác. Bảng 1: Tính hiệu quả của tin nhắn văn bản so với các phương tiện truyền thông khác Phương tiện Mức độ tiếp cận Chi phí Truyền hình Truyền thanh Internet [Banner] Email Cao nhất Trung bình Cao Cao Rất cao Trung bình Trung bình Rất thấp Khả năng duy trì Tốt Kém Đang giảm sút Rất thấp 11 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Truyền thông in ấn Điện thoại Fax Các dạng thư tín SMS Tiểu luận Marketing K11405B Thấp Cao Cao Trung bình Thấp Cao Độ tiếp cận cao Cao Trung bình Cao Trung bình Trung bình Thấp Trung bình Khả năng duy trì cao Có được điều đó bởi hầu hết người sử dụng đều đọc tin nhắn khi chúng được gửi đến cho dù đó là những tin nhắn quảng cáo hay spam. Một khi đó là những thông điệp hữu ích đối với họ thì những tin nhắn này có thể được lưu lại trong máy hoặc gửi cho người thân, bạn bè… – những khách hàng tiềm năng khác. b. Tiết kiệm chi phí, thời gian Mỗi tin nhắn chỉ giới hạn tối đa trong 160 ký tự, do đó thông tin mà tin nhắn gửi đến khách hàng chỉ mang tính chất thông báo vắn tắt, gợi mở chứ không phải là một thông điệp quảng cáo hoàn chỉnh như gửi qua thư tín hoặc thư điện tử. Mỗi một tin nhắn được gửi đi cùng một lúc sẽ được chuyển tới cho nhiều đối tượng khách hàng tiềm năng. Như vậy, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được nguồn lực và chi phí, thời gian khi thiết kế, khởi tạo nội dung tin nhắn. Mặc khác so với các hình thức marketing truyền thống, thậm chí là marketing internet, quảng cáo qua điện thoại di đọng còn giúp các doanh nghiệp tiết kiệm các khoản chi phí như thiết kế, in ấn, tổ chức…. có khả năng tạo ra nmột chiến dịch xúc tiến có hiệu quả chỉ trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, thông qua những khách hàng trung thành, một chiến dịch Marketing lan tỏa cho phép doanh nghiệp có thể tiếp cận đến một lượng khách hàng tiềm năng rộng lớn mà không tốn thêm một chi phí nào. Chính lợi ích này sẽ đóng vai trò góp phần mở ra khuynh hướng mới cho những doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc những cá nhân có thể thực hiện việc quảng cáo với chi phí không quá lớn, tiết kiệm được thời gian và nguồn lực. c. Xây dựng, củng cố mối quan hệ lâu dài với khách hàng Khi những thông tin hữu ích, kịp thời về các hoạt động khuyến mãi, quà tặng, sản phẩm mới giúp khách hàng có cơ hội tiêu dùng tốt, từ đó sẽ làm gia tăng sự trung thành của khách hàng với sản phẩm, dịch vụ. Ví dụ, nếu khách hàng vào một cửa hàng bán lẻ và mua thứ gì đó, họ có thể ngay lập tức nhắn tin số hóa đơn tới công 12 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B ty và thu thập điểm số khách hàng trung thành từ phía nhà bán lẻ. Hay với chiến dịch khuyến khích những lần mua sắm tiếp theo của khách hàng (ví dụ chiến dịch quảng cáo mua 10 được tặng 1), các khách hàng có thể đơn giản chỉ việc nhắn tin và công ty sẽ ghi lại số lần mua sắm của họ. Như vậy, các chương trình chăm sóc khách hàng thường xuyên, bài bản và chuyên nghiệp sẽ không chỉ làm tăng thêm mức độ hài lòng và thiện chí của người tiêu dùng với công ty và sản phẩm của công ty mà qua đó còn làm gia tăng sự trung thành của họ đối với công ty và sản phẩm. d. Mở ra thị trường tiềm năng rộng lớn Ngày nay, đối với người dùng trên toàn thế giới, điện thoại di động đã trở thành công cụ giao tiếp không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của họ. Theo số liệu của trang web Mobithinking, tính đến cuối năm 2010, có khoảng 5,3 tỉ thuê bao di động tương đương với 77% dân số trên thế giới, tăng lên đáng kể sơ với con số 4,6 tỉ thuê bao di động được ước tính vào cuối năm 2009. Ở Việt Nam, theo tổng cục thống kê, tính đến cuối tháng 3/2011, tổng số thuê bao di động đã đạt khoảng 174,1 triệu, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2010. Có thể nói, thị trường tiềm năng cho Mobile Marketing là rất lớn. Hơn nữa, Mobile Marketing vẫn còn là một hình thức mới mẻ, người dùng vẫn sẵn sàng đón nhận hình thức quảng cáo này. Một nghiên cứu của Neielsen đã chỉ ra rằng hơn một nửa (51%) người dùng di động khi nhìn thấy một quảng cáo di động đã phản hồi bằng cách gửi tin nhắn SMS, nhấp chuột vào đó, hoặc gọi đến tổng đài thông qua số điện thoại cho trước. 14 % chủ thuê bao di động nói rằng họ sẵn lòng nhận những tin nhắn quảng cáo miễn là những tin nhắn này có nội dung thuộc mối quan tâm của họ. Như vậy, tận dụng lợi thế của một thị trƣờng rộng lớn, Mobile Marketing giúp cho doanh nghiệp tiếp cận với một số lượng lớn lượng khách hàng tiềm năng, điều mà không phải hình thức Marketing nào cũng làm được. e. Đánh giá hiệu quả chiến lược Marketing của doanh nghiệp Tính tương tác của Mobile Marekting có thể tạo ra luồng thông tin hai chiều giữa khách hàng và doanh nghiệp. Song song với việc thực hiện các chiến dịch Marketing của mình, doanh nghiệp có thể theo dõi sự tham gia của từng khách hàng nhận theo thời gian, địa điểm. Trên cơ sở đó, căn cứ vào mức độ phản hồi, 13 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B mức độ tham gia vào các chương trình của khách hàng, doanh nghiệp có thể đánh giá được thành công của chiến dịch Marketing là bao nhiêu. Qua đó, doanh nghiệp có thể so sánh hiệu quả giữa các chiến dịch Mobile Marketing và kịp thời điều chỉnh chiến lược Marketing của mình. Trên đây cũng là những ưu điểm nổi bật của Mobile Marketing so với các hình thức quảng cáo khác. Tuy nhiên, Mobile Marketing cũng có một vài nhược điểm cần được khắc phục. Đó là:  Cấu hình khác nhau của mỗi chiếc điện thoại. Điện thoại di động không có bất kỳ 1 tiêu chuẩn cụ thể nào về kích cỡ, hình dáng so với máy tính và máy tính xách tay, do vậy kích thước màn hình sẽ không theo một kích cỡ nhất định nào cả. không những vậy mà hầu hết các mẫu điện thoại đều có hệ điều hành, trình duyệt khác nhau. Do đó những người làm marketing phải tìm cách làm sao tối ưu quảng cáo và các trang web quảng cáo của họ để chúng có thể tương thích với điện thoại di động của khách hàng.  Bất tiện trong việc sử dụng mobile web Hiện nay không phải điện thoại nào cũng có màn hình lớn, chuột hoặc bàn phím QWERTY- kiểu trình báy bàn phím phổ biến nhất trên các bàn phím máy vi tính. Điều này khiến cho người sử dụng gặp khó khăn trong việc chuyển tiếp từ trang web di động này trên các trang web di động khác. Vì vậy mà họ có thể cảm thấy không thích thú để xem chi tiết thông tin trên các trang web đó.  Vấn đề tin nhắn rác Mobie marketing muốn thực hiện trước hết cần có sự cho phép của người tiêu dùng. Điều đó thể hiện bằng việc khách hàng choi phép doanh nghiệp gửi tin nhắn tới máy của họ (Opt – in), điều này không phải khách hàng nào cũng chấp nhận. Mặc khác, khi ché độ blutooth được bật trên máy người sử dụng điện thoại, các tin nhắn quảng cáo có thể sẽ được gửi đén người nhận mà không cần sự cho 14 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B phép của họ. Do vậy đôi khi những tin nhắn này sẽ bịu coi như những tin nhắn rác, gây sợ khó chịu cho khách hàng. Những ngời làm marketing cần dựa trên cơ sở dữ liệu thu được từ mối quan tâm của khách hàng để gửi tin nhắn với nội dung thích hợp với họ. Nếu không những tin nhắn này sẽ mặc định được khách hàng coi là tin nhắn rác, không những tạo ra sự khó chịu cho họ mà còn làm xấu hình ảnh doanh nghiệp trong mắt khách hàng.  Đòi hỏi kỹ thuật, cơ sở hai tầng công nghệ cao Yêu cầu cơ sở hạ tầng công nghệ cao là khó khăn không thể phủ nhận khi tiếp cận với mobie marketing. Không phải cơ cở hạ tầng công nghệ của csnaof cũng đáp ứng được điều kiện phát triển của mobile marketing đó là yêu cầu hệ thống mạng thông tin di động, trạm phát song LSB, 3G… Mặc khác không phải chiếc điện thoại nào cũng được tích hợp GPRS, 3G…có cấu hình phù hợp để có thể nhận dược MMS hoặc có thể vào những web di động được, được tích hợp hệ thống định vị toàn cầu… Tóm lại: Mobile marketing là một kênh truyền thông mới trong đó sử dụng điện thoại di động và các phương tiện không dây khác để tương tác với khách hàng trong những hoạt động marketing như quảng cáo sản phẩm dịch vụ, xây dựng hình ảnh thưng hiệu, chăm sóc khách hàng, nghiên cứu thị trường…Mobike marketing đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp tring hoạt đông kinh doanh nói chung như là công cụ để thu thập cơ sở dữ liệu cần thiết về khách hàng, công cụ truyền tin đến khách hàng mục tiêu, xây dựng, củng cố mối quan hệ lâu dài với khách hàng, mở ra thị trường tiềm năng rộng lớn… Để áp dụng marketing vào thực tiến, yêu cầu đặt ra với những người làm marketing đó là phải có định hướng và có kế hoạch cụ thể, có dữ liệu khách hàng, có sự tham gia của các bên như nàh cung cấp dịch vụ viễn thông, dịch vụ mobile marketing, khách hàng, doanh ngiệp, có sự sang tạo về mặt nội dung để thu hút khách hàng. 15 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B II. Bài họ c thế giớ i và thự c trạ ng ứ ng dụ ng tạ i Việ t Nam Mobile marketing hiện không còn là “khái niệm mới” của nền kinh tế thế giới. Tại Việt Nam, thị trường mobile marketing mới thực sự được biết đến từ vài năm trở lại đây song hứa hẹn sự phát triển mạnh mẽ bởi những lợi ích mà dịch vụ này mang lại. 1. Nhận thức và thái độ của người tiêu dùng Việt Nam đối với Mobile Marketing Mobile Marketing – một hình thức tiếp thị mới mà không mới, được đánh giá là có nhiều tiềm năng trong việc quảng bá hình ảnh và sản phẩm tới khách hàng, nhưng đến nay các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa thực sự mặn mà với hình thức marketing qua điện thoại di động. Nghe đến cụm từ Mobile Marketing, ai cũng có thể cảm nhận sự quen thuộc nhưng có bao nhiêu % trong số đó thực sự hiểu sâu về nó? Hiện tại hình thức tiếp thị qua di động ở Việt Nam chủ yếu vẫn ở dạng quảng cáo qua tin nhắn (SMS Marketing), nếu không muốn nói rằng nhận thức của người Việt Nam về SMS Marketing còn tệ hại hơn nhiều, phần đa là mọi người nghĩ đó là những trò lừa gạt, spam bằng tin nhắn rác… nó đem lại ác cảm cho người dùng, cho các marketer khi nhắc đến SMS Marketing. Việc triển khai Mobile marketing ở Việt Nam mới chỉ dừng lại ở mức độ gửi tin nhắn thông báo (quảng bá) về sản phẩm, dịch vụ mới hay thông tin về chương trình khuyến mãi, giảm giá của nhà cung cấp vô hình chung đã tạo ấn tượng với khách hàng rằng: Mobile Marketing có nghĩa là chỉ gửi tin nhắn thông báo và quảng cáo về dịch vụ, Mobile marketing đồng nghĩa với SMS marketing (1 trong những công cụ của Mobile marketing mà thôi). Bên cạnh đó, trong các cuộc khảo sát điều tra nhỏ về thái độ người tiêu dùng Việt Nam với Mobile marketing khi được hỏi “hình thức thông tin hoặc quảng cáo về sản phẩm, dịch vụ được ưa thích hiện nay’ thì chỉ có 29% lựa chọn quảng cáo qua điện thoại di động. Các hình thức quảng cáo qua truyền hình, các phương tiện in ấn nhìn chung vẫn được người tiêu dùng ưa thích hơn so với Mobile marketing. Cũng theo kết quả điều tra, có 52,73% trong số những người được hỏi, nói rằng họ có quan tâm đến những thông tin/ quảng cáo sản phẩm/ dịch vụ qua điện thoại di 16 Trường ĐH Kinh Tế - Luật Tiểu luận Marketing K11405B động, 47,27% còn lại cho biết lý do họ không quan tâm vì họ thấy “ đó là những thông tin có nội dung lừa gạt”. Nhìn chung người tiêu dùng Việt Nam hiện nay vẫn còn có những phản ứng không tích cực với Mobile marketing. Nguyên nhân của việc này bắt đầu từ việc các doanh nghiệp có một số điện thoại di động thu nhập được, gửi hàng loạt tin nhắn cho khách hàng mà không phân đoạn thị trường, không căn cứ theo lứa tuổi, nội dung…. Và việc gửi các thông tin không liên quan, thậm chí lừa đảo cho người tiêu dùng này đã tạo ra phản ứng tự vệ của người tiêu dùng khi các chương trình Mobile marketing được triển khai. Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt Nam còn gặp khó khăn bởi xu hướng này sớm bị lạm dụng, biến tướng. cụ thể là việc lợi dụng tin nhắn qua điện thoại để quảng cáo dịch vụ mê tín dị đoan, trò chơi trực tuyến không bổ ích. Việc này dẫn đến sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước, quy định tin nhắn quảng cáo phải theo mẫu, khiến cho nhiều doanh nghiệp ngại thủ tục đăng kí để qunagr cáo như vậy. hơn thế, những quản cáo biến tướng ra đời sớm đã tạo tâm lý e ngại của người nhận, cứ thấy có tin nhắn quảng cáo là muốn xoá bỏ, không đọc, không quan tâm. Do đó, muốn quảng cáo qua điện thoại do động phát triển không thể thiếu sự quản lý, định hướng của nhà nước. Bản thân các doanh nghiệp cũng cần có kế hoạch quảng bá sản phẩm, dịch vụ nghiêm túc và dài hơi để khai thác lợi thế này. 2. Tình hình ứng dụng mobile marketing ở Việt Nam Là thị trường di động chính trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là mảnh đất hứa hẹn nhiều màu mỡ với các hoạt động quảng cáo trên di động với số thuê bao hơn 165 triệu, tỷ lệ thâm nhập 183%. Trong số hơn 30 triệu người dùng internet, chiếm hơn 34% dân số, có tới 87% sử dụng internet thông qua di động, tăng gấp đôi so với tỷ lệ của năm 2011 (41% ). Do đó, một thông điệp quảng cáo qua di động có thể lan toả với tốc độ rất nhanh. Vì thế, thị trường mobile marketing tại Việt Nam được đánh giá là “Miền đất hứa hẹn nhiều màu mỡ với các hoạt động của quảng cáo trên di động”. Nhu cầu sử dụng thiết bị tăng, marketing truyền thống yếu dần sẽ là điều kiện tốt cho mobie marketing phát triển.Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, Trưởng phòng kinh doanh trung tâm dịch vụ giá trị gia tăng của VinaPhone, trong bối cảnh kinh tế khó 17