UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
NGUYỄN KIM DUYÊN
TÊN ĐỀ TÀI
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH
HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ XÃ TÂN UYÊN,
TỈNH BÌNH DƯƠNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ
BÌNH DƯƠNG, THÁNG 10 NĂM 2021
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
NGUYỄN KIM DUYÊN
TÊN ĐỀ TÀI
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH
HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ XÃ TÂN UYÊN,
TỈNH BÌNH DƯƠNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 8140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRẦN THỊ HƯƠNG
BÌNH DƯƠNG, THÁNG 10 NĂM 2021
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên: Nguyễn Kim Duyên là học viên lớp CH17QL01, khóa 4 (20172019), Trường Đại học Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi, các số
liệu và kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực. Luận văn có
sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả khác, của cơ
quan tổ chức đều được trích dẫn và chú thích nguồn gốc đầy đủ.
Bình Dương, ngày 06 tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn
Nguyễn Kim Duyên
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy giáo, cô giáo trường Đại học Thủ Dầu
Một đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu đề tài
này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Trần Thị Hương, Cô đã
dành nhiều thời gian quan tâm, chỉ bảo tận tình, trực tiếp giúp đỡ, hướng dẫn tôi
trong suốt quá trình thực hiện đề tài và nhất là cô đã động viên tôi trong thời gian
khó khăn, cứ ngỡ tôi sẽ phải dừng lại việc nghiên cứu, hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, Ban giám
hiệu tất cả các trường tiểu học, cũng như các giáo viên các trường tiểu học trên địa
bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương đã nhiệt tình giúp đỡ, tham gia đóng góp ý
kiến, cung cấp tư liệu, số liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập
và hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình đã luôn động viên,
khuyến khích, giúp đỡ trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận
văn.
Kính chúc quý thầy, cô cùng quý đồng nghiệp luôn dồi dào sức khỏe, thành
công trong công tác.
Bình Dương, ngày 06 tháng 10 năm 2021
Tác giả luận văn
Nguyễn Kim Duyên
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................. ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT...................................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................ vii
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
Chương 1 ......................................................................................................................... 7
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH
HỌC SINHỞ TRƯỜNG TIỂU HỌC .............................................................................. 7
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề quản lý phòng chống bạo hành học sinh ...................... 7
1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................. 7
1.1.2. Nghiên cứu trong nước ................................................................................. 9
1.2. Khái niệm cơ bản ................................................................................................... 10
1.2.1. Hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ............................................... 10
1.2.2. Quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh .................................. 13
1.3. Hoạt động phòng chống bạo hành ở trường tiểu học ............................................. 14
1.3.1. Mục tiêu hoạt động phòng chống bạo hành học sinhở trường tiểu học ..... 14
1.3.2. Nội dung phòng chống bạo hành học sinh tiểu học ................................... 15
1.3.3. Phương thức tổ chức phòng chống bạo hành học sinh tiểu học ................. 16
1.3.4. Đánh giákết quảphòng chống bạo hành học sinh ở trường tiểu học .......... 17
1.4. Quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở trường tiểu học ................. 18
1.4.1. Lập kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh .......................... 18
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ... 20
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ... 22
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành
học sinh ......................................................................................................................... 23
1.4.5. Đảm bảo các điều kiện hỗ trợ thực hiện kế hoạch hoạt động phòng
chống bạo hành học sinh ............................................................................................... 25
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học
sinhở trường tiểu học .................................................................................................... 26
iv
1.5.1. Yếu tố chủ quan .......................................................................................... 26
1.5.2. Yếu tố khách quan ...................................................................................... 28
Tiểu kết chương1........................................................................................................... 31
Chương 2 ....................................................................................................................... 33
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH HỌC
SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH
DƯƠNG ........................................................................................................................ 33
2.1. Khái quát về giáo dục tiểu học ở thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ................... 33
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các
trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. ..................................................... 33
2.3. Thực trạng hoạt động phòng chống bạo hành học sinhở các trường tiểu học thị
xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ..................................................................................... 38
2.3.1. Thực trạng nhận thức về hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở
các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ................................................ 38
2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung chương trình phòng chống bạo hành học
sinh ................................................................................................................................ 41
2.3.3. Thực trạng phương thức tổ chức phòng chống bạo hành học sinh ............ 43
2.3.4. Thực trạng đánh giá kết quả phòng chống bạo hành học sinh ................... 46
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinhở các trường tiểu
học ở thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ...................................................................... 47
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt độngphòng chống bạo hành học
sinhở các trường tiểu học .............................................................................................. 47
2.4.2. Thực trạng tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động phòng chống
bạo hành học sinh .......................................................................................................... 50
2.4.3.Thực trạng kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động phòng chống
bạo hành học sinh .......................................................................................................... 52
2.4.4.Thực trạng đảm bảo các điều kiện thực hiện kế hoạch hoạt động phòng
chống bạo hành ............................................................................................................. 54
2.5.Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý động phòng chống bạo
hành ở các trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ............................... 56
v
2.6. Đánh giá chung và nguyên nhân của thực trạng quản lý hoạt động phòng chống
bạo hành học sinh ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương............... 58
2.6.1. Đánh giá chung thực trạng ......................................................................... 58
2.6.2. Nguyên nhân thực trạng ............................................................................. 59
Tiểu kết chương 2.......................................................................................................... 61
Chương 3 ....................................................................................................................... 62
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH HỌC
SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH DƯƠNG . 62
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ................................................................................ 62
3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các
trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ..................................................... 64
3.2.1. Nâng cao nhận thức về hoạt động phòng chống bạo hành học sinh cho
cán bộ giáo viên, học sinh và phụ huynh trong bối cảnh hiện nay ............................... 64
3.2.2. Đổi mới xây dựng kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh .. 66
3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng đạo đức nhà giáo cho đội ngũ giáo viên ..................... 68
3.2.4. Phát triển hệ thống thông tin ngăn ngừa bạo hành học sinh ...................... 70
3.2.5. Phát triển môi trường giáo dục lành mạnh trong nhà trường ..................... 71
3.2.6. Tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên và học sinh ........................ 73
3.2.7. Tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục trong hoạt động phòng chống
bạo hành học sinh .......................................................................................................... 74
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động
phòng chống bạo hành học sinhở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình
Dương ............................................................................................................................ 76
3.3.1. Mục đích, nội dung, phương pháp khảo sát ............................................... 76
3.3.2. Tính cần thiết của các biện pháp được đề xuất .......................................... 77
3.3.3. Tính khả thi của các biện pháp được đề xuất ...................................................... 85
Tiểu kết chương 3.......................................................................................................... 93
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................................................... 95
PHỤ LỤC .................................................................................................................... 102
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 98
vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Từ viết đủ
BHHS
Bạo hành học sinh
BLHĐ
Bạo lực học đường
CBQL
Cán bộ quản lý
ĐLC
Độ lệch chuẩn
ĐTB
Điểm trung bình
GV
Giáo viên
GD
Giáo dục
GD&ĐT
Giáo dục và Đào tạo
KN
Kỹ năng
QĐ
Quyết định
STT
Số thứ tự
TB
Trung bình
TH
Trường tiểu học
XH
Xã hội
vii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Tên bảng
TT
1
Bảng 2.1. Mẫu khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bào hành
học sinh ở các trường tiểu học
Trang
29
2
Bảng 2.2: Thông tin CBQL, GV tham gia khảo sát
30
3
Bảng 2.3. Quy ước cách xử lý thông tin bảng hỏi
32
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Bảng 2.4. Thực trạng nhận thức của CBQL,GV về những tác
hại của hành vi bạo hành học sinh tiểu học
Bảng 2.5. Thực trạng thực hiện các nội dung chường trình
phòng chống bạo lực trong trường tiểu học
Bảng 2.6. Thực trạng phương thức phòng chống bạo lực trong
trường tiểu học
Bảng 2.7. Thực trạng hoạt động đánh giá kết quả phòng chống
bạo lực trong trường tiểu học
Bảng 2.8. Thực trạng xây dựng kế hoạch phòng chống bạo lực
trong trường tiểu học
Bảng 2.9. Thực trạng tổ chức, chỉ đạo phòng chống bạo lực
trong trường tiểu học
Bảng 2.10. Thực trạng kiểm tra – đánh giá kế hoạch phòng
chống bạo lực trong trường tiểu học
Bảng 2.11. Thực trạng đáp ứng của các điều kiện phụ vụ phòng
chống bạo lực trong trường tiểu học
Bảng 2.12. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản
lý hoạt động phòng chống bạo lực trong trường tiểu học
33
36
38
40
42
44
47
49
51
Bảng 3.1. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 1 “Nâng
13
cao nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, Học sinh về hoạt
72
động phòng chống BHHS trong bối cảnh hiện nay”
14
Bảng 3.2. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 2 “Đổi mới
72
viii
xây dựng kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh”
15
16
17
18
Bảng 3.3. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 3 “Tổ chức
bồi dưỡng đạo đức nhà giáo cho đội ngũ giáo viên”
Bảng 3.4. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 4 “Phát
triển hệ thống thông tin ngăn ngừa bạo hành học sinh”
Bảng 3.5. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 5 “Phát
triển môi trường giáo dục lành mạnh trong nhà trường”
Bảng 3.6. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 6 “Tổ chức
giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên và học sinh”
73
75
76
77
Bảng 3.7. Kết quả đánh giá tính cần thiết biện pháp 7 “Tổ chức
19
phối hợp các lực lượng giáo dục trong hoạt động phòng chống
78
bạo hành học sinh”
Bảng 3.8. Kết quả đánh giá tính khả thi biện pháp 1 “Nâng cao
20
nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, Học sinh về hoạt
79
động phòng chống BHHS trong bối cảnh hiện nay”
21
22
23
24
25
Bảng 3.9. Kết quả đánh giá tính khả thi biện pháp 2 “Đổi mới
xây dựng kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành học sinh”
Bảng 3.10. Kết quả đánh giá tính khả thi biện pháp 3 “Tổ chức
bồi dưỡng đạo đức nhà giáo cho đội ngũ giáo viên”
Bảng 3.11. Kết quả đánh giá tính khả thi biện pháp 4 “Phát triển
hệ thống thông tin ngăn ngừa bạo hành học sinh”
Bảng 3.12. Kết quả đánh giá tính khả thi của biện pháp 5 “Phát
triển môi trường giáo dục lành mạnh trong nhà trường”
Bảng 3.13. Kết quả đánh giá tính khả thi của biện pháp 6 “Tổ
chức giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên và học sinh”
80
81
82
83
85
Bảng 3.14. Kết quả đánh giá tính khả thi của biện pháp 7 “Tổ
26
chức phối hợp các lực lượng giáo dục trong hoạt động phòng
chống bạo hành học sinh”
87
ix
TÓM TẮT
Phòng chống bạo hành học sinh Tiểu học là hoạt động có ý nghĩa quan trọng
trong việc tạo môi trường giáo dục lành mạnh, hình thành, bảo vệ các phẩm chất
chủ yếu và năng lực chung cho học sinh. Tổ chức các hoạt động phòng chống bạo
hành học sinh Tiểu học trở nên cấp thiết, đảm bảo học sinh được học tập trong điều
kiện an toàn về cơ sở vật chất, nội dung chương trình giáo dục. Đề tài tập trung
nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học
sinh ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Trong đó, các nội
dung hoạt động phòng chống bạo hành học sinh được trình bày rõ ràng về các nội
dung giáo dục nhận diện các hành vi bạo hành học sinh, giáo dục ý thức chấp hành
pháp luật, giáo dục ý thức chấp hành nội quy trường lớp, giáo dục đấu tranh với các
biểu hiện của hành vi bạo hành học sinh, giáo dục việc xây dựng trường học thân
thiện, bạn bè tương thân tương ái giúp đỡ lẫn nhau và giáo dục các chuẩn mực đạo
đức trong các mối quan hệ ứng xử thông qua các hình thức tuyền truyền, phổ biến
nội qui, chuẩn mức, quy tắc ứng xử giáo viên, học sinh.
Đồng thời, kết quả nghiên cứu thực trạng trong chương 2 của luận văn này
đối với 238 CBQL, GV từ 10 trường tiểu học trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh
Bình Dương đã chỉ ra một số tồn tại và hạn chế trong công tác quản lý hoạt động
phòng chống bạo hành học sinh. Công tác xây dựng kế hoạch còn nhiều thiếu sót,
khả năng xác định những khó khăn có thể gặp phải trong quá trình phòng chống
BHHS và phương án để khắc phục chưa chính xác. Các tiêu chuẩn và cách thức
đánh giá các hoạt động giáo dục phòng chống bạo hành học sinh của nhà trường
chưa được xây dựng cụ thể, rõ ràng. Công tác chỉ đạo của Hiệu trưởng các trường
đến các bộ phận về đổi mới phương pháp, hình thức giáo dục, tuyên truyền về Pháp
luật, rèn luyện hành vi học sinh trong các môn học chưa quyết liệt. Khả năng kiểm
tra đánh giá những phản ảnh, dư luận học sinh, giáo viên, phụ huynh chưa thường
xuyên, nghiệm túc.
Từ đó, luận văn đã đề xuất được 7 biện pháp quản lý phòng chống bạo hành
ở trường Tiểu học gắn liền với những nguyên nhân thực trạng: Nâng cao nhận thức
x
của cán bộ quản lý và giáo viên, Học sinh về hoạt động phòng chống BHHS trong
bối cảnh hiện nay; Đổi mới xây dựng kế hoạch hoạt động phòng chống bạo hành
học sinh;Tổ chức bồi dưỡng đạo đức nhà giáo cho đội ngũ giáo viên; Phát triển hệ
thống thông tin ngăn ngừa bạo hành học sinh; Phát triển môi trường giáo dục lành
mạnh trong nhà trường; Tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên và học sinh;
Tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục trong hoạt động phòng chống bạo hành
học sinh. Các biện pháp được 25 CBQL và 153 GV tại 10 trường tiểu học trên địa
bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương đánh giá ở mức độ khả thi và cần thiết trong
quá trình khắc phục những hạn chế thiếu sót trong công tác quản lý hoạt động
phòng chống BHHS.
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục tiểu học là cấp học đầu tiên của giáo dục phổ thông. Luật phổ cập
giáo dục đã nêu: “Giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc
dân, …”. Bậc tiểu học là bậc học đầu tiên để đào tạo những cơ sở ban đầu cơ bản và
bền vững cho trẻ tiếp tục học lên bậc học trên, giúp trẻ hình thành những cơsở ban
đầu, những nét cơ bản của nhân cách. Do vậy giáo dục ở bậc tiểu học có tính chất
đặc biệt, có bản sắc riêng, với tính sư phạm đặc trưng (Lê Văn Hồng, 1995).
Bất kì mọi người công dân lao động ở bất kì lĩnh vực nào trong xã hội cũng
đều phải trải qua giáo dục ở nhà trường tiểu học. Lý luận và thực tiễn đều khẳng
định rằng, những dấu ấn của trường tiểu học có một ảnh hưởng sâu sắc đến cả cuộc
đời của một con người. Chính vì vậy, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh,
không có tình trạng bạo hành học sinh phải được coi trọng và làm tốt ngay từ bậc
tiểu học để giúp học sinh phát triển tốt hơn, không có sự khiếm khuyết trong suy
nghĩ về hành động, thái độ của mình. Môi trường học tập thân thiện, an toàn, lành
mạnh, nơi học sinh được học tập trong điều kiện đảm bảo an toàn về cơ sở vật chất,
nội dung chương trình giáo dục, ... được tham gia các hoạt động học tập, vui chơi để
phát triển hoàn thiện không chỉ về mặt tri thức mà còn để phát triển tâm lý, nhân
cách là yêu cầu mà giáo dục phải đảm bảo cho học sinh. Vì vậy, việc hình thành,
phát triển các phẩm chất, năng lực cho học sinh, tạo môi trường giáo dục lành mạnh
là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết nhà trường nói riêng, của ngành
giáo dục đào tạo nói chung.
Hoạt động phòng chống bạo hành học sinh Tiểu học là một mặt quan trọng
của hoạt động giáo dục nhằm tạo môi trường giáo dục lành mạnh, nhằm hình thành,
bảo vệ các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung cho học sinh. Vì vậy công tác
quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo hành học sinh ở trường tiểu học nhằm
mục đích tạo môi trường giáo dục thuận lợi, không xảy ra bạo hành học sinh, phát
triển nhân cách toàn diện cho học sinh là vấn đề mang tính cấp thiết. Mặc dù được
xác định có vai trò quan trọng trong giáo dục nhân cách cho học sinh và hình thành
môi trường giáo dục lành mạnh, tuy nhiên hiện nay thực trạng công tác giáo dục
2
phòng chống bạo hành học sinh tại nhiều trường học chưa được quan tâm đúng
mức, nhất là trong mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh.
Bạo lực học đường nói chung và bạo hành học sinh nói riêng đang là vấn đề
đáng lo ngại trong xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh của Giáo dục Việt
Nam. Thực tế cho thấy tình trạng bạo bạo hành học sinh đang bùng phát với mức độ
và tính chất ngày càng nguy hiểm, tác động tiêu cực đến tinh thần, thái độ học tập
của học sinh. Bạo bạo hành học sinh không chỉ ảnh hưởng với những mức độ khác
nhau cho học sinh mà còn cho giáo viên, gia đình, nhà trường và hơn nữa là ảnh
hưởng đến toàn xã hội. Những năm gần đây, bạo hành học sinh gây nhiều chú ý từ
truyền thông với nhiều vụ việc đau lòng trong các mối quan hệ giữa học sinh – học
sinh, học sinh – giáo viên, giáo viên – học sinh. Bạo hành giữa giáo viên với học
sinh là một mảng gần như đang là điểm nóng nhạy cảm của bạo lực học đường qua
các vụ việc như: giáo viên vào lớp im lặng, không giảng bài một thời gian dài, giáo
viên bắt học sinh uống nước giẻ lau bảng, giáo viên phạt học sinh với 231 cái tát…
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hành động bạo hành từ giáo viên, có thể bắt nguồn
tự sự lạm dụng quyền lực, xảy ra trong khoảng thời gian dài và thường mang cách
thức công khai. Đây là một dạng lăng nhục nhằm gây chú ý từ tập thể để hạ phẩm
giá của học sinh trước mặt những người khác, nó có tác động không nhỏ đến sự
hình thành, phát triển nhân cách của học sinh, nhất là học sinh tiểu học.
Hoạt động phòng chống bạo hành học sinh tiểu học tại thị xã Tân Uyên trong
thời gian qua mặc dù được Ngành Giáo dục quan tâm chỉ đạo thực hiện tích cực, tuy
nhiên thực tế vẫn còn tình trạng giáo viên xử phạt học sinh đến mức vi phạm bị kỷ
luật hoặc bị phụ huynh phản ánh điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lí của học
sinh và công tác giáo dục của Ngành, tuy nhiên hiện nay chưa có kết quả nghiên
cứu cụ thể về nội dung này tại đơn vị.
Xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tiễn trên đây, chúng tôi chọn đề tài
nghiên cứu: “Quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường
Tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.”
2. Mục đích nghiên cứu
3
Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận, xác định thực trạng quản lý hoạt động giáo
dục phòng chống bạo hành học sinh ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh
Bình Dương, đề tài đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo
hành học sinh ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên tỉnh Bình Dương nhằm góp
phần thực hiện mục tiêu giáo dục phòng chống bạo lực học đường trong nhà trường.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành ở trường tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường tiểu học thị
xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
4. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường tiểu
học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương đã được thực hiện và bước đầu đạt một số
kết quả nhất định. Tuy nhiên công tác này vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập trong
xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá hoạt động phòng chống
bạo hành học sinh. Nếu đánh giá đúng thực trạng, có thể đề xuất biện pháp quản lý
hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên,
tỉnh Bình Dương có tính cần thiết và khả thi, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục
nhân cách, phát triển toàn diện cho học sinh tiểu học.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học
sinhở trường tiểu học.
5.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh các
trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh các
trường tiểu học thị xã Tân Uyên.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu quản lý hoạt động phòng, chống bạo hành
học sinh
4
- Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng bạo hành học sinh và đề xuất các
biện pháp quản lý hoạt động phòng chống bạo hành trong mối quan hệ giữa giáo
viên và học sinh ở các trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
- Đối tượng khảo sát: là cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên,
học sinh ở 10 trong số 16 trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
- Thời gian nghiên cứu: Đề tài khảo sát thực trạng tại 10 trường tiểu học trên
địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương trong giai đoạn năm học 2019-2020.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Quan điểm phương pháp luận
7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc
Vận dụng quan điểm này vào đề tài nghiên cứu là tìm hiểu mối quan hệ chặt
chẽ giữa công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh với quản lý các
hoạt động khác trong quản lý hoạt động sư phạm. Từ đó giúp tìm hiểu chính xác
thực trạng quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh.
7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic
Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của đối tượng nghiên cứu, cụ thể là
công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường tiểu học
với những ưu điểm cần phát huy và tồn tại cần khắc phục. Nghiên cứu xác định
phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể để điều tra thu thập số
liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài, trình bày công trình nghiên
cứu theo một trật tự logic.
7.1.3. Quan điểm thực tiễn
Qua khảo sát thực tế, phân tích để phát hiện những bất cập, tồn tại trong thực
tiễn về công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở các trường tiểu
và trên cơ sở thực tiễn đó, đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu
quả quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh, góp phần nâng cao hiệu quả
quản lý hoạt động giáo dục ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình
Dương.
7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
5
Phân tích và tổng hợp các văn bản, tài liệu, sách báo và các công trình nghiên
cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận nói trên
làm cơ sở lí luận về công tác quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở
các trường tiểu học. Tìm hiểu những nghiên cứu và số liệu sẵn có, qua đó, làm nổi
bật các vấn đề có liên quan đến đề tài: khái niệm công cụ, các hình thức bạo lực
đường, đặc điểm, nguyên nhân, cách thức ứng xử của học sinh khi giáo viên bạo
hành.
7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.3.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
- Mục đích: thu thập các thông tin về quản lý hoạt động phòng chống bạo hành
học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương nhằm xác định thực
trạng quản lý hoạt động này.
- Nội dung: tập trung khảo sát, nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động phòng
chống bạo hành học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương;
những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân; đồng thời khảo sát tính cần thiết và khả
thi của hệ thống các biện pháp đề xuất.
- Công cụ khảo sát: xây dựng các bảng hỏi nhằm thu thập thông tin từ các đối
tượng khảo sát gồm cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên.
7.2.3.2. Phương pháp phỏng vấn
Thu thập thông tin từ các nhà quản lý hiện tại ở các trường tiểu học được khảo
sát gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn.
7.2.3.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
Tìm hiểu, khảo sát công tác phòng chống bạo hành học sinh và quản lý hoạt
động phòng chống bạo hành học sinh cho học sinh trong trường tiểu học thông qua
kế hoạch hoạt động, báo cáo sơ kết, tổng kết… và hệ thống văn bản chỉ đạo ở các
cấp quản lý giáo dục. Qua đó thu thập các thông tin cần thiết cho đề tài. Lấy ý kiến
nhận xét, đánh giá, tổng kết của các cấp quản lý để đề xuất biện pháp và xác định
tính hiệu quả, tính khả thi của các biện pháp đề xuất. Thu thập thông tin từ các kế
hoạch, hồ sơ chuyên môn, quy chế làm việc, văn bản về kiểm tra đánh giá hoạt động
phòng chống bạo hành học sinh, ... của các trường tiểu học được khảo sát.
6
7.2.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phần mềm xử lý thống kê SPSS for Windows, phiên bản 20.0 để xử
lý các thông tin thu thập được trong quá trình nghiên cứu thực trạng công tác hoạt
động phòng, chống bạo hành học sinh cho học sinh trong trường tiểu học trên địa
bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về hoạt động phòng
chống bạo hành trong mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh ở trường tiểu học.
Tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động phòng, chống bạo hành trong
mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh ở trường tiểu học.
Về thực tiễn: Nhận xét, đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý hoạt động
phòng, chống bạo hành trong mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh trường tiểu
học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu
quả hoạt động phòng, chống bạo hành trong mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh
ở trường tiểu học trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương, góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục về cả vật chất, tinh thần cho học sinh.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và kiến nghị luận văn gồm những chương sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học
sinh ở trường tiểu học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh các
trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động phòng chống bạo hành học sinh ở
các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
7
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG PHÒNG
CHỐNG BẠO HÀNH HỌC SINH Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề quản lý phòng chống bạo hành học sinh
1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài
Theo Trung tâm Thống kê Quốc gia về Giáo dục Mỹ, bạo lực học đường là
mộtvấn đề nghiêm trọng. Năm 2007, một cuộc điều tra toàn quốc được tiến hành
hai nămmột lần bởi Trung tâm Ngăn chặn và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC), kết quả
cho thấy,có 5.9% học sinh mang theo một loại vũ khí (như súng, dao, vân vân) vào
trường họctrong 30 ngày trước thời điểm điều tra. Tỷ lệ này ở nam lớn gấp ba lần
nữ. Nhữngnghiên cứu gần đây ở Mỹ cho thấy cứ 7 phút lại có một trẻ em bị bắt nạt.
Cứ 4 trẻ lạicó một trẻ thừa nhận đã bị bắt nạt. Và cứ 5 trẻ, có một trẻ thừa nhận đã
từng bắt nạtnhững trẻ khác. Một cuộc thăm dò thực hiện ở trẻ có độ tuổi 12-17 cho
kết quả các emđều thừa nhận bạo lực đang gia tăng ở trường học của mình. Mỗi
tháng, có 282.000 học sinh ở các trường trung học cơ sở Mỹ bị tấn công (Nguyễn
Văn Tường, 2016).
Philip Rodkin và cộng sự (2000) đã nghiên cứu các học sinh nam từ lớp 4
đến lớp 6 và phát hiện ra rằng những cậu bé có tính gây hấn cao chiếm phần lớn
trong giới học sinh và hầu hết đều là học sinh THCS. Tonja Nansel và cộng sự
(2001) chỉ ra rằngtrong số hơn 15000 học sinh Mỹ từ lớp 6 đến lớp 10 có khoảng
17% học sinh cho biết các em thỉnh thoảng hoặc thường xuyên bị bắt nạt trong cả
năm học. Gần 19% cho rằng các em thỉnh thoảng hoặc thường xuyên bắt nạt các
bạn khác và 6% nói rằng họvừa đi bắt nạt người khác vừa là nạn nhân của bắt nạt
(Nguyễn Văn Tường, 2016).
Đảng bảo thủ nước Anh (2007) công bố kết quả nghiên cứu của mình trong
lúc lo ngại về nạn bạo lực học đường ở nước này đang tăng cao. Kết quả cho thấy,
trung bìnhmột ngày các trường học ở Anh xảy ra khoảng 40 vụ gây gổ buộc cảnh
sát phải can thiệp. Trong năm học 2007, cảnh sát buộc phải xuất hiện tại trường học
hơn 7.300 lần. Nhưng thực tế trên toàn nước Anh, bạo lực học đường có thể lên đến
8
hơn 10.000 vụ, do khoảng 1/3 nhân viên cảnh sát quên nhập dữ liệu. Đây là dữ liệu
trên được tổng hợp từ 25/39 đồn cảnh sát trung tâm của nước Anh (Ngọc Hải, 2008)
Ở Pháp, Cécile Carra (2009) nghiên cứu trên 2000 học sinh từ 7-12 tuổi tại
31 trường học, cho thấy có hơn 40% học sinh khẳng định từng là nạn nhân của bạo
lựchọc đường ít nhất một lần trong năm và 28% học sinh thừa nhận từng là “hung
thủ”trong các vụ bạo lực học đường. Trước đó, năm 2000, nước Pháp đã xảy ra
75000 vụ bạo lực học đường, trong đó có 39 vụ bạo lực nghiêm trọng và 300 vụ bạo
lực ở mức độ thấp hơn (Nguyễn Văn Tường, 2016).
Ở Trung Quốc, trong “Báo cáo phân tích tổng thể tình hình những sự cố an
toàn trường học ở học sinh trung học và tiểu học năm 2006” do Bộ giáo dục Trung
Quốc công bố cho thấy, năm 2006 trong những sự cố an toàn được đưa lên báo, thì
có đến 25% những vụ việc đó xảy ra trong trường học, chủ yếu là những vụ việc
gây thương tích do đánh nhau (chiếm 56%), do dùng chất gây nổ, sử dụng dao,
phóng hỏa, xâm hại tình dục… Ngoài ra, theo Trung tâm điều trị bệnh tật của thành
phố Thẩm Quyến (2009), trong báo cáo “Nghiên cứu phòng chống thương tích trẻ
em” gửi lên “Đại hội tuyên truyền phòng chống ngược đãi trẻ em trên toàn thế giới”
cho thấy, trong vòng 1 năm, có 48.7% học sinh ở thành phố Thẩm Quyến cảm thấy
không an toàn khi đến trường cũng như tan trường, có 15.8% học sinh đã từng đánh
nhau, trong đó những vụviệc đánh nhau của học sinh THCS là nghiêm trọng nhất;
có 49.7% học sinh cấp 2 không cảm thấy an toàn; có 21.8% học sinh đã từng đánh
nhau (Chen Erping, 2009).
Tổ chức phát triển cộng đồng tập trung vào trẻ em Plan International và
Trung tâm nghiên cứu quốc tế về phụ nữ (ICRW) vừa công bố báo cáo về tình trạng
bạo lựctrong các trường học ở châu Á (2015). Báo cáo dựa trên kết quả nghiên cứu
và khảosát thực tế với 9.000 học sinh ở lứa tuổi từ 12-17, các giáo viên, hiệu
trưởng, phụhuynh... tại 5 quốc gia (Campuchia, Việt Nam, Indonesia, Pakistan và
Nepal), thựchiện từ tháng 10/2013 đến tháng 3/2014. Theo báo cáo này, tình trạng
bạo lực trongcác trường học châu Á đang ở mức báo động. Trung bình cứ 10 học
sinh thì có 7 emtừng trải nghiệm bạo lực học đường. Quốc gia có tỉ lệ học sinh hứng
chịu nạn bạo lực cao nhất là Indonesia (84%); thấp nhất là Pakistan với 43%. Chỉ
- Xem thêm -