Ch¬ng 1
Lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n
c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ trong doanh nhgiÖp
1.1Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
1.1.1
Néi dung c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
Nî ph¶i tr¶ x¸c ®Þnh nghÜa vô hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp khi doanh
nghiÖp nhËn vÒ mét tµi s¶n, tham gia mét cam kÕt hoÆc ph¸t sinh c¸c nghÜa vô
ph¸p lý
Nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh tõ c¸c giao dÞch vµ sù kiÖn ®· qua nh mua hµng
ho¸ cha tr¶ tiÒn, sö dông dÞch vô cha thanh to¸n, vay nî, cam kÕt b¶o hµnh
hµng ho¸, cam kÕt nghÜa vô hîp ®ång, ph¶i tr¶ nh©n viªn, thuÕ ph¶i nép, ph¶i
tr¶ kh¸c…
Vay ng¾n h¹n:Vay ng¾n h¹n lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n tr¶
trong vßng mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh b×nh thêng hoÆc trong vßng mét
n¨m kÓ tõ ngµy nhËn tiÒn vay.
Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶: Lµ c¸c kho¶n nî vay dµi h¹n, nî dµi h¹n
sÏ ph¶i tr¶ cho chñ nî trong niªn ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.
Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n: Lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cña doanh nghiÖp
cho ngêi cung cÊp vËt t hµng ho¸ , ngêi cung cÊp dÞch vô, ngêi nhËn thÇu x©y
l¾p chÝnh phô … theo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt
ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NSNN: Lµ c¸c kho¶n thuÕ GTGT,
thuÕ TT§B, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ tµi nguyªn, .. mµ doanh nghiÖp ph¶i
nép cho nhµ níc
Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn: Lµ c¸c kho¶n thu nhËp doanh nghiÖp
ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn nh tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, BHXH, vµ c¸c kho¶n kh¸c.
Chi phÝ ph¶i tr¶: Lµ kho¶n chi phÝ ®îc thõa nhËn lµ chi phÝ ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh, ®Ó ®¶m b¶o cho
chi phÝ khi ph¸t sinh kh«ng g©y ®ét biÕn cho chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
Thuéc lo¹i chi phÝ ph¶i tr¶ bao gåm c¸c kho¶n trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh, chi phÝ söa ch÷a lín TSC§, chi phÝ trong thêi
gian ngõng s¶n xuÊt theo mïa vôcã thÓ x©y dùng ®îc kÕ ho¹ch ngõng s¶n
xuÊt, chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm hµng ho¸ …
1
Ph¶i tr¶ néi bé: Lµ nh÷ng kho¶n ph¸t sinh trong quan hÖ thanh
to¸n gi÷a cÊp trªn, cÊp díi hay c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn kh¸c nh c¸c kho¶n ph¶i
tr¶, ph¶i nép, ph¶i cÊp hoÆc ®· chi, ®· thu hé nhau.
Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c: Lµ nh÷ng kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép ngoµi
nh÷ng néi dung ®· nªu gåm:
+ Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa
+ T×nh h×nh trÝch vµ thanh to¸n BHXH, BHYT, KPC§.
+ C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng cña CNV
+ C¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ bªn ngoµi do nhËn ký quü, ký cîc
ng¾n h¹n.
+ C¸c kho¶n l·i ph¶i tr¶ cho c¸c bªn tham gia liªn doanh, cæ tøc ph¶i
tr¶ cho c¸c cæ ®«ng.
+ C¸c kho¶n ®i vay, ®i mîn vËt t, tiÒn vèn cã tÝnh chÊt t¹m thêi.
+ Sè tiÒn thu tríc cña kh¸ch hµng trong nhiÒu kú kÕ to¸n vÒ cho thuª tµi
s¶n, c¬ së h¹ tÇng.
+C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
- Vay dµi h¹n: Lµ c¸c kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp vay cã thêi h¹n
hoµn tr¶ trªn mét n¨m
Nî dµi h¹n:Lµ kho¶n tiÒn mµ DN nî c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh
tÕ, c¸c c¸ nh©n cã thêi h¹n trªn mét n¨m nh nî thuª TSC§thuª tµi chÝnh hoÆc
c¸c kho¶n nî dµi h¹n kh¸c
NhËn ký quü ký cîc dµi h¹n: Lµ kho¶n tiÒn mµ ®¬n vÞ nhËn ký
quÜ ký cîc cña c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n bªn ngoµi víi thêi h¹n tr¶ tõ mét n¨m trë
lªn, ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
®îc thùc hiÖn ®óng nh hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt
1.1.2 NhiÖm vô kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
1.1.2.1 Yªu cÇu qu¶n lý c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Do tÝnh chÊt, ph¹m vi vµ thêi h¹n cña c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ kh¸c nhau,
mÆt kh¸c trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp, c¸c kho¶n nî
2
ph¶i tr¶ lu«n biÕn ®éng, do ®ã cÇn ph¶i qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ,sö dông
®óng môc ®Ých,cã hiÖu qu¶
Cuèi niªn ®é kÕ to¸n tríc (hoÆc ®Çu niªn ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh),ph¶i
ph©n lo¹i c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ thµnh nî ng¾n h¹n vµ nî dµi h¹n , c¨n cø vµo
thêi h¹n thanh to¸n cña tõng kho¶n nî phØa tr¶, ®¶m b¶o thanh to¸n ®óng thêi
h¹n ,chÝnh x¸c, an toµn vµ n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp víi b¹n hµng.
C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ ph¶i ®îc theo dâi chi tiÕt sè nî ph¶i tr¶, sè nî ®·
tr¶ cho, sè nî cßn ph¶i tr¶ cho tõng chñ nî
1.1.2.2 NhiÖm vô kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
§Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®ã, kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cÇn hoµn
thµnh nh÷ng nhiÖm vô sau:
- Theo dâi mét c¸ch chi tiÕt sè ph¶i tr¶, sè ®· tr¶ trong kú,sè t¨ng thªm
trong kú vµ sè cßn ph¶i thanh to¸n víi tõng chñ nî ,nh»m tr¸nh sù nhÇm lÉn
trong thanh to¸n c¸c kho¶n nî vµ tr¸nh tån ®äng c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n.
- KiÓm tra, ®èi chiÕu t×nh h×nh c«ng nî ,bao gåm c¸c kho¶n nî ®· ph¸t
sinh,c¸c kho¶n nî ®· thanh to¸n vµ sè nî cßn l¹i ph¶i thanh to¸n cã x¸c nhËn
cô thÓ cña tõng chñ nî
- LËp c¸c b¸o c¸o,sæ s¸ch tæng hîp, chi tiÕt nh»m ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh
h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ,tõ ®ã x©y dùng vµ
thùc hiÖn kÕ ho¹ch nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh kh¶ n¨ng
thanh to¸n cña doanh nghiÖp .
1.2 Tæ chøc kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
1.2.1 Nguyªn t¾c chung h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
H¹ch to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cÇn t«n träng nh÷ng nguyªn t¾c sau ®©y:
Mäi kho¶n nî cu¶ doanh nghiÖp ph¶i ®îc theo dâi chi tiÕt sè nî
ph¶i tr¶ sè nî ®· tr¶ cho tõng chñ nî. Tæng sè nî ph¶i tr¶ cña cña mçi kho¶n
nî b»ng tæng sè nî ph¶i tr¶ cña c¸c kho¶n nî cïng chñ nî.
C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®îc ph©n lo¹i
thµnh nî ng¾n h¹n vµ nî dµi h¹n c¨n cø vµo thêi h¹n ph¶i thanh to¸n cña tõng
kho¶n nî ph¶i tr¶
3
Nî ph¶i tr¶ b»ng vµng b¹c kim khÝ ®¸ quÝ ®îc kÕ to¸n chi tiÕt cho
tõng chñ nî, theo chØ tiªu sè lîng gi¸ trÞ theo gi¸ qui ®Þnh
C¸c kho¶n nî, vay b»ng ngo¹i tÖ hoÆc tr¶ b»ng ngo¹i tÖ ph¶i theo
dâi chi tiÕt gèc ngo¹i tÖ riªng vµ qui ®æi ngo¹i tÖ ra ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸
giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng do NHNNVN c«ng bè t¹i
thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô vay vµ tr¶ nî vay ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Bªn nî TK
311(vay ng¾n h¹n) hoÆc TK 341(vay dµi h¹n) ®îc ®æi ngo¹i tÖ ra ®ång VN
theo tû gi¸ trªn sæ kÕ to¸n. C¸c kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh khi thanh
to¸n c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn
tÖ cã gèc ngo¹i tÖ cuèi n¨m tµi chÝnh sÏ ®îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp ho¨c chi
phÝ trong n¨m tµi chÝnh .
Nh÷ng chñ nî mµ doanh nghiÖp cã quan hÖ giao dÞch thêng
xuyªn hoÆc cã sè d nî ph¶i tr¶ lín, bé phËn kÕ to¸n ph¶i kiÓm tra ®èi chiÕu vÒ
t×nh h×nh c«ng nî ®· ph¸t sinh víi tõng kh¸ch hµng vµ ®Þnh kú ph¶i cã x¸c
nhËn b»ng v¨n bµn víi c¸c chñ nî
1.2.2 Chøng tõ sö dông trong h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Trong h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n vay, c¸c chøng tõ liªn quan gåm
cã:hîp ®ång vay, khÕ íc vay, ®¬n xin vay, …
Trong h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¼n ph¶i tr¶ ngêi b¸n, c¸c chøng tõ gåm
cã: ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n GTGT, hîp ®ång,phiÕu kiÓm tra chÊt lîng, …
Trong h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép vµo
NSNN c¸c chøng tõ gåm cã: giÊy nép tiÒn vµo NSNN, th«ng b¸o thuÕ, …
Trong h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ CNV c¸c chøng tõ gåm cã:
b¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n l¬ng, BHXH…
C¸c chøng tõ kh¸c liªn quan: phiÕu thu,phiÕu chi, giÊy b¸o nî , giÊy b¸o
cã,UNC, biªn b¶n giao nhËn, c¸c th«ng b¸o, quyÕt ®Þnh cña cÊp trªn…
4
1.2.3 TK sö dông trong kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
- TK 311 ‘Vay ng¾n h¹n’ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn vay ng¾n h¹n vµ t×nh
h×nh tr¶ nî tiÒn vay cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c kho¶n tiÒn vay ng©n hµng,
vay cña c¸c tæ chøc , c¸ nh©n trong vµ ngoµi doanh nghiÖp.
- TK 315 “Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶” ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî dµi h¹n ®·
®Õn h¹n tr¶ trong kú kÕ to¸n vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®ã
- TK 331 ‘Ph¶i tr¶ ngêi b¸n’ ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ c¸c kho¶n
nî ph¶i tr¶ cña doanh nghiÖp cho ngêi b¸n vËt t, hµng ho¸, ngêi cung cÊp dÞch
vô theo hîp ®ång ®· ký kÕt, hoÆc ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ c¸c kho¶n
nî ph¶i tr¶ cho ngêi nhËn thÇu x©y l¾p chÝnh, phô.
- TK 333 ‘ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NSNN’ TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh
quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi nhµ níc vÒ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c
kho¶n ph¶i nép kh¸c, ph¶n ¸nh nghÜa vô vµ t×nh h×nh thanh to¸n cña doanh
nghiÖp víi nhµ níc trong kú
- TK 333 cã 9 TK cÊp hai tõ TK 3331 ®Õn TK 3339 ph¶n ¸nh chi tiÕt
tõng lo¹i thuÕ, phÝ, lÖ phÝ nh thuÕ GTGT, thuÕ TT§B, thuÕ XNK, thu trªn vèn,
thuÕ tµi nguyªn, thuÕ nhµ ®Êt, c¸c lo¹i thuÕ , phÝ lÖ phÝ kh¸c.
- TK 334’Ph¶i tr¶ CNV’ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ t×nh h×nh thanh
to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho CNV cña doanh nghiÖp vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn thëng
BHXH, vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc vÒ thu nhËp cña CNV vµ lao ®éng thuª ngoµi
TK 335’Chi phÝ ph¶i tr¶’ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ®îc ghi nhËn lµ chi
phÝ ho¹t ®éng SX,KD trong kú nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh mµ sÏ ph¸t sinh
trong kú kÕ to¸n sau.
TK 336’Ph¶i tr¶ néi bé’ ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n
ph¶i tr¶ gi÷a doanh nghiÖp ®éc lËp víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, phô thuéc trong
mét doanh nghiÖp ®éc lËp vÒ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép ph¶i cÊp, vÒ c¸c
kho¶n mµ c¸c ®¬n vÞ trogn doanh nghiÖp ®éc lËp ®· chi ®· thu hé cÊp trªn, cÊp
díi hoÆc ®¬n vÞ thµnh viªn kh¸c.
TK 338’Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c’ ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ
c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c ngoµi nh÷ng néi dung ®· ph¶n ¸nh ë nh÷ng
5
TK kh¸c. TK nµy còng ph¶n ¸nh doanh thu cha thùc hiÖn vÒ c¸c dÞch vô ®·
cung cÊp cho kh¸ch hµng.
TK 338 cã 6 TK cÊp 2 ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tµi s¶n thõa chê xö lý,
KPC§,BHXH,BHYT,doanh thu cha thùc hiÖn vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép
kh¸c.
TK 341’Vay dµi h¹n’ Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn vay dµi h¹n vµ t×nh
h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn vay dµi h¹n cña doanh nghiÖp (nh÷ng kho¶n
tiÒn vay cã thêi h¹n tr¶ trªn mét n¨m)
TK 342’Nî dµi h¹n’ Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî dµi h¹n nh nî thuª
tµi chÝnh TSC§, hoÆc c¸c kho¶n nî dµi h¹n kh¸c cã thêi h¹n tr¶ trªn 1 n¨m.
TK 344’NhËn ký quÜ ký cîc dµi h¹n’Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn mµ
®¬n vÞ nhËn ký quÜ ký cîc cña c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n bªn ngoµi víi thêi h¹n tõ 1
n¨m trë lªn ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh ®îc thùc hiÖn ®óng nh hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt. C¸c trêng hîp nhËn
ký quÜ ký cîc dµi h¹n b»ng hiÖn vËt ®îc theo dâi ë TK ngoµi b¶ng C§KT
1.2.4 Tr×nh tù kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
6
1.2.4.1 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n vay ng¾n h¹n
S¬ ®å 1
7
TK 111,112
TK 311
Thanh to¸n tiÒn vay
TK 111,112
Vay ng¾n h¹n b»ng TM,TG
TK 635
TK 515
TK 315, 331,333,
Chªnh lÖch TG lóc
Thanh to¸n t¨ng
Vay ng¾n h¹n ®Ó tr¶ nî ngêi
b¸n tr¶ nî tiÒn vay tríc ®ã
Chªnh lÖch TG lóc TT gi¶m
TK 311
TK 151,152,153
Vay ng¾n h¹n ®Ó TT c¸c kho¶n
Vay ng¾n h¹n
vay mua vËt liÖu,CCDC,…
TK 133
thuÕ VAT
TK 121,128
®Çu vµo
vay ®Çu t CK ng¾n h¹n
TK 121,128,131
TT tiÒn vay b»ng CK, bï trõ
TK 515
Chªnh lÖch tû gi¸ gi¶m
cuèi niªn ®é
Chªnh lÖch TG t¨ng
cuèi niªn ®é
TK 635
1.2.4.2 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ :
S¬ ®å 2
TK 111,112
TK 341,342
TK 315
Thanh to¸n kho¶n nî dµi h¹n
®Õn h¹n tr¶
TK 635
TK 515
chªnh lÖch TG
t¨ng lóc TT
X¸c ®Þnh sè nî dµi h¹n
®Õn h¹n tr¶
TK 635
Chªnh lÖch TG gi¶m lóc TT
(vµ khi ®¸nh gi¸ l¹i cuèi niªn ®é)
TK 121,128,311…
Chªnh lÖch TG t¨ng
cuèi niªn ®é
TT kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
b»ng chøng kho¸n, TT bï trõ
1.2.4.3 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n ph¶i tr¶ ngêi b¸n
TK 111,112,311…
TK 331
Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt,
TiÒn göi, tiÒn vay…
S¬ ®å 3
TK 111,112
tiÒn ®Æt tríc hoÆc tr¶ thõa
®îc ngêib¸n tr¶ l¹i
TK 511
TK 151,152,…
TK 3331
TT b»ng s¶n phÈm Gi¸ trÞ NVL, CCDC, mua chÞu
hµng ho¸,DV
(cha cã thuÕGTGT)
8
TK 131
Thanh to¸n bï trõ
TK 152,153 ,211
Gi¶m gÝa hµng mua
hµng mua tr¶ l¹i
TK 133
TK 627,641
Gi¸ trÞ tµi s¶n mua ngoµi,…
TK 133
ThuÕ GTGT ®Çu vµo
®îc khÊu trõ
TK 621,627,641,
ThuÕ GTGT ®Çu vµo
t¬ng øng
DÞch vô mua chÞu sö dông
cho s¶n xuÊt kinh doanh
. TK 515
.
Sè chiÕt khÊu thanh to¸n khi
mua hµng ®îc hëng
Trong trêng hîp doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp, gi¸ mua hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo
9
1.2.4.4 Tr×nh tù kÕ to¸n thuÕ,phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NSNN
S¬ ®å 4
TK 133
TK 333
Sè thuÕ GTGT ®· ®îc khÊu trõ
TK 111,112
thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép
TK 511,512
TK 133
ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu
(PPKT)
TK 111,112
nép thuÕ vµo NSNN
TK 211,152,153
thuÕ GTGT hµng NK
(PPTT)
TK 632,711,511
TK 511,512
Sè thuÕ ®îc hoµn l¹i,trõ vµo
ThuÕ GTGT(PPTT),
sè thuÕ ph¶i nép
thuÕ TT§B, thuÕ XK
TK 111,112
sè thuÕ ®îc hoµn l¹i
TK 4212
b»ng tiÒn
TK 4211
ThuÕ TNDN,thu trªn vèn
Ph¶i nép theo th«ng b¸o
Sè thuÕ TNDN, thu trªn vèn
Nép thõa
TK 4211
thuÕ TNDN, thu trªn vèn
nép bæ sung
TK 211,627,6425
TK 5114
Trî cÊp trî gi¸ ®îc NN
duyÖt trong kú
thuÕ tríc b¹, thuÕ TN
thuÕ nhµ ®Êt, thuÕ m«n bµi
TK 334
ThuÕ TNCN ph¶i nép
TK 111, 112
Trî cÊp trî gi¸ ®îc NN
duyÖt ®· nhËn
10
1.2.4.5 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n ph¶i tr¶ CNV
TK 141,138
TK 334
C¸c kho¶n khÊu trõ vµo
thu nhËp cña CNV
TK 3383,3384
BHXH,BHYT do
CNV ®ãng gãp
TK 111,112
S¬ ®å 5
TK 622,627…
PhÇn trÝch vµo chi phÝ SXKD
L¬ng thùc tÕ
ph¶i tr¶ CNV
TK 335
TrÝch tríc l¬ng
nghØ phÐp cña CN SX
TK 4311
TiÒn thëng cho CNV
tõ quü khen thëng
C¸c kho¶n thanh to¸n
cho CNV
TK 3382,3383,3384
TrÝch BHXH,BHYT..
Vµo chi phÝ(19%)
TK 111,112
Nép KPC§,BHXH, BHYT
Cho c¬ quan qu¶n lý
1.2.4.6 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶.
TK 334
TK 335
tiÒn l¬ng nghØ phÐp thùc tÕ
ph¶i tr¶
TK 2413
Chi phÝ söa ch÷a lín TSC§
Thùc tÕ ph¸t sinh
TK 111,112
sè KPC§,BHXH
®îc hoµn tr¶
S¬ ®å 6
TK 622
TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp
cña CN SX
TrÝch bæ sung
TK 627,641,642..
TrÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín
TSC§,chi phÝ b¶o hµnh
L·i tiÒn vay dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶,
TrÝch bæ sung
c¸c chi phÝ kh¸c…
TK 154,336
TK 241
Chi phÝ b¶o hµnh
TrÝch tríc l·i tiÒn vay vèn XDCB
s¶n phÈm hµng ho¸…
TrÝch bæ sung
TK111,152,241
Chi phÝ b¶o hµnh hµng ho¸ nÕu
TK 635
DNkh«ng cã bé phËn BH ®éc lËp TrÝch tríc l·i tiÒn vay vèn dµi h¹n
TK 711
TrÝch bæ sung
K/C chªnh lÖch chi phÝ trÝch thõa
11
1.2.4.7 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n ph¶i tr¶ néi bé
KÕ to¸n t¹i cÊp trªn hay
®¬n vÞ ®îc thu hé tr¶ hé
KÕ to¸n t¹i cÊp díi hay
®¬n vÞ thu hé tr¶ hé
1.CÊp díi ph¶i nép cÊp
trªn vÒ lîi nhuËn
Nî TK 1368
Nî TK 421
2.CÊp díi ph¶i nép cÊp
trªn vÒ c¸c quÜ XN
Nî TK 1368
Quan hÖ thanh to¸n
Cã TK 421
Cã TK414,415,416,431..
Cã TK 336
Nî TK414,415,416,431..
Cã TK 336
3 CÊp díi ph¶i nép cÊp Nî TK 1368
trªn vÒ kinh phÝ qu¶n lý Cã TK 451
Nî TK 642
4.CÊp trªn ph¶i cÊp bï Nî TK 414, 415 ,416 ,
cho cÊp díi vÒ quÜ xÝ 431 , 451,421…
nghiÖp ,vÒ LN
Cã TK 336
Nî TK 1368
5. KhÊu hao ®· nép cÊp Nî TK 111,112
trªn (nÕu kh«ng hoµn Cã TK 411
l¹i)
Nî TK 411
Nî TK 111,112..
6.KhÊu hao ®· nép cÊp
Cã TK 336
trªn (nÕu cã hoµn l¹i)
Nî TK 1368
7. Sè chi hé tr¶ hé lÉn Nî TK 311,331,333,338
nhau
Cã TK 336
Nî TK 1368
8.Sè thu hé gi÷ hé lÉn Nî TK 1368
nhau
Cã TK131,138,144,128..
Nî TK 111,112
9. Thanh to¸n kho¶n Nî TK 336
chi hé tr¶ hé lÉn nhau
Nî TK 111,112
Cã TK 336
Cã TK 414, 415, 416,
431, 451,…
Cã TK 111,112…
(Nî TK 009)
Cã TK 111,112..
(Nî TK 009)
Cã TK 111,112,331
Cã TK 336
12
Cã TK 111,1122
10.Thanh to¸n kho¶n Nî TK 111,112
gi÷ hé thu hé nhau
Cã TK 1368
Cã TK 1368
Nî TK 336
Cã TK 111,112
S¬ ®å 7
13
1.2.4.8.Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
1.2.4.8.1 Tr×nh tù kÕ to¸n tµi s¶n thõa chì xö lý
S¬ ®å 8
TK 111
TK 3381
sè tiÒn mÆt thõa tr¶ l¹i kh¸ch hµng
TK 211
Gi¸ trÞ chªnh lÖch cña TSC§
thõa chê xö lý
TK 331
TK 111
Mua tiÕp sè hµng
ngêi b¸n giao thõa
TK 152,153
Sè tiÒn mÆt thõa chê xö lý
Sè lîng CCDC tr¶ l¹i
Kh¸ch hµng
TK 711
t¨ng thu nhËp kh¸c
TK 152,153,155,156
TK 411,441
sè vËt t hµng ho¸ thõa
chê xö lý
t¨ng vèn kinh doanh
1.2.4.8.2. Tr×nh tù kÕ to¸n thanh to¸n BHXH,BHYT,KPC§
S¬ ®å 9
TK 334
TK 338(2,3,4)
Sè BHXH ph¶i tr¶
trùctiÕp cho CNV
TK 111,112
Nép KPC§,BHXH,BHYT
cho c¬ quan qu¶n lý quÜ
Chi tiªu KPC§ t¹i c¬ së
TrÝch KPC§,BHXH,BHYT tÝnh
vµo chi phÝ kinh doanh(19%)
TK 334
trÝch BHXH,BHYT trõ vµo
thu nhËp cña CNV(19%)
TK 111,112
Sè BHXH,KPC§ ®îc hoµn tr¶
1.2.4.8.3 Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu cha thùc hiÖn
TK 515
TK 622,627,641,642
TK 3387
S¬ ®å 10
TK 111,112,131
K/C doanh thu tiÒn l·i b¸n hµng
tr¶ chËm,tr¶ gãp trong kú
Chªnh lÖch gi¸ b¸n tr¶ chËm,
tr¶ gãp víi gi¸ b¸n tr¶ ngay
TK 511
K/C doanh thu cña ho¹t ®éng
cho thuª ho¹t ®éng TS trong kú
14
TK 111,112,3388
Sè tiÒn tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng Sè tiÒn nhËn tríc vÒ ho¹t ®éng
v× ho¹t ®éng cho thuª TS kh«ng
cho thuª TS ho¹t ®éng
®îc thùc hiÖn
1.2.4.8.4 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c.
S¬ ®å 11
TK 111,112
TK 3388
Thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶
kh¸c b»ng tiÒn mÆt,tiÒn göi
TK 511,512
Thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i
tr¶ kh¸c b¼ng hiÖn vËt
TK 111,112
Sè tiÒn nhËn ký quÜ ký cîc
ng¾n h¹n cña ®èi t¸c
Sè tiÒn vay t¹m thêi cña
c¸ nh©n, tËp thÓ
Sè tiÒn thu hé gi÷ hé
TK 635,531,532,521
Sè CK thanh to¸n, CK th¬ng m¹i,
TK 711
gi¶m gi¸ hµng b¸n,hµng b¸n tr¶
l¹i chÊp nhËn cho kh¸ch hµng
tiÒn thu ®îc ph¹t trõ vµo tiÒn
TK 421
nhËn ký quÜ ký cîc ng¾n h¹n
hoÆc kh«ng ai ®ßi(t¨ng TN # Sè thu nhËp ®îc chia cho c¸c ®èi
t¸c tham gia gãp vèn liªn doanh
15
1.2.4.9. Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n vay dµi h¹n
S¬ ®å 12
TK 111,112
TK 341
Tr¶ nî tiÒn vay
TK 635
TK 515
Vay dµi h¹nb»ng tiÒn mÆt tiÒn göi
(VN§,ngo¹i tÖ)
CL tû gi¸ t¨ng
lóc TT
TK 341,342,331
Vay dµi h¹n ®Ó tr¶ nî
chªnh lÖch TG gi¶m lóc TT
TK 315
ChuyÓn sè vay dµi h¹n
®· ®Õn h¹n thanh to¸n
TK 211,213,241
vay dµi h¹n ®Ó mua s¾m TSC§
®Çu t XDCB
TK 131,136
Thanh to¸n tiÒn vay b»ng c¸ch
thu håi nî
TK 515
TK 111,112
TK 133
thuÕ GTGT ®Çu vµo(nÕu cã)
TK 221,222
228,244
Tû gÝa ngo¹i tÖ gi¶m
cuèi niªn ®é
Vay dµi h¹n ®Ó ®Çu t TC dµi h¹n
, ký quÜ, gãp vèn liªn doanh
TK 635
Tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng
cuèi niªn ®é
16
1.2.4.10 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n nî dµi h¹n
S¬ ®å 13
TK 111,112
TK 342
TK 212
Tr¶ nî tiÒn vay dµi h¹n
Nî dµi h¹n thuª TSC§ tµi chÝnh
TK 635
CL tû gi¸ t¨ng
lóc thanh to¸n
TK 133
ThuÕ GTGT
®Çu vµo nÐu cã
L·i tiÒn thuª ph¶i
tr¶ kú nµy
TK 515
CL tû gi¸ gi¶m lóc thanh to¸n
TK 315
TK 635
PhÝ cam kÕt sö dông vèn
X¸c ®Þnh sè nî dµi h¹n ®Õn h¹n
tr¶ trong niªn ®é KT tiÕp theo
CL tû gi¸ t¨ng
cuèi niªn ®é
TK 515
Chªnh lÖch tû gi¸ gi¶m
cuèi niªn ®é
1.2.4.11 Tr×nh tù kÕ to¸n kho¶n nhËn ký quÜ ký cîc dµi h¹n
S¬ ®å 14
TK 111,112
TK 344
Hoµn tr¶ tiÒn ký quÜ ký cîc
dµi h¹n
TK 111,112
NhËn tiÒn ký quÜ ký cîc dµi h¹n
TK 711
Ph¹t vi ph¹m H§KT,khÊu trõ
vµo tiÒn ký quÜ ký cîc
1.2.5 Sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông mµ kÕ to¸n c¸c
kho¶n nî ph¶i tr¶ ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ kÕ to¸n phï hîp. Trong h×nh thøc
NKCT(h×nh thøc mµ NMTLTL ¸p dông), kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ sö
dông nh÷ng sæ kÕ to¸n sau:
17
- Sæ chi tiÕt TK 311,331,333,338
- C¸c b¶ng kª liªn quan
- NKCT sè 5, 7, 10, 1,2,4…
- Sæ c¸i TK 311,315,331,333…
S¬ ®å lu©n chuyÓn gi÷a c¸c sæ tæng qu¸t nh sau:
Ho¸ ®¬n, hîp ®ång,
phiÕu thu, phiÕu chi,
b¶ng ph©n bæ sè 1… .
…….
B¶ng kª sè
1, sè 2…
NKCT sè 4, sè 5,
sè 7, sè 10….
Sæ c¸i TK 311, 331,
315, 333, 334, 336,
338 341….
sæ kÓ to¸n chi tiÕt TK
311,331,315,333,334,3
36,338 ….
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
B¸o c¸o tµi chÝnh
18
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
T¹i Nhµ m¸y thuèc l¸ th¨ng long
2.1 Tæng quan vÒ Nhµ m¸y Thuèc l¸ Th¨ng Long
2.1.1 LÞch sö h×nh thµnh Nhµ M¸y
Sau cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, b¾t
tay vµo x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ trë thµnh hËu ph¬ng lín cho miÒn Nam.
§ång bµo miÒn B¾c bíc vµo x©y dùng kh«i phôc nÒn kinh tÕ víi mu«n vµn
khã kh¨n vµ thiÕu thèn. Môc tiªu cña §¶ng ®Æt ra lµ cÇn nhanh chãng kh«i
phôc vµ x©y dùng mét sè c«ng xëng thuéc c«ng nghiÖp nhÑ, bá vèn Ýt mµ hiÖu
qu¶ thu ®îc nhanh ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt cho ®êi sèng nh©n
d©n.
Cuéc sèng cña nh©n d©n cã biÕt bao nhu cÇu, trong ®ã nhu cÇu thuèc l¸
lµ nhu cÇu thiÕt yÕu, thêng ngµy. Song trªn thùc tÕ viÖc trång vµ s¶n xuÊt
thuèc l¸ æ miÒn B¾c chñ yÕu ®îc h×nh thµnh tù ph¸t, tån t¹i trong thÕ khÐp kÝn,
h¹n hÑp kh«ng ®ñ cung cÊp cho nhu cÇu tiªu thô ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n.
Bªn c¹nh ®ã mét sè nhµ s¶n xuÊt thuèc t nh©n l¹i n¾m ®éc quyÒn s¶n xuÊt,
kinh doanh tù ý thao tóng thÞ trêng, g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho ®êi sèng cña
nh©n d©n.
§Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp ®ã còng nh ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, vµo cuèi n¨m 1955, theo quyÕt ®Þnh 2990/Q§ cña Thñ tíng
ChÝnh Phñ, mét sè c¸n bé ®îc cö ra ®Ó kh¶o s¸t t×nh h×nh, lËp hå s¬ nghiªn
cøu ®Ó nhanh chãng x©y dùng mét nhµ m¸y thuèc l¸ quèc doanh. Nhãm kh¶o
s¸t nhanh chãng b¾t tay vµo c«ng viÖc, võa t×m ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt võa nghiªn
cøu quy tr×nh s¶n xuÊt thuèc l¸.
. Sau mét thêi gian t×m kiÕm c¬ së, nhµ m¸y Diªm cò (sè 139 ®êng Bµ TriÖu,
nay lµ nhµ m¸y C¬ KhÝ TrÇn Hng §¹o) ®îc chän lµm ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt thö.
T¹i ®©y viÖc s¶n xuÊt thö thuèc l¸ diÔn ra theo c¸ch thñ c«ng, cha cã m¸y mãc
hiÖn ®¹i: tõ viÖc c¾t l¸ thuèc ®Õn viÖc cuèn ®iÕu. Tuy vËy chÝnh trong thêi gian
thö nghiÖm nµy c¸n bé nhµ m¸y ®· cã nh÷ng h×nh dung c¬ b¶n vÒ quy tr×nh
s¶n xuÊt thuèc l¸. B»ng niÒm say mª, sù khÐo lÐo vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm,
19
mét ®éi ngò kü thuËt viªn ®· ®îc h×nh thµnh, nh÷ng ®iÕu thuèc ®Çu tiªn ®· ra
®êi.
Cuèi n¨m 1957 Bé C«ng NghiÖp quyÕt ®Þnh lÊy ®Þa ®iÓm Thîng §×nh
x©y dùng khu c«ng nghiÖp, trong ®ã nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long ®îc giµnh
mét phÇn ®Êt bªn ®êng quèc lé Hµ Néi - Hµ §«ng ®Ó x©y dùng nhµ m¸y.
Ngµy 22 th¸ng 12 n¨m 1958 lÔ khëi c«ng x©y dùng nhµ m¸y ®· ®îc tæ chøc
mét c¸ch träng thÓ. Thêi gian tõ 1958 - 1959 lµ thêi gian c«ng nh©n nhµ m¸y
võa h¨ng say s¶n xuÊt, võa tiÕp tôc x©y dùng nhµ m¸y míi ë phêng Thîng
§×nh. Th¸ng 1 n¨m 1960, Th¨ng Long chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng ë ®Þa ®iÓm
míi 235 ®êng NguyÔn Tr·i - Thanh Xu©n - Hµ Néi .
Tr¶i qua 47 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh ®Õn nay nhµ m¸y ®· cã mét c¬
së h¹ tÇng khang trang víi lùc lîng c«ng nh©n vµ c¸n bé hïng m¹nh
2.1.1.2 Xu híng ph¸t triÓn cña NMTLTL
Trong nh÷ng n¨m qua nhê sù cè g¾ng nç lùc kh«ng ngõng Êy mµ thµnh
t×nh h×nh cña nhµ m¸y lu«n cã chiÒu híng t¨ng dÇn, t¨ng qui m« s¶n
xuÊt,doanh thu, lîi nhuËn ®Òu t¨ng nhê ®ã mµ thu nhËp b×nh qu©n cña toµn
c¸n bé CNV Nhµ m¸y ®Òu t¨ng
Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh h×nh kinh doanh cña Nhµ m¸y :
ChØ tiªu
§VT
N¨m 2000
N¨m 2001
N¨m 2002
Doanh thu
Tû
603.7
611.5
688
Lîi nhuËn tríc thuÕ
Tû
17.5
18.4
17.6
C¸c kho¶n ph¶i nép NS
Tû
220
223
230
Sè lîng CNV
Ngêi
1 200
1220
1225
Thu nhËp b×nh qu©n
TriÖu ®ång
1.65
1.72
1.85
Sè lîng s¶n phÈm
TriÖu bao
208
224
258
Vèn kinh doanh
Tû
115
118
120
Trong nh÷ng n¨m s¾p tíi Nhµ m¸y sÏ gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n khã
tr¸nh khái cña c¹nh tranh vµ sù thay ®æi mang tÝnh tÊt yÕu cña nhu cÇu tiªu
dïng. Mét trë ng¹i kh«ng nhá lµ lîng cÇu vÒ thuèc l¸ ngµy cµng cã xu híng
gi¶m, Nhµ m¸y l¹i kh«ng ®îc qu¶ng c¸o s¶n phÈm thêng xuyªn trªn c¸c ph20
- Xem thêm -
.DOC 
94 
241 
90 
