Tài liệu Luận văn tổ chức kế toán tài sản cố định ở công ty tư vấn xây dựng cảng đường thuỷ

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp LỜI MỞ ĐẦU ViÖt Nam lµ ®Êt níc cã nhiÒu lîi thÕ ®Ó ®Èy m¹nh m¹ng líi giao th«ng ®êng thuû vµ x©y dùng c¸c h¶i c¶ng v× ®Þa h×nh nhiÒu s«ng ngßi, kªnh r¹ch vµ ®êng bê biÓn ch¹y däc theo chiÒu dµi ®Êt níc. H¬n n÷a, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngµy cµng nhiÒu h¬n vµ cÇn thiÕt h¬n, dÞch vô gi÷a c¸c vïng trong níc vµ quèc tÕ ngµy cµng nhiÒu h¬n vµ cÇn thiÕt h¬n. Còng tõ ®ã, c«ng viÖc thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¶ng ®êng thuû ngµy cµng ®îc quan t©m vµ ph¸t triÓn. §Ó cã thÓ tiÕn hµnh tèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× mäi doanh nghiÖp cÇn héi tô ®ñ c¸c yÕu tè: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ ngêi lao ®éng... Trong ®ã, yÕu tè t liÖu lao ®éng mµ chñ yÕu lµ TSC§ cã ý nghÜa rÊt quan träng. TSC§ lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n phÈm vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¸t triÓn. TSC§ thÓ hiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é c«ng nghÖ, n¨ng lùc vµ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp trong viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Nh vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i qu¶n lý vµ sö dông TSC§ cã hiÖu qu¶. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy, mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng lµ c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ vµ tÝnh khÊu hao TSC§ trong doanh nghiÖp.. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña TSC§ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp em ®· chän ®Ò tµi: "Tæ chøc kÕ to¸n TSC§ ë c«ng ty t vÊn x©y dùng c¶ng ®êng thuû" lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh víi môc ®Ých n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp. Víi nh÷ng kiÕn thøc ®îc trang bÞ t¹i trêng vµ thêi gian thùc tÕ t¹i c«ng ty cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña TiÕn SÜ NguyÔn Vâ Ngo¹n còng nh c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong c«ng ty, em ®· hoµn thµnh bµi luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh.Song do n¨ng lùc cã h¹n nªn trong bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt, Em rÊt mong nhËn ®îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó ®Ò tµi cña em ®îc hoµnh chØnh h¬n. TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp cña em ®îc bè trÝ nh sau: PhÇn I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ TSC§ vµ tæ chøc kÕ to¸n TSC§ trong doanh nghiÖp. PhÇn II : T×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n TSC§ t¹i c«ng ty t vÊn x©y dùng c¶ng ®êng thuû. PhÇn III : Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¨ng, gi¶m, khÊu hao vµ söa ch÷a TSC§ t¹i c«ng ty t vÊn x©y dùng c¶ng ®êng thuû. TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ TSC§ vµ tæ chøc kÕ to¸n TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp I. Lý luËn chung vÒ TSC§ 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña TSC§ Kh¸i niÖm: TSC§ lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng h×nh th¸i vËt chÊt hoÆc chi phÝ vËt chÊt tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Æc ®iÓm cña TSC§: ®Ó ph©n biÖt TSC§ víi vËt dông, hµng ho¸ ph¶i dùa vµo môc ®Ých mua s¾m, ®Çu t , gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông cña chóng. TÝnh h÷u dông cña TSC§ kÐo dµi trong nhiÒu kú kÕ to¸n vµ trong qu¸ tr×nh sö dông chóng bÞ hao mßn dÇn, gi¸ trÞ cña chóng ®îc ph©n bæ dÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm cña c¸c kú. Nh vËy, ta cã thÓ thÊy ®îc hai ®Æc ®iÓm næi bËt cña TSC§. - TSC§ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh nhng vÉn ®îc h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu cho tíi khi h háng ph¶i lo¹i bá. - TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông bÞ hao mßn dÇn vµ gi¸ trÞ hao mßn ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Theo quyÕt ®Þnh 166/1999/Q§-BTC cña Bé trëng bé tµi chÝnh quy ®Þnh nh÷ng t liÖu lao ®éng tho¶ m·n ®ång thêi c¶ hai tiªu chuÈn sau ®îc coi lµ TSC§: - Cã gi¸ trÞ  5.0000.000VN§ - Cã thêi gian sö dông  1 n¨m XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cña TSC§, ®ßi hái viÖc qu¶n lý TSC§ ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. 2. Ph©n lo¹i TSC§. TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trong doanh nghiÖp bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i TSC§ víi chøc n¨ng vµ c«ng dông kh¸c nhau. §Ó cã thÓ qu¶n lý TSC§ cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i ph©n lo¹i TSC§ theo mét sè tiªu thøc sau: Ph©n lo¹i TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn kÕt hîp víi ®Æc tr ng kü thuËt: C¨n cø vµo h×nh th¸i biÓu hiÖn, TSC§ trong doanh nghiÖp ®îc chia thµnh hai lo¹i TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh. - TSC§ h÷u h×nh: lµ nh÷ng TSC§ cã h×nh th¸i vËt chÊt do doanh nghiÖp n¾m gi÷ ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cho thuª hoÆc ho¹t ®éng hµnh chÝnh sù nghiÖp, phóc lîi phï hîp víi tiªu chuÈn vÒ gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông. - TSC§ v« h×nh: lµ nh÷ng TSC§ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, ®îc sö dông trong s¶n xuÊt hay cung cÊp dÞch vô cho c¸c ®èi t îng kh¸c thuª hoÆc dïng cho môc ®Ých qu¶n lý. ý nghÜa C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông quan träng trong quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh ph¬ng híng ®Çu t cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn, t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp gióp doanh nghiÖp cã c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý TSC§, tÝnh khÊu hao TSC§ mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý. Theo ®Æc trng kü thuËt th× TSC§ h÷u h×nh, TSC§ v« h×nh l¹i ®îc chia thµnh c¸c nhãm TSC§ kh¸c nhau. Cô thÓ: - §èi víi TSC§ h÷u h×nh bao gåm: + Nhµ cöa vËt kiÕn tróc: + M¸y mãc, thiÕt bÞ + Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn; +ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý; + C©y l©u n¨m; + TSC§ h÷u h×nh kh¸c - §èi víi TSC§ v« h×nh bao gåm: TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp + QuyÒn sö dông ®Êt; + Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp; + B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ; + Chi phÝ nghiªn cøu ph¸t triÓn; +Chi phÝ vÒ lîi thÕ th¬ng m¹i; +TSC§ v« h×nh kh¸c. ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc h¹ch to¸n vµ qu¶n lý ®îc chi tiÕt, cô thÓ theo tõng nhãm, lo¹i TSC§ vµ cã ph ¬ng ph¸p khÊu hao thÝch hîp. Ph©n lo¹i TSC§ theo quyÒn së h÷u: Theo c¸ch ph©n chia lo¹i nµy TSC§ ®îc chia thµnh hai lo¹i: -TSC§ tù cã: Bao gåm toµn bé TSC§ do c«ng ty ®Çu t mua s¾m b»ng vèn cña doanh nghiÖp, vèn liªn doanh,vèn vay ng©n hµng vµ c¸c ®èi tîng kh¸c. -TSC§ thuª ngoµi: lµ nh÷ng TSC§ cña doanh nghiÖp h×nh thµnh do doanh nghiÖp ®i thuª sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo hîp ®ång thuª TSC§. TSC§ thuª ngoµi ®îc chia thµnh: + TSC§ thuª tµi chÝnh +TSC§ thuª ho¹t ®éng ý nghÜa : C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc kÕ to¸n TSC§ chÆt chÏ, chÝnh x¸c, thóc ®Èy viÖc sö dông TSC§ cã hiÖu qu¶. Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh: -TSC§ ®îc mua s¾m b»ng nguån vèn do nhµ níc cÊp: - TSC§ ®îc mua s¾m b»ng nguån vèn tù cã doanh nghiÖp; - TSC§ ®îc mua s¾m b»ng nguån vèn vay TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - TSC§ ®îc mua s¾m b»ng nguån vèn gãp liªn doanh ý nghÜa : Gióp viÖc trÝch vµ sö dông nguån vèn khoa häc, ®óng môc ®Ých. II. Tæ chøc kÕ to¸n TSC§ 1. Vai trß cña TSC§ TSC§ lµ mét trong ba yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu vµ cã ¶nh h ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TSC§ lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c«ng nghÖ quyÕt ®Þnh ®Õn quy m« s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, do ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ thµnh vµ u thÕ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. Nh vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh TSC§ lµ c¬ së vËt chÊt cã ý nghÜa v« cïng quan träng. Doanh nghiÖp nµo sö dông TSC§ cã hµm lîng khoa häc kü thuËt cµng cao th× c«ng nghÖ cµng hiÖn ®¹i th× cµng cã ®iÒu kiÖn ®Ó thµnh c«ng. TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 2. NhiÖm vô kÕ to¸n TSC§ KÕ to¸n TSC§ lu«n gi÷ vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp. KÕ to¸n TSC§ phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý, b¶o vÖ TSC§ nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ TSC§ cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau: *Ghi chÐp, ph¶n ¸nh kÞp thêi,®Çy ®ñ vÒ sè lîng, hiÖn tr¹ng, gi¸ trÞ TSC§ hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng, gi¶m di chuyÓn TSC§ trong néi bé doanh nghiÖp. *Ph¶n ¸nh kÞp thêi gi¸ trÞ hao mßn TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông, tÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c khÊu hao vµ c¸c kho¶n dù phßng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. *Tham gia lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a, dù to¸n chi phÝ söa ch÷a TSC§, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch söa ch÷a, tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ khi c«ng viÖc söa ch÷a hoµn thµnh. *Tham gia tæ chøc kiÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ 3. §¸nh gi¸ TSC§ XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm yªu cÇu qu¶n lý TSC§, trong qu¸ tr×nh sö dông, TSC§ cÇn ®îc ®¸nh gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. 3.1. Nguyªn gi¸ TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ lµ toµn bé c¸c chi phÝ b×nh thêng vµ hîp lý mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó cã tµi s¶n ®ã vµo sö dông.Nguyªn gi¸ TSC§ trong tõng trêng hîp ®îc x¸c ®Þnh nh sau: * Trêng hîp mua s¾m TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ do mua s¾m lµ toµn bé chi phÝ mua, thuÕ nhËp khÈu, chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, ch¹y thö (nÕu cã) vµ c¸c chi phÝ hîp lý, cÇn thiÕt kh¸c tríc khi ®a TSC§ vµo sö dông * Trêng hîp tù x©y dùng, chÕ t¹o Nguyªn gi¸ TSC§ lµ toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn s¶n xuÊt, x©y dùng hay chÕ t¹o tµi s¶n ®ã hoÆc gi¸ trÞ quyÕt to¸n cña TSC§ ®îc x©y dùng, chÕ t¹o vµ chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö (nÕu cã). TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp *Trêng hîp TSC§ cña ®¬n vÞ kh¸c gãp vèn liªn doanh Nguyªn gi¸ TSC§ lµ gi¸ trÞ tho¶ thuËn cña c¸c bªn liªn doanh do héi ®ång liªn doanh x¸c ®Þnh, céng thªm c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt ch¹y thö (nÕu cã) * Trêng hîp TSC§ do cÊp trªn cÊp Nguyªn gi¸ lµ gi¸ ghi trong "biªn b¶n bµn giao TSC§ " cña ®¬n vÞ cÊp vµ chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö (nÕu cã). * Trêng hîp TSC§ ®îc biÕu, t¨ng viÖn trî kh«ng hoµn l¹i: Nguyªn gi¸ ®îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ cña nh÷ng TSC§ cña nh÷ng tµi s¶n t¬ng ®¬ng. * §èi víi nh÷ng tµi s¶n ®i thuª Nguyªn gi¸ ®îc x¸c ®Þnh tuú theo ph¬ng thøc vµ néi dung trªn hîp ®ång thuª TSC§ ý nghÜa ViÖc ®¸nh gi¸ TSC§ theo nguyªn gi¸ cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t n¨ng lùc s¶n xuÊt, tr×nh ®é trang bÞ c¬ së vËt chÊt vµ quy m« cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ cßn lµ c¬ së tÝnh khÊu hao theo dâi t×nh h×nh thu håi vèn ®Çu t ban ®Çu vµ x¸c ®Þnh hiÖu suÊt sö dông TSC§. Nguyªn gi¸ TSC§ chØ x¸c ®Þnh mét lÇn khi t¨ng, gi¶m TSC§ vµ kh«ng thay ®æi trong suèt thêi gian tån t¹i vµ TSC§ ë doanh nghiÖp trõ c¸c trêng hîp sau: - §¸nh gi¸ l¹i TSC§ - X©y dùng, trang bÞ thªm TSC§ - C¶i t¹o, n©ng cÊp lµm t¨ng n¨ng lùc ho¹t ®éng vµ kÐo dµi thêi gian h÷u dông cña TSC§. -Th¸o dì bít mét sè bé phËn lµm gi¶m gi¸ trÞ TSC§ vµ thanh lý TSC§. 3.2. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§. §ã lµ phÇn gi¸ trÞ cha thu håi cña TSC§. = - TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NÕu TSC§ ®îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸ míi th× gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ sau khi ®¸nh gi¸ l¹i ®îc x¸c ®Þnh nh sau: = x ý nghÜa §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc sè vèn cha thu håi cña TSC§, biÕt ®îc hiÖn tr¹ng cña TSC§ lµ cò hay míi ®Ó cã ph¬ng híng ®Çu t vµ kÕ ho¹ch bæ sung thªm TSC§. 4. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ §Ó phôc vô cho nhu cÇu th«ng tin mét c¸ch cô thÓ, chi tiÕt ®èi víi tõng lo¹i nhãm vµ ®èi tîng ghi TSC§ cÇn thùc hiÖn kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ cho ®Þa ®iÓm sö dông vµ t¹i phßng kÕ to¸n cña ®¬n vÞ. ViÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt cÇn tiÕn hµnh theo tõng ®èi t îng ghi TSC§. TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B BiÓu 01 Sæ tµi s¶n theo ®¬n vÞ sö dông N¨m 200....... Tªn ®¬n vÞ (Phßng, ban hoÆc ngêi sö dông)...... §¬n vÞ:..... * §èi tîng ghi TSC§ h÷u h×nh lµ tõng vËt kÕt cÊu hoµn chØnh víi tÊt c¶ c¸c vËt g¸ l¾p, phô tïng kÌm theo nh÷ng vËt thÓ riªng biÖt vÒ mÆt kÕt cÊu dïng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng chøc n¨ng ®éc lËp nhÊt ®Þnh. *§èi tîng ghi TSC§ v« h×nh lµ nh÷ng kho¶n sÏ cung cÊp nh÷ng chØ tiªu vÒ c¬ cÊu, t×nh tr¹ng cña TSC§, t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông TSC§ còng nh tr¸ch nhiÖm vµ t×nh h×nh b¶o qu¶n, sö dông TSC§. 4.1. KÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ë ®Þa ph¬ng sö dông, b¶o qu¶n TSC§ §Ó qu¶n lý theo dâi TSC§ theo ®Þa ®iÓm sö dông ng êi më "sæ TSC§ theo ®¬n vÞ sö dông" cho tõng ®¬n vÞ, bé phËn. Sæ nµy dïng ®Ó theo dâi t×n h×nh t¨ng, gi¶m TSC§ trong suèt thêi gian sö dông t¹i ®¬n vÞ trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc vÒ t¨ng, gi¶m TSC§. MÉu sæ tµi s¶n theo ®¬n vÞ sö dông nh trong biÓu 01 4.2. KÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ë bé phËn kÕ to¸n ë phßng tµi chÝnh kÕ to¸n TSC§ lËp cho tõng ®èi tîng ghi TSC§. ThÎ TSC§, sæ ®¨ng ký thÎ TSC§,sæ TSC§ toµn doanh nghiÖp. C¸c sæ vµ thÎ ®ã dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, hao mßn TSC§. *ThÎ TSC§: Do ®ã kÕ to¸n TSC§ lËp cho tõng ®èi tîng ghi TSC§. ThÎ TSC§ ®îc lu ë phßng tµi chÝnh kÕ to¸n trong qu¸ tr×nh sö dông TSC§. C¨n cø vµo c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n TSC§ ph¸t sinh ph¶i kÞp thêi ghi c¸c biÕn ®éng vµo thÎ. ThÎ TSC§ ® îc b¶o qu¶n trong hßm thÎ, ®îc s¾p xÕp theo tõng nhãm, lo¹i TSC§ nh»m ®Ó ph¸t hiÖn nÕu thÎ bÞ thÊt l¹c. * Sæ TSC§ Mçi lo¹i TSC§ ®îc dïng riªng mét sæ hoÆc mét sè trang trong sæ ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, khÊu hao cña c¸c TSC§ trong tõng lo¹i. NÕu mét lo¹i TSC§ nµo ®ã cã nhiÒu nhãm th× kÕ to¸n doanh nghiÖp cã thÎ chia sæ thµnh c¸c phÇn ®Ó ph¶n ¸nh c¸c ®èi tîng ghi TSC§ thuéc tõng nhãm gióp cho viÖc sö dông sè liÖu lËp b¸o c¸o ®Þnh kú vÒ TSC§ ®îc thuËn tiÖn. MÉu sæ xem biÓu 02, mÉu thÎ TSC§ xem biÓu 03 5. To¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m TSC§ *Môc ®Ých cña kÕ to¸n tæng hîp t¨ng gi¶m TSC§ KÕ to¸n tæng hîp nh»m ghi chÐp ph¶n ¸nh vÒ sè l îng, gi¸ trÞ c¸c TSC§ hiÖn cã, ph¶n ¸nh t×nh h×nh, gi¶m, viÖc kiÓm tra vµ gi÷ g×n, sö dông, b¶o qu¶n TSC§ vµ kÕ ho¹ch ®Çu t ®æi míi trong doanh nghiÖp, tÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c sè khÊu hao TSC§ vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh qua ®ã cung cÊp th«ng tin vÒ vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, t×nh h×nh sö dông vèn vµ TSC§ thÓ hiÖn trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n còng nh c¨n cø ®Ó tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ khi sö dông TSC§ ®ã. BiÓu 02 sæ tµi s¶n cè ®Þnh Lo¹i tµi s¶n:.... §¬n vÞ:..... STT Ghi t¨ng TSC§ KhÊu hai TSC§ Ghi gi¶m TSC§ Chøng tõ Tªn, ®Æc ®iÎm ký hiÖu TSC§ Níc s¶n xuÊt Th¸ng, n¨m ®a vµo sö dông Sè hiÖu TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ KhÊu hao KhÊu hao ®· tÝnh ®Õn khi ghi gi¶m TSC§ Chøng tõ Lý do gi¶m TSC§ Sè hiÖu Ngµy, th¸ng, n¨m Tû lÖ % khÊu hao Møc khÊu hao sè hiÖu Ngµy, th¸ng Céng Hµ Néi, ngµy.....th¸ng.....n¨m...... Ngêi ghi sæ (Ký, hä vµ tªn) KÕ to¸n trëng (Ký, hä vµ tªn) Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp MÉu thÎ ThÎ TSC§ BiÓu 03 Tªn TSC§ ...... Ngµy......th¸ng..........n¨m....lËp thÎ C¨n cø biÓu b¶ng giao nhËn:.................. Sè hiÖu TSC§.........n¨m s¶n xuÊt...........n íc s¶n xuÊt .......... Bé phËn sö dông............................ Ngµy.........th¸ng.........n¨m...............®a vµo sö dông Ngµy.........th¸ng.........n¨m...............dõng häat ®én Lý do..... Chøng tõ DiÔn gi¶i Nguyªn gi¸ Hao mßn (khÊu hao) Sè hiÖu Ngµy, th¸ng N¨m sö dông Tû lÖ khÊu hao b×nh quan Møc khÊu hoa Hao mßn t¨ng dÇn Tríc khi ®i vµo ph©n tÝch cô thÓ, em xin phÐp chØ tr×nh bµy bµi luËn v¨n cña m×nh vÒ h¹ch to¸n TSC§ ë doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, cßn ®åi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× c¸ch tÝnh t¬ng tù, chØ kh¸c lµ sè thuÕ GTGT kh«ng t¸ch riªng mµ ®îc h¹ch to¸n vµo nguyªn gi¸ TSC§. 1.5.KÕ to¸n tæng hîp t¨ng TSC§ h÷u h×nh vµ v« h×nh TSC§ trong mét doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau: T¨ng do mua s¾m, x©y dùng hoÆc biÕu tÆng, cÊp ph¸t.. kÕ to¸n c¨n cø vµo tõng trêng hîp cô thÓ ®Ó ghi sæ cho phï hîp. Mäi trêng hîp TSC§ ®Ò ph¶i lµm thñ tôc nghiÖm thu, lËp c¸c chøng tõ liªn quan vµ cã biªn b¶n giao nhËn TSC§, trªn c¬ së ®ã lËp thµnh hå s¬ TSC§, sau ®ã lËp thÎ hoÆc sæ chi tiÕt TSC§ kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc nh ho¸ ®¬n, phiÕu chi... ®Ó lµm c¸c bót to¸n. *Tµi kho¶n sö dông Tk211: TSC§ h÷u h×nh cã kÕt cÊu nh sau: Bªn nî: - Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh t¨ng - §iÒu chØnh t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh Bªn nî: - Nguyªn gi¸ gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh -§iÒu chØnh gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh Sè d nî: Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã TK 211 cã 6 TK cÊp 2: TK2112, 211, 2114, 2115, 2116 vµ 2118 TK 213: TSC§ v« h×nh (cã kÕt cÊu nh sau): Bªn nî: - Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - §iÒu chØnh t¨ng nguyªn gÝa TSC§ v« h×nh - Nguyªn gi¸d TSC§ h÷u h×nh gi¶m - §iÒu chØnh gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh Sè d nî: Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã. TK 211 cã 6 TK cÊp 2: TK 2131,2132,2133,2134,2135 vµ 2136 Ngoµi ra cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan nh TK 411, TK111, TK112... *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n S¬ ®å 01 5.2. KÕ to¸n tæng hîp gi¶m TSC§ h÷u h×nh vµ v« h×nh TSC§ cña doanh nghiÖp gi¶m do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Khi gi¶m TSC§ kÐ to¸n ph¶i lµm ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc x¸c ®Þnh nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i Bªn cã: TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp S¬ ®å 01 KÕ to¸n t¨ng, gi¶m TSC§ h÷u h×nh, TSC§ v« h×nh TK211.213 TK111,112,341,331 Mua TSC§ TK 133 TK128,222 Gãp vèn LD bµng TSC§ TK 214 KH TSC§ ThuÕ VAT TK412 TK 411 TK228 NhËn TSC§ ® îc cÊp, LD, biÕu tÆng TK 241 TSC§ x©y dùng hoµn thµnh bµn giao TK 128,222,228 NhËn l¹i TSC§ gãp vèn LD ng¾n h¹n, dµi h¹n TSC§ cho thuª tµi chÝnh Cho thuª TSC§ tµi chÝnh TK 214 TK821 Thanh lý, nh îngb¸n TSC§ TK 214 TK138(1381) KH TSC§ TSC§ thiÕu chê xö lý TK 214 TK 411 ChuyÓn TSC§ thuª tµi ChÝnh thµnh TSC§ tù cã TK 142 KH TSC§ ChuyÓn ngµnh CCDC TK 214 TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Vµ thu nhËp (nÕu cã). C¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan kÕ to¸n ghi sæ theo tõng trêng hîp cô thÓ: KÕ to¸n sö dông c¸c Tk 111, TK 112, 152,721,811... ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh gi¶m TSC§. *KÕ to¸n thanh lý TSC§ TSC§ thanh lý lµ nh÷ng TSC§ h háng kh«ng thÓ tiÕp tôc sö dông ®îc nh÷ng tµi s¶n l¹c hËu vÒ mÆt kü thuËt hoÆc kh«ng phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh mµ kh«ng thÓ nhîng b¸n ®îc. Khi cã quyÕt ®Þnh thanh lý TSC§, doanh nghiÖp ph¶i lËp ban thanh lý TSC§ vµ lËp "biªn b¶n thanh lý TSC§ " theo mÉu quy ®Þnh... biªn b¶n ®îc lËp thµnh hai b¶n: -Mét b¶n chuyÓn cho phßng kÕ to¸n ®Ó theo dâi vµ ghi sæ -Mépt b¶n giao cho ®¬n vÞ ®· sö dông , qu¶n lý TSC§ * KÕ to¸n nhîng b¸n TSC§ TSC§ nhîng b¸n thêng lµ nh÷ng TSC§ h÷u h×nh ph¶i lµm ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt (quyÕt ®Þnh, biªn b¶n, hîp ®ång...) NÕu TSC§ ®em nhîng ®îc h×nh thµnh tõ vèn vay ng©n hµng th× sè tiÒn thu ®îc do nhîng b¸n TSC§ tríc hÕt ph¶i tr¶ nî ®ñ vèn vay vµ l·i vay cho ng©n hµng, sè cßn l¹i ®¬n míi ® îc quyÒn sö dông cho nh÷ng môc ®Ých thÝch hîp. *Gi¶m TSC§ h÷u h×nh do tham gia gãp vèn liªn doanh víi doanh nghiÖp kh¸c: §Çu t gãp vèn liªn doanh ®îc coi lµ mét ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh cña ®¬n vÞ nh»m môc ®Ých kiÕm lêi. Nh÷ng TSC§ h÷u h×nh cña TK 342 212 ®i gãp vèn liªn doanhTK 627,641,642 doanh nghiÖp TK chuyÓn víi211 doanh TK nghiÖp kh¸c ®· kh«ng cßn thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông cña doanh nghiÖp. Gi¸ trÞ gãp vèn liªn doanh lóc nµy ®îc thÓ hiÖn lµ gi¸ trÞ ®Çu t gãp vèn liªn doanh vµ ®îc theo dâi trªn Tk 222 hoÆc 128. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ cã iªn trquan to¸n ghi gi¶m TSC§ khikÕ Gi¸ trÞ TSC§ (nguyªn gi¸ vµ haoMua mßnTSC§ TSC§thuª ) ghi íc t¨ng gi¸ trÞ ®Çu t gãp vèn liªn thuª tµi§ång chÝnhthêi, kÕ to¸nkÕtph¶n thóc¸nh H§phÇn chªnh lÖch gi÷a ®¸nh gi¸ doanh. trÞ cßn l¹i cña TSC§ vµo TK421. * Gi¶m TSC§ do mÊt vµ ph¸t hiÖn TKm¸t 2141 TK thiÕu 2142 khi kiÓm kª Mäi trêng hîp ph¸t hiÖn thiÕu TSC§ ®Òu ph¶i truy t×m nguyªn nh©n. C¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª TSC§ vµ kÕt luËn cña héi ®ång ChuyÓn kiÓm kª ®Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi theo tõng nguyªn nh©n cô hao mßn thÓ. -Trêng hîp cã quyÕt ®Þnh xö lý ngay: C¨n cø vµo biªn b¶n xö lý TSC§ thiÕu ®a ®îc duyÖt vµ hå s¬ TSC§, kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn cña ®ã, c¨n cø ®Ó ghi TKTSC§ 214 (2) gi¶m TSC§ vµ xö lý chÊt phÇn gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§. - Trêng hîp ph¶i chê quyÕt ®Þnh xö lý: to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tæn l¹i TSC§ chokÕ thÊt vµo Tk 128 (1281: Tr¶ tµi s¶n thiÕu chê xö lý).TrÝch KH TSC§ thuªkinh tµi chÝnh * Gi¶m TSC§ h÷u h×nh bªn cho cho môcthuª ®Ých s¶n xuÊt doanh, khi chuyÓn thµnh c«ng cô, dông cô lao ®éng, kÕ to¸n ph¶i ghi gi¶m gi¸ trÞ TSC§ theo nguyªn gi¸, gi¶m gi¸ trÞ hao mßn vµ xö lý gi¶m gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§. TK 142(1421) L·i tr¶ vÒ thuª TSC§ thuª tr íc TrÇn ThÞ Hång Ph©n bæ dÇn vÒ l·iph¶i tr¶ vÒ Cho thuª TSC§ thuª tµi chÝnh Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 5.3. KÕ to¸n hîp TSC§ thuª dµi h¹n TSC§ thuª tµi chÝnh lµ c¸c TSC§ doanh nghiÖp ®i thuª nh ng cã quyÒn kiÓm so¸t vµ sö dông l©u dµi theo c¸c hîp ®ång thuª. TSC§ thuª tµi chÝnh còng ®îc coi nh TSC§ cña doanh nghiÖp ®îc ph¶n ¸nh trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao nh c¸c TSC§ tù cã cña doanh nghiÖp. *Tµi kho¶n sö dông: TK 212: TSC§ thuª tµi chÝnh (cã kÕt cÊu nh sau): Bªn nî: - Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh t¨ng: -Bªn Cã: - Nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh gi¶m (do hoµn tr¶ hoÆc chuyÓn quyÒn së h÷u cho doanh nghiÖp ) -§iÒu chØnh gi¶m gi¸ TSC§ v« h×nh Sè d nî: Nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh hiÖn cã cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra kÕ to¸n TSC§ thuª tµi chÝnh cßn sö dông tµi kho¶n TK342 "Nî dµi h¹n". * Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n (theo s¬ ®å 02) 6. KÕ to¸n khÊu hao TSC§ .1. Kh¸i niÖm vµ ph¬ng ph¸p tÝnh *Kh¸i niÖm: Trong qóa tr×nh ®Çu t vµ sö dông, díi t¸c dông cña m«i trêng tù nhiªn vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc còng nh tiÕn bé kü thuËt, TSC§ bÞ hao mßn dÇn vµ sù hao mßn nµy ®îc thÓ hiÖn díi hai d¹ng: Hao mßn h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh. §Ó thu håi l¹i gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§, ngêi ta tiÕn hµnh trÝch khÊu hao b»ng c¸ch chuyÓn phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm ra. Nh vËy, hao mßn lµ mét hiÖn tîng kh¸ch quan lµm gi¶m gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña TSC§, cßn khÊu hao lµ mét biÖn ph¸p chñ quan trong qu¶n lý nh»m thu håi l¹i gi¸ trÞ ®· bÞ hao mßn cña TSC§. kÕ to¸n TSC§ thuª tµi chÝnh *Ph¬ng ph¸p tÝnh: = +6.2. KÕ to¸n khÊu hao TSC§. §Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông (t×nh h×nh trÝch khÊu hao) vµ c¸c kho¶n t¨ng, gi¶m gi¸ trÞ hao mßn kh¸c. KÕ to¸n sö dông: *TK214: Hao mßn TSC§ (cã kÕt cÊu nh sau): Bªn nî: Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ gi¶m: Bªn Cã: Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ t¨ng Sè d cã: Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ hiÖn cã TK 214: ®îc më thµnh 03 tµi kho¶n cÊp 2 (Tk2141,2142,2143). ViÖc h×nh thµnh t¨ng, gi¶m vµ sö dông nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n vña doanh nghiÖp ®îc ph¶n ¸nh trªn TK 009 - "Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n" vµ c¸c TK liªn quan kh¸c nh TK627, TK641, TK 642.... *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n S¥ ®å 03 7. KÕ to¸n söa ch÷a TSC§ TSC§ hao mßn vµ h háng dÇn trong qu¸ tr×nh sö dông vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, do vËy ®Ó b¶o vÖ n¨ng lùc ho¹t ®éng b×nh thêng cña chóng cÇn ph¶i tiÕn hµnh söa ch÷a, b¶o d ìng. C¨n cø vµo quy m«, tÝnh chÊt c«ng viÖc söa ch÷a còng nh møc ®é chi phÝ söa ch÷a vµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÎ TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp tiÕn hµnh vµ söa ch÷a TSC§ theo ph¬ng thøc tù lµm hoÆc thuª ngoµi. 7.1. KÕ to¸n söa ch÷a TSC§ theo ph¬ng thøc tù lµm: Trêng hîp doanh nghiÖp tù tæ chøc söa ch÷a. Trong qu¸ tr×nh söa ch÷a doanh nghiÖp ph¶i chi ra c¸c chi phÝ vÒ söa ch÷a nh : chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ phô tïng, chi phÝ vÒ tiÒn l ¬ng c«ng nh©n söa ch÷a, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn... Tuú theo møc ®é chi nhiÒu hay Ýt, kÕ to¸n h¹ch to¸n kh¸c nhau. *§èi víi söa ch÷a thêng xuyªn TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp S¬ ®å 03 kÕ to¸n khÊu hao vµ hao mßn TSC§ TK 627,641,642 TK 211 , 213 TK 214 Gi¶m TSC§ ®· khÊu hao TK 241 TK 821, 138 TrÝch KH TSC§ TK 142,335 TK 222, 228 TK 211 TK 111,112,338 TK 411 NhËn TSC§ trong nép bé ®· KH TK 009 Nguån vèn KH §Æc ®iÓm cñacÊp söa ch÷a thêng xuyªn lµ chi phÝ bá ra, khi söa ch÷a KH nép trªn kh«ng ph¶i ngõng (NÕu kh«ng ®îc hoµns¶n l¹i )xuÊt, thêi gian söa ch÷a ng¾n... Do ®ã, khi ph¸t sinh chi phÝ s¶n xuÊt nµy, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kdk trong kú cña bé phËn cã TSC§ söa ch÷a, kÕ to¸n ghi: Nî TK 627 . TK 641, TK642 Cã TK 152, 153,111,112,334,338... * §èi víi söa ch÷a lín TSC§ §Æc ®iÓm cña söa ch÷a lín TSC§ lµ chi phÝ bá ra lín, ®îc tiÕn hµnh söa ch÷a theo kÕ ho¹ch, dù to¸n theo tõng c«ng tr×nh söa ch÷a. V× vËy, ®Ó gi¸m s¸t chÆt chÏ chi phÝ vµ gi¸ thµnh c«ng tr×nh söa ch÷a lín c¸c chi phÝ nµy tríc hÕt ph¶i ®îc tËp hîp vµo TK 241 (2413) chi phÝ cho tõng c«ng tr×nh söa ch÷a lín. *Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n (S¬ ®å 04) 7.2. KÕ to¸n söa ch÷a TSC§ theo ph¬ng thøc cho thÇu (thuªngoµi) TrÇn ThÞ Hång Líp KÕ to¸n B Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Thuª ph¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp ph¶i ký hîp ®ång víi bªn nhËn thÇu trong ®ã ph¶i ghi râ néi dung cña c«ng viÖc söa ch÷a thêi h¹n hoµn thµnh bµn giao thanh to¸n vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. Nî TK 241 (2413): x©y dùng c¬ b¶n dë dang CãTK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n. Sau ®ã chuyÓn chi phÝ söa ch÷a TSC§ vµo c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh chi phÝ cña c¸c ®èi tîng sö dông TSC§. Tuú thuéc vµo trêng hîp doanh nghiÖp cã trÝch ®îc chi phÝ söa ch÷a lín haykh«ng mµ h¹ch to¸n theo c¸ ®Þnh kho¶n nh ®èi víi trêng hîp söa ch÷a TSC§ theo ph¬ng thøc tù lµm (s¬ ®å 04) S¬ ®å 04 kÕ to¸n söa ch÷a TSC§ TK627,641,642 TK 111,112,152,153,338 CP söa ch÷a th êng xuyªn Tù lµm TK 241 CP söa ch÷a lín TK 142(1421) Gi¸ thµnh thùc tÕ Céng tr×nh SCL KÕt chuyÓn vµo CP tr¶ tr íc Ph©n bæ dÇn vµo CP SXKD TK 331 TK 331 CP SCL Thuª ngoµi Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng tr×nh SCL hoµn thµnh Thuª ngoµi TK 1331 ThuÕ GTGT TrÇn ThÞ Hång TrÝch tr íc CP SCL TSC§ TK 1331 N©ng cÊp TSC§ Líp KÕ to¸n B