Lêi më ®Çu
HiÖn nay kinh doanh dÞch vô Bu ChÝnh viÔn th«ng lµ mét trong
nh÷ng ngµnh cã thÕ m¹nh cña ViÖt Nam. Nhng kh«ng ph¶i bÊt cø tæ chøc,
c¸ nh©n nµo còng cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó sö dông nh÷ng dÞch vô do ngµnh
Bu chÝnh viÔn th«ng cung cÊp bëi gi¸ cíc cung cÊp c¸c dÞch vô cßn cao so
víi thu nhËp cña ngêi d©n. Do vËy ®Ó mäi dÞch vô cña ngµnh cung cÊp ®îc
sö dông réng r·i h¬n th× gi¸ cíc ph¶i gi¶m xuèng, muèn lµm ®îc ®iÒu nµy
c¸c ®¬n vÞ ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ trong tõng ®¬n vÞ.
§iÒu ®ã ®ßi hái c¸c ®¬n vÞ ph¶i thùc hiÖn triÖt ®Ó nguyªn t¾c tiÕt kiÖm chi
phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®ång thêi h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh
x¸c doanh thu ®Ó cã thÓ bï ®¾p chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó cã l·i. ChÝnh v× vËy c«ng
ty cÇn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh doanh thu
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ chÝnh x¸c ,kÞp thêi, khoa häc, ®óng ph¬ng ph¸p vµ
®óng chÕ ®é.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty ViÔn Th«ng Quèc TÕ, nhê sù híng dÉn tËn t×nh cña c« NguyÔn ThÞ Ngäc Th¹ch, c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c
c« b¸c trong phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty em ®· hoµn thµnh b¶n
chuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi ®Ò tµi : “ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ,
doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ë c«ng ty ViÔn Th«ng Quèc TÕ”.
Lµ mét sinh viªn thùc tËp, thêi gian nghiªn cøu vµ tr×nh ®é nghiÖp vô
cßn h¹n chÕ, em mong muèn nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy
c« gi¸o ,c¸c c« b¸c trong phßng kÕ to¸n ®Ó b¶n chuyªn ®Ò cña em thªm
phong phó vµ thiÕt thùc h¬n.
Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy em xin tr×nh bµy néi dung chÝnh nh
sau:
PhÇn I. Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ cho ngµnh Bu ®iÖn.
PhÇn II. Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ cña c«ng ty ViÔn th«ng quèc tÕ.
PhÇn III.Mét sè nhËn xÐt vµ gi¶i ph¸p ®æi míi hoµn thiÖn kÕ to¸n chi
phÝ doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ t¹i c«ng ty ViÔn Th«ng quèc tÕ.
1
Ch¬ng I . lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ, doanh
thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong ngµnh bu ®iÖn
1.1.§Æc ®iÓm ,vÞ trÝ, vai trß cña ngµnh bu ®iÖn vµ sù cÇn thiÕt ph¶i tæ
chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶:
Tríc ®©y,nÕu muèn göi th ,göi v¨n b¶n, hîp ®ång hoÆc bÊt kú lo¹i
giÊy tê nµo ®i níc ngoµi chóng ta ph¶i mÊt hµng tuÇn nhng hiÖn nay c«ng
viÖc ®ã ®îc thùc hiÖn chØ trong vµi phót. Hay ta cã thÓ trùc tiÕp chøng kiÕn
1 sù kiÖn x¶y ra ë n¬i c¸ch ta ®Õn nöa vßng tr¸i ®Êt…Cã ®îc nh÷ng ®iÒu kú
diÖu nµy lµ do sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña c«ng nghÖ th«ng tin vµ khoa häc
kü thuËt.
ViÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ khoa häc kü thuËt ®Ó cung cÊp
c¸c dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng hiÖn nay ®ang trë thµnh 1 trong nh÷ng
ngµnh mòi nhän cã thÕ m¹nh ë ViÖt Nam. Nhng cíc dÞch vô Bu chÝnh viÔn
th«ng ë ViÖt Nam hiÖn nay ë møc cao so víi khu vùc. §Ó cho c«ng chóng
cã thÓ sö dông dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng ë møc réng r·i h¬n th× møc cíc cÇn ph¶i h¹ xuèng. Muèn lµm ®îc ®iÒu nµy th× c¸c doanh nghiÖp kinh
doanh dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng tríc hÕt cÇn phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ,
h¹ gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghiÖp vô ®èi víi nhµ níc.
HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®· cã quyÒn tù chñ trong ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt
qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §Ó doanh nghiÖp kh«ng
nh÷ng tån t¹i mµ cßn ph¸t triÓn m¹nh th× c¸c doanh nghiÖp cÇn h¹ch to¸n
®©ï vµo m«t c¸ch hîp lý ,khoa häc trªn c¬ së ®ã míi h¹ch to¸n ®îc doanh
thu vµ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu doanh nghiÖp
h¹ch to¸n kh«ng hîp lý ,chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh hay viÖc ghi
nhËn doanh thu kh«ng khoa häc, kh«ng chÝnh x¸c sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·i
gi¶ lç thËt hoÆc lç gi¶ l·i thËt. ViÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh, ghi nhËn ®óng doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ sÏ gióp cho doanh
nghiÖp nh×n nhËn ®óng ®¾n vÒ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp m×nh vµ tõ ®ã
®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p, ph¬ng thøc qu¶n lý, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi
phÝ,doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tèt h¬n. Do ®ã, t¨ng cêng qu¶n lý chi phÝ,
doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lµ mét yªu cÇu hÕt søc cÇn thiÕt cho c¸c
doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng.
1.1.1.§Æc ®iÓm kinh tÕ cña ngµnh Bu ®iÖn:
2
Ngµnh Bu ®iÖn ®îc kh¼ng ®Þnh lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt nªn nã cã
®Çy ®ñ ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt. V× vËy nã chÞu sù t¸c
®éng cña c¸c quy luËt Kinh tÕ tÊt yÕu cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ ®ßi hái
vËn dông ®óng ®¾n c¸c quy luËt Kinh tÕ ®ã vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña ngµnh ®ång thêi ngµnh Bu ®iÖn cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng
mang b¶n chÊt kinh tÕ cña nã. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy cã ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ
tæ chøc vµ viÖc khai th¸c c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin.
- Qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm Bu ®iÖn kh«ng t¸ch rêi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra
nã tiªu thô vµ s¶n xuÊt liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau, cã tiªu thô míi cã s¶n
xuÊt.
- §èi tîng lao ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm Bu ®iÖn lµ tin tøc nã chØ biÕn ®æi
vÒ kh«ng gian vµ sù biÕn ®æi duy nhÊt vèn cã cña ®èi tîng lao ®éng lµ
tin tøc. Cßn bÊt cø sù biÕn ®æi nµo kh¸c ®Òu cã nghÜa lµ sù biÕn ®æi cña
b¶n th©n tin tøc, tøc lµ sù mÊt gi¸ trÞ sö dông cña nã g©y thiÖt h¹i cho
ngêi sö dông,
- Th«ng tin Bu ®iÖn thêng mang tÝnh chÊt hai chiÒu, hai ngêi tiªu thô ®Òu
tham gia qu¸ tr×nh truyÒn tin ®a tin tøc. Nãi chung qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
®Òu cã 2 hay nhiÒu ®¬n vÞ tham gia míi hoµn thµnh.
- Nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ ®èi tîng lao ®éng cña s¶n phÈm vµ qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm Bu ®iÖn, t¸c ®éng lín ®Õn qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt
trong ngµnh Bu ®iÖn.
- M¹ng líi Bu ®iÖn ph¶i ®îc bè trÝ réng kh¾p tõ ®« thÞ cho ®Õn biªn giíi,
h¶i ®¶o vµ ho¹t déng liªn tôc, ®ång bé ®Ó ®ãn nhËn vµ ®¸p øng c¸c nhu
cÇu th«ng tin cña d©n c vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n theo nguyªn t¾c : nhanh
chãng, chÝnh x¸c, an toµn, tiÖn lîi . Mçi bé phËn s¶n xuÊt Bu ®iÖn tuú
thuéc vµo vÞ trÝ cña m×nh trªn m¹ng vµ tin tøc ph¶i truyÒn ®a thùc hiÖn
mét sè kh©u trong c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Bu ®iÖn th«ng
thêng cã bèn kh©u chÝnh :
a.Kh©u ®i: lµ kh©u nhËn tin tøc ngêi göi, xö lý nghiÖp vô vµ göi ®i
b.Kh©u ®Õn: lµ kh©u nhËn tin tøc chuyÓn tõ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong ngµnh
xö lý vµ göi tiÕp cho ®¬n vÞ kh¸c trong ngµnh.
c.Kh©u qua: lµ kh©u nhËn tin tøc tõ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong ngµnh xö lý
vµ göi cho ®¬n vÞ kh¸c trong ngµnh.
3
d.Kh©u ®¶m b¶o th«ng tin ®êng trôc : lµ kh©u truyÒn tin tøc tõ bu ®iÖn nµy
sang bu ®iÖn kh¸c b»ng thiÕt bÞ th«ng tin ®iÖn vµ ph¬ng tiÖn vËn t¶i…
-§Ó thùc hiÖn tõng kh©u c«ng viÖc mét cña qu¸ tr×nh truyÒn ®a tin tøc trong
ph¹m vi m¹ng líi Bu ®iÖn th× kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt ë mçi ®¬n vÞ cã thÓ ®îc
xem nh s¶n phÈm dë dang nªn ta cã thÓ xem mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt cña ngµnh
Bu ®iÖn lµ mét xÝ nghiÖp th× ngµnh sÏ gièng nh mét xÝ nghiÖp liªn hiÖp.
§iÒu nµy sÏ g©y trë ng¹i ®èi víi c«ng t¸c tµi chÝnh: khi x¸c ®Þnh møc chi
phÝ s¶n xuÊt,khi ®¸nh gi¸ khèi lîng s¶n phÈm cña tõng ®¬n vÞ.
1.1.2.§Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh Bu ®iÖn:
1.1.2.1.Tæ chøc bé m¸y kinh doanh ngµnh Bu ®iÖn:
Bu ®iÖn lµ mét lo¹i h×nh dÞch vô ®¨c biÖt, kh«ng nh÷ng cã tÝnh phôc
vô mµ cßn cã tÝnh kinh doanh, thùc hiÖn chøc n¨ng th«ng tin liªn l¹c th«ng
qua viÖc ®a, truyÒn dÉn tÝn hiÖu, tµi liÖu, th tÝn, bu phÈm…chøc n¨ng ®ã cña
ngµnh Bu ®iÖn ®îc thÓ hiÖn th«ng qua c¸c nghiÖp vô: nghiÖp vô bu chÝnh,
viÔn th«ng vµ ph¸t hµnh b¸o chÝ.
Ho¹t ®éng cña ngµnh Bu ®iÖn mang tÝnh chÊt x· héi réng r·i, m¹ng líi ho¹t ®éng cña ngµnh réng kh¾p trong c¶ níc, liªn quan chÆt chÏ lÉn
nhau, ®Æc biÖt ho¹t ®éng bu ®iÖn cã tÝnh chÊt toµn ngµnh râ rÖt.
Bu ®iÖn gi÷ vÞ trÝ quan träng tron sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ, gi÷ g×n
an ninh, trËt tù x· héi. S¶n phÈm bu ®iÖn kh«ng mang h×nh th¸i cô thÓ, kÕt
qu¶ dÞch vô ®îc thÓ hiÖn th«ng qua sè lîng nghiÖp vô hoµn thµnh nh sè lîng bøc th, sè lîng bu kiÖn ®îc göi cho kh¸ch hµng , sè lîng bøc ®iÖn ®îc
chuyÓn ®i…Mét s¶n phÈm dÞch vô bu ®iÖn hoµn th¸ng ®ßi hái ph¶i cã sù
tham gia cña nhiÒu ®¬n vÞ trong toµn ngµnh. Trong khi ®ã, cíc phÝ (thu
nhËp) bu ®iÖn l¹i chØ ph¸t sinh ë mét trong c¸c ®¬n vÞ tham gia thùc hiÖn
dÞch vô ®ã . Do vËy, trong tõng ®¬n vÞ bu ®iÖn kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc
chÝnh x¸c chi phÝ vµ thu nhËp, nªn chi phÝ vµ th nhËp bu ®iÖn chØ cã thÓ x¸c
®Þnh chÝnh x¸c trªn ph¹m vi toµn ngµnh. Trong ngµnh s¶n xuÊt bu ®iÖn, qu¸
tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô ®îc thùc hiÖn ®ång thêi, s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¾n
liÒn lµm mét. V× vËy, s¶n phÈm bu ®iÖn kh«ng cã s¶n phÈm dë dang còng
nh kh«ng cã s¶n phÈm nhËp kho.
ChÝnh nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®· chi phÝ nhiÒu ®Õn viÖc tæ chøc vµ qu¶n
lý qu¸ tr×nh kinh doanh ngµnh Bu ®iÖn. HiÖn nay, ho¹t ®éng kinh doanh cña
ngµnh Bu ®iÖn gåm cã:
4
-Ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh: ®ã lµ c¸c ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc bu
chÝnh viÔn th«ng vµ ph¸t hµnh b¸o chÝ. Ho¹t ®éng nµy ®ßi hái chi phÝ rÊt
cao trong viÖc trang bÞ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn truyÒn tin hiÖn ®¹i
th«ng qua quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p vµ cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi
nhau.
-Ho¹t ®éng kinh doanh phô trî: ®ã lµ ho¹t ®éng thiÕt kÕ, l¾p ®Æt thiÕt
bÞ ®êng d©y, l¾p ®Æt m¸y ®iÖn tho¹i thuª bao, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuéc
nguån vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, b¸n s¶n phÈm tù lµm, mua b¸n phong b×,
tem ch¬i, Ên phÈm phôc vô ngêi ch¬i tem, mua b¸n m¸y ®iÖn tho¹i, m¸y
nh¾n tin, thiÕt bÞ v¨n phßng, ®iÖn tö tin häc….vµ c¸c dÞch vô kh¸c theo quy
®Þnh cña ph¸p luËt. Ho¹t ®éng nµy còng ®em l¹i mét kho¶n doanh thu
kh«ng nhá trong tæng doanh thu cña ngµnh.
DÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng ë ViÖt Nam hiÖn nay chñ yÕu do tæng
c«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam cung cÊp. Tæng c«ng ty gåm c¸c
tØnh ,thµnh phè (theo ®Þa giíi hµnh chÝnh) h¹ch to¸n phô thuéc tæng c«ng ty.
C¸c Bu ®iÖn tØnh lµ c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp ®iÒu hµnh qu¶n lý m¹ng líi Bu
chÝnh viÔn th«ng vµ cung cÊp dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng cho kh¸ch hµng.
Tæng c«ng ty cßn cã c¸c c«ng ty däc h¹ch to¸n phô thuéc qu¶n lý kü thuËt
dïng chung cho toµn ngµnh vµ cung cÊp c¸c dÞch vô ®Æc biÖt nh c«ng ty
ViÔn th«ng quèc tÕ, c«ng ty VCD (qu¶n lý thiÕt bÞ m¹ng internet vµ cung
cÊp c¸c dÞch vô internet), c«ng ty VPS. Ngoµi ra, trùc thuéc tæng c«ng ty bu
chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam cßn cã c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp,
®ã lµ c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thiÕt bÞ ngµnh Bu ®iÖn vµ c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh
sù nghiÖp nh c¸c viÖn, c¸c trêng ®µo t¹o c¸n bé ngµnh Bu ®iÖn.
Tæng c«ng ty giao vèn vµ nguån lùc kh¸c cho ®¬n vÞ thµnh viªn trªn
c¬ së vèn vµ nguån lùc Nhµ níc ®· giao cho tæng c«ng ty phï hîp víi kÕ
ho¹ch kinh doanh phôc vô cña c¸c ®¬n vÞ thanh viªn vµ c¸c ph¬ng ¸n sö
dông vèn ®îc héi ®ßng qu¶n trÞ duyÖt. C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn chÞu tr¸ch
nhiÖm tríc tæng c«ng ty vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ nguån lùc ®îc giao.
Tæng c«ng ty chÞu sù kiÓm tra , gi¸m s¸t vÒ mÆt tµi chÝnh cña bé tµi
chÝnh víi t c¸ch lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vµ ®¹i diÖn chñ së h÷u vÒ vèn
vµ tµi s¶n nhµ níc t¹i doanh nghiÖp theo uû quyÒn cña chÝnh phñ. §¬n vÞ
thµnh viªn chÞu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña tæng c«ng ty vµ cña c¬ quan Tµi
chÝnh vÒ c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh, qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n nhµ níc.Ngoµi tæng
c«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam, hiÖn nay cßn cã c¸c c«ng ty kinh
doanh dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng kh¸c nh Viettel (178), SPT (177). Tuy
5
nhiªn, quy m« cßn nhá vµ kinh doanh chñ yÕu th«ng qua m¹ng líi cña
VNPT.
1.1.2.2.Tæ chøc m¹ng líi kinh doanh ngµnh Bu ®iÖn:
M¹ng líi kinh doanh cña ngµnh Bu ®iÖn ®îc ph©n thµnh 2 m¶ng lín:
*M¶ng Bu chÝnh:
T¹i tæng c«ng ty cã Ban Bu chÝnh vµ ph¸t hµnh b¸o chÝnh chØ ®¹o vÒ
nghiÖp vô Bu chÝnh ®Õn tÊt c¶ c¸c tØnh , thµnh phè vµ c¸c c«ng ty lín.
T¹i Hµ Néi cã c«ng ty Bu chÝnh liªn tØnh (VPS) tæ chøc giao, nhËn tÊt c¶
c¸c bu phÈm, bu kiÖn, b¸o chÝ tõ trung ¬ng ®Õn c¸c tØnh, c¸c thµnh phè.
C«ng ty ph¸t hµnh b¸o chÝ trung ¬ng nhËn b¸o tõ c¸c nhµ xuÊt b¶n
theo ®¬n ®Æt hµng cña c¸c tØnh , thµnhphè. T¹i vµ Bu ®iÖn tØnh vµ thµnh phè
®Òu cã mét c«ng ty bu chÝnh vµ ph¸t hµnh b¸o chÝ. Lµ trung t©m tËp hîp sè
liÖu ®Æt hµng vÒ b¸o chÝ trong tØnh ®Ó göi nhu cÇu cho c«ng ty ph¸t hµnh
b¸o chÝ trung ¬ng ,lµ trung t©m chØ ®¹o c¸c nghiÖp vô vÒ bu chÝnh trong
toµn tØnh th«ng qua sù chØ ®¹o cña phßng nghiÖp vô bu chÝnh bu ®iÖn tØnh.
*M¶ng viÔn th«ng:
T¹i tæng c«ng ty bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam cã:
-Ban ViÔn th«ng: chÞu tr¸ch nhiÖm thay mÆt tæng gi¸m ®èc chØ ®¹o toµn bé
c¸c nghiÖp vô vÒ viÔn th«ng.
-C¸c c«ng ty trùc thuéc tæng c«ng ty:
+C«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc s¶n xuÊt kinh
doanh vÒ viÔn th«ng víi c¸c níc trªn thÕ giíi.
+C«ng ty viÔn th«ng liªn tØnh chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc ®Ó hoµ m¹ng
toµn bé c¸c tæng ®µi cña c¸c tØnh thµnh phè.
+C«ng ty ®iÖn to¸n vµ truyÒn sè liÖu qu¶n lý thiÕt bÞ vµ cung cÊp dÞch
vô Internet.
+C«ng ty dÞch vô ViÔn th«ng qu¶n lý m¹ng líi mobile vµ cung cÊp
dÞch vô ®iÖn tho¹i di ®éng.
6
T¹i bu ®iÖn tØnh, thµnh phè cã tõ mét ®Õn hai c«ng ty chñ yÕu vÒ viÔn
th«ng tuú thuéc vµo ph¹m vi, nhu cÇu cña tõng tØnh, thµnh phè. Cã thÓ ph©n
chia:
C«ng ty ®iÖn tho¹i
C«ng ty viÔn th«ng
§©y lµ c¸c c«ng ty ®Çu mèi tËp trung cña c¸c huyÖn thÞ, tæ chøc s¶n
xuÊt kinh doanh vÒ viÔn th«ng trªn ®Þa bµn thÞ x·, thµnh phè vµ tæ chøc ®Ó
hoµ m¹ng cho c¸c tæng ®µi tõ huyÖn ®Õn x·.
1.1.3.VÞ trÝ cña ngµnh Bu ®iÖn :
Theo Q§ 390 CP “… Bu ®iÖn lµ c¬ quan th«ng tin liªn l¹c cña §¶ng vµ nhµ
níc ®ång thêi lµ mét ngµnh Kinh tÕ kü thuËt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ho¹t
®éng theo ph¬ng thøc kinh doanh x· héi chñ nghÜa vµ h¹ch to¸n kinh tÕ…”.
NhiÖm vô chñ yÕu cña ngµnh lµ lµm tho¶ m·n ®Çy ®ñ nhu cÇu chØ ®¹o cña
§¶ng vµ Nhµ níc, cña c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ cña nh©n
d©n trong viÖc truyÒn ®a tin tøc ë d¹ng th tõ c«ng v¨n, ®iÖn b¸o , ®iÖn tho¹i,
truyÒn sè liÖu, fax…
-Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµnh Bu ®iÖn t¹o ra mét gi¸ trÞ sö dông ®ã
lµ :”HiÖu qu¶ cã Ých cña qu¸ tr×nh truyÒn ®a tin tøc, vËn chuyÓn th tõ, b¸o
chÝ , chuyÓn ph¸t ®iÖn b¸o, ®iÖn tho¹i…HiÖu qu¶ cã Ých nµy cÇn thiÕt cho tÊt
c¶ c¸c sinh ho¹t vµ ho¹t ®éng cña mäi ngêi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, trong
tiªu dïng x· héi vµ trong tiªu dïng c¸ nh©n.
-Trong viÖc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cña ngµnh Bu ®iÖn còng nh viÖc s¶n xuÊt
s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®Òu cã sù tham gia cña ngêi lao ®éng, ®èi tîng lao
®éng, c«ng cô lao ®éng, s¶n phÈm do lao ®éng cña c«ng nh©n Bu ®iÖn s¶n
xuÊt ra lµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm x· héi vµ mét phÇn gi¸ trÞ cña nã lµ do
lao ®éng cÇn thiÕt vµ lao ®éng thÆng d t¹o ra vµ h×nh thµnh thu nhËp quèc
d©n.
-Trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶nphÈm cña ®¬n vÞ kh«ng cã g× kh¸c biÖt víi s¶n
phÈm kh¸c cña kÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt.NÕu s¶n phÈm ®îc tiªu dïng
trong s¶n xuÊt th× gi¸ trÞ cña nã sÏ mÊt ®i cïng víi sù tiªu dïng gièng nh
c¸c s¶n phÈm kh¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt.
-§iÒu kh¸c biÖt khi s¶n xuÊt ra s¶n phÈm th× ngµnh Bu ®iÖn cã ®èi tîng lao
®éng lµ tin tøc nã chØ bÞ biÕn ®æi vÒ kh«ng gian ,lµ sù chuyÓn dêi vÞ trÝ cña
7
tin tøc song ®ã lµ sù chuyÓn dêi vËt chÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã sù
tham gia cña thiÕt bÞ, m¸y mãc, nhµ cöa,… lµ vèn s¶n xuÊt.
-Tõ ®Êy ta kÕt luËn r»ng Bu ®iÖn lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ kh«ng phô
thuéc vµo lÜnh vùc nµo mµ nã phôc vô.
1.1.4.Vai trß cña ngµnh Bu ®iÖn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n:
Ngµy nay, ®Êt níc ta trong thêi kú më cöa hîp t¸c ®Çu t víi níc
ngoµi vµ víi hiÖn tîng bïng næ th«ng tin trªn thÕ giíi, nhu cÇu vÒ th«ng tin
liªn l¹c ®· trë thµnh mét nhu cÇu thiÕt yÕu cña x· héi ®ßi hái ngµnh Bu
chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam ph¶i ®¸p øng ®îc ®iÒu nµy.
Ngµnh Bu ®iÖn lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt, gi÷ vai trß quan
träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Ngµnh Bu ®iÖn cã nhiÖm
vô kinh doanh vµ phôc vô vÒ viÔn th«ng theo kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®Çu t, t¹o
nguån vèn ®Çu t, ph¸t triÓn vµ qu¶n lý khai th¸c m¹ng. Bu chÝnh viÔn th«ng
c«ng céng vµ quèc gia, ®¶m b¶o thong tin liªn l¹c phôc vô sù chØ ®¹o cña
§¶ng, Nhµ níc, phôc vô c«ng Ých quèc phßng an ninh, ngo¹i giao…®¸p øng
c¸c yªu cÇu th«ng tin khÈn cÊp cña c¸c ban ngµnh, c¸c lÜnh vùc quan träng
trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Nhê cã Bu ®iÖn con ngêi ®· chinh phôc ®îc kho¶ng c¸ch vÒ kh«ng
gian vµ thêi gian lµm tho¶ m·n nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c cña con ngêi . Do
®ã lÞch sö ph¸t triÓn ngµnh Bu ®iÖn g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi
ngêi.
Cã nhiÒu ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i ®Ó thÓ hiÖn c¸c nghiÖp vô th«ng tin liªn
l¹c nh m¸y ®iÖn tho¹i, m¸y fax, ®iÖn ho¹i di ®éng….TÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn
truyÒn tin hiÖn ®¹i ®ã muèn ho¹t ®éng ®îc ph¶i th«ng qua mét quy tr×nh
c«ng nghÖ phøc t¹p : cã parabol, thu ph¸t sãng, c¸c tæng ®µi tù ®éng, vÖ
tinh nh©n t¹o…TÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn ®ã ®Òu cã nh÷ng mèi liªn hÖ mËt thiÕt
víi nhau.
Ngµnh Bu ®iÖn t¹o mét c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c cho c¸c ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ nhê viÖc thêng xuyªn thay ®æi m¸y
mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ.
Cã thÓ nãi r»ng ngµnh Bu ®iÖn ®· vµ sÏ tham dù vµo mäi ho¹t ®éng
cña s¶n xuÊt cña x· héi. Nã lµ ngµnh tiªn phong trong viÖc ¸p dông khoa
häc kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt cña nh©n lo¹i. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh Bu ®iÖn
8
nãi lªn sù ph¸t triÓn cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i nãi chung vµ sù ph¸t triÓn
vÒ khoa häc kü thuËt cña mét níc , mét vïng nµo ®ã nãi riªng.
1.2.Lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ , doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
trong ngµnh Bu diÖn:
1.2.1. Chi phÝ kinh doanh bu ®iÖn vµ ph©n lo¹i chi phÝ kinh doanh
trong Bu ®iÖn:
Kh¸i niÖm: Chi phÝ Bu ®iÖn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c
hao phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ
Bu ®iÖn ph¶i bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh trong 1 thêi kú nhÊt
®Þnh.
*Néi dung chi phÝ bu ®iÖn:
Chi phÝ cña tæn c«ng ty bao gåm chi phÝ cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn,
chi phÝ tËp trung cña tæng c«ng ty.
Chi phÝ bé m¸y qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña tæng c«ng ty do v¨n phßng
tæng c«ng ty thùc hiÖn, ®îc qu¶n lý nh mét ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô
thuéc.
Chi phÝ cña c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc bao gåm c¸c chi phÝ cã
kiªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ ®ã.
-Tæng c«ng ty h¹ch to¸n tËp trung chi phÝ cña c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô
thuéc vµ cho phÝ tËp trung cña tæng c«ng ty.
C¸c chi phÝ tËp trung gåm:
+Chi phÝ ho¹t ®éng sù nghiÖp: lµ c¸c kho¶n chi thanh to¸n cho c¸c
®¬n vÞ sù nghiÖp cña tæng c«ng ty. Chi phÝ thanh to¸n cho c¸c ®¬n vÞ sù
nghiÖp c¨n cø vµo nhiÖm vô giao cho ®¬n vÞ vµ ®Þnh møc chi sù nghiÖp ®îc
Héi ®ång qu¶n trÞ duyÖt. §Þnh møc chi sù nghiÖp ®îc x©y dùng c¨n cø vµo
c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc, ®Æc ®iÓm cña tæng c«ng ty, ®¶m b¶o thu nhËp
cña ngêi lao ®éng ë c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ cã nguån vèn ®Ó lËp quü. §Þnh
møc chi sù nghiÖp gåm c¶ khÊu hao tµi s¶n sö dông ë c¸c ®¬n vÞ.
+TiÒn ®ãng niªn liÔm víi c¸c tæ chøc Bu chÝnh viÔn ht«ng quèc tÕ vµ
khu vùc mµ tæng c«ng ty tham gia.
+C¸c kho¶n chi phÝ tËp trung kh¸c
9
Mäi kho¶n chi phÝ tËp trung ®Òu ph¶i ®îc tæng gi¸m ®èc duyÖt, ®îc h¹ch
to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp.
*Ph©n lo¹i chi phÝ bu diÖn:
HiÖn nay chi phÝ bu ®iÖn ®îc ph©n lo¹i theo c¸c yÕu tè sau:
-Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu : bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu,
nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô, dông cô xuÊt dïng cho s¶n
xuÊt, kinh doanh.
-chi phÝ nh©n c«ng :bao gåm toµn bé chi phÝ tr¶ cho ngêi lao ®éng (thêng
xuyªn hay t¹m thêi) vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng t¸c hay c¸c kho¶n phô cÊp, trî
gi¸ cã tÝnh chÊt l¬ng , chi phÝ vÒ b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn ®¬n vÞ
ph¶i nép cho Nhµ níc theo quy ®Þnh.
-Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh :bao gåm chi phÝ khÊu hao toµn bé tµi s¶n
cè ®Þnh cña ®¬n vÞ dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh.
-Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: bao gåm chi phÝ vÒ nhËn cung cÊp dÞch vô tõ
c¸c ®¬n vô kh¸c ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña bu
®iÖn tØnh , tæng c«ng ty nh: chi phÝ thuª kªnh th«ng tin quèc tÕ, ®iÖn, níc,
®iÖn tho¹i, vÖ sinh, c¸c dÞch vô kh¸c.
-Chi phÝ b»ng tiÒnkh¸c : bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c
ngoµi chi phÝ trªn ®· chi b»ng tiÒn nh: tiÕp kh¸ch, héi häp, qu¶ng c¸o….
1.2.2.Doanh thu ngµnh bu ®iÖn:
Doanh thu cña tæng c«ng ty gåm doanh thu cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn
tæng c«ng ty, doanh thu ph¸t sinh t¹i tæng c«ng ty. Doanh thu bao gåm c¸c
lo¹i sau:
-Doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh kinh doanh Bu chÝnh viÔn th«ng gåm:
Doanh thu cung cÊp dÞch vô kh¸c sau khi trõ c¸c kho¶n hoµn cíc, chiÕt
khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thu tõ trî cÊp, trî gi¸
cña Nhµ níc khi thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cung cÊp hµng hãa, dÞch vô theo
yªu cÇu cña nhµ níc.
-Doanh thu tõ ho¹t ®éng kh¸c bao gåm:
10
+Doanh thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: lµ c¸c kho¶n thu tõ c¸c ho¹t ®éng
liªn doanh liªn kÕt, gãp vèn cæ phÇn, thuª tµi s¶n, tiÒn cho vay, thu tõ ho¹t
®éng mua b¸n chøng kho¸n (tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, cæ phiÕu), hoµn nhËp c¸c
kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n ®· trÝch n¨m tríc nhng sö dông
kh«ng hÕt….
+Doanh thu tõ ho¹t ®éng bÊt thêng: lµ c¸c kho¶n thu tõ c¸c ho¹t
®éng x¶y ra kh«ng thêng xuyªn nh: thu tõ b¸n vËt t, hµng hãa, tµi s¶n d«i
thõa, c«ng cô dông cô ®· ph©n bæ hÕt gi¸ trÞ , bÞ h háng hoÆc khong cÇn sö
dông, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nhng kh«ng tr¶ ®îc v× nguyªn nh©n tõ phÝa chñ nî,
thu tõ chuyÓn nhäng, thanh lý tµi s¶n, nî khã ®ßi ®· xo¸ nay thu håi ®îc,
hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, ph¶i thu khã ®ßi ®·
trÝch tõ n¨m tríc nhng kh«ng sö dông hÕt vµ c¸c kho¶n thu bÊt thêng kh¸c.
Nh chóng ta ®· biÕt, s¶n xuÊt bu ®iÖn ph¶i cã tõ 2 ®¬n vÞ trë lªn tham gia
trong khi ®ã gi¸ cíc bu ®iÖn quy ®Þnh cho toµn ngµnh l¹i ®îc quy ®Þnh ë
kh©u göi. Doanh thu cíc lµ doanh thu cña ngµnh ph¶i ®îc ph©n phèi l¹i cho
c¸c bªn tham gia s¶n xuÊt ra s¶n phÈm bu ®iÖn.
Tæng c«ng ty h¹ch to¸n tËp trung doanh thu cña ®¬n vÞ phô thuéc,
doanh thu ph¸t sinh t¹i tæng c«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn tËp trung, tõng
®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc ®îc x¸c ®Þnh doanh thu riªng ®Ó x¸c ®Þnh phÇn
lîi nhuËn riªng (lîi nhuËn néi bé) theo quy ®Þnh cñ tæng c«ng ty bao gåm:
-Doanh thu cíc dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng ®îc hëng
-Toµn bé doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c.
1.2.3.Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®inh kÕt qu¶ cña
ngµnh bu ®iÖn:
1.2.3.1.Tµi kho¶n kÕ to¸n:
* Tµi kho¶n 136 – ph¶i thu néi bé
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu
gi÷a tæng c«ng ty víi bu ddiÖn tØnh , gi÷a bu ®iÖn tØnh víi bu ®iÖn huyÖn,
gi÷a tæng c«ng ty víi ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, ®¬n vÞ sù nghiÖp.
Tµi kho¶n 136 cã 4 tµi kho¶n cÊp 2:
-Tµi kho¶n 1361- Vèn kinh doanh ë ®¬n vÞ trùc thuéc
11
-Tµi kho¶n 1362- Ph¶i thu gi÷a tæng c«ng ty víi bu ®iÖn tØnh
Tµi kho¶n 1362 cã c¸c tµi kho¶n cÊp 3 sau:
+Tµi kho¶n 13621: ph¶i thu vÒ kinh doanh dÞch vô bu chÝnh viÔn
th«ng
+Tµi kho¶n 13623: ph¶i thu vÒ vèn cÊp ®Çu t b»ng nguån vèn vay dµi
h¹n.
+Tµi kho¶n 13624: ph¶i thu vÒ vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n
+Tµi kho¶n 13627: ph¶i thu vÒ chuyÓn tiÒn
+Tµi kho¶n 13628 ph¶i thu vÒ c¸c kho¶n kh¸c
-Tµi kho¶n 1363 – ph¶i thu gi÷a bu ®iÖn tØnh víi bu ®iÖn huyÖn.
Tµi kho¶n 1363 cã c¸c tµi kho¶n cÊp 3 sau:
+Tµi kho¶n 13631: ph¶i thu vÒ kinh doanh dÞch vô bu chÝnh viÔn
th«ng
+Tµi kho¶n 13632 : ph¶i thu vÒ kinh doanh kh¸c
+Tµi kho¶n 13634: ph¶i thu vÒ vèn söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t
+Tµi kho¶n 13636: ph¶i thu vÒ ph¸t hµnh b¸o chÝ
+Tµi kho¶n 13637: ph¶i thu vÒ chuyÓn tiÒn
+Tµi kho¶n 1368: ph¶i thu vÒ c¸c kho¶n kh¸c.
-Tµi kho¶n 1368 – ph¶i thu néi bé kh¸c
Tµi kho¶n nµy cã 2 tµi kho¶n cÊp 3:
+TK 13681 :ph¶i thu cña ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, ®¬n vÞ sù nghiÖp.
+TK 13682: ph¶i thu néi bé kh¸c.
*Tµi kho¶n 336- ph¶i tr¶ néi bé
12
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n kh¸c ph¶i
tr¶ gi÷a tæng c«ng ty víi bu ®iÖn tØnh, gi÷a bu ®iÖn tØnh víi bu ®iÖn huyÖn
vµ gi÷a tæng c«ng ty víi ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, ®¬n vÞ sù nghiÖp.
Tµi kho¶n 336 cã 3 tµi kho¶n cÊp 2:
-TK 3361- thanh to¸n vÒ doanh thu riªng
TK nµy cã 3 tµi kho¶n cÊp 3:
+TK 33611: thanh to¸n doanh thu riªng kinh doanh c¸c dÞch vô
BCVT
+TK 33612: thanh to¸n doanh thu riªng vÒ kinh doanh c¸c dÞch vô
kh¸c
+TK 33613: Thanh to¸n doanh thu riªng vÒ ho¹t ®éng kh¸c.
-TK 3362- ph¶i tr¶ gi÷a tæng c«ng ty víi bu ®iÖn tØnh
TK 3362 cã c¸c TK cÊp 3 sau:
+TK 33621: ph¶i tr¶ vÒ kinh doanh dÞch vô BCVT
+TK 33623: ph¶i tr¶ vÒ vèn ®Çu t b»ng nguån vèn vay.
+TK 33624: ph¶i tr¶ vÒ vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n
+TK 33627: ph¶i tr¶ vÒ chuyÓn tiÒn
+TK 33628: ph¶i tr¶ vÒ c¸c kho¶n kh¸c.
-TK 3363- Ph¶i tr¶ gi÷a bu ®iÖn tØnh víi bu ®iÖn huyÖn.
TK 3363 cã c¸c TK cÊp 3 sau:
+TK 33631: ph¶i tr¶ vÒ kinh doanh dÞch vô BCVT
+TK 33632: ph¶i tr¶ vÒ kinh doanh kh¸c
+TK 33634: ph¶i tr¶ vÒ cÊp vèn söa ch÷a TSC§ vµ vèn ®Çu t.
+TK 33636: phait tr¶ vÒ ph¸t hµnh b¸o chÝ
+TK 33637: ph¶i tr¶ vÒ chuyÓn tiÒn
13
+TK 33638: ph¶it tr¶ vÒ c¸c kho¶n kh¸c
*TK 154 – chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
TK nµy dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô BCVT, ph¸t hµnh
b¸o chÝ vµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô.
TK 154 ®îc chi tiÕt cho c¸c lo¹i h×nh dÞch vô nh sau:
- TK1541- Chi phÝ kinh doanh bu chÝnh: dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ trùc
tiÕp liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh bu chÝnh
- TK 1542– chi phÝ kinh doanh viÔn th«ng: dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ
trùc tiÕp liªn quan ®Õn ho¹t ®éng viÔn th«ng.
- TK1543- chi phÝ kinh doanh ph¸t hµnh b¸o chÝ: dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi
phÝ trùc tiÕp liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t hµnh b¸o chÝ.
- TK 1544- Chi phÝ dich vô hoµ m¹ng, chuyÓn dÞch m¸y: Dïng ®Ó tËp hîp
chi phÝ trùc tiÕp kiªn quan ®Õn c¸c dÞch vô hoµ m¹ng, chuyÓn dÞch m¸y.
- TK 1545 – chi phÝ dÞch vô tiÕt kiÖm bu ®iÖn: dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ
trùc tiÕp liªn quan ®Õn c¸c dÞch vô TiÕt kiÖm Bu ®iÖn.
- TK 1546 – chi phÝ kinh doanh kh¸c trong dÞch vô BC- VT : Kinh doanh
b¸n hµng ho¸, x©y l¾p c«ng tr×nh phÇn mÒm tin häc vµ c¸c dÞch vô kh¸c
cha ®îc tæ chøc h¹ch to¸n riªng.
- TK 1548 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c h¹ch to¸n riªng.TK nµy
bao gåm c¸c TK cÊp 3 sau:
+TK 15481 – Chi phÝ kinh doanh dÞch vô t vÊn thiÕt kÕ
+TK 15482 – Chi phÝ kinh doanh dÞch vô x©y l¾p c«ng tr×nh XDCB
+TK 15483- Chi phÝ kinh doanh dÞch vô phÇn mÒm tin häc.
+TK 15485 – Chi phÝ kinh doanh dÞch vô kh¸c.
§èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt ,khai th¸c vµ tõng lo¹i
dÞch vô Bu chÝnh viÔn th«ng, kinh doanh kh¸c. Ph¬ng ph¸p tËphîp chi phÝ
s¶n xuÊt kinh doanh nh sau: tríc hÕt tËp hîp chi phÝ theo tõng lo¹i nghiÖp
14
vô (bu chÝnh, viÔn th«ng, ph¸t hµnh b¸o chÝ…),sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ cho
tõng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô tho tiªu thøc hîp lý. C¸c chi phÝ cã liªn quan
®Õn lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô nµo th× tËp hîp trùc tiÕp cho lo¹i s¶n phÈm, dÞch
vô ®ã.
*Tµi kho¶n 627- chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK nµy sö dông ë bu ®iÖn HuyÖn dïng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ
s¶n xuÊt vµ qu¶n lý chung (nh÷ng chi phÝ kh«ng thÓ ph¶n ¸nh trùc tiÕp vµo
TK154) phôc vô khai th¸c c¸c nghiÖp vô vµ s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c.
TK nµy sö dông ë bu ®iÖn tØnh ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cña
c¸c bu ®iÖn huyÖn vµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh ë bu ®iÖn tØnh ®Ó
ph©n bæ ,kÕt chuyÓn vµo chi phÝ kinh doanh trùc tiÕp.
TK 627 cã 6 TK cÊp 2:
- TK 6271- Chi phÝ nh©n viªn
- TK 6272 – Chi phÝ vËt liÖu
- TK 6273- Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
- TK 6274- Chi phÝ khÊu hao TSC§
- TK 6277- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
- TK 6278- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
*Tµi kho¶n 642- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn qu¶n lý doanh nghiÖp
ph¸t sinh ë bu ®iÖn TØnh, chi phÝ qu¶n lý ë Tæng c«ng ty.
TK 642 cã 8 TK cÊp 2:
- TK 6421- chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý
- TK 6422- Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý
- TK 6423- Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng
15
- TK 6424- Chi phÝ khÊu hao TSC§
- TK 6425- ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ
- TK 6426- Chi phÝ dù phßng
- TK 6427- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
- TK 6428- C¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
*TK 511- Doanh thu b¸n hµng
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña ®¬n vÞ vµ tæng
c«ng ty thùc hiÖn trong mét kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
TK nµy cã 5 TK cÊp 2:
- TK 5111- Doanh thu b¸n hµng hãa.
- TK 5112- Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm
- TK 5113 Doanh thu cung cÊp dÞch vô ph¸t sinh
TK nµy cã 2 TK cÊp 3:
TK51131- Doanh thu cung cÊp dÞch vô BCVT
TK 51132- Doanh thu cung cÊp c¸c dÞch vô h¹ch to¸n riªng.
- TK 5114 – Doanh thu trî cÊp ,trî gi¸
- TK 5115 – x¸c ®Þnh doanh thu ®¬n vÞ ®îc hëng.
1.2.3.2.Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
trong ngµnh bu ®iÖn:
Díi tæng c«ng ty lµ c¸c bu ®iÖn tØnh vµ díi bu ®iÖn tØnh lµ c¸c bu ®iÖn
huyÖn, v× vËy viÖc h¹ch to¸n chi phÝ, doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ë mçi
cÊp ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng. Trong chuyªn ®Ò nµy em xin tr×nh bµy
ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n ë c¸c cÊp theo s¬ ®å díi ®©y:
16
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng vÒ tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ,
doanh thu, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña c«ng ty viÔn
th«ng quèc tÕ (VTI).
2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty viÔn th«ng quèc
tÕ
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty:
C«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc
tæng c«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam (VPVN).
Trô së giao dÞch lµm viÖc : 97 NguyÔn ChÝ Thanh – Hµ Néi
Ngµnh nghÒ kinh doanh : ®ã lµ cung cÊp c¸c dÞch vô viÔn th«ng quèc
tÕ
- §iÖn tho¹i, Fax, Telex quèc tÕ
- §iÖn tho¹i trùc tiÕp vÒ níc nhµ (HCD).
- §iÖn tho¹i héi nghÞ quèc tÕ
- Thuª kªnh riªng quèc tÕ (IPLC).
- VSAT (DAMA ,PAMA, TDM/TDMAm SNG)
- INMARSAT
17
- Thu, ph¸t h×nh quèc tÕ
- TuyÒn h×nh héi nghÞ quèc tÕ
- Kªnh th«ng tin vµ c¸c dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ kh¸c.
C«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Viet nam
Telecom International (VTI) ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 347C/QDTCB§ ngµy 31.3.1990 cña tæng côc Bu ®iÖn. VTI lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn
cña tæng c«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam, h¹ch to¸n phô thuéc.
Chøc n¨ng cña VTI ®ã lµ tæ chøc, x©y dùng, qu¶n lý, vËn hµnh, khai
th¸c m¹ng líi viÔn th«ng quèc tÕ; cung cÊp c¸c dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ,
t vÊn, kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, x©y l¾p chuyªn ngµnh th«ng tin liªn l¹c; xuÊt nhËp
khÈu, kinh doanh vËt t thiÕt bÞ chuyªn ngµnh viÔn th«ng; b¶o tr× c¸c trang bÞ
chuyªn ngµnh th«ng tin liªn l¹c.
Víi chøc n¨ng cña m×nh, c«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ cïng víi c¸c
thµnh viªn kh¸c trong ngµnh Bu chÝnh viÔn th«ng trong c¶ níc ®· vµ ®ang
liªn kÕt víi nhau ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô bu chÝnh viÕn th«ng nh»m thùc hiÖn
c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi mµ Nhµ níc giao cho tæng c«ng ty vµ ®¸p øng
®îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi.
Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay c«ng ty ®Õn nay c«ng ty ®· hoµn thµnh xuÊt
s¾c nhiÖm vô Nhµ níc giao cho vµ m¹ng líi kinh doanh ngµy cµng ®îc më
réng h¬n trªn trêng quèc tÕ víi m¹ng líi viÔn th«ng quèc tÕ hiÖn ®¹i :
- 3 tæng ®µi quèc tÕ AXE-105 ë Hµ Néi, thµng phè Hå ChÝ Minh vµ §µ
N½ng.
- 6 tr¹m mÆt ®Êt th«ng tin vÖ tinh víi 6 anten tiªu chuÈn quèc tÕ lµm viÖc
víi c¸c hÖ thèng vÖ tinh INTRLSAT vµ INTERSPUTNIK.
- 2 tuyÕn c¸p quang biÓn T-V-H vµ SEA-ME-WEB cho phÐp nèi víi hÇu
hÕt c¸c quèc gia lín trªn thÕ giíi.
- 1 tuyÕn c¸p quang quèc tÕ nèi dÊy liÒn CSC nèi liÒn c¸c níc §«ng Nam
¸ vµ Trung Quèc.
- HÖ thèng c¸c tr¹m VSAT dïng cho liªn l¹c vïng s©u, h¶i ®¶o.
18
- M¹ng kªnh thuª riªng quèc tÕ.
- HÖ thèng c¸p quang SDH nèi liÒn c¸c tæng ®µi quèc tÕ B-T-N.
Vµ víi ®éi ngò chuyªn m«n hµng ®Çu trong ngµnh : 1200 nh©n v¨n
trong ®ã, h¬n 65% tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, 15% tr×nh ®é trung cÊp,
18% lµ c«ng nh©n vµ 2% lµ nh©n viªn kh¸c, VTI ®· ®¸p øng ®îc hÇu hÕt
c¸c nhu cÇu vÒ dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ 24/24h , 7 ngµy trong tuÇn cña
c¸c kh¸ch h¹ng trong vµ ngoµi níc.
2.1.2. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ
Lµ mét ®¬n vÞ n¨mg trong m¹ng líi ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh,
VTI võa phôc vô kinh doanh c¸c hÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ, quan hÖ trùc
tiÕp víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc, ®¶m b¶o nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c
nhanh chãng , kÞp thêi. Vµ ho¹t ®éng chÝnh cña c«ng ty lµ qu¶n lÝ, khai th¸c
m¹ng líi viÔn th«ng quèc tÕ th«ng qua viÖc cung cÊp c¸c s¶n phÈm dÞch vô
viÔn th«ng quèc tÕ cho kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc.
§¬n vÞ c¸c trung t©m trùc thuéc c«ng ty viÔn th«ng quèc tÕ còng ho¹t
®éng kinh doanh cung cÊp c¸c dÞch vô : ®iÖn tho¹i, fax, telex quèc tÕ, chØ
®¹o, qu¶n lÝ trùc tiÕp cña VTI.
C¸c dÞch vô:
§iÖn tho¹i : lµ dÞch vô gäi ®iÖn tho¹i ®êng dµi , dïng trong trêng hîp
ngêi gäi ®¨ng ký gäi tõ m¸y ®iÖn tho¹i thuª bao m¸y ®iÖn tho¹i c«ng
céng cã ngêi phôc vô ®¨ng ký gäi tíi ngêi ®îc gäi cã m¸y ®iÖn tho¹i
thuª bao ë níc ngoµi.
DÞch vÞ Faxsimile(Fax) lµ mét dÞch vô viÔn th«ng ®Ó truyÒn ®a nh÷ng tin
tøc ë d¹ng s¬ ®å, biÓu mÉu h×nh ¶nh…. Tõ ViÖt Nam ra quèc tÕ vµ ngîc
l¹i mµ vÉn gi÷ ®îc nguyªn b¶n,
§iÖn tho¹i trùc tiÕp vÌ níc nhµ (HCD) : lµ lo¹i dÞch vô ®iÖn tho¹i quèc tÕ
cho phÐp ngêi níc ngoµi ®Õn ViÖt nam quay trùc tiÕp vÒ tæng ®µi ë níc
m×nh ®Ó kÕt nèi cuéc gäi.
19
DÞch vô ®iÖn tho¹i héi nghÞ quèc tÕ : lµ dÞch vô ®iÖn tho¹i quèc tÕ cho
phÐp ngêi ë c¸c ®iÓm kh¸c trªn thÕ giíi cã thÓ ®µm tho¹i cïng mét lóc
(max ®Õn 60 ®iÓm).
DÞch vô thuª kªnh riªng quèc tÕ (IPLC): lµ dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ
nh¾m ®¸p øng nhu cÇu kÕt nèi trùc tiÕp theo ph¬ng thøc ®iÓm nèi ®iÓm
gi÷a trô së ë ViÖt Nam vµ trô së ë níc ngoµi.
DÞch vô VSAT: lµ dÞch vô th«ng tin liªn l¹c trùc tiÕp qua vÖ tinh, c¸c
tr¹m mÆt ®Êt cã anten cì nhá (®êng kÝnh ®iÓn h×nh lµ 34m).
DÞch vô INMARSAT: lµ dÞch vô th«ng tin liªn l¹c trùc tiÕp qua vÖ tinh.
DÞch vô thu-ph¸t h×nh quèc tÕ : lµ dÞch vô sö dông hÖ thèng th«ng tin vÖ
tinh ®Ó thu ph¸t tÝn hiÖu truyÒn thanh vµ truyÒn h×nh víi quèc tÕ vÒ néi
dung ngo¹i giao, kinh tÕ chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi, thÓ thao…
DÞch vô truyÒn h×nh héi nghÞ quèc tÕ: lµ dÞch vô cho phÐp nh÷ng ngêi
tham dù b»ng nhiÒu ®Æc ®iÓm tõ quèc gia kh¸c cã thÓ nh×n thÊy vµ trao
®æi trùc tiÕp víi nhau ( qua mµn h×nh tivi).
DÞch vô kªnh th«ng tin vµ mét sè dÞch vô viÔn th«ng quèc tÕ kh¸c:
Ngoµi ra, c«ng ty cßn kinh doanh c¸c dÞch vô nh t vÊn, kh¶o s¸t, thiÕt
kÕ, x©y l¾p chuyªn ngµnh th«ng tin liªn l¹c, xuÊt nhËp khÈu, kinh doanh vËt
t thiÕt bÞ chuyªn ngµnh viÔn th«ng.
2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh:
Gi¸m ®èc
C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña VTI hiÖn nay theo kiÓu trùc tuyÕn c«ng
nghÖ ( theo S§…) víi bé m¸y qu¶n lÝ gän nhÑ, qu¶n lÝ theo chÕ ®é mét thñ
®èc KD
kü thuËt
trëng ®øngPhã
®ÇuGi¸m
lµ gi¸m
®èc, ngêi cã quyÒn lùcPhã
caoGi¸m
nhÊt®èc
chÞu
tr¸ch nhiÖm
chung vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña toµn c«ng ty. Tham mu cho
gi¸m ®èc lµ 2 phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban kh¸c.
Phßng KD
Trung t©m 1
Phßng TCKTTK
Phßng §.t
Trung t©m 2 ...
Phßng Kü thuËt
Ban qu¶n lý dù ¸n
20
C¸c phßng ban, ®µi ®éi s¶n xuÊt trùc thuéc Trung t©m
- Xem thêm -
.DOC 
65 
32 
93 
