Tài liệu Luận văn tổ chức hạch toán chi phí, doanh thu và kết quả của khối lượng hàng hoá kinh doanh trong kỳ nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh ở công ty vật tư kỹ thuật xi măng

B¸o c¸o chuyªn ®Ò LỜI MỞ ĐẦU Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc b»ng Ph¸p luËt trong nh÷ng n¨m qua ®· lµm thay ®æi c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu ph¶i thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c nguyªn t¾c kinh doanh nh nguyªn t¾c tù qu¶n, nguyªn t¾c lÊy thu bï chi vµ b¶o toµn vèn. Trong ho¹t ®éng kinh doanh môc tiªu cña c¸c doanh nghiÖp lµ lµm sao tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông chi phÝ hîp lý víi møc doanh thu. Víi mét chi phÝ thÊp nhÊt ®Ó ®¹t møc doanh thu cÇn thiÕt th× kÕt qu¶ thu ®îc sÏ lµ lîi nhuËn cao nhÊt. Do vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n hîp lý, ®¶m b¶o kh«ng cã hiÖn tîng chi kh«ng cÇn thiÕt vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i nghiÖp vô chÝnh lµ lu chuyÓn hµng ho¸, viÖc sö dông hîp lý chi phÝ cã ý nghÜa sèng cßn. TiÕt kiÖm chi phÝ gãp phÇn tiÕt kiÖm vèn kinh doanh gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt ®Ó ®¹t doanh thu mãng muèn cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc t¨ng lîi nhuËn. TiÕt kiÖm chi phÝ lµ ®iÒu kiÖn t¨ng tÝch luü ng©n s¸ch Nhµ níc, thóc ®Èy nÒn s¶n xuÊt, gãp phÇn h¹ gi¸ b¸n lÎ hµng tiªu dïng, tõ ®ã n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. §Ó cã thÓ qu¶n lý chi phÝ ®Ó ®¹t møc doanh thu mong muèn ta ph¶i h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ cña khèi lîng hµng ho¸ kinh doanh trong kú. Cã nh vËy ta míi cã thÓ kiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh chi tiªu vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp ®Ó h¹ thÊp chi phÝ tíi møc tèi thiÓu nhê ®ã míi cã kÕt qu¶ kinh doanh tèt nhÊt. NhËn thøc ®îc vai trß vµ tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ cña khèi lîng hµng ho¸ kinh doanh trong kú. Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty VËt t Kü thuËt Xi m¨ng, ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña C«ng ty cïng víi sù híng dÉn cña ThÇy gi¸o NguyÔn Ngäc To¶n ®· gióp t«i lùa chän ®Ò tµi: “Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ cña khèi lîng hµng ho¸ kinh doanh trong kú nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë C«ng ty VËt t Kü thuËt Xi m¨ng” KÕt cÊu luËn v¨n gåm 3 phÇn chÝnh: PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ cña khèi lîng hµng ho¸ kinh doanh trong kú. B¸o c¸o chuyªn ®Ò PhÇn II: Thùc tÕ tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ t¹i C«ng ty VËt t Kü thuËt Xi m¨ng. PhÇn III: Nh÷ng ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ t¹i C«ng ty VËt t Kü thuËt Xi m¨ng. B¸o c¸o chuyªn ®Ò PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ kÕt qu¶ cña khèi lîng hµng ho¸ kinh doanh trong kú. I. Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ cña khèi lîng hµng ho¸: 1. Tæ chøc h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: 1.1.B¶n chÊt cña gi¸ vèn hµng b¸n: Gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ hµng mua vµo ®Ó b¸n hay nãi c¸ch kh¸c lµ c¸i gi¸ ph¶i tr¶ ®Ó cã lîng hµng ho¸ b¸n ra trong kú. Theo quan ®iÓm cò th× gi¸ vèn hµng ho¸ lµ sè tiÒn ph¶i ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng nhng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng quan niÖm ®ã kh«ng hoµn toµn chÝnh x¸c v× nã kh«ng ph¶n ¸nh c¸i gi¸ ph¶i tr¶ ®Ó cã hµng ho¸ vµ viÖc tÝnh chi phÝ thu mua vµo chi phÝ lu th«ng ®Ó ph©n bæ cho hµng ho¸ b¸n ra rÊt dÔ bÞ nhÇm lÉn vµ khã kiÓm tra ®îc tÝnh chÝnh x¸c. ChÝnh v× vËy trong chÕ ®é kÕ to¸n míi gi¸ vèn cña hµng ho¸ b¸n ra trong kú lµ gi¸ mua theo ho¸ ®¬n vµ chi phÝ thu mua ph©n bè cho hµng ho¸ b¸n ra trong kú. Cô thÓ lµ hµng ho¸ nhËp xuÊt tån kho theo quy ®Þnh ®îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ. TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ mua vµo ®îc tÝnh theo tõng nguån nhËp, bao gåm trÞ gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua hµng ho¸, ch¼ng h¹n trêng hîp thu mua hµng ho¸: Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ mua + ThuÕ nhËp khÈu (nÕu cã) + Chi phÝ mua (vËn chuyÓn, bèc dì, hao hôt trong ®Þnh møc, hoa hång m«i giíi…) 1.2.TÝnh gi¸ vèn hµng b¸n (hµng xuÊt kho) Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i, nghiÖp vô chñ yÕu lµ thu mua, dù tr÷ vµ tiªu thô hµng ho¸, viÖc tÝnh chÝnh x¸c gi¸ vèn hµng ho¸ cã ý nghÜa quan träng ¶nh hëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. NhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng tù do cã gi¸ c¶ hµng ho¸ thay ®æi theo tõng ngµy, thËm chÝ tõng giê, th× viÖc tÝnh gi¸ vèn hµng ho¸ ®ßi hái ph¶i chÝnh x¸c ®Ó cã thÓ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh v× gi¸ vèn hµng b¸n chÝnh lµ chi phÝ lín nhÊt trong chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Tuú theo ®Æc ®iÓm vµ quy m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i ta cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh trÞ gi¸ hµng xuÊt kho sau: I.2.1 Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, ph¬ng ph¸p ®Æc ®iÓm riªng): Khi cã thÓ nhËn diÖn ®îc tõng lo¹i hµng ho¸ tån kho víi tõng lÇn mua vµ danh ®¬n cña nã th× ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông kh«ng réng r·i chØ cã mét sè ®¬n vÞ ¸p dông h×nh thøc kiÓm kª ®Þnh kú vµ cã quy m« nhá. I.2.2 Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc: FIFO (First in – First out) B¸o c¸o chuyªn ®Ò Ph¬ng ph¸p nµy ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ trÞ cña hµng ho¸ nhËp, xuÊt, tån nhng nã rÊt phøc t¹p do c¸c mÆt hµng kinh doanh rÊt ®a d¹ng vµ t×nh h×nh lu chuyÓn rÊt phøc t¹p nªn nã chØ ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh c¸c mÆt hµng ®ßi hái thêi gian b¶o hµnh nh thùc phÈm, níc gi¶i kh¸t, thuèc l¸, dîc phÈm… Theo ph¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, hµng ho¸ nµo nhËp sau th× xuÊt sau, xuÊt hÕt hµng nhËp tríc míi ®Õn hµng nhËp sau. I.2.3 Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn: Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú, kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ b×nh qu©n cña mét ®¬n vÞ hµng ho¸. C¨n cø vµo lîng hµng ho¸ b¸n ra trong kú vµ gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ b¸n ra. C«ng thøc tÝnh ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông réng r·i ë c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay v× nã ®¬n gi¶n vµ cã thÓ gióp doanh nghiÖp tÝnh to¸n t¬ng ®èi chÝnh x¸c trÞ gi¸ vèn hµng b¸n. I.2.4 Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc: LIFO (Last in – First out). Theo ph¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ nµo nhËp sau cïng th× xuÊt tríc. XuÊt hÕt hµng nhËp sau míi ®Õn hµng nhËp tríc nã. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông phæ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp cã hµng ho¸ l©u bÒn, gi¸ trÞ lín. Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc ¸p dông trong thêi kú l¹m ph¸t. ViÖc lùa chän tiªu thøc phan bæ nµo lµ tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng ®¬n vÞ nhng ph¶i b¶o ®¶m tÝnh nhÊt qu¸n trong niªn ®é. ViÖc ph©n bæ ®îc tiÕn hµnh theo c«ng thøc sau: Chi phÝ thu Chi phÝ mua hµng tån ®Çu kú vµ chi Tiªu thøc mua ph©n bæ phÝ mua hµng ph¸t sinh trong kú ph©n bæ cña l cho sè hµng = Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña lîng hµng x îng hµng ho¸ ho¸ tiªu thô tiªu thô ho¸ tån kho vµ lîng hµng ho¸ tiªu thô trong kú 1.3.H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: 1.3.1. NhiÖm vô: ViÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c vµ kÞp thêi gi¸ vèn hµng b¸n cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc qu¶n lý vµ theo dâi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do gi¸ vèn hµng b¸n lµ chi phÝ lín nhÊt cña chi phÝ kinh doanh trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i nªn gi¸ vèn ®óng hay kh«ng cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp cã thùc l·i hay kh«ng. §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp, h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n cã nhiÖm vô sau: B¸o c¸o chuyªn ®Ò - Theo dâi vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n ®Ó gióp cho viÖc h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh. - Tæ chøc viÖc tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña chÕ ®é kÕ to¸n vµ yªu cÇu qu¶n lý. 1.3.2. H¹ch to¸n: * Tµi kho¶n sö dông: TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n, kÕt cÊu tµi kho¶n nh sau: + Víi doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn TK 632 cã kÕt cÊu nh sau: Tµi kho¶n 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” Bªn Nî Bªn Cã TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng ho¸, KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô lao vô, dÞch vô ®· cung cÊp theo ho¸ ®¬n trong kú vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt (®· ®îc coi lµ tiªu thô trong kú) qu¶. + Víi doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: Tµi kho¶n 632- Gi¸ vèn hµng b¸n: - Bªn Nî: + TrÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ xuÊt b¸n trong kú: + TrÞ gi¸ vèn thµnh phÈm tån kho, göi b¸n ®Çu kú cïng gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú. - Bªn Cã: + Gi¸ trÞ hµng xuÊt b¸n nhng cha x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. + KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng ®· tiªu thô trong kú vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶. + Gi¸ trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi kú (víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ kinh doanh dÞch vô). Tµi kho¶n 632 cuèi kú kh«ng cã sè d. * H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n tuú theo ph¬ng thøc b¸n hµng: + Trêng hîp b¸n hµng theo ph¬ng thøc bªn mua ®Õn nhËn hµng trùc tiÕp t¹i kho bªn b¸n, ghi: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 156 - Hµng ho¸ (1561) + Trêng hîp hµng ho¸ mua vµo kh«ng qua kho mµ giao nhËn th¼ng cho ngêi mua: Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n. Cã TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®êng. B¸o c¸o chuyªn ®Ò + Hµng ho¸ xuÊt kho göi cho bªn mua theo hîp ®ång ®· ký hoÆc göi ®¹i lý nhê b¸n hé, ghi: Nî TK 157 - Hµng göi b¸n. Cã TK 156 (1561) - Hµng ho¸ + Khi bªn mua th«ng b¸o ®· nhËn ®ñ hµng vµ ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, ghi: Nî TK 632 Gi¸ vèn cña hµng ®· tiªu thô Cã TK 157 Khi hµng b¸n kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó ghi nhËt ký chung vµ vµo sæ c¸i TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n. 2. Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng: 2.1. Kh¸i niÖm chi phÝ b¸n hµng: Doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, lu th«ng hµng ho¸ lµ kh©u quan träng vµ rÊt cÇn thiÕt. Nhê nã mµ hµng ho¸ ®îc ®a tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng. Tõ ®ã gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña nã míi ®îc thùc hiÖn. §Ó thùc hiÖn ®îc viÖc tiªu thô hµng ho¸ nh»m ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng phôc vô ®êi sèng th× doanh nghiÖp th¬ng m¹i cÇn hao phÝ mét lîng lao ®éng nhÊt ®Þnh (gåm lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸). Nhng chi phÝ lao ®éng nµy dïng vµo ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ lao ®éng ®ã gäi lµ chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ b¸n hµng gåm tiÒn tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, tiÒn ®ãng gãi bao b×, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn tr¶ cho c¸c dÞch vô mua ngoµi v.v… TÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ®ã lµ cÇn thiÕt ®Ó thu hót vµ phôc vô kh¸ch hµng nh»m cã ®îc doanh thu. Qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi vµ tiªu dïng. Môc ®Ých cña s¶n xuÊt lµ tiªu dïng, s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh lu th«ng vµ b¸n hµng lµ kh©u chñ chèt, tuy nhiªn lu th«ng l¹i cã t¸c dông trë l¹i ®èi víi s¶n xuÊt th«ng qua mèi quan hÖ biÖn chøng. Nh vËy, chi phÝ b¸n hµng lµ mét bé phËn cña chi phÝ lu th«ng ph¸t sinh díi h×nh th¸i tiÒn tÖ ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô b¸n hµng ho¸ kinh doanh trong kú b¸o c¸o. Chi phÝ b¸n hµng ®îc bï ®¾p b»ng khèi lîng doanh thu thuÇn thùc hiÖn. Trong trêng hîp ®Æc biÖt, chi phÝ b¸n hµng ®îc kÕt chuyÓn qua kú b¸o c¸o (kú x¸c ®Þnh kÕt qu¶) ®Ó chê doanh thu, khi th¬ng vô ®îc thùc hiÖn qua nhiÒu kú b¸o c¸o. 2.2. Néi dung chi phÝ b¸n hµng: B¸o c¸o chuyªn ®Ò Chi phÝ b¸n hµng lµ c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. XÐt vÒ néi dung kinh tÕ c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng gåm: - Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: Bao gåm cã tiÒn c«ng vµ qòy trÝch nép b¾t buéc theo tiÒn c«ng (quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn). - Chi phÝ vËt liÖu, bao g× chi dïng thùc tÕ cho nhu cÇu söa ch÷a tµi s¶n, xö lý hµng ho¸ dù tr÷, bao gãi hµng ®Ó t¨ng thªm gi¸ trÞ th¬ng m¹i cho hµng ho¸. - Chi phÝ dông cô ®å dïng: Lµ nh÷ng kho¶n chi vÒ dông cô, ®å dïng phôc vô b¸n hµng nh m¸y tÝnh, c©n, bµn ghÕ v.v… - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Cña c¸c kh©u b¸n hµng (kho, quÇy, cöa hµng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ c©n ®o, ®ong ®Õm, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, kho b·i, cÇu c¶ng v.v…) - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ sè tiÒn dïng ®Ó tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n bªn ngoµi do cung cÊp c¸c lao vô, dÞch vô cho doanh nghiÖp phôc vô cho qu¸ tr×nh b¸n hµng nh tiÒn thuª kho, thuª bÕn b·i, thuª vËn chuyÓn, tiÒn söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh thuª bªn ngoµi, tiÒn hoa hång cho ®¹i lý b¸n hµng, cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c. - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Lµ toµn bé c¸c chi phÝ b»ng tiÒn ph¸t sinh trong kh©u b¸n hµng ngoµi c¸c chi phÝ kÓ trªn nh chi phÝ tiÕp kh¸ch ë bé phËn b¸n hµng, chi phÝ giíi thiÖu qu¶ng c¸o, chµo hµng, chi phÝ héi nghÞ kh¸ch hµng… C¸c néi dung chi phÝ b¸n hµng nªu trªn theo yÕu tè cßn cã thÓ ®îc thÓ hiÖn trong h¹ch to¸n ban ®Çu vµ hÖ thèng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n theo môc ®Ých chi tiªu. Thuéc môc ®Ých chi phÝ cho nghiÖp vô b¸n hµng cã: - Chi phÝ vËn chuyÓn: Bao gåm c¸c tiÒn tr¶ thuª ph¬ng tiÖn, thuª kho b·i trung gian trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng ®i b¸n. - Chi phÝ bèc xÕp, dì hµng ho¸: bao gåm c¶ chi phÝ kiÓm nhËn hµng, chi tr¶ thuª nh©n c«ng bèc xÕp, dì hµng ho¸. - Chi phÝ bao gãi hµng ho¸, ®ãng kiÖn hµng ho¸: bao gåm vËt liÖu bao gãi, c«ng cô, dông cô (bao b× lu©n chuyÓn) ®· chi dïng thùc tÕ. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña toµn bé phËn b¸n hµng. - Chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh tù lµm hoÆc ®i thuª thuéc chi phÝ b¸n hµng. - Chi ®éng lùc c¸c lo¹i tù chÕ hoÆc mua ngoµi. - Chi tr¶ tiÒn hoa hång m«i giíi, ®¹i lý ký göi dÞch vô ng©n hµng… - Chi tr¶ tiÒn dÞch vô ®iÖn tho¹i, ®iÖn b¸o, telex, fax… B¸o c¸o chuyªn ®Ò Chi phÝ b¸n hµng cña trêng hîp kinh doanh hµng thùc phÈm t¬i sèng, ®éng vËt sèng… cßn bao gåm c¸c kho¶n chi tiÕp tôc ch¨n d¾t, ph¬i ®¶o, b¶o qu¶n chÊt lîng… Trêng hîp chi phÝ ph¸t sinh liªn quan tíi l« hµng ho¸ theo ph¬ng thøc vËn chuyÓn b¸n th¼ng th× mäi ph¸t sinh chi tiªu ®Òu ph¶i ghi vµo gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ vËn chuyÓn ®· b¸n. * Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng: ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i dùa trªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: ChØ nh÷ng kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh chuÈn bÞ b¸n hµng míi ®îc tÝnh lµ chi phÝ b¸n hµng nh chi phÝ vËn chuyÓn hµng ®Ó b¸n, chi phÝ trùc tiÕp cho nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ b¶o qu¶n, ®ãng gãi, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho c«ng t¸c b¸n hµng… cßn c¸c chi phÝ kh¸c nh chi phÝ thu mua, vËn chuyÓn hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh thu mua, vµ c¸c chi phÝ cã tÝnh chÊt gi¸n tiÕp (nh thuÕ vèn, lÖ phÝ giao th«ng, chi phÝ cho nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp…) th× kh«ng ®îc tÝnh lµ chi phÝ b¸n hµng. - Nh÷ng chi phÝ cho hµng ho¸ ®em ®i tiªu thô bÞ tr¶ l¹i còng ®îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. - Nh÷ng chi phÝ cã tÝnh chÊt dù phßng nh dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi kh«ng ®îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. - Kh«ng ®îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn phóc lîi cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp (nh c¸c chi phÝ x©y dùng nhµ trÎ, c©u l¹c bé…) nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i vµ båi thêng vËt chÊt do nguyªn nh©n chñ quan cña doanh nghiÖp hay c¸ nh©n g©y ra, nh÷ng kho¶n ph¹t vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, chÕ ®é tµi chÝnh, chÕ ®é tÝn dông… - C¸c kho¶n thanh lý, nhîng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh, kho¶n bÞ ph¹t thuÕ trong nép thuÕ, kho¶n chi phÝ do kÕ to¸n bÞ nhÇm hay bá sãt khi vµo sæ còng kh«ng ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng. X¸c ®Þnh râ ph¹m vi chi phÝ b¸n hµng cã t¸c dông ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®óng vµ ®ñ chi phÝ b¸n hµng, lµm c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng chÊt lîng qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tr¸nh hiÖn tîng “l·i gi¶”, “lç thËt” thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ tõ ®ã gióp doanh nghiÖp tù chñ vÒ tµi. chÝnh cña m×nh 2.3.NhiÖm vô h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng: H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng lµ mét c«ng t¸c quan träng cña doanh nghiÖp nh»m x¸c ®Þnh c¸c kho¶n chi phÝ cÇn thiÕt phôc vô cho qu¸ tr×nh tiªu B¸o c¸o chuyªn ®Ò thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp, tõ ®ã cã biÖn ph¸p nh»m kh«ng ngõng h¹ thÊp tû suÊt chi phÝ b¸n hµng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn ®Çy ®ñ vai trß cña m×nh, nhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng ®Æt ra ë c¸c doanh nghiÖp nh sau: - KiÓm tra chÆt chÏ vµ cã hÖ thèng chi phÝ b¸n hµng nh»m ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi, hîp ph¸p cña c¸c kho¶n chi phÝ nh»m ng¨n ngõa hµnh vi tham « l·ng phÝ. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi, gi¸m ®èc thêng xuyªn t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ b¸n hµng. - Tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. Thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn cã nghÜa lµ kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng ®· lµm tèt chøc n¨ng kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.4. Tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng: 2.4.1. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ b¸n hµng: Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh th× toµn bé chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong kú ®îc h¹ch to¸n vµo bªn Nî TK 641- Chi phÝ b¸n hµng, kÕt cÊu tµi kho¶n nµy nh sau: Bªn Nî: TËp hîp toµn bé chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong kú. Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng. - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng trong kú vµo bªn Nî TK 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” hoÆc bªn Nî TK142 “Chi phÝ tr¶ tríc”. TK641 kh«ng cã sè d cuèi kú. TK 641 cã 6 tµi kho¶n cÊp 2. + TK 6411 “Chi phÝ nh©n viªn” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn b¸n hµng, ®ãng gãi, vËn chuyÓn b¶o qu¶n s¶n phÈm hµng ho¸ ®i b¸n bao gåm l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c… + TK 6412 “Chi phÝ vËt liÖu bao b×” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng cho viÖc b¸n hµng nh vËt liÖu dïng ®ãng gãi s¶n phÈm hµng ho¸, nhiªn liÖu dïng trong vËn chuyÓn hµng ho¸ ®i tiªu thô, vËt liÖu dïng cho söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh ë bé phËn b¸n hµng. + TK 6413 “Chi phÝ dông cô ®å dïng” Tµi kho¶n dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ dông cô, ®å dïng phôc vô cho b¸n hµng nh quÇy hµng, bµn ghÕ, m¸y tÝnh v.v… B¸o c¸o chuyªn ®Ò + TK 6414 “Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ë bé phËn b¸n hµng nh nhµ cöa, kho tµng, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn bèc dì, ®o lêng … + TK 6415 “Chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm” Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm ®· tiªu thô. + TK 6417 “Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi trong kh©u b¸n hµng nh tiÒn thuª ngoµi söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn thuª kho, thuª b·i, thuª bèc v¸c, vËn chuyÓn hµng ho¸ ®i tiªu thô, tiÒn tr¶ hoa hång cho ®¹i lý b¸n hµng, cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu. + TK 6418 “Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong kh©u b¸n hµng ngoµi c¸c chi phÝ kÓ trªn nh chi tiÕp kh¸ch ë bé phËn b¸n hµng, chi giíi thiÖu s¶n phÈm, qu¶ng c¸o, chµo hµng, chi phÝ héi nghÞ kh¸ch hµng, b¶o hµnh s¶n phÈm… Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n: - TÝnh tiÒn l¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, bèc v¸c, giíi thiÖu, söa ch÷a, b¶o hµnh s¶n phÈm … KÕ to¸n ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6411) Cã TK 344 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. - TrÝch b¶o hiÓm x· héi, kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm y tÕ cña nh©n viªn b¸n hµng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6411) Cã TK 338 - Ph¶i tr¶ kh¸c - Khi xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu dïng cho kh©u b¸n hµng, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6412) Cã TK 152 – Nguyªn liÖu, vËt liÖu. - Khi xuÊt c«ng cô, dông cô, ®å dïng cho kh©u b¸n hµng, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6413) Cã TK 153 – C«ng cô, dông cô. HoÆc Cã TK 142 – Chi phÝ tr¶ tríc (1421) (§èi víi c«ng cô, dông cô cã trÞ gi¸ lín, sö dông nhiÒu kú kinh doanh) - Khi tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña bé phËn b¸n hµng kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng tÝnh khÊu hao ®Ó ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6414) B¸o c¸o chuyªn ®Ò Cã TK 214 - Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh. - Chi phÝ ®iÖn níc mua ngoµi, chi phÝ th«ng tin ph¶i tr¶ bu ®iÖn, chi phÝ thuª ngoµi söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh cã gi¸ trÞ kh«ng lín, kÕ to¸n ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6417) Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ ngêi b¸n. Cã TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng - Trêng hîp chi phÝ dÞch vô thuª ngoµi söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh qu¸ lín th× sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh tríc chi phÝ b¸n hµng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng (6418) Cã TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶. Khi tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh thùc tÕ ph¸t sinh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 241 - X©y dùng c¬ b¶n dë dang (2413) Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ngêi cung cÊp. HoÆc Cã TK 111, 112 Khi c«ng viÖc söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh hoµn thµnh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ Cã TK 241 - X©y dùng c¬ b¶n dë dang (2413) - Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng, ghi: Nî TK 111, 112, 335, … Cã TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng - Cuèi kú h¹ch to¸n, kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo tµi kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”, ghi: Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Cã TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng - §èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cã chu kú kinh doanh dµi, trong kú kh«ng cã hÆc cã Ýt hµng ho¸ tiªu thô th× cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo tµi kho¶n chi phÝ tr¶ tríc, kÕ to¸n ghi: Nî TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1422) Cã TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng - ë kú h¹ch to¸n sau, khi cã hµng ho¸ tiªu thô, chi phÝ b¸n hµng ®· ®îc kÕt chuyÓn sang TK 142 (1422) sÏ ®îc kÕt chuyÓn toµn bé sang TK 911, kÕ to¸n ghi: Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Cã TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1422) Ta cã thÓ kh¸i qu¸t kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ b¸n hµng theo s¬ ®å sau: B¸o c¸o chuyªn ®Ò S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng: TK 334, 338 TK 641 TK 111, 112 Gi¸ trÞ thu håi ghi gi¶m chi phÝ Chi phÝ nh©n viªn TK 152, 153, 142 (1421) Chi phÝ vËt liÖu, dông cô TK 911 TK 214 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh TK 331, 111, 112 TK 142 (1422) C¸c chi phÝ liªn quan kh¸c Chê kÕt chuyÓn KÕt chuyÓn 2.4.2. KÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng: C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i kh«ng chØ tËp hîp tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng trong kú mµ cßn ph¶i tæ chøc theo dâi chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh nh»m phôc vô cho qu¸ tr×nh kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®ång thêi qu¶n lý chi phÝ b¸n hµng cã träng ®iÓm vµ tiÕt kiÖm. Tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp mµ tiÕn hµnh tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt b¸n hµng cho phï hîp. Theo quy ®Þnh chung cña ngµnh th¬ng m¹i hiÖn nay, mçi ®¬n vÞ thuéc ngµnh ph¶i tæ chøc chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng theo tõng néi dung kinh tÕ cña chi phÝ nµy tøc lµ chi tiÕt theo yÕu tè chi phÝ , ngoµi ra cã thÓ kÕt hîp víi tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng theo ®Þa ®iÓm kinh doanh, theo nhãm mÆt hµng kinh doanh hoÆc theo c¸c kh©u kinh doanh, trong ®ã hai ph¬ng ph¸p ®Çu lµ chñ yÕu. - Theo yÕu tè chi phÝ: §îc ¸p dông réng r·i ë c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i. C¸c yÕu tè ph¸t sinh trong kú ®îc bé phËn kÕ to¸n theo dâi trªn c¸c sæ chi tiÕt vµ tê kª chi tiÕt cuèi th¸ng chuyÓn cho kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng tæng hîp. - Theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh: Chi phÝ b¸n hµng ®îc kÕ to¸n theo tõng ®¬n vÞ phô thuéc (®Þa ®iÓm ph¸t sinh), ph¬ng ph¸p nµy ®ang ®îc vËn dông phæ biÕn hiÖn nay. Theo ph¬ng ph¸p nµy nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh ë nh÷ng ®¬n vÞ trùc thuéc ®îc h¹ch to¸n trùc tiÕp, cßn nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®Þa ®iÓm th× ph©n bè theo tiªu thøc hîp lý vµ khoa häc ®èi víi tõng kho¶n chi phÝ. §Ó thùc hiÖn tèt kÕ to¸n chi phÝ theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh cÇn ph¶i tæ chøc tè c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æt chØ tiªu chi phÝ cho c¸c bé phËn vµ tæ chøc h¹ch to¸n, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chi phÝ mét c¸ch chÆt chÏ. B¸o c¸o chuyªn ®Ò - Theo h×nh thøc nhËt ký chung, kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶n ¸nh trong sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho hai tµi kho¶n 641, 642. Theo h×nh thøc h¹ch to¸n nhËt ký chøng tõ dïng b¶ng kª sè 5. 3. H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: 3.1. Kh¸i niÖm chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña c¶ doanh nghiÖp mµ kh«ng t¸ch riªng ra ®îc theo bÊt kú ho¹t ®éng nµo. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh vµ chi phÝ chung kh¸c. XÐt vÒ b¶n chÊt th× chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng t¹o ra gi¸ trÞ hay gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm hµng ho¸. NÕu xÐt vÒ quan hÖ cña chi phÝ qu¶n lý ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th× c¸c chi phÝ qu¶n lý lµ c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp nhng rÊt cÇn thiÕt vµ h¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cã vai trß quan träng trong h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. Chi phÝ qu¶n lý chung kh¸c chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ s¶n xuÊt ë chç nã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña toµn bé doanh nghiÖp vµ lµ chi phÝ gi¸n tiÕp, qua ®ã viÖc qu¶n lý chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp sao cho gi¶m tíi møc tèi thiÓu c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt lµ rÊt quan träng ®èi víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay tuy c¸c doanh nghiÖp ®· chuyÓn ®æi tõ chÕ ®é qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp sang h¹ch to¸n ®éc lËp nhng vÉn bÞ ¶nh hëng cña bé m¸y quan liªu bao cÊp. Do ®ã chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë nhiÒu doanh nghiÖp nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc vÉn cßn bÊt hîp lý do bé m¸y qu¶n lý kh«ng gän nhÑ vµ c¬ chÐ qu¶n lý cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. 3.2. Néi dung chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ, viÖc ph©n tÝch tæng hîp vµ hÖ thèng ho¸ chi phÝ lµ mét c«ng viÖc hÕt søc quan träng. MÆt kh¸c, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ phøc t¹p nªn cÇn ph¶i ®îc s¾p xÕp ph©n lo¹i ®Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ qu¶n lý, ®Ó ®¸p øng ®îc mét c¸ch tèi u c¸c yªu cÇu ®Æt ra, tr¸nh nhÇm lÉn thiÕu sãt hay tËp hîp ph©n bæ kh«ng chÝnh x¸c. Trªn c¬ së chÕ ®é kÕ to¸n míi ban hµnh ®· cã sù ®iÒu chØnh hîp lý, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, ®iÒu kiÖn cña mçi doanh nghiÖp, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh s¶n xuÊt ®Òu cã thÓ ph©n lo¹i nh sau: B¸o c¸o chuyªn ®Ò - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý: Gåm c¸c chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp, BHXH, KPC§… cña ban gi¸m ®èc, nh©n viªn qu¶n lý phßng ban cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý: Lµ c¸c chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp nh giÊy, bót, mùc, vËt liÖu xuÊt dïng söa ch÷a tscd ë bé phËn qu¶n lý. - Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng: gåm nh÷ng kho¶n chi phÝ vÒ dông cô ®å dïng v¨n phßng dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý nh phÝch níc, Êm chÐn… - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Lµ phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý nh nhµ cöa lµm viÖc cña c¸c phßng ban, kho tµng, vËt kiÕn tróc, ph¬ng tiÖn truyÒn dÉn, m¸y mãc thiÕt bÞ qu¶n lý dïng cho c¸c phßng ban. - ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ nép thuÕ vèn, thuÕ nhµ ®Êt, thuÕ m«n bµi vµ c¸c kho¶n lÖ phÝ nh phÝ tríc b¹, lÖ phÝ giao th«ng, kho¶n ph¶i nép cÊp trªn ®Ó lËp quü phÝ. - Chi phÝ dù phßng: Lµ c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi tÝnh vµo chi phÝ dù phßng. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi, thuª ngoµi, chi phÝ vÒ ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, ®iÖn b¸o, tiÒn thuª tµi s¶n cè ®Þnh thuéc v¨n phßng doanh nghiÖp. - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ thuéc qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp ngoµi c¸c chi phÝ trªn nh chi phÝ héi nghÞ, tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ, tiÒn tµu xe ®i phÐp, d©n qu©n tù vÖ, ®µo t¹o c¸n bé, giao dÞch v.v… ViÖc ph©n lo¹i nµy dùa vµo néi dung kinh tÕ cña c¸c kho¶n chi phÝ nªn rÊt hîp lý, khoa häc phï hîp víi thùc tÕ chung. Do vËy, nã gióp cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý theo tõng néi dung qu¶n lý cã träng ®iÓm, gióp cho c«ng t¸c tæng hîp ph©n tÝch chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ, h¹ thÊp chi phÝ qu¶n lý tíi møc cÇn thiÕt tõ ®ã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh s¶n xuÊt cuèi cïng cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c c¸ch ph©n lo¹i nµy cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kÕ to¸n chi tiÕt qu¶n lý trªn c¬ së ®ã mµ kÕ to¸n tæng hîp ®îc mét c¸ch cã hÖ thèng, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ®óng yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. 3.3. Ph¹m vi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: ViÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong kinh doanh lu chuyÓn hµng ho¸ ph¶i dùa trªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: B¸o c¸o chuyªn ®Ò - ChØ nh÷ng chi phÝ liªn quan gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng chung cña toµn doanh nghiÖp míi ®îc tÝnh lµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý nh nhµ cöa, phßng ban, c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn dÉn, thiÕt bÞ qu¶n lý… th× gi¸ trÞ hao mßn cña chóng ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - Kh«ng ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp nh÷ng chi phÝ cã tÝnh chÊt bÊt thêng nh nh÷ng chi phÝ vÒ thanh lý, nhîng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn ph¹t do vi ph¹m hîp ®ång, bÞ ph¹t thuÕ truy nép thuÕ, c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh do kÕ to¸n nhÇm lÉn hay bá sãt khi vµo sæ. - Kh«ng tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng vÒ vèn nh chi phÝ ®Çu t ký quü, ký cîc, chi phÝ liªn quan ®Õn cho vay… X¸c ®Þnh râ rµng ph¹m vi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cã t¸c dông ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®óng vµ ®ñ chi phÝ, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng h¹ch to¸n kinh tÕ, tõ ®ã doanh nghiÖp thùc hiÖn ®îc quyÒn tù chñ vÒ tµi chÝnh cña m×nh. 3.4. KÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: 3.4.1. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý: Toµn bé chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú h¹ch to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 642 “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau: Bªn Nî: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” hoÆc TK 142 “Chi phÝ tr¶ tríc”. TK 642 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh c¸c TK cÊp 2: + TK 6421 - “Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý”. + TK 6422 - “Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý”. + TK 6423 - “Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng. + TK 6424 - “Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” + TK 6425 - “ThuÕ vµ lÖ phÝ” + TK 6426 - “Chi phÝ dù phßng” + TK 6427 - “Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”. + TK 6428 - “Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c” * Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: B¸o c¸o chuyªn ®Ò - TiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp (nÕu cã) ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6421) Cã TK 344 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. - TrÝch b¶o hiÓm x· héi, kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm y tÕ cña nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6421) Cã TK 338 - Ph¶i tr¶ kh¸c - Khi xuÊt vËt liÖu phôc vô cho qu¶n lý doanh nghiÖp, vËt liÖu ®Ó söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh chung cña doanh nghiÖp, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6422) Cã TK 152 – Nguyªn liÖu, vËt liÖu. - Gi¸ trÞ c«ng cô, dông cô ®å dïng v¨n phßng ®îc tÝnh trùc tiÕp mét lÇn cho chi phÝ qu¶n lý, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 153 – C«ng cô, dông cô. Trong trêng hîp xuÊt dïng mét lÇn víi gi¸ trÞ lín c«ng cô, dông cô, kÕ to¸n sö dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ dÇn vµ ghi: Nî TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1421) Cã TK 153 – C«ng cô, dông cô. Khi ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1421) - Hµng th¸ng c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng chung cho doanh nghiÖp ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 214 - Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh. - ThuÕ m«n bµi, thuÕ nhµ ®Êt, thu trªn vèn… ph¶i nép Nhµ níc, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ níc. - LÖ phÝ giao th«ng, lÖ phÝ qua cÇu phµ ph¶i nép ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 111, 112 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi vµo cuèi niªn ®é: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) B¸o c¸o chuyªn ®Ò Cã TK 139 - Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Cã TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. - TiÒn ®iÖn tho¹i, ®iÖn b¸o, telex, ®iÖn níc… mua ngoµi ph¶i tr¶, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 111, 112, 331… - Khi ph¸t sinh c¸c chi phÝ vÒ héi nghÞ, tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ, tµu xe ®i phÐp, chi phÝ ®µo t¹o, in Ên tµi liÖu, kÕ to¸n ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 111, 112, 331… - L·i vay vèn dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i tr¶ hoÆc ®· tr¶ trong kú, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ hoÆc Cã TK 111, 112 - Chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh mét lÇn cã gi¸ trÞ nhá, ghi: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 111, 112, 331… - Trêng hîp sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh tríc vÒ chi phÝ söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh kÕ to¸n thùc hiÖn nh sau: Khi tÝnh tríc chi phÝ söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh: Nî TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6423) Cã TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ Khi söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh thùc ph¸t sinh ghi: Nî TK 241 - X©y dùng c¬ b¶n dë dang. Cã TK 331, 111, 112, 338,… Khi c«ng viÖc söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh hoµn thµnh ghi: Nî TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶ Cã TK 241 - X©y dùng c¬ b¶n dë dang. - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú. KÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 128 Cã TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - Nh÷ng ho¹t ®éng cã chu kú kinh doanh dµi, trong kú kh«ng cã s¶n phÈm tiªu thô, cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n 142 “Chi phÝ tr¶ tríc” ghi: Nî TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1422) Cã TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. B¸o c¸o chuyªn ®Ò - Khi cã s¶n phÈm tiªu thô, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®· kÕt chuyÓn vµo TK 142 (1422) ®îc kÕt chuyÓn sang TK 911, ghi: Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Cã TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc (1422) H¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ qu¶n lý cã thÓ khai th¸c b»ng s¬ ®å sau: TK 334, 338 TK 642 TK 111, 138 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý C¸c kho¶n ghi gi¶m TK 152, 153 chi phÝ qu¶n lý Chi vËt liÖu, dông cô TK 214 Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 111, 333, 112 ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ TK 911 TK 139, 159 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý Chi phÝ dù phßng TK 142 (1421), 335 TK 142 (1422) Chi phÝ ph¶i tr¶, tr¶ tríc TK 331, 111, 112 Chê kÕt KÕt chuyÓn Chi phÝ kh¸c chuyÓn 3.4.2. KÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh rÊt phøc t¹p, do c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i kh«ng chØ tËp hîp tÝnh to¸n chi phÝ qu¶n lý ph¸t sinh trong kú mµ cßn ph¶i tæ chøc theo dâi chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Còng nh chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp còng ®îc Nhµ níc quy ®Þnh rÊt cô thÓ, mçi ®¬n vÞ thuéc ngµnh th¬ng m¹i ®Òu ph¶i tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt theo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ qu¶n lý tøc lµ chi tiÕt theo yÕu tè chi phÝ. Tuy nhiªn doanh nghiÖp cÇn dùa trªn ®Æc ®iÓm, yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ ®Ó tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt chi phÝ nh cã thÓ kÕt hîp víi kÕ to¸n chi itÕt theo kh©u kinh doanh, ®Þa ®iÓm, ®èi tîng kinh doanh. II. Tæ chøc h¹ch to¸n doanh thu: 1. B¶n chÊt cña doanh thu: Doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ ®îc thùc hiÖn do viÖc b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm, cung cÊp lao vô, dÞch vô cho kh¸ch hµng. Nãi c¸ch kh¸c, doanh thu lµ tæng sè tiÒn ph¶n ¸nh trªn c¸c chøng tõ, ho¸ ®¬n hîp ®ång vÒ cung cÊp s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô (tÝnh theo sè lîng hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®¬n gi¸ b¸n). Khi mét doanh nghiÖp cung cÊp dÞch vô vµ hµng ho¸ cho ngêi tiªu dïng th× doanh nghiÖp ®îc tr¶ ngay mét kho¶n tiÒn hoÆc mét kho¶n ph¶i thu trong thêi gian tíi. Doanh thu trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®îc x¸c ®Þnh bëi lîng tiÒn vµ c¸c kho¶n ph¶i thu do viÖc b¸n hµng trong thêi gian B¸o c¸o chuyªn ®Ò ®ã. §èi víi mét nghiÖp vô riªng biÖt nµo ®ã th× sè doanh thu lµ gi¸ trÞ tµi s¶n nhËn ®îc tõ kh¸ch hµng. * Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh doanh thu: Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¹i thêi ®iÓm chuyÓn giao quyÒn së h÷u vÒ s¶n phÈm, hµng ho¸ hay nãi c¸ch kh¸c lµ thêi ®iÓm hµng b¸n thu tiÒn hay ®îc ngêi mua chÊp nhËn thanh to¸n. 2. Tæ chøc h¹ch to¸n doanh thu: Doanh thu lµ chØ tiªu kinh tÕ quan träng ®èi víi ban l·nh ®¹o vµ c¸c nhµ ®Çu t. Nã biÓu hiÖn quy m« doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ trªn thÞ trêng. ViÖc t¨ng khèi lîng hµng ho¸ b¸n ra lµ b»ng chøng vÒ sù t¨ng trëng kinh doanh vµ vÒ kh¶ n¨ng t¨ng thu nhËp. MÆt kh¸c xu híng gi¶m doanh sè b¸n ra thêng lµ dÊu hiÖu ®Çu tiªn cña viÖc gi¶m thu nhËp vµ nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. Do ®ã viÖc h¹ch to¸n doanh thu kÞp thêi vµ chÝnh x¸c cã ý nghÜa rÊt quan träng. §Ó cã thÓ h¹ch to¸n doanh thu tríc hÕt ta ph¶i xem xÐt c¸c kh¸i niÖm sau: I.1 ChiÕt khÊu b¸n hµng: Lµ sè tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng do ®· thanh to¸n tiÒn hµng tríc thêi h¹n quy ®Þnh. C¸c nhµ s¶n xuÊt vµ b¸n bu«n thêng b¸n chÞu hµng trong vßng 30 – 60 ngµy hoÆc h¬n n÷a nhng nÕu kh¸ch hµng thanh to¸n tríc thêi h¹n hä sÏ ®îc gi¶m gi¸. Do viÖc gi¶m gi¸ cã t¸c dông khuyÕn khÝch kh¸ch hµng tr¶ tiÒn mÆt sím nªn cßn ®îc coi lµ mét kho¶n chiÕt khÊu. NÕu mét kh¸ch hµng tr¶ l¹i mét phÇn hµng ho¸ tríc khi thanh to¸n th× chØ sè hµng gi÷ l¹i ®îc gi¶m gi¸. Vµo cuèi kú sè ghi nî tÝch tô ë tµi kho¶n chiÕt khÊu hµng b¸n, ®îc trõ khái tæng doanh thu ®Ó x¸c ®Þnh kho¶n thu do b¸n hµng. C¸ch lµm nµy ph¶n ¸nh thùc tÕ lµ viÖc chiÕt khÊu b¸n hµng lµm gi¶m sè tiÒn thu ®îc do b¸n hµng theo chÕ ®é kÕ to¸n, tµi kho¶n sö dông ®Ó ph¶n ¸nh toµn bé sè doanh thu b¸n hµng bÞ chiÕt khÊu trong kú cña doanh nghiÖp vµo TK 521 “ChiÕt khÊu b¸n hµng”. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau: Bªn Nî: Sè tiÒn chiÕt khÊu b¸n hµng ®· chÊp nhËn víi kh¸ch hµng trong kú. Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè tiÒn khÊu trõ vµo doanh thu TK 521 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ chi tiÕt thµnh 3 tµi kho¶n cÊp 2: TK 5211: - ChiÕt khÊu hµng ho¸ TK 5212: - ChiÕt khÊu thµnh phÈm TK 5213: - ChiÕt khÊu dÞch vô. H¹ch to¸n chiÕt khÊu b¸n hµng. TK 111, 112, 131 TK 521 TK 511 B¸o c¸o chuyªn ®Ò ChiÕt khÊu b¸n hµng gi¶m trõ cho ngêi mua Cuèi kú kÕt chuyÓn chiÕt khÊu sang tµi kho¶n doanh thu I.2 H¹ch to¸n hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n: Sè hµng ®îc coi lµ tiªu thô (®· chuyÓn giao quyÒn së h÷u, ®· thu tiÒn hay ®îc ngêi mua chÊp nhËn) nhng bÞ ngêi mua tõ chèi, tr¶ l¹i do kh«ng t«n träng hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt nh kh«ng phï hîp yªu cÇu tiªu chuÈn, quy c¸ch kü thuËt, hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i … lµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n hay hîp ®ång cung cÊp dÞch vô do c¸c nguyªn nh©n nh hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng quy c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi gian ®Þa ®iÓm trong hîp ®ång … (do chñ quan cña doanh nghiÖp). Ngoµi ra tÝnh vµo kho¶n gi¶m hµng b¸n cßn bao gåm kho¶n ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng (håi khÊu) do mét trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®· tiÕn hµnh mua mét khèi lîng lín hµng ho¸ (tÝnh theo tæng sè hµng ®· mua trong thêi gian ®ã) vµ kho¶n gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng thêng v× khèi lîng lín hµng ho¸ trong ®ît mua. Sè tiÒn hoµn tr¶ vµ bít gi¸ hµng b¸n cã ¶nh hëng ®Õn doanh sè ®· ghi vµ lµm gi¶m doanh thu mµ doanh nghiÖp nhËn ®îc. Vµo cuèi kú kÕ to¸n, sè tiÒn hoµn tr¶ vµ gi¶m trõ sÏ ®îc thÓ hiÖn trong b¶ng kª khai thu nhËp nh mét kho¶n gi¶m trõ doanh sè theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n ®îc theo dâi trªn 2 tµi kho¶n: TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i” TK 532 “Gi¶m gi¸ hµng b¸n” * TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i” cã kÕt cÊu nh sau: Bªn Nî: Doanh thu cña sè hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i trong kú. Bªn Cã: KÕt chuyÓn doanh thu cña sè hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i trõ vµo doanh thu. TK 531 cuèi kú kh«ng cã sè d. TK 111, 112, TK 531 TK 511 Tr¶ tiÒn cho ngêi mua vÒ Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i * Tµi kho¶n 532- Gi¶m gi¸ hµng b¸n cã kÕt cÊu nh sau: Bªn Nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®îc chÊp thuËn. Bªn Cã: KÕt cÊu chuyÓn toµn bé sè gi¶m gi¸ hµng b¸n trõ vµo doanh thu. TK 532 cuèi kú kh«ng cã sè d.