§å ¸n häc phÇn 3
1
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu..................................................................................................................... 4
Ch¬ng 1. Kh¸i qu¸t chung hÖ thèng ®iÒu khiÓn........................................................8
1.1 Tæng quan vÒ hÖ thèng ®iÒu khiÓn.......................................................................8
1.1.1 Kh¸i qu¸t chung..........................................................................................8
1.1.2 Ph©n lo¹i ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn................................................................11
1.2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC..........................................................................11
1.2.1 So s¸nh hÖ thèng ®iÒu khiÓn PLC víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn kh¸c.................11
1.2.2 Giíi thiÖu vÒ PLC......................................................................................13
1.2.3 Ph©n lo¹i PLC............................................................................................18
1.2.4 Bé ®iÒu khiÓn PLC S7-200.........................................................................19
1.3. HÖ thèng b¨ng t¶i..............................................................................................22
1.3.1 Vai trß.......................................................................................................22
1.3.2 Ph©n lo¹i b¨ng t¶i......................................................................................22
1.3.3 CÊu t¹o.......................................................................................................23
Ch¬ng 2. Kh¸i qu¸t chung vÒ mµn h×nh ®iÒu khiÓn................................................25
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ mµn h×nh ®iÒu khiÓn....................................................................25
2.1.1 Kh¸i qu¸t chung.........................................................................................25
2.1.2 Mµn h×nh TD200.......................................................................................25
2.2 Cµi ®Æt th«ng sè cho mµn h×nh TD200..............................................................27
2.2.1 PhÇn mÒm lËp tr×nh:....................................................................................27
2.2.2 C¸c bíc lËp tr×nh TD200:............................................................................27
Ch¬ng 3. TÝnh chän thiÕt bÞ hÖ thèng b¨ng t¶i ®Õm s¶n phÈm...............................33
3.1 §éng c¬ vµ hÖ thèng b¨ng t¶i............................................................................33
3.1.1 §éng c¬......................................................................................................33
3.1.2 Th«ng sè kü thuËt cña B¨ng t¶i...................................................................35
3.2 Bé ®iÒu khiÓn PLC S7-200, Mµn h×nh TD200....................................................37
3.2.1 Bé ®iÒu khiÓn PLC S7-200..........................................................................37
3.2.2 Mµn h×nh TD200........................................................................................41
3.3 C¶m biÕn............................................................................................................41
3.3.1 Kh¸i qu¸t chung vÒ c¶m biÕn.....................................................................41
3.3.2 C¸c yªu cÇu cña c¶m biÕn..........................................................................42
3.3.3 Ph©n lo¹i.....................................................................................................43
3.3.4 Th«ng sè cña c¶m biÕn trong hÖ thèng......................................................43
3.4 C¸c thiÕt bÞ kh¸c................................................................................................44
3.5 M« h×nh kÕt nèi hÖ thèng...................................................................................44
Ch¬ng 4. LËp tr×nh ®iÒu khiÓn hÖ thèng..................................................................46
§å ¸n häc phÇn 3
2
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
4.1 M« t¶ hÖ thèng...................................................................................................46
4.2 Tr×nh tù c¸c bíc lËp tr×nh...................................................................................47
4.2.1 ViÕt ch¬ng tr×nh.........................................................................................47
4.2.2 VËn hµnh hÖ thèng.....................................................................................52
4.2.3 Gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña ch¬ng tr×nh..........................................................53
KÕt luËn...................................................................................................................... 54
Tµi liÖu tham kh¶o.....................................................................................................55
§å ¸n häc phÇn 3
3
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
b¶ng liÖt kª h×nh vÏ vµ b¶ng
Ch¬ng 1. ........................................................................................................................ 8
H×nh 1.1 HÖ thèng ®iÒu khiÓn d©y truyÒn lªn mem nhµ m¸y bia.......................9
H×nh 1.2 D©y truyÒn s¶n xuÊt níc ngät.............................................................9
Hinh 1.3 S¬ ®å khèi hÖ thèng ®iÒu khiÓn........................................................10
H×nh 1.4 Ph©n biÖt PLC víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn kh¸c....................................12
H×nh 1.5 HÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC.........................................................13
H×nh 1.6 H×nh ¶nh vÒ bé PLC........................................................................15
H×nh 1.7 CÊu tróc cña mét PLC.......................................................................16
H×nh 1.8 CÊu t¹o b¨ng t¶i................................................................................23
H×nh 1.9 B¨ng t¶i dïng ®Ó vËn chuyÓn hµng vµo kho......................................24
H×nh 1.10 B¨ng t¶i lµm m¸t trong hÖ thèng s¶n xuÊt b¸nh quy xèp................24
Ch¬ng 2. ..................................................................................................................... 25
H×nh 2.1: Mµn h×nh TD200.............................................................................25
H×nh 2.2 CÊu t¹o mµn h×nh TD200..................................................................26
Ch¬ng 3. ..................................................................................................................... 33
H×nh 3.1 Mét sè ®éng c¬ sö dông trong hÖ thèng b¨ng t¶i..............................34
H×nh 3.2 HÖ thèng b¨ng t¶i trong phßng thÝ nghiÖm.......................................36
H×nh 3.3 M« h×nh hÖ thèng b¨ng t¶i................................................................36
H×nh 3.4 Bé PLC S7-200................................................................................37
H×nh 3.5 PLC S7-200 CPU 214......................................................................38
H×nh 3.6 Cæng truyÒn th«ng............................................................................39
H×nh 3.7 C¶m biÕn quang...............................................................................42
H×nh 3.8 KÕt nèi CPU vµ TD200....................................................................44
H×nh 3.9 KÕt nèi truyÒn th«ng S7-200 vµ TD200...........................................45
H×nh 3.10 C¸ch l¾p TD200 víi CPU vµ module EM235................................45
Ch¬ng 4. ..................................................................................................................... 46
H×nh 4.1 M« h×nh ®Õm s¶n phÈm dïng PLC S7-200.......................................46
§å ¸n häc phÇn 3
4
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
Ch¬ng 1. Kh¸i qu¸t chung hÖ thèng ®iÒu khiÓn.
1.1 Tæng quan vÒ hÖ thèng ®iÒu khiÓn.
1.1.1 Kh¸i qu¸t chung.
ViÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nh»m môc tiªu
t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, c¶i thiÖn chÊt lîng s¶n phÈm, ®é chÝnh x¸c cao, gi¸
thµnh h¹ ...
C¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®îc ®a vµo s¶n xuÊt trong c¸c xÝ nghiÖp, nhµ m¸y víi
®é tin cËy cao, ho¹t ®éng æn ®Þnh, Ýt h háng vµ gi¶m nh©n c«ng lao ®éng. §iÒu
nµy ®ßi hái hÖ thèng ®iÒu khiÓn cã kh¶ n¨ng xö lý, kiÓm so¸t ®îc c¸c sù cè vµ cã
thÓ tù kh¾c phôc ®îc sù cè, c¸c sai sãt khi vËn hµnh. Mét hÖ thèng nh trªn gäi lµ
hÖ thèng ®iÒu khiÓn.
Trong tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng cña con ngêi ë bÊt cø ®©u vµo mäi thêi ®iÓm nµo
®Òu liªn quan ®Õn kh¸i niÖm ®iÒu khiÓn. Nã lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c t¸c ®éng mang
tÝnh tæ chøc ®Ó nh»m ®¹t ®îc môc ®Ých mong muèn. Cã thÓ nãi ®iÒu khiÓn lµ
nh©n tè cuèi cïng quyÕt ®Þnh mäi thµnh b¹i cña c¸c ho¹t ®éng. Trong c«ng
nghiÖp, hÖ thèng ®iÒu khiÓn ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm, n¨ng
suÊt lao ®éng vµ chi phÝ s¶n xuÊt. Sau ®©y lµ mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c hÖ thèng s¶n
xuÊt dïng trong c«ng nghiÖp cña c¸c nhµ m¸y hiÖn nay.
§å ¸n häc phÇn 3
5
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
H×nh 1.1 HÖ thèng ®iÒu khiÓn d©y truyÒn lªn mem nhµ m¸y bia.
H×nh 1.2 D©y truyÒn s¶n xuÊt níc ngät.
Tù ®éng ho¸ lµ bíc ph¸t triÓn tiÕp theo sau c¬ khÝ ho¸ vµ ®iÖn khÝ ho¸. Tù
®éng ho¸ lµ qu¸ tr×nh sö dôngthiÕt bÞ dÓ thay thÕ chøc n¨ng kiÓm tra vµ ®iÒu
khiÓn cña con ngêi trong mét quy tr×nh s¶n xuÊt. HÖ thèng tù ®éng ho¸ b¾t ®Çu
6
§å ¸n häc phÇn 3
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
xuÊt hiÖn víi viÖc sö dông c¸c thiÕt bÞ ®o lêng kiÓm tra c¸c th«ng sè c«ng nghÖ
vµ chÊt lîng s¶n phÈm. C¸c hÖ th«ng nµy th«ng b¸o kh¸ chÝnh x¸c c¸c th«ng tin
vÒ tr¹ng th¸i cña thiÕt bÞ, c¸c th«ng sè cña quy tr×nh c«ng nghÖ v.v... C¸c th«ng
tin nµy tríc ®©y chØ cã nh÷ng ngêi dµy d¹n kinh nghiÖm míi chuÈn ®o¸n ®îc,
nhng còng chØ b¶o ®¶m ë møc ®é chÝnh x¸c t¬ng ®èi. C¸c th«ng tin qu¸ tr×nh
hoµn thiÖn quy tr×nh c«ng nghÖ.
HÖ thèng ®iÒu khiÓn côc bé c¸c chÕ ®é riªng biÖt cña quy tr×nh c«ng nghÖ lµ
bíc ph¸t triÓn tiÕp theo cña hÖ thèng tù ®éng hãa. §©y lµ sù kÕt hîp nhiÒu hÖ
thèng ®iÒu chØnh tù ®éng díi sù kiÓm so¸t ®iÒu hµnh cña mét thiÕt bÞ tÝnh to¸n vµ
®iÒu khiÓn ®Ó ®¶m b¶o tèi u mét chÕ ®é nµo ®ã cña qu¸ tr×nh c«ng nghÖ. TÊt c¶
c¸c hÖ thèng ®iÒu chØnh tù ®éng c¸c th«ng sè c«ng nghÖ còng nh c¸c hÖ thèng
®iÒu khiÓn côc bé ®Òu ®îc ®Æt díi sù gi¸m s¸t, ®iÒu hµnh chung cña mét trung
t©m tÝnh to¸n vµ ®iÒu khiÓn. Trung t©m nµy ®¶m b¶o cho quy tr×nh c«ng nghÖ
x¶y ra tèt nhÊt cña hÖ thèng ®o.
Trong mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn bao giê còng ®îc tao thµnh tõ c¸c khèi c¬ b¶n
sau:
Khèi xö lý
Khèi vµo
ChuyÓn ®æi tÝn
hiÖu ngâ vµo
Khèi ra (®èi tîng
®iÒu khiÓn)
TÝn hiÖu
vµo
Xö lý tÝn hiÖu
vµ ®iÒu khiÓn
KÕt qu¶
xö lý
TÝn hiÖu ra
®iÒu khiÓn t¸c
®éng c¬ cÊu
Hinh 1.3 S¬ ®å khèi hÖ thèng ®iÒu khiÓn.
- Khèi vµo: ChuyÓn ®æi c¸c tÝn hiÖu vËt lý thµnh c¸c tin hiÖu ®iÖn, c¸c tÝn bé
chuûªn ®æi thêng lµ nót Ên, contac, sensor, ... tuú theo bé chuyÓn ®æi mµ ta cã tÝn
hiÖu ®a vµo khèi xö lý cã d¹ng sè hay d¹ng liªn tôc.
- Khèi xö lý: NhËn tÝn hiÖu thùc hiÖn c¸c thao t¸c ®¶m b¶o qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
cña hÖ thèng. Tõ th«ng tin cña khèi vµo hÖ thèng ®iÒu khiÓn ph¶i t¹o ra ®îc
nh÷ng tÝn hiÖu cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ, hÖ thèng ®¸p øng yªu cÇu s¶n
xuÊt.
- Khèi ra: TÝn hiÖu ra lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña qu¸ tr×nh xö lý hÖ thèng ®iÒu
khiÓn. C¸c tÝn hiÖu nµy ®îc sö dông ®iÒu khiÓn c¸c c¬ cÊu, thiÕt bÞ ho¹t ®éng
theo yªu cÇu cña hÖ thèng, tÝn hiÖu ra cã thÓ ®îc håi tiÕp vÌ ngâ vµo ®Ó ®iÒu
khiÓn vµ æn ®Þnh hÖ thèng.
7
§å ¸n häc phÇn 3
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
1.1.2 Ph©n lo¹i ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn.
Ph¬ng ph¸p ®Ó h×nh thµnh c¸c t¸c ®éng ®iÒu khiÓn ®îc gäi lµ ph¬ng thøc
®iÒu khiÓn. Cã 3 ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn:
- §iÒu khiÓn theo ch¬ng tr×nh: Ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn theo ch¬ng tr×nh ®îc sö
dông khi c¸c t¸c ®éng ®iÒu khiÓn ®· ®îc h×nh thµnh tõ tríc theo mét ch¬ng tr×nh.
- §iÒu khiÓn bï nhiÔu: Ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn bï nhiÔu t¸c ®éng ®iÒu khiÓn ®îc h×nh thµnh khi cã nhiÔu t¸c ®éng lªn hÖ thèng.
- §iÒu khiÓn theo sai lÖch: Trong c«ng nghiÖp ph¬ng thøc ®iÒu khiÓn theo sai
lÖch ®îc sö dông réng r·i nhÊt.
1.2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC.
1.2.1 So s¸nh hÖ thèng ®iÒu khiÓn PLC víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn kh¸c.
Khi ®iÒu khiÓn b»ng PLC cã nhiÒu lîi thÕ h¬n so víi c¸c hÖ thèng kh¸c
kh«ng sö dông PLC. §iÒu ®ã thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
§iÒu khiÓn
Víi chøc n¨ng ®îc lu tr÷ b»ng
TiÕp xóc vËt lý
Bé nhí kh¶ lËp tr×nh
Quy tr×nh cøng
Quy tr×nh mÒm
Kh«ng thay ®æi
Liªn kÕt cøng
Thay ®æi ®îc
Liªn kÕt phÝc c¾m
R¬le, linh kiÖn ®iÖn tö, c¬-thuû khÝ,
m¹ch ®iÖn tö.
Kh¶ lËp tr×nh tù do
Ram-EEPROM
Bé nhí thay ®æi ®îc
Rom-EPROM
PLC xö lý 1bit, PLC xö lý tõ ng÷
§å ¸n häc phÇn 3
8
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
H×nh 1.4 Ph©n biÖt PLC víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn kh¸c.
Trong hÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC th× sÏ cã nh÷ng u ®iÓm sau:
- Thay ®æi ch¬ng tr×nh dÔ dµng, linh ®éng.
- Kh«ng gian l¾p ®Æt thiÕt bÞ nhá. Cã ®é tin cËy cao.
- Cã kh¶ n¨ng ®a tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn ë ngâ ra phï hîp.
- DÔ dµng thay ®æi ®èi víi cÊu h×nh trong t¬ng lai khi cã nhu cÇu më réng s¶n
xuÊt.
Sau ®©y lµ h×nh ¶nh tæng qu¸t vÒ hÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC.
§å ¸n häc phÇn 3
9
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
H×nh 1.5 HÖ thèng ®iÒu khiÓn dïng PLC.
1.2.2 Giíi thiÖu vÒ PLC.
a. Tæng quan vÒ PLC.
ThiÕt bÞ ®iÒu khiÓn lËp tr×nh ®Çu tiªn ®· ®îc nh÷ng nhµ thiÕt kÕ cho ra ®êi
n¨m 1968. Tuy nhiªn, hÖ thèng nµy cßn kh¸ ®¬n gi¶n vµ cång kÒnh, ngêi sö
dông gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc vËn dông vµ vËn hµnh hÖ thèng. V× vËy c¸c
nhµ thiÕt kÕ ®· tõng bíc c¶i thiÖn hÖ thèng ®¬n gi¶n, gän nhÑ, dÔ vËn hµnh, nhng
viÖc lËp ch¬ng tr×nh cho hÖ thèng gÆp khã kh¨n, do lóc nµy kh«ng cã c¸c thiÕt bÞ
lËp tr×nh ngo¹i vi hç trî cho c«ng viÖc lËp tr×nh.
§Ó ®¬n gi¶n hãa viÖc lËp tr×nh hÖ thèng ®iÒu khiÓn lËp tr×nh cÇm tay ®Çu tiªn
®îc ra ®êi vµo n¨m 1969. §iÒu nµy ®· t¹o nªn sù ph¸t triÓn thËt sù cho kü thuËt
®iÒu khiÓn lËp tr×nh. Trong giai ®o¹n nµy c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn lËp tr×nh
( PLC) chØ ®¬n gi¶n nh»m thay thÕ hÖ thèng relay vµ d©y nèi trong hÖ thèng ®iÒu
khiÓn cæ ®iÓn. Qu¸ tr×nh vËn hµnh, c¸c nhµ thiÕt kÕ ®· tõng bíc t¹o ra ®îc mét
tiªu chuÈn míi cho hÖ thèng, tiªu chuÈn ®ã lµ lËp tr×nh dïng gi¶n ®å h×nh thang,
kÝ hiÖu la LAD. Trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 1970, nh÷ng hÖ thèng PLC cã
thªm kh¶ n¨ng kh¸c, ®ã lµ sù hç trî bëi nh÷ng thuËt to¸n, vËn hµnh víi c¸c d÷
liÖu cËp nhËt. MÆt kh¸c do sù ph¸t triÓn cña mµn h×nh dïng cho m¸y tÝnh nªn
viÖc giao tiÕp gi÷a ngêi ®iÒu khiÓn ®Ó lËp tr×nh cho hÖ thèng cµng chë nªn thuËn
tiÖn h¬n.
Sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng phÇn cøng vµ phÇn mÒm tõ n¨m 1975 cho ®Õn nay
®· lµm cho hÖ thèng PLC ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n víi c¸c chøc n¨ng më réng:
HÖ thèng ngâ vµo/ ra cã thÓ t¨ng lªn ®Õn 8.000 cæng vµo/ ra, dung lîng bé nhí
ch¬ng tr×nh t¨ng lªn h¬n 128.000 tõ bé nhí. Ngoµi ra c¸c nhµ thiÕt kÕ cßn t¹o ra
kü thuËt kÕt nèi víi c¸c hÖ thèng PLC riªng lÎ thµnh mét hÖ thèng PLC chung,
t¨ng kh¶ n¨ng cña tõng hÖ thèng riªng lÎ. Tèc ®é xö lý tèt víi nh÷ng chøc n¨ng
phøc t¹p sè lîng cæng vµo/ ra lín.
Trong t¬ng lai hÖ thèng PLC kh«ng chØ giao tiÕp víi c¸c hÖ thèng kh¸c th«ng
qua CIM ( Computer Intergrated Manufacturing) ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c hÖ thèng:
R«b«t, Cad/ Cam … mµ c¸c nhµ thiÕt kÕ cßn x©y dùng c¸c lo¹i PLC víi c¸c chøc
n¨ng ®iÒu khiÓn th«ng minh gäi lµ c¸c siªu PLC.
b. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña PLC.
§å ¸n häc phÇn 3
10
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
* Kh¸i niÖm PLC.
PLC ®îc h×nh thµnh tõ nhãm c¸c kü s h·ng General Motors n¨m 1968. PLC
(Progammable Logic Controller) – Bé ®iÒu khiÓn logic kh¶ tr×nh. Lµ mét thiÕt
bÞ ®iÒu khiÓn logic lËp tr×nh ®îc. ThiÕt bÞ nµy cã c¸c ®Çu vµo logic sau qu¸ tr×nh
xö lý theo ch¬ng tr×nh bªn trong nã cho ®Çu ra lµ c¸c møc logic cã quan hÖ víi
c¸c ®Çu vµo th«ng qua ch¬ng tr×nh bªn trong cña thiÕt bÞ. PLC ®îc øng dông
réng r·i vµ trë nªn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong c¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i.
H×nh 1.6 H×nh ¶nh vÒ bé PLC.
Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cña PLC rÊt ®a d¹ng nã cã thÓ thay thÕ cho c¶ mét
m¶ng r¬le. H¬n thÕ n÷a PLC gièng nh mét m¸y tÝnh cã thÓ lËp tr×nh ®îc. PLC
lËp tr×nh dÔ dµng, ng«n ng÷ lËp tr×nh dÔ hiÓu, æn ®Þnh trong m«i trêng c«ng
nghiÖp, gi¸ c¶ c¹nh tranh.
* §Æc ®iÓm PLC.
PLC ®îc thùc sö dông trong nhiÒu lËp tr×nh øng dông kh¸c nhau vµ cã nh÷ng
lîi Ých nh:
11
§å ¸n häc phÇn 3
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
- PLC dÔ dµng thay ®æi ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn ®Ó thÝch øng mét yªu cÇu míi mµ
vÉn cã thÓ gi÷ nguyªn thiÕt kÕ phÇn cøng, ®Çu nèi d©y …
- PLC cã thÓ ®iÒu khiÓn nhiÒu chøc n¨ng kh¸c nhau tõ nh÷ng thao t¸c ®¬n gi¶n,
lÆp l¹i, liªn tôc ®Õn nh÷ng thao t¸c ®ßi hái chÝnh x¸c, phøc t¹p.
- PLC dÔ dµng hiÖu chØnh chÝnh x¸c c«ng viÖc ®iÒu khiÓn vµ xö lý nhanh chãng
c¸c lÖnh, tõ lÖnh logic ®¬n gi¶n ®Õn c¸c lÖnh ®Õm, ®Þnh thêi gian, ch¬ng tr×nh
con, …
- Giao tiÕp dÔ dµng víi c¸c thiÕt bÞ ngo¹i vi, c¸c module vµ c¸c thiÕt bÞ phô trî
kh¸c nh mµn h×nh hiÓn thÞ.
- Cã kh¶ n¨ng chèng nhiÔu trong c«ng nghiÖp.
- Ng«n ng÷ lËp tr×nh cho PLC ®· trë thµnh thiÕt bÞ chÝnh trong viÖc ®iÒu khiÓn
c¸c thiÕt bÞ c«ng nghiÖp.
c. CÊu tróc chung cña mét bé PLC.
Mét bé PLC cã cÊu tróc nh sau:
§Çu vµo
M«dun
§Çu ra
Vµo/ra
M«dun
nguån
CPU
ThiÕt bÞ
lËp tr×nh
M«dun
nhí
H×nh 1.7 CÊu tróc cña mét PLC.
Khi nghiªn cøu vÒ PLC th× ®iÒu ®Çu tiªn lµ sè lîng c¸c ®Çu vµo/ ra (I/O) ®èi
víi 1 PLC th× sè ®Çu vµo/ra cã thÓ lµ 6 hoÆc 8 hay nhiÒu h¬n n÷a. Sè lîng ®Çu
vµo/ ra cho biÕt møc ®é qu¶n lý ®îc nhiÒu thiÕt bÞ. VÊn ®Ò nµy ®Æc biÖt quan
träng khi øng dông PLC vµo mét d©y truyÒn s¶n xuÊt phøc t¹p cÇn gia c«ng
nhiÒu biÕn ®Çu vµo.
§å ¸n häc phÇn 3
12
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
C¸c biÕn ®Çu vµo ®îc ®ãng c¾t b»ng c¸c c«ng t¾c bËt t¾t th«ng thêng. C«ng
t¾c vÞ trÝ hay c¸c sensor logic ®Ó ®Æt c¸c gi¸ trÞ ®Çu vµo, c¸c ®Çu vµo nµy thêng
cã møc ®iÖn ¸p cao ®Ó t¨ng ®é chÝnh x¸c khi truyÒn ®i xa. Trong PLC cã 1 bé
chuyÓn møc ®iÖn ¸p vÒ møc chuÈn víi møc logic 1 lµ +5V vµ møc logic 0 lµ 0V.
Khi ®ã PLC sÏ quÐt c¸c ®Çu vµo ®Ó lÊy d÷ liÖu sau mét qu¸ tr×nh xö lý bªn trong
b»ng ch¬ng tr×nh phÇn mÒm, sau ®ã d÷ liÖu ®Çu ra d¹ng sè víi møc logic t¬ng
øng, qua m¹ch chuyÓn ®æi ®Ó cã møc ®iÖn ¸p ra phï hîp víi yªu cÇu ®iÒu khiÓn.
C¸c ®Çu ra ®îc nèi víi c¸c cuén hót ®ãng c¾t r¬le, ®éng c¬ m¸y s¶n xuÊt, …
Víi PLC th× bé ®iÒu khiÓn MCU (Micro Contronller Unit) lµ h¹t nh©n cña c¶ hÖ.
Bé vi ®iÒu khiÓn ®¶m nhiÖm tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc tõ thu nhËp d÷ liÖu ®Çu vµo, xö
lý c¸c d÷ liÖu ®ã vµ ®a ra ®Çu ra, PLC lµm viÖc nh mét m¸y tÝnh vµ qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng lµ hoµn toµn tù ®éng.
Ngoµi c¸c ®Çu vµo/ ra logic th× PLC cßn cã c¸c ®Çu vµo cÊp nguån, th«ng thêng nguån nu«i PLC lµ mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu qua bé xö lý t¹o ra ®iÖn ¸p 1
chiÒu phï hîp ®Ó nu«i bé vi ®iÒu khiÓn vµ c¸c m¹ch ®iÖn tö kh¸c.
d. øng dông vµ u nhîc ®iÓm cña PLC.
* øng dông PLC.
PLC ®îc sö dông kh¸ réng r·i trong c¸c ngµnh nh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc
phÈm, thiÕt bÞ y tÕ, «t«, …
- Ho¸ häc vµ dÇu khÝ: ®Þnh ¸p suÊt (dÇu), b¬m dÇu, ®iÒu khiÓn hÖ thèng èng dÉn,
…
- ChÕ t¹o m¸y vµ s¶n xuÊt: tù ®éng ho¸ trong chÕ t¹o m¸y, qu¸ tr×nh l¾p ®Æt m¸y,
…
- Thùc phÈm, rîu bia, thuèc l¸: ®Õm sè lîng, kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, c©n,
®ãng gãi, …
* u nhîc ®iÓm cña PLC.
- Thêi gian l¾p ®Æt c«ng tr×nh ng¾n.
- DÔ dµng thay ®æi mµ kh«ng g©y tæn thÊt ®Õn tµi chÝnh.
§å ¸n häc phÇn 3
13
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
- Cã thÓ dÔ dµng tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh.
- CÇn Ýt thêi gian huÊn luyÖn.
- DÔ dµng thay ®æi phÇn mÒn.
- Ph¹m vi øng dông réng r·i.
- DÔ b¶o tr×, xö lý sù cè dÔ vµ nhanh h¬n.
- ®é tin cËy cao, chuÈn ho¸ ®îc phÇn cøng ®iÒu khiÓn.
- ThÝch øng víi m«i trêng kh¾c nghiÖt.
Tuy nhiªn víi møc ®é qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn réng th× PLC l¹i kh«ng phï hîp
víi nh÷ng hÖ thèng nhá, ®¬n gi¶n v× khi ®ã sÏ kh«ng tËn dông ®îc kh¶ n¨ng lµm
viÖc cña thiÕt bÞ nµy.
1.2.3 Ph©n lo¹i PLC.
Cã hai c¸ch ph©n lo¹i PLC:
- Theo h·ng s¶n xuÊt: Siemen, Omron, Misubishi, Alenbratlay, …
- Theo version: Gåm cã.
PLC cña Siemen cã c¸c hä: PLC S7-200, PLC S7-300, PLC S7-400, Logo.
PLC cña Misubishi cã c¸c hä: Fx, Fxo, Fxon.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thùc phÈm, rîu bia, thuèc l¸, … th× rÊt phï hîp víi
viÖc sö dông PLC ®Ó ®Õm sè lîng s¶n phÈm, kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, …
ChÝnh v× vËy theo ®ª tµi ®îc giao em thÊy chän PLC S7-200 lµ hîp lý nhÊt, nh
vËy sÏ tËn dông ®îc kh¶ n¨ng lµm viÖc cña thiÕt bÞ mµ kh«ng bÞ l·ng phÝ.
1.2.4 Bé ®iÒu khiÓn PLC S7-200.
PLC S7-200 lµ bé ®iÒu khiÓn logic kh¶ tr×nh thuéc hä PLC cña Siemen.
a. C¸c tÝnh n¨ng cña PLC S7-200.
- HÖ thèng ®iÒu khiÓn kiÓu Module nhá gän cho c¸c øng dông trong ph¹m vi
hÑp.
- Cã nhiÒu lo¹i CPU.
- Cã nhiÒu Module më réng, cã thÓ më réng ®Õn 7 Module.
§å ¸n häc phÇn 3
14
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
- Bus nèi tÝch hîp trong Module ë mÆt sau.
- Cã thÓ nèi m¹ng víi cæng giao tiÕp RS 485 hay Proifibus.
- M¸y tÝnh trung t©m cã thÓ truy cËp ®Õn c¸c Module.
- Kh«ng qui ®Þnh r·nh c¾m.
- PhÇn mÒm ®iÒu khiÓn riªng.
- TÝch hîp CPU, I/ O nguån cung cÊp vµo 1 Module.
- Micro PLC víi nhiÒu chøc n¨ng tÝch hîp.
+ TÝch hîp CPU, I/ O nguån cung cÊp vµo 1 Module. Cã nhiÒu lo¹i CPU: CPU
212, CPU 214, CPU 215, CPU 216,
+ C¸c Module më réng EM.
- Module ngâ vµo Digital: 24V DC, 120/230V AC.
- Module ngâ ra Digital: 24V DC, ng¾t ®iÖn tõ.
- Module ngâ vµo Analog: ¸p, dßng , ®iÖn trë, cÆp nhiÖt.
- Module ngâ ra Analog: ¸p, dßng.
+ Module liªn l¹c xö lý ( CP) : Module CP 242-2 cã thÓ dïng ®Ó nèi S7-200 lµm
chñ Module giao tiÕp as . kÕt qu¶ lµ cã ®Õn 248 phÇn tö nhÞ ph©n ®îc ®iÒu khiÓn
b»ng 31 Module giao tiÕp as. Gia t¨ng ®¸ng kÓ sè ngâ vµo vµ ngâ ra cña S7200.
+ Phô kiÖn: Bus nèi d÷ liÖu.
C¸c ®Ìn b¸o trªn CPU: c¸c ®Ìn b¸o trªn mÆt PLC cho phÐp x¸c ®Þnh tr¹ng
th¸i hiÖn hµnh cña PLC:
- SF ( ®Ìn ®á): Khi s¸ng sÏ th«ng b¸o hÖ thèng PLC bÞ háng.
- RUN ( ®Ìn xanh): Khi s¸ng sÏ th«ng b¸o PLC ®ang lµm viÖc vµ thùc hiÖn ch¬ng tr×nh n¹p vµo m¸y.
- STOP ( ®Ìn vµng): Khi s¸ng sÏ th«ng b¸o PLC ®ang ë chÕ ®é dõng. Dõng ch¬ng tr×nh ®ang thùc hiÖn l¹i.
§å ¸n häc phÇn 3
15
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
- Ix.x ( ®Ìn xanh): Th«ng b¸o tr¹ng th¸i tøc thêi cña cæng vµo PLC. Ix.x
(x.x=0,0 - 1.5). §Ìn nµy th«ng b¸o tr¹ng th¸i cña tÝn hiÖu theo gi¸ trÞ logic cña
cæng.
- Qy.y ( ®Ìn xanh): Th«ng b¸o tr¹ng th¸i tøc thêi cña cæng ra PLC. Qy.y
(y.y=0,0 - 1.1). §Ìn nµy th«ng b¸o tr¹ng th¸i cña tÝn hiÖu theo gi¸ trÞ logic cña
cæng.
+ C«ng t¾c chän chÕ ®é lµm viÖc cña CPU.
C«ng t¾c nµy cã 3 vÞ trÝ: RUN - TERM – STOP: Cho phÐp x¸c lËp chÕ ®é
lµm viÖc cña PLC.
- RUN: Cho phÐp PLC vËn hµnh theo ch¬ng tr×nh trong bé nhí. Trong khi PLC
®ang ë RUN, nÕu cã sù cè hoÆc gÆp lÖnh STOP, PLC sÏ rêi khái lÖnh RUN vµ
chuyÓn sang chÕ ®é STOP.
- STOP: Cìng bøc CPU dõng ch¬ng tr×nh ®ang ch¹y vµ chuyÓn sang chÕ ®é
STOP, ë chÕ ®é STOP cho phÐp PLC hiÖu chØnh l¹i ch¬ng tr×nh hoÆc n¹p ch¬ng
tr×nh míi.
- TERM: Cho phÐp m¸y lËp tr×nh tù quyÕt ®Þnh chÕ ®é lµm viÖc cña CPU ë chÕ
®é RUN hoÆc chÕ ®é STOP.
c. C¸c vïng nhí, vïng d÷ liÖu, c¸c qui ®Þnh vÒ d÷ liÖu vµ c¸ch truy cËp ®Þa
chØ trªn PLC.
Bé nhí cña PLC cã tÝnh n¨ng ®éng cao, cã thÓ ®äc vµ ghi ®îc trong toµn
vïng, ngo¹i trõ c¸c bit nhí ®Æc biÖt cã ký hiÖu ( SM) chØ cã thÓ truy cËp ®Ó ®äc.
Bé nhí cã 1 tô nhí ®Ó gi÷ thÕ nu«i, duy tr× trong kho¶ng thêi gian mÊt ®iÖn. Bé
nhí cña PLC ®îc chia thµnh 4 vïng.
- Vïng ch¬ng tr×nh: Lµ vïng lu gi÷ c¸c lÖnh ch¬ng tr×nh. Vïng nµy thuéc kiÓu
kh«ng bÞ mÊt d÷ liÖu, ®äc/ ghi ®îc.
- Vïng tham sè: Lµ vïng lu gi÷ c¸c th«ng sè nh: Tõ kho¸, ®Þa chØ tr¹m còng nh
vïng nhí ch¬ng tr×nh vïng tham sè thuéc kiÓu ®äc/ ghi ®îc.
- Vïng d÷ liÖu: Dïng ®Ó cÊt c¸c d÷ liÖu cña ch¬ng tr×nh bao gåm c¸c kÕt qu¶
c¸c phÐp tÝnh, h»ng sè ®îc ®Þnh nghÜa trong ch¬ng tr×nh, bé ®Öm truyÒn th«ng,
mét phÇn cña vïng nhí nµy thuéc kiÓu non-volatile.
§å ¸n häc phÇn 3
16
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
- Vïng ®èi tîng: Timer, bé ®Õm, bé ®Õm tèc ®é cao vµ c¸c cæng vµo/ ra t¬ng tù
®îc ®Æt trong vïng nhí cuèi cïng. Vïng nµy kh«ng kiÓu non-volatile nhng ®äc/
ghi ®îc.
1.3. HÖ thèng b¨ng t¶i.
1.3.1 Vai trß.
Ngµy nay b¨ng t¶i ®· ®îc sö dông rÊt nhiÒu trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, n«ng
nghiÖp. B¨ng t¶i dïng ®Ó v©n chuyÓn c¸c vËt liÖu d¹ng h¹t, viªn, t¶ng, c¸c vËt
máng nhÑ ®Ó ®a tíi kh©u ®ãng gãi, chÕ biÕn hoÆc ®Ó sÊy kh« hoÆc lµ ph¼ng. Nã
®îc sö dông rÊt hu Ých trong ®Þa h×nh rÊt phøc t¹p nh: T¶i c¸t tõ díi lßng s«ng lªn
xe, chuyÓn than tõ thuyÒn lªn xe t¶i hay c¸c ®ia h×nh nhá trËt hÑp. Mµ ph¬ng tiÖn
v©n chuyÓn nh xe tai m¸y xóc m¸y cÈu hay con ngêi kh«ng thÓ thùc hiªn ®îc.
Nhê cã b¨ng t¶i mµ lîng nh©n c«ng cho c«ng viÖc nµy gi¶m rÊt nhiÒu ®ång thêi
n¨ng suÊt cña viÖc vËn chuyÓn nhê b¨ng t¶i nµy t¨ng rÊt nhiÒu lÇn so víi viÖc
thuª nh©n c«ng. Nhê cã b¨ng t¶i ma khèi lîng c«ng viÖc lín ®îc gi¶i quyÕt trong
thêi gian ng¾n ®em lai lîi hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt lín .
1.3.2 Ph©n lo¹i b¨ng t¶i.
- B¨ng t¶i dïng trong v©n chuyÓn nguyªn liÖu cã khèi lîng lín nh: C¸t, ®¸, than,
...
- B¨ng t¶i dïng trong c¸c d©y truyÒn c«ng nghiÖp nh : Nhµ m¸y bia, nhµ m¸y
b¸nh kÑo, dïng ®Ó v©n chuyÓn nguyªn nhiªn liÖu ®Õn l¬i chÕ biÕn hoÆc ®ãng gãi.
- B¨ng t¶i dïng trong nghµnh c«ng nghiÖp dÖt may, nghµnh c«ng nghiÖp nhÑ.
Dïng ®Ó dÉn v¶i qua c¸c thiÕt bÞ lµ, s¸y kh«, ..
17
§å ¸n häc phÇn 3
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
1.3.3 CÊu t¹o.
B¨ng t¶i lµ thiÕt bÞ vËn t¶i liªn tôc dïng ®Ó chuyªn trë hµng d¹ng h¹t, côc theo
ph¬ng ngang, theo mÆt ph¼ng nghiªng, theo ®êng gÊp khóc kÕt cÊu cña mét
b¨ng t¶i cè ®Þnh ®îc biÓu diÔn trªn h×nh vÏ.
6
5
7
8
1
9
H×nh 1.8 CÊu t¹o b¨ng t¶i.
B¨ng t¶i gåm 7 dïng chë hµng, khung lµm gi¸ ®ì 10, truyÒn ®éng kÐo b¨ng
t¶i nhê 2 trôc 5 (trôc thô ®éng ) vµ trôc 8 ( trôc chñ ®éng). Trôc chñ ®éng 8 g¸
chÆt trªn 2 gi¸ ®ì vµ nèi víi trôc ®éng c¬ truyÒn ®éng qua hép gi¶m tèc. T¹o gia
søc c¨ng ban ®Çu cña b¨ng t¶i nhê c¬ cÊu kÐo c¨ng nhê: §éng c¬ c¨ng, trïng
b¨ng t¶i hoÆc c¬ cÊu c¬ khÝ gåm: ®èi träng c¬ cÊu ®Þnh vÞ vµ dÉn híng. B¨ng t¶i
dÉn vËt liÖu tõ phÔu 6 ®Õn ®æ ë m¸ng 9.
VËt liÖu lµm b¨ng t¶i cã thÓ lµm b»ng nh÷ng vËt liÖu sau:
- Líi: ChÞu ®îc nhiÖt, Ýt bÞ ¨n mßn , Ýt chÞu ¶nh hëng cña m«i trêng, nhÑ nhµng,
bÒn.
- D¹ng th¶m: Bªn trong phÝa tiÕp xóc víi trôc truyÒn chuyÓn chiÕm 3/4 bÒ dÇy
b¨ng t¶i lµ vËt liÖu lµm b»ng líp nØ ®îc tÕt víi nhau bªn ngoµi cã phñ líp silicol
dÇy 1/ 4 bÒ dÇy b¨ng t¶i, gi¸ thµnh cao ph¶i nhËp ngo¹i ®îc sö dông trong m¸y
mãc dßi hái ®é chÝnh x¸c cao vµ yªu cÇu c«ng nghÖ cao.
- Ngoµi ra cßn lµm b»ng vËt liÖu kh¸c nh: Da, sîi kÕt thµnh, v¶i, ...
- KÝch thíc b¨ng t¶i: BÒ dÇy tõ 2mm 15mm, chiÒu réng tõ 1200mm
2100mm, th«ng thêng khi th¸o l¾p hoÆc thay thÕ th× c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ thêng
®i kÌm c¸c thiÕt bÞ g¸ l¾p riªng. TÊt c¶ c¸c b¨ng t¶i khi dõng m¸y ®Òu cã ®éng
c¬ ®Ó kÐo trïng b¨ng t¶i ®Ó b¶o vÖ b¨ng t¶i ®Ó b¶o vÖ b¨ng t¶i kh«ng bÞ gi·n,
kh«ng bÞ nøt hoÆc c¨ng bÒ mÆt.
§å ¸n häc phÇn 3
18
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
H×nh 1.9 B¨ng t¶i dïng ®Ó vËn chuyÓn hµng vµo kho.
H×nh 1.10 B¨ng t¶i lµm m¸t trong hÖ thèng s¶n xuÊt b¸nh quy xèp.
§å ¸n häc phÇn 3
19
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
Ch¬ng 2. Kh¸i qu¸t chung vÒ mµn h×nh ®iÒu khiÓn
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ mµn h×nh ®iÒu khiÓn.
2.1.1 Kh¸i qu¸t chung.
Mµn h×nh ®iÒu khiÓn ®îc dïng nhiÒu trong c«ng nghiÖp, ®©y lµ thiÕt bÞ chñ
yÕu ®Ó con ngêi th«ng qua ®ã biÕt ®îc hÖ thèng ®ang lµm g×, th«ng qua ®ã con
ngêi t¸c ®éng kÞp thêi ®Ó h¹n chÕ kh«ng x¶y ra sù cè trong khi s¶n xuÊt ®Ó ®em
l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt.
C¸c mµn h×nh ®îc sö dông trong c«ng nghiÖp ®Ó ®iÒu khiÓn hÖ thèng nh mµn
h×nh TD, LCD kh¸c, ... §èi víi ph¹m vi cña ®å ¸n th× mµn h×nh TD200 ®îc lùa
chän lµm mµn h×nh ®Ó hiÓn thÞ, ®©y lµ lo¹i mµn h×nh kh¸ phæ biÕn trong c«ng
nghiÖp hiÖn nay.
2.1.2 Mµn h×nh TD200.
a. Giíi thiÖu chung.
H×nh 2.1: Mµn h×nh TD200.
TD200 lµ mét thiÕt bÞ hiÓn thÞ text, giao tiÕp víi ngêi vËn hµnh. ThiÕt bÞ nµy ®îc thiÕt kÕ chØ dïng giao tiÕp víi hä PLC S7-200.
Mét sè ®Æc tÝnh cña TD200:
- HiÓn thÞ tin nh¾n vµ c¸c biÕn cña PLC.
- Cho phÐp ®iÒu khiÓn c¸c biÕn trong ch¬ng tr×nh.
- Cã kh¶ n¨ng cµi ®Æt thêi gian thùc cña PLC.
§å ¸n häc phÇn 3
20
GVHD: NguyÔn TiÕn Hng
b. CÊu t¹o phÇn cøng.
CÊu t¹o cña mµn h×nh TD200:
H×nh 2.2 CÊu t¹o mµn h×nh TD200.
- Mµn h×nh hiÓn thÞ: Lµ mµn h×nh LCD cã ®é ph©n gi¶i 33x181 pixel. Sè dßng
hiÓn thÞ lµ 2 dßng. Sè kÝ tù hiÓn thÞ lín nhÊt lµ 40.
- Cæng giao tiÕpTD200 vµ PLC: Cæng RS485, cã 9 ch©n giao tiÕp gi÷a TD200
vµ PLC qua c¸p TD/CPU.
- Nguån cung cÊp: Cã thÓ cÊp cho TD200 theo 2 c¸ch:
Nguån cÊp chung: CÊp nguån cho TD200 th«ng qua c¸p TD/ CPU ( chiÒu dµi
2,5m).
Nguån cÊp riªng: CÊp nguån cho TD200 th«ng qua ®Çu nèi bªn ph¶i TD200
( ®îc sö dông khi kho¶ng c¸ch gi÷a TD200 vµ CPU lín h¬n 2,5m).
- C¸p TD/ CPU:
- PhÝm: Gåm cã 9 phÝm ®îc chia lam 2 lo¹i: PhÝm hÖ thèng vµ phÝm chøc n¨ng.
- PhÝm hÖ thèng ( 5 phÝm) gåm c¸c phÝm sau: shift, esc, enter, up, down.
PhÝm chøc n¨ng ( 4 phÝm) gåm 8 chøc n¨ng tõ F1 ®Õn F8. Mçi phÝm ®îc g¾n
víi mét bit trong vïng nhí M cña PLC nghÜa lµ c¸c phÝm tõ F1 ®Õn F8 ®îc g¾n
- Xem thêm -