Ch¦¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
1.1 - Kh¸i niÖm, ph©n lo¹i chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm trong DNSX
1.1.1 - Chi phÝ SX
1.1.1.1 - Kh¸i niÖm
1.1.1.2 - Ph©n lo¹i
1.1.1.3 - Vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ SX
1.1.2 - Gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.1.2.1 - Kh¸i niÖm
1.1.2.2 - Ph©n lo¹i
1.1.3 - Sù kh¸c nhau gi÷a chi phÝ SX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2 - Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.3 - §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
1.3.1 §èi tîng
1.3.2 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
1.4 §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.4.1 §èi tîng.
1.4.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh.
1.5 Mèi quan hÖ gi÷a ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.6 - Sæ kÕ to¸n
1
ChƯ¬ng 2
T×nh h×nh thùc tÕ h¹ch to¸n kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh
ho¸.
2.1 - §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty thuèc l¸
thanh ho¸.
2.1.1 - §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.1.1.1 - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.1.1.2 - §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.1.1.3 - §Æc ®iÓm bé m¸y tæ chøc qu¶n lý c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.1.1.4 - §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
2.2 - KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty
thuèc l¸ thanh ho¸ .
2.2.1 - Chi phÝ s¶n xuÊt
2.2.1.1 - §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.2.1.2 - §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.2.1.3 - Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.2.2 - Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty thuãcc l¸ thanh ho¸.
2.2.2.1 - KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
2.2.2.2 - KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
2.2.2.3 - KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
2.2.3 - §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.2.4 - C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
2.2.4.1 - C«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.2.4.2 - §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
2.2.4.3 - Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.3 - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty
thuèc l¸ thanh ho¸.
2.3.1 - ¦u ®iÓm.
2.3.2 - Nhîc ®iÓm.
Ch¦¬ng 3
Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh
t¹i c«ng ty thuèc l¸ thanh ho¸.
3.1 -ý kiÕn ®èng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2
lêi nãi ®Çu
Hµng Trung Quèc dÔ dµng x©m chiÕm thÞ trêng viÖt nam lµ do gi¸ b¸n
thÊp, phï hîp víi tói tiÒn cña ngêi d©n tuy chÊt lîng s¶n phÈm cã kÐm h¬n hµng
néi ®Þa. §a ra vÊn ®Ò nµy kh«ng ph¶i lµ muèn c¸c nhµ s¶n xuÊt níc ta còng lµm
ra s¶n phÈm chÊt lîng kÐm ®Ó b¸n v¬Ý gi¸ rÎ mµ chØ ®Ó cho thÊy søc m¹nh ghª
gím cña gi¸ c¶ trong c¹nh tranh . VËy lµm thÕ nµo ®Ó cã ®îc, søc m¹nh nµy
®ang lµ c©u hái cÇn ®îc c¸c nhµ s¶n xuÊt. §øng tríc yªu cÇu cÊp b¸ch ®ã, ®ßi
hái mçi doanh nghiÖp kh«ng chØ nç lùc t¨ng thªm s¶n lîng, n©ng cao chÊt lîng
s¶n phÈm mµ ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý gi¸m ®èc chÆt chÏ c¸c kho¶n chi
phÝ chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh chi phÝ vÒ lao ®éng, vËt t, tiÒn vèn ë tÊt
c¶ c¸c kh©u, c¸c mÆt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµm c¬ së cho viÖc h¹
gi¸ thµnh s¶n phÈm .
§øng tríc yªu cÇu cÊp b¸ch ®ã, ®ßi hái mçi doanh nghiÖp kh«ng chØ nç lùc
t¨ng thªm s¶n lîng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm mµ ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c
qu¶n lý gi¸m ®èc chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh chi
phÝ vÒ lao ®éng , vËt t, tiÒn vèn ë tÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c mÆt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh lµm c¬ së cho viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
3
§øng trªn gãc ®é kÕ to¸n, viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy lµ ph¶i tæ chøc tèt c«ng
t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh vËy c«ng t¸c
kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt gi÷ vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý
doanh nghiÖp. Nã cung cÊp tµi liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, gióp l·nh ®¹o c¸c doanh
nghiÖp ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ trong tõng thêi kú. Tõ ®ã
t¨ng cêng biÖn ph¸p kiÓm tra, gi¸m ®èc nh»m qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ
bá ra trong mét c¸ch kÞp thêi. ChÝnh v× vËy, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm khoa häc, chÝnh x¸c lµ mét yªu cÇu thiÕt thùc ®èi víi
viÖc t¨ng cêng chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ. Tõ nhËn thøc ®ã nªn trong thêi gian thùc
tËp t¹i C«ng Ty Thuèc L¸ Thanh Ho¸ em ®· chän ®Ò tµi “KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng Ty thuèc L¸ Thanh Ho¸ “ víi mong
muèn ®îc tr×nh bµy nh÷ng kiÕn thøc m×nh ®· tiÕp nhËn ®îc tõ nhµ trêng, tõ thùc
tÕ vµ cã mét sè gãp ý nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ®©y.
Néi dung cña bµi viÕt gåm cã ba ch¬ng nh sau:
Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Ch¬ng II : T×nh h×nh thùc tÕ vÒ ho¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng Ty Thuèc L¸ Thanh Ho¸.
Ch¬ng III : Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng Ty Thuèc L¸ Thanh
Ho¸.
4
5
CH¦¥NG I :
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ho¹ch to¸n kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1 Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.1.1 Chi phÝ s¶n xuÊt
1.1.1.1 Kh¸i niÖm:.
Doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp trùc tiÕp s¶n xuÊt ra cña c¶i
vËt chÊt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu x· héi . Ngoµi häat ®éng s¶n xuÊt tiªu thô s¶n phÈm
c¸c doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh thùc hiÖn cung cÊp mét sè
lo¹i lao vô, dÞch vô, ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh ...§Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thêng ph¶i bá ra c¸c kho¶n chi phÝ vÒ
®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng, lao ®éng con ngêi, c¸c chi phÝ dÞch vô mua
ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. C¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp chi ra cã thÓ lµ
trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh .§Ó biÕt ®îc sè chi phÝ mµ
m×nh ®· chi ra trong kú ho¹t ®éng lµ bao nhiªu nh»m tæng hîp tÝnh to¸n c¸c chØ
tiªu kinh tÕ tæng hîp phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý, mäi chi phÝ chi ra cuèi cïng
®Òu ®îc biÓu hiÖn b»ng thíc ®o tiÒn tÖ vµ gäi ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
Nh vËy t¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh lµ toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®· chi ra ®Ó tiÕn
hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh ®îc biÓu
hiÖn b»ng tiÒn.
1.1.1.2 - Ph©n lo¹i:
Chi phÝ SXKD cña doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kinh tÕ, môc
®Ých, c«ng dông kh¸c nhau. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ SXKD.
Ph©n lo¹i chi phÝ SXKD lµ viÖc s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt vµo tõng lo¹i, tõng
nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc trng nhÊt ®Þnh . §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý,
c«ng t¸c kÕ to¸n ®ßi hái ph¶i ph©n läai chi phÝ SXKD theo nh÷ng tiªu thøc thÝch
hîp.
a-Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ.
Theo tiªu thøc nµy, c¨n cø vµo tÝnh chÊt, néi dung kinh tÕ cña c¸c chi phÝ
gièng nhau xÕp vµo mét yÕu tè kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh trong lÜnh
vùc nµo, ë ®©u. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt cña danh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c yÕu
tè sau:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
6
- Chi phÝ tiÒn l¬ng.
- Chi phÝ khÊu hao TSC§.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
b- Ph©n lo¹i chi phÝ SXKD theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ.
Ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ bao
gåm nhiÒu lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau do vËy c¨n cø vµo môc ®Ých c«ng dông
cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng SXKD toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh
trong kú ®îc chia thµnh c¸c kho¶n môc chi phÝ sau :
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
+ Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng.
+Chi phÝ vËt liÖu .
+ Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt .
+ Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
+Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn .
c -Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n phÈm c«ng viÖc, lao
vô s¶n xuÊt trong kú.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ cè ®Þnh .
- Chi phÝ biÕn ®æi.
d -Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
mèi quan hÖ ®èi tîng chÞu chi phÝ .
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ trùc tiÕp.
- Chi phÝ gi¸n tiÕp.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy sÏ x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n
bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n hîp lý.
1.1.1.3 Vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
1.1.2- Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.1.2.1- Kh¸i niÖm
7
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho
mét khèi lîng s¶n phÈm (c«ng viÖc, lao vô ) nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh.
1.1.2.2- Ph©n lo¹i
C¨n cø vµo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh th× gi¸ thµnh ®îc
chia lµm ba lo¹i chñ yÕu sau:
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch : viÖc tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch s¶n
phÈm ®îc tiÕn hµnh tríc khi tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Gi¸
thµnh kÕ ho¹ch ®îc tÝnh trªn c¬ së s¶n lîng s¶n phÈm kÕ ho¹ch vµ chi phÝ s¶n
xuÊt kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ môc ttiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp nh»m
tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng thu nhËp cña doanh
nghiÖp .
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: còng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc
tÝnh tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhng viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc l¹i
dùa trªn c¬ së ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt s¶n xuÊt hiÖn hµnh. Gi¸ thµnh ®Þnh møc
chØ tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc coi lµ thíc ®o chuÈn
x¸c ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i vËt t tiÒn vèn trong doanh nghiÖp, tõ ®ã
®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c«ng t¸c sö dông chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®ang
¸p dông .
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: §îc tÝnh dùa trªn c¬ së sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ
ph¸t sinh ®îc tËp hîp trong kú. Gi¸ thµnh thùc tÕ chØ ®îc tÝnh khi qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm ®· hoµn thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm ph¶n
¸nh tæng hîp kÕt qu¶ phÊn ®Êu trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm, lµ c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qña s¶n xuÊt kinh doanh, cã ¶nh hëng trùc tiÕp
®Õn thu nhËp cña doanh nghiÖp .
1.1.3- Sù kh¸c nhau gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2- Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh
s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.3 -§èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
1.3.1-§èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i víi ®èi tîng
kinh tÕ, c«ng dông kh¸c nhau, ph¸t sinh ë nh÷ng ®Þa ®iÓm kh¸c nhau. Môc ®Ých
cña viÖc bá chi phÝ lµ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm, lao vô. Nh÷ng s¶n phÈm lao vô cña
doanh nghiÖp ®îc s¶n xuÊt, chÕ t¹o t¹i c¸c ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt kh¸c
nhau theo qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Do ®ã c¸c chi phÝ ph¸t
sinh cÇn ®îc tËp hîp theo c¸c yÕu tè, kho¶n môc chi phÝ, theo ph¹m vi, giíi h¹n
nhÊt ®Þnh ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm. Nh vËy, x¸c ®Þnh ®èi tîng
8
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt thùc chÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi, giíi h¹n mµ chi phÝ
s¶n xuÊt cÇn ®îc tËp hîp .
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp s¶n
xuÊt cÇn ®îc dùa trªn c¬ së nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n sau:
- §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp .
- Qui tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt .
- §Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ .
- Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Dùa vµo nh÷ng c¨n cø trªn, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cô thÓ lµ:
- Tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt hoÆc toµn doanh nghiÖp .
- Tõng giai ®o¹n, bíc c«ng nghÖ hoÆc toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ .
- Tõng s¶n phÈm .
- Tõng nhãm s¶n phÈm .
- Tõng bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm.
1.3.2-Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
-Trong c¸c doanh nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª
khai thêng xuyªn.
a/ Chøng tõ sö dông .
§Ó thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ph¶i c¨n cø trªn chøng tõ
gèc.Tuú theo kho¶n môc chi phÝ ®îc tËp hîp mµ cã c¸c chøng tõ gèc lµm c¨n cø
ghi sæ kh¸c nhau.
§èi víi nguyªn vËt liÖu : chøng tõ lµ c¸c phiÕu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu,
hîp ®ång mua nguyªn vËt liÖu,......
§èi víi chi phÝ tiÒn l¬ng: chøng tõ lµ c¸c b¶ng thanh to¸n l¬ng...
§èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: chøng tõ lµ c¸c phiÕu xuÊt kho nguyªn vËt
liÖu ,ho¸ ®¬n mua hµng , b¶ng thanh to¸n l¬ng....
b/ Tµi kho¶n sö dông .
_Tµi kho¶n 621 “chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp
hîp toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
ph¸t sinh trong kú, cuèi kú kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕt cÊu:
9
+Bªn nî : Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n
phÈm vµ thùc hiÖn c«ng viÖc dÞch vô, lao vô trong kú.
+Bªn cã :-KÕt chuyÓn, ph©n bæ vµo tµi kho¶n 154 “chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
dë dang”.
-Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
-TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi.
Tµi kho¶n 621 cuèi kú kh«ng cã sè d. Tµi kho¶n 621 cã thÓ më chi tiÕt cho
tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho tõng
®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
_Tµi kho¶n 622”Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp
vµ kÕt chuyÓn sè chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp vµo tµi
kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh (bao gåm tiÒn l¬ng, tiÒn thëng,
c¸c kho¶n phô cÊp vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng nh BHXH, BHYT, KPC§).
KÕt cÊu:
+ Bªn nî :Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong kú.
+Bªn cã: KÕt chuyÓn, ph©n bæ vµo tµi kho¶n 154.
Tµi kho¶n 622 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ còng cã thÓ ®îc më chi tiÕt theo
tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
- Tµi kho¶n 627”chi phÝ s¶n xuÊt chung “.Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp toµn
bé c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm
trong c¸c ph©n xëng, bé phËn, tæ ®éi s¶n xuÊt .
KÕt cÊu:
Bªn nî :TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú.
Bªn cã : - KÕt chuyÓn, ph©n bæ vµo tµi kho¶n 154.
- Sè ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung .
Tµi kho¶n 627 cuèi kú còng kh«ng cã sè d vµ còng ®îc më sæ chi tiÕt theo tõng
®èi tîng, tõng lo¹i ho¹t ®éng, tõng ph©n xëng, tõng bé phËn....
TK 627 ®îc më thµnh 6 tµi kho¶n cÊp hai ®Ó theo dâi, ph¶n ¸nh riªng tõng
néi dung chi phÝ .
TK6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng.
TK 6272:Chi phÝ vËt liÖu .
TK 6273:Chi phÝ c«ng cô, dông cô .
TK 6274: Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh .
TK6277:Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
10
TK6278: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
- Tµi kho¶n 154 “chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang “. Tµi kho¶n nµy ®îc sö
dông ®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt trong kú liªn quan ®Õn s¶n xuÊt chÕ t¹o
s¶n phÈm, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra TK154 cßn ph¶n
¸nh c¶ chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô, thuª ngoµi gia
c«ng chÕ biÕn. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú th× TK154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë
dang ®Çu kú vµ cuèi kú.
KÕt cÊu :
+Bªn nî : -KÕt chuyÓn chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
(doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
-KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp,
chi phÝ s¶n xuÊt chung.
+ Bªn cã: -C¸c kho¶n gi¶m gi¸ thµnh .
-Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c¸c s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh trong
kú.
-KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú (doanh nghiÖp ¸p
dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.)
+D nî: Chi phÝ cña s¶n phÈm, lao vô cßn dë dang cuèi kú.
Tµi kho¶n 154 ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt (theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh : nhãm, tõng lo¹i s¶n phÈm, theo tõng nghµnh, tõng
c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.....)
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c liªn quan nh 155”thµnh
phÈm”, TK632 “gi¸ vèn hµng b¸n”.
c/Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ trùc tiÕp.
- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm: chi phÝ vÒ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu
chÝnh, vËt liÖu phô, c«ng cô dông cô, ...dïng trùc tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt chÕ t¹o
s¶n phÈm.Trêng hîp doanh ngiÖp mua b¸n thµnh phÈm ®Ó l¾p r¸p, gia c«ng thªm
th× b¸n thµnh phÈm mua ngoµi còng ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®îc c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho ®Ó tÝnh
ra gi¸ thùc tÕ vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt dïng vµ c¨n cø vµo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ
®Ó h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo c¸c ®èi tîng.
11
ViÖc tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo ®èi tîng cã thÓ tiÕn hµnh theo
hai ph¬ng ph¸p: ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n trùc tiÕp vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n gi¸n
tiÕp.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n trùc tiÕp ®îc ¸p dông cho c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu
chØ liªn quan ®Õn mét ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt(tõng bé phËn,
tõng ph©n xëng, tõng s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm ).
Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp: ¸p dông trong trêng hîp chi phÝ nguyªn vËt
liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau . §Ó ph©n bæ chi phÝ cho
c¸c ®èi tîng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh, lùa chän tiªu thøc ph©n bæ hîp lý. Tiªu thøc ph©n
bæ hîp lý lµ tiªu thøc ph¶i ®¶m b¶o ®îc mèi quan hÖ tû lÖ thuËn gi÷a tæng sè chi
phÝ cÇn ph©n bæ víi tiªu thøc ph©n bæ cña c¸c ®èi tîng.
C«ng thøc tÝnh:
Ci = .Ti
C
n
Trong ®ã : Ci lµ chi phÝ nguyªn vËt Ti liÖu ph©n bæ cho n ®èi tîng i.
i 1
C: Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ.
Ti: Lµ tæng ®¹i lîng cña tiªu chuÈn dïng ®Ó ph©n bæ.
Ti : lµ ®¹i lîng cña tiªu chuÈn ph©n bæ cho ®èi tîng i.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh phÈm mua ngoµi cã thÓ chän tiªu
chuÈn ph©n bæ nh : chi phÝ kÕ ho¹ch, chi phÝ ®Þnh møc, khèi lîng s¶n phÈm s¶n
xuÊt ....
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu cã thÓ chän tiªu thøc ph©n bæ lµ: chi phÝ
kÕ ho¹ch hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh......
§Ó tÝnh to¸n tËp hîp chÝnh x¸c chi phÝ nguyªn vËt trùc tiÕp, kÕ to¸n cÇn chó ý
kiÓm tra sè nguyªn liÖu, vËt liÖu ®· lÜnh nhng cuèi kú cha sö dông hÕt vµ gi¸ trÞ
phÕ liÖu thu håi nÕu cã, ®Ó lo¹i ra khái chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trong
kú.
Chi phÝ thùc
tÕ NVLtrùc
TrÞ gi¸ NVL
TrÞ gi¸ NVL cßn
= xuÊt ®a vµo - l¹i cuèi kú cha
tiÕp trong kú..
sö dông
sö dông
Gi¸ trÞ
-
phÕ liÖu
thu håi
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¸t sinh trong kú cho tõng ®èi tîng ghi :
Nî TK621(chi tiÕt liªn quan )
Cã TK152,153(chi tiÕt liªn quan )
Cuèi kú tiÕn hµnh kÕt chuyÓn, ph©n bæ vµo c¸c ®èi tîng liªn quan ghi :
Nî TK154 (chi tiÕt liªn quan )
12
Cã TK 621(chi tiÕt liªn quan )
- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
VÒ nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng ®îc tËp hîp gièng
nh ®èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Trêng hîp cÇn ph©n bæ gi¸n tiÕp th× tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ tiÒn c«ng hay
giê c«ng ®Þnh møc, còng cã thÓ lµ giê c«ng thùc tÕ (chñ yÕu ®èi víi tiÒn l¬ng phô
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt).
Toµn bé sè tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n
xuÊt ®îc tËp hîp trùc tiÕp vµo bªn nî TK 622, kÕ to¸n ghi :
Nî TK 622 (chi tiÕt liªn quan)
Cã TK liªn quan :TK 334,335 ,338.
Cuèi kú tiÕn hµnh kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo c¸c ®èi tîng liªn
quan:
Nî TK154 (chi tiÕt liªn quan)
Cã TK622 (chi tiÕt liªn quan )
- KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung .
Chi phÝ s¶n xuÊt chung : lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô qu¶n lý s¶n xuÊt
trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, bé phËn, tæ ®éi s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn
c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho nh©n viªn phôc vô , qu¶n lý PX, tæ ®éi s¶n
xuÊt, chi phÝ vÒ c¸c lo¹i vËt liÖu, c«ng cô , dông cô dïng trong c¸c PX, chi phÝ vÒ
khÊu hao TSC§...
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông TK 627” chi phÝ s¶n xuÊt
chung”. Chi phÝ s¶n xuÊt chung thuéc ph¹m vi PX nµo ph¶i ®îc tËp hîp vµo PX,
bé phËn ®ã. Do vËy, TK 627 ph¶i ®îc më chi tiÕt cho tõng PX, bé phËn. Trong trêng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cña tõng PX, bé phËn cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi
tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, cÇn ph¶i lùa chän tiªu thøc thÝch hîp ®Ó ph©n bæ .
C¸c nghiÖp vô kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung:
+ TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh:
Nî TK 627 ( chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ)
Cã TK 152
- chi phÝ vËt liÖu
Cã TK 153 (142 ) - chi phÝ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt.
Cã TK 334, 338
- chi phÝ nh©n viªn
Cã TK 214
- chi phÝ khÊu hao TSC§
Cã TK 331, 335, 111, 112 - chi phÝ dÞch vô vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
13
+ Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Nî TK 111, 112 , 138
Cã TK 627
+ Cuèi kú kÕt chuyÓn, ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK 154:
Nî TK 154 ( chi tiÕt cho tõng ®èi tîng liªn quan )
Cã TK 627 (chi tiÕt liªn quan)
- KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tríc.
Chi phÝ tr¶ tríc lµ chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh nhng cha tÝnh hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cßn ph¸t huy
t¸c dông ë nhiÒu kú h¹ch to¸n sau nªn ph¶i ph©n bæ ë c¸c kú sau. Chi phÝ nµy
ph¸t sinh kh«ng thêng xuyªn, ph¸t sinh mét lÇn nhng cã gi¸ trÞ lín, ph¸t huy hiÖu
qu¶ trong nhiÒu kú. Do ®ã kÕ to¸n cÇn ph¶i ph©n bæ chi phÝ nµy ®Ó ®¶m b¶o gi¸
thµnh æn ®Þnh, hîp lý gi÷a c¸c kú .
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt chi phÝ tr¶ tríc bao gåm :
+ C«ng cô dông cô s¶n xuÊt dïng mét lÇn víi gi¸ trÞ lín thuéc lo¹i ph©n bæ
dÇn.
+ Gi¸ trÞ bao b× lu©n chuyÓn, ®å dïng cho thuª.
+ Chi phÝ nhµ xëng, nhµ kho, v¨n phßng ...phôc vô nhiÒu kú kinh doanh .
+ Chi phÝ ph¶i tr¶ vÒ thuª dÞch vô .
+ Chi phÝ mua c¸c lo¹i b¶o hiÓm .
+ Chi phÝ trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹ch .
+ Chi phÝ nghiªn cøu, thÝ nghiÖm kh«ng thÓ tÝnh hÕt vµo chi phÝ cña mét kú.
+ Chi phÝ x©y dùng l¾p ®Æt c«ng tr×nh t¹m thêi, giµn gi¸o dïng trong x©y dùng
c¬ b¶n.
+ Chi phÝ s÷a ch÷a lín TSC§ ph¸t sinh mét lÇn qu¸ lín .
Toµn bé chi phÝ thuéc chi phÝ tr¶ tríc khi ph¸t sinh ®îc tËp hîp vµo TK142
“chi phÝ tr¶ tríc “.TK142 cã hai tµi kho¶n cÊp hai:
-TK1421: chi phÝ tr¶ tríc .
-TK 1422: chi phÝ chê kÕt chuyÓn .
C¨n cø vµo thêi h¹n cÇn ph©n bæ cho tõng kú kinh doanh lËp kÕ ho¹ch trÝch tr íc theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 241, TK 627, TK 641 ,TK 642.
Cã TK 142.
14
§èi víi doanh nghiÖp cã chu kú s¶n xuÊt kÐo dµi nÕu ®îc phÐp kÕt chuyÓn mét
phÇn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp sang kú sau khi cã doanh
thu tiªu thô ®îc tËp hîp vµo TK142 vµ khi cã doanh thu t¬ng øng sÏ kÕt chuyÓn
th¼ng sè chi phÝ cÇn kÕt chuyÕn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh theo
®Þnh kho¶n:
Nî TK911
Cã TK142
- KÕ to¸n chi phÝ ph¶i tr¶ .
Chi phÝ ph¶i tr¶ lµ nh÷ng chi phÝ ®· ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh nhng thùc tÕ chóng cha ph¸t sinh .Chóng ®îc tÝnh tríc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh trong kú theo kÕ ho¹ch nh»m lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm Ýt biÕn ®éng gi÷a c¸c kú .
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chi phÝ ph¶i tr¶ bao gåm:
+TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong thêi gian nghØ phÐp .
+Chi phÝ söa ch÷a TSC§ theo kÕ ho¹ch .
+Chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, hµng ho¸ dù tÝnh tríc theo kÕ ho¹ch .
+Chi phÝ vÒ lao vô, dÞch vô thuª ngoµi sÏ ph¸t sinh .
+L·i tiÒn vay cha ®Õn h¹n tr¶ .
- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp .
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm
cuèi kú ®îc tËp hîp theo ba kho¶n môc: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung, ®Ó kÕt chuyÓn sang TK tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo chi phÝ s¶n
xuÊt ®· tËp hîp ®îc vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú, cuèi kú.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp , kÕ to¸n tuú thuéc vµo viÖc ¸p
dông hµng tån kho lµ kª khai thêng xuyªn hay kiÓm kª ®Þnh kú mµ sö dông tµi
kho¶n kh¸c nhau .§èi víi kÕ to¸n ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo
kª khai thêng xuyªn ph¶i sö dông TK 154”chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
“®Ó tËp hîp chi phÝ toµn doanh nghiÖp .
TK154 “chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang “®îc ¸p dông ®Ó tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ cung cÊp sè liÖu ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, gia c«ng chÕ
biÕn vËt liÖu ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuéc c¸c ngµnh kinh tÕ (c«ng nghiÖp,
n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, XDCB, GTVT...) vµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch
vô (vËn t¶i, du lÞch, kh¸ch s¹n, bu ®iÖn ....)
Néi dung TK 154 “chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”
15
+Bªn nî :-KÕt chuyÓn c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung .
-KÕt chuyÓn chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú (®èi víi doanh
nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
+Bªn cã:-C¸c kho¶n gi¶m gÝa thµnh .
-Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm lao vô ®· hoµn thµnh trong kú.
-KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú (®èi víi doanh nghiÖp kÕ
to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú )
Sè d bªn nî :ph¶n ¸nh chi phÝ cña s¶n phÈm lao vô cßn dë dang ë cuèi kú.
TK154 ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ
C¸c nghiÖp vô kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn doanh nghiÖp
gåm :
* Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tËp hîp bªn nî TK621
trõ ®i sè trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu cßn l¹i cha sö dông hÕt nép tr¶ l¹i kho vµ trÞ gi¸
thu håi cña phÕ liÖu nÕu cã. Sè cßn l¹i lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ trong
kú ph¶i kÕt chuyÓn ®i ®Ó tÝnh cho ®èi tîng chÞu chi phÝ. KÕ to¸n ghi :
Nî TK154( chi tiÕt cho tõng ®èi tîng )
Cã TK621
* Cuèi th¸ng vµo sè chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®· tËp hîp bªn nî TK622,kÕt
chuyÓn vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ, kÕ to¸n ghi :
Nî TK154
Cã TK622
* Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· tËp hîp ®îc vµo bªn nî
TK627,thùc hiÖn kÕt chuyÓn vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ .KÕ to¸n
ghi:
Nî TK 154
Cã TK 627
* C¨n cø vµo gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh trong kú
nhËp kho, ho¹ch göi b¸n ,b¸n trùc tiÕp kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh
kho¶n:
Nî TK155,TK157,TK632
Cã TK154
* Trêng hîp ph¸t sinh nh÷ng kho¶n båi thêng, thu håi phÕ liÖu do s¶n phÈm
háng kh«ng söa ch÷a ®îc, c¨n cø chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ghi :
Nî TK152 ,TK138
16
Cã TK 154
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm theo
ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
17
TK 152, 153
TK 621
TK154
CP NVL Trùc
xxx
K/C PB CP NVL
TK152
NhËp kho VL tù chÕ
gia
TiÕp
TK 334,338
trùc tiÕp
c«ng , phÕ liÖu thu håi
TK 622
CP NC
Trùc tiÕp
K/C PBCP NC
Trùc tiÕp
TK 155
TK632
Gi¸ thµnh SPTT
XuÊt
kho
SPHT nhËpkho
tiªu
thô
TK 627
CP nh©n viªn K/C PBCPSXC
Chi phÝ VL dông cô
TK214
CP KH
Gi¸ thµnh thùc tÕ SPHT
B¸n ngay
TK 111,112...
CP dÞch vô mua
ngoµi chi kh¸c
xxx
- Trong doanh nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú.
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®îc ¸p
dông trong c¸c doanh nghiÖp cã qui m« võa vµ nhá, chØ tiÕn hµnh mét lo¹i ho¹t
®éng.
18
Sù kh¸c biÖt gi÷a kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai
thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau:
- TK631 “gi¸ thµnh s¶n xuÊt ” ®îc dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, cßn
TK154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú vµ cuèi kú.
- ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trªn kÕ to¸n tæng hîp theo
ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú kh«ng ph¶i c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho mµ l¹i
c¨n cø vµo trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu tån kho ®Çu kú, trÞ gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu
nhËp kho trong kú vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú ®Ó tÝnh to¸n nh sau :
Gi¸ thùc tÕ
NVL xuÊt dïng =
trong kú
gi¸ thùc tÕ
gi¸ thùc tÕ
gi¸ thùc tÕ
NVL tån
+ NVL nhËp -
NVL tån
®Çu kú
trong kú
cuèi kú
- Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, ®Ó x¸c ®Þnh ®îc gi¸ thùc tÕ cña c¸c
nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c nhu cÇu: s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm, phôc vô
qu¶n lý s¶n xuÊt, phôc vô b¸n hµng hay dïng cho qu¶n lý doanh nghiÖp...l¹i
c¨n cø vµo sè liÖu h¹ch to¸n chi tiÕt kh«ng thÓ t¸ch rêi cho tõng ®èi tîng ®îc.
§©y lµ nhîc ®iÓm lín nhÊt cña ph¬ng ph¸p nµy trong trong c«ng t¸c qu¶n lý v×
nh×n vµo c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ta kh«ng thÓ biÕt cô thÓ vÒ t×nh h×nh xuÊt dïng,
sö dông vËt liÖu nh thÕ nµo.
§Ó tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, kÕ
to¸n sö dông TK 631”gi¸ thµnh s¶n xuÊt “.
KÕt cÊu tµi kho¶n nh sau:
Bªn nî : - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ lµm dë ®Çu kú.
- Chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
Bªn cã : - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú
- Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh
TK 631 kh«ng cã sè d, v× gi¸ trÞ SP lµm dë cuèi kú ®îc kÕt chuyÓn sang TK
154 .
C¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n
xuÊt chung còng ®îc tËp hîp vµo bªn nî c¸c TK 621, TK 622, TK 627 vµ c¸c
tµi kho¶n liªn quan theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.Sau ®ã kÕt chuyÓn toµn
bé chi phÝ vµo tµi kho¶n 631 theo c¸c kho¶n môc chi phÝ qui ®Þnh .
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ SX vµ tÝnh gi¸ thµnh SP thep ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú ®îc thÓ hiªn nh sau:
TK 611
TK 621
TK 631
19
TK632
(1)
( 4a )
TK 334,338
( 7)
TK 622
(2)
TK 214,111...
( 4b )
TK 627
( 4c )
(3)
TK 154
xxx
(5)
xxx
(6)
1. XuÊt kho NVL dïng cho SX , qu¶n lý
2. TÝnh tiÒn l¬ng ,tÝnh BHXH cña CNTT SX, nh©n viªn PX
3. KÕt chuyÓn ph¸t sinh ( trÝch KHTSC§, chi b»ng tiÒn kh¸c...)
4. KÕt chuyÓn chi phÝ SX trùc tiÕp, chi phÝ SX chung
5. KÕt chuyÓn chi phÝ SXKD dë dang ®Çu kú
6. KiÓm kª ®¸nh gi¸ SP dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh SP,lao vô dÞch vô hoµn thµnh trong kú.
7. Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dÞch vô hoµn thµnh nhËp kho
1.4. . §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1.4.1- §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®îc nh s¶n phÈm, c«ng vÞªc, lao vô hoµn thµnh.
§Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn c¨n cø
vµo ®Æc ®iÓm vµ c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ ,tr×nh ®é
h¹ch to¸n kinh tÕ vµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh
cho hîp lý.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë tõng doanh nghiÖp cô thÓ còng ph¶i
dùa vµo rÊt nhiÒu nh©n tè cô thÓ nh:
+ §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt .
+ Qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm.
+ §Æc ®iÓm sö dông s¶n phÈm, nöa thµnh phÈm .
20
- Xem thêm -