Tài liệu Luận văn quản lý, hạch toán tiền lương và bảo hiểm ở công ty xây dựng 319

LỜI MỞ ĐẦU Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ tæ chøc kinh doanh cña mäi doanh nghiÖp, mäi tæ chøc, mäi ®¬n vÞ kinh tÕ x· héi nãi chung kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý vµ cã vai trß ®Æc biÖt quan träng kh«ng chØ trong c«ng t¸c qu¶n lý vÜ m« mµ c¶ ë tÇm vi m« . Qu¶n lý vµ h¹ch to¸n tiÒn l¬ng nãi riªng lµ mét trong nh÷ng m¾t kh©u hÕt søc cÇn thiÕt, tiÒn l¬ng kh«ng chØ lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn ( hay gi¸ c¶ ) søc lao ®éng cña lao ®éng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng khi sö dông søc lao ®éng cña hä vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, mµ cßn lµ mét bé phËn trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn, tû suÊt lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh chung cña mçi doanh nghiÖp. H¬n n÷a tiÒn l¬ng cßn ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ x· héi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt ( nh quan hÖ qu¶n lý, quan hÖ ph©n phèi, quan hÖ lîi Ých,®Þa vÞ, chuyªn m«n...) - TiÒn l¬ng lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng. - TiÒn l¬ng thÓ hiÖn sù ®¸nh gi¸ ®óng møc n¨ng lùc vµ c«ng lao cña ngêi lao ®éng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. -TiÒn l¬ng lµ b»ng chøng râ rµng thÓ hiÖn gi¸ trÞ, ®Þa vÞ, uy tÝn cña ngêi lao ®éng ®èi víi gia ®×nh, doanh nghiÖp vµ x· héi. - TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng ®èi víi gia ®×nh, duy tr× møc sèng, gióp hä hoµ ®ång víi tr×nh ®é v¨n minh cña x· héi mµ hä ®ang sèng. -TiÒn l¬ng lµ mét kÝch thÝch vËt chÊt quan träng khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. -TiÒn l¬ng lµ mét yÕu tè cña x· héi nªn cÇn sö dông tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶. -TiÒn l¬ng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ thu hót vµ sö dông lao ®éng lµnh nghÒ cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Do vËy mµ viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n tiÒn l¬ng mét c¸ch khoa häc, ®óng nguyªn t¾c, chÕ ®é... sÏ kÝch thÝch ngêi lao ®éng tiÕt kiÖm chi phÝ nh»m n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp vµ ngîc l¹i nÕu kh©u nµy bÞ ¸ch t¾c, láng lÎo.... th× sÏ dÉn ®Õn nh÷ng ph¶n øng tiªu cùc vµ cã hiÖu qu¶ xÊu ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty X©y Dùng 319 - BQP ®îc sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy Vò §øc Thanh, Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l¬ng vµ phßng tµi chÝnh c«ng ty x©y dùng 319 - BQP. B¶n th©n tù nhËn thøc ®îc tÇm 1 quan träng cña kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm mµ t«i ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi : "Qu¶n lý, h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm ë c«ng ty X©y Dùng 319 - BQP'' lµm ®Ò tµi nghiªn cøu, víi hi väng lµ qua kh¶o s¸t vµ ph©n tÝch thùc tÕ cña c«ng ty, t«i cã thÓ ®a ra mét vµi gîi ý vÒ mét khÝa c¹ch nµo ®ã cña c«ng t¸c thanh to¸n l¬ng vµ b¶o hiÓm nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n nµy t¹i c«ng ty nãi riªng vµ c¸c doanh nghiÖp nãi chung. Do thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty kh«ng nhiÒu thªm vµo ®ã tr×nh ®é t duy cña b¶n th©n cßn h¹n hÑp nªn bµi viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vµ nhÇm lÉn. ChÝnh v× vËy t«i rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp vµ bæ sung cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ nh÷ng ngêi quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! - KÕt cÊu cña bµi viÕt, ngoµi phÇn lêi nãi ®Çu, kÕt luËn vµ môc lôc gåm cã ba ch¬ng. + Ch¬ng 1 : Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm. + Ch¬ng 2 :Thùc tr¹ng h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm t¹i c«ng ty X©y Dùng 319 - BQP + Ch¬ng 3 : §¸nh gi¸ nh÷ng u ®iÓm vµ nh÷ng mÆt tån t¹i trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP vµ mét vµi ý kiÕn ®ãng gãp . 2 Ch¬ng 1 Lý luËn chung vÒ qu¶n lý - h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm trong c¸c doanh nghiÖp 1. Néi dung, ý nghÜa cña h¹ch to¸n lao ®éng, tiÒn l¬ng vµ c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng 1.1 Néi dung, ý nghÜa cña h¹ch to¸n lao ®éng vµ tiÒn l¬ng : Lao ®éng lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ngêi nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c vËt t nhiªn thµnh nh÷ng vËt phÈm ®¸p øng cho nhu cÇu sinh ho¹t cña con ngêi trong mäi chÕ ®é x· héi, viÖc s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ®Òu kh«ng t¸ch rêi lao ®éng. Lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cÇn thiÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi lµ yÕu tè c¬ b¶n t¸c dông quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt lao ®éng nãi chung vµ qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi riªng, ®îc diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc th× mét vÊn ®Ò thiÕt yÕu lµ ph¶i t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Ngêi lao ®éng ph¶i cã vËt phÈm tiªu dïng ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng v× vËy khi hä tham gia lao ®éng s¶n xuÊt ë c¸c doanh nghiÖp th× ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tr¶ thï lao lao ®éng cho hä. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, thï lao lao ®éng ®îc biÓu hiÖn b»ng thíc ®o gi¸ trÞ gäi lµ tiÒn l¬ng . Nh vËy, tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng sèng cÇn thiÕt mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ngêi lao ®éng theo thêi gian khèi lîng c«ng viÖc mµ ngêi lao ®éng ®· cèng hiÕn cho doanh nghiÖp. TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng, c¸c doanh nghiÖp sö dông tiÒn l¬ng lµm ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn tÝch cùc lao ®éng, lµ nh©n tè thóc ®Èy ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.§èi víi c¸c doanh nghiÖp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng lµ mét bé phËn chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô do doanh nghiÖp s¸ng t¹o ra. Do vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông søc lao ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l¬ng lµ mét néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã lµ nh©n tè gióp cho doanh nghiÖp hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña m×nh. Tæ chøc tèt 3 h¹ch to¸n lao ®éng vµ tiÒn l¬ng gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng cña doanh nghiÖp vµo nÒ nÕp thóc ®Èy ngêi lao ®éng chÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c. §ång thêi còng t¹o ra c¸c c¬ së cho viÖc tÝnh l¬ng theo ®óng nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng vµ tiÒn l¬ng gióp cho doanh nghiÖp qu¶n lý tèt quü tiÒn l¬ng, ®¶m b¶o viÖc tr¶ long vµ trî cÊp BHXH ®óng nguyªn t¾c, ®óng chÕ ®é, kÝch thÝch ngêi lao ®éng hoµn thµnh viÖc ®îc giao, ®ång thêi còng t¹o ra c¬ së cho viÖc ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c. 1.1.2 C¸c chøc n¨ng chñ yÕu cña tiÒn l¬ng :  TiÒn l¬ng lµ thíc ®o gi¸ trÞ, lµ c¬ së ®iÒu chØnh gi¸ c¶ cho phï hîp khi gi¸ c¶ biÕn ®éng.  TiÒn l¬ng cã chøc n¨ng t¸i s¶n suÊt lao ®éng nh»m duy tr× n¨ng lùc lµm viÖc l©u dµi vµ cã hiÖu qu¶, trªn c¬ së tiÒn l¬ng ®¶m b¶o bï ®¾p ®îc søc lao ®éng ®· hao phÝ cho ngêi lao ®éng.  TiÒn l¬ng cã chøc n¨ng kÝch thÝch, ®¶m b¶o cho ngêi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ cã n¨ng suÊt cao th× tiÒn l¬ng sÏ ph¶i n¨ng cao nªn hoÆc ngîc l¹i.  TiÒn l¬ng cã chøc n¨ng tÝch luü, ®¶m b¶o cho ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, kh«ng chØ duy tr× cuéc sèng hµng ngµy trong thêi gian lµm viÖc mµ cßn cã thÓ ®Ó l¹i dù phßng cho cuéc sèng l©u dµi khi hä hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng hoÆc gÆp bÊt tr¾c rñi ro . Toµn bé sè tiÒn mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng lµ tiÒn l¬ng danh nghÜa . Sè lîng hµng ho¸ mµ ngêi lao ®éng cã thÓ mua b»ng tiÒn l¬ng danh nghÜa lµ tiÒn l¬ng thùc tÕ. TiÒn l¬ng thùc tÕ = 1.1.3 Néi dung cña quü l¬ng : §èi víi c¸c doanh nghiÖp hay ®èi víi ngêi sö dông lao ®éng th× tiÒn l¬ng lµ bé phËn quan träng cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý v× vËy trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh quü l¬ng . Quü l¬ng lµ toµn bé sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho tÊt c¶ lao ®éng mµ doanh nghiÖp qu¶n lý vµ sö dông bao gåm c¸c kho¶n : 4  TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm, tiÒn l¬ng kho¸n .  TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do ph¶i ®iÒu ®éng c«ng t¸c, lµm nghÜa vô theo quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc .  C¸c lo¹i phô cÊp lµm thªm giê .  C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn.  v.v... Ngoµi ra trong quü l¬ng kÕ ho¹ch cßn ®îc tÝnh c¶ c¸c kho¶n tiÒn chi trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng,... VÒ ph¬ng diÖn h¹ch to¸n, tiÒn l¬ng c«ng nh©n viªn trong s¶n xuÊt ®îc chia thµnh hai lo¹i : tiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô. TiÒn l¬ng chÝnh lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian c«ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh cña hä, bao gåm tiÒn l¬ng tr¶ theo cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp kÌm theo ( phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc,...) TiÒn l¬ng phô lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian c«ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh cña hä vµ thêi gian c«ng nh©n viªn nghØ ®îc hëng l¬ng theo quy ®Þnh cña chÕ ®é ( nghØ phÐp, nghØ vÒ ngõng s¶n xuÊt,...). ViÖc ph©n chia tiÒn l¬ng thµnh l¬ng chÝnh, l¬ng phô cã ý nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n vµ ph©n tÝch tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. TiÒn l¬ng chÝnh cña s¶n xuÊt g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Qu¶n lý quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp ph¶i quan hÖ víi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m sö dông hîp lý quü tiÒn thëng, thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm . 1.1.4 Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l¬ng vµ sö dông quü tiÒn l¬ng 1.1.4.1 Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l¬ng. C¨n cø vµo kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt, kinh doanh, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh nguån quü tiÒn l¬ng t¬ng øng ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng nguån bao gåm :  Quü tiÒn l¬ng theo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc giao.  Quü tiÒn l¬ng bæ sung theo chÕ ®é quy ®Þnh cña nhµ níc 5  Quü tiÒn l¬ng tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô kh¸c ngoµi ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc giao.  Quü tiÒn l¬ng dù phßng tõ n¨m trøoc chuyÓn sang . Nguån quü tiÒn l¬ng nªu trªn ®îc gäi lµ tæng quü tiÒn l¬ng. 1.1.4.2 Sö dông tæng quü tiÒn l¬ng. §Ó ®¶m b¶o quü tiÒn l¬ng kh«ng vît chØ tiªu so víi quü tiÒn l¬ng ®îc hëng, dån chi quü tiÒn l¬ng vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m hoÆc ®Ó dù phßng quü tiÒn l¬ng qóa lín cho n¨m sau, cã thÓ quy ®Þnh ph©n chia tæng quü tiÒn l¬ng cho c¸c quü sau: + Quü tiÒn l¬ng tr¶ trùc tiÕp cho ngêi lao ®éng theo l¬ng kho¸n, l¬ng s¶n phÈm, l¬ng thêi gian (Ýt nhÊt b»ng 76% tæng quü tiÒn l¬ng ). + Quü khen thëng tõ quü l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng cã n¨ng suÊt, chÊt lîng cao, cã thµnh tÝch trong c«ng t¸c ( tèi ®a kh«ng qu¸ 10% tæng quü tiÒn l¬ng ). + Quü khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao, tay nghÒ giái ( tèi ®a kh«ng vît qu¸ 2% tæng quü tiÒn l¬ng ). + Quü dù phßng cho n¨m sau ( tèi ®a kh«ng qu¸ 12% tæng quü tiÒn l¬ng ). 1.1.5 C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng. ViÖc thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng thÝch hîp trong c¸c doanh nghiÖp n»m qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lîi Ých chung cña x· héi víi lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng, lùa chän h×nh thøc tr¶ l¬ng ®óng ®¾n cßn cã t¸c dông ®ßn bÈy kinh tÕ khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng chÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng ®¶m b¶o ngµy c«ng, giê, vµ n¨ng suÊt lao ®éng. C¸c doanh nghiÖp thêng ¸p dông hai chÕ ®é tr¶ l¬ng c¬ b¶n, lµ chÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian lµm viÖc vµ chÕ ®é tr¶ l¬ng theo khèi lîng s¶n phÈm ( ®ñ tiªu chuÈn ) do c«ng nh©n viªn lµm ra, ngoµi ra cßn cã d¹ng biÕn tíng cña tiÒn l¬ng s¶n phÈm lµ tiÒn l¬ng kho¸n theo khèi lîng c«ng viÖc ( kho¸n tõng phÇn c«ng viÖc hay kho¸n gän, kho¸n s¶n phÈm cuèi cïng ) 1.1.5.1 Tr¶ l¬ng theo thêi gian. §©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian lao ®éng, theo cÊp bËc kü thuËt vµ thang l¬ng ®Ó tÝnh l¬ng cho tõng ngêi lao ®éng. H×nh thøc nµy chØ ¸p dông chñ yÕu cho ngêi lao ®éng gi¸n tiÕp, hoÆc ®èi víi lao ®éng trùc tiÕp nhng kh«ng ®Þnh møc ®îc s¶n phÈm 6 * Tr¶ l¬ng theo thêi gian lao ®éng gi¶n ®¬n. TiÒn l¬ng thêi gian tÝnh theo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cè ®Þnh cßn ®îc gäi lµ thêi gian gi¶n ®¬n. H×nh thøc tr¶ l¬ng bao gåm : L¬ng th¸ng = L¬ng th¸ng ®îc quy ®Þnh s½n ®èi víi tõng bËc l¬ng trong c¸c thang l¬ng. L¬ng th¸ng thêng ®îc ¸p dông ®Ó tr¶ l¬ng cho c«ng viªn lµm c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh, vµ c¸c nh©n viªn thuéc c¸c ngµnh ho¹t ®éng kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt. L¬ng ngµy = L¬ng ngµy lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng theo møc l¬ng ngµy vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ trong th¸ng. L¬ng ngµy thêng ®Ó tr¶ l¬ng cho lao ®éng trùc tiÕp hëng l¬ng thêi gian, tÝnh l¬ng cho ngêi lao ®éng trong nh÷ng ngµy héi häp, häc tËp, hoÆc c¸c nghÜa vô kh¸c vµ lµm c¨n cø ®Ó tÝnh trî cÊp BHXH. L¬ng giê = L¬ng giê thêng ®îc ¸p dông ®Ó tr¶ l¬ng cho lao ®éng trùc tiÕp trong thêi gian lµm viÖc kh«ng hëng theo s¶n phÈm L¬ng c«ng nhËt. ¦u, khuyÕt ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian. - DÔ tÝnh, dÔ tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng . Nhng c¸ch tÝnh mang tÝnh kÕt qu¶ cao, thêng kh«ng khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng, kh«ng qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. 1.1.5.2 Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm. Lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng tÝnh theo khèi lîng ( sè lîng ) s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh ®¶m b¶o yªu cÇu, chÊt lîng quy ®Þnh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm . Tuú theo yªu cÇu kÝch thíc ngêi lao ®éng ®Ó n©ng cao chÊt lîng, n¨ng suÊt, s¶n lîng hay ®Èy nhanh tiÕn ®é s¶n xuÊt, mµ doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm kh¸c nhau. Vµ do ®ã tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu d¹ng. * Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n. 7 H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, trong ®iÒu kiÖn qu¸ tr×nh lao ®éng cña hä mang tÝnh chÊt t¬ng ®èi ®éc lËp, cã thÓ ®Þnh møc, kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch cô thÓ riªng biÖt vµ ¸p dông ®Þnh møc lao ®éng ®Ó cã tiªu chuÈn s¶n phÈm vµ ®Þnh gi¸ tiÒn l¬ng cho phï hîp. * Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nhãm lao ®éng. H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c«ng viÖc yªu cÇu mét nhãm ngêi phèi hîp thùc hiÖn nh l¾p r¸p thiÕt bÞ s¶n xuÊt ë c¸c bé phËn lµm viÖc. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nhãm cã t¸c dông khuyÕn khÝch lao ®éng trong nhãm n©ng cao chÊt lîng vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi tËp thÓ, quan t©m ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng cña nhãm . * Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp. TiÒn l¬ng = C¸ch tr¶ l¬ng nµy khuyÕn khÝch c«ng nh©n phô phôc vô tèt h¬n cho c«ng nh©n chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n chÝnh n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng . Nhng tiÒn l¬ng phô thuéc nhiÒu vµo kÕt qu¶ cña c«ng nh©n chÝnh, do ®ã viÖc tr¶ l¬ng cha thËt chÝnh x¸c, cha thËt ®¶m b¶o ®óng hao phÝ lao ®éng mµ c«ng nh©n phô bá ra. * Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn. TiÒn l¬ng s¶n phÈm tÝnh theo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm t¨ng dÇn ( luü tiÕn ) ¸p dông theo møc ®é hoµn thµnh vît møc khèi lîng s¶n phÈm ®îc gäi lµ tiÒn l¬ng s¶n phÈm luü tiÕn . TiÒn l¬ng nµy gåm hai phÇn : PhÇn 1 : tiÒn l¬ng h×nh thµnh ®Þnh møc ®îc giao. PhÇn 2 :c¨n cø vµo sè lîng vît ®Þnh møc th× sè vît ®Þnh møc cµng nhiÒu th× tiÒn l¬ng cµng lín. Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh mÏ viÖc t¨ng nhanh n¨ng suÊt lao ®éng nªn ®îc ¸p dông ë nh÷ng kh©u quan träng cÇn thiÕt ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é s¶n xuÊt ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt c©n ®èi, ®ång bé ¸p dông trong trêng hîp doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn gÊp mét ®¬n ®Æt hµng nµo ®ã. Sö dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy sÏ lµm t¨ng kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, v× vËy trêng hîp kh«ng cÇn thiÕt th× kh«ng nªn sö dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy. Tãm l¹i h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nãi chung cã nhiÒu u ®iÓm qu¸n triÖt ®îc nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Tuy nhiªn, muèn cho h×nh thøc nµy 8 ph¸t huy ®îc t¸c dông, doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh møc lao ®éng cô thÓ cho tõng c«ng viÖc, tõng cÊp, bËc thî, võa cã c¨n cø kü thuËt võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn lao ®éng cô thÓ cña doanh nghiÖp. Cã nh vËy, tiÒn l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm míi ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝnh x¸c, c«ng b»ng, hîp lý. 1.1.5.3 H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n. H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n ¸p dông trong x©y dùng c¬ b¶n, n«ng nghiÖp vµ söa ch÷a c¬ khÝ. C¸ch tr¶ l¬ng nµy kÝch thÝch c«ng nh©n kh«ng chØ nç lùc b¶n th©n tÝch cùc lao ®éng mµ cßn quan t©m nh¾c nhë c«ng nh©n kh¸c cïng lµm tèt, khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng hoµn thµnh nhanh chãng khèi lîng c«ng viÖc vµ ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng viÖc th«ng qua hîp ®ång lµm kho¸n. Víi h×nh thøc nµy ¸p dông trùc tiÕp cho ngêi lao ®éng lµm kho¸n, tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nhãm dùa trªn c¬ së thêi gian lao ®éng vµ sù khuyÕn khÝch cña tõng ngêi trong nhãm, ®Ó ¸p dông ph¬ng ph¸p chia l¬ng cho tõng ngêi lao ®éng . Ph¬ng ph¸p 1: Chia long theo cÊp bËc lµm viÖc. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong trêng hîp cÊp bËc c«ng viÖc phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt cña ngêi lao ®éng. B¶ng tÝnh l¬ng ST T 1 2 Tªn ng- CÊp bËc êi lao kü thuËt ®éng 1 2 Thêi gian lµm viÖc 3 Møc l¬ng 1 ngµy 4 HÖ sè Sè ngµy TiÒn l¬ng quy ®æi quy ®æi 5 6 7 Tæng céng CÊp bËc kü thuËt cµng cao th× hÖ sè quy ®æi cµng lín Ph¬ng ph¸p 2. Chia l¬ng theo cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc kÕt hîp víi b×nh c«ng ®iÓm, ¸p dông trong trêng hîp cÊp bËc kü thuËt cña ngêi lao ®éng kh«ng phï hîp víi 9 cÊp bËc c«ng viÖc ®îc giao, do ®ã dÉn ®Õn chªnh lÖch n¨ng suÊt lao ®éng gi÷a c¸c thµnh viªn trong tËp thÓ nªn ph¶i kÕt hîp víi b×nh c«ng ®iÓm. - TiÒn l¬ng ph©n theo cÊp nµy gåm 2 phÇn : PhÇn 1 : TiÒn l¬ng ®îc hëng theo cÊp bËc c«ng viÖc ®îc giao. PhÇn 2 : PhÇn chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn l¬ng víi tiÒn l¬ng hëng theo cÊp bËc c«ng viÖc ®îc giao. - Sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng = PhÇn 1 + PhÇn 2 Ph¬ng ph¸p 3. Chia l¬ng theo c«ng ®iÓm ¸p dông trong trêng hîp ngêi lao ®éng lµm viÖc kh«ng æn ®Þnh, kü thuËt ®¬n gi¶n . CÊp bËc c«ng nh©n kh«ng ph¶n ¸nh râ kÕt qu¶ lao ®éng, mµ sù chªnh lÖch vÒ n¨ng suÊt chñ yÕu lµ do søc khoÎ vµ th¸i ®é lao ®éng . Do ®ã ph¶i b×nh c«ng ®iÓm cho tõng ngêi. Hµng ngµy vµ cuèi th¸ng tÝnh tæng sè b×nh qu©n c«ng ®iÓm cho tõng ngêi vµ c¶ nhoms tiÕn hµnh chia l¬ng theo ®iÓm. 1.1.5.4 L¬ng nghØ phÐp vµ c¸c kho¶n phô cÊp lµm thªm. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, khi ngêi lao ®éng nghØ phÐp th× ®îc tr¶ 100% tiÒn l¬ng theo cÊp bËc . TiÒn l¬ng nghØ phÐp lµ tiÒn l¬ng phô cña ngêi lao ®éng . 1 n¨m 1 ngêi ®îc nghØ lµ 12 ngµy nÕu lµm viÖc 5 n¨m liÒn th× tÝnh thªm 1 ngµy vµo thêi gian nghØ phÐp, tõ 30 n¨m trë lªn th× ®îc nghØ thªm 6 ngµy . TiÒn l¬ng nghØ phÐp ®îc ®a vµo chi phÝ tõng th¸ng, nÕu doanh nghiÖp kh«ng thÓ bè trÝ cho ngêi lao ®éng nghØ phÐp æn ®Þnh ®Òu ®Æn gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m, doanh nghiÖp cÇn ph¶i trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp ®Ó ®¶m b¶o chi phÝ æn ®Þnh gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m. Khi ngêi lao ®éng lµm thªm giê th× ph¶i cã phiÕu b¸o lµm ®ªm, lµm thªm giê lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l¬ng thªm giê vµ phô cÊp lµm ®ªm.  Khi ngêi lao ®éng lµm viÖc ngoµi giê tiªu chuÈn, th× giê lµm thªm ®îc tr¶ l¬ng 150% tiÒn l¬ng giê tiªu chuÈn nÕu lµm thªm vµo ngµy thêng vµ ®îc tr¶ 200% nÕu lµm vµo ngµy nghØ hµng tuÇn tríc ngµy lÔ. L¬ng thªm giê = Phô cÊp lµm ®ªm ¸p dông ®èi víi ngêi lao ®éng lµm viÖc tõ 22h h«m tríc ®Õn 6h s¸ng h«m sau, phô cÊp gåm 2 møc : 10 + 30% l¬ng cÊp bËc hoÆc chøc vô ®èi víi c«ng viÖc thêng xuyªn lµm viÖc ban ®ªm. + 40% l¬ng cÊp bËc hay chøc vô ®èi víi ngêi lao ®éng thêng lµm viÖc thªm ca hay chuyªn lµm ®ªm. 1.2 nhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l ¬ng vµ c¸c h×nh thøc quü bhxh, bhyt, kpc® 1.2.1 NhiÖm vô kÕ to¸n b¶o hiÓm . B¶o hiÓm x· héi ®îc trÝch lËp ®Ó tµi trî cho trêng hîp c«ng nh©n viªn t¹m thêi hay vÜnh viÔn mÊt søc lao ®éng, nh : èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt søc, nghØ hu. B¶o hiÓm y tÕ ®Ó tµi trî cho viÖc phßng, ch÷a bÖnh vµ ch¨m sãc søc khoÎ cña ngêi lao ®éng. Kinh phÝ c«ng ®oµn chñ yÕu ®Ó cho ho¹t ®éng tæ chøc cña giíi lao ®éng, ch¨m sãc, b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng . 1.2.2 C¸c h×nh thøc quü BHXH, BHYT, KPC§. 1.2.2.1 Quü b¶o hiÓm x· héi : BHXH ®îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, kho¶n chi phÝ BHXH ®îc chi theo quy ®Þnh cña nhµ níc . Theo chÕ ®é quy ®Þnh BHXH ®îc trÝch trªn tæng sè tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng. Quü BHXH ®îc thiÕt lËp ®Ó t¹o ra nguån vèn ®Ó tµi trî cho c«ng nh©n viªn trong trêng hîp èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt søc, nghØ hu... Quü BHXH ®îc ph©n cÊp qu¶n lý sö dông : Mét phÇn ®îc nép lªn c¬ quan qu¶n lý chuyªn m«n, ®Ó chi chi cho c¸c trêng hîp quy ®Þnh ( èm ®au, thai s¶n...) ViÖc sö dông chi quü BHXH dï ë cÊp qu¶n lý nµo vÉn ph¶i thùc hiÖn theo chÕ ®é quy ®Þnh cña nhµ níc. 1.2.2.2 Quü b¶o hiÓm y tÕ : PhÇn theo chÕ ®é quy ®Þnh doanh nghiÖp ph¶i g¸nh chÞu, sÏ ®îc trÝch vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp .Hµng th¸ng theo tû lÖ quy ®Þnh, BHYT ®îc trÝch trªn tæng sè tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng .Mét phÇn BHYT ®îc nép lªn c¬ quan qu¶n lý chuyªn m«n ®Ó phôc vô, b¶o vÖ vµ ch¨m sãc søc khoÎ cña c«ng nh©n viªn ( kh¸m, ch÷a bÖnh,... ). 1.2.2.3 Kinh phÝ c«ng ®oµn : 11 KPC§ ®îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp, tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . Hµng th¸ng theo tû lÖ quy ®Þnh KPC§ ®îc trÝch trªn tæng sè tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp trong th¸ng . KPC§ do doanh nghiÖp trÝch lËp còng ®îc ph©n cÊp, qu¶n lý vµ chi tiªu theo chÕ ®é quy ®Þnh . Mét phÇn nép cho c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn vµ mét phÇn ®Ó chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn ( nghiÖp ®oµn cña c«ng nh©n viªn ) trong doanh nghiÖp. Theo quy ®Þnh hiÖn nay tû lÖ trÝch b¶o hiÓm nh sau : BHXH : Tû lÖ trÝch lµ 20% Trong ®ã mét phÇn do ngêi sö dông lao ®éng chÞu vµ ®îc tÝnh th¼ng vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú cña ®¬n vÞ lµ 15%. Mét phÇn do ngêi lao ®éng chÞu vµ ®îc tÝnh trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng lµ 5%. BHYT :Tû lÖ trÝch lµ 3% Trong ®ã 2% ngêi sö dông lao ®éng chÞu vµ ®îc tÝnh th¼ng vµo chi phÝ s¶n xuÊt . 1% do ngêi lao ®éng chÞu. KPC§ : Tû lÖ trÝch lµ 2%. Trong ®ã 1% nép cho c«ng ®oµn cÊp trªn 1% chi tiªu cho c¸c ho¹t ®éng c«ng ®oµn t¹i ®¬n vÞ. Qu¶n lý viÖc trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü BHXH, BHYT, KPC§ cã ý nghÜa quan träng c¶ ®èi víi tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¶ ®èi víi viÖc ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. 1.2.3 NhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm : §Ó ngêi lao ®éng cã thÓ yªn t©m s¶n xuÊt, nh»m n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m kh«ng nhá cña bÊt kú doanh nghiÖp võa vµ nhá nµo. §Ó gi¶i quyÕt mèi quan t©m ®ã, trong c¸c doanh nghiÖp ®· sö dông nhiÒu biÖn ph¸p qu¶n lý b»ng c«ng cô kÕ to¸n kh¸c nhau, trong ®ã ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm ®ãng vai trß rÊt quan träng. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan täng nµy mµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm cã nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu sau : + Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n viªn ; tÝnh to¸n ®óng, thanh to¸n ®Çy ®ñ kÞp thêi tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n liªn quan cho c«ng nh©n viªn.Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông vµ chi tiªu quü l¬ng . + TÝnh to¸n phan bæ hîp lý, chÝnh x¸c chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng (tiÒn c«ng ) vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cho c¸c ®èi tîng sö dông liªn quan. 12 + §Þnh kú, ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng vµ qu¶n lý sö dông quü tiÒn l¬ng .Cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho c¸c bé phËn liªn quan. 1.3 néi dung ý nghÜa cña h¹ch to¸n tiÒn l ¬ng. C¸c doanh nghiÖp nhµ níc th«ng thêng sö dông c¸c chøng tõ b¾t buéc sau ( theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n hiÖn hµnh ë níc ta ) -B¶ng chÊm c«ng : MÉu sè 01- L§TL. - B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng : MÉu sè 02 - L§TL. -PhiÕu nghØ hëng b¶o hiÓm x· héi : MÉu sè 03 -L§TL. -B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi :MÉu sè 04 - L§TL. -B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng :MÉu sè 05 - L§TL. Ngoµi ra cßn cã thÓ sö dông c¸c chøng tõ híng dÉn nÕu doanh nghiÖp thÊy cÇn thiÕt vµo sæ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh thªm vµ liªn quan ®Õn nh÷ng th«ng tin bæ sung cho c«ng viÖc tÝnh l¬ng, phô cÊp l¬ng, BHXH,... Chøng tõ quan träng h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng ®èi víi tõng c«ng nh©n viªn ë tõng bé phËn trong doanh nghiÖp lµ b¶ng chÊm c«ng.B¶ng chÊm c«ng lµ mét chøng tõ ghi chÐp thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, thêi gian nghØ viÖc vµ c¸c lý do kh¸c cña tæ s¶n xuÊt, trªn c¬ së ®ã tæng hîp sè liªu vÒ sö dông lao ®éng cña tõng ngêi, tõng bé phËn toµn doanh nghiÖp . B¶ng chÊm c«ng do tõng ®éi, tæ, phßng ban ghi hµng ngµy vµ ph¶i ®Æt ë nh÷ng n¬i ®«ng ngêi ®Ó mçi ngêi lao ®éng cã thÓ nh×n thÊy . Cuèi th¸ng b¶ng chÊm c«ng chuyÓn ®Õn phßng kÕ to¸n ®Ó tÝnh l¬ng, b¶ng chÊm c«ng lµ chøng tõ theo thêi gian lao ®éng vµ lµm c¬ së tÝnh l¬ng ®èi víi bé phËn lao ®éng hëng l¬ng thêi gian. §èi víi bé phËn s¶n xuÊt, c¬ së chøng tõ tÝnh l¬ng theo s¶n phÈm lµ b¶ng kª khèi lîng c«ng viÖc h×nh thµnh, kÌm theo phiÕu kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, phiÕu nhËp kho s¶n phÈm vµ phiÕu giao viÖc . B¶ng thanh to¸n l¬ng lËp cho tõng bé phËn lµ c¬ së ®Ó lËp b¶ng tæng hîp vµ b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng, trÝch b¶o hiÓm x· héi cña doanh nghiÖp hµng th¸ng vµ lµm c¨n cø ®Ó ph©n bæ quü tiÒn l¬ng chi tr¶ cho ngêi lao ®éng. 1.3.1 H¹ch to¸n lao ®éng. Néi dung cña h¹ch to¸n lao ®éng lµ h¹ch to¸n sè lîng lao ®éng, thêi gian lao ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng. H¹ch to¸n lao ®éng thuÇn tuý lµ h¹ch to¸n nghiÖp vô. H¹ch to¸n sè lîng lao ®éng lµ h¹ch to¸n vÒ mÆt sè lîng tõng lo¹i lao ®éng theo nghÒ nghiÖp, c«ng viÖc vµ theo tr×nh ®é tay nghÒ ( cÊp bËc kü thuËt cña c«ng nh©n viªn ). ViÖc h¹ch to¸n vÒ sè lîng lao ®éng thêng ®îc thùc hiÖn b»ng 13 '' sæ danh s¸ch lao ®éng cña doanh nghiÖp '' thêng lµ ë phßng lao ®éng theo dâi. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng lµ h¹ch to¸n viÖc sö dông thêi gian lao ®éng ®èi víi tõng c«ng nh©n viªn ë tõng bé phËn trong doanh nghiÖp ; thêng sö dông b¶ng chÊm c«ng ®Ó ghi chÐp, theo dâi thêi gian lao ®éng .H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng phôc vô cho qu¶n lý t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng vµ lµm c¬ së ®Ó tÝnh l¬ng ®èi víi bé phËn lao ®éng hëng l¬ng thêi gian. H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng lµ ph¶n ¸nh, ghi chÐp kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n viªn, biÓu hiÖn b»ng sè lîng ( khèi lîng ) s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh cña tõng ngêi hay tõng tæ, nhãm lao ®éng. Chøng tõ h¹ch to¸n thêng ®îc sö dông lµ phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm vµ c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, hîp ®ång lµm kho¸n,...H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng lµ c¬ së ®Ó tÝnh tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm cho tõng ngêi, cho bé phËn hëng l¬ng theo s¶n phÈm. 1.3.2 H¹ch to¸n tiÒn l¬ng. Cã thÓ ¸p dông 1 trong 2 c¸ch tr¶ c«ng : tr¶ c«ng theo thu nhËp hoÆc tr¶ c«ng theo chi phÝ lao ®éng. 1.3.2.1 Tr¶ c«ng theo chi phÝ lao ®éng : TiÒn c«ng thùc tÕ tÝnh theo lao ®éng thùc tÕ, trong chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é ®a tiÒn c«ng thùc tÕ vµo chi phÝ, tr¶ c«ng theo thùc tÕ chi phÝ tiÒn c«ng. 1.3.2.2 Tr¶ c«ng theo thu nhËp : ViÖc tr¶ c«ng theo thu nhËp th× kh«ng quan niÖm tiÒn c«ng cÊu thµnh kho¶n chi phÝ trong gi¸ thµnh, th× tiÒn c«ng kh«ng h¹ch to¸n vµo chi phÝ mµ h¹ch to¸n vµo thu nhËp ph©n phèi víi c¸c bíc tÝnh vµ tr¶ nh sau : Bíc 1 : TÝnh c«ng ®Þnh møc ®Ó t¹m tr¶ theo sè ®Þnh møc, tÝnh c«ng ®Þnh møc cã ®Þnh møc lao ®éng, ®Þnh møc s¶n lîng vµ chÕ ®é tr¶ l¬ng phô cÊp. Bíc 2 : TÝnh tiÒn c«ng thùc tÕ ph¶i tr¶ phô thuéc vµo ph©n phèi thu nhËp. Bíc 3 : tÝnh tiÒn c«ng vµ thanh to¸n cho tõng ngêi lao ®éng. TÝnh hÖ sè tr¶ c«ng = 14 TÝnh l¬ng tõng ngêi lao ®éng = l¬ng ®Þnh møc x hÖ sè 1.4 kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l ¬ng vµ b¶o hiÓm : 1.41 Tµi kho¶n h¹ch to¸n : §Ó theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c víi ngêi lao ®éng, t×nh h×nh trÝch lËp, sö dông quü BHXH, BHYT, KPC§. KÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau : TK 334 - ''Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn '' Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp vÒ tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng ) tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc vÒ thu nhËp cña c«ng nh©n viªn. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 334   Bªn nî : C¸c kho¶n tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng ), tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c ®¶ tr¶ ®· øng cho c«ng nh©n viªn. C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng ) cña c«ng nh©n viªn. Bªn cã : C¸c kho¶n tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng ), tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.  Sè d bªn cã :C¸c kho¶n tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng), tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. TK 334 -cã thÓ cã sè d bªn Nî trong trêng hîp ®Æc biÖt.  Sè d bªn nî (nÕu cã) ph¶n ¸nh sè tiÒn ®· tr¶ qu¸ sè ph¶i tr¶ vÒ tiÒn l¬ng ( tiÒn c«ng ), tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c cho c«ng nh©n viªn. TK 334 ph¶i h¹ch to¸n chi tiÕt theo hai néi dung : thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ thanh to¸n c¸c kho¶n kh¸c. TK 338 ''Ph¶i tr¶,ph¶i nép kh¸c '' Tµi kho¶n nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ c¸c ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c ngoµi néi dung ®· ph¶n ¸nh ë c¸c tµi kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ (tõ tµi kho¶n 331 ®Õn tµi kho¶n 336). 15 Néi dung c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c rÊt phong phó : kho¶n ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn, BHXH,BHYT,c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l¬ng theo quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n (tiÒn nu«i con khi ly dÞ, nu«i con ngoµi gi¸ thó, ¸n phÝ... ) gi¸ trÞ tµi s¶n chê xö lý, ký cîc ng¾n h¹n, c¸c kho¶n thu hé, gi÷ hé, doanh thu nhËn tríc... KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 338  Bªn Nî : C¸c kho¶n ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý c¸c quü C¸c kho¶n ®· chi vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn. Xö lý gi¸ trÞ tµi s¶n thõa . ThuÕ ph¶i nép tÝnh theo doanh thu nhËn tríc. C¸c kho¶n ®· tr¶, ®· nép kh¸c.  Bªn Cã : C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép hay thu hé. Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê sö lý . Sè ®· nép, ®· tr¶ lín h¬n sè ph¶i nép, ph¶i tr¶ ®îc hoµn l¹i.  Sè d Nî ( nÕu cã ) :Sè tr¶ thõa nép thõa vît chi cha ®îc thanh to¸n.  Sè d Cã : Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, ph¶i nép hay gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý ViÖc ph¶n ¸nh t×nh h×nh trÝch vµ thanh to¸n c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ còng ®îc thùc hiÖn trªn TK338 " ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c " ë c¸c tµi kho¶n cÊp 2 : TK 338.2 - kinh phÝ c«ng ®oµn TK 338.3 - b¶o hiÓm x· héi. TK 338.4 - b¶o hiÓm y tÕ. Ngoµi c¸c TK 334, 338, kÕ to¸n tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§ cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh : TK 111 - tiÒn mÆt. TK 112 - tiÒn göi ng©n hµng. TK 138 - ph¶i thu kh¸c. .... 1.4.2 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm. * Hµng th¸ng, trªn c¬ së tÝnh to¸n tiÒn l¬ng ph¶i ttr¶ cho c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 622 - (chi tiÕt ®èi tîng ) - thï lao ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô. 16 Nî TK 627 (627.1) - thï lao ph¶i tr¶ nh©n viªn ph©n xëng. Nî TK 641 (641.1) - thï lao ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, tiªu thô s¶n phÈm. Nî TK 642 (642.1) - thï lao ph¶i tr¶ cho bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 334 - tæng sè thï lao lao ®«ng ph¶i tr¶. * TiÒn thëng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn, ghi sæ theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 431 (431.1) - thëng thi ®ua tõ quü khen thëng. Nî TK 622, 627 (627.1), 641 (641.1), 642 (642.1) Thëng trong s¶n xuÊt kinh doanh ( tõ quü l¬ng ) Cã TK 334 : tæng sè tiÒn thëng ph¶i tr¶. * TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ Nî TK 622, 627 (627.1), 641 (641.1), 642 (642.1) PhÇn tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh (19% ). Nî TK 334 :phÇn trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn (6%) Cã TK 338 ( chi tiÕt ) tæng cè BHXH, BHYT, KPC§ ph¶i trÝch * Sè BHXH ph¶i tr¶ trùc tiÕp cho c«ng nh©n viªn Nî TK 338 (338.3) Cã TK 334 * C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn. Nî TK 334 - Tæng sè c¸c kho¶n khÊu trõ. Cã TK 333( 333.8 ) - ThuÕ thu nhËp ph¶i nép. Cã TK 141 - sè t¹m øng trõ vµo l¬ng. Cã TK 138 - C¸c kho¶n båi thêng vËt chÊt thiÖt h¹i,... * Thanh to¸n thï lao (tiÒn c«ng ), BHXH,tiÒn thëng cho c«ng nh©n viªn. Nî TK 334 - C¸c kho¶n ®· thanh to¸n. Cã TK 111 - Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Cã TK 112 - Thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng Cã TK 511 - Thanh to¸n b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸. * Nép BHXH, BHYT, KPC§ : Nî TK 338 ( chi tiÕt ) Cã TK liªn quan ( TK 111, TK112...) * Chi tiªu KPC§ ®Ó l¹i doanh nghiÖp. Nî TK 338 (338.2) Cã TK 111, 112 * Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn sè tiÒn c«ng nh©n viªn ®i v¾ng cha lÜnh. Nî TK 334. 17 Cã TK 338 (338.8 ). * Trêng hîp sè ®· tr¶, ®· nép vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi ( kÓ c¶ sè vît chi ) lín h¬n sè ph¶i tr¶, ph¶i nép khi ®îc cÊp bï, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 - Sè tiÒn ®îc cÊp bï ®· nhËn. Cã TK 338 ( chi tiÕt ) - sè ®îc cÊp bï. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt thêi vô, khi trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi : Nî TK 622 - chi tiÕt cho tõng ®èi tîng . Cã TK 335. Sè tiÒn l¬ng nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶ : Nî TK 335 Cã TK 334. C¸c bót to¸n vÒ trÝch BHXH, BHYT, KPC§ h¹ch to¸n t¬ng tù c¸c doanh nghiÖp kh¸c. 18 * S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ BHXH, BHYT, KPC§. TK141, 138 TK 334 C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña CNV TK 338.3,338.4 TK 622,6271,6411,6421 PhÇn tÝnh vµo chi phÝ sx KD Tèng sè c¸c TK 335 kho¶n ph¶i tr¶ c«ng L¬ng phÐp thùc tÕ trÝch tríc l¬ng nghØ nh©n viªn chøc ph¶i tr¶ ( víi sx thêi vô) phÐp (víi sx thêi vô) thùc tÕ trong kú TK 4311 BHXH,BHYT do CNV ®ãng gãp. TiÒn thëng tõ quü khen thëng TK 111,112,511 C¸c kho¶n thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn TK 3382.3383,3384 BHXH ph¶i tr¶ TrÝch KPC§,BHXH trùc tiÕp cho CNV BHYT vµo chi phÝ TK 111,112,138.8 Nép BHXH, BHYT KPC§ cho c¬ quan qu¶n lý Sè BHXH,KPC§ ®· chi hoÆc chi vît sè ®îc cÊp 19 Ch¬ng 2 thùc tr¹ng h¹ch to¸n tiÒn l¬ng - b¶o hiÓm T¹i C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP 2.1 §Æc ®iÓm chung cña C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP 2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP. §Æt t¹i ¸i Mé 1 - Gia L©m - Hµ Néi. NhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty lµ nhËn thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp, giao th«ng thuû lîi, khai th¸c s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, xs hµng kim khÝ, ®å méc, dÞch vô vËn t¶i ph¹m vi trong c¶ níc. C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 74/Q§ QP ngµy 03 th¸ng 4 n¨m 1989 cña Bé trëng Quèc Phßng. C«ng ty chÞu sù qu¶n lý hµnh chÝnh kinh tÕ Nhµ níc cña Tæng côc C«ng nghiÖp Quèc phßng vµ kinh tÕ. Víi nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh, cã t c¸ch ph¸p nh©n ho¹t ®éng theo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, ®îc më tµi kho¶n ng©n hµng vµ cã con dÊu riªng. Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cã thÓ tãm t¾t nh sau: C«ng Ty X©y Dùng 319 - BQP ®· b¾t ®Çu tõ khung cña S ®oµn 319, c¬ së vËt chÊt kü thuËt nghÌo nµn víi lùc lîng 300 c¸n bé c«ng nh©n viªn, víi sù ph¸t triÓn cña m×nh S 319 ®· chuyÓn thµnh C«ng ty x©y dùng 319 Bé Quèc phßng víi 5 ®¬n vÞ trùc thuéc bao gåm 5 c«ng trêng ( mçi c«ng trêng cã 350 400 c«ng nh©n viªn) n»m ë c¸c quËn, huyÖn, tØnh, thµnh phè trong c¶ níc. C«ng ty ®· nhËn thÇu thi c«ng nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp, l¾p ®Æt hÖ thèng cÊp tho¸t níc, giao th«ng, thuû lîi víi quy m« cÊp tØnh vµ Nhµ níc, c¸c bé vµ c¬ quan ngang bé xÐt duyÖt luËn chøng kinh tÕ kü thuËt vµ thÈm kÕ C«ng ty thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o cã l·i ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng nh»m b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®îc giao, ®ång thêi gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng vµ hµi hoµ lîi Ých cña c¸ nh©n ngêi lao ®éng .Thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ, chÕ ®é thñ trëng phßng qu¶n lý, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, trªn c¬ së thùc hiÖn quyÒn lµm chñ, tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ®¬n vÞ kh«ng ngõng n©ng cao 20