Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸
vµ kÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp
kinh doanh xuÊt nhËp khÈu
1. §Æc ®iÓm chung vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng s¶n xuÊt, gia c«ng trong níc
hoÆc hµng ho¸ nhËp khÈu ®Ó t¸i xuÊt khÈu cho tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi th«ng
qua hîp ®ång ngo¹i th¬ng ®· ký kÕt gi÷a c¸c ®¬n vÞ kinh doanh trong níc víi c¸c
tæ chøc c¸ nh©n níc ngoµi hoÆc gi÷a chÝnh phñ ViÖt Nam víi chÝnh phñ c¸c quèc
gia trªn ThÕ giíi.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng b¸n hµng cña th¬ng nh©n ViÖt Nam víi
th¬ng nh©n níc ngoµi theo c¸c hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ bao gåm c¶ ho¹t ®éng t¹m
nhËp t¸i xuÊt, t¹m xuÊt t¸i nhËp vµ chuyÓn khÈu hµng ho¸.
1.1 . Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸
- XuÊt khÈu lµ hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc ®îc mang ra níc ngoµi tiªu thô. XuÊt khÈu lµ mét ho¹t
®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i c¬ b¶n, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. V× vËy, xuÊt khÈu cã vai trß cùc
kú quan träng trong sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.
- XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ c¸ch thøc t¹o ra nguån thu ngo¹i tÖ lín nhÊt, ®ång thêi t¹o ra nguån vèn
chñ yÕu cho ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ gióp cho viÖc æn ®Þnh c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ: §Ó
phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, cÇn ph¶i cã mét nguån vèn lín ®Ó
nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Nguån vèn ngo¹i tÖ chñ yÕu tõ c¸c nguån xuÊt
khÈu, ®Çu t níc ngoµi, vay vèn, viÖn trî, thu tõ ho¹t ®éng du lÞch, c¸c dÞch vô cã thu ngo¹i tÖ,
xuÊt khÈu lao ®éng,... xuÊt khÈu lµ nguån vèn chñ
yÕu ®Ó nhËp khÈu. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®îc thùc
hiÖn chñ yÕu víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, kho¸ng s¶n, thñ c«ng mü nghÖ nh : G¹o, chÌ, cao su, cµ
phª, h¹t tiªu, ...
- XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. XuÊt
khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kh¸c ph¸t triÓn. XuÊt khÈu kh«ng chØ t¸c ®éng lµm gia t¨ng
nguån thu ngo¹i tÖ mµ cßn gióp cho viÖc gia t¨ng nhu cÇu s¶n xuÊt, kinh doanh ë nh÷ng ngµnh liªn
quan kh¸c. XuÊt khÈu t¹o ra kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng tiªu thô gióp cho s¶n xuÊt æn ®Þnh vµ
kinh tÕ ph¸t triÓn v× cã nhiÒu thÞ trêng => ph©n t¸n rñi ro c¹nh tranh. XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn
më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc. Th«ng
qua c¹nh tranh trong xuÊt khÈu, buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn s¶n xuÊt, t×m ra
c¸c c¸ch thøc kinh doanh sao cho cã hiÖu qu¶, gi¶m chi phÝ vµ t¨ng n¨ng suÊt.
- XuÊt khÈu tÝch cùc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng ngêi d©n. XuÊt khÈu
lµm t¨ng GDP, lµm gia t¨ng nguån thu nhËp quèc d©n, tõ ®ã cã t¸c ®éng lµm t¨ng tiªu dïng néi
®Þa, lµ nh©n tè kÝch thÝch nÒn kinh tÕ t¨ng trëng. XuÊt khÈu gia t¨ng sÏ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc
lµm trong nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ trong ngµnh s¶n xuÊt cho hµng ho¸ xuÊt khÈu, xuÊt khÈu lµm gia
t¨ng ®Çu t trong ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu=> lµ nh©n tè kÝch thÝch nÒn kinh tÕ t¨ng
trëng.
Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, c¸c quèc gia ®Òu mong muèn t¹o ®îc nh÷ng mèi quan hÖ tèt ®Ñp
víi c¸c quèc gia kh¸c. Do ®ã, xuÊt khÈu hµng ho¸ lµm t¨ng c¬ së cho viÖc xÝch l¹i gÇn nhau gi÷a
c¸c quèc gia vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ. Mçi níc tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt
hµng u thÕ cña quèc gia m×nh vµ ®©y lµ mét c¬ së quan träng ®Ó h×nh thµnh ph©n c«ng lao
®éng quèc tÕ.
1.2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu
( Kinh doanh xuÊt khÈu cã thÞ trêng réng lín c¶ trong vµ ngoµi níc, chÞu ¶nh hëng rÊt lín cña sù
ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc vµ t×nh h×nh thÞ trêng níc ngoµi.
( Ngêi mua, ngêi b¸n thuéc c¸c quèc gia kh¸c nhau, cã tr×nh ®é qu¶n lý, phong tôc, tËp qu¸n tiªu
dïng vµ chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng ë mçi quèc gia kh¸c cã sù kh¸c nhau.
( Hµng xuÊt khÈu ®ßi hái chÊt lîng cao, mÉu m· ®Ñp hîp thÞ hiÕu tiªu dïng ë tõng khu vùc, tõng
quèc gia trong tõng thêi kú.
( §iÒu kiÖn ®Þa lý, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, ®iÒu kiÖn vµ ph¬ng thøc thanh to¸n cã ¶nh hëng
kh«ng Ýt ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh, thêi gian giao hµng vµ thanh to¸n cã kho¶ng c¸ch xa.
1.3. C¸c ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ xuÊt khÈu
Hµng ho¸ ®îc coi lµ xuÊt khÈu trong nh÷ng trêng hîp sau:
Hµng xuÊt cho c¸c th¬ng nh©n níc ngoµi theo hîp ®ång ®· ký kÕt.
Hµng göi ®i triÓn l·m sau ®ã thu b»ng ngo¹i tÖ.
Hµng b¸n cho du kh¸ch níc ngoµi, cho ViÖt KiÒu, thu b»ng ngo¹i tÖ.
C¸c dÞch vô söa ch÷a, b¶o hiÓm, tµu biÓn, m¸y bay cho níc ngoµi thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ.
Hµng viÖn trî cho níc ngoµi th«ng qua c¸c hiÖp ®Þnh, nghÞ 1 ®Þnh th do nhµ níc ký kÕt
víi níc ngoµi nhng ®îc thùc hiÖn qua doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu.
1.4. C¸c ph¬ng thøc xuÊt khÈu hµng ho¸.
Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ hiÖn nay thêng thùc hiÖn theo c¸c ph¬ng thøc sau:
-
XuÊt khÈu trùc tiÕp
-
XuÊt khÈu uû th¸c
1.4.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp
Lµ ®¬n vÞ tiÕn hµnh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng phï hîp víi giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý kinh doanh theo h×nh thøc trùc tiÕp ( trùc tiÕp ®µm ph¸n, ký kÕt hîp
®ång, tæ chøc giao hµng xuÊt khÈu vµ lµm thñ tôc thanh to¸n...) Ho¹t ®éng xuÊt khÈu trùc tiÕp cã
thÓ theo nghÞ ®Þnh th hay ngoµi nghÞ ®Þnh th ( hay cßn gäi lµ tù c©n ®èi). §a sè c¸c doanh
nghiÖp ho¹t ®éng theo h×nh thøc xuÊt khÈu ngoµi nghÞ ®Þnh th, doanh nghiÖp hoµn toµn chñ
®éng tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô nép ng©n s¸ch nhµ
níc.
1.4.2. XuÊt khÈu uû th¸c
Lµ ph¬ng thøc mµ doanh nghiÖp cã hµng ho¸ vµ cã nhu cÇu nhng cha thÓ xuÊt khÈu trùc tiÕp
v× lý do nµo ®ã cã thÓ uû th¸c cho ®¬n vÞ kh¸c cã chøc n¨ng kinh doanh xuÊt nhËp kh©ñ, cã giÊy
phÐp xuÊt khÈu ®øng ra tæ chøc xuÊt khÈu hé, lµm thñ tôc xuÊt khÈu thay cho m×nh. Trong trêng hîp nµy, ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu ph¶i tr¶ mét kho¶n tiÒn hoa hång cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c
theo tû lÖ tho¶ thuËn trong hîp ®ång gäi lµ phÝ ñy th¸c.
1.5. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ dïng trong xuÊt khÈu
Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i th¬ng cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n nh: Ph¬ng thøc
chuyÓn tiÒn, ph¬ng thøc ghi sæ hay më tµi kho¶n, ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu, ph¬ng thøc
thanh to¸n b»ng th tÝn dông.
1.5.1. Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn
Lµ ph¬ng thøc kh¸ch hµng (ngêi tr¶ tiÒn) yªu cÇu ng©n hµng cña m×nh chuyÓn mét sè tiÒn
nhÊt ®Þnh cho mét ngêi kh¸c ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng ph¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn do kh¸ch
hµng yªu cÇu. C¸c bªn tham gia trong ph¬ng thøc thanh to¸n nµy bao gåm:
- Ngêi tr¶ tiÒn ( ngêi mua) hoÆc ngêi chuyÓn tiÒn ( ngêi ®Çu t, kiÒu bµo chuyÓn tiÒn vÒ níc).
- Ngêi b¸n.
- Ng©n hµng chuyÓn tiÒn ( ng©n hµng ë níc ngêi chuyÓn tiÒn).
- Ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng chuyÓn tiÒn ( ng©n hµng ë níc ngêi b¸n).
1.5.2. Ph¬ng thøc ghi sæ hay më tµi kho¶n.
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi b¸n më mét tµi kho¶n ®Ó ghi nî cho ngêi mua sau khi ngêi b¸n ®·
hoµn thµnh giao hµng hay dÞch vô. §Þnh kú ( th¸ng, quý, nöa n¨m,...), ngêi mua tr¶ tiÒn cho ngêi
b¸n. Ph¬ng thøc thanh to¸n nµy cã ®Æc ®iÓm sau:
-
Lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng cã sù tham gia cña c¸c ng©n hµng víi chøc n¨ng lµ më
tµi kho¶n vµ thùc hiÖn thanh to¸n.
-
ChØ më tµi kho¶n ®¬n bªn, kh«ng më tµi kho¶n song bªn. NÕu ngêi mua më tµi kho¶n ®Ó
ghi th× tµi kho¶n Êy kh«ng cã gi¸ trÞ thanh to¸n gi÷a hai bªn.
1.5.3. Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu.
( Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi b¸n sau khi ®· giao hµng hoÆc cung øng dÞch vô cho ngêi mua sÏ
tiÕn hµnh uû th¸c cho ng©n hµng cña m×nh thu tiÒn ë ngêi mua trªn c¬ së hèi phiÕu cña ngêi b¸n
lËp ra.
C¸c bªn tham gia trong ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu gåm:
-
Ngêi b¸n, ngêi mua.
-
Ng©n hµng bªn b¸n ( ng©n hµng nhËn sù ñy th¸c cña ngêi b¸n)
-
Ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng bªn b¸n ( Ng©n hµng níc ngêi mua).
( Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu gåm c¸c lo¹i sau:
-
Nhê thu phiÕu tr¬n
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi b¸n uû th¸c cho ng©n hµng thu hé tiÒn ë ngêi mua c¨n cø vµo hèi
phiÕu do m×nh lËp ra, cßn chøng tõ hµng ho¸ th× göi th¼ng cho ngêi mua kh«ng qua ng©n hµng.
-
Nhê thu phiÕu tr¬n kÌm chøng tõ
Nhê thu phiÕu tr¬n kÌm chøng tõ lµ ph¬ng thøc thanh to¸n mµ trong ®ã ngêi b¸n uû th¸c cho
ng©n hµng thu hé tiÒn ë ngêi mua c¨n cø vµo hèi phiÕu vµ bé chøng tõ hµng ho¸ göi kÌm theo víi
®iÒu kiÖn lµ nÕu ngêi mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn hèi phiÕu th× ng©n hµng míi trao
bé chøng tõ hµng ho¸ cho ngêi mua ®Ó nhËn hµng.
1.5.4. Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông ( Letter of credit – L/C )
Theo ph¬ng thøc nµy, ng©n hµng më th tÝn dông theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng; ngêi më th tÝn
dông sÏ tr¶ mét sè tiÒn cho ngêi b¸n sè tiÒn cña th tÝn dông hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu do ngêi
b¸n ký ph¸t khi ngêi b¸n xuÊt tr×nh cho Ng©n hµng mét bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng
quy ®Þnh ®Ó nhËp khÈu trong th tÝn dông.
Thanh to¸n theo ph¬ng thøc nµy nã ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n.
1.6.
Gi¸ c¶ vµ tiÒn tÖ ¸p dông trong xuÊt khÈu
Trong thanh to¸n quèc tÕ, trong c¸c hiÖp ®Þnh vµ hîp ®ång ®Òu cã quy ®Þnh ®iÒu kiÖn tiÒn
tÖ dïng ®Ó thanh to¸n. §iÒu kiÖn tiÒn tÖ cho biÕt viÖc sö dông c¸c lo¹i tiÒn nµo ®Ó thanh to¸n
trong c¸c hîp ®ång ngo¹i th¬ng, ®ång thêi quy ®Þnh xö lý khi gi¸ trÞ ®ång tiÒn ®ã biÕn ®éng.
ViÖc sö dông ®ång tiÒn nµo ®Ó thanh to¸n lµ do hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng quy ®Þnh theo
tho¶ thuËn cña hai bªn.
Gi¸ c¶ trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm giao hµng
trong hîp ®ång. §iÒu kiÖn vÒ ®Þa ®iÓm giao hµng chÝnh lµ sù ph©n chia tr¸ch nhiÖm gi÷a ngêi
b¸n vµ ngßi mua vÒ c¸c kho¶n chi phÝ, vÒ rñi ro ®îc quy ®Þnh trong luËt bu«n b¸n quèc tÕ.
HiÖn nay, trong xuÊt khÈu c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hay sö dông c¸c lo¹i gi¸ FOB, CIF, CFR.
- Gi¸ FOB ( Fee on Board ) : Ngßi b¸n chÞu tr¸ch nhiÖm thñ tôc th«ng quan xuÊt khÈu vµ chÞu
mäi chi phÝ tíi khi hµng ®· qua lan can tµu t¹i c¶ng bèc quy ®Þnh do ngêi mua chØ ®Þnh. Gi¸ nµy
thêng ®îc ¸p dông trong vËn t¶i biÓn hoÆc vËn t¶i thuû néi ®Þa.
- Gi¸ CIF ( Cost, Insurance and Freight ) : Bao gåm gi¸ FOB céng phÝ b¶o hiÓm vµ cíc phÝ vËn
t¶i. TÝnh theo gi¸ CIF th× ngêi b¸n giao hµng t¹i c¶ng, ga, biªn giíi cña ngêi mua. Ngêi b¸n ph¶i
chÞu chi phÝ b¶o hiÓm vµ vËn chuyÓn, mäi tæn thÊt trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn bªn b¸n ph¶i
chÞu tr¸ch nhiÖm.VËt t hµng ho¸ chØ chuyÓn sang ngêi mua khi hµng ho¸ ®· qua khái ph¹m vi ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn cña ngêi b¸n.
- Gi¸ CFR ( Cost and Frieght ): lµ gi¸ bao gåm c¶ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ vµ cíc phÝ, theo ®iÒu
kiÖn nµy ngêi b¸n ph¶i tr¶ c¸c phÝ tæn cÇn thiÕt ®Ó ®a hµng tíi c¶ng quy ®Þnh, nh÷ng rñi ro vÒ
mÊt m¸t hoÆc h h¹i còng nh rñi ro vÒ nh÷ng chi phÝ liªn quan cã thÓ tr¶ thªm cho nh÷ng t×nh
huèng x¶y ra khi hµng ho¸ ®· ®îc giao lªn tµu chuyÓn tõ ngêi b¸n sang ngêi mua hµng qua lan can
tµu t¹i c¶ng bèc hµng quy ®Þnh.
2. KÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp
2.1. §Æc ®iÓm kÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸
( Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng xuÊt khÈu
Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng ho¸ ®· hoµn thµnh viÖc xuÊt khÈu lµ thêi ®iÓm chuyÓn giao
quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸, tøc lµ khi ngêi xuÊt khÈu mÊt quyÕn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ n¾m
quyÒn së h÷u tiÒn tÖ hoÆc quyÒn ®ßi tiÒn ë ngêi nhËp khÈu. Do ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng
kinh doanh xuÊt- nhËp khÈu nªn thêi ®iÓm ghi chÐp hµng ho¶n thµnh xuÊt khÈu lµ thêi ®iÓm
hµng ho¸ ®· hoµn thµnh thñ tôc h¶i quan, xÕp lªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ ®· rêi s©n ga, biªn
giíi, cÇu c¶ng,....
(
Ph¹m vi hµng xuÊt khÈu
XuÊt khÈu lµ b¸n hµng hay dÞch vô ra níc ngo¶i c¨n cø vµo nh÷ng hîp ®ång ®· ký kÕt. XuÊt
khÈu lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô kinh tÕ quan träng trong kinh tÕ ®èi ngo¹i. VÒ ph¬ng thøc
thanh to¸n, xuÊt khÈu hµng ho¸ cã thÓ thanh to¸n trùc tiÕp b»ng ngo¹i tÖ, thanh to¸n b»ng hµng ho¸
hoÆc xuÊt khÈu trõ nî theo nghÞ ®Þnh th cña Nhµ níc.
Hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ hµng xuÊt khÈu khi hµng ho¸ ®· ®îc trao cho bªn mua, hoµn thµnh
c¸c thñ tôc h¶i quan. Tuy nhiªn, tuú theo ph¬ng thøc giao nhËn hµng ho¸, thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng
xuÊt khÈu nh sau:
+ NÕu hµng vËn chuyÓn b»ng ®êng biÓn, hµng ®îc coi lµ xuÊt khÈu tÝnh ngay tõ thêi ®iÓm
thuyÒn trëng ký vµo vËn ®¬n, h¶i quan ®· ký x¸c nhËn mäi thñ tôc h¶i quan ®Ó rêi c¶ng.
+ NÕu hµng vËn chuyÓn b»ng ®êng s¾t, hµng xuÊt khÈu tÝnh tõ ngµy hµng ®îc giao t¹i ga cöa
khÈu theo x¸c nhËn cña h¶i quan cöa khÈu.
+ NÕu hµng xuÊt khÈu vËn chuyÓn b»ng ®êng hµng kh«ng, hµng xuÊt khÈu ®îc x¸c nhËn tõ
khi trëng m¸y bay ký vµo vËn ®¬n vµ h¶i quan s©n bay ký x¸c nhËn hoµn thµnh c¸c thñ tôc h¶i
quan.
+ Hµng ®a ®i héi chî triÓn l·m, hµng xuÊt khÈu ®îc tÝnh khi hoµn thµnh thñ tôc b¸n hµng thu
ngo¹i tÖ.
ViÖc x¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm xuÊt khÈu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc ghi chÐp doanh
thu hµng xuÊt khÈu, gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp, khiÕu n¹i, thëng ph¹t trong bu«n b¸n ngo¹i th¬ng vµ
thanh to¸n.
Mét sè ®Æc ®iÓm n÷a trong kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu lµ qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ t¬ng ®èi dµi v× hµng xuÊt khÈu cña níc ta s¶n xuÊt ph©n t¸n, ph¶i cã thêi gian dµi ®Ó thu gom tõ
nhiÒu n¬i hoÆc tõ nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt vµ cã thÓ cßn ph¶i gia c«ng, tu chØnh, ®ãng gãi tríc khi
xuÊt khÈu. Do ®ã, kÕ to¸n ph¶i theo dâi, ghi chÐp thêng xuyªn, liªn tôc tõ khi ký hîp ®ång ®Õn
khi kÕt thóc hîp ®ång xuÊt khÈu.
2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸
( Theo dâi, ghi chÐp, tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô kinh doanh xuÊt
khÈu, tõ kh©u mua hµng, xuÊt khÈu vµ thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu, tõ ®ã kiÓm tra gi¸m s¸t
t×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu.
( Tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt nghiÖp vô hµng ho¸, nghiÖp vô thanh to¸n hîp ®ång ngo¹i
th¬ng mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp trªn c¬ së ®ã tÝnh chÝnh x¸c,
trung thùc c¸c kho¶n chi phÝ vµ thu nhËp trong kinh doanh.
( Cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu theo yªu
cÇu cña qu¶n lý.
3. KÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu trùc tiÕp theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
3.1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
§Ó h¹ch to¸n ban ®Çu hµng xuÊt khÈu, kÕ to¸n cÇn sö dông ®ñ chøng tõ liªn quan ®Õn mua hµng
trong níc nh:
-
PhiÕu xuÊt kho
-
Ho¸ ®¬n
-
VËn ®¬n
Chøng tõ thanh to¸n hµng mua trong níc nh
-
PhiÕu chi
-
Gi¸y b¸o Nî
-
C¸c chøng tõ liªn quan ®Õn xuÊt khÈu hµng ho¸, chøng tõ thanh to¸n, c¸c chøng tõ ng©n
hµng...
3.2. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
§Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt khÈu, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu nh:
-
TK 157 : Hµng göi b¸n
-
TK 156 : Hµng ho¸
-
TK 632 : Gi¸ vèn hµng b¸n
-
TK 511 : Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô
-
TK 515 : NÕu chªnh lÖch ty gi¸ hèi ®o¸i l·i
-
TK 635 : NÕu chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i lç
-
TK 333 : ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ níc
-
TK 003 : Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, ký göi
-
TK 007 : Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i
-
TK 331 : Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
-
TK 131 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng
Vµ mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan.
3.3. Tr×nh tù kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu trùc tiÕp ( phô lôc 1- s¬ ®å 1)
*
Khi thu mua hµng ho¸ ®Ó xuÊt khÈu, kÐ to¸n ghi:
Nî TK 156(1) : Gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho
Nî TK 157 :
Gi¸ mua cña hµng ho¸ chuyÓn th¼ng ®Ó xuÊt khÈu
Nî TK 133(1) : ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ
Cã TK 111, 112, 331......tång gi¸ thanh to¸n cña hµng thu mua ®Ó xuÊt khÈu
* Trêng hîp hµng ho¸ cÇn ph¶i hoµn thiÖn tríc khi xuÊt khÈu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua cña
hµng xuÊt gia c«ng, chi phÝ hoµn thiÖn vµ chi phÝ gia c«ng vµ ghi:
Nî TK 154 : tËp hîp gi¸ mua vµ chi phÝ gia c«ng, hoµn thiÖn
Nî TK 133(1) : thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ ( nÕu cã)
Cã TK 156(1): Gi¸ mua cña hµng xuÊt gia c«ng
Cã TK 111, 112, 331, 338, 214... chi phÝ gia c«ng, hoµn thiÖn hµng ho¸ tù lµm hoÆc thuª
ngoµi.
- Khi hµng ho¸ gia c«ng hoµn thiÖn hoµn thµnh, chi phÝ gia c«ng, hoµn thiÖn ®îc tÝnh vµo trÞ
gi¸ mua cña hµng nhËp kho hay chuyÓn ®i xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi:
Nî TK156(1) : trÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng gia c«ng, hoµn thiÖn
Nî TK 157 : trÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng chuyÓn ®i xuÊt khÈu
Cã TK 154 : gi¸ thµnh thùc tÕ gia c«ng, hoµn thiÖn
- Khi xuÊt kho hµng ho¸ chuyÓn ®i xuÊt khÈu, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi
bé, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 157 : TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng göi ®i xuÊt khÈu
Cã TK 156(1) : TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng xuÊt kho ®Ó xuÊt khÈu
- Khi hµng xuÊt khÈu ®· hoµn thµnh thñ tôc xuÊt khÈu, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ®èi chiÕu, x¸c
nhËn vÒ sè lîng, gi¸ trÞ hµng ho¸ thùc tÕ xuÊt khÈu, doanh nghiÖp lËp ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n
ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua cña hµng xuÊt khÈu vµ ghi:
Nî TK 632 : Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 157 : KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu
- §èi víi doanh thu hµng xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111(2), 112(2), 131 Tæng sè tiÒn hµng xuÊt kh©ñ (tû gi¸ ghi sæ )
Nî TK 635 : ( lç tû gi¸)
Cã TK 515 : ( l·i tû gi¸ )
Cã TK 511 : Doanh thu hµng xuÊt khÈu (gi¸ thùc tÕ)
- §èi víi sè thuÕ xuÊt kh©ñ ph¶i nép , kÕ to¸n ghi:
Nî TK 511 : ghi gi¶m doanh thu hµng xuÊt khÈu
Cã TK 333 (3333) : sè thuÕ ph¶i nép
- Khi nép thuÕ xuÇt khÈu, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 333 ( 3333 – thuÕ xuÇt kh©ñ )
Cã TK 111(1), 111(2), 331,...
- Trêng hîp ph¸t sinh c¸c chi phÝ trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu:
+ NÕu chi phÝ b»ng ngo¹i tÖ, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 641 ( theo tû gi¸ thùc tÕ)
Nî TK 133(1) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ ( nÕu cã)
Nî TK 635 : ( lç tû gi¸)
Cã TK 515 : ( l·i tû gi¸)
Cã TK 111(1), 112(2), 333(1)...: (theo tû gi¸ ghi sæ)
+ NÕu chi b»ng tiÒn ViÖt Nam, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 641 : ghi t¨ng chi phÝ b¸n hµng
Nî TK 133(1) thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ ( nÕu cã)
Cã TK 111(1), 112(1), 331...
4. KÕ to¸n nghÞªp vô xuÊt khÈu uû th¸c theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. (phô lôc 1)
4.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ uû th¸c xuÊt khÈu
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, bªn uû th¸c xuÊt khÈu khi giao hµng cho bªn nhËn uû th¸c ph¶i lËp
phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé kÌm theo LÖnh ®iÒu ®éng néi bé. Khi hµng ho¸ ®· thùc
xuÊt cã x¸c nhËn cña H¶i quan, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ®èi chiÕu, x¸c nhËn vÒ sè lîng, gi¸ trÞ
hµng ho¸ thùc tÕ xuÊt khÈu cña c¬ së nhËn uû th¸c xuÊt khÈu, bªn uû th¸c xuÊt khÈu ph¶i xuÊt ho¸
®¬n GTGT víi thuÕ suÊt 0% giao cho bªn nhËn uû th¸c. Bªn nhËn uû th¸c xuÊt khÈu ph¶i xuÊt ho¸
®¬n GTGT ®èi víi hoa hång uû th¸c xuÊt khÈu víi thuÕ suÊt quy ®Þnh. Bªn uû th¸c ®îc ghi nhËn
sè thuÕ tÝnh trªn hoa hång uû th¸c vµo sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ, bªn nhËn uû th¸c sÏ
ghi vµo så thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép. Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña dÞch vô uû th¸c lµ toµn bé tiÒn
hoa hång uû th¸c vµ c¸c kho¶n chi hé ( nÕu cã)(trõ kho¶n chi hé cã ghi râ tªn, ®Þa chØ , m· sè thuÕ
cña bªn uû th¸c th× bªn nhËn uû th¸c kh«ng ph¶i tÝnh vµo doanh thu cña m×nh). Trêng hîp hîp
®ång quy ®Þnh trong gi¸ dÞch vô cã thuÕ GTGT th× ph¶i quy ngîc l¹i ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ cha cã
thuÕ GTGT:
Gi¸ cha cã
thuÕ
=
Tæng sè hoa hång uû th¸c vµ c¸c kho¶n chi hé( nÕu cã)
1 + 10%
4.2. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
Khi thùc hiÖn xong dÞch vô xuÊt khÈu, bªn nhËn uû th¸c ph¶i chuyÓn cho bªn uû th¸c c¸c chøng
tõ sau:
-
B¶n thanh lý hîp ®ång uû th¸c xuÊt khÈu ( 1 b¶n chÝnh)
-
Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i xuÊt cho níc ngoµi ( 1 b¶n sao)
-
Tê khai hµng ho¸ xuÊt khÈu cã x¸c nhËn thùc xuÊt vµ ®ãng dÊu cña c¬ quan H¶i quan cöa
khÈu (1 b¶n sao)
-
Ho¸ ®¬n GTGT vÒ hoa hång uû th¸c
4.3. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
T¬ng tù nh tµi kho¶n nghiÖp vô kÕ to¸n xuÊt khÈu trùc tiÕp
4.4. Tr×nh tù kÕ to¸n xuÊt khÈu uû th¸c
4.4.1. KÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu (phô lôc 1- s¬ ®å 2)
- Khi giao hµng cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c, dùa vµo chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 157 Hµng göi b¸n
Cã TK 156 “ Hµng ho¸” hoÆc Cã TK 155 “ Thµnh phÈm”
- Khi ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu cho ngêi mua, c¨n cø chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ph¶n ¸nh
gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu vµ ghi:
Nî TK 632
Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 157
Hµng göi ®i b¸n
- §èi víi doanh thu hµng xuÊt khÈu uû th¸c, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 131 Ph¶i thu kh¸ch hµng ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn xuÊt khÈu)
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
- ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép, bªn uû th¸c xuÊt khÈu nép hé vµo NSNN, kÕ
to¸n ph¶n ¸nh sè thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña hµng xuÊt khÈu uû th¸c ph¶i nép vµ
ghi:
Nî TK 511
Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333(2), 333(3)
- Khi ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu ®· nép thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo NSNN,
c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 333(2), 333(3)
Cã TK 338 – Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
Cã TK 111, 112
- Sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu vÒ c¸c kho¶n ®· chi hé liªn quan ®Õn hµng
uû th¸c xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 641 – Chi phÝ b¸n hµng
Nî TK 133 – ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 338(8) – Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu)
- PhÝ uû th¸c xuÊt khÈu ph¶i tr¶ cho ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK 641 – Chi phÝ b¸n hµng
Nî TK 133 – ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 338(8) – Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu)
- Khi nhËn sè tiÒn uû th¸c xuÊt khÈu cßn l¹i sau khi ®· trõ phÝ uû th¸c xuÊt khÈu vµ c¸c kho¶n do
®¬n vÞ uû th¸c chi hé, c¨n cø chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112
Cã TK 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu)
4.4.2. KÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu (phô lôc 2- s¬ ®å 3)
- Khi nhËn hµng cña ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu, c¨n cø c¸c chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 003 – Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nhËn ký göi.
- Khi ®· xuÊt khÈu hµng, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè tiÒn hµng uû th¸c xuÊt
khÈu ph¶i thu hé cho bªn giao uû th¸c xuÊt khÈu vµ ghi:
Nî TK 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ngêi mua níc ngoµi)
Cã TK 331 – Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
- §ång thêi ghi trÞ gi¸ hµng xuÊt khÈu
Cã TK 003 – Hµng ho¸ nhËn b¸n hé, ký göi
- ThuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép hé cho bªn giao uû th¸c xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 331 – Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 338(8) – Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
- §èi víi phÝ uû th¸c xuÊt khÈu vµ thuÕ GTGT tÝnh trªn phÝ uû th¸c xuÊt khÈu, c¨n cø c¸c chøng
tõ liªn quan, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu phÝ uû th¸c xuÊt khÈu vµ ghi:
Nî TK 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 511(3) – Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333 (1) – ThuÕ GTGT ph¶i nép
- §èi víi c¸c kho¶n chi hé cho bªn uû th¸c xuÊt khÈu (phÝ ng©n hµng, phÝ gi¸m ®Þnh h¶i quan,
chi vËn chuyÓn bèc xÕp hµng...), c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, ghi:
Nî TK 138 (8) – Ph¶i thu kh¸c (chi tiÕt tõng ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 111, 112
- Khi thu hé tiÒn hµng cho bªn uû th¸c xuÊt khÈu, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 112 – TiÒn göi ng©n hµng
Cã TK 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ngêi mua níc ngoµi)
- Khi nép hé thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cho ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu, c¨n cø c¸c
chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 338(8) – Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
Cã TK 111, 112
- Khi ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu thanh to¸n bï trõ phÝ uû th¸c xuÊt khÈu, vµ c¸c kho¶n chi hé, c¨n
cø c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 331 – Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 131 – Ph¶i thu cña kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 138 – Ph¶i thu kh¸c ( chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
- Khi chuyÓn tr¶ cho ®¬n vÞ uû th¸c xuÊt khÈu sè tiÒn hµng cßn l¹i sau khi ®· trõ phÝ uû th¸c
xuÊt khÈu vµ c¸c kho¶n chi hé, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 331- Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c xuÊt khÈu)
Cã TK 111, 112
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng kÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i C«ng ty XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi
1. Tæng quan vÒ tæ chøc ho¹t ®éng cña C«ng ty XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi.
1.1.
Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty.
C«ng ty Cæ phÇn XuÊt NhËp khÈu M¸y Hµ Néi (Tªn giao dÞch quèc tÕ
MACHINOIMPORT HANOI) trùc thuéc - Bé Th¬ng m¹i, lµ doanh nghiÖp Nhµ níc
cæ phÇn ho¸ theo NghÞ ®Þnh 64-2002/N§-CP ngµy 19/06/2002 cña ChÝnh phñ vµ quyÕt
®Þnh sè 0859/2004/Q§-BTM ngµy 28/06/2004 cña Bé Th¬ng M¹i, ®îc tæ chøc ho¹t
®éng theo LuËt Doanh nghiÖp ®îc Quèc Héi níc CHXHCN ViÖt Nam th«ng qua ngµy
12/06/1999 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/2000.
Tªn c«ng ty:
C«ng ty Cæ phÇn XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi.
Tªn giao dÞch ®èi ngo¹i: HANOI MACHINERY IMPORT AND EXPORT JOINT
STOCK COMPANY
Tªn giao dÞch ®èi ngo¹i viÕt t¾t: MACHINOIMPORT HANOI
§Þa chØ trô së chÝnh: Sè 8 phè Trµng Thi, quËn Hoµn KiÕm, TP. Hµ Néi
Sè ®iÖn tho¹i:
(04) 8249624;
(04) 8289862
Sè fax:
(04) 8289624
E-mail:
[email protected] ﾧ
§Þa chØ v¨n phßng ®Þa ph¬ng: sè 3A, Hoµng DiÖu, TP. H¶i Phßng
Sè ®iÖn tho¹i:
(031) 747941
Sè fax:
(031) 822857
Cöa hµng t¹i B2 Ngäc Kh¸nh, ®êng NguyÔn ChÝ Thanh, Hµ Néi.
Ngoµi ra, C«ng ty cßn cã 60.000 m2 ®Êt vµ kho t¹i x· ViÖt Hïng, huyÖn §«ng
Anh, Hµ Néi.
Tæng gi¸m ®èc hiÖn nay : NguyÔn Anh Minh
C«ng ty Cæ phÇn XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi lµ ph¸p nh©n theo quy ®Þnh cña Ph¸p
luËt ViÖt Nam kÓ tõ ngµy ®îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. Thùc hiÖn
h¹ch to¸n ®éc lËp, ®îc sö dông con dÊu riªng, ®îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng theo
quy ®Þnh cña Ph¸p luËt. Ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ cña C«ng ty Cæ phÇn vµ LuËt Doanh
nghiÖp. C«ng ty ®îc kÕ thõa vµ thô hëng kinh nghiÖm còng nh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng 47
n¨m cña Tæng c«ng ty M¸y vµ Phô tïng, tõ n¨m 1956, ®· tr¶i qua qu¸ tr×nh x©y dùng
vµ ph¸t triÓn tõ thêi kú chiÕn tranh, x©y dùng hoµ b×nh b¶o vÖ Tæ quèc ®Õn giai ®o¹n
kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay.
1.2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty
Chøc n¨ng :
Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu tæng hîp c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ lÎ vµ thiÕt bÞ toµn
bé, phô tïng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, hµng c«ng nghiÖp tiªu
dïng. Gia c«ng l¾p r¸p, b¶o dìng, söa ch÷a c¸c thiÕt bÞ m¸y, ph¬ng tiÖn vËn t¶i; dÞch
vô: b¸n ®¹i lý, t vÊn kü thuËt ngµnh hµng, cho thuª v¨n phßng, nhµ xëng, kho tµng;
kinh doanh c¸c mÆt hµng dÖt, n«ng h¶i s¶n vµ l©m s¶n chÕ biÕn. Kinh doanh cöa
hµng, ¨n uèng, kinh doanh rîu, thuèc l¸. Kinh doanh, chÕ biÕn l©m, h¶i s¶n, rau qu¶;
kinh doanh hµng thñ c«ng mü nghÖ; kinh doanh, s¶n xuÊt hµng may mÆc; kinh doanh
vËt t, trang thiÕt bÞ y tÕ; vËn t¶i hµng ho¸, hµnh kh¸ch. Kinh doanh vËt liÖu x©y dùng;
kinh doanh kho¸ng s¶n, ph©n bãn vµ ho¸ chÊt.
NhiÖm vô:
- Nghiªn cøu thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, n¾m b¾t nhu cÇu, thÞ hiÕu trªn thÞ trêng
®Ó cã nh÷ng ph¬ng ¸n, chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n Ýt rñi ro vµ ®Ó phôc vô cho viÖc
®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh.
- Th«ng qua c¸c h×nh thøc chµo hµng ®Ó tham gia ®µm ph¸n ký kÕt trùc tiÕp vµ tæ
chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt. C¸c bé phËn ®¬n vÞ ph¶i tù chñ vÒ tµi chÝnh vµ
tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng kinh doanh tríc ph¸p luËt.
- Qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ngo¹i tÖ cña C«ng ty. Tæ chøc ho¹t
®éng xuÊt nhËp khÈu díi mäi h×nh thøc trªn quan ®iÓm h÷u hiÖu vµ chÊp hµnh ®Çy ®ñ
mäi nghÜa vô, chÝnh s¸ch ®èi víi nhµ níc. B¶o toµn vµ ph¸t triÓn tèt vèn kinh doanh,
n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho ngêi lao ®éng, båi dìng c¸c bé
chuyªn m«n vµ n¨ng lùc c¸n bé kinh doanh.
1.3. LÜnh vùc kinh doanh vµ s¶n xuÊt chñ yÕu cña C«ng ty.
- Kinh doanh th¬ng m¹i: XuÊt nhËp khÈu, mua b¸n trong níc.
- Kinh doanh dÞch vô: §¹i lý b¸n hµng, t vÊn kü thuËt ngµnh hµng, t vÊn x©y dùng,
®¹i lý hµng h¶i, dÞch vô khai thuÕ h¶i quan, ®¹i lý x¨ng dÇu, ®¹i lý b¸n vÐ m¸y bay,
dÞch vô kh¸ch s¹n, nhµ hµng ¨n uèng, photocopy, dÞch vô l÷ hµnh néi ®Þa, dÞch vô giao
nhËn, vËn chuyÓn trong níc, vËn chuyÓn qu¸ c¶nh, vËn t¶i hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch,
dÞch vô cho thuª v¨n phßng, nhµ xëng, kho tµng, ®Êt ®ai, dÞch vô m«i giíi.
- Gia c«ng, l¾p gi¸p, b¶o dìng, söa ch÷a c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i,
phô tïng, thiÕt bÞ v¨n phßng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc.
- ChÕ biÕn n«ng l©m thuû h¶i s¶n, rau qu¶.
- S¶n xuÊt, gia c«ng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong níc.
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông, giao th«ng vËn t¶i.
- M¸y, thiÕt bÞ lÎ, thiÕt bÞ toµn bé vµ phô tïng, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu
phôc vô s¶n xuÊt, hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng, hµng dÖt may, s¶n phÈm b»ng da, v¶i
gi¶ da.
- N«ng s¶n, l©m s¶n ®· chÕ biÕn, h¶i s¶n, rau qu¶, thùc phÈm. Hµng thñ c«ng mü
nghÖ, rîu, bia, thuèc l¸, c¸c s¶n phÈm b»ng gç, plastic, composite, kim lo¹i. VËt t thiÕt
bÞ cho ngµnh y tÕ, ngµnh in, bu chÝnh viÔn th«ng, thiÕt bÞ v¨n phßng, tin häc, phÇn
mÒm, trang thiÕt bÞ vËt t cho ngµnh ®iÖn, ®iÖn tö, ®iÖn l¹nh, vËt liÖu x©y dùng, ph©n
bãn, ho¸ chÊt, dông cô thÓ dôc thÓ thao, bao b× tõ c¸c lo¹i chÊt liÖu, kinh doanh dÞch
vô kho tµng, nhµ xëng, v¨n phßng, kh¸ch s¹n, cöa hµng, siªu thÞ.
C«ng ty Cæ phÇn XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi cã ®éi ngò c¸n bé nghiÖp vô ®îc ®µo
t¹o c¬ b¶n c¶ vÒ th¬ng m¹i vµ kü thuËt. Trªn 90% c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc, trong ®ã
cã trªn 50% c¸n bé lµ kü s kü thuËt ®îc ®µo t¹o trong vµ ngoµi níc vÒ c¸c lÜnh vùc c¬
khÝ chÕ t¹o, ®éng lùc « t«, tÇu ho¶, tÇu thuû, m¸y bay, ®iÖn tö tin häc, thiÕt bÞ Y tÕ m¸y
c«ng nghiÖp nhÑ vµ thùc phÈm... cã tr×nh ®é lµm viÖc c¶ trong lÜnh vùc thiÕt kÕ vµ
c«ng nghÖ.
1.4. M« h×nh tæ chøc cña C«ng ty kinh doanh XuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi .
( phô lôc 2 – s¬ ®å 4)
C«ng ty cã 45 nh©n viªn bao gåm 14 nh©n viªn n÷ vµ 31 nh©n viªn nam.Bé m¸y
qu¶n lý cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn, t¬ng ®èi gän nhÑ, ®¶m b¶o
hiªu qu¶ cao vÒ qu¶n . Cô thÓ nh sau:
- Gi¸m ®èc: §iÒu hµnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña
c«ng ty. Lµ ngêi ®¹i diÖn cho quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña C«ng ty tr íc c¸c ph¸p
luËt.
- Hai phã gi¸m ®èc: Gióp viÖc cho gi¸m ®èc ®iÒu hµnh mét sè lÜnh vùc cña C«ng
ty theo sù ph©n c«ng cña gi¸m ®èc ®ång thêi tham mu cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc
x©y dùng kÕ ho¹ch chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh.
- Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu: §¶m ®¬ng toµn bé c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu t¹i
C«ng ty: NhËp nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc...Thùc hiÖn c¸c ph¬ng thøc kinh doanh xuÊt
nhËp khÈu trùc tiÕp, xuÊt nhËp khÈu uû th¸c , kinh doanh theo ®óng c¸c quy ®Þnh trong
GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh cña C«ng ty, c¸c quy ®Þnh vµ ph¸p luËt ®iÒu lÖ
cña C«ng ty.
- Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: Cã ®Çy ®ñ chøc n¨ng nhiÖm vô theo luËt vµ ph¸p lÖnh
kinh tÕ nhµ níc quy ®Þnh. Ghi chÐp ®Çy ®ñ vµ ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi,
liªn tôc vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n vµ nguån vèn cña c«ng ty. Thóc ®Èy
ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty thùc hiÖn tèt chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n.
- V¨n phßng: Tham mu cho gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, thùc hiÖn s¾p xÕp
lùc lîng c¸n bé, lao ®éng, tiÒn l¬ng. Qu¶n lý lu tr÷ hå s¬ tµi liÖu cña C«ng ty. Tæ chøc
®µo t¹o c¸n bé, tuyªn truyÒn chØ ®¹o.
- §¹i diÖn H¶i Phßng: Thay mÆt C«ng ty gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc ë H¶i Phßng vµ c¸c
®Þa bµn l©n cËn.
Lµm thñ tôc th«ng quan vµ giao nhËn t¹i cöa khÈu.
Khai th¸c vµ b¶o vÖ trô së v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty
- Thêng trùc - B¶o vÖ : §ãn tiÕp, kiÓm tra giÊy tê vµ híng dÉn kh¸ch ra vµo C«ng ty
víi th¸i ®é v¨n minh, lÞch sù.
Liªn hÖ chÆt chÏ víi c¸c bé phËn trong c¬ quan vµ c«ng an khu vùc ®Ó hîp ®ång
c«ng t¸c khi cÇn thiÕt.
ChÞu tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n nÕu ®Ó x¶y ra hiÖn tîng kh«ng ®¶m b¶o an toµn an ninh,
trËt tù trong ca trùc. B¶o qu¶n tèt c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ ®îc giao b¶o qu¶n, sö dông.
1.5. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. ( phô lôc 2- s¬ ®å 5)
- KÕ to¸n trëng: Lµ thµnh viªn cña ban gi¸m ®èc, lµ ngêi ®îc bæ nhiÖm, ®øng ®Çu bé
phËn kÕ to¸n, ngêi chØ ®¹o chung vµ tham mu chÝnh cho l·nh ®¹o vÒ tµi chÝnh vµ c¸c
chiÕn lîc tµi chÝnh, kÕ to¸n cho doanh nghiÖp. KÕ to¸n trëng lµ ngêi híng dÉn, chØ
®¹o, kiÓm tra, ®iÒu chØnh c¸c c«ng viÖc mµ kÕ to¸n viªn ®· lµm sao cho hîp lý
nhÊt( cã lîi cho doanh nghiÖp mµ vÉn hîp ph¸p.
- KÕ to¸n tæng hîp: Cã nhiÖm vô tæng hîp sè liÖu vµo sæ c¸c tµi kho¶n, lËp b¶ng c©n
®èi tµi kho¶n, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi chÐp kÕ to¸n
ë tÊt c¶ c¸c bé phËn.
- KÐ to¸n thanh to¸n: Cã nhiÖm vô theo dâi qu¸ tr×nh thanh to¸n trong ho¹t ®éng
kinh doanh cña c¸c phßng vµ kiªm thªm phÇn kÕ ho¹ch thèng kª.
- KÕ to¸n ng©n hµng: Lµm c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn ng©n hµng: më L/C, thanh
to¸n TTR, xin vay vèn c¸c hîp ®ång nhá (díi 200triÖu).
- Thñ quü: Theo dâi toµn bé lîng tתn cña c«ng ty.
1.6. H×nh thøc bé m¸y kÕ to¸n
C«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty ®îc dùa trªn c¨n cø khoa häc, dùa trªn ®Æc ®iÓm, t×nh h×nh
thùc tÕ cña C«ng ty vµ vËn dông s¸ng t¹o chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.
C«ng ty sö dông h×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n tËp trung, lµ h×nh thøc tæ chøc mµ
toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc tiÕn hµnh tËp trung t¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty. H×nh
thøc nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho C«ng ty vËn dông c¸c ph¬ng tiÖn tÝnh to¸n hiÖn
®¹i, bé m¸y kÕ to¸n Ýt nh©n viªn nhng còng ®¶m b¶o ®îc viÖc cung cÊp th«ng tin kÕ
to¸n kÞp thêi cho viÖc qu¶n lý vµ s¶n xuÊt kinh doanh cña
1.7. C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n mµ c«ng ty ¸p dông.
* Niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ 01/01/N ®Õn 31/12/N
* §¬n vÞ tiÒn tÖ : §ång ViÖt Nam ( VN§ ) . C¸c ®ång tiÒn kh¸c quy ®æi theo tû gi¸
h¹ch to¸n
* H×nh thøc kÕ to¸n: C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh còng nh tr×nh ®é vµ
kh¶ n¨ng cña ®éi ngò kÕ to¸n, C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chung ¸p dông c¸c lo¹i sæ : Sæ nhËt ký chung, sæ nhËt
ký ®Æc biÖt, sæ c¸i, c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ
gèc, c¸c ®èi tîng cÇn theo dâi chi tiÕt. kÕ to¸n ghi vµo c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn
quan, ®ång thêi ph¶n ¸nh trªn sæ NhËt ký chung. Trªn c¬ së sæ NhËt ký chung, kÕ to¸n
vµo c¸c sæ c¸i cã liªn quan. Cuèi kú kÕ to¸n, céng sè liÖu trªn c¸c sæ c¸i ®Ó lËp b¶ng
c©n ®èi sè ph¸t sinh ®ång thêi lËp b¶ng chi tiÕt. Sau khi ®èi chiÕu gi÷a sè liÖu tæng
hîp vµ sè liÖu chi tiÕt, kÕ to¸n lËp b¶ng b¸o c¸o tµi chÝnh.
* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n TSC§ : Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ TSC§ lµ “theo Nguyªn gi¸“
vµ ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ theo “Ph¬ng ph¸p ®êng th¼ng“
*
-
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho :
H¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p : “Kª khai thêng xuyªn”
Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ : “theo thùc tÕ quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ C«ng ty”
Nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
-
HiÖn nay, c«ng ty xuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ N«i sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n CADS ®Ó tÝnh
to¸n, ghi chÐp vµ xö lý d÷ liÖu chøng tõ.
1.8. Mét sè chØ tiªu ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu m¸y Hµ Néi trong 2
n¨m võa qua. (phô lôc 2 – s¬ ®å 6)
Qua b¸o c¸o kinh doanh cña C«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y ta thÊy doanh thu cña
C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng tõ n¨m 2007 ®Õn 2008, ®Æc biÖt lµ n¨m 2008 t¨ng
42.681.675.213 ®ång t¬ng øng 74,7%. Lîi nhuËn tríc thuÕ cña C«ng ty còng t¨ng víi
møc vµ 57.342.080 ®ång. §iÒu nµy ..cho thÊy tuy doanh thu n¨m 2008 cã møc t¨ng
®ét biÕn nhng gi¸ vèn hµng b¸n còng t¨ng rÊt cao víi møc 41.490.797.038 ®ång, ®iÒu
nµy dÉn tíi lîi nhuËn cña n¨m 2008 kh«ng t¨ng nhiÒu so víi møc t¨ng cña doanh thu.
§©y kh«ng ph¶i lµ dÊu hiÖu viÖc sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶ mµ chñ yÕu lµ do tÝnh chÊt
c¸c mÆt hµng cña C«ng ty ®ßi hái lîng vèn rÊt lín. Do vËy c«ng ty ph¶i huy ®éng lîng
lín vèn vay ng©n hµng lµm chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty t¨ng, trong khi thu
nhËp tõ ho¹t ®éng nµy lµ rÊt thÊp dÉn tíi th©m hôt 925.367.212 ®ång. V× vËy C«ng ty
nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy.
Ngoµi ra còng cã thÓ thÊy râ rµng lµ c«ng t¸c qu¶n lý b¸n hµng còng nh qu¶n lý doanh nghiÖp cña
C«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ, dÉn tíi chi phÝ cña 2 ho¹t ®éng nµy lµ rÊt lín. Chi phÝ b¸n hµng trung
b×nh cña 2 n¨m ®Òu h¬n 1,7 tØ ®ång. N¨m 2008 chi phÝ nµy cã gi¶m xuèng nhng lîng gi¶m chØ ®¹t
190.352.882 ®ång trong khi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp l¹i t¨ng 1.125.233.609 ®ång. C«ng ty cÇn
cã nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý doanh nghiÖp còng nh hiÖu qu¶ qu¶n lý b¸n hµng cña
m×nh tr¸nh nh÷ng thÊt tho¸t kh«ng ®¸ng cã.
2. Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty.
2.1. §Æc ®iÓm xuÊt khÈu t¹i c«ng ty
2.1.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp
XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ ho¹t ®éng c«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu hµng ho¸ do chÝnh c«ng ty mua cña c¸c
®¬n vÞ trong níc. Do kho b·i còng nh nguån hµng cßn h¹n chÕ, c«ng ty chØ t×m b¹n hµng cung øng
khi cã ®¬n ®Æt hµng tõ phÝa níc ngoµi chø kh«ng t×m b¹n hµng cung øng tríc. §©y còng lµ biÖn ph¸p
gi¶m thiÓu rñi ro cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
Quy tr×nh xuÊt khÈu trùc tiÕp cña c«ng ty theo s¬ ®å sau:
Ký hîp ®ång
xuÊt khÈu
Thu mua chÕ
biÕn hµng xuÊt
khÈu
KiÓm tra L/C
cña kh¸ch
Xin giÊy
phÐp xuÊt
khÈu
Lµm thñ tôc h¶i
quan
Ký hîp ®ång
thuª tµu
KiÓm tra hµng
xuÊt khÈu
ChuÈn bÞ hµng
xuÊt khÈu
Giao hµng lªn
tµu
Lµm thñ tôc
thanh to¸n
KhiÕu n¹i
(nÕu cã )
Ký hîp ®ång xuÊt khÈu:
+ Phßng kinh doanh sÏ tiÕn hµnh göi th chµo hµng tíi c¸c b¹n hµng níc ngoµi cã nhu cÇu mua hµng
+ §¬n ®Æt hµng sÏ lµ c¨n cø ®Ó c«ng ty tiÕn hµnh c¸c bíc tiÕp theo. Khi nhËn ®îc ®¬n ®Æt hµng, C«ng
ty sÏ cung cÊp mÉu hµng, lËp th chµo hµng bao gåm nh÷ng néi dung sau: Tªn hµng, sè lîng bao bØ,
mÉu, ®¬n gi¸, thêi h¹n giao hµng, ph¬ng thøc thanh to¸n.
- TiÕn hµnh mua hµng:
Nguån hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ do thu mua trong níc. Qu¸ tr×nh thu mua, khai th¸c xuÊt khÈu ®îc
thùc hiÖn trªn hîp ®ång c¸c ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cô thÓ.
- KiÓm tra L/C cña kh¸ch: §©y lµ c«ng viÖc rÊt quan träng; nã ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
kh¸ch hµng, tr¸nh rñi ro thÊt tho¸t vèn cho c«ng ty.
- Xin giÊy xuÊt khÈu
- ChuÈn bÞ mÆt hµng, kiÓm tra hµng xuÊt khÈu:
NÕu kh©u nµy thùc hiÖn tèt th× gi¶m sù sai lÖch c¸c ®iÒu kiÖn vÒ hµng ho¸. Tríc khi ®a hµng lªn tµu
hµng ho¸ ®îc kiÓm ®Þnh vÒ quy c¸ch phÈm chÊt... gi¶m thiÓu chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh xuÊt
khÈu ra níc ngoµi.
- Ký hîp ®ång thuª tµu: C«ng ty chñ yÕu xuÊt khÈu theo gi¸ FOB nªn khi giao hµng lªn tµu coi nh
®· hoµn thµnh viÖc b¸n hµng xuÊt khÈu.
Khi giao hµng lªn tµu c«ng ty sÏ nhËn ho¸ ®¬n giao hµng lªn tµu.
C«ng ty lËp bé ho¸ ®¬n thanh to¸n chuyÓn cho ng©n hµng ®Ó hoµn tÊt qu¸ tr×nh thanh to¸n.
2.1.2. XuÊt khÈu uû th¸c
Trong trêng hîp nµy, C«ng ty kh«ng tiÕn hµnh thu mua hµng xuÊt khÈu mµ chØ lµm ®¹i lý b¸n hµng
cho bªn giao uû th¸c.Nh÷ng ®¬n vÞ giao uû th¸c cho c«ng ty lµ nh÷ng ®¬n vÞ kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn
®Ó thùc hiÖn xuÊt khÈu trùc tiÕp. thêng tËp trung trong nh÷ng trêng hîp sau:
+ Kh«ng cã quyÒn trùc tiÕp xuÊt khÈu mµ th«ng qua c«ng ty cã quyÒn xuÊt khÈu ®Ó thùc hiÖn xuÊt
khÈu.
+ Ngêi uû th¸c cã hµng ho¸, cã vèn nhng kh«ng cã kh¸ch ngo¹i ( ®Çu ra), mµ ph¶i nhê c«ng ty t×m
®èi t¸c mua hµng.
+ Ngêi uû th¸c cã hµng ho¸, cã kh¸ch níc ngoµi nhng l¹i kh«ng cã vèn ®Ó thùc hiÖn viÖc thu mua
hµng ho¸, mµ ph¶i nhê ®Õn vèn cña C«ng ty ®Ó xuÊt khÈu. Trong trêng hîp nµy, ®¬n vÞ uû th¸c ngoµi
hoa hång uû th¸c ph¶i nép cßn ph¶i chÞu l·i do sö dông vèn cña bªn nhËn xuÊt khÈu uû th¸c.
Tr×nh tù qu¸ tr×nh xuÊt khÈu uû th¸c còng t¬ng tù nh xuÊt khÈu trùc tiÕp, chØ trõ kh«ng cã kh©u thu
mua chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. Khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng thu vÒ b¸n hµng sau khi ®· trõ ®i
hoa hång ®îc hëng, c¸c kho¶n phÝ vµ thuÕ nép hé bªn giao uû th¸c (nÕu bªn giao uû th¸c yªu cÇu
nép hé ), phÇn cßn l¹i thanh to¸n víi bªn giao uû th¸c.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu uû th¸c ®em l¹i mét doanh thu lín cho C«ng ty trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh.
2.2. Quy tr×nh kÕ to¸n xuÊt khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn xuÊt nhËp khÈu M¸y Hµ Néi
2.2.1. KÕ to¸n xuÊt khÈu trùc tiÕp
2.2.1.1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
KÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ nh phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n, phiÕu chi, giÊy b¸o nî, c¸c chøng tõ liªn
quan ®Õn xuÊt khÈu hµng ho¸, chøng tõ thanh to¸n,...
2.2.1.2. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
KÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n
TK 1561 “ Hµng ho¸”
TK 511 “ Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô”
TK 131 “ Ph¶i thu cña kh¸ch hµng”
TK 331 “ Ph¶i tr¶ ngêi b¸n”
Vµ c¸c tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan
2.2.1.3. Tr×nh tù h¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp
VÝ dô 1:
Ngµy 1/3/2008, C«ng ty xuÊt kho 2100kg cµ phª R1- S16TPXK ®Ó xuÊt khÊu sang c«ng ty
Hamburg Coffee Company, Philipines. TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n lµ 540.308.320®. Tæng gi¸ trÞ l« hµng lµ
36.769 USD. ThuÕ suÊt 5%. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi thanh to¸n b»ng tiÒn göi ng©n hµng lµ
7.200.000®. Tû gi¸ ghi sæ lµ16.050®. Tû gi¸ thùc tÕ lµ 16.080®.
- Khi xuÊt kho hµng chuyÓn ®i xuÊt khÈu, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 157 540.308.320®
Cã TK 156(1)
540.308.320®
- Ngµy 10/3/2008, nhËn ®îc giÊy b¸o Cã cña ng©n hµng vÒ sè tiÒn cña c«ng ty Hamburg Coffee
Company, Philipines chuyÓn tr¶ 36.769USD. Tû gi¸ thùc tÕ lµ 16.080®. C¨n cø giÊy b¸o Cã , kÕ to¸n
ghi:
Nî TK 112(2)
590.142.450® (36.769USD x 16.050)
Cã TK 511
591.245.520® ( 36.769USD x 16.080®)
Cã TK 515
1.103.070® [36.769 USD x ( 16.080®- 16.050®)]
KÕ to¸n ghi ®¬n
Nî TK 007: 36.769 USD
- Ph¶n ¸nh sè thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 511
29.562.276® ( 36.769USD x 16.080® x 5%)
Cã TK 333(3)
29.562.276®
- Khi hµng xu¸t khÈu ®· hoµn thµnh c¸c thñ tôc xuÊt khÈu, x¸c nhËn vÒ så lîng, gi¸ trÞ hµng ho¸
thùc tÕ nhËp khÈu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ mua hµng cña hµng xuÊt khÈu vµ ghi:
Nî TK 632
540.308.320®
Cã TK 157
540.308.320®
- §èi víi chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, kÕ to¸n ph¶n ¸nh:
Nî TK 641(7)
7.200.00®
Cã TK 112(1) 7.200.000®
Cuèi kú, kÕ to¸n tËp hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan, kÕt chuyÓn sang TK 911- X¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh theo ®Þnh kho¶n sau:
+ KÕt chuyÓn chi phÝ:
Nî TK 911
7.200.000®
Cã TK 641(7) 7.200.000®
+ KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n:
Nî TK 911 540.308.320®
Cã TK 632 540.308.320®
+KÕt chuyÓn doanh thu:
Nî TK 511
561.683.244® (591.245.520®- 29.562.276®)
.DOC 
28 
224 
116 
