Tài liệu Luận văn thạc sĩ quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trường trung học cơ sở thành phố thuận an, tỉnh bình dương

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN TRUNG TOÀN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TẠI CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƢƠNG – NĂM 2021 ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN TRUNG TOÀN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TẠI CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. HỒ VĂN THÔNG BÌNH DƢƠNG – NĂM 2021 LỜI CAM ĐOAN Tôi tên Nguyễn Trung Toàn, mã số học viên: 1918140114018 là học viên lớp Cao học Quản lý giáo dục (CH19QL01) khóa 6, Trƣờng Đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dƣơng. Tôi xin cam đoan: Luận văn với đề tài “Quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trường trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương” là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Tất cả số liệu, kết quả thực hiện đƣợc trình bày trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc và chƣa đƣợc công bố ở những công trình nghiên cứu khác. Nếu có sự gian dối, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm và bị xử lý theo quy định của nhà trƣờng. Bình Dương, ngày 22 tháng 9 năm 2021 Tác giả Nguyễn Trung Toàn ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và động viên rất quý báu của thầy cô, gia đình, bạn bè và anh chị em đồng nghiệp. Tôi chân thành xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Hồ Văn Thông - ngƣời thầy đã tận tình trực tiếp hƣớng dẫn khoa học và giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến cán bộ quản lý, chuyên viên, giảng viên trƣờng Đại học Thủ Dầu Một cùng toàn thể các thầy, cô trƣờng Đại học Thủ Dầu Một đã tận tình hƣớng dẫn, quan tâm trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Tôi cũng trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, cán bộ quản lý và giáo viên các trƣờng Trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, đồng nghiệp cùng gia đình đã động viên, cổ vũ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn. Trong quá trình thực hiện, tác giả luận văn đã gặp rất nhiều khó khăn về những lý luận cơ sở đối với đề tài nghiên cứu, cách thức phân tích đề tài nghiên cứu, đặc biệt là gặp rất nhiều khó khăn trong việc thiết kế bản khảo sát sao cho phù hợp với mục đích nghiên cứu. Tuy nhiên, ngƣời viết đã nhận đƣợc sự hỗ trợ rất tích cực từ các bạn học viên trong lớp, trao đổi trực tiếp với giảng viên hƣớng dẫn nên đã hoàn thành luận văn đúng thời gian quy định. Dù có rất nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn, song, chắc chắn rằng luận văn sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận đƣợc sự góp ý của quý thầy cô, anh chị đồng nghiệp và các bạn. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Trung Toàn iii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... ii LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ iii MỤC LỤC ...................................................................................................................... iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................................... xi DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... xiii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................................ xv TÓM TẮT .................................................................................................................... xvi MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ............................................................................ 3 3.1. Khách thể nghiên cứu .......................................................................................... 3 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu .......................................................................................... 3 4. Giả thuyết khoa học .................................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................................. 4 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 4 6.1. Giới hạn về nội dung............................................................................................ 4 6.2. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu ........................................................................... 4 6.3. Giới hạn về thời gian ........................................................................................... 4 7. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................................. 4 7.1. Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết ...................................................................... 4 7.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn ........................................................... 5 7.2.1. Phƣơng pháp điều tra bằng bảng hỏi ............................................................ 5 7.2.2. Phƣơng pháp phỏng vấn ............................................................................... 5 7.2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động ............................................. 5 7.2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu trƣờng hợp ........................................................... 5 7.3. Phƣơng pháp xử lý dữ liệu ................................................................................... 5 8. Đóng góp của đề tài..................................................................................................... 6 iv 8.1. Về lý luận ................................................................................................................. 6 8.2. Về thực tiễn .............................................................................................................. 6 9. Cấu trúc của đề tài ....................................................................................................... 6 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TẠI TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ............................................................ 7 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................................. 7 1.1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ............................................................... 7 1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................ 8 1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài ................................................................... 10 1.2.1. Khái niệm quản lý, quản lý GD, quản lý trƣờng trung học cơ sở .............. 10 1.2.2. Khái niệm huy động nguồn lực .................................................................. 13 1.2.3. Hoạt động huy động nguồn lực xã hội ....................................................... 15 1.2.4. Quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại trƣờng THCS .............. 15 1.3. Lý luận về hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại trƣờng THCS ................. 16 1.3.1. Giáo dục trung học cơ sở ............................................................................ 16 1.3.2. Mục tiêu hoạt động huy động nguồn lực xã hội ......................................... 17 1.3.3. Nội dung hoạt động huy động nguồn lực xã hội ........................................ 17 1.3.4. Phƣơng pháp huy động nguồn lực xã hội ................................................... 18 1.3.5. Hình thức huy động nguồn lực xã hội ...................................................... 19 1.4. Lý luận về quản lý hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS ............................... 20 1.4.1. Tầm quan trọng của quản lý HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS .................. 20 1.4.2. Lập kế hoạch hoạt động HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS ......................... 21 1.4.3. Tổ chức thực hiện hoạt động HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS ................. 23 1.4.4. Chỉ đạo triển khai HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS .................................. 24 1.4.5. Kiểm tra, đánh giá HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS ................................. 25 1.4.6. Quản lý phối hợp lực lƣợng đáp ứng cho HĐ HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS ................................................................................................................. 26 1.5. Yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý HĐ HĐ HĐNLXH tại trƣờng THCS ............... 27 TIỂU KẾT CHƢƠNG I ................................................................................................ 28 v CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TẠI CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG .......................................................................................... 29 2.1. Khái quát về KT – XH, GD Tp.Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ........................... 29 2.1.1. Khái quát về KT – XH Tp.Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................................ 29 2.1.2. Khái quát tình hình GD THCS của Tp. Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ............ 29 2.1.2.1. Quy mô, cơ cấu........................................................................................ 29 2.1.2.2. Chất lƣợng giáo dục ................................................................................ 30 2.1.2.3. Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên ....................................................... 31 2.1.2.4. Cơ sở vật chất .......................................................................................... 33 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng hoạt động huy động nguồn lực xã hội và quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ......................................................................................... 33 2.2.1. Mục tiêu khảo sát ....................................................................................... 33 2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................... 33 2.2.3. Đối tƣợng và công cụ khảo sát ................................................................... 34 2.2.4. Phƣơng pháp khảo sát ................................................................................ 34 2.2.5. Cách thức xử lí kết quả khảo sát ............................................................... 35 2.3. Thực trạng xác định mục tiêu huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ............................................... 35 2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng của việc huy động nguồn lực xã hội trong cán bộ, quần chúng .............................................................................................. 35 2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .............. 37 2.3.3. Thực trạng thực hiện nội dung thực hiện hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ..................... 40 2.3.4. Thực trạng các hình thức thực hiện hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................. 43 vi 2.3.5. Thực trạng phƣơng pháp tổ chức hoạt động thực hiện huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .......... 46 2.4. Quản lý huy động nguồn lực xã hội tại trƣờng trung học cơ sở tại thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .................................................................................. 47 2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch HĐNLXH tại trƣờng THCS.......................... 47 2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS ........... 51 2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS ........... 53 2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS .......... 55 2.4.5. Đánh giá của phụ huynh về phối hợp gia đình và nhà trƣờng thực hiện hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS ......................................................................... 59 2.4.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý thực hiện HĐNLXH tại trƣờng THCS ................................................................................................................. 60 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................. 63 2.5.1. Ƣu điểm .......................................................................................................... 63 2.5.2. Hạn chế ........................................................................................................... 63 2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................................... 64 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2................................................................................................ 65 CHƢƠNG 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI TẠI CÁC TRUNG HỌC CƠ SỞ TP. THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG ............... 67 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp .............................................................................. 67 3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................ 67 3.2.1. Đảm bảo tính mục đích .............................................................................. 67 3.2.2. Đảm bảo tính hiệu quả................................................................................ 68 3.2.3. Đảm bảo tính hệ thống ............................................................................... 68 3.2.4. Đảm bảo tính khả thi .................................................................................. 68 3.3. Một số biện pháp quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................................... 68 vii 3.3.1. Bồi dƣỡng nâng cao nhận thức cho các lực lƣợng tham gia, phối hợp trong quản lý huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .................................................................................. 69 3.3.2. Đổi mới kiểm tra, giám sát, chỉ đạo các trƣờng trung học cơ sở thành phố Thuận An thực hiện huy động nguồn lực xã hội .................................................... 70 3.3.3. Tăng cƣờng phối hợp giữa các lực lƣợng giáo dục với các ban, ngành, đoàn thể và các tổ chức xã hội THCS để thực hiện HĐNLXH ...................... 71 3.3.4. Tổ chức huy động lực lƣợng xã hội, tích cực xây dựng, đa dạng hoá các loại hình giáo dục đảm bảo quyền học tập của con em nhân dân trong thành phố ................................................................................................................................. 72 3.3.5. Khai thác, huy động, điều phối nguồn lực xã hội góp phần phát triển giáo dục trung học cơ sở ............................................................................................... 74 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................ 77 3.5. Khảo sát về tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp .................................... 78 3.5.1. Mục tiêu khảo sát ............................................................................................ 78 3.5.2. Nội dung, đối tƣợng khảo sát.......................................................................... 78 3.5.3. Kết quả khảo sát .............................................................................................. 78 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3................................................................................................ 83 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................... 84 1. Kết luận ..................................................................................................................... 84 2. Khuyến nghị .............................................................................................................. 85 2.1. Đối với Lãnh đạo tỉnh Bình Dƣơng ....................................................................... 86 2.2. Đối với Lãnh đạo thành phố Thuận An ................................................................. 86 2.3. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo ...................................................................... 86 2.3. Đối với CBQL các trƣờng THCS thành phố Thuận An ........................................ 86 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN ............................................................................................ 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 89 PHỤ LỤC viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN STT VIẾT ĐẦY ĐỦ VIẾT TẮT 1 BGDĐT Bộ Giáo dục và đào tạo 2 BGH Ban giám hiệu 3 CBQL, GV Cán bộ quản lý giáo viên 4 CMHS Cha mẹ học sinh 5 CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa 6 CSVC Cở sở vật chất 7 ĐTB Điểm trung bình 8 GD Giáo dục 9 GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 10 GV Giáo viên 11 HS Học sinh 12 HT Hiệu trƣởng 13 HĐND Hội đồng nhân dân 14 HĐNLXH Huy động nguồn lực xã hội 15 LLXH Lực lƣợng xã hội 16 NL Năng lực 17 NLXH Nguồn lực xã hội 18 PC Phẩm chất 19 PPDH Phƣơng pháp dạy học 20 PHHS Phụ huynh học sinh 21 QLGD Quản lý giáo dục 22 THCS Trung học cơ sở 23 UBND Uỷ ban nhân dân 24 XHHGD Xã hội hóa giáo dục ix DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Tình hình trƣờng học, lớp học, và HS THCS tại Tp. Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng (Năm học 2019 – 2020) 30 Bảng 2.2. Kết quả xếp loại học lực HS THCS tại Tp. Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng (Năm học: 2019 - 2020) 30 Bảng 2.3. Kết quả xếp loại hạnh kiểm HS THCS tại Tp. Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng (Năm học 2019 – 2020) 31 Bảng 2.4. Số lƣợng và trình độ của đội ngũ CBQL và GV THCS tại Tp. Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng (Năm học 2019 – 2020) 32 Bảng 2.5. Danh sách các trƣờng THCS tham gia khảo sát của đề tài 34 Bảng 2.6. Thang đánh giá Likert 35 Bảng 2.7. Thực trạng mục tiêu thực hiện hoạt động HĐNLXH trƣờng THCS thành phố Thuận An 37 Bảng 2.8. Thực trạng nội dung thực hiện HĐNLXH cho các trƣờng THCS thành phố Thuận An 41 Bảng 2.9. Thực trạng các hình thức thực hiện hoạt động HĐNLXH các trƣờng THCS thành phố Thuận An43 Bảng 2.10. Thực trạng phƣơng pháp tổ chức hoạt động thực hiện HĐNLXH tại các trƣờng THCS 46 Bảng 2.11. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động huy động nguồn lực xã hội ở các trƣờng THCS 48 Bảng 2.12. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động huy động nguồn lực xã hội ở các trƣờng THCS 50 Bảng 2.13. Thực trạng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hoạt động huy động nguồn lực xã hội ở các trƣờng THCS 53 x Bảng 2.14. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động huy động nguồn lực xã hội ở các trƣờng THCS 56 Bảng 2.15. Ý kiến của PHHS trong phối hợp nhà trƣờng thực hiện giáo dục HS 59 Bảng 2.16. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý thực hiện HĐNLXH cho các trƣờng THCS trên địa bàn thành phố Thuận An 61 Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý 79 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp 81 Bảng 3.3. Tổng hợp đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của 5 biện pháp đƣợc đề xuất trong luận văn 83 DANH MỤC BIỂU ĐỒ - SƠ ĐỒ Biểu đồ 2.1. Nhận thức về tầm quan trọng hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ............................................................. 36 Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................................................................. 78 xi TÓM TẮT Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 04 tháng 6 năm 2019 của chính phủ về Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo giai đoạn 2019 – 2025 đã nêu rõ: Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội, tạo bước chuyển biến rõ rệt, thực chất trong thu hút, sử dụng và quản lý các nguồn lực của các cá nhân, tổ chức ở trong và ngoài nước đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu của cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập quốc tế (Chính phủ, 2019). Chính vì vậy, việc tăng cƣờng công tác huy động các nguồn lực xã hội phục vụ công tác phát triển, đổi mới ngành giáo dục và đào tạo là một yêu cầu cáp thiết hiện nay. Luật Giáo dục năm 2019, ban hành ngày 14 tháng 6 năm 2019, đã đƣa ra mục tiêu thể chế hóa chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng và pháp luật của Nhà nƣớc về đổi mới giáo dục, đào tạo, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng nền giáo dục Việt Nam phát triển toàn diện; Luật xác định: “Thực hiện đa dạng hóa các loại hình cơ sở giáo dục và hình thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục; khuyến khích phát triển cơ sở giáo dục dân lập, tƣ thục đáp ứng nhu cầu xã hội về giáo dục (Quốc hội, 2019). Đề tài “Quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trường trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương” tập trung nghiên cứu, phân tích cơ sở lý luận của hoạt động HĐNLXH cũng nhƣ thực trạng quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. HĐNLXH sẽ giúp tăng quỹ đất, tuyển dụng giáo viên mà còn cải thiện đời sống của cán bộ, giáo viên, cải thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị trƣờng học Việc huy động các nguồn lực cho GDTHCS đã góp phần tạo nên những chuyển biến căn bản về chất lƣợng đầu tƣ CSVC cũng nhƣ giáo dục giáo dục. HĐNLXH tại trƣờng THCS sẽ tạo ra sự công bằng, dân chủ trong hƣởng thụ và trách nhiệm xây dựng GD THCS. xii Quản lý hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS là quá trình tác động của chủ thể quản lý trong trƣờng THCS đến hoạt động HĐNLXH của nhà trƣờng thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý: xây dựng kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo – chỉ đạo và kiểm tra nhằm đạt đƣợc mục tiêu giáo dục của nhà trƣờng. Nội dung của HĐNLXH bao gồm: Xây dựng kế hoạch hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại trƣờng trung học cơ sở, Tổ chức thực hiện hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở, Chỉ đạo triển khai huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở, Kiểm tra, đánh giá huy động nguồn lực xã hội tại trƣờng trung học cơ sở, Quản lý phối hợp lực lƣợng đáp ứng cho hoạt động huy động các nguồn lực xã hội tại trƣờng trung học cơ sở. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trƣờng trung học cơ sở: Chƣa có văn bản chỉ đạo thống nhất về HĐNLXH tại các trƣờng THCS. Nhận thức của các đối tƣợng tham gia HĐNLXH còn phiến diện. Trình độ đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên còn hạn chế. Cha mẹ HS thiếu sự phối hợp với nhà trƣờng để thực hiện đóng góp cho sự nghiệp giáo dục của nhà trƣờng. Tính tích cực tham gia các hoạt động HĐNLXH cho các của CBQL, GV và HS còn thụ động. Cấp uỷ Đảng, chính quyền chƣa tập trung chỉ đạo công tác HĐNLXH tại các trƣờng THCS. Cơ chế dành cho HĐNLXH tại các trƣờng THCS chƣa đƣợc quan tâm. Chƣa có quy định cụ thể cho GV và nhân viên của trƣờng về HĐNLXH tại các trƣờng THCS. Thiếu sự phối hợp với các cơ quan, ban ngành tại địa phƣơng về công tác HĐNLXH tại các trƣờng THCS. xiii Kết quả nghiên cứu thực trạng hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng cho thấy, CBQL, GV, PHHS, CBCQ địa phƣơng đã có nhận thức đƣợc vai trò của hoạt động HĐNLXH. Trong thời gian qua, hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng đã đƣợc triển khai và đạt đƣợc một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, hoạt động HĐNLXH vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập trong nhận thức, trong việc thực hiện nội dung hoạt động HĐNLXH, một số nội dung trong tổ chức thực hiện HĐNLXH chƣa có hiệu quả. Đề tài đã phân tích thực trạng quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng về việc xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra, đánh giá hoạt động HĐNLXH. Kết quả khảo sát cho thấy, công tác lập kế hoạch, tổ chức thực hiện quản lý HĐNLXH đƣợc nhà trƣờng quan tâm, xây dựng và triển khai. Tuy nhiên, kết quả thực hiện còn thấp và chƣa thƣờng xuyên. Công tác huy động và phân phối các nguồn lực để tiến hành HĐNLXH chƣa đồng đều. Công tác phối hợp giữa các lực lƣợng xã hội để thực hiện chƣa mang lại hiệu quả cao. Trên cơ sở lý luận và thực trạng quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, tác giả đề xuất 5 biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, bao gồm: 1. Bồi dƣỡng nâng cao nhận thức cho các lực lƣợng tham gia, phối hợp trong quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An 2. Đổi mới kiểm tra, giám sát, chỉ đạo các trƣờng THCS thành phố Thuận An thực hiện HĐNLXH. 3. Tăng cƣờng phối hợp giữa các lực lƣợng giáo dục với các ban, ngành, đoàn thể và các tổ chức xã hội THCS để thực hiện HĐNLXH. 4. Tích cực xây dựng, đa dạng hoá các loại hình giáo dục đảm bảo quyền học tập của con em nhân dân trong thành phố. xiv 5. Khai thác, huy động, điều phối nguồn lực xã hội góp phần phát triển giáo dục THCS. Các biện pháp trên đã đƣợc CBQL, GV khẳng định có tính cần thiết và tính khả thi khá cao. Các biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau; đồng thời, có tác động qua lại, hỗ trợ nhau, khắc phục những hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào tình hình và điều kiện thực tế của từng trƣờng, hiệu trƣởng có thể lựa chọn và sử dụng các biện pháp trên một cách thích hợp, phù hợp với công tác quản lý tại đơn vị. xv MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 04 tháng 6 năm 2019 của chính phủ về Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo giai đoạn 2019 – 2025 đã nêu rõ: Tăng cường huy động các nguồn lực của xã hội, tạo bước chuyển biến rõ rệt, thực chất trong thu hút, sử dụng và quản lý các nguồn lực của các cá nhân, tổ chức ở trong và ngoài nước đầu tư cho phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu của cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập quốc tế (Chính phủ, 2019). Chính vì vậy, việc tăng cƣờng công tác huy động các nguồn lực xã hội phục vụ công tác phát triển, đổi mới ngành giáo dục và đào tạo là một yêu cầu cáp thiết hiện nay. Luật Giáo dục năm 2019, ban hành ngày 14 tháng 6 năm 2019, đã đƣa ra mục tiêu thể chế hóa chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng và pháp luật của Nhà nƣớc về đổi mới giáo dục, đào tạo, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng nền giáo dục Việt Nam phát triển toàn diện; Luật xác định: “Thực hiện đa dạng hóa các loại hình cơ sở giáo dục và hình thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục; khuyến khích phát triển cơ sở giáo dục dân lập, tư thục đáp ứng nhu cầu xã hội về giáo dục (Quốc hội, 2019). Chính vì vậy, huy động các nguồn lực xã hội cho giáo dục là một tƣ tƣởng chiến lƣợc, một bộ phận của đƣờng lối giáo dục, một con đƣờng phát triển giáo dục của nƣớc ta. Đồng thời, chủ trƣơng HĐNLXH là xuất phát từ quan điểm coi giáo dục là sự nghiệp của Đảng, của Nhà nƣớc và của nhân dân. HĐNLXH là con đƣờng cơ bản, lâu dài giúp giải quyết những vấn đề lớn của giáo dục nhƣ đầu tƣ phát triển, dân chủ hóa, trƣờng học thân thiện, chất lƣợng và hiệu quả giáo dục, mạng lƣới và cơ cấu giáo dục…, thậm chí, nâng cao nhận thức lí luận và kinh nghiệm quản lý trong giáo dục. Đất nƣớc ta đang bƣớc vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đòi hỏi phải có nguồn nhân lực chất lƣợng cao. Vì vậy, phải phát triển mạnh 1 mẽ quy mô giáo dục đào tạo, đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của nhân dân. Trong điều kiện nhà nƣớc chƣa đủ sức và không thể bao cấp toàn bộ sự nghiệp phát triển giáo dục thì HĐNLXH là một trong những phƣơng thức cơ bản để phát triển giáo dục. Công tác quản lý, chỉ đạo, phát triển giáo dục đào tạo cần phải gắn với công tác vận động xã hội, sao cho, mọi ngƣời đều quan tâm và tham gia vào sự nghiệp giáo dục nói chung và quan tâm đến giáo dục cấp học THCS nói riêng. Đặc biệt, là trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay thì giáo dục phải đƣợc coi nhƣ là một nhân tố then chốt để đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài, góp phần vào xây dựng, phát triển nền kinh tế nƣớc nhà bền vững. Vì vậy, cùng với việc tăng cƣờng đầu tƣ cho giáo dục từ nguồn ngân sách nhà nƣớc, các bậc học nói chung và bậc học THCS nói riêng cần làm tốt công tác HĐNLXH nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện và vững chắc đối với sự nghiệp giáo dục, thể hiện quan điểm của Đảng coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Trong những năm qua, dƣới sự Lãnh đạo của Thành uỷ, Hội đồng nhân dân, UBND thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, công tác HĐNLXH đã đƣợc tiến hành dƣới nhiều hình thức phong phú, cùng với cuộc vận động xã hội đóng góp nhân lực, tài lực, vật lực, huy động các nguồn đầu tƣ cho giáo dục. Đặc biệt là cấp học THCS, thực hiện đa dạng hoá các loại hình trƣờng lớp, gắn kết giáo dục nhà trƣờng với cộng đồng xã hội. Do vậy, sự nghiệp giáo dục của thành phố Thuận An đã thu đƣợc những thành tựu đáng tự hào về sự phát triển quy mô, số lƣợng và chất lƣợng giáo dục và đào tạo. Tuy nhiên, trong những thành tích đã đạt đƣợc, việc thực hiện HĐNLXH bậc THCS thành phố Thuận An nói riêng vẫn còn gặp không ít khó khăn, trở ngại nhƣ: chƣa khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để các lực lƣợng trong xã hội tham gia phát triển giáo dục THCS, hƣớng nghiệp cho học sinh sau khi tốt nghiệp THCS có khả năng tham gia trực tiếp vào sản xuất của địa phƣơng theo làng nghề truyền thống, theo mô hình nông thôn mới, hoặc phát triển kinh tế địa phƣơng, khu công nghiệp, khu chế xuất, tạo hiệu quả năng suất lao động cao, đáp ứng nhu cầu cuộc sống của bản thân, gia 2 đình và xã hội. Đặc biệt, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học xuống cấp, thiếu thốn, các thiết bị dạy học hiện đại chƣa đáp ứng cho đổi mới phƣơng pháp, hình thức dạy học còn hạn chế. Kinh phí cho việc sửa chữa, tu tạo các trƣờng THCS còn khiêm tốn. Mặt khác, năng lực quản lý, năng lực HĐNLXH của lãnh đạo các trƣờng THCS còn yếu. Nguồn lực, kinh tế của địa phƣơng những năm gần đây đã đƣợc cải thiện. Thế nhƣng, việc quản lý huy động nguồn lực cho giáo dục THCS còn thiếu một số biện pháp phù hợp, hiệu quả. Chính từ thực trạng trên, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Quản lý hoạt động huy động nguồn lực xã hội tại các trường trung học cơ sở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương”. 2. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý HĐNLXH tại các trƣờng THCS và đánh giá thực trạng quản lý HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. Từ đó, đề xuất một số biện pháp quản lý HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lý hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS. 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 4. Giả thuyết khoa học Trong thời gian qua, hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng đã đƣợc triển khai, mang lại một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, công tác quản lý hoạt động HĐNLXH vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập trong nhận thức, trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, thực hiện nội dung và kiểm tra, đánh giá. Nếu khảo sát và đánh giá đúng thực trạng quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng thì tác giả nghiên cứu có thể đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 3 - Hệ thống hóa cơ sở lý luận của hoạt động HĐNLXH và quản lý hoạt động HĐNLXH tại trƣờng THCS. - Khảo sát và phân tích thực trạng hoạt động HĐNLXH và công tác quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. - Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 6.1. Giới hạn về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng hoạt động HĐNLXH và quản lý hoạt động HĐNLXH tại một số trƣờng THCS công lập thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, dƣới sự điều hành, lãnh đạo của hiệu trƣởng nhà trƣờng. 6.2. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu Đề tài khảo sát 7 trƣờng THCS thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng: Trƣờng THCS Trịnh Hoài Đức, Trƣờng THCS Châu Văn Liêm, Trƣờng THCS Nguyễn Văn Tiết, Trƣờng THCS Nguyễn Văn Trỗi, Trƣờng THCS Bình Chuẩn, Trƣờng THCS Tân Thới, Trƣờng THCS Phú Long 6.3. Giới hạn về thời gian: Sử dụng số liệu thu thập trong 2 năm học: 2019 – 2020 và 2020 – 2021 của các trƣờng THCS công lập thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng để nghiên cứu đề tài. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết Thu thập tài liệu, sách báo, tạp chí và các công trình nghiên cứu liên quan đến HĐNLXH; Thực hiện phân tích nội dung, dữ liệu từ nhiều nguồn để có cái nhìn tổng quan về HĐNLXH và quản lý hoạt động HĐNLXH nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. 7.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Mục đích: Thu thập số liệu, dữ liệu nhằm làm rõ thực trạng quản lý hoạt động HĐNLXH tại các trƣờng THCS. 4