Lêi nãi ®Çu
Dï kinh doanh ë lØnh vùc nµo, mÆt hµng g× “ lîi nhuËn” lu«n lµ
môc tiªu mµ c¸c Doanh nghiÖp theo ®uæi. Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu
nµy, kÕ to¸n doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ vai trß vµ nhiÖm vô cña
m×nh trong viÖc tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch khoa
häc,hîp lý vµ ®óng ®¾n cã ý nghÜa rÊt lín trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ chi
phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm.ViÖc tæ chøc kiÓm tra tÝnh hîp lý cña chi phÝ ph¸t
sinh ë Doanh nghiÖp ë tõng bé phËn, tõng ®èi tîng, gãp phÇn t¨ng cêng
qu¶n lý tµi s¶n, vËt t lao ®éng, tiÒn vèn mét c¸ch tiÕt kiÖm cã hiÖu qu¶.
MÆt kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm.§ã lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng t¹o cho DN mét u thÕ
trong c¹nh tranh
§Ó tån t¹i trong c¬ chÕ thÞ trêng më cöa nhiÒu DN mét ®¹t ®îc lîi
nhuËn cao, thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch®Õn víi DN th× tÊt c¶ c¸c DN ph¶i
hoµn thiÖn t¸t c¶ c¸c mÆt tõ kh©u tËp hîp chi phÝ ®Õn x¸c ®Þnh gi¸ thµnh
SP.Bëi v× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu võa mang tÝnh kh¸ch quan
võa mang tÝnh chñ quan.
Tríc t×nh h×nh thùc tÕ ®ã, vµ vai trß nhiÖm vô qu¶n lý, tËp hîp chi
phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Em ®· hiÓu râ ®îc ®Ó ®¹t ®îc mét ®ång
lîi nhuËn th× C«ng ty ph¶i tæ chøc vµ hoµn thiÖn tÊt c¶ mÆt tËp hîp chi phÝ
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi tõng mÆt hµng mµ c«ng ty kinh
doanh.V× vËy trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty kh¸ch s¹n du lÞch
Th¾ng Lîi em ®· hiÓu râ tÇm quan träng cña kÕ to¸n “tËp hîp chi phÝ vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm” vµ ®îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong
khoa h¹ch to¸n kÕ to¸n dÆc biÖt ;lµ sù chØ dÉn cña c« gi¸o TrÇn Thanh
HuyÒn trong TrêngTHTTCN Hµ Néi cïng víi sù gióp ®ì cña c«,
chó,anh,chÞ trong phßng kÕ hoach tµi chÝnh C«ng ty kh¸ch s¹n du lich
Th¾ng Lîi.Em ®· m¹nh d¹n chä ®Ò tµi “TËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm” ë C«ng ty kh¸ch s¹n du lÞch Th¾ng Lîi lµm chuyªn ®Ò
tèt nghiÖp.
ChuyÒn ®Ò ®îc kÕt cÊu thµnh 3 phÇn:
Lª Hïng Cêng _KT2A
1
- PhÇn I: Lý luËn chung vÒ chÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm
- PhÇnII: thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty kh¸ch s¹n du
lÞch Th¾ng lîi
- PhÇn III: KÕt luËn vµ mét sè ý kiÕn, kiÕn nghÞ nh»m gãp
phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t©p hîp chi phÝ vµ tÝnh
gÝa thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty kh¸ch s¹n du lÞch Th¾ng
Lîi
Tuy nhiªn do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, thêi gian cã h¹n em kh«ng thÓ
tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt kÝnh mong sù chØ dÉn gióp ®ì cña c¸c
thÇy c« gi¸o trong khoa ®Æc biÖt lµ c« gi¸o TrÇn Thanh HuyÒn vµ
c¸c c« chó anh chÞ trong phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh C«ng ty kh¸ch
s¹n du lÞch Th¾ng Lîi ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
PHÇN I:
Lý luËn chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm
I, §Æc ®iÓm chæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña nghµnh du lÞch
1, §Æc ®iÓm
Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ tæng hîp phôc vô nhu cÇu nghØ ng¬i, vui
ch¬i, gi¶i trÝ cña kh¸ch hµng. ViÖc më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh dÞch
Lª Hïng Cêng _KT2A
2
vô du lÞch cã ý nghÜa quan träng trong viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ n©ng cao
®êi sèng x· héi. ë níc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kinh doanh du lÞch trë
thµnh ngµnh kinh tÕ quan träng, nã ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ sè lînglÈn
chÊt lîng.
Song so víi c¸c ngµnh dÞch vô kh¸c,ngµnh du lÞch cã nh÷ng ®Æc
®iÓm kinh tÕ kû thuËt riªng.§ã lµ mét ngµnh kinh doanh ®Æc biÖt võa
mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt kinh doanh võa mang tÝnh phôc vô v¨n ho¸, x·
héi. Ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô du lÞch rÊt ®a d¹ng phong phó, nã bao
gåm c¸c ho¹t ®éng: Kinh doanh híng dÉn du lÞch, kinh doanh vËn chuyÓn
du lÞch, kinh doanh buång ngñ, kinh doanh hµng ¨n uèng, kinh doanh c¸c
dÞch vô kh¸c nh ; t¾m h¬i, masage, giÆt lµ, chôp ¶nh, b¸n hµng l niÖm....
S¶n phÈm dÞch vô du lÞch thêng kh«ng mang h×nh th¸i cô thÓ, qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh tiªu thô. Kh¸ch hµng mua
s¶n phÈm du lÞch tríc khi hä nh×n thÊy s¶n phÈm ®ã. §Æc ®iÓm nµy lµm
cho viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm trong
ngµnh du lÞch ph¶i dùa vµo c¸c b¶n dù to¸n, c¸c b¶n h¬p ®ång, c¸c ®¬n
®Æt hµng tho¶ thuËn cña 2 bªn ®ã lµ nhµ cung cÊp vµ kh¸ch du lÞch.
Ho¹t déng kinh doanh du lÞch mang tÝnh chÊt thêi vô vµ phô thuéc
nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, m«i trêng, ®iÒu kiÖn v¨n ho¸, kinh tÕ-x·
héi cña tõng vïng. V× vËy qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ kh«ng æn ®Þnh phô
thuéc vµo tõng ®iÒu kiÖn.
S¶n phÈm du lÞch rÊt ®a d¹ng nhng l¹i mang tÝnh ®¬n chiÕc. Mæi
ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch cã tÝnh chÊt kh¸c nhau do ®ã néi
dung chi phÝ cña tõng ho¹t ®éng cô thÓ còng kh¸c nhau. S¶n phÈm
tiªu thô theo gi¸ dù to¸n ho¾c tho gi¸ tho¶ thuËn víi kh¸ch hang
tõ khi ký hîp ®ång. NÕu qu¶n lý chi phÝ tèt th× C«ng ty cã thÓ gi¶m
bít chi phÝ vµ t¨ng lîi nhuËn.
ChÝnh nh÷ng ®Æc trng riªng cña ngµnh du lÞch ®· cã t¸c ®éng lín
®Õn viÖc tæ chøc kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm du lÞch nãi riªng.
2, Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch
Lª Hïng Cêng _KT2A
3
Trong c«ng t¸c qu¶n trÞ DN nãi chung ®Æc biÖt lµ trong C«ng ty
dÞch vô du lÞch nãi riªng chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm c¸c dÞch vô lµ
nh÷ng chØ tiªu quan träng lu«n ®îc c¸c DN quan t©m, v× chóng g¾n liÒn
víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.Tæ chøc kÕ to¸n khoa häc, hîp lý sÏ t¹o
®iÒu kiÖn cho h¹ch to¸n chi phÝ ®îc chÝnh x¸c vµ tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸
thµnh s¶n phÈm dÞch vô. Cã lµm tèt c«ng t¸c nµy, bé phËn kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm míi cã thÓ cung cÊp nh÷ng th«ng tin
chÝnh x¸c cho l¶nh ®¹o C«ng ty biÕt ®îc chi phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña
tõng lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Qua ®ã nhµ qu¶n lý cã thÓ ph©n
tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, t×nh h×nh
sö dông vËt t, lao ®éng, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm hay l¶ng phÝ. Tõ
®ã cã biÖn ph¸p thÝch hîp, chÆt chÎ chi phÝ s¶n xuÊt t×m c¸ch gi¶m tèi
thiÓu chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhng chÊt lîng s¶n phÈm
kh«ng gi¶m mµ vÈn thu ®îc nhiÌu lîi nhuËn. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã mét mÆt
ph¶i c¶i tiÕn c¬ së vËt chÊt kû thuËt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt, mÆt kh¸c ph¶i t¨ng
cêng qu¶n lý kinh tÕ mµ träng t©m lµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt.
§iÒu nµy chØ cã kÕ to¸n míi thùc hiÖn ®îc v× vËy lµ mét c«ng cô
quan träng cña qu¶n lý. Tæ chøc tèt c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch ®Ó x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi
phÝ cÊu thµnh trong gi¸ thµnh, lîng gi¸ trÞ c¸c yÕu tè.
3, Vai trß cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ trong C«ng ty du lÞch.
Gi¸ thµnh vµ chÊt lîng s¶n phÈm lu«n lµ hai ®iÌu quyÕt ®Þnh sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. §Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu phÈn ®Êu tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, C«ng ty du lÞch ph¶i sö
dông nhiÒu biÖn ph¸p ®ång thêi, ®ång bé.Trªn gãc ®é qu¶n lý cÇn ph¶i
biÕt nguån gèc, néi dung cÊu thµnh cña gi¸ thµnh, ®Ó t×m ra nh÷ng
nguyªn nh©n c¬ b¶n t¸c ®éng lµm t¨ng hoÆc gi¶m thµnh, cã nh thÕ ngêi
qu¶n ký míi ®Ò ra ®îc biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ, lo¹i trõ nh÷ng yÕu
tè tiªu cùc vµ khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng, kÝch thÝch thóc ®Èy yÕu tè
tÝch cùc. MÆt kh¸c gi¸ thµnh ®îc lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh nªn C«ng ty du lÞch cÇn ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp
Lª Hïng Cêng _KT2A
4
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®óng chÕ ®é nhµ níc quy
®Þnh, thùc hiÖn ®óng chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ .
Th«ng qua sè liÖu h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm do bé phËn kÕ to¸n cung cÊp, c¸c nhµ l·nh ®¹o, qu¶n lý C«ng ty
biÕt ®îc chi phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh
doanh du lÞch, ®Ó ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc,
dù to¸n chi phÝ, t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t, tiÒn vèn tiÕt kiÖm hay
l¶ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã ®Ò ra c¸c
biÖn ph¸p höu hiÖu kÞp thêi nh»m h¹ thÊp chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
du lÞch. Qua ®ã da ra c¸c quyÕt dÞnh phï hîp víi yªu cÇu qu¶n trÞ C«ng ty
du lÞch.
4, NhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô du lÞch.
Trong ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô, ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc du lÞch,
tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó s¶n
phÈm cña C«ng ty cã thÓ c¹nh tranh vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng. §Ó tæ
chøc tèt kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®¸p øng tèt
yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph¸t huy
®îc vai trß cña kÕ to¸n ®ßi hái kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô du lÞch cÇn thùc hiÖn tèt
c¸c nhiÖm vô sau:
X¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tõng ho¹t ®éng kinh doanh
dÞch vô du lÞch. phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty, vËn
dông ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh
phï hîp, ph¶n ¸nh kÞp thêi chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ x¶n xuÊt
thùc tÕ ph¸t sinh.
KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ vËt t, chi phÝ
nh©n c«ng, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ
kh¸c, ph¸t hiÖn vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ chi phÝ s¶n xuÊt phat
sinh ngoµi dù to¸n.
Lª Hïng Cêng _KT2A
5
TÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c sè lîng s¶n phÈm lµm dë dang, tÝnh
®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn
nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh bµ giao thanh to¸n kÞp thêi sè lîng s¶n phÈm hoµn
thµnh.
LËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt vµ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh dÞch vô du lÞch. Cung cÊp kÞp thêi, ®sÇy ®ñ chÝnh x¸c th«ng
tin cho l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c ®èi täng cã liªn quan.
II, nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm
1, Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
1.1, Chi phÝ s¶n xuÊt
Sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
hµng ho¸. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña 3 yÕu tè:
T liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng. §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt
hµng ho¸ ngêi s¶n xuÊt ph¶i bá ra chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t liÖu lao
®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. Do ®ã sù h×nh thµnh nªn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt
®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm lµ tÊt yÕu kh¸ch quan. §Ó biÕt ®îc sè chi phÝ mµ
doanh nghiÖp ®· chi ra trong tõng thêi kú ho¹t ®éng lµ bao nhiªu nh»m
tæng hîp tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho hu cÇu qu¶n lý th× toµn
bé hao phÝ (lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸, hao phÝ kh¸c) mµ doanh
nghiÖp ph¶i bá ra trong mét thêi kú ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra
s¶n phÈm ®Òu ph¶i ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn.
Nh vËy: chi phÝ s¶n xuÊt trong c«ng ty du lÞch lµ biÓu hiÖn b»ng
tiÒn cña tßan bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c hao
phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ c«ng ty ph¶i chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n
xuÊt trong mét thêi ky nhÊt ®Þnh.
1.2, Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt .
Trong c«ng ty du lÞch, chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu lo¹i, mçi
lo¹i cã tÝnh chÊt, néi dung kinh tÕ vµ c«ng dông kh¸c nhau. Do ®ã qu¶n lý
Lª Hïng Cêng _KT2A
6
®èi víi tõng lo¹i chi phÝ còng kh¸c nhau.Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý, ®èi tîng cung cÊp th«ng tin, gi¸c ®é xem xÐt chi phÝ mµ chi phÝ s¶n xuÊt cã
thÓ ®îc ph©n lo¹i theo c¸c c¸ch sau:
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña
chi phÝ
Theo c¸ch nµy, nh÷ng chi phÝ cã cïng néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ
th× xÕp vµo mét yÕu tè khong ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë ®©u, lÜnh
vùc nµo. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c
yÕu tè:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé gi¸ trÞ
vËt liÑu xuÊt kho sö dông cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô du lÞch nã
bao gåm: nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, c«ng cô dông cô
xuÊt dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú b¸o c¸o.
- Chi phÝ nh©n c«ng: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ c«ng ty ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n (thêng xuyªn hay t¹m thêi) bao gåm:l¬ng chÝnh, l¬ng phô,
c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng tiÒn ¨n gi÷a ca vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng(bao gåm BHXH, KPC§, BHYT) trong kú b¸o c¸o.
- Chi phÝ c«ng cô dông cô, lµ phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña c¸c lo¹i c«ng
cô,dông cô sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ho¹t ®éng kinh doanh.
- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao
mßn tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh kú b¸o c¸o.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm c¸c chi phÝ vÒ nhËn cung cÊp
dÞch vô tõ c¸c ®¬n vÞ kh¸c phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong
kú b¸o nh: §iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, vÖ sinh, vµ c¸c dÞch vô kh¸c.
- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
cha ®îc ph¶n ¸nh ë c¸c chØ tiªu trªn, ®· chi b»ng tiÒn trong kú b¸o c¸o
nh: TiÕp kh¸ch, héi häp, thuª qu¶ng c¸o.
Lª Hïng Cêng _KT2A
7
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña
chung cho biÕt kÕt cÊu, tû träng tõng lo¹i chi phÝ mµ c«ng ty chi ra trong
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh va còng lµ c¨n cø ®Ó lËp thuyÕt minh b¸o
c¸o, tµi chÝnh cung cÊp th«ng tin cho q¶n trÞ DN vµ ph©n tÝch t×nh h×nh
thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ, lËp dù to¸n chi phÝcho kú sau.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých, c«ng dông kinh tÕ
(theo kho¶n môc chi phÝ).
Theo c¸ch nµy, c¨n cø vµo môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ trong
s¶n xuÊt ®Ó chia ra c¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c nhau, m«Ü kho¶n môc chi
phÝ chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých, c«ng dông kh«ng ph©n
biÖt chi phÝ ®ã cã néi dung kinh tÕ nh thÕ nµo, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt
trong c«ng ty du lÞch ®îc chia thµnh c¸c kho¶n môc:
- Kh¸i niÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ chi phÝ c¸c lo¹i v©t
liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn
s¶n phÈm.
- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: TiÒn l¬ng c¬ b¶n c¸c kho¶n
phô cÊp l¬g, l¬ng phô cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt: vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng (BHXH, BHYT, CPC§).
- Kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp chung: Bao gåm nh÷ng chi phÝ trù tiÕp
kh¸c, chi phÝ cho bé m¸y qu¶n lý:Tæ, ®éi, xÝ nghiÖp. Ngoµi 2 kho¶n môc
trªn
+ Theo mèi quan hÖ víi s¶n lîng s¶n xuÊt, kho¶n môc chi phÝ s¶n
xuÊt chung bao gåm chi phÝ x¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt
chung biÕn ®æi.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh lµ nhng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp,
thêng kh«ng thay ®æi theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ kÕt hîp
theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n, chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng..vv vµ chi phÝ hµnh chÝnh ë c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt.
Lª Hïng Cêng _KT2A
8
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp
thêng thay ®æi trùc tiÕp hoÆc gÇn nh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm s¶n
xuÊt nh chi phÝ nguyªn liÖu vËt liÑu gi¸ntiÕp, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp.
+ Theo néi dung kinh tÕ, kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm
c¸c néi dung:
Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ dông cô s¶n
xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ
b»ng tiÒn kh¸c.
Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt víi
khèi lîng s¶n phÈm, lao vô s¶n xuÊt trong kú.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ ®îc ph©n thµnh:
- Chi phÝ cè ®Þnh (bÊt biÕn): Lµ c¸c chi phÝ mµ tæng sè kh«ng thay ®æi
khi cã sù thay ®æi vÒ khèi lîng ho¹t ®éng cña xuÊt hoÆc khèi lîng cña s¶n
phÈm s¶n xuÊt trong kú.
- Chi phÝ biÕn ®æi (biÕn phÝ): Lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ lîng
t¬ng quan tû lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt
trong kú nh: Chi phÝ nguyªn liªu, vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ ph©n c«ng trùc
tiÕp vv....
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh
doanh, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vÊn vµ phôc vô cho vÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý
cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ
mèi quan hÖ víi ®èi tîng chÞu chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i:
- Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ nh÷ng kháan chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp
®Õn s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô nhÊt ®Þnh. KÕ to¸n cã thÓ c¨n
Lª Hïng Cêng _KT2A
9
cø vµo sè liÖu cña chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng chÞu
chi phÝ.
- Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu s¶n
phÈm, dÞch vô. KÕ to¸n ph¶i tËp hîp chung sau ®ã tiÕn hµnh phan bæ cho
c¸c ®èi tîng cã liªn quan theo mét chØ tiªu thÝch hîp.
Ph©n lo¹i chiphÝ s¶n xuÊt theo c¸ch nµy cã t¸c dông tèt víi viÖc x¸c
®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng chÞu
chi phÝ mét c¸ch ®ung ®¾n, hîp lý.
* Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cÊu thµnh chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n suÊt chia thµnh 2 lo¹i:
- Chi phÝ ®¬n nhÊt: Lµ chi phÝ do mét yÕu tè chi phÝ duy nhÊt cÊu
thµnh nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh dïng trong s¶n xuÊt, tiÒn l¬ng
c«ng nh©n s¶n xuÊt, chi phÝkhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
- Chi phÝ tæng hîp: Lµ nh÷ng chi phÝ bao gåm nhiÒu yÕu tè kh¸c nhng cã cïng mét c«ng dông, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc nhËn thøc tõng lo¹i chi phÝ trong
viÖc h×nh thµnh s¶n phÈm, ®Ó tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
thÝch hîp víi tõng lo¹i.
1.3, ý nghÜa cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt trong qóa tr×nh
ho¹t ®éng s¶n xuÊtd kinh doanh ë c«ng ty du lÞch.
- Nh»m gãp phÇn tÝch cùc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt, lµm c¨n cø ®Ó lËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè lËp kÕ
ho¹ch dù tr÷ vËt t, kÕ ho¹ch tiÒn mÆt, kÕ ho¹ch sö dông lao ®éng...kú kÕ
ho¹ch.
- X¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c
®èi tîng chÞu chi phÝ mét c¸ch ®ïng ®¾n hîp lý nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ vµ
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nghng chÊt lîng vÈn kh«ng thay ®æi.
2, Gi¸ thµnh s¶n phÈm ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
Lª Hïng Cêng _KT2A
10
2.1, Gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó cung cÊp mét dÞch vô du lÞch cho kh¸chhµng th× C«ng ty du
lÞch ph¶i bá vµo qu¸ tr×nh cung cÊp mét lîng chi phÝ nhÊt ®Þnh. Nh÷ng chi
phÝ ma C«ng ty chi ra trong tr×nh cung cÊp ®ã sÎ tham gia cÊu thµnh nªn
gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh cña qu¸ tr×nh ®ã.
Nh vËy: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm, dÞchvô lµ chi phÝ s¶n
xuÊt tÝnh cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm c«ng viÖc,lao vô
do DN s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh trong ®iÒu kÖn c«ng suÊt b×nh thêng.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch ®îc x¸c ®Þnh phï hîp
víi mäi; lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh doanh.
2.2, B¶n chÊt chøc n¨ng cña gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch.
§Ó thÊy rá b¶n chÊt kinh tÕ cña gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch cÇn
ph©n biÖt giöa gi¸ thµnh s¶n phÈm víi chi phÝ s¶n xuÊt.Chi phÝ s¶n xuÊt lµ
c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt biÓu hiÖn sù hao phÝ
cßn gi¸ thµnh biÓu hiÖn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh vµ chi
phÝ s¶n xuÊt lµ hai mÆt thèng nhÊt cña mét qu¸ tr×nh. V× vËy chóng gièng
nhau vÒ chÊt. Gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt ®Òu bao gåm c¸c lo¹i chi phÝ
vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸, c¸c chi phÝ kh¸c mµ DN bá ra trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn giöa chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm co sù kh¸c nhau vÒ sè lîng.
Chi phÝ s¶n xuÊt thÓ hiÖn nh÷ng chi phÝ mµ DN bá ra ®Ó s¶n xuÊt
s¶n phÈm trong mét kú(th¸ng,quý, n¨m) kh«ng tÝnh ®Ðn chi phÝ ®ã liªn
quan ®Ðn s¶n phÈm ®· hoµn thµnh hay cha. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chi phÝ
s¶n xuÊt tÝnh cho mét lo¹i h×nh ho¹t ®éng hoµn thµnh theo quy ®Þnh.
Gi¸ thµnh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi gi¸ trÞ vµ gi¸ b¸n hµng ho¸,
®©y lµ mèi quan hÖ nh©n qu¶. Gi¸ thµnh ®îc coi lµ diÓm xuÊt ph¸t ®Î x©y
dùng gi¸ b¸n. Trong c¬ chÕ thÞ trêng gi¸ b¸n cña s¶n phÈm du lÞch lµ gi¸
quy ®Þnh cña C«ng ty hoÆc gi¸ do 2 bªn tho¶ thuËn víi nhau ®ã lµ nhµ
cung cÊp vµ kh¸ch du lÞch.
Lª Hïng Cêng _KT2A
11
2.3, Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm theo thêi gian vµ c¬ së sè hiÖu tÝnh gi¸
thµnh: theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 3
lo¹i.
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së
®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hiÖn hµnh vµ chØ tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt,
kinh doanh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc
cña DN, lµ thíc ®o chÝnh x¸c ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t,
lao ®éng gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n c¸c gi¶ ph¸p kinh tÕ, kû thuËt
mµ DN thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së sè
hiÖu chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh tËp hîp ®îc trong kú vµ s¶n lîng
s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶nr xuÊt trong kú. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc tÝnh to¸n
sau khi kÕt thóc ®îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ
tiªu kinh tÕ tæng hîp ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña DN.
* Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph¹m vi tÝnh to¸n: Theo c¸ch ph©n lo¹i
nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 2 lo¹i.
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ( cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng xëng): Bao gåm
chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ
s¶n xuÊt chung tÝnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh. Gi¸ thµh s¶n xuÊt ®îc sö
dông ®Ó ghi sæ kÕ to¸n thµnh phÈm d· nhËp kho hoÆc giao cho kh¸ch
hµng vµ lµ c¨n cø ®Ó DN tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n, tÝnh lîi nhuËn gép cña
ho¹t ®éng b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô.
- Gi¸ thµnh toµn bé: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ chi phÝ b¸n
hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm ®· b¸n. Gi¸ thµnh
toµn bé cña s¶n phÈm lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña Doanh nghiÖp.
Lª Hïng Cêng _KT2A
12
Gi¸ thµnh
Toµn bé
gi¸ thµnh
S¶n xuÊt
chi phÝ
b¸n hµng
chi phÝ qu¶n lý
doang nghiÖp
3, NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm du
lÞch
- C¨n cø vµ ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng, ®Æc ®iÓm tæ chøc
s¶n xuÊt s¶n phÈm cña C«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
Tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi
tîng tËp hîp vµ b»ng ph¬ng ph¸p thÝch hîp. Cung cÊp kÞp thßi nh÷ng sè
liÖu, th«ng tin tæng hîp vÒ c¸c kho¶n môc chi phÝ, yÕu tè chi phÝ ®· quy
®Þnh, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n trÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
VËn dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thµnh
vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh theo ®óng kho¶n môc
quy ®Þnh vµ dóng kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· x¸c ®Þnh.
§Þnh kú cung cÊp c¸c b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cho c¸c cÊp qu¶n lý C«ng ty, tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc
hiÖn c¸c ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ, ph©n tÝch tinh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch gi¸ thµnh vµ kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph¸t hiÖn c¸c h¹n
chÕ vµ kh¶ n¨ng tiÒm tang, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm.
4, Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
4.1, Nguyªn t¾c h¹ch to¸n s¶n xuÊt vµ tÝnh s¶n phÈm.
Còng gièng nh c¸c DN s¶n xuÊt kh¸c, ®èi víi c¸c C«ng ty du lÞch
viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm du lÞch
còng ph¶i tu©n theo chÕ ®é tµi chÝnh vµ chÕ ®é hiÖn hµnh.
4.2, §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
§èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp
hîp c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh nh»m ®¸p ønh yªu cÇu kiÓm tra, gi¸m
s¸t chi phÝ vµ yªu cÇ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh vËy thùc chÊt cña viÖc
Lª Hïng Cêng _KT2A
13
x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh n¬i c¸c chi phÝ
®· ph¸t sinh vµ n¬i g¸nh chÞu chi phÝ.
Tuú theo c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh
doanh vµ yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doan, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÕ
t¹o s¶n phÈm cña DN lµ ®¬n gi¶n hay phøc t¹p mµ ®èi tîng kÕ to¸n tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ; tõng s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, toµn bé
quy tr×nh c«ng nghÖ hay tõng c«ng nghÖ, tõng xi nghiÖp....
§èi víi C«ng ty du lÞch ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ho¹t ®éng
kinh doanh ( híng dÉn viªn du lÞch, vËn chuyÓn du lÞch, kinh doanh
buång ngñ...) hoÆc lµ tõng s¶n phÈm dÞch vô cña mæi ho¹t déng kinh
doanh ®ã.
+ NÕu Doanh nghiÖp tiÕn hµnh nhiÒu ho¹t ®éng kinh doanh th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ho¹t ®éng kinh doanh (híng dÉn viªn du lÞch,
vËn chuyÓn du lÞch, kinh doanh buång ngñ...)
+ NÕu Doanh nghiÖp tiÕn hµnh h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé th× ®èi tîng
tËp hîp chi phÝ lµ tõng ®¬n vÞ phô thuéc (tõng ®Þa ®iÓm, bé phËn kinh
doanh)
Chi phÝ kinh doanh du lÞch ®îc tËp hîp cho tõng ®èi tîng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp. Nh÷ng chi phÝ liªn quan trùc
tiÕp ®Õn mét ®èi tîng ®îc tËp hîp trùc tiÕp cho ®èi tîng ®ã. Nh÷ng chi
phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng th× ®îc táng hîp, sau ®ã ph©n bæ cho
tõng ®èi tîng theo tiªu thøc thÝch hîp.
4.3, Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
Cã 2 ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ
Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp
¸p dông ®èi víi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt co liªn quan trùc tiÕp ®Õn
tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt. KÕ to¸n tæ chøc ghi chÐp ban ®µu
theo ®óng ®èi tîng chÞu chi phÝ, tõ ®ã tËp hîp sè liÖu tõ c¸c chøng tõ kÕ
to¸n ghi vµo sæ kÕ to¸n theo tõng ®èi tîng cã liªn quan.
Ph¬ng ph¸p tËp hîp gi¸n tiÕp
Lª Hïng Cêng _KT2A
14
¸p khi mét lo¹i chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt, kh«ng thÓ tËp hîp cho tõng ®ãi tîng chÞu chi phÝ ®îc.
Sau khi tËp hîp toµn bé chi phÝ nµy, kÕ to¸n lùa chon tiªu chuÈn phï hîp
®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng liªn quan theo tr×nh tù sau:
+ Tæ chøc ghi chÐp ban ®µu chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh theo tõng ®Þa
®iÓm ph¸t sinh chi phÝ sau ®ã tæng hîp sè liÖu trªn chøng tõ kÕ to¸n theo
®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ.
+ Lùa chän tiªu chÈn ph©n bæ thÝch hîp víi tõng lo¹i chi phÝ ®Ó tÝnh
to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt ®· tæng hîp ®îc cho c¸c ®èi tîng liªn
quan.
C«ng thøc tÝnh:
C
H =
n
Ti
i= 1
Trong ®ã: H lµ hÖ sè ph©n bæ
C lµ tæng chi phÝ d· tËp hîp ®îc cÇn ph©n bæ
Ti lµ tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi tîng i
ChÝ phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã liªn quan ( C i ) ®îc
tÝnh theo c«ng thøc:
Ci = Ti x H
Tiªu thøc ph©n bæ thêng s÷ dông lµ: chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ kÕ
ho¹ch, chi phÝ ®Þnh møc, chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, khèi lîng s¶n
phÈm s¶n xu©t...
Lª Hïng Cêng _KT2A
15
4.4, HÖ thèng chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông.
HÖ thèng chøng tõ:
Trong C«ng ty du lÞch ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng s¶n
phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng. KÕ o¸n trëng tæ chøc viÖc lËp chøng tõ h¹ch
to¸n ban ®µu cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. §èi víi vËt t th× chøng tõ
gãc lµ phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, thÎ kho, víi chi phÝ khÊu hao
TSC§lµ b¶ng ph©n bæ vµ trÝch khÊu hao TSC§, phiÕu thu, phiÕu chi...
Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông:
Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho kÕ to¸n chØ ¸p
dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ®Ó tËp hîp chi phÝ kinh doanh
du lÞch kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n:
- TK621 “chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi
phÝ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ ph¸t sinh ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm du lÞch.TK
621 ®îc më chi tiÕt cho tng ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch.
- TK 622 “chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”.dïng ®Óph¶n ¸nh c¸c kho¶n l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n phôc vô lÔ t©n, buång, híng dÉn viªn, nh©n
viªn b¸n hµng....TK 622 ®îc më chi tiÕt cho tõng ho¹t ®éng kinh doanh
du lÞch.
- TK 627”chi phÝ s¶n xuÊt chung”. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ
phôc vô du lÞch. TK 627 ®îc möo chi tiÕt theo tõng bé phËn. TK 627 cã
5TK cÊp 2.
+ TK 6271 “ chi phÝ nh©n viªn”
+ TK6272 “chi phÝ vËt liÖu”
+ TK6273 “ chi phÝ c«ng cô dông cô”
+ TK6274 “chi phÝ KHTSC§”
+ TK6275 “chi phÝ s÷a ch÷a”
+ TK6277 “chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”
+ TK6278 “chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
-TK154 “chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”. Dïng ®Ó tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Chi phÝ s¶n xuÊtkinh doanh h¹ch to¸n trªn TK154 ®îc chi tiÕt theo ®Þa
®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. Ph¶n ¸nh trªn TK154 gåm nh÷ng chi phÝ
Lª Hïng Cêng _KT2A
16
sau:chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu,cchi phÝ s¶n
xuÊt chung.
4.5, Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
KÕ to¸n chi tiÕt tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: KÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt ph¶i më b¶ng kª tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo bé phËn s¶n xuÊt,
theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ
gèc co liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú hoÆc B¶ng
ph©n bæ (b¶ng ke chøng tõ) ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú. Cuèi
kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc
trong kú theo tnnngf ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm, dÞch vô d· hoµn thµnh theo nguyªn t¾c sau:
- Trêng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt
b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xu©t ®· tËp hîp ®îc trong kú ®îc kÕtd
chuyÓn toµn bé ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ s¶n phÈm.
- Trêng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt
b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp trong kú ®îc ph©n bæ vµo chi
phÝo s¶n xuÊt cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt binh thêng.phÇn chi phÝ ®· tËp hîp cßn l¹i kh«ng ®îc tÝnh vµo trÞ gi¸ hµng tån
kho, ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
4.5.1, KÕ to¸n tËp hîp vµ chi phÝ NL,VL trùc tiÕp.
Chi phÝ NL,VL trùc tiÕp lµ chi phÝ NL,VL chÝnh, vËt liÖu phô sö
dông trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt chÕ taoj s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn dÞch vô.
- Ph¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ:
Chi phÝ NL,VL trùc tiÕp thêng liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®èi tîng
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho vËt
liÖu vµ b¸o c¸o sö dông vËt liÖuë tõng ph©n xëng s¶n xuÊt ®Ó tËp hîp
trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng liªn quan.
Trêng hîp chi phÝ Nl,VL trùc tiÕp liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng
chÞu chi phÝ thf ®îc tËp hîp theo ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NL,VL trùc tiÕp chÝnh x¸c, hîp lý
kÕ to¸n cÇn x¸c ®Þnh ®îc trÞ gi¸ NL,VL cña kú tríc chuyÓn sanng sö
Lª Hïng Cêng _KT2A
17
dông vµ trÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi (nÕu cã)®Ó tÝnh chi phÝ NL,VL trùc tiÕp
thùc tÕ tiªu hao trong kú
Chi phÝ NL,VL
trÞ gi¸ NL,VL
trÞ gi¸ NL.VL cßn
TrÞ
gi¸ NL,VL
trÞ gi¸
Trùc tiÕp thùc
= xuÊt dïng
+ l¹i ®Çu kú ë ®Þa
_
cßn l¹i
_ phÕ liÖu
tiªu hao trong kú
trong
kú
®iÓm s¶n xuÊt
cuèi kú
thu håi
Cuèi kú kÕ to¸n, chi phÝ NL.VL trùc tiÕp ®· tËp hîp sÏ ®îc kÕt
chuyÓn.
KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK621 “ chi phÝ NL,VL trùc
tiÕp:
Bªn Nî:
TrÞ gi¸ thùc tÕ NL,VL xuÊt dung trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt
s¶n phÈm, hoÆc thùc hiªn dÞch vô trong kú h¹ch to¸n.
Bªn Cã:
- TrÞ gi¸ NL,VL sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho;
- KÕt chuyÓn chi phÝ Nl,VL trùc tiÕp trªn møc b×nh th¬ng kh«ng ®îc
tÝnh v¸o trÞ gi¸ hµng tån kho, tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong kú;
- KÕt chuyÓn chi phÝ NL,VL trùc tiÕp ph¸t sinh ë møc b×ng thêng vµo
bªn nî TK154- CP SXKD dë dang
Tk621 kh«ng cã sè d cuèi kú vµ ph¶n ¸nh chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp
hîp chi phÝ.
Ph¬ng ph¸t kÕ to¸n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu
(1) C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho nguyªn liÖu vËt liÖu, phiÕu b¸o vËt
liÖu cßn lai cuèi kú tríc ®Ó lai sö dông cho kú nµy hoÆc kÕt qu¶ kiÓm kª
NL,VLcßn lai cuèi dÓ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL sö dông trc tiÕp cho
s¶n xuÊt s¶n phÈm
Nî TK 621 (chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ
Cã TK 152
( 2) Trêng hîp mua NL, VLsö dông ngay cho s¶n xuÊt:
Nî TK621
(chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ)
Lª Hïng Cêng _KT2A
18
Nî TK133
(thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã)
Cã TK111,112,113
(3) a. Trêng hîp NL,VL cßn l¹i cuèi kú kh«ng sö dông hÕt, nhng ®Ó
l¹i ë bé ph©n s¶n xuÊt. Cuèi kú, kÕ to¸n ghi gi¶m NL,VL trùc tiÕp kú nµy
b»ng bót ®á:
Nî TK621
(chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ ) (xxx)
Cã TK 152
(xxx)
§Çu kú kÕ to¸n sau, kÕ to¸n ghi t¨ng chi phÝ NL,VL trùc tiÕp:
Nî TK621 (chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ)
Cã TK152
(4) Cuèi kú, trÞ gi¸ NL,VL sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho(nÕu cã)
Nî TK152
Cã Tk621 (chi tiÕt cho tõng ®èi tîng)
(5) Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ NL,VL trùc tiÕp
tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh:
Nî TK154 (theo møc b×nh thêng,chi tiÕt theo ®èi tîng tËp hîp
chi phÝ)
Nî TK632 (sè vît trªn møc b×nh thêng, chi tiÕt theo ®èi tîngtËp
hîp chi phÝ)
Cã Tk621
(chi tiÕt theo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ)
Lª Hïng Cêng _KT2A
19
S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp CPNL,VL trùc tiÕp
TK611
TK621
(1)
TK154
(5)
TK152
TK632
(3.1)
(3.2)
(XXX)
(XXX)
(4)
TK111,112,331
(2)
TK133
Lª Hïng Cêng _KT2A
20
- Xem thêm -
.DOC 
93 
39 
84 
