LỜI MỞ ĐẦU
Trong hÖ thèng chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÝ phÝ
s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai chØ tiªu quan träng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt
víi nhau.
TiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi viÖc
ph¸t triÓn vµ tÝch luü cña mét doanh nghiÖp.NhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn
nay, doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc th× ®ßi hái s¶n phÈm ph¶i cã chÊt
lîng cao ®ång thêi gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i hîp lý.V× vËy, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt ®óng ®ñ, chÝnh x¸c sÏ gióp Ých cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm, kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ cña chi phÝ ph¸t sinh trong s¶n
xuÊt, cung cÊp th«ng tin cho ngêi qu¶n lý; tõ ®ã h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ n©ng
cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ viÖc h¹ch
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp.Trong thêi gian thùc tËp ë c«ng ty Cæ phÇn giÇy Hµ Néi,
®îc sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty vµ ® îc sù híng
dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o-TS Ph¹m Thanh B×nh, em ®· quyÕt ®Þnh ®i s©u vµ
nghiªn cøu ®Ò tµi: ”KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn GiÇy Hµ Néi”
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ngI: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Ch¬ng II:Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty Cæ phÇn GiÇy Hµ Néi.
Ch¬ng III: §¸nh gi¸ chung vµ 1 sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c
kÕ to¸n tËp hîp chi phi s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty Cæ
phÇn GiÇy Hµ Néi.
1
Ch¬ng I:
lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Trong c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
I. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1. Chi phÝ s¶n xuÊt
1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng
vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n
xuÊt trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Chi phÝ vÒ lao ®éng sèng bao gåm tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n
viªn vµ c¸c kho¶n trÝch theo tû lÖ % nhÊt ®Þnh so víi tæng quü l¬ng cÊp bËc ph¶i
tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña toµn doanh nghiÖp.
Chi phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸ gåm: gi¸ trÞ c¸c lo¹i NVL, gi¸ trÞ c«ng cô dông
cô xuÊt dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ vÒ n¨ng lîng, chi phÝ khÊu hao
TSC§…
1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung, tÝnh chÊt
kinh tÕ còng nh môc ®Ých c«ng dông ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng kh¸c nhau.
§Ó qu¶n lý vµ kiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc chi phÝ, tÝnh to¸n hiÖu
qu¶, tiÕt kiÖm … kÕ to¸n cÇn tiÕn hµnh ph©n lo¹i CPSX. Tuú theo môc ®Ých qu¶n lý
vµ xem xÐt chi phÝ díi møc ®é kh¸c nhau mµ cã c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ cho phï
hîp.Thùc tÕ cho thÊy mét sè tiªu thøc ph©n lo¹i chÝnh sau:
1.2.1 Ph©n lo¹i CPSX theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ:
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, c¨n cø vµo néi dông tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ
kh«ng ph©n biÖt vµo chóng ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo môc ®Ých g× ®Ó chia thµnh
c¸c yÕu tè chi phÝ nh sau:
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm c¸c chi phÝ vÒ ®èi tîng lao ®éng lµ NVL
chÝnh, NVL phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n...
* Chi phÝ nh©n c«ng: Lµ toµn bé sè tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c(BHXH,
BHYT, KPC§) ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp.
* Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ sè tiÒn tr¶ cho c¸c dÞch vô mua ngoµi phôc
vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
* Chi phÝ khÊu hao TSC§: Lµ toµn bé sè tiÒn ph¶i trÝch khÊu hao trong kú ®èi
víi tÊt c¶ c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp.
* Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh ngoµi bèn yÕu tè chi phÝ trªn.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông quan träng trong viÖc qu¶n lý chi phÝ cña lÜnh
vùc s¶n xuÊt: Cho phÐp hiÓu râ kÕt cÊu, tû träng tõng yÕu tè chi phÝ, lµ c¬ së ph©n
tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lµ c¬ së cho viÖc dù trï
hay x©y dùng kÕ ho¹ch cung øng vËt t, tiÒn vèn, huy ®éng sö dông lao ®éng…..
1.2.2. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých c«ng dông cña CPSX:
2
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh, vËt
liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm.
* Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn c«ng, tiÒn trÝch BHXH,
BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
* Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung ë
c¸c ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt. Ngoµi hai kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp nªu trªn
gåm c¸c kho¶n: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ dông cô s¶n
xuÊt. Chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô cho qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, lµ
c¬ së ®Ó tÝnh to¸n tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc, lµ c¬ së ®Ó
ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô vµ ®Þnh møc
CPSX cho kú sau.
1.2.3. Ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n phÈm c«ng viÖc lao vô s¶n
xuÊt trong kú, bao gåm:
*Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi cïng víi khèi lîng ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt, kinh doanh nh chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp, tiÒn c«ng ph¶i
tr¶ theo s¶n phÈm…
- BiÕn phÝ cã 2 ®Æc ®iÓm: Tæng biÕn phÝ thay ®æi khi s¶n lîng thay ®æi nhng
biÕn phÝ ®¬n vÞ kh«ng thay ®æi khi s¶n lîng thay ®æi.
*Chi phÝ cè ®Þnh (®Þnh phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c¬ b¶n kh«ng cã ”sù thay
®æi” khi khèi lîng ho¹t ®éng thay ®æi. TÝnh cè ®Þnh cña c¸c chi phÝ cÇn ®îc hiÓu lµ
“t¬ng ®èi” v× khi khèi lîng s¶n xuÊt, kinh doanh cã sù thay ®æi lín ®Õn mét møc
®é nhÊt ®Þnh sÏ kÐo theo sù thay ®æi vÒ chi phÝ cè ®Þnh.
- §Æc ®iÓm cña ®Þnh phÝ: Tæng ®Þnh phÝ gi÷ nguyªn khi s¶n lîng thay ®æi
trong ph¹m vi phï hîp vµ ®Þnh phÝ trong mét s¶n phÈm thay ®æi khi s¶n lîng thay
®æi.
* Chi phÝ hçn hîp: Lµ c¸c chi phÝ mang tÝnh chÊt hçn hîp võa lµ biÕn phÝ võa
lµ ®Þnh phÝ.
Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi lîng ho¹t ®éng cã t¸c dông ®Æc
biÖt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp, ®Ó ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn
vµ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh ng¾n h¹n, dµi h¹n trong sù ph¸t triÓn kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.1.Kh¸i niÖm vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ
lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn quan ®Õn khèi l îng s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt: MÆt hao phÝ
s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ (ph¸t sinh trong kú,
kú tríc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn khèi s¶n phÈm, lao
vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm.Nh vËy b¶n
chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ sù dÞch chuyÓn gi¸ trÞ c¸c yÕu tè chi phÝ vµo nh÷ng
s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh.
3
2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm:
2.2.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh
gi¸ thµnh:
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh tríc khi bíc vµo kinh
doanh trªn c¬ së gi¸ thµnh thùc tÕ kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ cña
kú kÕ ho¹ch.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc x¸c ®Þnh tríc khi tiÕn
hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi
®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch (thêng lµ ngµy ®Çu th¸ng).Gi¸ thµnh ®Þnh møc
lu«n thay ®æi ®Ó phï hîp víi sù thay ®æi cña c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®îc trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ®Ó x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trªn c¬ së c¸c chi phÝ ®· ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm.
2.2.2. Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (gi¸ thµnh c«ng xëng): Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng
chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n
xëng s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n ë c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
- Gi¸ thµnh s¶n phÈm tiªu thô (gi¸ thµnh toµn bé): Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn
bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh toµn
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt
=
bé cña s¶n phÈm
cña s¶n phÈm
+
Chi phÝ qu¶n lý
+
doanh nghiÖp
Chi phÝ
b¸n hµng
Gi¸ thµnh toµn bé lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh l·i tríc thuÕ thu nhËp cña
doanh nghiÖp.
3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm:
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt, chóng cã mèi quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. VÒ néi dung chóng
gièng nhau, ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh kh«ng ph¶i lµ mét, chóng cã sù
kh¸c nhau vÒ mÆt lîng vµ thêi gian thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm sau:
- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi tõng thêi kú nhÊt ®Þnh cßn gi¸ thµnh s¶n
phÈm l¹i g¾n liÒn víi mét khèi lîng c«ng viÖc, lao vô s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh.
- Chi phÝ s¶n xuÊt g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n
liÒn víi c¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chØ tÝnh trong mét thêi kú cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm liªn quan
®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña kú tríc chuyÓn sang.
- Mèi quan hÖ cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc thÓ hiÖn nh sau:
Tæng gi¸ thµnh
Chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ sx dë
phÝ sx dë
s¶n phÈm hoµn =
+ ph¸t sinh trong
- Chi
dang cuèi kú
dang
thµnh ®Çu kú
kú
4
Nh vËy chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt còng gióp cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tõng giai ®o¹n ®Ó
xem xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ s¶n xuÊt chi cã hîp lý hay
kh«ng.
II. Néi dung kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®¸nh gi¸
s¶n phÈm lµm dë cuèi kú.
1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1 Kh¸i niÖm ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xu©t
§èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®îc
tËp hîp nh»m ®¸p øng yªu cÇu kiÓm tra, gi¸m s¸t, tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.2 C¬ së ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Viªc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i dùa vµo c¸c c¨n cø c¬ b¶n sau:
- §Æc ®iÓm ph¸t sinh vµ c«ng dông cña chi phÝ s¶n xuÊt
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®Ó xem ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ toµn bé qu¸ tr×nh c«ng nghÖ s¶n
xuÊt hay tõng giai ®o¹n, tõng ph©n xëng, tæ ®éi s¶n xuÊt
- C¨n cø vµo quy tr×nh c«ng nghÖ, chÕ t¹o s¶n phÈm cô thÓ nÕu doanh nghiÖp cã
quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt kiÓu ®¬n gi¶n th× ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt cña lµ toµn bé qu¸ tr×nh c«ng nghÖ. NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p
th× ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng lo¹i s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n
phÈm c«ng ®o¹n hay ph©n xëng.
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt cã thÓ lµ tõng nhãm s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng côm chi tiÕt
hoÆc chi tiÕt s¶n phÈm.
- C¨n cø vµo yªu cÇu kiÓm tra, kiÓm so¸t chi phÝ vµ yªu cÇu h¹ch to¸n kÕ to¸n
néi bé cña doanh nghiÖp.
- C¨n cø vµo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh theo ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh
- Kh¶ n¨ng tr×nh ®é qu¶n lý nãi chung vµ h¹ch to¸n nãi riªng.
1.3.Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn
kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
Theo ph¬ng ph¸p nµy tµi kho¶n sö dông lµ:
- TK 621: TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
- TK 622: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
- TK 627: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Cuèi kú, kÕ to¸n sö dông TK 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ” ®Ó tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh vµ cung cÊp sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.3.1 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NVL trùc tiÕp:
Chi phÝ NVL trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ vÒ NL chÝnh, vËt liÖu phô, nöa thµnh phÈm
mua ngoµi, nhiªn liÖu sö dông trùc tiÕp trong viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn
cung cÊp lao ®éng dÞch vô.
5
C¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho NVL ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ NVL xuÊt
dïng, ®ång thêi c¨n cø vµo c¸c ®èi tîng tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh ®Ó lùa chän
ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ phï hîp.
- Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chØ liªn quan
®Õn mét ®èi tîng chÞu chi phÝ, theo ph¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ngay tõ kh©u h¹ch
to¸n ban ®Çu c¸c chøng tõ kÕ to¸n ®· ph¶i ghi chÐp riªng rÏ chi phÝ s¶n xuÊt
cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
- Ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp: §èi víi trêng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp nhng
liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho
tõng ®èi tîng v× vËy ph¶i ®îc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi tîng. Trong trêng
hîp nµy, viÖc tËp hîp vµ ph©n bæ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®îc tiÕn hµnh nh
sau:
Tríc hÕt tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, lùa chän tiªu thøc ph©n bæ
cho tõng ®èi tîng, theo c«ng thøc:
Tæng chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NVLTT ph©n
Tiªu chuÈn ph©n bæ cña
= Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ x
bæ cho ®èi tîng i
®èi tîng i
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi
kho¶n 621 “ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ” – (s¬ ®å 1-phô lôc)
1.3.2 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp:
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ toµn bé sè chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n
kh¸c ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm bao gåm l¬ng
chÝnh, l¬ng phô,tiÒn trÝch BHYT, BHXH, KPC§.
§èi víi kho¶n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp viÖc tËp hîp vµ ph©n bæ vµo c¸c ®èi
tîng chÞu chi phÝ còng ®îc tiÕn hµnh t¬ng tù ®èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp.
§Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp,kª to¸n sö dông TK 622 “ chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp ”- (s¬ ®å 2 – phô lôc)
1.3.3 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm nhiÒu néi dung chi phÝ kh¸c nhau nh chi phÝ
vÒ tiÒn c«ng, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§…Chi phÝ s¶n
xuÊt cÇn ®îc ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan theo c¸c tiªu thøc sau:chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt
chung, sè giê m¸y ch¹y ….
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627 “Chi phÝ
s¶n xuÊt chung ”. (s¬ ®å 3– phô lôc)
1.3.4 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cña c¸c bé phËn s¶n xuÊt phô trî:
S¶n xuÊt phô trî lµ ngµnh ®îc tæ chøc ra ®Ó phôc vô cho s¶n xu©t kinh doanh.
S¶n phÈm, lao vô cña s¶n xuÊt kinh doanh ®îc sö dông ®Ó phôc vô cho c¸c nhu cÇu
cña s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh, phÇn cßn l¹i cã thÓ cung cÊp cho bªn ngoµi.
Mäi chi phÝ cña bé phËn s¶n xuÊt phô trî khi ph¸t sinh tËp hîp vµo c¸c TK
621, 622, 627 råi cuèi kú kÕt chuyÓn sang TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao
vô s¶n xuÊt phô trî.
1.3.5 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp:
TK sö dông: TK 154 “ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ”
6
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
TK621
Chi phÝ NVLTT
TK154
TK152,111…
C¸c kho¶n ghi gi¶m chi
phÝ s¶n xuÊt
TK 622
TK152, 155
NhËp kho
Chi phÝ NCTT
TK 157
TK 627
Chi phÝ s¶n xuÊt chung
Tæng gi¸
thµnh thùc tÕ
Göi b¸n
TK 632
Tiªu thô th¼ng
1.4. Kª to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn kÕ
to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho mµ kÕ to¸n
chØ theo dâi hµng nhËp mµ kh«ng theo dâi hµng xuÊt.§Õn cuèi kú kÕ to¸n tiÕn
hµnh kiÓm kª gi¸ trÞ cña hµng tån kho vµ tÝnh ra trÞ gi¸ hµng xuÊt trong kú theo ph¬ng ph¸p sau:
Gi¸ thùc tÕ hµng = Gi¸ thùc tÕ + Gi¸ thùc tÕ hµng - gi¸ thùc tÕ hµng
xuÊt trong kú hµng tån ®Çu kú nhËp trong kú tån cuèi kú
Theo ph¬ng ph¸p nµy, sö dông TK 611 thay cho TK 152, 153, TK 631 thay
cho TK 632.
• u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ gi¶m nhÑ khèi lîng tÝnh to¸n vµ ghi chÐp
• Nhîc ®iÓm: qu¶n lý hµng tån kho kh«ng chÆt chÏ do kh«ng theo dâi hµng
xuÊt, chØ thÝch hîp víi doanh cã trÞ sè hµng tån kho nhá, cã sè lÇn nhËp xuÊt Ýt
S¬ ®å tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú:
TK 154
TK 631
TK 154
KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm, Gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô dë
dÞch vô dë dang ®Çu kú cuèi kú
TK 621
TK 632
KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña
s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thanh
TK 622
KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT
7
TK 627
KÕt chuyÓn (hoÆc ph©n bæ)
chi phÝ s¶n xuÊt chung
2. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
S¶n phÈm lµm dë lµ nh÷ng s¶n phÈm ®ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o
(®ang n»m trong d©y truyÒn quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, cha ®Õn kú thu ho¹ch
hoÆc cha hoµn thµnh, cha tÝnh vµo khèi lîng bµn giao thanh to¸n).
§¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë lµ x¸c®Þnh phÇn chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho s¶n
phÈm lµm dë. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cô thÓ vÒ tæ chøc s¶n xuÊt kinh
doanh, tû träng vµ møc ®é, thêi gian tham gia cña chi phÝ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
chÕ t¹o ra s¶n phÈm vµ yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ vËn dông
ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú cho phï hîp.Trong c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt hiÖn naycã thÓ vËn dông ph¬ng ph¸p sau:
2.1 §¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc
chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh.
Theo ph¬ng ph¸p nµy chØ tÝnh cho s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ph©n tÝch chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh cßn chi phÝ kh¸c tÝnh
c¶ cho s¶n phÈm hoµn thµnh.
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nÕu chi
phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh chiÕm tû träng
lín, v× vËy khèi lîng tÝnh to¸n Ýt mµ vÉn ®¶m b¶o ®îc møc ®é chÝnh x¸c cao.
Chi phÝ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
S¶n phÈm lµm
Chi phÝ ®Çu kú + chi phÝ trong kú
S¶n phÈm
=
x
S¶n phÈm hoµn thµnh +s¶n phÈm lµm dë
dë cuèi kú
lµm dë
2.2 §¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë (SPLD) theo s¶n lîng hoµn thµnh t¬ng ®¬ng
Theo ph¬ng ph¸p nµy, dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ s¶n lîng dë dang ®Ó
quy ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn quy ®æi thêng
lµ giê c«ng hoÆc tiÒn l¬ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc cña viÖc
®¸nh gi¸, ph¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông ®Ó tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn, cßn c¸c chi
phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh ph¶i x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng.
Tr×nh tù tÝnh to¸n nh sau:
Bíc 1:X¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh n»m trong s¶n phÈm lµm dë
Gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh
n»m trong SPLD
=
Chi phÝ ®Çu kú + chi phÝ trong kú
Sè lîng thµnh phÈm + sè lîng SPLD
Bíc 2: X¸c ®Þnh chi phÝ chÕ biÕn n»m trong s¶n phÈm lµm dë:
Chi phÝ chÕ biÕn n»m
Chi phÝ ®Çu kú + chi phÝ trong kú
=
trong SPLD(NCTT,SXC)
Sè lîng thµnh phÈm + s¶n phÈm quy ®æi
Trong ®ã:
8
Sè lîng
SPLD
x
x
S¶n phÈm
quy ®æi
S¶n phÈm quy®æi =S¶n phÈm lµm dë x Møc ®é hoµn thµnh
Bíc 3:X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú:
TrÞ gi¸ SPLD = Gi¸ trÞ NVL chÝnh + Chi phÝ chÕ biÕn Cuèi kú n»m trong
SPLD n»m trong SPLD
Ph¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o møc ®é chÝnh x¸c cao h¬n nhng khèi lîng tÝnh to¸n
nhiÒu vµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc møc ®é hoµn thµnh cña SPLD.
2.3. §¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc.
Theo ph¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo khèi lîng s¶n phÈm lµm dë vµ chi phÝ ®Þnh
møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ë tõng ph©n xëng(giai ®o¹n)®Ó tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm
lµm dë cuèi kú, còng cã thÓ theo ®Þnh møc CPNVLTT hoÆc cho tÊt c¶ c¸c kho¶n
môch chi phÝ.
Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®Þnh møc, cã ®Çy ®ñ hÖ thèng c¸c
®Þnh møc chi phÝ.
III. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt t¹i
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô, dÞch
vô ®· ®îc hoµn thµnh cÇn ®îc tÝnh tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n më c¸c thÎ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm, tæ chøc tÝnh gi¸ thµnh theo ®èi tîng, gióp cho doanh nghiÖp kiÓm
tra ®îc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.Mçi doanh nghiÖp cÇn c¨n cø voµ
®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm, tr×nh
®é qu¶n lý, môc ®Ých kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh phï hîp.Cã thÓ lµ tõng s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm, tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt
s¶n phÈm.
2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:
2.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh b»ng c¸ch c¨n cø trùc tiÕp
vµo CPSX ®· tËp hîp(theo ®èi tîng tËp hîp CPSX) trong kú vµ gi¸ trÞ SPLD ®Çu
kú, cuèi kú ®Ó tÝnh.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm = SPLD ®Çu kú + SPLD trong kú - SPLD cuèi kú.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ
s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, khÐp kÝn, mÆt hµng s¶n phÈm Ýt, khèi lîng lín, chu kú s¶n xuÊt
ng¾n, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú b¸o c¸o nh c¸c doanh nghiÖp thuéc ngµnh
c«ng nghiÖp khai th¸c, doanh nghiÖp ®iÖn níc…
2.2.Ph¬ng ph¸p gi¸ thµnh ph©n bíc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dômg thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt phøc t¹p
theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, cã quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm bao gåm
nhiÒu bíc tiÕp nhau theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, mçi bíc t¹o ra mét b¸n thµnh
phÈm vµ b¸n thµnh phÈm cña bíc tríc l¹i lµ ®èi tîng chÕ biÕn cña bíc sau.
9
§èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm ë bíc
cuèi cïng hoÆc lµ nöa thµnh phÈm cña tõng giai ®o¹n.ChÝnh v× sù kh¸c biÖt vÒ ®èi
tîng tÝnh gi¸ thµnh nh vËy nªn ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ chia thµnh:
2.2.1 Ph¬ng ph¸p ph©n bíc cã tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm:
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp cã c¸c yªu cÇu h¹ch
to¸n kinh tÕ néi bé cao hoÆc nöa thµnh phÈm b¸n ra ngoµi.§Æc ®iÓm cña ph¬ng
ph¸p nµy lµ khi tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ, gi¸ trÞ nöa
thµnh phÈm cña bíc tríc chuyÓn sang bíc sau®îc tÝnh theo gi¸ thµnh thùc tÕ vµ ®îc ph¶n ¸nh theo tõng kho¶n môc chi phÝ. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i tiÕn hµnh lÇn l ît tõ bíc 1sang bíc 2…cho ®Õn bíc cuèi cïng tÝnh ra gi¸ thµnh thµnh phÈm nªn
cßn gäi lµ kÕt chuyÓn tuÇn tù.
2.2.2 Ph¬ng ph¸p ph©n bø¬c kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp mµ yªu cÇu h¹ch to¸n kÕ
to¸n néi bé kh«ng cao, hoÆc nöa thµnh phÈm chÕ biÕn ë tõng bíc kh«ng b¸n ra
ngoµi th× chi phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ ®îc tÝnh nhËp
vµo gi¸ thµnh mét c¸ch ®ång thêi,song song nªn cßn gäi lµ kÕt chuyÓn song song.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n kh«ng cÇn tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm hoµn
thµnh b»ng c¸ch tæng hîp chi phÝ NVL chÝnh vµ c¸c chi phÝ chÕ biÕn kh¸c trong
c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ.
Tr×nh tù tÝnh to¸n nh sau:
CPSX
giai SPLD ®Çu kú + CPSX trong kú
x Thµnh phÈm
SP hoµn thµnh + SPLD giai ®o¹n i
®o¹n i
Tuú theo ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPLD ¸p dông mµ cÇn thiÕt ph¶i quy ®æi møc
®é hoµn thµnh hay kh«ng.Sau ®ã tÝnh tæng céng chi phÝ s¶n xuÊt c¸c giai ®o¹n
trong thµnh phÈm lµ tæng gi¸ thµnh phÈm:
Tæng gi¸ thµnh thµnh phÈm = CPSX g®1 + CPSX g® 2 +…..+CPSX g® n
2.3 Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ s¶n xuÊt phô:
Trong trêng hîp cïng quy tr×nh c«ng nghÖ ngoµi s¶n phÈm chÝnh thu ®îc cßn
cã c¶ s¶n phÈm phô, th× ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chóng ta ph¶i lo¹i trõ khái
tæng chi phÝ s¶n xuÊt cña c¶ quy tr×nh sè chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho s¶n phÈm phô.
PhÇn chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô thêng ®îc tÝnh theo gi¸ kÕ ho¹ch.
Tæng gi¸ thµnh = SPLD + CPSX - SPLD - CPSX
S¶n phÈm chÝnh ®Çu kú cuèi kú cuèi kú s¶n phÈm phô
Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô ®îc tÝnh riªng theo tõng kho¶n môc, b»ng
c¸ch lÊy tû träng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô trong t«ng chi phÝ cña c¶ quy tr×nh
c«ng nghÖ (c¶ s¶n phÈm chÝnh vµ s¶n phÈm phô)nh©n víi tõng kho¶n môc t¬ng
øng.
Tû träng CPSX
S¶n phÈm phô
=
CPSX s¶n phÈm phô
Tæng chi phi sÈn xuÊt
§Ó ®¬n gi¶n vµ gi¶m khèi lîng tÝnh to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô cã
thÓ tÝnh trõ vµo chi phÝ nguyªn vËt trùc tiÕp
10
2.4 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc
hoÆc hµng lo¹t nhá vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh.
V× chØ khi nµo ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh míi tÝnh gi¸ thµnh, do vËy mµ khi tÝnh gi¸
thµnh kh«ng phï hîp víi kú b¸o c¸o.
§Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ ®èi víi c¸c chi phÝ trùc tiÕp (NVLTT,
NCTT) ph¸t sinh trong kú liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo th× h¹ch to¸n
trùc tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã, cßn ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi tËp hîp
xong sÏ ph©n bæ cho tõng ®¬n vÞ theo tiªu chuÈn phï hîp.
NÕu trong th¸ng ®¬n ®Æt hµng cha hoµn thµnh thi vÉn ph¶i tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt cho ®¬n ®Æt hµng ®ã trªn c¸c b¶ng (phiÕu) tÝnh gi¸ thµnh.Sau ®ã tÝnh tæng
céng chi phÝ c¸c th¸ng l¹i ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ®¬n ®Æt hµng.
§èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®Õn kú b¸o c¸o nhng cha hoµn thµnh th× toµn bé
chi phÝ ®· tËp hîp theo ®¬n ®Æt hµng ®ã sÏ ®îc coi lµ SPLD cuèi kú chuyÓn sau.
2.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè
Ph¬ng ph¸p hÖ sè ®îc ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp mµ trong cïng quy
tr×nh s¶n xuÊt, cïng sö dông mét thø nguyªn liÖu vµ mét lîng lao ®éng nhng thu ®îc ®ång thêi nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau vµ chi phÝ kh«ng tËp hîp ®îc cho tõng lo¹i
s¶n phÈm ®îc mµ ph¶i tËp hîp chung cho c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Tr×nh tù ph¬ng ph¸p nµy nh sau:
- Quy ®æi s¶n lîng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh ®Ó
lµm tiªu thøc ph©n bæ
Tæng s¶n lîng quy ®æi = Tæng s¶n lîng thc tÕ x HÖ sè quy ®æi
S¶n phÈm i
S¶n phÈm i
S¶n phÈm i
- TÝnh hÖ sè ph©n bæ chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm:
Sè lîng quy ®æi Spi
HÒ sè ph©n bæ s¶n phÈm
=
Tæng s¶n lîng quy ®æi
- TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm (theo tõng kho¶n môc)
Tæng gi¸ thµnh =( SPLD + CPSX – SPLD ) x hÖ sè quy ®æi
Spi
®Çu kú trong kú
cuèi kú
spi
2.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ph¬ng ph¸p tØ lÖ
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p th¬ng ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i
s¶n phÈm cã quy c¸ch, phÈm chÊt kh¸c nhau nh may mÆc, dÖt kim, ®ãng giµy, c¬
khÝ chÕ tao …
Tr×nh tù tÝnh to¸n nh sau:
Gi¸ thµnh thùc tÕ ®¬n vÞ
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®¬n
= vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i
x
s¶n phÈm tõng lo¹i
Tû lÖ chi phÝ
Trong ®ã:
Tû lÖ chi phÝ
=
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ c¸c lo¹i s¶n phÈm
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch c¸c lo¹i s¶n phÈm
11
x
100%
2.7. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng
nghÖ æn ®Þnh, cã hÖ thèng c¸c ®Þnh møc, chi phÝ tiªn tiÕn, hîp lý, viÖc tÝnh gi¸
thµnh theo ph¬ng ph¸p ®Þnh møc cã t¸c dông lín trong viÖc kiÓm tra t×nh h×nh thùc
hiÖn chi phÝ s¶n xuÊt, sö dung hîp lý, tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó h¹
gi¸ thµnh s¶n phÈm, ngoµi ra gi¶m bít khèi lîng ghi chÐp, tÝnh to¸n cña kÕ to¸n.
Tr×nh tù tÝnh gi¸ thµnh nh sau:
- TÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm: Gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc c¨n cø
vµo ®Þnh møc kinh tÕ kÜ thuËt hiÑn hµnh ®Î tÝnh.
- X¸c ®Þnh sè chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc: ViÖc thay ®æi ®Þnh møc thêng tiÕn hµnh vµo ®Çu th¸ng, nªn viÑc tÝnh to¸n sè chªnh lÖch do thay ®æi
chØ cÇn thùc hiÖn ®èi víi SPLD ®µu th¸ng, v× chi phÝ cho sè SPLD
nµy(cuèi th¸ng tríc) ®îc tÝnh theo ®Þnh møc cò.
Chªnh lÖch thay ®æi ®Þnh møc = §Þnh møc cò - §Þnh møc míi
- X¸c ®Þnh sè chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc: Lµ sè tiÕt kiÖm hoÆc v ît chi
so víi ®Þnh møc, ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Chªnh lÖch tho¸t ly ®Þnh møc = Chi phÝ thùc tÕ
Chi phÝ ®Þnh møc
(tõng kho¶n môc)
(tõng kho¶n môc)
- TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm:
Gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh + Chªnh lÖch thay ®æi + Chªnh lÖch tho¸t ly thùc tÕ
Thùc tÕ ®Þnh møc
®Þnh møc
®Þnh møc
12
Ch¬ng II:
Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ
phÇn giÇy hµ néi
I. §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty Cæ PhÇn giÇy hµ
néi.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty:
TiÒn th©n cña c«ng ty cæ phÇn giÇy Hµ Néi lµ mét ph©n xëng giÇy quèc
phßng X40. §©y chÝnh lµ ph©n xëng lao ®éng XHCN ®Çu tiªn cña nhµ m¸y quèc
phßng X40, ®îc t¸ch ra vµ thµnh lËp XÝ nghiÖp GiÇy da Hµ Néi vµo ngµy
20/4/1968.XÝ nghiÖp thuéc c«ng nghiÖp ®Þa ph¬ng thuéc Së c«ng nghiÖp Hµ Néi.
Ngµy 2/4/1994 c¨n cø vµo nhiÖm vô chøc n¨ng, nhiÖm vô lóc ®ã UBND thµnh
phè Hµ Néi cã quyÕt ®Þnh 1538/Q§UB ®æi tªn xÝ nghiÖp giÇy da Hµ Néi thµnh
c«ng ty giÇy Hµ Néi.
Ngµy 31/12/1998, theo quyÕt ®Þnh sè 5652/Q§UB cña UBND thµnh phè Hµ
Néi, c«ng ty giÇy da Hµ Néi chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn giÇy Hµ Néi.
-Tªn giao dÞch chÝnh thøc: c«ng ty cæ phÇn giÇy Hµ Néi.
-Tªn giao dÞch quèc tÕ: ha noi shoes join stock company
-Tªn viÕt t¾t: hasjico
-Trô së chÝnh cña c«ng ty: 35 Cù Léc-Km 6-§êng NguyÔn Tr·i-QuËn Thanh
Xu©n-Hµ Néi.
-Vèn ®iÒu lÖ: 5,8 tû ®ång. Trong ®ã:
+Tû lÖ cæ phÇn Nhµ níc chiÕm: 0%
+Tû lÖ cæ phÇn b¸n cho ngêi lao ®éng trong c«ng ty chiÕm: 98,38%
+ Tû lÖ cæ phÇn b¸n cho c¸c ®èi tîng ngoµi c«ng ty chiÕm: 0,62%
-Sè cæ ®«ng: 490 cæ ®«ng.
2. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ c«ng ty ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
§¬n vÞ tÝnh: ®ång
STT ChØ tiªu
1
Tæng doanh thu:
-Trong ®ã DT hµng XK
2
Lîi nhuËn thuÇn
3
Nép NSNN
4
Vèn lu ®éng
5
Vèn cè ®Þnh
N¨m 2002
9.199.573.611
6.993.467.245
1.068.005.000
86.595.000
721.945.000
1.590.450.000
13
N¨m 2003
10.316.202.192
7.880.101.516
1.154.215.000
93.585.000
755.402.800
1.620.330.000
N¨m 2004
11.447.545.156
8.057.937.197
1.069.266.823
70.408.128
998.990.000
1.605.590.000
6
Thu nhËp b×nh qu©n 778.500
cña CBCNV
820.120
820.300
7
Tæng sè CBCNV
535
580
496
3.NhiÖm vô cña c«ng ty:
-Chuyªn s¶n xuÊt, gia c«ng ®å da vµ gi¶ da nh: cÆp tói, vÝ, giÇy, dÐp, mò, b¹t,
®Öm...
-XuÊt nhËp khÈu c¸c lo¹i thiÕt bÞ, c«ng cô dông cô, nguyªn vËt liÖu, ho¸ chÊt
phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt cña c«ng ty vµ c¸ ®¬n vÞ cïng ngµnh kh¸c.
-Liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt kinh
doanh, tiªu thô, cho thuª v¨n phßng, kho b·i...
-Mua b¸n chøng kho¸n trªn thÞ trêng chøng kho¸n.
HiÖn nay, «ng ty chñ yÕu thùc hiÖn c¸c hîp ®ång gia c«ng ®èi víi c¸c c«ng ty
níc ngoµi (Hµn Quèc, ý,Th¸i Lan).
4.Bé m¸y tæ chøc s¶n xuÊt cña c«ng ty:
4.1. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty:
C«ng ty cæ phÇn giÇy Hµ Néi thùc hiÖn c¬ cÊu tæ chøc theo kiÓu Trùc tuyÕnchøc n¨ng, ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong qu¶n lý.
- §¹i héi ®ång cæ ®«ng: gåm tÊt c¶ c¸c cæ ®«ng cã quyÒn biÓu quyÕt, lµ c¬
quan bÇu ra, miÔn nhiÖm, b·i nhiÖm thµnh viªn H§QT, thµnh viªn ban kiÓm so¸t.
- Héi ®ång qu¶n trÞ: qu¶n lý c«ng ty, cã toµn quyÒn nh©n danh c«ng ty quyÕt
®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng, môc ®Ých, quyÒn lîi c«ng ty, trõ nh÷ng
vÊn ®Ò thuéc quyÒn cña ®¹i héi cæ ®«ng.
- Ban kiÓm so¸t: chÞu tr¸ch nhiÖm tríc H§C§ vÒ nh÷ng sai ph¹m g©y thiÖt
h¹i cho c«ng ty khi thùc hiÖn nhiÖm vô.
- Gi¸m ®èc: lµ ngêi ®iÒu hµnh ho¹t ®éng hµng ngµy cña c«ng ty, chÞu tr¸ch
nhiÖm tríc H§QT vÒ viÖc thùc hiÖn quyÒn vµ nhiÖm vô ®îc giao.
-Phã gi¸m ®èc: thay mÆt gi¸m ®èc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
khi gi¸m ®èc ®i v¾ng, trùc tiÕp phô tr¸ch c¸c m¶ng c«ng viÖc cô thÓ.
*C¸c phßng ban chøc n¨ng bao gåm:
- Phßng tµi vô: cã nhiÖm vô theo dâi vÒ mÆt qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty, lËp
b¸o c¸o, lªn kÕ ho¹ch vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty, thùc hiÖn h¹ch to¸n theo ®óng
chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña Nhµ Níc.
- Phßng tæ chøc-hµnh chÝnh: cã nhiÖm vô tham mu cho l·nh ®¹o vÒ c¸n bé, tæ
chøc bé m¸y, nh©n sù, c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l¬ng, xÐt duyÖt chÕ ®é thi ®ua, khen
thëng vµ kû luËt, c«ng t¸c b¶o vÖ, tæ chøc phôc vô lÔ t©n, tiÕp kh¸ch.
- Phßng tæng hîp: LËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, theo dâi t×nh h×nh xuÊtnhËp khÈu nguyªn liÖu ®Ó gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng. §ång thêi qu¶n lý c¸c ho¹t
®éng mua hµng, qu¶n lý kho vËt t cña c«ng ty, xuÊt-nhËp vËt t cho c¸c ph©n xëng
s¶n xuÊt.
*C¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt:
- Ph©n xëng Hµn Quèc (gåm ph©n xëng may vµ ph©n xëng c¾t):lµ ph©n xëng
gia c«ng cho Hµn Quèc.
- Ph©n xëng Th¸i: gia c«ng cho Th¸i Lan.
14
- Ph©n xëng ý: gia c«ng cho ý.
- Ph©n xëng c¬ ®iÖn: Phô tr¸ch vÒ ®iÖn cho toµn c«ng ty vµ hç trî c¸c ph©n xëng Hµn Quèc, Th¸i, ý vÒ m¶ng ®iÖn.
*S¬ ®å tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty cæ phÇn GiÇy Hµ Néi (S¬ ®å 1)
4.2.Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty:
1.C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty:
C«ng ty Cæ phÇn GiÇy Hµ Néi tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo m« h×nh tËp
trung, gåm cã:
- Trëng phßng tµi vô:tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n tæng hîp c¸c th«ng tin tµi
chÝnh cña c«ng ty thµnh c¸c b¸o c¸o tæng hîp; chØ ®ao, phô tr¸ch chung c¸c ho¹t
®éng c«ng t¸c kÕ to¸n.
-KÕ to¸n tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng vµ c«ng nî: theo dâi hoµn, t¹m øng; lËp
c¸c phiÕu thu, phiÕu chi, trªn c¬ së ®ã më sæ theo dâi c¸c sè d hµng ngµy cña tµi
kho¶n tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng vµ t¹m øng t¹i c«ng ty vµ theo dâi t×nh h×nh
c«ng nî.
- KÕ to¸n vËt liÖu, c«ng cô-dông cô: theo dâi chi tiÕt t×nh h×nh xuÊt, nhËp, tån
kho vËt liÖu, c«ng cô, dông cô.
- KÕ to¸n TSC§ kiªm kÕ to¸n thµnh phÈm: theo dâi sù biÕn ®éng t¨ng, gi¶m
TSC§, theo dâi trÝch khÊu hao ®ång thêi theo dâi t×nh h×nh xuÊt-nhËp kho.
-KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng: theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n
c¸c kho¶n tiÒn l¬ng, thëng vµ c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§.
- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kiªm thñ quü: më sæ
theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh, tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ lµm c¬ së ®Ó tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ång thêi theo dâi t×nh h×nh thu chi vµ b¶o qu¶n quü tiÒn mÆt.
*S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn Hµ Néi (S¬ ®å 2 -Phô lôc)
4.3.§Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty:
- H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông: NhËt ký chøng tõ.
- S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NKCT:
Chøng tõ gèc vµ c¸c
b¶ng ghi sæ
B¶ng kª
NhËt ký chøng tõ
Sæ c¸i
B¸o c¸o tµi chÝnh
Ghi chó:
: ghi hµng ngµy
15
Sæ kÕ to¸n chi
tiÕt
Sæ kÕ to¸n chi tiÕt
: ghi cuèi ngµy
: ®èi chiÕu, kiÓm tra
- Niªn ®é kÕ to¸n: B¾t ®Çu tõ ngµy 1/1 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12 hµng
n¨m.
- Kú lËp b¸o c¸o tµi chÝnh: c«ng ty tiÕn hµnh lËp b¸o c¸o tµi chÝnh theo
quý
- KÕ to¸n hµng tån kho: c«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ: c«ng ty ¸p dông theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
- §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ :
Mçi lo¹i s¶n phÈm ®Òu cã quy tr×nh c«ng nghÖ riªng.T¹i c«ng ty cæ phÇn
GiÇy Hµ Néi ngoµi s¶n phÈm lµ giÇy c¸c lo¹i, c«ng ty cßn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm
kh¸c b»ng da vµ gi¶ da nh cÆp, tÝu, vÝ.
Tuy s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau nhng c¸c s¶n phÈm nh: giÇy, cÆp,
tói, vÝ…l¹i ph¶i tr¶i qua c¸c bíc quy tr×nh c«ng nghÖ gièng nhau tõ båi v¶i, c¾t da,
chÆt b¸n thµnh phÈm theo khu«n ®Þnh h×nh råi chuyÓn sang c«ng ®o¹n may.
Riªng s¶n phÈm giÇy do tÝnh chÊt phøc t¹p h¬n nªn ngoµi viÖc ph¶i tu©n thñ
c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ trªn s¶n phÈm giÇy cßn ph¶i qua mét sè giai ®o¹n kh¸c.
(S¬ ®å –Phô lôc)
16
II.Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n vµ tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty Cæ phÇn
giÇy Hµ Néi.
1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty:
XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®èi
tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chi phÝ.
ThÝch øng víi ®èi tîng ®ã lµ ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, trong ®ã toµn bé chi
phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng lo¹i s¶n phÈm, thµnh
phÈm trong ph©n xëng s¶n xuÊt.
2. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt
2.1.KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
TÊt c¶ cÊc lo¹i vËt liÖu sau khi mua vÒ ®Òu ph¶i qua nhËp kho. KÕ to¸n sö
dông c¸c phiÕu nhËp kho ®Ó theo dâi t×nh h×nh nguyªn vËt liÖu nhËp vµo kho cña
c«ng ty, ®Õn khi cã phiÕu xuÊt kho th× thñ kho sÏ xuÊt kho vËt liÖu vµ ghi thÎ kho.
Khi ®ã kÕ to¸n sö dông phiÕu xuÊt kho ®Ó theo dâi t×nh h×nh xuÊt kho vËt liÖu lµm
c¨n cø tÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho.
Toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm ë c«ng ty ®îc
x¸c ®Þnh vµ qu¶n lý theo ®Þnh møc.
Do c«ng ty s¶n xuÊt hµng gia c«ng cho níc ngoµi theo ®¬n ®Æt hµng cho nªn
phÇn lín chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ do níc ngoµi ®a sang hoÆc hä nhê
c«ng ty mua hé vµ hä qu¶ lý. Do vËy chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp c«ng ty bá ra
vµo môc ®Ých trc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm chiÕm tû träng nhá. Nguyªn vËt liÖu lµ da,
gi¶ da, v¶i lãt...; vËt liÖu phÈm gåm: kho¸ kÐo, chØ may, keo...Bªn c¹nh ®ã do tÝnh
chÊt ®Æc thï cña s¶n xuÊt cho nªn ngoµi c¸c nguyªn vËt liÖu cßn cã Ýt c¸c c«ng cô,
dông cô cã gi¸ trÞ nhá ph©n bæ 100% nh dao giÉy da, kim ®iÖn, kÐo...còng ®îc kÕ
to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp vµo TK 621.
VD: T¹i ph©n xëng ý, theo hîp ®ång tho¶ thuËn c«ng ty chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vµ
qu¶n lý v¶i ®«ng xu©n ®Ó lãt g¨ng cßn c¸c chi phÝ NVL kh¸c ®Ó s¶n xuÊt g¨ng bªn
ý ph¶i tù lo liÖu.
VD: §Þnh møc CPNVLTT cho tói ý m· 247 lµ 6885®, trong khi ®ã m· AW-38 lµ
186®.
CPNVLTT trong kú ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
CPNVLTT = TrÞ gi¸ NVL xuÊt - TrÞ gi¸ NVL cßn - TrÞ gi¸ phÕ liÖu
trong
kú
®a vµo sö dông
l¹i cuèi kú
thu håi
Sau khi ®· tÝnh ®îc c¸c sè liÖu ë trªn ®ång thêi c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho cña
tõng bé phËn, tõng ®èi tîng sö dông vµo c¸c môc ®Ých kh¸c nhau, kÕ to¸n NVL
tiÕn hµnh lËp b¶ng ph©n bæ NVL, c«ng cô dông cô cho tõng ®èi tîng sö dông.
(B¶ng ph©n bæ sè ).
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 4 (Th¸ng4/2004), kÕ to¸n h¹ch to¸n nh sau:
Nî TK 621: 107.232.741
Cã TK 152:106.812.741
Cã TK 153:420.000
17
Cuèi thÊng kÕt chuyÓn toµn bé CPNVLTT sang TK 154 ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 154:107.232.741
Cã TK 621:107.232.741
C¨n cø vµo chøng thi sæ, cuèi kú kÕ to¸n lËp sæ c¸i TK 621(BiÓu )
2.2.KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông 2 h×nh thøc tr¶ l¬ng, ®ã lµ tr¶ l¬ng theo s¶n
phÈm vµ tr¶ l¬ng theo thêi gian.
§Ó h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng kÕ to¸n sö dông:
- TK 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn, trong ®ã:
+334.1:L¬ng trong giê
+334.2: L¬ng ngoµi giê ,phô cÊp.
- TK 338: Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
nh BHXH,BHYT,KPC§.
§èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th× h×nh thøc tr¶ l¬ng: theo s¶n phÈm.
TiÒn l¬ng s¶n
§¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho
Sè lîng s¶n phÈm
=
x
phÈm ph¶i tr¶
mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
hoµn thµnh nhËp kho
§èi víi bé phËn gi¸n tiÕp th× h×nh thøc tr¶ l¬ng: theo thêi gian.
TiÒn l¬ng ngµy
=
290.000 x hÖ sè l¬ng
22 ngµy
TiÒn l¬ng theo thêi gian
Sè ngµy lµm
TiÒn l¬ng ngµy
=
x
ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n
viÖc trùc tiÕp
cña c«ng nh©n ®ã
Ngoµi ra tuú thuéc vµo quü l¬ng c«ng ty, møc ®é hoµn thµnh s¶n xuÊt tõng
ph©n xëng mµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng trÝch thªm tiÒn thëng thêng xuyªn cho c«ng nh©n
®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ë c¸c ph©n xëng.
Sau khi ®· tÝnh l¬ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch theo l¬ng c¸c kho¶n BHXH,
BHYT, KPC§ cho c¸n bé, c«ng nh©n trong c«ng ty theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.
- Quü BHXH= 20% LCB trong ®ã 15% ®îc tÝnh vµo chi phÝ sxkd do c«ng ty
nép cßn 5% trÝch vµo tiÒn l¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn.
- Quü BHYT=3% LCB trong ®ã 2% trÝch vµo chi phÝ SXKD do c«ng ty nép,
1% trÝch vµo l¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn.
- Quü KPC§ =2% LTT tÝnh vµo chi phÝ sxkd do c«ng ty nép.
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH kÕ to¸n vµo b¶ng kª
chi tiÕt ph¸t sinh c¸c tµi kho¶n ®èi øng TK 622.
VD:C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH, quý II n¨m 2004 kÓ to¸n
h¹ch to¸n nh sau:
Nî TK 622: 1.021.130.811
18
Cã TK 334: 912.840.092
-Cã TK 334.1: 442.578.010
-Cã TK 334.2: 470.262.082
Cã TK 338:108.290.718
-Cã TK 338.2:6.497.776
-Cã TK 338.3:88.515.602
-Cã TK 338.4:13.277.340
Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ NCTT sang TK 154 ®Ó tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Nî TK 154:1.021.130.811
Cã TK 622: 1.021.130.811
C¨n cø vµo c¸c chøng tõ, cuèi kú kÓ to¸n lËp sæ c¸i TK 622(biÓu
-Phô lôc)
2.3. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña c«ng ty giÇy Hµ Néi gåm c¸c chi phÝ liªn quan
®Õn phôc vô qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng nh: chi phÝ tiÒn c«ng vµ
c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ NVL, CCDC dïng trong ph©n
xëng, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Trong c«ng ty ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông TK 627,
chi tiÕt cho TK 6271,6272, 6273, 6377, 6278.
2.3.1.Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng.
Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng lµ kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ cho bé phËn qu¶n lý ph©n
xëng, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c.
H×nh thøc tr¶ l¬ng cho nh©n viªn ph©n xëng lµ theo thêi gian dùa vµo bËc l¬ng vµ thêi gian thùc tÕ lµm viÖc cña nh©n viªn.
Cô thÓ trong quý 2/2005, kÕ to¸n h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo
l¬ng cña nh©n viªn ph©n xëng nh sau:
Nî TK 621.1: 244.062.661
Cã TK 334:195.250.130
-Cã TK 334.1: 195.250.130
Cã TK 338: 48.812.531
-Cã TK 338.2: 3.905.002
-Cã TK 338.3: 39.050.026
-Cã TK 338.4: 5.857.503
2.3.2.Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô cho s¶n xuÊt.
Chi phÝ VL, CCDC dïng cho s¶n xuÊt chung cña c«ng ty lµ nh÷ng VL, CCDC
mang tÝnh chÊt gi¸n tiÕp kh«ng cÊu thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm, sö dông cho
19
ph©n xëng nh: vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a, b¶o dìng TSC§, v¨n phßng phÈm nh phô
tïng m¸y, hßm cat«ng, tói P.E, ®¸ mµi, quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng... Tuy nhiªn chØ cã
phô tïng thay thÕ, nhiªn liÖu lµ ®îc h¹ch to¸n cè ®Þnh vµo TK 627 cßn c¸c VL,
CCDC kh¸c tuú theo yªu cÇu qu¶n lý mµ cã thÓ ®îc h¹ch to¸n vµo TK 627 hay
kh«ng.
C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n tËp hîp c¸c chi phÝ NVL, CCDC nµy
vµo cuèi quý. Cô thÓ trong quý 2/2004 chi phÝ NVL, CCDC ®îc tËp hîp nh sau:
Nî TK 627.2: 41.556.414
Cã TK152:18.436.440
Cã TK 153:15.503.724
Cã TK 142:1.616.250
Cã TK 242: 6.000.000
2.3.3.Chi phÝ khÊu hao TSC§.
C«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu hao theo ®êng th¼ng:
Møc KH TSC§
=
Nguyªn gi¸ TSC§
Sè n¨m sö dông
B×nh qu©n 1 n¨m
Sau khi tÝnh khÊu hao ph¶i cø vµo c¸c chøng tõ vÒ TSC§ cho tõng n¬i sö
dông TSC§, kÕ to¸n TSC§ tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ khÊu hao TSC§ vµo chi phÝ
s¶n xuÊt chung (TK 627) hay chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt (TK 642).
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ KHTSC§ quý 2/2004, kÕ to¸n h¹ch to¸n nh sau:
Nî TK 627.3: 83.820.051
Cã TK 214.1: 83.820.051
2.3.4.Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi cña c«ng ty thêng lµ chi phÝ vÒ ®iÖn tho¹i, ®iÖn níc, Fax, chi phÝ söa ch÷a lín c¸c TSC§ thuª ngoµi.
C¨n cø vµo c¸c phiÕu chi, kÕ to¸n tËp hîp vµ ghi vµo c¸c b¶ng kª vµ nhËt ký
chøng tõ.
2.3.5.Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c:
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c lµ nh÷ng chi phÝ b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng
hoÆc t¹m øng ngoµi c¸c chi phÝ nªu trªn nh chi phÝ tiÕp kh¸ch,chi phÝ thu gom phÕ
liÖu...
Dùa trªn c¸c chøng tõ gèc kÌm theo c¸c b¸o c¸o quü kÌm phiÕu chi, ho¸ ®¬n
kÕ to¸n ghi vµo c¸c b¶ng kª vµ nhËt ký chøng tõ. Cuèi kú kÕ to¸n h¹ch to¸n vµ kÕt
chuyÓn sang TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Nî TK 154: 36.284.544
Cã TK 627: 36.284.544
20
- Xem thêm -
.DOC 
36 
37 
80 
