Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
lêi më ®Çu
C¬ chÕ thÞ trêng ®· vµ ®ang më ra mét thêi kú ph¸t triÓn s«i ®éng nhng
còng ®Çy rñi ro cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Ta thÊy r»ng c¸c th«ng tin tµi chÝnh
lµ mèi quan t©m cña nhiÒu ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý trong néi bé doanh
nghiÖp còng nh bªn ngoµi doanh nghiÖp. V× vËy sù chÝnh x¸c cña c¸c th«ng
tin kinh tÕ tµi chÝnh lµ mét ®ßi hái cÇn ®îc ®¸p øng kÞp thêi.
KiÓm to¸n lµ ho¹t ®éng ®em l¹i niÒm tin cho nh÷ng ngêi quan t©m
®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cao ®ßi hái
kiÓm to¸n viªn vµ C«ng ty kiÓm to¸n ph¶i chó träng ®Õn chÊt lîng kiÓm
to¸n. Trong mét cuéc kiÓm to¸n th× Hå s¬ kiÓm to¸n ®ãng vai trß rÊt quan
träng. Nã kh«ng chØ lµ ph¬ng tiÖn lu gi÷ nh÷ng b»ng chøng, th«ng tin quan
träng gióp kiÓm to¸n viªn ®a ra nh÷ng kÕt luËn mµ cßn lµ c¬ së ph¸p lý cho
viÖc kiÓm so¸t vµ ®¸nh gi¸ chÊt lîng cuéc kiÓm to¸n ®· tiÕn hµnh.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc lËp hå s¬ kiÓm to¸n, cïng víi
nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ cã ®îc qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty DÞch vô t
vÊn tµi chÝnh, kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n ( AASC ) em ®· chän ®Ò tµi :
“Tæ chøc hÖ thèng hå s¬ kiÓm to¸n trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh
t¹i C«ng ty DÞch vô t vÊn tµi chÝnh, kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n” víi mong muèn
t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c tæ chøc hå s¬ kiÓm to¸n t¹i C«ng ty còng nh nªu ra
mét sè ý kiÕn ®ãng gãp vµo viÖc vËn dông lý luËn khoa häc kiÓm to¸n vµo
ph©n tÝch thùc tÕ cña vÊn ®Ò.
LuËn v¨n gåm cã 3 ch¬ng :
Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ hÖ thèng hå s¬ kiÓm to¸n.
Ch¬ng II : Thùc tÕ tæ chøc hÖ thèng hå s¬ kiÓm to¸n trong kiÓm to¸n
b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i AASC.
Ch¬ng III : Ph¬ng híng hoµn thiÖn tæ chøc hÖ thèng hå s¬ kiÓm
to¸n t¹i AASC.
Do giíi h¹n vÒ thêi gian vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ viÖc tiÕp
cËn nghiªn cøu ®Ò tµi míi chØ dõng l¹i ë møc ®é kÕt hîp gi÷a nghiªn cøu lý
luËn víi quan s¸t thùc tiÔn, pháng vÊn... cho nªn vÊn ®Ò cha ®îc gi¶i quyÕt cô
thÓ. Mong r»ng néi dung nµy sÏ ®îc ®a ra bµn luËn ë nh÷ng bËc nghiªn cøu
cao h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TS Ng« TrÝ TuÖ vµ c¸c anh chÞ ®ang c«ng t¸c
t¹i phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt t¹i C«ng ty DÞch vô t vÊn tµi
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
chÝnh kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n(AASC) ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn
®Ò thùc tËp nµy.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ hÖ
thèng hå s¬ kiÓm to¸n.
I.
B¶n chÊt cña hå s¬ kiÓm to¸n.
1.1. Kh¸i niÖm vÒ hå s¬ kiÓm to¸n.
Nh chóng ta ®· biÕt kiÓm to¸n cã hai chøc n¨ng c¬ b¶n lµ x¸c minh vµ
bµy tá ý kiÕn vÒ b¸o c¸o tµi chÝnh cña ®¬n vÞ kiÓm to¸n. §Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng ®ã kiÓm to¸n viªn cÇn ph¶i n¾m ®îc mét lîng th«ng tin nhÊt
®Þnh th«ng qua qu¸ tr×nh thu thËp vµ lu tr÷. §ång thêi c«ng viÖc kiÓm to¸n
còng cÇn ®îc gi¸m s¸t vµ qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ v× nã lµ c¶ mét quy tr×nh
phøc t¹p, ®îc phèi hîp thùc hiÖn bëi nhiÒu nhiÒu ngêi vµ kÕt qu¶ cña nã cã
mét vai trß rÊt quan träng ®èi víi ®¬n vÞ kh¸ch hµng. XuÊt ph¸t tõ chÝnh yªu
cÇu ®ã hå s¬ kiÓm to¸n ®· ra ®êi ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý còng nh chøc n¨ng
cña kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh nãi riªng.
Hå s¬ lµ mét kh¸i niÖm ®îc sö dông kh¸ réng r·i trong c¸c lÜnh vùc cña
®êi sèng x· héi. VÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, viÖc lËp vµ lu tr÷ hå s¬ ph¶i tu©n theo
nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. Tµi liÖu gi¶ng d¹y cña Côc lu tr÷ quèc gia ®a ra
®Þnh nghÜa: “Hå s¬ lµ mét tËp ( hoÆc mét ) v¨n b¶n cã liªn quan víi nhau vÒ
mét vÊn ®Ò, mét sù viÖc hay mét ngêi, ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh gi¶i
quyÕt c«ng viÖc ®ã”. VÝ dô nh hå s¬ c¸ nh©n, hå s¬ vô viÖc... C¸c v¨n b¶n ®a
vµo hå s¬ ph¶i ®óng chøc n¨ng, ph¶n ¸nh ®óng nhiÖm vô cña c¬ quan lËp hå
s¬, ph¶i hoµn chØnh, ®¶m b¶o gi¸ trÞ ph¸p lý vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi
nhau.
Mét hå s¬ ®îc coi lµ hoµn thiÖn khi th«ng qua ®ã ngêi ®äc cã thÓ n¾m
®îc nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn ®èi tîng trong hå s¬ ®ã. Trªn gãc ®é ph¸p
lý “hå s¬” còng ®îc sö dông nh mét c«ng cô b¾t buéc cña qu¶n lý.
Trong lÜnh vùc kiÓm to¸n “ hå s¬ kiÓm to¸n” lµ mét thuËt ng÷ th«ng
dông vµ hå s¬ kiÓm to¸n ®îc coi lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu phôc vô cho yªu cÇu
qu¶n lý vµ chøc n¨ng x¸c minh cña c«ng viÖc kiÓm to¸n.
Tríc hÕt, xÐt vÒ mÆt thùc hiÖn chøc n¨ng chung cña kiÓm to¸n, kiÓm
to¸n tµi chÝnh híng tíi viÖc x¸c minh, bµy tá ý kiÕn trªn c¬ së c¸c b»ng chøng
kiÓm to¸n. Mµ c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ®îc thu thËp b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p
vµ tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Do ®ã, chóng cÇn ®îc thÓ hiÖn thµnh c¸c tµi liÖu
theo nh÷ng d¹ng nhÊt ®Þnh vµ s¾p xÕp theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh gióp
kiÓm to¸n viªn lu tr÷ vµ dÉn chøng khi cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ ý kiÕn cña m×nh.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
§ång thêi qu¸ tr×nh lµm viÖc cña kiÓm to¸n viªn víi nh÷ng kÕ ho¹ch, ch¬ng
tr×nh kiÓm to¸n, c¸c thñ tôc kiÓm to¸n ®· ¸p dông,... còng cÇn ®îc ghi chÐp díi d¹ng tµi liÖu ®Ó phôc vô cho chÝnh qu¸ tr×nh kiÓm to¸n còng nh lµm c¬ së
®Ó chøng minh viÖc kiÓm to¸n ®· ®îc tiÕn hµnh theo ®óng nh÷ng ChuÈn mùc
thùc hµnh.
TiÕp ®Õn, xÐt vÒ mÆt yªu cÇu cña qu¶n lý ta thÊy c«ng viÖc kiÓm to¸n ®îc tiÕn hµnh bëi nhiÒu ngêi trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh do vËy viÖc ph©n
c«ng vµ phèi hîp kiÓm to¸n còng nh viÖc gi¸m s¸t c«ng viÖc cña ban kiÓm
so¸t ph¶i ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch khoa häc vµ chÆt chÏ. Th«ng qua hå s¬ kiÓm
to¸n kiÓm to¸n viªn chÝnh cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc tiÕn ®é vµ tiÕp tôc ®iÒu hµnh
c«ng viÖc. §ång thêi, hå s¬ kiÓm to¸n lµ hÖ thèng tµi liÖu c¨n b¶n ®Ó gióp cÊp
l·nh ®¹o c«ng ty kiÓm to¸n kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ cña nh÷ng b»ng chøng thÝch
hîp lµm c¬ së cho kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn. ChÝnh v× thÕ, cã thÓ kÕt luËn
r»ng hå s¬ kiÓm to¸n lµ mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong mçi cuéc kiÓm
to¸n thùc hiÖn chøc n¨ng chung cña kiÓm to¸n còng nh ®¸p øng ®îc nh÷ng
yªu cÇu vÒ mÆt qu¶n lý ®èi víi c«ng viÖc kiÓm to¸n.
HiÖn nay, cã kh¸ nhiÒu tµi liÖu ®a ra kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ hå s¬ kiÓm
to¸n:
Theo nh÷ng chuÈn mùc vµ nguyªn t¾c chØ ®¹o kiÓm to¸n quèc tÕ Hå s¬
kiÓm to¸n: “Hå s¬ kiÓm to¸n lµ c¸c dÉn chøng b»ng tµi liÖu vÒ qu¸ tr×nh lµm
viÖc cña kiÓm to¸n viªn, vÒ c¸c b»ng chøng thu thËp ®îc ®Ó hç trî qu¸ tr×nh
kiÓm to¸n vµ lµm c¬ së ph¸p lý cho ý kiÕn cña kiÓm to¸n viªn trªn c¸c b¸o c¸o
kiÓm to¸n.”
Theo gi¸o tr×nh kiÓm to¸n cña ALVIN.ARENS – JAMESK.
LOEBBECKE Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc ®Þnh nghÜa qua kh¸i niÖm t liÖu cña kiÓm
to¸n viªn: “ T liÖu lµ sæ s¸ch cña kiÓm to¸n viªn ghi chÐp vÒ c¸c thñ tôc ¸p
dông, c¸c cuéc kh¶o s¸t thùc hiÖn, th«ng tin thu ®îc vµ kÕt luËn thÝch hîp ®¹t
®îc trong c«ng t¸c kiÓm to¸n. C¸c t liÖu ph¶i bao gåm tÊt c¶ c¸c th«ng tin mµ
kiÓm to¸n viªn cho lµ cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh kiÓm tra ®Çy ®ñ vµ cung
cÊp c¨n cø cho b¸o c¸o kiÓm to¸n.”
Dùa trªn ChuÈn mùc KiÓm to¸n quèc tÕ còng nh thùc tÕ t¹i ViÖt Nam
Bé Tµi chÝnh ®· ban hµnh ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 230 quy ®Þnh :
“ Hå s¬ kiÓm to¸n lµ tµi liÖu do kiÓm to¸n viªn lËp, thu thËp, ph©n lo¹i, sö
dông vµ lu tr÷. Tµi liÖu trong hå s¬ kiÓm to¸n ®îc thÓ hiÖn trªn giÊy, trªn phim
¶nh, ph¬ng tiÖn tin häc hay bÊt kú ph¬ng tiÖn lu tr÷ nµo kh¸c theo quy ®Þnh
cña ph¸p luËt hiÖn hµnh”.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Qua c¸c kh¸i niÖm trªn chóng ta cã thÓ ®a ra mét ®Þnh nghÜa kh¸i qu¸t
nhÊt vÒ hå s¬ kiÓm to¸n: Hå s¬ kiÓm to¸n chÝnh lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c giÊy tê
lµm viÖc cña kiÓm to¸n viªn chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin mµ kiÓm to¸n viªn thu
thËp ®îc, nh÷ng thñ tôc mµ kiÓm to¸n viªn ®· ¸p dông vµ nh÷ng kÕt luËn mµ
kiÓm to¸n viªn ®· ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ®Ó lµm c¬ së cho viÖc
qu¶n lý c«ng viÖc kiÓm to¸n còng nh lµm c¬ së ®Ó ®a ra ý kiÕn cña m×nh thùc
hiÖn chøc n¨ng “ x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn”. Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i bao gåm
tÊt c¶ c¸c th«ng tin mµ kiÓm to¸n viªn cho lµ cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh
kiÓm tra ®Çy ®ñ vµ ®Ó cung cÊp c¨n cø cho b¸o c¸o kiÓm to¸n. Hå s¬ kiÓm
to¸n vµ b»ng chøng kiÓm to¸n cã mèi liªn hÖ chøa ®ùng chÆt chÏ. Hå s¬ kiÓm
to¸n cÊt gi÷ b»ng chøng kiÓm to¸n, cßn b»ng chøng kiÓm to¸n lµ mét phÇn
cña Hå s¬ kiÓm to¸n. V× vËy, ph¶i cã c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ®¹t yªu cÇu vÒ
tÝnh ®Çy ®ñ vµ tÝnh gi¸ trÞ ®îc s¾p xÕp hîp lý cïng víi c¸c giÊy tê lµm viÖc cña
kiÓm to¸n viªn míi t¹o nªn mét hå s¬ kiÓm to¸n khoa häc vµ mang tÝnh gi¸ trÞ
®Çy ®ñ.
Nhng mÆt kh¸c c¸c kh¸i niÖm nµy còng chØ ra r»ng kiÓm to¸n viªn
kh«ng thÓ vµ kh«ng ph¶i thu thËp mäi tµi liÖu liªn quan ®Õn cuéc kiÓm to¸n
mµ chØ thu thËp vµ lu tr÷ nh÷ng th«ng tin nµo kiÓm to¸n viªn cho lµ cÇn thiÕt
vµ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn mµ th«i. Ngoµi ra hå
s¬ kiÓm to¸n còng lu tr÷ tÊt c¶ c¸c ý kiÕn b»ng v¨n b¶n mµ kiÓm to¸n viªn ®a
ra sau khi tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n.
1.2.1. C¸ch thøc tæ chøc tµi liÖu trong hå s¬ kiÓm to¸n.
1.2.1.1 C¸c m« h×nh hå s¬ kiÓm to¸n.
C¸ch thøc tæ chøc c¸c tµi liÖu trong hå s¬ kiÓm to¸n ®îc tiÕn hµnh tuú
thuéc vµo quy ®Þnh cña mçi c«ng ty kiÓm to¸n vµ quyÕt ®Þnh cña kiÓm to¸n
nhng ph¶i b¶o ®¶m tÝnh “hÖ thèng” cña mét hå s¬ : c¸c tµi liÖu ph¶i ®îc s¾p
xÕp theo tõng môc, tõng vÊn ®Ò, tõng vô viÖc... thuËn tiÖn cho viÖc lu tr÷, b¶o
qu¶n còng nh viÖc tra cøu tµi liÖu trong hå s¬ ®ã. Bëi cuéc kiÓm to¸n kh«ng
chØ kÕt thóc ë viÖc ®a ra b¸o c¸o kiÓm to¸n hay th qu¶n lý mµ hå s¬ kiÓm to¸n
cßn lµm c¬ së cho viÖc kiÓm tra so¸t xÐt vµ khi cÇn cã thÓ cßn lµ c¬ së ph¸p lý
mµ c«ng ty kiÓm to¸n ®a ra ®Ó minh chøng cho c«ng viÖc cña m×nh. Tuy
nhiªn, chóng ta biÕt r»ng hå s¬ kiÓm to¸n vµ ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n lµ hai vÊn
®Ò cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau, cuéc kiÓm to¸n ®îc tiÕn hµnh b»ng ph¬ng
ph¸p nµo th× hå s¬ kiÓm to¸n ®îc tæ chøc theo ph¬ng ph¸p ®ã. Hå s¬ kiÓm
to¸n chÞu sù chi phèi trùc tiÕp cña ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
HiÖn nay trªn thÕ giíi phæ biÕn hai m« h×nh hå s¬ kiÓm to¸n lµ m« h×nh
hå s¬ kiÓm to¸n T©y ¢u vµ m« h×nh hå s¬ kiÓm to¸n B¾c Mü
1.2.1.1.1. M« h×nh hå s¬ kiÓm to¸n T©y ¢u.
M« h×nh nµy g¾n liÒn víi ph¬ng ph¸p thñ c«ng, ®a ra ph¬ng ph¸p tæ
chøc giÊy tê lµm viÖc vµ c¸ch ®¸nh tham chiÕu theo ch÷ c¸i La Tinh nh sau:
B¶ng hÖ thèng tham chiÕu m« h×nh Hå s¬ kiÓm to¸n T©y ¢u
Môc lôc
1. Tæng hîp
2. TGNH vµ tiÒn mÆt
3. §Çu t ng¾n h¹n
4. C¸c kho¶n ph¶i thu
5. Hµng tån kho
6. Tµi s¶n lu ®éng kh¸c
7. Chi sù nghiÖp
8. Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh
9. Cam kÕt vèn
10. Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang
11. Ký quü ký cîc ng¾n h¹n
12. C¸c kinh phÝ tr¶ ng¾n h¹n
13. Vèn kinh doanh vµ quü
14. Nguån kinh phÝ
15. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
16. KÕt qu¶ tµi chÝnh
17. KÕt qu¶ bÊt thêng
18. C¸c tµi kho¶n ngoµi b¶ng
Cã
Kh«ng
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
O
P
Q
R
S
T
U
Cét “cã” hoÆc “kh«ng” ®Ó kiÓm to¸n viªn tÝch vµo tuú theo tµi liÖu ®ã
hoÆc kh«ng cã trong Hå s¬.
Theo c¸ch ®¸nh tham chiÕu trªn, Hå s¬ lµm viÖc ®îc s¾p xÕp theo thø tù
c¸c môc cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña ViÖt
Nam. C¸c môc nµy sÏ ®îc ®¸nh theo thø tù ch÷ c¸i.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Riªng môc A bao gåm tÊt c¶ c¸c phÇn kiÓm tra chung ( ®èi chiÕu gi÷a
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi sæ c¸i, ®èi chiÕu gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi
tiÕt) c¸c b¸o c¸o. Môc nµy bao gåm c¸c giÊy tê lµm viÖc chñ yÕu sau:
Néi dung môc A - Tæng hîp cña Hå s¬ kiÓm to¸n theo m«
h×nh T©y ¢u
PhÇn tæng hîp
1. B¸o c¸o kiÓm to¸n
2. Th qu¶n lý
3. Ghi chó so¸t xÐt
4. Tæng kÕt c«ng viÖc kiÓm to¸n cña niªn ®é
5. C¸c vÊn ®Ò cßn víng m¾c
6. C¸c ghi chó cho cuéc kiÓm to¸n n¨m sau
7. Th gi¶i tr×nh cña Ban gi¸m ®èc
8. B¸o c¸o tµi chÝnh tríc ®iÒu chØnh
9. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
10. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh
11. B¶ng tæng hîp c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh
12. C¸c bót to¸n ph©n lo¹i l¹i
13. C¸c bót to¸n ®iÒu chØnh chi tiÕt
14. KiÓm tra sè d ®Çu kú vµ c¸c sù kiÖn ph¸t
sinh sau ngµy lËp B¸o c¸o kiÓm to¸n n¨m tríc
15. C¸c nghÜa vô ®èi víi c¸c bªn cã liªn quan
16. C¸c sù kiÖn ph¸t sinh sau ngµy khãa sæ
17. Hîp ®ång kiÓm to¸n
18. Ph©n tÝch so¸t xÐt B¸o c¸o tµi chÝnh tríc
khi lËp kÕ ho¹ch
19. …..
Cã
Kh«ng
A
A1
A5
A12
A16
A20
A22
A25
A 26
A 32
A 33
A34
A 35
A42
A40
A45
A46
A48
¦u, nhîc ®iÓm cña m« h×nh Hå s¬ kiÓm to¸n T©y ¢u
¦u ®iÓm:
Trang thiÕt bÞ phôc vô cho kiÓm to¸n kh«ng qu¸ lín, gi¶m ®îc ®îc
chi phÝ.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
KÕt cÊu Hå s¬ còng rÊt khoa häc nªn ngêi sö dông Hå s¬ cã thÓ dÔ
dµng ®i tõ giÊy tê lµm viÖc chi tiÕt ®Õn tæng hîp vµ ngîc l¹i.
Kh¶ n¨ng xÐt ®o¸n vµ ho¹t ®éng ®éc lËp cña kiÓm to¸n viªn ®îc ph¸t
huy tèi ®a.
Trong ®iÒu kiÖn ë ViÖt Nam hiÖn nay lµ phï hîp khi sö dông m« h×nh
trªn.
Nhîc ®iÓm:
Tèn thêi gian, c«ng søc mµ ®é chÝnh x¸c kh«ng cao.
GiÊy tê lµm viÖc xong kh«ng cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ v× cha cã sù liªn
kÕt theo “quan hÖ ngang”.
ViÖc so¸t xÐt, gi¸m s¸t kÕt qu¶ trong bíc kiÓm to¸n gÆp nhiÒu khã
kh¨n.
B¶o qu¶n cÇn n¬i an toµn, tèn kÐm mµ nguy c¬ thÊt l¹c, h háng cao.
Rñi ro kiÓm to¸n cao ®Æc biÖt lµ víi nh÷ng kh¸ch hµng lín.
1.2.1.1.2.M« h×nh hå s¬ kiÓm to¸n B¾c Mü (®¹i diÖn lµ m« h×nh Hå s¬ kiÓm
to¸n AS/2 víi ph¬ng ph¸p lËp tù ®éng cã hÖ thèng tham chiÕu).
AS/2 lµ ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n tiªn tiÕn gióp kiÓm to¸n viªn gi¶m nhÑ
mét phÇn lao ®éng, tr¸nh ®îc rñi ro nghÒ nghiÖp trªn c¬ së sù hiÓu biÕt, n¨ng
lùc vµ sù n¨ng ®éng cña mçi nh©n viªn.
Ph¬ng ph¸p AS/2 bao gåm: ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n, hÖ thèng Hå s¬
kiÓm to¸n vµ phÇn mÒm kiÓm to¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n AS/2 ®îc s¾p xÕp theo mét hÖ thèng chØ môc thèng
nhÊt gäi lµ “chØ môc Hå s¬ kiÓm to¸n” t¬ng tù nh danh môc hÖ thèng tµi
kho¶n kÕ to¸n. ChØ môc Hå s¬ kiÓm to¸n lµ danh môc c¸c giÊy tê lµm viÖc cña
kiÓm to¸n viªn ®îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù s½n vµ thèng nhÊt. Danh môc nµy
®îc chia thµnh c¸c phÇn t¬ng øng víi c¸c giai ®o¹n thùc hiÖn cuéc kiÓm to¸n,
hoÆc thÓ hiÖn c¸c môc, tiÓu môc cña c¸c phÇn hµnh ®îc kiÓm to¸n trªn B¸o
c¸o tµi chÝnh.
Néi dung cña hÖ thèng chØ môc tæng hîp nh sau:
Néi dung c¸c chØ môc tæng hîp cña Hå s¬ kiÓm to¸n
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
ChØ môc Hå s¬ kiÓm to¸n tæng hîp
1000 LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n
2000 B¸o c¸o
3000 Qu¶n lý cuéc kiÓm to¸n
4000 HÖ thèng kiÓm so¸t
5000 KiÓm tra chi tiÕt - tµi s¶n
6000 KiÓm tra chi tiÕt - c«ng nî ph¶i tr¶
7000 KiÓm tra chi tiÕt – vèn chñ së h÷u
8000 KiÓm tra chi tiÕt – b¸o c¸o l·i lç
Hå s¬ ®îc x©y dùng bao gåm chØ môc tæng hîp ®îc ®¸nh sè tõ 1000
®Õn 8000. Trong ®ã c¸c chØ môc tõ 1000 ®Õn 4000 chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin
chñ yÕu trong phÇn Hå s¬ thêng trùc vµ Hå s¬ tæng hîp ( cña Hå s¬ n¨m ).
Nh÷ng chØ môc nµy bao gåm th«ng tin chung vÒ kh¸ch hµng, vÒ nh÷ng ph©n
tÝch s¬ bé ban ®Çu, vÒ kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, b¸o c¸o kiÓm to¸n. Tõ chØ môc
5000 ®Õn 8000 thuéc phÇn Hå s¬ lµm viÖc chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin vÒ kiÓm
to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n môc trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. Bao gåm c¸c chØ môc lín
nh: kiÓm tra chi tiÕt tµi s¶n, c«ng nî ph¶i tr¶, vèn chñ së h÷u, b¸o c¸o l·i lç.
C¸c giÊy tê lµm viÖc c¬ b¶n trong c¸c chØ môc cña Hå s¬ kiÓm to¸n
AS/2 ®Òu sö dông mÉu quy ®Þnh nh trong Hå s¬ chuÈn. C¸c giÊy tê lµm viÖc
nµy cã mÉu thèng nhÊt trong phÇn mÒm AS/2 ®îc ®¸nh sè cô thÓ theo tõng chØ
môc. Trong thùc hµnh kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn sö dông nh÷ng giÊy tê lµm
viÖc nµy ®Ó hoµn thiÖn nªn Hå s¬ kiÓm to¸n. Do ®Æc thï kh¸c nhau cña tõng
kh¸ch hµng mµ kiÓm to¸n viªn cã thÓ cã nh÷ng thay ®æi nhá vÒ giÊy tê lµm
viÖc cho phï hîp.
ViÖc ghi chÐp giÊy tê lµm viÖc cña kiÓm to¸n viªn hÇu hÕt ®îc thùc hiÖn
b»ng m¸y vi tÝnh víi phÇn mÒm AS/2 nªn viÖc liªn kÕt th«ng tin gi÷a c¸c giÊy
tê lµm viÖc trong Hå s¬ kiÓm to¸n lµ rÊt chÆt chÏ. ViÖc liªn kÕt gi÷a c¸c giÊy
tê lµm viÖc kh«ng chØ ®îc thùc hiÖn theo “ quan hÖ däc ” mµ chóng cßn ®îc
liªn kÕt chÆt chÏ theo “ quan hÖ ngang ” trong mçi chØ môc vµ gi÷a c¸c chØ
môc víi nhau.
¦u, nhîc ®iÓm cña m« h×nh Hå s¬ kiÓm to¸n B¾c Mü
M« h×nh nµy kh¾c phôc ®îc tÊt c¶ c¸c nhîc ®iÓm cña m« h×nh kiÓm
to¸n T©y ¢u.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
M« h×nh nµy ®îc vi tÝnh ho¸ nªn c¸c giÊy tê lµm viÖc ®îc h×nh thµnh
nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, ®îc sö dông thèng nhÊt. C¸c c«ng thøc ®îc vi tÝnh
ho¸ nªn gi¶m nhÑ c«ng viÖc mµ ®é chÝnh x¸c l¹i cao.
GiÊy tê lµm viÖc khi lµm xong cã mèi liªn kÕt chÆt chÏ, tù ®éng ho¸
ViÖc so¸t xÐt, gi¸m s¸t kÕt qu¶ trong bíc kiÓm to¸n ®¬n gi¶n h¬n rÊt
nhiÒu.
Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lu tr÷ b»ng c¶ hai c¸ch lµ trªn giÊy tê vµ trªn ®Üa
mÒm nªn ®¶m b¶o ®é an toµn cao, gän nhÑ vµ thuËn tiÖn cho tra cøu.
Rñi ro kiÓm to¸n thÊp h¬n.
1.2.1.2. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn néi dung hå s¬ kiÓm to¸n.
Cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh hëng ®Õn néi dung cña hå s¬ kiÓm to¸n nhng cã
thÓ nªu lªn mét sè ®iÓm chñ yÕu sau :
- Môc ®Ých vµ néi dung cña cuéc kiÓm to¸n.
- H×nh thøc b¸o c¸o kiÓm to¸n.
- §Æc ®iÓm vµ tÝnh phøc t¹p cña ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch
hµng.
- B¶n chÊt vµ thùc tr¹ng cña hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi
bé.
- Ph¬ng ph¸p, kü thuËt kiÓm to¸n ®îc sö dông trong qu¸ tr×nh kiÓm
to¸n.
- Nhu cÇu vÒ híng dÉn, kiÓm tra vµ so¸t xÐt nh÷ng c«ng viÖc do trî lý
kiÓm to¸n vµ céng t¸c viªn thùc hiÖn trong mét sè trêng hîp cô thÓ.
1.2.1.3. Mét sè yªu cÇu chung vÒ hå s¬ kiÓm to¸n.
§Ó cã thÓ tæ chøc mét hÖ thèng hå s¬ kiÓm to¸n b¶o ®¶m c¬ së ph¸p lý
cho ý kiÕn cña kiÓm to¸n viªn vµ phôc vô tèt cho yªu cÇu cña qu¶n lý th× hå s¬
kiÓm to¸n kh«ng chØ cÇn ph¶i ®Çy ®ñ vµ hîp lý vÒ mÆt néi dung mµ cÇn ph¶i
khoa häc vÒ mÆt h×nh thøc. Hå s¬ kiÓm to¸n cã vai trß rÊt quan träng trong
c«ng viÖc kiÓm to¸n tõ kh©u ®iÒu hµnh kiÓm to¸n ®Õn kh©u gi¸m s¸t, kiÓm tra
còng nh tra cøu quy tr×nh kiÓm to¸n khi cÇn thiÕt... Mét hå s¬ kiÓm to¸n ®îc
s¾p xÕp cã hÖ thèng, cã ®Ò môc râ rµng sÏ rÊt thuËn tiÖn cho viÖc lu tr÷ b¶o
qu¶n còng nh tra cøu tµi liÖu trong hå s¬ ®ã. §ång thêi còng b¶o ®¶m cho
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
c«ng viÖc kiÓm tra, so¸t xÐt cã hiÖu qu¶. ChÝnh v× vËy khi thiÕt lËp hÖ thèng hå
s¬ kiÓm to¸n trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh c¸c kiÓm to¸n viªn vµ c«ng ty
kiÓm to¸n cÇn ph¶i tu©n thñ mét sè yªu cÇu chung vÒ hå s¬ kiÓm to¸n sau :
a. Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i cã ®Ò môc râ rµng :
§Ó nhËn d¹ng, ph©n biÖt dÔ dµng cho tõng cuéc kiÓm to¸n, tõng kho¶n
môc, néi dung ®îc kiÓm to¸n. §Ò môc thêng ®îc ®Æt ë ®Çu hå s¬ kiÓm to¸n,
bao gåm nh÷ng néi dung sau :
- Tªn ®¬n vÞ ®îc kiÓm to¸n.
- §èi tîng kiÓm to¸n: ph¶n ¸nh tªn tµi kho¶n hoÆc chØ tiªu trªn c¸c t liÖu ®ã.
- K× kiÓm to¸n: ghi ngµy kÕt thóc cña niªn ®é kiÓm to¸n.
- Sè hiÖu Hå s¬ kiÓm to¸n: ghi sè hiÖu ®Ó tiÖn viÖc tra cøu.
- Ngµy thùc hiÖn.
b. Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña kiÓm to¸n viªn :
C¸c kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i ký tªn vµ ghi ngµy
th¸ng hoµn thµnh trªn hå s¬ ®ã. Trong trêng hîp hå s¬ ®îc thùc hiÖn bëi ®¬n
vÞ ®îc kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn vÉn cÇn ph¶i ký vµo sau khi ®äc l¹i vµ kiÓm
tra c¸c th«ng tin trong ®ã. §Ó ph©n biÖt, trong kiÓm to¸n ®éc lËp ngêi ta ghi
chó “ §îc chuÈn bÞ bëi kh¸ch hµng” trªn c¸c hå s¬ nµy.
Nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra hå s¬ kiÓm to¸n nh kiÓm to¸n viªn
chÝnh, ban kiÓm so¸t... khi kiÓm tra xong còng ph¶i ghi ngµy th¸ng vµ ký tªn
vµo hå s¬ kiÓm to¸n. Ch÷ ký cña c¸c kiÓm to¸n viªn trªn hå s¬ kiÓm to¸n x¸c
®Þnh tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi th«ng tin ®îc ghi trªn ®ã.
c. Hå s¬ kiÓm to¸n cÇn ®îc s¾p xÕp khoa häc :
Sè lîng c¸c tµi liÖu trong hå s¬ kiÓm to¸n cña mét cuéc kiÓm to¸n thêng
rÊt nhiÒu, v× thÕ chóng cÇn ®îc ®¸nh sè mét c¸ch cã hÖ thèng vµ khoa häc b¶o
®¶m viÖc sö dông vµ kiÓm tra ®îc dÔ dµng
Th«ng thêng, ngêi ta s¾p xÕp b¾t ®Çu tõ nh÷ng Hå s¬, t liÖu víi th«ng tin
tæng qu¸t nhÊt, nh: c¸c Hå s¬ thêng xuyªn, råi ®Õn c¸ Hå s¬ hiÖn hµnh vµ kÕt
thóc lµ b¸o c¸o kiÓm to¸n.
Trong phÇn Hå s¬ hiÖn hµnh cµn ph¶i ®îc s¾p xÕp sao cho mçi kho¶n
môc trªn b¸o c¸o tµi chÝnh ®Òu cã thÓ tra cøu ngîc vÒ b¶ng c©n ®èi kÕt to¸n
còng nh c¸c b¶ng biÓu c¬ së hoÆc tµi liÖu chøng minh...
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Th«ng thêng, biÓu chØ ®¹o cña mçi tµi kho¶n hay kho¶n môc trªn b¸o
c¸o tµi chÝnh ®îc kÝ hiÖu (®¸nh sè) b»ng mét ch÷ c¸i hoÆc mét sè. C¸c b¶ng
liÖt kª, ph©n tÝch, tÝnh to¸n... liªn quan ®Õn biÓu chØ ®¹o ®ã ®îc xÕp ngang sau
biÓu chØ ®¹o vµ ®îc ®¸nh sè b»ng c¸ch thªm vµo sau kÝ hiÖu cña biÓu chØ ®¹o
mét con sè. T¬ng tù nh thÕ, nÕu cã b¶ng biÓu chi tiÕt h¬n n÷a, th× ®îc xÕp sau
b¶ng liÖt kª, ph©n tÝch, tÝnh to¸n vµ ®îc ®¸nh sè b»ng c¸ch thªm sè vµo sau kÝ
hiÖu cña c¸c b¶ng liÖt kª, ph©n tÝch, tÝnh to¸n....
Trªn c¬ së nh÷ng yªu cÇu vÒ h×nh thøc nh vËy th× mçi tæ chøc kiÓm to¸n
cã thÓ thiÕt lËp cho m×nh nh÷ng mÉu hå s¬ riªng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña
tõng c«ng ty sao cho hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lËp theo mÉu biÓu vµ quy tr×nh do
c«ng ty kiÓm to¸n quy ®Þnh. KiÓm to¸n viªn ®îc phÐp sö dông c¸c mÉu biÓu,
giÊy tê lµm viÖc, c¸c b¶ng biÓu ph©n tÝch vµ c¸c tµi liÖu kh¸c cña kh¸ch hµng,
nhng ph¶i b¶o ®¶m r»ng c¸c tµi liÖu ®ã ®· ®îc lËp mét c¸ch ®óng ®¾n.
Nh vËy kh«ng cã mét quy ®Þnh chung cho h×nh thøc cña hå s¬ kiÓm
to¸n mµ viÖc lËp vµ s¾p xÕp tuú theo ®iÒu kiÖn vµ yªu cÇu cña kiÓm to¸n viªn
vµ c«ng ty kiÓm to¸n sao cho phï hîp víi tõng kh¸ch hµng vµ tõng hîp ®ång.
ViÖc sö dông c¸c tµi liÖu theo mÉu quy ®Þnh ( b¶n c©u hái, mÉu th, cÊu tróc hå
s¬ mÉu,...) gióp cho kiÓm to¸n viªn n©ng cao hiÖu qu¶ trong viÖc lËp vµ kiÓm
tra hå s¬, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc vµ kiÓm tra chÊt lîng
kiÓm to¸n.
d. Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i ®îc chó thÝch ®Çy ®ñ vÒ nguån gèc d÷ liÖu, ký hiÖu
sö dông,...
VÒ nguån gèc d÷ liÖu, kiÓm to¸n viªn cÇn chó thÝch râ chóng ®îc lÊy
tõ nguån d÷ liÖu nµo (sæ c¸i, nhËt ký, ho¸ ®¬n...), n¬i lu tr÷ tµi liÖu, bé phËn
hoÆc ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm to¸n tµi liÖu ( nÕu cÇn), c¸ch h×nh thµnh sè
liÖu cña ®¬n vÞ...Chó thÝch nµy lµ c¬ së ®Ó truy cËp d÷ liÖu khi cÇn thiÕt.
KiÓm to¸n viªn còng cÇn chó thÝch vÒ c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n viªn ®·
lµm hoÆc c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc, thÝ dô ®· ®èi chiÕu víi chøng tõ gèc, ®· ®èi
chiÕu víi sæ c¸i, ®· kiÓm tra céng dån.. V× sù thuËn tiÖn cña nã nªn c¸c ký
hiÖu ®îc sö dông rÊt réng r·i bëi c¸c kiÓm to¸n viªn. §Ó kh«ng g©y hiÓu lÇm,
kiÓm to¸n viªn ph¶i chó thÝch râ vÒ ý nghÜa cña tõng ký hiÖu ë bªn díi hå s¬
kiÓm to¸n.
Ngoµi ra kiÓm to¸n viªn còng cÇn chó thÝch tãm t¾t vÒ nh÷ng vÊn ®Ò
mµ ngêi ®äc cã thÓ kh«ng râ khi sö dông hå s¬ kiÓm to¸n.
e. Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ thÝch hîp :
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i b¶o ®¶m ®Çy ®ñ c¬ së ®Ó kiÓm to¸n viªn ®a ra ý
kiÕn cña m×nh. Mét hå s¬ kiÓm to¸n ®îc coi lµ ®Çy ®ñ khi bao gåm c¸c néi
dung sau :
- Mäi th«ng tin quan träng cã liªn quan ®Õn môc tiªu cña hå s¬ kiÓm
to¸n trong sæ s¸ch cña ®¬n vÞ vµ trong tµi liÖu cña kiÓm to¸n viªn.
- Thñ tôc kiÓm to¸n chän mÉu vµ thñ tôc kiÓm to¸n ®îc ¸p dông.
- Ph¹m vi ¸p dông thñ tôc ®ã.
- Sù ph©n biÖt gi÷a nh÷ng ®iÒu cã thùc vµ nh÷ng ®iÒu mang tÝnh chÊt
suy ®o¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt sao cho kiÓm to¸n viªn kh¸c
hoÆc ngêi cã tr¸ch nhiÖm ®äc sÏ hiÓu ®îc c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ c¬ së ý kiÕn
kiÓm to¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n cÇn ®îc chÝnh x¸c, nghÜa lµ ph¶i b¶o ®¶m c¸c kü thuËt
tÝnh to¸n : céng ngang, céng däc, khíp ®óng víi c¸c sè liÖu ë c¸c hå s¬ kiÓm
to¸n kh¸c...
NÕu cã nh÷ng chªnh lÖch kh«ng träng yÕu, kiÓm to¸n viªn cÇn nªu râ
trong hå s¬ kiÓm to¸n lµ ®· nhËn thÊy nh÷ng chªnh lÖch ®ã vµ cho r»ng chóng
kh«ng cã ¶nh hëng träng yÕu ®Õn c«ng viÖc kiÓm to¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n cÇn tr×nh bµy c¸c th«ng tin phï hîp, nghÜa lµ c¸c th«ng
tin cã quan hÖ ®Õn môc ®Ých cña hå s¬ kiÓm to¸n, hay môc ®Ých kiÓm to¸n.
Nh÷ng th«ng tin kh«ng cÇn thiÕt sÏ lµm cho viÖc xem xÐt mÊt thêi gian vµ khã
hiÓu, nªn sau khi hoµn thµnh viÖc kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn còng nªn lo¹i bá
khái hå s¬ kiÓm to¸n nh÷ng tµi liÖu ®ã.
1.2.2. Néi dung cña hå s¬ kiÓm to¸n :
Néi dung cña hå s¬ kiÓm to¸n tiÕn hµnh kh¸c nhau ë nh÷ng ®¬n vÞ kiÓm
to¸n kh¸c nhau tuú thuéc vµo quy ®Þnh cña mçi c«ng ty kiÓm to¸n vµ quyÕt
®Þnh cña kiÓm to¸n viªn. MÆc dï vËy, hå s¬ kiÓm to¸n bao giê còng gåm 2
lo¹i : Hå s¬ kiÓm to¸n thêng trùc vµ hå s¬ kiÓm to¸n hiÖn hµnh.
1.2.2.1. Hå s¬ kiÓm to¸n thêng trùc (hå s¬ kiÓm to¸n chung)
Lµ hå s¬ kiÓm to¸n chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin chung vÒ kh¸ch hµng
liªn quan ®Õn hai hay nhiÒu cuéc kiÓm to¸n trong nhiÒu n¨m tµi chÝnh cña
kh¸ch hµng. Hå s¬ nµy nh»m lu tr÷ nh÷ng d÷ kiÖn cã tÝnh chÊt lÞch sö hoÆc
tÝnh liªn tôc thÝch hîp víi qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ®îc quan t©m thêng xuyªn qua
nhiÒu kú.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Hå s¬ kiÓm to¸n chung thêng gåm:
+ Tªn vµ sè hiÖu hå s¬ ; ngµy th¸ng lËp vµ ngµy th¸ng lu tr÷ ;
+ C¸c th«ng tin chung vÒ kh¸ch hµng :
C¸c ghi chÐp hoÆc b¶n sao c¸c tµi liÖu ph¸p lý tho¶ thuËn vµ biªn b¶n
quan träng : QuyÕt ®Þnh thµnh lËp, §iÒu lÖ c«ng ty, GiÊy phÐp thµnh lËp ( GiÊy
phÐp ®Çu t, Hîp ®ång liªn doanh), §¨ng ký kinh doanh, bè c¸o, biªn b¶n häp
Héi ®ång qu¶n trÞ, häp Ban Gi¸m ®èc... ( Tªn, ®Þa chØ, chøc n¨ng vµ ph¹m vi
ho¹t ®éng, c¬ cÊu tæ chøc ...)
C¸c th«ng tin liªn quan ®Õn m«i trêng kinh doanh, m«i trêng ph¸p
luËt cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng ; qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn cña kh¸ch hµng.
+ C¸c tµi liÖu vÒ thuÕ : C¸c v¨n b¶n, chÕ ®é thuÕ riªng trong lÜnh vùc
ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng ®îc c¬ quan thuÕ cho phÐp, c¸c tµi liÖu vÒ thùc hiÖn
nghÜa vô thuÕ hµng n¨m;
+ C¸c tµi liÖu vÒ nh©n sù : C¸c tho¶ íc lao ®éng, c¸c quy ®Þnh riªng cña
kh¸ch hµng vÒ nh©n sù ; Quy ®Þnh vÒ qu¶n lý vµ sö dông quü l¬ng ;...
+ C¸c tµi liÖu vÒ kÕ to¸n :
V¨n b¶n chÊp thuËn chÕ ®é kÕ to¸n ®îc ¸p dông
C¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n ¸p dông : Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng
tån kho, ph¬ng ph¸p tÝnh dù phßng,...
+ C¸c hîp ®ång hoÆc tho¶ thuËn víi bªn thø ba cã hiÖu lùc trong thêi
gian dµi ( Ýt nhÊt lµ hai n¨m tµi chÝnh) : Hîp ®ång kiÓm to¸n, hîp ®ång cho
thuª, hîp ®ång b¶o hiÓm, tho¶ thuËn vay..
+ C¸c tµi liÖu kh¸c : Hå s¬ kiÓm to¸n nãi chung ®îc cËp nhËt hµng n¨m
khi cã sù thay ®æi liªn quan ®Õn c¸c tµi liÖu ®Ò cËp trªn ®©y.
1.2.2.2. Hå s¬ kiÓm to¸n hiÖn hµnh (hå s¬ kiÓm to¸n n¨m) :
Lµ hå s¬ kiÓm to¸n chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng chØ liªn
quan trùc tiÕp ®Õn cuéc kiÓm to¸n mét n¨m tµi chÝnh. Hå s¬ kiÓm to¸n hiÖn
hµnh bao gåm tÊt c¶ nh÷ng t liÖu mµ kiÓm to¸n viªn sö dông cho cuéc kiÓm
to¸n ®ang tiÕn hµnh. C¸c th«ng tin trong hå s¬ hiÖn hµnh gåm c¸c lo¹i th«ng
tin chñ yÕu sau
Hå s¬ kiÓm to¸n n¨m thêng gåm :
+ C¸c th«ng tin vÒ ngêi lËp, ngêi kiÓm tra (so¸t xÐt) hå s¬ kiÓm to¸n :
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
Hä tªn kiÓm to¸n viªn, trî lý kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ
lËp hå s¬ kiÓm to¸n ;
Hä tªn ngêi kiÓm tra (so¸t xÐt), ngµy th¸ng kiÓm tra ;
Hä tªn ngêi xÐt duyÖt, ngµy th¸ng xÐt duyÖt.
+ C¸c v¨n b¶n vÒ tµi chÝnh, kÕ to¸n, thuÕ,... cña c¬ quan Nhµ níc vµ cÊp
trªn liªn quan ®Õn n¨m tµi chÝnh.
+ B¸o c¸o kiÓm to¸n, th qu¶n lý, b¸o c¸o tµi chÝnh vµ c¸c b¸o c¸o
kh¸c,..( b¶n dù th¶o vµ b¶n chÝnh thøc).
+ Hîp ®ång kiÓm to¸n, th hÑn kiÓm to¸n, phô lôc hîp ®ång ( nÕu cã) vµ
b¶n thanh lý hîp ®ång.
+ Nh÷ng b»ng chøng vÒ kÕ ho¹ch chiÕn lîc, kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi
tiÕt, ch¬ng tr×nh lµm viÖc vµ nh÷ng thay ®æi cña kÕ ho¹ch ®ã ;
+ Nh÷ng b»ng chøng vÒ thay ®æi hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm
so¸t néi bé cña kh¸ch hµng.
+ Nh÷ng b»ng chøng vµ kÕt luËn trong viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro tiÒm tµng,
rñi ro kiÓm so¸t vµ nh÷ng ®¸nh gi¸ kh¸c ;
+ Nh÷ng b»ng chøng ®¸nh gi¸ cña kiÓm to¸n viªn vÒ nh÷ng c«ng viÖc
vµ kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn néi bé ;
+ C¸c sù kiÖn ph¸t sinh sau khi kÕt thóc niªn ®é;
+ Nh÷ng ghi chÐp vÒ néi dung, ch¬ng tr×nh vµ ph¹m vi cña nh÷ng thñ
tôc kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn vµ kÕt qu¶ ®¹t ®îc ;
+ Nh÷ng ph©n tÝch cña kiÓm to¸n viªn vÒ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh vµ sè d c¸c tµi kho¶n ;
+ Nh÷ng ph©n tÝch c¸c tû lÖ, xu híng quan träng ®èi víi t×nh h×nh ho¹t
®éng cña kh¸ch hµng ;
+ Nh÷ng b»ng chøng vÒ viÖc kiÓm tra vµ so¸t xÐt cña kiÓm to¸n viªn vµ
ngêi cã thÈm quyÒn víi nh÷ng c«ng viÖc do kiÓm to¸n viªn, trî lý kiÓm to¸n
viªn hoÆc chuyªn gia kh¸c thùc hiÖn ;
+ C¸c chi tiÕt vÒ nh÷ng thñ tôc kiÓm to¸n mµ kiÓm to¸n viªn kh¸c thùc
hiÖn khi kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh cña ®¬n vÞ cÊp díi ;
+ C¸c th tõ liªn l¹c víi c¸c kiÓm to¸n viªn kh¸c, c¸c chuyªn gia kh¸c vµ
c¸c bªn h÷u quan ;
+ C¸c v¨n b¶n hoÆc nh÷ng chó gi¶i vÒ nh÷ng vÊn ®Ò ®· trao ®æi víi
kh¸ch hµng, kÓ c¶ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång kiÓm to¸n ;
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
+ B¶n gi¶i tr×nh cña Gi¸m ®èc ( hoÆc ngêi ®øng ®Çu) ®¬n vÞ ®îc kiÓm
to¸n ;
+ B¶n x¸c nhËn do kh¸ch hµng hoÆc ngêi thø ba göi tíi ;
+ C¸c kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò träng yÕu cña cuéc
kiÓm to¸n, bao gåm c¶ nh÷ng vÊn ®Ò bÊt thêng (nÕu cã) cïng víi c¸c thñ tôc
mµ kiÓm to¸n viªn ®· thùc hiÖn ®Ò gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®ã.
1.2.2.3. øng dông cña hå s¬ kiÓm to¸n trong c¸c giai ®o¹n cña quy tr×nh kiÓm
to¸n trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh.
Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lËp vµ sö dông tõ tríc khi cuéc kiÓm to¸n b¾t ®Çu
vµ ®îc bæ xung hoµn thiÖn dÇn tõ qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn kiÓm to¸n
cho ®Õn kÕt thóc kiÓm to¸n.
* Giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n
Néi dung chñ yÕu cña c¸c giÊy tê lµm viÖc ®îc lËp vµ sö dông trong giai
®o¹n nµy gåm: nh÷ng th«ng tin thu thËp ®îc vÒ kh¸ch hµng, nh÷ng ®¸nh gi¸,
kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn x¸c ®Þnh vµ kÕ ho¹ch kiÓm
to¸n cña kiÓm to¸n viªn. §©y lµ nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n rÊt quan träng quyÕt
®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét cuéc kiÓm to¸n.
Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, khi c©n nh¾c xem nªn tiÕp tôc
mét kh¸ch hµng cò hay tiÕp nhËn mét kh¸ch hµng míi th× kiÓm to¸n viªn ph¶i
thùc hiÖn mét c«ng viÖc lµ liªn l¹c víi kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm hay xem xÐt
Hå s¬ kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm. Xem xÐt Hå s¬ kiÓm to¸n cña
c¸c kiÓm to¸n viªn tríc ®Ó cã ®îc nh÷ng th«ng tin nh: tÝnh liªm chÝnh cña Ban
gi¸m ®èc C«ng ty kh¸ch hµng, nh÷ng bÊt ®ång cña Ban gi¸m ®èc víi kiÓm
to¸n viªn tiÒn nhiÖm vÒ c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n, thñ tôc kiÓm to¸n… hoÆc c¸c
vÊn ®Ò quan träng kh¸c.
C¸c Hå s¬ kiÓm to¸n n¨m tríc thêng chøa ®ùng rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ
kh¸ch hµng: vÒ c«ng viÖc kinh doanh, c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸c ®Æc ®iÓm ho¹t
®éng kh¸c. V× vËy qua viÖc kiÓm tra Hå s¬ kiÓm to¸n thêng xuyªn cña kh¸ch
hµng( bao gåm s¬ ®å bé m¸y, ®iÒu lÖ C«ng ty, chÝnh s¸ch tµi chÝnh, kÕ to¸n…)
kiÓm to¸n viªn sÏ t×m thÊy nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ ho¹t ®éng kinh doanh
cña kh¸ch hµng. §ã lµ viÖc x¸c ®Þnh xem c¸c quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n lý cã
hîp lý hay kh«ng, viÖc hiÓu ®îc b¶n chÊt vµ sù biÕn ®éng cña c¸c sè liÖu trªn
B¸o c¸o tµi chÝnh ®· ®îc kiÓm to¸n.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
KÕ ho¹ch chi tiÕt cho tõng lÜnh vùc, ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®îc lËp vµ lu
gi÷ trong Hå s¬ kiÓm to¸n. Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®· thiÕt kÕ cã thÓ thay ®æi
trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Tuy nhiªn nh÷ng thay ®æi nµy ph¶i ®îc ghi râ trong
Hå s¬ kiÓm to¸n. Nh÷ng tµi liÖu nµy cïng víi nh÷ng tµi liÖu vÒ lËp kÕ ho¹ch
tæng qu¸t ®îc lu gi÷ trong Hå s¬ thêng xuyªn. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng
quen thuéc, C«ng ty kiÓm to¸n chØ cÇn cËp nhËt nh÷ng thay ®æi chø kh«ng
ph¶i tiÕn hµnh lËp míi c¸c tµi liÖu nh ®èi víi kh¸ch hµng míi.
* Giai ®o¹n thùc hµnh kiÓm to¸n
Thùc hµnh kiÓm to¸n bao gåm viÖc thùc hiÖn vµ ®¸nh gi¸ c¸c thñ tôc
kiÓm so¸t vµ thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt c¸c sè d vµ thñ tôc ph©n tÝch. Dùa vµo
nh÷ng tµi liÖu ®· lu vÒ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, kiÓm to¸n viªn ®a
ra quyÕt ®Þnh cã thÓ dùa vµo hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng hay
kh«ng. NÕu quyÕt ®Þnh lµ cã th× viÖc thu thËp b»ng chøng cã thÓ chñ yÕu qua
c¸c thñ tôc kiÓm so¸t vµ mét sè Ýt c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n (thñ tôc ph©n tÝch vµ
thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt). NÕu quyÕt ®Þnh lµ kh«ng th× ph¶i thùc hiÖn c¸c thö
nghiÖm c¬ b¶n víi sè lîng lín.
CÇn lu tr÷ vµo Hå s¬ c¸c tµi liÖu chñ yÕu nh: tÝnh chÊt, thêi gian vµ
ph¹m vi cña c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t néi bé vµ nh÷ng ph¸t hiÖn cña kiÓm to¸n
viªn. Nh÷ng ph¸t hiÖn nµy l¹i ®îc ®em ra so s¸nh víi nh÷ng ®¸nh gi¸ ban ®Çu
trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. NÕu trïng khíp th× c¸c thñ tôc kiÓm to¸n c¬ b¶n sÏ
®îc thùc hiÖn ®óng theo kÕ ho¹ch.Trong trêng hîp ngîc l¹i cã thÓ ph¶i thay
®æi ®¸nh gi¸ trong phÇn lËp kÕ ho¹ch vµ më réng ph¹m vi cña c¸c thñ tôc c¬
b¶n.
ViÖc thùc hiÖn thñ tôc c¬ b¶n nµy ®îc thÓ hiÖn trªn c¸c b¶ng tæng hîp,
b¶ng tÝnh to¸n, b¶ng ph©n tÝch c¸c nghiÖp vô, c¸c giÊy tê x¸c minh…Khi tiÕn
hµnh kiÓm to¸n c¸c kho¶n môc ®· lùa chän, kiÓm to¸n viªn ph¶i ®a ra c¸c kÕt
luËn cña m×nh vÒ tõng kho¶n môc kÌm theo c¸c dÉn chøng cho c¸c kÕt luËn
®ã trªn giÊy tê lµm viÖc. C¸c giÊy tê nµy ®îc tËp hîp l¹i trong Hå s¬ kiÓm
to¸n phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cña kiÓm to¸n viªn. PhÇn lín c¸c tµi liÖu
trong Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lËp vµo giai ®o¹n nµy. TÊt c¶ c¸c b»ng chøng cã gi¸
trÞ vµ nh÷ng ghi chÐp cña kiÓm to¸n viªn ph¶i ®îc lu l¹i trªn giÊy tê lµm viÖc,
®¶m b¶o cho Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lËp mét c¸ch ®Çy ®ñ, hîp lý vµ hîp lÖ.
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
* Giai ®o¹n kÕt thóc kiÓm to¸n
C¸c tµi liÖu trong Hå s¬ kiÓm to¸n chÝnh lµ c¨n cø ®Ó c¸c kiÓm to¸n
viªn ®a ra c¸c kÕt luËn cña m×nh. Giai ®o¹n nµy bæ sung nèt nh÷ng tµi liÖu
cuèi cïng trong Hå s¬, ®ã lµ B¸o c¸o kiÓm to¸n vµ th qu¶n lý (nÕu cã).
Ngêi so¸t xÐt l¹i cuéc kiÓm to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chÊt lîng cuéc
kiÓm to¸n hoµn thµnh th«ng qua viÖc xem xÐt Hå s¬ kiÓm to¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n ®îc lu gi÷ theo nh÷ng quy ®Þnh nghiªm ngÆt. §©y sÏ lµ
nh÷ng tµi liÖu dïng cho c¸c cuéc kiÓm to¸n sau vµ lµ b»ng chøng ph¸p lý ®Ó
gi¶i quyÕt c¸c sù kiÖn ph¸t sinh sau ngµy kiÓm to¸n.
1.3. C¸c chøc n¨ng cña hå s¬ kiÓm to¸n.
Hå s¬ kiÓm to¸n lµ mét tµi liÖu ®Æc biÖt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng
kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n ®éc lËp nãi riªng. Trong quy tr×nh kiÓm
to¸n, hå s¬ kiÓm to¸n lµ mét phÇn rÊt quan träng ®¶m nhËn nhiÒu chøc n¨ng
kh¸c nhau. XuÊt hiÖn tõ kh©u lËp kÕ ho¹ch cho ®Õn kh©u kÕt thóc kiÓm to¸n
hå s¬ kiÓm to¸n lµ mét tµi liÖu lu tr÷ b¾t buéc, sö dông nhiÒu n¨m sau ngµy
kÕt thóc kiÓm to¸n. Cã thÓ kh¸i qu¸t c¸c chøc n¨ng cña hå s¬ kiÓm to¸n theo
s¬ ®å nh sau :
S¬ ®å sè 1: C¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña hå s¬ kiÓm to¸n
C¸c chøc n¨ng cña
hå s¬ kiÓm to¸n
Phôc
vô
cho
ph©n
c«ng
vµ
phèi
hîp
kiÓm
to¸n
Lµm c¬
së cho
viÖc
gi¸m s¸t
kiÓm tra
c«ng
viÖc cña
c¸c trî lý
kiÓm
to¸n
Lµm
c¬ së
cho
b¸o
c¸o
kiÓm
to¸n
Lµm
tµi
liÖu
cho
kú
kiÓm
to¸n
sau
Lµm
c¬ së
ph¸p
lý
cho
c«ng
viÖc
kiÓm
to¸n
Lµm
tµi
liÖu
phôc
vô
cho
®µo
t¹o
Cô thÓ néi dung c¸c chøc n¨ng cña hå s¬ kiÓm to¸n nh sau :
a. Phôc vô cho viÖc ph©n c«ng vµ phèi hîp kiÓm to¸n :
C«ng viÖc kiÓm to¸n thêng ®îc tiÕn hµnh bëi nhiÒu ngêi trong mét thêi
gian nhÊt ®Þnh, do ®ã viÖc ph©n c«ng vµ phèi hîp lµm viÖc lµ mét yªu cÇu cÇn
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
thiÕt. Hå s¬ kiÓm to¸n lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu cho môc ®Ých nµy, biÓu hiÖn
nh sau:
- C¸c kiÓm to¸n viªn chÝnh sÏ c¨n cø vµo ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®Ó lËp
ra c¸c hå s¬ kiÓm to¸n cho mçi c«ng viÖc chi tiÕt, vµ giao cho c¸c trî lý kiÓm
to¸n thùc hiÖn. Nh÷ng c«ng viÖc do c¸c trî lý kiÓm to¸n tiÕn hµnh, vµ c¸c kÕt
qu¶ thu ®îc sÏ ph¶n ¸nh trªn hå s¬ kiÓm to¸n. Nh vËy, th«ng qua c¸ch nµy,
mét kiÓm to¸n viªn chÝnh sÏ giao viÖc vµ gi¸m s¸t c«ng viÖc cña nhiÒu trî lý
kiÓm to¸n.
- Hå s¬ kiÓm to¸n cung cÊp th«ng tin gi÷a c¸c kiÓm to¸n viªn ®Ó phèi
hîp ho¹t ®éng. KÕt qu¶ c«ng viÖc cña kiÓm to¸n viªn nµy cã thÓ ®îc sö dông
bëi c¸c kiÓm to¸n viªn kh¸c ®Ó tiÕp tôc c«ng viÖc ®ã, hay thùc hiÖn c¸c c«ng
viÖc kh¸c cã liªn quan.
- Mçi hå s¬ kiÓm to¸n ®¸nh dÊu mét bíc c«ng viÖc ®îc hoµn thµnh
trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn chÝnh c¨n cø sè hå s¬ kiÓm to¸n ®·
ph¸t hµnh vµ sè hå s¬ kiÓm to¸n ®· thu håi ®Ó ®¸nh gi¸ tiÕn ®é, vµ tiÕp tôc
®iÒu hµnh c«ng viÖc.
- Mçi hå s¬ kiÓm to¸n lµ n¬i lu tr÷ toµn bé th«ng tin vÒ mét ®èi tîng.
Trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, c¸c th«ng tin ®· thu thËp sÏ ®îc tiÕp tôc bæ sung,
cËp nhËt vµo hå s¬ kiÓm to¸n cña tõng ®èi tîng cã liªn quan.
b. Lµm c¬ së cho viÖc gi¸m s¸t vµ kiÓm tra c«ng viÖc cña c¸c trî lý kiÓm
to¸n :
ViÖc xem xÐt vµ kiÓm tra chÊt lîng c«ng viÖc cña c¸c trî lý kiÓm to¸n
®îc tiÕn hµnh trªn c¸c hå s¬ kiÓm to¸n do hä thùc hiÖn. ViÖc xem xÐt vµ kiÓm
tra nµy ®îc tiÕn hµnh tõ thÊp lªn cao : KiÓm to¸n viªn chÝnh sÏ kiÓm tra vµ yªu
cÇu c¸c trî lý kiÓm to¸n gi¶i tr×nh c¸c néi dung trªn hå s¬ kiÓm to¸n cña
m×nh, sau ®ã c¸c hå s¬ kiÓm to¸n nµy sÏ tiÕp tôc ®îc kiÓm tra bëi c¸c chñ
nhiÖm, c¸c chñ phÇn hïn... Qu¸ tr×nh nµy b¶o ®¶m chÊt lîng cña hå s¬ kiÓm
to¸n vµ c«ng viÖc cña trî lý kiÓm to¸n ®îc gi¸m s¸t ®Çy ®ñ. Sau mçi lÇn kiÓm
tra, ngêi kiÓm tra sÏ ký tªn trªn hå s¬ kiÓm to¸n ®Ó x¸c nhËn sù kiÓm tra cña
m×nh.
c. Lµm c¬ së cho b¸o c¸o kiÓm to¸n :
§©y lµ chøc n¨ng rÊt quan träng cña hå s¬ kiÓm to¸n v× môc ®Ých cuèi
cïng cña mét cuéc kiÓm to¸n lµ ®a ra b¸o c¸o kiÓm to¸n thÓ hiÖn ý kiÕn cña
kiÓm to¸n viªn vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ kh¸ch hµng. Hå s¬ kiÓm to¸n
chÝnh lµ nh÷ng dÉn chøng b»ng tµi liÖu cho c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n, nh÷ng
Vò ThÞ Thu HiÒn - Líp KiÓm to¸n 43A
ph©n tÝch ®¸nh gi¸ cña kiÓm to¸n viªn. V× thÕ hå s¬ kiÓm to¸n chÝnh lµ c¬ së
®Ó c¸c kiÓm to¸n viªn ®a ra b¸o c¸o kiÓm to¸n vµ c¸c kÕt luËn kiÓm to¸n sau
khi tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n.
d. Lµm tµi liÖu cho kú kiÓm to¸n sau :
§Ó tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n cã kÕt qu¶ tèt, chi phÝ thÊp cÇn ph¶i x©y
dùng mét kÕ ho¹ch chiÕn lîc, kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ dù to¸n s¸t víi t×nh h×nh
thùc tÕ. Nh vËy ®Ó gi¶m bít c«ng viÖc thu thËp c¸c tµi liÖu vµ n©ng cao hiÖu
qu¶ cña c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn sÏ sö dông hå s¬
kiÓm to¸n kú tríc nh lµ nguån th«ng tin phong phó cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ
cuéc kiÓm to¸n kú sau, cô thÓ lµ :
- Cho biÕt thêi gian cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc kiÓm to¸n dùa vµo
thêi gian thùc tÕ cña kú tríc.
- Cung cÊp mét c¸i nh×n thÊu ®¸o vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ®¬n
vÞ.
- Cho biÕt c¸c vÊn ®Ò “ næi cém” cÇn ®Æc biÖt quan t©m.
- Mét sè tµi liÖu, th«ng tin chØ cÇn cËp nhËt, bæ sung lµ cã thÓ sö dông
®îc cho kú sau.
- Lµm mÉu cho c¸c kiÓm to¸n viªn phô thùc hiÖn c«ng viÖc dùa vµo hå
s¬ kiÓm to¸n kú tríc. Nhê ®ã, kiÓm to¸n chÝnh sÏ ®ì tèn thêi gian híng dÉn cô
thÓ vµ chi tiÕt.
Tuy nhiªn viÖc sö dông hå s¬ kiÓm to¸n cña kú tríc ®ßi hái ph¶i chó ý
c¸c vÊn ®Ò nh sù thay ®æi vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé
cña ®¬n vÞ, kh¶ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc kiÓm to¸n.
e. Hå s¬ kiÓm to¸n lµ c¬ së ph¸p lý cho c«ng viÖc kiÓm to¸n.
KiÓm to¸n viªn, nhÊt lµ kiÓm to¸n viªn ®éc lËp ph¶i chøng minh ®îc
r»ng c«ng viÖc kiÓm to¸n ®· ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së tu©n thñ c¸c ChuÈn mùc
KiÓm to¸n hiÖn hµnh th«ng qua c¸c hå s¬ kiÓm to¸n. Muèn vËy, hå s¬ kiÓm
to¸n ph¶i ®Çy ®ñ, râ rµng vµ cã tÝnh thuyÕt phôc, kh«ng ®îc chøa ®ùng nh÷ng
vÊn ®Ò kh«ng thÓ gi¶i thÝch ®îc, c¸c lËp luËn thiÕu v÷ng ch¾c, c¸c thay ®æi
kh«ng gi¶i thÝch ®îc..
f. Lµm tµi liÖu cho ®µo t¹o.
Víi nh÷ng ngêi míi b¾t ®Çu bíc vµo nghÒ kiÓm to¸n th× hå s¬ kiÓm
to¸n nh÷ng n¨m tríc ®îc coi lµ tµi liÖu ®µo t¹o rÊt quan träng kÕt hîp víi sù híng dÉn cña nh÷ng kiÓm to¸n viªn cã kinh nghiÖm. Hå s¬ kiÓm to¸n lµ nh÷ng
- Xem thêm -
.DOC 
85 
37 
76 
