Tài liệu Mở rộng cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh láng hạ

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐỖ XUÂN HÒA MỞ RỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH LÁNG HẠ LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội – 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐỖ XUÂN HÒA MỞ RỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH LÁNG HẠ Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG TÀI Hà Nội - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: luận văn với đề tài “Mở rộng cho vay Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Láng Hạ” là công trình nghiên cứu khoa học, độc lập của riêng tôi. Các số liệu trong luận văn đƣợc sử dụng trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Kết quả nghiên cứu đƣợc trình bày trong luận văn này chƣa từng đƣợc công bố tại bất kỳ công trình nào khác. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Hà Nội , ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn LỜI CẢM ƠN Trƣớc tiên, tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn tới Ban giám hiệu trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, đến quý thầy cô trong Khoa Tài chính - Ngân hàng, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này. Đặc biệt tôi xin đƣợc bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn Trọng Tài đã hƣớng dẫn tận tình, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo Ngân hàng, lãnh đạo các phòng ban, các anh chị cán bộ công nhân viên, các khách hàng tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ đã nhiệt tình giúp đỡ trong quá trình hoàn thành luận văn. Cuối cùng, tôi cũng xin cảm ơn chân thành tới gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã tận tình hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu. Xin trân trọng cảm ơn ! Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................................i DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................ii DANH MỤC BIỂU ĐỒ .......................................................................................... iii LỜI NÓI ĐẦU ...........................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MỞ RỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI..........................................................................................................5 1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu................................................................ 5 1.2 Tổng quan về hoạt động cho vay DNNVV của NHTM ........................ 8 1.2.1 Khái quát chung về DNNVV .......................................................... 8 1.2.2 Cho vay DNNVV của NHTM ....................................................... 13 1.3. Mở rộng cho vay DNNVV của NHTM .............................................. 21 1.3.1. Sự cần thiết phải mở rộng cho vay DNNVV ............................... 21 1.3.2 Các chỉ tiêu đánh giá sự mở rộng cho vay DNNVV của NHTM . 24 1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc mở rộng cho vay đối với các DNVVN ở NHTM ................................................................................... 29 1.4 Kinh nghiệm mở rộng cho vay DNNVV của các NHTM .................... 34 1.4.1. Kinh nghiệm từ một số NHTM .................................................... 34 1.4.2. Bài học đối với Agribank Chi nhánh Láng Hạ ........................... 38 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 .......................................................................................39 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ......................40 2.1. Thiết kế nghiên cứu .............................................................................. 40 2.1.1. Xác định vấn đề nghiên cứu ........................................................ 40 2.1.2. Tìm hiểu và nghiên cứu cơ sở lý luận ......................................... 40 2.1.3. Xây dựng đề cương nghiên cứu .................................................. 41 2.1.4. Thu thập dữ liệu .......................................................................... 41 2.1.5. Phân tích dữ liệu ......................................................................... 42 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu...................................................................... 43 2.2.1. Phương pháp thống kê mô tả ...................................................... 43 2.2.2. Phương pháp phân tích và tổng hợp........................................... 43 2.2.3. Phương pháp so sánh .................................................................. 44 2.2.4. Phương pháp phỏng vấn chuyên gia .......................................... 45 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 .......................................................................................47 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG MỞ RỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH LÁNG HẠ ..................................................48 3.1. Khái quát chung về tổ chức và hoạt động của Agribank– Chi nhánh Láng Hạ. .......................................................................................................... 48 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ............................................. 48 3.1.2 Cơ cấu tổ chức của Agribank - Chi nhánh Láng Hạ ................... 50 3.1.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank – Chi nhánh Láng Hạ. ......................................................................................................... 53 3.2. Thực trạng mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank – Chi nhánh Láng Hạ từ năm 2013 đến năm 2015. ...................................................................... 57 3.2.1. Các văn bản pháp lý về cho vay DNNVV ................................... 57 3.2.2 Thực trạng mở rộng cho vay DNNVV.......................................... 59 3.3 Đánh giá chung về mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank – Chi nhánh Láng Hạ. .......................................................................................................... 67 3.3.1. Những kết quả đạt được .............................................................. 67 3.3.2. Những mặt còn tồn tại................................................................. 68 3.3.3 Nguyên nhân của những tồn tại ................................................... 69 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 .......................................................................................72 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG CHO VAY DNNVV TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH LÁNG HẠ................................................................................................73 4.1 Định hƣớng cho vay của Agribank Chi nhánh Láng Hạ ...................... 73 4.1.1 Định hướng phát triển các DNNVV. ............................................ 73 4.1.2 Định hướng cho vay DNNVV tại NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Láng Hạ. ......................................... 74 4.2 Các giải pháp để mở rộng cho vay DNNVV tại NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Láng Hạ. ................................... 76 4.2.1 Xây dựng kế hoạch phải phù hợp với năng lực cho vay. ............. 76 4.2.2 Đa dạng hóa các hình thức cho vay............................................. 76 4.2.3 Xây dựng các chính sách ưu đãi đối với DNNVV........................ 77 4.2.4 Cơ chế về tài sản đảm bảo nên nới lỏng hơn............................... 78 4.2.5 Đẩy mạnh Marketing NH để thu hút thêm nhiều KH. ................. 79 4.2.6 Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát trước, trong và sau khi cho vay. ........................................................................................................ 80 4.2.7 Nâng cao chất lượng nhân sự. ..................................................... 80 4.2.8 Không ngừng nâng cao hiện đại hoá thông tin NH. .................... 82 4.3 Một số kiến nghị nhằm mở rộng cho vay DNNVV .............................. 83 4.3.1. Kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước. .................................. 83 4.3.2 Kiến nghị với NH Nhà nước......................................................... 85 4.3.3 Kiến nghị với Agribank ................................................................ 85 KẾT LUẬN ..............................................................................................................87 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................89 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Viết đầy đủ Viết tắt 1 AGRIBANK Ngân hàng Nông nghiệp và Phát tsriển nông thôn Việt Nam 2 AGRIBANK CN Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam LÁNG HẠ – Chi nhánh Láng Hạ 3 CBTD Cán bộ tín dụng 4 CN Công nghiệp 5 DNCV Dƣ nợ cho vay 6 DNNVV DN nhỏ và vừa 7 DPRR Dự phòng rủi ro 8 KH Khách hàng 9 KHCN KH cá nhân 10 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 11 NH Ngân hàng 12 NHNN NH Nhà nƣớc 13 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 14 NL-TS Nông lâm - Thủy sản 15 TD Tín dụng 16 TMCP Thƣơng mại cổ phần 17 TMDV Thƣơng mại dịch vụ 18 TSĐB Tài sản đảm bảo i DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng Nội dung 1 Bảng 1.1 Tiêu chí xác định DNNVV ở Việt Nam 10 2 Bảng 1.2 Tiêu chuẩn DNNVV ở một số nƣớc và khu vực 11 3 Bảng 3.1 4 Bảng 3.2 Một số chỉ tiêu về dƣ nợ tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ 55 5 Bảng 3.3 Hoạt động Kinh doanh ngoại tệ và Thanh toán quốc tế 56 6 Bảng 3.4 Kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh 57 7 Bảng 3.5 8 Bảng 3.6 Doanh số cho vay Doanh nghiệp tại Chi nhánh Láng Hạ 60 9 Bảng 3.7 Một số chỉ tiêu về dƣ nợ DNVVN tại Chi nhánh Láng Hạ 61 10 Bảng 3.8 11 Bảng 3.9 12 Bảng 3.10 13 Bảng 3.11 Thu nhập từ hoạt động cho vay DNNVV Một số chỉ tiêu về huy động vốn tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ Số lƣợng khách hàng Doanh nghiệp vay vốn tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ Cơ cấu dƣ nợ theo thời gian tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ Cơ cấu dƣ nợ theo thành phần kinh tế tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ Thị phần cho vay DNNVV của các NHTM trên địa bàn Hà Nội ii Trang 54 59 63 64 66 66 DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT Biểu đồ 1 Biểu đồ 3.1 Cơ cấu tổ chức của Agribank Chi nhánh Láng Hạ 51 2 Biểu đồ 3.2 Dƣ nợ DNVVN tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ 62 3 Biểu đồ 3.3 4 Biểu đồ 3.4 Nội dung Cơ cấu dƣ nợ DNVVN theo thời gian qua các năm 2013-2015 Cơ cấu dƣ nợ DNVVN theo thành phần kinh tế tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ iii Trang 64 65 LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Những năm qua DNNVV ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của nền kinh tế. Với những ƣu điểm nhƣ tổ chức bộ máy gọn nhẹ, không đòi hỏi nhiều vốn đầu tƣ, dễ thích ứng với những biến động của thị trƣờng. Các DNNVV ngày càng phát triển và phù hợp với yêu cầu đổi mới. Đồng thời còn là nền tảng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Chính vì thế phát triển DNNVV là chiến lƣợc quan trọng và lâu dài của đất nƣớc. Ở nƣớc ta thì loại hình DNNVV chiếm đa số và hoạt động trên tất cả các lĩnh vực, ngành nghề kinh tế. Cùng với sự nhạy bén linh hoạt của mình các DNNVV đã vƣợt qua những khó khăn, thử thách và ngày càng khẳng định vai trò vị trí của mình trong nền kinh tế đó là góp phần thúc đẩy tốc độ tăng trƣởng kinh tế, giải quyết công ăn việc làm… Tuy nhiên, trong quá trình phát triển hiện nay, DNNVV còn gặp không ít khó khăn. Khó khăn lớn nhất hiện nay là thiếu vốn đầu tƣ SXKD, việc tiếp cận NH để vay vốn. Khảo sát PCI năm 2015 cho thấy: tỷ lệ các DNNVV có khoản vay từ NH là thấp hơn đáng kể so với các DN quy mô lớn. Trung bình, chỉ có 40% DN siêu nhỏ tiếp cận đƣợc nguồn vốn NH, trong khi đó, tỷ lệ này ở các DN nhỏ là 62%, DN vừa là 74% và DN lớn là 81% (Đình Phƣơng: DNNVV vẫn khốn khổ vì vốn vay. www.cafef.vn. Ngày 11/7/2016) Không chỉ các DNVVN muốn vay vốn NH để mở rộng SXKD mà các NHTM cũng muốn mở rộng TD để tăng thu nhập. Với số lƣợng lớn DNVVN nhƣ hiện nay, đây chính là thị trƣờng KH tiềm năng cho NH phát triển các sản phẩm phù hợp với nhu cầu của các DN. 1 Hiện nay, cùng với sự phát triển của nền kinh tế, hệ thống NH đang có những bƣớc chuyển mình mạnh mẽ với sự ra đời của nhiều NH mới và có sự tham gia của các NH nƣớc ngoài làm cho thị trƣờng ngành NH trở nên sôi động, cạnh tranh quyết liệt, từ đó cung ứng ra thị trƣờng nhiều sản phẩm dịch vụ phong phú, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của thị trƣờng. Trong những năm qua, Agribank Chi nhánh Láng Hạ đã chú trọng đáp ứng nhu cầu về dịch vụ NH cho các đối tƣợng KH trên địa bàn thông qua mở rộng mạng lƣới phòng giao dịch, tăng cƣờng huy động vốn để đáp ứng nhu cầu vay của KH. Tuy nhiên, hoạt động cho vay tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ còn nhiều hạn chế và bất cập, nhƣ: tập trung chủ yếu cho vay các tập đoàn, DN lớn, dƣ nợ cho vay còn thấp chƣa tƣơng xứng với nguồn vốn huy động, chất lƣợng TD chƣa cao, sản phẩm cho vay chƣa đa dạng…trong đó, một mảng đối tƣợng KH rất quan trọng trên địa bàn đó là các DNNVV thì chi nhánh lại chƣa chú trọng đúng mức. Xuất phát từ chính thực tiễn hoạt động kinh doanh tại nơi công tác, tôi đã chọn đề tài : “Mở rộng cho vay Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Láng Hạ” làm đề tài nghiên cứu với mong muốn sẽ đem lại những đóng góp tích cực tới hoạt động cho vay tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ trong thời gian tới. Đề tài đƣợc nghiên cứu nhằm trả lời các câu hỏi: 1. Bộ chỉ tiêu nào quan trọng nhất đối với việc mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ? 2. Mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ ảnh hƣởng bởi các nhân tố nào? Nhân tố nào có mức ảnh hƣởng lớn nhất. 3. Thực trạng mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ những năm qua nhƣ thế nào? Đâu là những kết quả đạt đƣợc, còn những mặt tồn tại nào cần khắc phục và đâu là nguyên nhân của những tồn tại này? 2 4. Những giải pháp nào để giúp mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ trong thời gian tới? Kết quả nghiên cứu của đề tài cũng sẽ cung cấp những cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp về việc mở rộng cho vay DNNVV, góp phần tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của phân khúc khách hàng. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1 Mục đích nghiên cứu đề tài Phân tích, đánh giá đúng thực trạng mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ trong thời gian 2012- 2015, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nhằm góp phần mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ thời gian tới. 2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về mở rộng cho vay DNNVV tại các NHTM. Phân tích, đánh giá thực trạng mở rộng cho vay DN nhỏ và vừa tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ trong thời gian vừa qua. Đề xuất các giải pháp nhằm mở rộng cho vay DNNVV của Agribank Chi nhánh Láng Hạ thời gian tới. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu. 3.1 Đối tượng nghiên cứu: Cho vay DNNVV của NHTM 3.2 Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: : Tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến mở rộng cho vay DNNVV của NHTM. Về không gian: chủ yếu tập trung phân tích thực trạng mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ Về thời gian: chủ yếu nghiên cứu giai đoạn 2013- 2015. 3 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Để phân tích, đánh giá sƣ̣ mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ, bài nghiên cứu thực hiện chủ yếu phƣơng pháp phân tích, thống kê mô tả, phân tích các chỉ tiêu báo cáo tài chính... từ đó đƣa ra các giải pháp tối ƣu nhất. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn kết cấu thành 4 chƣơng: Chương 1: Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận về mở rộng cho vay DNNVV của NHTM Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu Chương 3: Thực trạng mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank– Chi nhánh Láng Hạ. Chương 4: Giải pháp mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank – Chi nhánh Láng Hạ. 4 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MỞ RỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Vấn đề hoạt động tín dụng của NHTM nói chung, đặc biệt là việc cấp tín dụng của NHTM cho khối DNNVV luôn rất nhiều các đối tƣợng quan tâm và đã có nhiều bài viết, công trình khoa học ở các cấp khác nhau đã đƣợc nghiên cứu và công bố, để phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài lần này, tác giả đã tham khảo một số tài liệu, công trình có liên quan nhƣ sau: Trần Công Lý (2015) trong Luận văn Thạc sỹ “Giải pháp mở rộng cho vay DN nhỏ và vừa tại NH thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt – Chi nhánh Dung Quất” (Trƣờng đại học Tài chính – Marketing) đã tập trung vào nghiên cứu, hệ thống hóa các hoạt động tín dụng của NHTM và cho thấy vai trò của tín dụng NH đối với các DN nhỏ và vừa, tìm hiểu và phân tích thực trạng cho vay đối với DNNVV tại một số NHTMCP trên địa bàn và đánh giá thực trạng cho vay đối với DNNVV tại LPB – Chi nhánh Dung Quất trong giai đoạn 2010- 2014. Tác giả đã hệ thống hóa các nhân tố ảnh hƣởng đến quan hệ tín dụng giữa DNNVV với NHTMCP và rút ra những kết quả đạt đƣợc, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó để làm cơ sở đề xuất các giải pháp thích hợp để mở rộng cho vay đối với DNNVV. Võ Đức Toàn (2012) trong luận án Tiến sỹ kinh tế “TD đối với DNNVV của các NHTMCP trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”. (Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh) tác giả tập trung vào đánh giá chất lƣợng TD đối với DNNVV qua các chỉ tiêu đánh giá và có sử dụng đến cả phƣơng pháp khảo sát điều tra và thu thập ý kiến. Đề tài nghiên cứu ở phạm vi rộng , các 5 NHTM trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy đƣợc thực trạng phát triển số lƣợng DNNVV, cơ cấu nguồn vốn, những đóng góp của DN nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Nguyễn Thị Bắc (2013) trong Luận văn Thạc sỹ “Một số giải pháp mở rộng và nâng cao chất lượng TD đối với DN vừa và nhỏ tại NHTMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Ba Đình” (Học viện NH) tác giả đã đề cập một số lý luận cơ bản về mở rộng và nâng cao chất lƣợng TD của NHTM, đồng thời cũng xác định các chỉ tiêu đánh giá việc mở rộng và nâng cao chất lƣợng TD, các nhân tố tác động đến việc mở rộng và nâng cao chất lƣợng TD của NHTM, tác giả cũng tập trung đánh giá vấn đề mở rộng và nâng cao chất lƣợng cho vay các DNNVV của NHTMCP Công thƣơng Việt Nam trên địa bàn Quận Ba Đình TP. Hà Nội trong giai đoạn 2010-2012, từ đó đề xuất hệ thống giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao chất lƣợng TD với các DNNVV. Hoàng Thị Kim Oanh (2012) trong luận văn Thạc sỹ “Giải pháp mở rộng cho vay các DNNVV tại NHTMCP Vpbank Đà Nẵng” (ĐH Đà Nẵng) đã tập trung nghiên cứu về các nhân tố ảnh hƣởng đến quá trình hoạt động mở rộng cho vay DNNVV tại VPBank Đà Nẵng, đánh giá các ƣu nhƣợc điểm về hoạt động cho vay các DNNVV tại VPBank Đà Nẵng và những vấn đề còn tồn đọng qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển thị trƣờng về hoạt động cho vay của NH. Nguyễn Văn Lê trong luận án Tiến sỹ kinh tế: “Tăng trưởng TD Ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong điều kiện kinh tế vĩ mô bất ổn” (Học viện NH, 2014) đã tập trung nghiên cứu về việc tăng trƣởng TD NH đối với DNNVV từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy TD NH đối với DNNVV trong điều kiện nền kinh tế vĩ mô bất ổn. Tuy nhiên đề tài nghiên cứu ở tầm vĩ mô và tập trung chủ yếu vào việc tăng trƣởng TD (tăng về số lƣợng) chứ chƣa đi sâu vào chất lƣợng TD đối với DNNVV. 6 Nguyễn Trƣơng Thuần Mẫn (2012) trong luận văn Thạc sỹ: “Mở rộng cho vay DNNVV tại Chi nhánh NH Đầu Tư và Phát Triển Hải Vân” (ĐH Đà Nẵng) tác giả đã tập trung nghiên cứu đánh giá thực trạng mở rộng cho vay đối với DNNVV tại Chi nhánh và ở các NHTM khác, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy mở rộng hơn đối với DNNVV. Luận văn chỉ ra đƣợc những ƣu điểm và hạn chế tại Chi nhánh Hải Vân ảnh hƣởng đến quá trình mở rộng cho vay DNNVV. Bùi Mạnh Quang ,2015. “Nguồn vốn tín dụng cho các DNNVV trên địa bàn Hà Nội.” Thời báo ngân hàng. Tác giả đã phân tích về thực trạng việc tiếp cận nguồn vốn của các DNNVV trên địa bàn Hà Nội, thông qua việc phân tích thực trạng trên đồng thời cũng đề xuất định hƣớng cho DNNVV tiếp cận đƣợc vốn. Hoạt động tín dụng của NHTM có ý nghĩa rất lớn trong việc duy trì và phát triển NH. Tuy nhiên trong thực tiễn phát triển thì các NH thƣơng mại còn gặp khá nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm KH và mở rộng thị phần, Chính vì vậy đề tài về mở rộng cho vay luôn đƣợc các nhà kinh tế, nhà nghiên cứu chọn lựa để nghiên cứu phục vụ cho các mục đích khác nhau nhƣ phục vụ công trình khoa học, hoàn thiện hệ thống cho NH… Các nghiên cứu trên đều chỉ ra những thực trạng, những tồn tại, những nhân tố ảnh hƣởng đến mở rộng cho vay DNNVV và trên cơ sở lý luận kết hợp với thực tiễn phát sinh, các công trình nghiên cứu đều đã đóng góp đƣợc những giải pháp phù hợp với từng thực trạng cụ thể của từng NH trong những giai đoạn phát triển khác nhau. Hiện tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ chƣa có đề tài nào nghiên cứu về mở rộng cho vay DNNVV trong thời gian gần đây. Luận văn này sẽ góp phần mở rộng cho vay DNNVV tại Agribank Chi nhánh Láng Hạ qua các chỉ tiêu 7 định lƣợng rõ ràng. Từ đó, có cái nhìn tổng quát nhất về mở rộng cho vay DNNVV và đề xuất các giải pháp linh hoạt hơn tại Chi nhánh. Với các lý do trên, đề tài nghiên cứu của tác giả sẽ không trùng lặp với bất kỳ một công trình cùng cấp đã nghiên cứu trƣớc đó. 1.2 Tổng quan về hoạt động cho vay DNNVV của NHTM 1.2.1 Khái quát chung về DNNVV 1.2.1.1 Khái niệm  Doanh nghiệp Một cách chung nhất có thể hiểu DN là một tổ chức kinh tế đƣợc thành lập nhằm sản xuất, cung ứng sản phẩm hàng hóa hoặc dich vụ trên thị trƣờng. Tại Việt Nam, theo quy định tại Khoản 7 Điều 4 Luật DN 2014 thì "DN là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh." Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tƣ, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trƣờng nhằm mục đích sinh lợi. Từ khái niệm trên chúng ta thấy: trƣớc hết DN phải là chủ thể kinh tế độc lập, có hoặc không có tƣ cách pháp nhân, có tên gọi và hoạt động với danh nghĩa riêng, thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh trên thị trƣờng và chịu trách nhiệm độc lập về mọi hoạt động kinh doanh của mình. Thứ hai, tùy theo mục đích thành lập DN mà mỗi DN có mục đích hoạt động khác nhau nhƣng trừ một số ít các DN hoạt động trong lĩnh vực công ích còn mục đích của các DN là tối đa hóa lợi nhuận. Trong nền kinh tế thị trƣờng, có nhiều loại hình DN cùng tồn tại, phát triển và cạnh tranh lẫn nhau. Tuy nhiên, để thuận lợi cho việc quản lý, hỗ trợ các DN phát triển, ngƣời ta thƣờng dựa theo những tiêu thức khác nhau để phân loại các DN. 8  Doanh nghiệp nhỏ và vừa Khái niệm DNNVV mang tính chất tƣơng đối, nó thay đổi theo từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội và phụ thuộc vào trình độ phát triển của từng nƣớc. Ở Việt Nam, khái niệm DNNVV đƣợc quy định theo nghị định 56/2009/NĐ-CP: “DNNVV là cơ sở kinh doanh đã đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật, được chia thành ba cấp: siêu nhỏ, nhỏ, vừa theo quy mô tổng nguồn vốn (tổng nguồn vốn tương đương tổng tài sản được xác định trong bảng cân đối kế toán của DN) hoặc số lao động bình quân năm (trong đó tổng nguồn vốn là tiêu chí ưu tiên)”. Theo tiêu thức này DN bao gồm: DN lớn, DNNVV. Có nhiều quan điểm khác nhau về khái niệm DNNVV nhƣng khái niệm chung nhất về DNNVV có nội dung nhƣ sau: DNNVV là những cơ sở sản xuất, kinh doanh có tƣ cách pháp nhân kinh doanh vì mục đích lợi nhuận, có quy mô DN trong những giới hạn nhất định tính theo các tiêu thức vốn, lao động, doanh thu, giá trị gia tăng thu đƣợc trong từng thời kỳ theo quy định của từng quốc gia. DNNVV là những DN có quy mô nhỏ bé về mặt vốn, lao động hay doanh thu. DNNVV có thể chia thành ba loại cũng căn cứ vào quy mô đó là: DN vừa, DN nhỏ và DN siêu nhỏ. 1.2.1.2 Tiêu chí xác định DNNVV Khái niệm DNVVN mang tính tƣơng đối, có sự thay đổi theo từng giai đoạn phát triển kinh tế xã hội nhất định và phụ thuộc vào: (a) Trình độ phát triển kinh tế xã hội của từng nƣớc. Thƣờng thì những nƣớc có trình độ phát triển cao thì giới hạn qui định chỉ tiêu qui mô lớn hơn so với các nƣớc có trình độ phát triển thấp. (b) Các giới hạn tiêu chuẩn này còn đƣợc qui định trong những thời kỳ cụ thể và có sự thay đổi theo thời gian cho phù hợp với trình độ phát triển 9 kinh tế xã hội trong từng giai đoạn. Chẳng hạn Đài Loan trong vòng 30 năm qua đã có 6 lần thay đổi qui định giới hạn các tiêu chí phân loại DNVVN (c) Giới hạn độ lớn của DNVVN đƣợc qui định khác nhau theo những ngành nghề khác nhau. Thí dụ ở Nhật Bản thì các DN trong khu vực sản xuất đƣợc xem là nhỏ khi có số vốn dƣới 1 triệu USD và dƣới 300 lao động, còn đối với những DN trong khu vực thƣơng mại, dịch vụ đƣợc xem là nhỏ khi có số vốn dƣới 300.000 USD và dƣới 100 lao động. Trong khi ở Đài Loan, qui định trong ngành xây dựng nếu nhƣ DN có số vốn dƣới 1,4 triệu USD và dƣới 300 lao động đƣợc xem là DN nhỏ. Còn trong khu vực khai khoáng thì qui định nếu DN có số vốn dƣới 1,4 triệu USD và dƣói 500 lao động thì đƣợc liệt vào loại DN nhỏ. Trong khi trong khu vực thƣơng mại lại là dƣới 1,4 triệu USD và dƣới 50 lao động. (d) Trong từng thời kỳ các tiêu chí và tiêu chuẩn giới hạn lại có sự thay đổi cho phù hợp với đường lối, chính sách, chiến lược và khả năng hỗ trợ của mỗi quốc gia Việc quy định tiêu thức như thế nào là DN lớn, DNNVV là tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, xã hội của từng nước trong từng giai đoạn cụ thể (Xem Bảng 1.1 và Bảng 1.2). Thông thường những tiêu thức được lựa chọn là: Số lượng cán bộ công nhân viên bình quân, vốn đầu tư, tổng tài sản, doanh thu tiêu thụ. Riêng ở Việt Nam hiện nay thì căn cứ vào hai tiêu thức là số lao động làm việc bình quân và tổng nguồn vốn để phân loại DN thành siêu nhỏ, DN nhỏ và DN vừa. Việc phân loại theo tiêu thức này nhằm giúp cho Nhà nước có những chiến lược và những chính sách hợp lý nhằm hỗ trợ phát triển các DNNVV trong từng thời kỳ, từng giai đoạn phát triển kinh tế xã hội cụ thể, đặc biệt là trong lúc nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn như lạm phát, khủng hoảng,… 10