Tài liệu Luận văn tổ chức kế toán tài sản cố định tại công ty cp bóng đèn phích nước rạng đông

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp Lêi më ®Çu Lµ mét trong ba yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n (Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§); nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô; lao ®éng sèng), TSC§ ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. C¸c lo¹i TSC§ ®Òu cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi, tham gia nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi vËy, ®ßi hái c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc khoa häc: TSC§ ph¶i ®îc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n; viÖc theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng vµ söa ch÷a TSC§ ph¶i ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi; viÖc tÝnh khÊu hao ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña doanh nghiÖp. H¬n thÕ n÷a, mét thùc tÕ ®Æt ra cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ muèn tån t¹i, ph¸t triÓn vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng th× ®ßi hái mçi ®¬n vÞ ph¶i biÕt tæ chøc tèt c¸c nguån lùc s¶n xuÊt cña m×nh vµ sö dông chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch níc R¹ng ®«ng, ®èi diÖn víi thùc tr¹ng qu¶n lý kinh tÕ, sù quan t©m cña c«ng ty vÒ vÊn ®Ò qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, kÕt hîp víi nhËn thøc cña b¶n th©n vÒ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò vµ mong muèn r»ng qua ®©y em cã thÓ cñng cè vµ n©ng cao nhËn thøc cña m×nh vÒ viÖc tæ chøc kÕ to¸n TSC§. ChÝnh v× vËy, em ®· lùa chän ®Ò tµi : “Tæ chøc kÕ to¸n Tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch níc R¹ng §«ng”. KÕt cÊu chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn th× cã 3 ch¬ng: - Ch¬ng 1: LÝ luËn chung vÒ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. - Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch níc R¹ng §«ng - Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch níc R¹ng §«ng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Th.s D¬ng Nh¹c vµ c¸c c¸n bé trong c«ng ty ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy. Ch¬ng 1 lÝ luËn chung vÒ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp 1.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.1.1 Kh¸i niÖm, vÞ trÝ vµ vai trß cña TSC§ 1.1.1.1 Kh¸i niÖm TSC§ §Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm: T liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét bé phËn chñ yÕu cña t liÖu lao ®éng ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng chñ yÕu vµ c¸c tµi s¶n kh¸c cã gi¸ tri lín, tham gia vµo nhiÒu chu k× SXKD vµ gi¸ trÞ cña nã ®îc chuyÓn dÞch dÇn dÇn, tõng phÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô ®îc s¶n xuÊt ra trong c¸c chu kú s¶n xuÊt. Th«ng thường một tư liệu lao động được coi là TSCĐ khi ®ång thời thoả m·n ®îc hai tiªu chuẩn là tiªu chuẩn về gÝa trị và tiªu chuẩn về thời gian sử dụng trong chế độ quản lý TSCĐ hiện hành của nhà nước như: + Gi¸ trị từ 10.000.000 đồng trở lªn. + Thời gian sử dụng trªn một năm. - Khi tham gia vào chu kỳ sản xuất kinh doanh, TSCĐ cã đặc điểm sau đ©y: + Tham gia toàn bộ một lần vào nhiều chu kỳ kinh doanh TSCĐ vẫn giữ nguyªn h×nh th¸i vật chất ban đầu cho đến khi hư hỏng hoàn toàn. + GÝa trị TSCĐ bị hao mßn dần và dịch chuyển từng phần theo mức độ vào s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp 1.1.1.2 VÞ trÝ, vai trß cña TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét bé phËn chñ yÕu cña t liÖu lao ®éng, nã ®îc coi lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn khoa häc kü thuËt hiÖn nay vµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, chóng ta ph¶i tËp trung tríc hÕt vµo viÖc ®æi míi vÒ c¬ së vËt chÊt, ®æi míi c«ng nghÖ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¶i tiÕn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña TSC§ nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, mét vÊn ®Ò ®Æt ra cã tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lµ uy tÝn vµ chÊt lîng s¶n phÈm, ®Ó t¹o ®îc s¶n phÈm cã chÊt lîng cao, mÉu m· ®a d¹ng phong phó, chóng ta ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ , ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn nh»m ®¸p øng ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vµ phï hîp víi thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng. Nh vËy, cã thÓ nãi TSC§ lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt quan träng vµ cã ý nghÜa to lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¶i thiÖn, hoµn thiÖn, ®æi míi , sö dông hiÖu qu¶ TSC§ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña nÒn kinh tÕ nãi chung. 1.1.2 Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh 1.1.2.1 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ mét bé phËn tµi s¶n chñ yÕu, phong phó vÒ chñng lo¹i, nguån h×nh thµnh. §Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§ cÇn tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§. Ph©n lo¹i TSC§ lµ viÖc s¾p xÕp c¸c TSC§ trong doanh nghiÖp thµnh c¸c lo¹i, c¸c nhãm TSC§ cã cïng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt theo mét tiªu thøc ph©n lo¹i nhÊt ®Þnh. 1.1.2.1.1 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo h×nh th¸i biÓu hiÖn Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, dùa trªn h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ cña tµi s¶n mµ TSC§ ®îc ph©n thµnh: TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh. a) TSC§ h÷u h×nh Theo chuÈn mùc sè 03 – Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh trong hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (ban hµnh vµ c«ng bè theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh ): TSC§ h÷u h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ do doanh nghiÖp n¾m gi÷ ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. C¸c tµi s¶n ®îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi c¸c tiªu chuÈn sau: Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp (a) Ch¾c ch¾n thu håi ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n ®ã. (b) Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®¸ng tin cËy. (c) Thêi gian sö dông íc tÝnh trªn 1 n¨m. (d) Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. TSC§ h÷u h×nh (c¨n cø vµo ®Æc trng kü thuËt) bao gåm:  Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: Nhµ lµm viÖc, nhµ xëng, nhµ kho, …  M¸y mãc, thiÕt bÞ: M¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong SXKD  Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn: «t«, m¸y kÐo, hÖ thèng d©y dÉn ®iÖn...  ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý: Dông cô ®o lêng, thiÕt bÞ dïng trong qu¶n lý…  C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm.  TSC§ h÷u h×nh kh¸c: C¸c TSC§ cha xÕp vµo c¸c nhãm trªn. b) TSC§ v« h×nh Theo chuÈn mùc sè 04 – tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh trong hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam quy ®Þnh: Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt nhng x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ vµ do doanh nghiÖp n¾m gi÷, sö dông trong s¶n xuÊt, kinh doanh, cung cÊp dÞch vô hoÆc cho c¸c ®èi tîng kh¸c thuª phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh. TSC§ v« h×nh rÊt khã nhËn biÕt, nªn khi xem xÐt mét nguån lùc v« h×nh cã tho¶ m·n ®Þnh nghÜa trªn hay kh«ng th× ph¶i xÐt ®Õn c¸c khÝa c¹nh sau: TÝnh cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc: TSC§ v« h×nh cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch riªng biÖt, cã thÓ ®em cho thuª, b¸n ®éc lËp. Kh¶ n¨ng kiÓm so¸t: Doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t tµi s¶n, lîi Ých thu ®îc, rñi ro liªn quan ®Õn tµi s¶n. Lîi Ých kinh tÕ t¬ng lai: Doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc c¸c lîi Ých kinh tÕ tu¬ng lai tõ TSC§ v« h×nh díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Tiªu chuÈn gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông TSC§ v« h×nh còng ®îc quy ®Þnh t¬ng tù nh TSC§ h÷u h×nh. TSC§ v« h×nh bao gåm:  QuyÒn sö dông ®Êt: Chi phÝ liªn quan tíi sö dông ®Êt, chi phÝ ®Òn bï…  Nh·n hiÖu hµng hãa: Chi phÝ vÒ th¬ng hiÖu hµng ho¸,…  B¶n quyÒn, b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ: Gi¸ trÞ b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, chi phÝ cho c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu…  PhÇn mÒm m¸y tÝnh: Gi¸ trÞ phÇn mÒm m¸y tÝnh mµ doanh nghiÖp mua, tù chÕ. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp  GiÊy phÐp vµ giÊy phÐp nhîng quyÒn. Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp  QuyÒn ph¸t hµnh: Chi phÝ vÒ quyÒn ph¸t hµnh s¸ch b¸o, t¹p chÝ… * ý nghÜa: Ph©n lo¹i TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn gióp cho ngêi qu¶n lý cã mét c¸ch nh×n tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu ®Çu t TSC§ cña doanh nghiÖp, ®©y lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t hoÆc ®iÒu chØnh ph¬ng híng ®Çu t cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. §ång thêi, c¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gióp doanh nghiÖp cã c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tµi s¶n, tÝnh to¸n khÊu hao khoa häc, hîp lý ®èi víi tõng lo¹i tµi s¶n. 1.1.2.1.2 Ph©n lo¹i TSC§ theo quyÒn së h÷u Căn cứ vào quyền sở hữu, TSCĐ của doanh nghiệp được chia thành 2 loại: TSCĐ tự cã và TSCĐ thuª ngoài. a) TSCĐ tự cã: Là c¸c TSCĐ x©y dựng, mua sắm và h×nh thành từ nguồn vốn ng©n s¸ch cấp hoặc cấp trªn cấp, nguồn vốn liªn doanh, c¸c quĩ của doanh nghiệp và c¶ TSCĐ được biếu tặng... b) TSCĐ thuª ngoài: Là TSCĐ đi thuª để sử dụng một thời gian nhất định theo hợp đồng thuª tài sản. Tuỳ theo điều khoản của hợp đồng thuª mà TSCĐ đi thuª được chia thành TSCĐ thuª tài chÝnh và TSCĐ thuª hoạt động. +TSCĐ thuª tài chÝnh: là c¸c TSCĐ đi thuª nhưng doanh nghiệp cã quyền kiểm so¸t và sử dụng l©u dài theo c¸c điều khoản của hợp đồng thuª. Mét hîp ®ång thuª tµi chÝnh ph¶i thoả m·n một trong 5 điều kiện sau: 1. Bªn cho thuª chuyÓn giao quyÒn së h÷u tµi s¶n cho bªn thuª khi hÕt h¹n thuª (tøc mua l¹i tµi s¶n) 2. T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, bªn thuª cã quyÒn lùa chän mua l¹i tµi s¶n thuª víi møc gi¸ íc tÝnh thÊp h¬n gi¸ trÞ hîp lý vµo cuèi thêi h¹n thuª. 3.Thời hạn thuª tài sản chiÕm phÇn lín thêi gian sö dông kinh tÕ cña tµi s¶n cho dï kh«ng cã sù chuyÓn giao quyÒn së h÷u. 4.T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu chiÕm phÇn lín gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n thuª. 5. Tµi s¶n thuª thuéc lo¹i chuyªn dïng mµ chØ cã bªn thuª míi cã kh¶ n¨ng sö dông kh«ng cÇn cã sù thay ®æi s÷a ch÷a nµo. TSCĐ thuª tài chÝnh cũng coi như TSCĐ của doanh nghiệp được phản ¸nh trªn bảng c©n đối kế to¸n, doanh nghiệp cã tr¸ch nhiệm quản lý sử dụng và trÝch khấu hao như c¸c TSCĐ tự cã của đơn vị. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp + TSCĐ thuª hoạt động: là TSCĐ thuª kh«ng thoả m·n bất kỳ điều khoản nào của hợp đồng thuª tài chÝnh. Bªn đi thuª chØ được quản lý, sử dụng trong thời hạn hợp đồng và phải hoàn trả khi kết thóc hợp đồng. * ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho việc quản lý và tổ chức hạch to¸n TSCĐ phï hợp theo từng loại TSCĐ gãp phần sử dụng hợp lý và cã hiệu quả TSCĐ ở doanh nghiệp. 1.1.2.1.3 Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh, TSC§ cã c¸c lo¹i sau:  TSC§ do vèn Ng©n s¸ch (hoÆc cÊp trªn) cÊp.  TSC§ ®îc trang bÞ b»ng nguån vèn tù bæ sung.  TSC§ ®îc trang bÞ b»ng nguån vèn vay.  TSC§ ®îc trang bÞ b»ng c¸c nguån kh¸c nh nhËn gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c… 1.1.2.1.4 Ph©n lo¹i TSC§ theo t×nh h×nh sö dông Căn cứ vào t×nh h×nh sử dụng TSCĐ trong từng thời kỳ được chia thành: - TSCĐ đang dïng: là những TSCD của doanh nghiệp ®ang sử dụng cho c¸c hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc c¸c hoạt động phóc lợi sự nghiệp hay an ninh quốc phßng của doanh nghiệp. - TSCĐ chưa cần dïng: là những TSCĐ cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh hay c¸c hoạt động kh¸c của doanh nghiệp song hiện tại chưa cần dïng, đang được dự trữ để sử dụng sau này. - TSCĐ kh«ng cần dïng chờ thanh lý: để thu hồi vốn đầu tư bỏ ra ban đầu. Theo c¸ch ph©n loại nµy gióp cho việc ®¸nh gi¸ hiện trạng TSCĐ, phương hướng đầu tư TSCĐ vào c¸c lĩnh vực cụ thể nhằm n©ng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định của doanh nghiệp. 1.1.2.2 §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh §¸nh gi¸ TSC§ lµ viÖc vËn dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña TSC§ ë nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh theo nh÷ng nguyªn t¾c chung. TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ lÇn ®Çu vµ cã thÓ ®¸nh gi¸ l¹i trong qu¸ tr×nh sö dông. TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ ®· hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. 1.1.2.2.1 Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh (gi¸ trÞ ghi sæ ban ®Çu) Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp Nguyªn gi¸ TSC§ lµ toµn bé c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó cã ®îc tµi s¶n ®ã tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®a tµi s¶n ®ã dÕn vÞ trÝ s½n sµng sö dông. Nguyªn gi¸ TSC§ ®îc x¸c ®Þnh theo nguyªn t¾c gi¸ phÝ. Theo nguyªn t¾c nµy, nguyªn gi¸ TSC§ bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc mua hoÆc x©y dùng, chÕ t¹o TSC§ kÓ c¶ c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, ch¹y thö vµ c¸c chi phÝ hîp lý, cÇn thiÕt kh¸c tríc khi sö dông tµi s¶n. Nguyªn gi¸ TSC§ ®îc x¸c ®Þnh cho tõng ®èi tîng ghi TSC§ lµ tõng ®¬n vÞ tµi s¶n cã kÕt cÊu ®éc lËp hoÆc lµ mét hÖ thèng gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n liªn kÕt víi nhau ®Ó thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng nhÊt ®Þnh. TSC§ cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i, ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Víi mçi nguån h×nh thµnh, c¸c yÕu tè cÊu thµnh còng nh ®Æc ®iÓm cÊu thµnh nguyªn gi¸ TSC§ còng kh¸c nhau do ®ã c¸ch x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ còng kh¸c nhau. Sau ®©y lµ c¸ch x¸c dÞnh nguyªn gi¸ TSC§ trong mét sè trîng hîp cô thÓ: Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp + §èi víi TSC§ mua ngoµi: - §èi víi TSC§ mua ngoµi tr¶ ngay b»ng tiÒn thanh to¸n hÕt t¹i thêi ®iÓm mua: Nguyªn gi¸ = gi¸ mua + c¸c kho¶n thuÕ kh«ng ®îc hoµn l¹i + chi phÝ mua liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a TSC§ vµo vÞ trÝ s½n sµng sö dông Gi¸ mua: lµ gi¸ thuÇn th¬ng m¹i (gi¸ trong ho¸ ®¬n – c¸c kho¶n gi¶m trõ GTGT) C¸c kho¶n thuÕ kh«ng ®îc hoµn l¹i : thuÕ nhËp khÈu; thuÕ GTGT cña TSC§ mua theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ; thuÕ GTGT cña TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng thuéc nguån kinh phÝ kh¸c. Chi phÝ mua : chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì , l¾p ®Æt, ch¹y thö, thuª chuyªn gia vµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c. - §èi víi TSC§ mua theo ph¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp cã ph¸t sinh kho¶n l·i tÝn dông th× nguyªn gi¸ TSC§ ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ mua tr¶ tiÒn ngay. + §èi víi TSC§ mua díi h×nh thøc trao ®æi : - TSC§ h×nh thµnh díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ kh¸c t¬ng tù ( cã tÝnh n¨ng vµ c«ng dông nh nhau, ®îc sö dông trong cïng mét lÜnh vùc kinh doanh vµ cã gÝa trÞ t¬ng ®¬ng) : nguyªn gi¸ cña nã ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em ®i trao ®æi. - TSC§ h×nh thµnh díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ kh«ng t¬ng tù th× nguyªn gi¸ cña nã ®îc x¸c ®Þnh b»ng gÝa hîp lÝ cña TSC§ nhËn vÒ. + §èi víi TSC§ do doanh nghiÖp tù x©y dùng, tù chÕ t¹o : Nguyªn gi¸ = Gi¸ thµnh thùc tÕ TSC§ + Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, ch¹y thö NÕu ®¬n vÞ ®Çu t x©y dùng TSC§ b»ng nguån vèn vay th× sè tiÒn l·i tÝnh trªn kho¶n vèn ®ã ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ trong suèt qu¸ tr×nh ®Çu t. Kho¶n chi phÝ l·i vay ®ã kh«ng ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ kÓ tõ khi TSC§ ®îc bµn giao cho bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh. + §èi víi TSC§ h×nh thµnh do giao thÇu x©y dùng c¬ b¶n: nguyªn gi¸ lµ gi¸ quyÕt to¸n c«ng tr×nh x©y dùng + c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ®Ó ®a TSC§ vµo sö dông vµ lÖ phÝ tríc b¹… + §èi víi TSC§ nhËn gãp vèn liªn doanh: nguyªn gi¸ TSC§ ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ do héi ®ång liªn doanhchÊp nhËn + c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®Ó ®a TSC§ vµo vÞ trÝ sö dông. + §èi víi TSC§ ®îc cÊp, ®îc ®iÒu chuyÓn: lµ gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ kÕ to¸n cña TSC§ ë c¸c ®¬n vÞ cÊp, ®¬n vÞ ®iÒu chuyÓn … hoÆc gi¸ trÞ theo ®¸nh gi¸ thùc tÕ cña héi ®ång giao nhËn + c¸c chi phÝ kh¸c ®Ó nhËn tµi s¶n vÒ. + §èi víi TSC§ ®îc cho, ®îc biÕu, ®îc tÆng: nguyªn gi¸ lµ gi¸ trÞ hîp lÝ cña tµi s¶n nhËn ®îc + c¸c chi phÝ ph¸t sinh Víi c¸c TSC§ h÷u h×nh vµ v« h×nh th× c¸c trrêng hîp trªn ®Òu cã thÓ x¶y ra. Riªng víi TSC§ v« h×nh, cã mét sè trêng hîp ®Æc biÖt nh sau: Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp - TSC§ v« h×nh h×nh thµnh tõ viÖc trao ®æi, thanh to¸n b»ng chøng tõ liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn: nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lÝ cña c¸c chøng tõ ph¸t hµnh liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn. - TSC§ v« h×nh lµ quyÒn sö dông ®Êt : nguyªn gi¸ ®îc x¸c ®Þnh b»ng tiÒn chi ra ®Ó cã quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p + chi phÝ do ®Òn bï, gi¶i phãng mÆt b»ng, san lÊp mÆt b»ng, lÖ phÝ tríc b¹…hoÆc lµ gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt nhËn gãp vèn. -TSC§ v« h×nh h×nh thµnh tõ néi bé doanh nghiÖp: nguyªn gi¸ lµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn kh©u thiÕt kÕ, x©y dùng, s¶n xuÊt thö nghiÖm ph¶i chi ra tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®a TSC§ ®ã vµo sö dông theo dù tÝnh. + Nguyªn gi¸ TSCĐ thuª tài chÝnh: Được phản ¸nh ở đơn vị đi thuª như đơn vị chủ sở hữu tài sản bao gồm gi¸ mua thực tế, c¸c chi phÝ vận chuyển bốc dỡ... C¸c chi phÝ kh¸c trước khi sử dụng và nguyªn gi¸ TSCĐ đã được hạch to¸n vào chi phÝ kinh doanh cho phï hợp với thời hạn thuª của hợp đồng tài chÝnh. * ý nghÜa cña viÖc ghi sæ TSC§ theo nguyªn gi¸: viÖc ghi sæ TSC§ theo nguyªn gi¸ cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t tr×nh ®é trang bÞ c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt vµ quy m« cña doanh nghiÖp. §ång thêi ®©y cßn lµ c¬ së ®Ó tÝnh khÊu hao , theo dâi t×nh h×nh vèn ®Çu t ban ®Çu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông TSC§. Nguyªn gi¸ TSC§ trong doanh nghiÖp chØ ®îc thay ®æi trong c¸c trêng hîp sau: -§¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ cña TSC§ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. -N©ng cÊp TSC§. -Th¸o dì mét hay mét sè bé phËn cña TSC§. 1.1.2.2.2 Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh Hao mßn TSC§ lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña TSC§ do tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh, do bµo mßn cña tù nhiªn, do tiÕn bé kü thuËt…trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña TSC§. §Ó thu håi l¹i gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ ®Ó t¸i s¶n xuÊt l¹i TSC§, ngêi ta tiÕn hµnh trÝch khÊu hao b»ng c¸ch chuyÓn phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n ®ã vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm t¹o ra hoÆc vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Hao mßn lµ mét hiÖn tîng kh¸ch quan, cßn khÊu hao l¹i lµ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ cã hÖ thèng nguyªn gi¸ cña TSC§ vµo chi phÝ kinh doanh qua thêi gian sö dông cña TSC§. 1.1.2.2.3 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a nguyªn gi¸ TSC§ vµ sè khÊu hao luü kÕ Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - Sè khÊu hao luü kÕ Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp cña TSC§ cña TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ ®îc lÊy theo sæ kÕ to¸n sau khi ®· tÝnh ®Õn c¸c chi phÝ ph¸t sinh ghi nhËn ban ®Çu. Trêng hîp nguyªn gi¸ TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ th× gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®îc ®iÒu chØnh theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§= Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§x tríc khi ®¸nh gi¸ l¹i sau khi ®¸nh gi¸ l¹i Gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ l¹i cña TSC§ Nguyªn gi¸ cña TSC§ §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc sè vèn cha thu håi cña TSC§ ®Ó biÕt ®îc hiÖn tr¹ng cña TSC§ lµ cò hay míi ®Ó cã ph¬ng híng ®Çu t vµ kÕ ho¹ch bæ sung thªm TSC§ vµ cã biÖn ph¸p ®Ó b¶o toµn ®îc vèn cè ®Þnh. 1.1.3 Yªu cÇu qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n TSC§ 1.1.3.1 Yªu cÇu qu¶n lý TSC§ Xuất ph¸t từ đặc điểm, vÞ trÝ vµ vai trß của TSCĐ yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ cần phải quản lý chặt chẽ về mặt gi¸ trị và hiện vật TSC§. - Về mặt hiện vật: Đßi hỏi phải quản lý TSCĐ trong suốt thời gian sản xuất, nghĩa là phải quản lý từ việc đầu tư, mua sắm x©y dựng, sửa chữa lớn cho đến qu¸ tr×nh sản xuất TSCĐ tại doanh nghiệp. Việc quản lý TSCĐ sẽ chấm dứt khi doanh nghiệp tiến hành thanh lý, nhượng b¸n TSCĐ. - Về mặt gi¸ trị: Đßi hỏi phải theo dâi quản lý TSCĐ chặt chẽ về t×nh h×nh hao mßn, nhất là trong thời kỳ khoa học kỹ thuật kh«ng ngừng đổi mới như hiện nay, th× hao mßn v« h×nh sẽ xảy ra rất lớn. V× thế mà phải ph©n bổ chi phÝ khấu hao một c¸ch khoa học, hợp lý, để thu hồi vốn đầu tư phục vụ cho việc bảo toàn vốn cố định. 1.1.3.2 NhiÖm vô cña kÕ to¸n TSC§ §Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu qu¶n lý TSC§, kÕ to¸n TSC§ víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh ph¶i ph¸t huy chøc n¨ng cña m×nh ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau : Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp - Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp sè liÖu mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi sè lîng, hiÖn tr¹ng vµ gi¸ trÞ TSC§ hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, di chuyÓn TSC§ trong néi bé doanh nghiÖp nh»m gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc mua s¾m, ®Çu t, viÖc b¶o qu¶n vµ sö dông TSC§. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông, tÝnh to¸n, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c sè khÊu hao vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong k×. - Tham gia lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a, dù to¸n söa ch÷a TSC§ , ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chi phÝ söa ch÷a TSC§ , kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch söa ch÷a, vµ dù to¸n chi phÝ söa ch÷a TSC§. -Tham gia kiÓm kª, kiÓm tra ®Þnh k× hay bÊt thêng TSC§, tham gia ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ khi cÇn thiÕt, tæ chøc ph©n tÝch t×nh h×nh b¶o qu¶n vµ sö dông TSC§ ë doanh nghiÖp. 1.2 Tæ chøc kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.2.1 KÕ to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh KÕ to¸n chi tiÕt TSC§ gåm: LËp, thu thËp c¸c chøng tõ ban ®Çu liªn quan ®Õn TSC§ ë doanh nghiÖp, tæ choc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ë phßng kÕ to¸n, vµ ë c¸c ®¬n vÞ sö dông TSC§. Chøng tõ ban ®Çu gåm: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ (MÉu sè 01 – TSC§) - Biªn b¶n thanh lý TSC§ (MÉusè 03- TSC§) - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ SCL ®· hoµn thµnh (MÉu 04 – TSC§) - Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ (MÉu 05 – TSC§) - B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ - C¸c tµi liÖu kÜ thuËt cã liªn quan. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp TSC§ cña doanh nghiÖp ®îc sö dông vµ b¶o qu¶n ë nhiÒu bé phËn kh¸c nhau cña doanh nghiÖp , do vËy cÇn ph¶i kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ®Ó ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra t×nh h×nh t¨ng, gi¶m , hao mßn TSC§ trªn ph¹m vi kÕ to¸n doanh nghiÖp vµ theo tõng n¬i b¶o qu¶n. KÕ to¸n chi tiÕt ph¶i theo dâi ®èi víi tõng ®èi tîng ghi TSC§ theo c¸c chØ tiªu vÒ gi¸ trÞ nh: nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn, gi¸ trÞ cßn l¹i,nguån gèc, thêi gian sö dông, c«ng suÊt , sè hiÖu…. a) Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ t¹i n¬i sö dông, b¶o qu¶n ViÖc theo dâi TSC§ t¹i n¬i sö dông ,b¶o qu¶n nh»m x¸c ®Þnh, g¾n tr¸ch nhiÖm sö dông vµ b¶o qu¶n tµi s¶n víi tõng bé phËn , gãp phÇn n©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu qu¶ sö dông TSC§. T¹i n¬i sö dông, b¶o qu¶n TSC§ sö dông sæ tµi s¶n ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m cña TSC§ trong ph¹m vi bé phËn qu¶n lý. b) Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt t¹i bé phËn kÕ to¸n T¹i bé phËn kÕ to¸n cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n sö dông “thÎ TSC§” vµ “sæ TSC§” ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m , hao mßn TSC§. + ThÎ TSC§ : do kÕ to¸n lËp cho tõng ®èi tîng ghi TSC§ cña doanh nghiÖp, thÎ ph¶i ®îc kÕ to¸n trëng ®¬n vÞ x¸c nhËn vµ ®îc lu ë phßng kÕ to¸n trong suèt thêi gian sö dông TSC§ ®Ó theo dâi vµ qu¶n lý TSC§ C¨n cø ®Ó ghi thÎ TSC§ lµ bé hå s¬ vÒ TSC§: biªn b¶n giao nhËn cña c¸c chøng tõ, ho¸ ®¬n mua, tµi liÖu kÜ thuËt, thiÕt kÕ liªn quan,… Trªn thÎ TSC§ ph¶n ¸nh c¸c chØ tiªu chung vÒ TSC§ (tªn gäi, kÝ hiÖu, m·, quy c¸ch, níc s¶n xuÊt, n¨m s¶n xuÊt,…), ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ cña TSC§ khi ®a vµo sö dông, nguyªn gi¸ ®¸nh l¹i, gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ qua c¸c n¨m, c¸c dông cô, phô tïng ®i kÌm. + Sæ TSC§: ®îc më ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, t×nh h×nh hao mßn TSC§ cña tõng doanh nghiÖp. Mçi mét lo¹i TSC§ cã thÓ ®îc dïng riªng trªn mét sæ hoÆc mét trang sæ C¨n cø ®Ó ghi sæ TSC§ lµ c¸c thÎ TSC§ . NÕu gi¶m TSC§, kÕ to¸n ph¶i rót thÎ TSC§ t¹i ng¨n thÎ vµ ghi gi¶m trªn sæ chi tiÕt. 1.2.2 KÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh 1.2.2.1 Chøng tõ kÕ to¸n sö dông Mét nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh cã liªn quan ®Õn TSC§ ®Òu ph¶i ®îc ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ. Nh÷ng chøng tõ chñ yÕu dÓ sö dông lµ: Biªn b¶n giao nhËn TSC§; biªn b¶n thanh lý TSC§; biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín ®· hoµn thµnh; biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§; b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§; c¸c tµi liÖu kÜ thuËt cã liªn quan. §Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô t¨ng, gi¶m TSC§, kÕ to¸n sö dông mét sè chøng tõ chñ yÕu sau: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ : do bé phËn mua s¾m TSC§ lËp ra, bµn giao víi bé phËn sö dông TSC§ : ho¸ ®¬n mua hµng, vËn chuyÓn. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, c¸c chøng tõ vÒ l¾p ®Æt, vËn chuyÓn, ch¹y thö - Trêng hîp x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh bµn giao: hå s¬ hoµn thµnh c«ng tr×nh vµ b¸o c¸o quyÕt to¸n c«ng tr×nh - Trêng hîp nhËn gãp vèn liªn doanh : biªn b¶n nhËn gãp vèn; biªn b¶n liÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ ; biªn b¶n thanh lý TSC§. - Trêng hîp nhù¬ng b¸n : ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng 1.2.2.2 Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông Để ghi c¸c nghiệp vụ tăng giảm TSCĐ hữu h×nh, v« h×nh kế to¸n sử dụng TK 211,213 và c¸c tài khoản liªn quan kh¸c như TK 111, TK 331...  TK 211 “Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh”: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu nguyªn gi¸. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau: Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh gi¶m trong kú. D Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã. TK 211 ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2: TK 2112- Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc. TK 2113- M¸y mãc, thiÕt bÞ. TK 2114- Ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn. TK 2115- ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý. TK 2116- C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm. TK 2118- TSC§ h÷u h×nh kh¸c.  TK 212 “TSC§ thuª tµi chÝnh” dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh ®i thuª TSC§ dµi h¹n. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau: Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh gi¶m trong kú. D Nî : nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n.  TK 213 “TSC§ v« h×nh” ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ v« h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu nguyªn gi¸. Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh gi¶m trong kú. D Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh hiÖn cã. TK 213 ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2: TK 2131: QuyÒn sö dông ®Êt. TK 2132: Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp. TK 2133: B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ. TK 2134: Chi phÝ nghiªn cøu, ph¸t triÓn. TK 2135: Chi phÝ vÒ lîi thÕ th¬ng m¹i. TK 2138: TSC§ v« h×nh kh¸c. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp 1.2.2.3 KÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m TSC§ h÷u h×nh, v« h×nh * KÕ to¸n t¨ng, gi¶m TSC§ ph¶n ¸nh qua c¸c s¬ ®å sau: S¬ ®å 01: s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® do mua s¾m §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ: Mua s¾m trong níc: TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 133.2 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ NhËp khÈu TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 333.3 ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép TK 333.12 TK 333.12 ThuÕ GTGT ph¶i nép ®îc khÊu trõ §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 333.3 ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép TK 211 TK 211 TK 211 S¬ ®å 02: s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do nhËn cÊp ph¸t, nhËt gãp vèn liªn doanh. TK 411 TK 211 Gi¸ trÞ vèn gãp Nguyªn gi¸ TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn S¬ ®å 03: s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do ®îc biÕu tÆng, viÖn trî. TK 711 Gi¸ TSC§ ®îc biÕu tÆng Nguyªn gi¸ TK 211 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn s¬ ®å 04: s¬ ®å ho¹ch to¸n ®¸nh gi¸ t¨ng tsc® TK 412 TK 211 §iÒu chØnh t¨ng nguyªn gi¸ TSC§HH TK 214 TK 412 §iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH s¬ ®å 05: S¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do xdcb hoµn thµnh bµn giao XDCB tù lµm hoÆc giao thÇu tõng phÇn: TK 211 TK 152, 153 TK 241 C¸c chi phÝ XDCB ph¸t sinh TK 152, 153, 331 K/c gi¸ trÞ ®îc quyÕt to¸n TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) C¸c chi phÝ tríc khi sö dông TSC§ ph¸t sinh XDCB giao thÇu hoµn toµn: TK 331 TK 211 Gi¸ trÞ thanh to¸n cha cã thuÕ GTGT TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ s¬ ®å 06 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do nhËn l¹i vèn gãp liªn doanh tríc ®©y TK 222 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ gãp liªn doanh ®îc nhËn l¹i Tk 211 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp TK 111, 112, 138 PhÇn vèn liªn doanh bÞ thiÕu Gi¸ trÞ TSC§ nhËn l¹i cao ®îc nhËn l¹i b»ng tiÒn h¬n vèn gãp liªn doanh TK 635 PhÇn vèn liªn doanh kh«ng thu håi ®ñ s¬ ®å 07 s¬ ®å kÕ to¸n tsc® t¨ng do tù chÕ TK 621 TK 154 Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh TK 154 TK 622 Chi phÝ vît møc b×nh thêng cña TSC§ tù chÕ TK 155 TK 627 Gi¸ thµnh s¶n phÈm nhËp kho XuÊt kho s¶n phÈm ®Ó chuyÓn thµnh TSC§ §ång thêi ghi: Tæng hîp TK 512 TK 211 chi phÝ nguyªn gi¸ TSC§ (Doanh thu lµ gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n Ghi t¨ng s¶n xuÊt phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh) phÊt sinh TK 111, 112, 331 … s¬ ®å 08: s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® do mua s¾m tr¶ chËm tr¶ gãp Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp TK 111.112 TK 331 §Þnh kú thanh to¸n tiÒn Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp TK 211 Tæng sè tiÒn Nguyªn gi¸ ghi theo gi¸ mua ph¶i thanh to¸n tr¶ tiÒn ngay t¹i thêi ®iÓm mua TK 242 TK 635 L·i §Þnh kú ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ tr¶ chËm theo sè l·i tr¶ chËm, tr¶ gãp ®Þnh kú TK 133 ThuÕ GTGT s¬ ®å 09 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® díi h×nh thøc trao ®æi kh«ng t¬ng tù 1. Khi ®a TSC§ ®i trao ®æi: TK 211 Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ ®a ®i trao ®æi TK811 Gi¸ trÞ cßn l¹i TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn 2. Khi nhËn ®îc TSC§ do trao TK 711 TK 131 GÝa trÞ hîp lý TSC§HH ®a ®i trao ®æi vµ thuÕ GTGT TK 333.11 ThuÕ GTGT nÕu cã TK 711 Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§HH nhËn vÒ vµ thuÕ GTGT (nÕu cã) TK 133 ThuÕ GTGT (nÕu cã) TK 111, 112 NhËn sè tiÒn ph¶i thu thªm thanh to¸n sè tiÒn ph¶i tr¶ thªm s¬ ®å 10 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® díi h×nh thøc trao ®æi t¬ng tù TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§HH Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ h÷u h×nh ®a ®i trao ®æi TK 214 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®a ®i trao ®æi Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§HH nhËn vÒ (Ghi theo GTCL cña TSC§HH ®a ®i trao ®æi) s¬ ®å 11: s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc g¾n liÒn víi quyÒn sö dông ®Êt, ®a vµo sö dông ngay cho sxkd TK 111, 112, 331… Ghi t¨ng TSC§ h÷u h×nh (Chi tiÕt nhµ cöa, vËt kiÕn tróc) TK 211 TK 213 Ghi t¨ng TSC§ v« h×nh (Chi tiÕt quyÒn sö dông ®Êt) TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) s¬ ®å 12: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do thanh lý, nhîng b¸n TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ GTHM cña TSC§ TK 333.1 ThuÕ GTGT ph¶i nép (nÕu cã) TK 711 Thu nhËp tõ thanh lý nhîng b¸n TSC§ TK 811 GTCL cña TSC§ TK111, 112, 152… C¸c chi phÝ thanh lý nhîng b¸n TSC§ s¬ ®å 13: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do gãp vèn liªn doanh Vèn gãp ®îc ®¸nh gi¸ cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 TK 214 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nguyªn gi¸ TSC§ TK 412 Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp > gi¸ trÞ cßn l¹i Vèn gãp ®îc ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 222 TK 214 TK 222 TK 412 Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp < gi¸ trÞ cßn l¹i s¬ ®å 14: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do tr¶ l¹i vèn gãp liªn doanh Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i cao h¬n GTCL: TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§ TK 412 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 411 Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i > gi¸ trÞ cßn l¹i Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i thÊp h¬n GTCL: TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§ TK 214 TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i < gi¸ trÞ cßn l¹i TK 222 TK 412 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n doanh nghiÖp s¬ ®å 15: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do bÞ mÊt, thiÕu ph¸t hiÖn khi kiÓm kª Cha x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.1 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thiÕu mÊt cha râ nguyªn nh©n X¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n vµ cã quyÕt ®Þnh xö lý: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.8 Sè tiÒn ngêi ph¹m lçi ph¶i båi thêng TK 811 PhÇn tæn thÊt ®îc tÝnh vµo chi phÝ TK 415 PhÇn bï ®¾p tõ quü dù phßng tµi chÝnh