Tài liệu Luận văn kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ tại công ty xây dựng công trình hưng thịnh

___Lêi nãi ®Çu___ T rong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo khuynh híng XHCN, cïng víi hµng lo¹t chÝnh s¸ch më cöa cña §¶ng vµ nhµ níc ta, lµm cho nhµ níc ta ®· vµ ®ang chuyÓn biÕn s©u s¾c vµ toµn diÖn, bé mÆt ®Êt níc ®ang ®æi míi tõng ngµy tõng giê. §ãng gãp kh«ng nhá vµo sù thay ®æi ®ã chÝnh lµ sù phÊn ®Êu kh«ng mÖt mái cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp sÏ trë thµnh mÆt trËn quyÕt ®Þnh trong c«ng cuéc ®æi míi c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nÒn kinh tÕ më nh»m thu hót nguån vèn ®Çu t níc ngoµi. §iÒu nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó héi nhËp nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi, chuÈn bÞ cho viÖc ra nhËp tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). §Ó cã thÓ theo kÞp sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®Æc biÖt lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù ®a d¹ng ho¸ cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, víi tÝnh n¨ng vèn cã cña c¬ chÕ thÞ trêng ®· t¹o ra mét bèi c¶nh m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t vµ khèc liÖt gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau. §Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong cuéc c¹nh tranh ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lç lùc vît bËc víi nh÷ng bíc bøt ph¸ míi, ph¶i quan t©m tíi tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (tõ khi doanh nghiÖp bá vèn ra ®Õn khi doanh nghiÖp thu håi vèn vÒ ) lµm thÕ nµo ®Ó d¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ bá ra lµ thÊp nhÊt? Lµ mét c©u hái ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, cã nh vËy doanh nghiÖp víi ®¶m b¶o cã l·i, c¶i thiÖn ®êi sèng ngêi lao ®éng, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi nhµ níc, t¨ng tÝch luü vµ thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng. Nh vËy: Mét yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp lµ ®¶m b¶o chÆt chÏ chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n suÊt th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô (NVL,CCDC) chiÕm tû träng lín nhÊt lµ trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chÝnh v× lÏ ®ã mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n quan t©m tíi viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ NVL, CCDC gi¶m tiªu hao NVL, CCDC trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt song vÉn ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm, cã nh vËy s¶n phÈm lµm ra míi ®ñ søc c¹nh tranh trong thÞ trêng. XuÊt ph¸t tõ h×nh thøc ®ã, trong thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh cïng víi kiÕn thøc ®· häc ë trêng, em nhËn thÊy tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n NVL vµ CCDC, nh»m t×m hiÓu râ h¬n vÒ thùc tiÔn c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC, tõ ®ã em xin chän ®Ò tµi “KÕ 1 to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô t¹i C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh “ cho bµi B¸o c¸o thùc tËp tæng hîp cña m×nh §©y lµ lÇn ®Çu tiªn lµm mét vÊn ®Ò t¬ng ®èi khã vµ phøc t¹p, nªn bµi b¸o c¸o kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em kÝnh mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. Nh©n dÞp nµy em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt tíi. C« Minh Ngäc cïng c¸c thÇy c« trong khoa kÕ to¸n - kiÓm to¸n vµ toµn bé nh©n viªn kÕ to¸n cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Xin c¶m ¬n gia ®×nh b¹n bÌ ®· ®éng viªn gióp ®ì! Ch¬ng 1 Kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng ty tnhh x©y dùng c«ng tr×nh Hng thÞnh  1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty C«ng ty TNHH x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh, viÕt t¾t lµ: Hng ThÞnh Co, LTD ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè: 043972, ngµy 07/12/1994 cña Phßng ®¨ng ký kinh - Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t thµnh phè Hµ Néi. §©y lµ C«ng ty TNHH cã hai thµnh viªn trë lªn, lµ doanh nghiÖp h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, tù chñ vÒ kinh tÕ. C«ng ty ra ®êi bao gåm 04 thµnh viªn gãp vèn lµ : 2 Sè TT Tªn thµnh viªn N¬i ®¨ng ký hé khÈu thêng tró 1 TrÇn b¶o vÜnh 2 NguyÔn ngäc s¬n Sè nhµ 16, tËp thÓ Cty VTTBGTII, phêng Nh©n chÝnh - Thanh Xu©n – HN Sè nhµ 57, tËp thÓ Cty c¬ khÝ SC cÇu ®êng bé II, Phêng Thanh Tr× - Hoµng Mai - Hn Sè nhµ 26, tËp thÓ Cty c¬ khÝ SC cÇu ®êng bé II, Phêng Thanh Tr× - Hoµng Mai - Hn Sè nhµ 15, ngâ 403, ®êng NguyÔn V¨n Linh - Phóc 3 TrÇn quang khang 4 NguyÔn thÞ nhi Gi¸ trÞ gãp vèn (®ång) 310.000.000 Tû lÖ vèn gãp (®ång) 34.25 305.000.000 33.7 240.000.000 26.52 50.000.000 5.52 §ång - Long Biªn – HN Ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty lµ: -Söa ch÷a s¶n phÈm c¬ khÝ, t©n trang c¸c thiÕt bÞ thi c«ng c«ng tr×nh giao th«ng - Sản xuất má phanh ô tô các loại. - Sản xuất bao bì carton . - Kinh doanh vật liệu xây dựng. TiÒn th©n cña C«ng ty lµ mét tæ nghiªn cøu gåm 04 ngêi víi môc ®Ých ban ®Çu lµ nghiªn cøu ®Ó s¶n xuÊt tÊm lîp Fibeociment. Lóc ®Çu, Cïng víi sù n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh cña c¸c thµnh viªn trong C«ng ty vµ ®éi ngò nh©n c«ng cã tr×nh ®é kü thuËt, tay nghÒ cao c«ng viÖc kinh doanh tiÕn triÓn rÊt tèt. §Õn n¨m 1997, víi sù më cöa cña nÒn kinh tÕ, hµng ngo¹i å ¹t trµn vµo thÞ trêng ViÖt Nam, ®Æt s¶n phÈm cña C«ng ty tríc sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c s¶n phÈm cña hµng ngo¹i víi c«ng nghÖ cao, hiÖn ®¹i. MÆc dï chÊt lîng s¶n phÈm cña C«ng ty rÊt tèt, gi¸ c¶ l¹i phï hîp nhng xu híng chuéng hµng ngo¹i h¬n hµng néi ®· ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµm ¶nh hëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty. Th¸ng 5-1997, do việc sản xuất tÊm lîp Fibeociment không đem lại hiệu quả kinh tế cao nên Công ty đã cho phÐp ph©n xëng ngừng sản xuất mÆt hµng nµy. Thay vµo ®ã, C«ng ty chuyÓn sang s¶n xuÊt sản xuất 2 mặt hàng là má phanh ô tô và bao bì carton sóng các loại. Tõ ®ã cho ®Õn nay hai lo¹i mặt hàng này đã trở thành sản phẩm chủ yếu và được đưa vào kế hoạch sản xuất hàng năm của C«ng ty. Víi sù ®Çu t nhiÒu d©y truyÒn m¸y mãc, thiÕt bÞ cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¹o thµnh mét vßng trßn lµm viÖc khÐp kÝn cïng víi ®éi ngò c«ng nh©n viªn cã tay nghÒ kü thuËt cao, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc ®· gióp C«ng ty ph¸t triÓn rÊt lín m¹nh, t¹o ®îc 3 nhiÒu uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. S¶n phÈm cña C«ng ty ®¹t chÊt lîng tèt, ®îc nhiÒu kh¸ch hµng a chuéng vµ tin dïng. C«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng vµ ®îc ®iÒu chØnh mÉu m· tïy theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Sau đây là một số chỉ tiêu của nhà máy biểu hiện qua các năm Chỉ tiêu ĐVT Tổng vốn kinh doanh Giá trị tổng sản lượng Sản lượng sx má phanh Sản lượng sx bao bì Tổng quỹ lương Khấu hao TSCĐ Tổng doanh thu Lợi tức gộp Đồng Đồng Kg M2 Đồng Đồng Đồng Đồng Thực hiện năm 2003 42 269 062 329 17 492 444 120 000 4 437 400 3 188 766 17 288 620 37 193 648 000 9 755 928 905 Thực hiện năm 2004 59 223 254 492 18 388 566 230 000 5 548 500 3 975 387 20 599 750 48 280 758 000 9 987 908 113 Kế hoạch năm 2005 68 000 000 000 20 000 000 150 000 8 000 000 4 000 000 20 000 000 60 000 000 000 15 000 000 000 Nguồn: Tài liệu của Nhà Máy Năm 2004, là năm thứ 3 trong tổng chiến lược phát triển tăng tốc của Công ty, là năm Công ty thực hiện phương châm đột phá trong sản xuất và đầu tư xây dựng đổi mới công nghệ và đa dạng hoá sản phẩm để xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật đủ mạnh tạo thế và lực ®Ó C«ng ty thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®a d¹ng hãa s¶n phÈm, më réng quy m« s¶n xuÊt, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ trêng còng nh sù ®æi míi ®Êt níc. Vì vậy, mục tiêu đặt ra của năm 2005 là : - Làm chủ kỹ thuật chuyên ngành, đặc biệt là kỹ thuật in ốp sét, duy trì nhịp độ phát triển sản xuất kinh doanh có lãi, tăng đóng góp ngân sách nhà nước và cải thiện đời sống cán bộ công nhân viên. - Duy trì môi trường ký luật và tác phong công nghiệp 4 - TiÕn tíi viÖc tæ chøc cæ phÇn hãa cho c«ng ty theo chế độ quy định của Nhà nước. - Xây dựng hành lang pháp lý nội bộ phù hợp với cơ chế cổ phần hoá. 1.2. Một số đặc điểm của C«ng ty 1.2.1. Đặc điểm tổ chức sản xuất của C«ng ty Hiện tại C«ng ty có 2 phân xưởng sản xuất chính là phân xưởng sản xuất má phanh ô tô các loại và phân xưởng sản xuất bao bì carton. Ngoài ra, C«ng ty còn có 1 tổ cơ khí có nhiệm vụ sửa chữa, bảo dưỡng các máy móc thiết bị phục vụ cho sản xuất chính. - Phân xưởng má phanh : Đứng đầu phân xưởng là quản đốc, có nhiÖm vụ điều hành chung, chịu trách nhiệm giám sát toàn bộ hoạt động sản xuất và cung cấp thông tin cho ban giám đốc. Như vậy, quản đốc là ngưòi chịu sự quản lý trực tiếp của giám đốc C«ng ty. Cơ cấu tổ chức sản xuất của phân xưởng gồm các bộ phận : + Tổ trộn + Tổ hoàn thiện + Tổ ép + Bộ phận quản lý phục vụ. Các tổ trưởng đứng đầu các tổ có trách nhiệm giúp đỡ quản đốc phân xưởng hoàn thành trách nhiệm được giao. - Phân xưởng bao bì các tông : Đứng đầu phân xưởng là quản đốc, cơ cấu phân xưởng như sau : + Tổ cắt + Tổ ghim, dán cạnh hộp + Tổ làm máy + Bộ phận quản lý + Tổ in 1.2.2. Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất. *Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất má phanh ô tô Hiện tại, C«ng ty đang sản xuất nhiều loại má phanh cung cấp cho các loại ô tô lớn như ZIL. KAMAZ, IFA… đến các loại ô tô con và theo yêu cầu của thị trường, nhà máy cũng sản xuất má phanh xe máy. Quy trình công nghệ 5 khá đơn giản và mang tính thủ công là chủ yếu, kết thúc quy trình sản xuất chỉ cho ra một loại sản phẩm. Sơ đồ: Qui trình công nghệ sản xuất má phanh Trộn NVL Mài ngoài Ép nóng Khoan Mài trong KCS Nhập kho TP + Trộn khô: - Amiăng được đánh đổi, sấy khô ở độ ẩm < 1%. - Cân từng loại vật liệu theo đơn phối liệu. - Đưa amiăng vào trộn, đậy nắp cho máy hoạt động trong vòng 15 phút. + Trộn tiếp nhựa, bột màu phụ pha trong thời gian 25 phút, trộn tiếp mạt đồng trong 5 phút để lắng trong 5 phút. Công việc này hoàn toàn làm thủ công nên rất độc hại. + Ép nóng tạo sản phẩm : Vật liệu đã trộn được đổ vào khuôn, dùng máy ép thuỷ lực100 tấn, 200 tấn, 400 tấn để ép tạo sản phẩm. + Lưu hoá: Các sản phẩm đã được tạo ra sau khi ép nóng sẽ được đưa vào một thiết bị có tác dụng giữ cho sản phẩm trong điều kiện lý tưởng để đảm bảo được độ bền và các tiêu chuẩn về kỹ thuật. Tuy nhiên, do công đoạn ra khỏi qui trình sản xuất này. + Hoàn thiện sản phẩm: 6 - Mài: Sau khi ép, mặt cong ngoài của sản phẩm được mài để khớp với vành tăng- bua ô tô, mặt cong trong cũng được mài để khớp với mặt cong của xương phanh. Quá trình được tiến hành trên các máy chuyên dùng. - Khoan: Đây là giai đoạn cuối cùng của qui trình công nghệ sản xuất , má phanh phải được đưa vào máy khoan để tạo lỗ vít vào xương phanh. Trước khi nhập kho, thành phẩm này phải qua bộ phận gia công, vệ sinh và phải được kiểm tra chất lượng qua bộ phận KCS của Nhà Máy. Qui trình sản xuất sử dụng các máy móc thiết bị lớn nhưng vẫn còn thủ công, vừa không đảm bảo yêu cầu vệ sinh an toàn lao động, vừa cho năng suất không cao. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện tại, C«ng ty đã cố gắng rất nhiều trong việc cải tiến máy móc thiết bị và qui trình công nghệ nhằm hoàn thiện và nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm. * Đặc điểm qui trình công nghệ sản xuất bao bì carton sóng. Từ giữa năm 1998, C«ng ty bắt đầu sản xuất mặt hàng mới, đó là bao bì carton sóng. Bao bì là một loại sản phẩm công nghiệp đặc biệt dùng để bao gói và đựng các loại sản phẩm nhằm bảo vệ giá trị sử dụng của chúng. Sở dĩ gọi là bao bì carton sóng vì đây là loại bao bì nhiều lớp được dập khuôn theo hình sóng để giảm bớt tác động của va chạm, tăng độ cách ẩm, cách nhiệt… bảo vệ sản phẩm mà nó bao gói. Qui trình sản xuất bao bì carton sóng : 7 Giấy cuộn các loại Cắt khổ Tạo phôi thô Tạo phôi chuẩn In lưới Máy bế hoặc máy bổ Ghim, dán cạnh hộp KCS Nhập kho TP + Cắt khổ : §ây là công việc đầu tiên của dây chuyền sản xuất bao bì cac tông sóng. Giấy cuộn được kéo trên một băng chuyển và đưa qua một máy cắt khổ. Tại đây, giấy sẽ được cắt ra theo những kích thước đã được định trước tuỳ theo yêu cầu sản xuất. Đặc biệt, máy cắt có thể điều chỉnh, chia cắt được cuén giấy theo các kích thước khác nhau. + Tạo phôi thô : Nếu phân theo độ dµy, mỏng của sản phẩm thì bao bì carton sóng ở nhà máy có 2 loại : 5 lớp và 3 lớp. Sau khi cắt khổ, nó sẽ được phân loại để làm các lớp khác nhau trong tấm bìa. Nếu là bìa cac tông có 3 lớp thì có 3 loại giấy tương ứng để tạo nên 3 lớp là : giấy mặt, giấy sóng, và giấy đáy. Còn nếu là bìa các tông sóng 5 lớp thì lại phải có 4 loại giấy là : giấy mặt, giấy sóng, giấy vách rồi lại một lớp giấy sóng nữa và cuối cùng là một lớp giấy đáy. 8 Tất cả các loại giấy đã được phân như trên sẽ được cho chạy qua một máy gọi là máy sóng. Máy này có nhiệm vụ tạo sóng cho lớp lấy sóng. Sau đó các lớp giấy này sẽ được ghép lại với nhau khi chạy qua một băng truyền, giữa các lớp giấy đó sẽ được quét một lớp hồ sống làm từ bột sắn thông qua một hệ thống ở trong máy. + Tạo phôi chuẩn : §ể tạo được sự liên kết giữa các lớp và cho ra những tấm bìa cac tông sóng thì phôi phải được chạy qua một hệ thống gọi là máy tán lằn ngang và dọc. Hệ thống máy này không những có tác dụng tán lằn cho giấy phẳng mà còn làm cho hồ sống giữa các lớp chính thông qua các dây may xo được đốt nóng bằng điện sẽ truyền nhiệt cho các thanh lăn. Như vậy, kết thúc giai đoạn này sẽ cho ra một phía bìa carton chạy trên một băng chuyền. Muốn có những tấm bìa thì giải bìa này sẽ lại được chạy qua một máy cắt và cắt ra những tấm có kích thước như yêu cầu. + In lưới: là công đoạn đòi hỏi nhiều nhân công nhất. Đặc điểm của hình thức in lưới là một dậng in thủ công và mất nhiều thời gian. Nếu như một tấm bìa các tông có bao nhiêu màng thì phải có bấy nhiêu khuôn in và mỗi lần in chỉ cho phép được in một màu. + Máy bế hoặc bổ : Tạo thành các nếp gấp hay xẻ cắt rãnh để người thợ gập theo những nếp này và tạo nên chiếc hộp. + Ghim, dán cạnh hộp : Đây là công đoạn cuối cùng để tạo nên chiếc hộp bao bì các tông hoàn thiện. Toàn bộ giai đoạn này cũng được làm thủ công. Qui trình công nghệ sản xuất bao bì các tông sóng này còn mang tính thủ công nên chất lượng sản phẩm chưa đáp ứng tốt yêu cầu thị trường về độ chính xác, tinh xảo. Đồng thời, công nghệ in bằng phương pháp in lưới hiện nay của C«ng ty còn quá nhiều nhân công. * Đặc điểm tổ chức kinh doanh của C«ng ty. Hệ thống tiêu thụ sản phẩm gồm : + Hệ thống các đại lý : Hiện nay C«ng ty thiết lập đại lý ở hầu hết các thành phố lớn và các khu công nghiệp tập trung tại khu vực phía Bắc. Tại khu vực phía Nam đã mở được một số đầu mối tiêu thụ sản phẩm và bước đầu đã phát huy hiệu quả. 9 - Khu vực phía bắc có 12 đại lý - Khu vực phía nam có 7 đầu mối bán hàng lớn. + Tại trụ sở giao dịch chính của nhà máy 76 –Phè L¬ng Yªn – Hai Bµ Trng - HN có đặt một cửa hàng bán sỉ và bán lẻ các sản phẩm của mình. C«ng ty còn nhận làm đại lý bán các sản phẩm vật liệu xây dựng khác. Má phanh ô tô là một loại sản phẩm mang tính truyền thống của C«ng ty. Do vậy, để mở rộng thị trường C«ng ty đã thành lập nhiều đại lý. Tuy nhiên đây là một loại sản phẩm mang tính chất kĩ thuật và việc tiêu dùng sản phẩm này có liên quan đến sự an toàn tính mạng con người nên hiện nay người tiêu dùng trong nước vẫn chưa thực sự tin dùng sản phẩm này của nhà máy. Đây chính là điều trăn trở của bên lãnh đạo nhà máy là làm cách nào để người tiêu dùng xoá bỏ được thói quen này và sử dụng sản phẩm của nhà máy. Hiện nay, C«ng ty đã áp dụng nhiều hình thức bán hàng để thúc đẩy tốc độ tiêu thụ mặt hàng này như bán hàng qua đại lý, bán hàng trả chậm … đặc biệt là hình thức bán hàng đổi hàng. Hình thức này có nghĩa là C«ng ty sẽ nhận các sản phẩm hàng hóa mà phần nhiều là vật liệu xây dựng của các đơn vị bạn về bán. Mặt hàng bao bì carton sóng của nhà máy sản xuất chủ yếu là tiêu thụ nội bộ trong tổng công ty thuỷ tinh và gốm sứ. Trong những năm tới C«ng ty sẽ có kế hoạch mở rộng quy mô sản xuất mặt hàng này ra thị trường bên ngoài. 1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của C«ng ty C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh là một đơn vị hoạch toán kinh doanh độc lập, có tư cách pháp nhân. C«ng ty tổ chức bộ máy quản lý như sau : + Ban giám đốc: Điều hành, chỉ đạo trực tiếp các hoạt động thường ngày của các phòng ban, phân xưởng và các nhân viên giúp việc cho ban giám đốc. Giám đốc chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị về việc thức hiện quyền và nghĩa vụ được giao. + Phòng tổ chức hành chính : Gồm các chuyên viên làm nhiệm vụ tổ chức, quản lý sắp xếp cán bộ và lao động trong nhà máy, xây dựng các kế 10 hoạch đào tạo cán bộ công nhân viên, hướng dẫn việc thực hiện các chế độ tièn lương, bảo hiểm xã hội … + Phòng tài chính kế toán : Có nhiệm vụ ghi chép, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy một cách đầy đủ, kịp thời theo đúng phương pháp quy định nhằm cung cấp thông tin cho các đối tượng quan tâm, đặc biệt là để phục vụ cho việc quản lý và điều hành nhà mày của ban giám đốc. + Phòng kinh doanh : Lập kế hoạch và tổ chức kinh doanh của nhà máy. Hiện nay, bộ phận marketing trực thuộc phòng kinh doanh. + Phòng kĩ thuật : Bao gồm các kĩ sư phụ trách về công tác kĩ thuật của các thiết bị máy móc của nhà máy, đảm bảo sự vận hành của toàn bộ quy trình công nghệ, trong đó bộ phận KCS có nhiệm vụ kiểm tra chất lượng sản phẩm. Nắm vững thông tin khoa học trong lĩnh vực chuyên ngành, tổ chức việc chế tạo thử nghiệm các sản phẩm mới. Hàng năm có nhiệm vụ tổ chức việc sửa chữa máy móc thiết bị nhằm đảm bảo tốt cho công tác kĩ thuật phục vụ sản xuất được liên tục, hiệu quả và an toàn lao động. + Phòng kế hoạch vật tư : Có trách nhiệm lập kế hoạch về vật tư đảm bảo cho quá trình sản xuất của C«ng ty được liên tục. Ngoài các phòng ban chính trong cơ cấu tổ chức ở trên, C«ng ty còn có các bộ phận chức năng khác như : văn thư, bảo vệ, công đoàn … Ở mỗi phân xưởng ngoài quản đốc còn có các nhân viên kinh tế làm nhiệm vụ thống kê, chấm công, tính toán lương cho công nhân trực tiếp sản xuất. Sau đây là sơ đồ bộ máy quản lý của C«ng ty : 11 Ban gi¸m ®èc Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng tæ chøc hc Phòng kinh doanh Phòng kĩ thuật Quản đốc PX Nhân viên kĩ thuật Phòng kế hoạch - vật tư Quản đốc bao bì Bộ phận KCS Nhân viên kĩ thuật Bộ phận KCS KÕ to¸n trëng 1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty (TrkÕ ëngto¸n phßng) 1.4.1. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n C«ng t¸c kÕ to¸n gi÷ mét vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan ®Ó qu¶n lý c¸ckiªm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶ Phã phßng kÕ to¸n tæng hîp lý tµi s¶nTæ vµkÕt×nh h×nh sö dông tµi s¶n cña C«ng ty. To¸n Tæ tµi chÝnh C«ng ty ¸p dông tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung. Theo h×nh thøc nµy C«ng ty cã mét kÕ to¸n trëng kiªm trëng phßng vµ c¸c bé phËn kÕ to¸n. KÕ to¸n NVL CCDC KÕ to¸n tiÒn L¬ng BHXH KÕ To¸n Chi phÝ sx tÝnh z KÕ to¸n ng©n hµng KÕ to¸n quü tiÒn mÆt S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n KÕ to¸n XDCB 12 Nh©n viªn kÕ to¸n PX Thñ Quü thanh to¸n KÕ to¸n tiªu thô vµ X§KQ Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña phßng kÕ to¸n nh sau: + Thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty + Gióp tæng gi¸m ®èc vµ chÞu tr¸ch nghiªm tríc tæng gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty. + Thùc hiÖn qu¶n lý c¸c nguån thu ®¶m b¶o tµi chÝnh cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. + TËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. + Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh víi c¬ qua chøc n¨ng cña nhµ níc vµ c¬ quan tµi chÝnh cÊp trªn. + Cung cÊp sè liÖu vÒ tµi chÝnh mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c, kÞp thêi gióp cho ban gi¸m ®èc ra quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. + Tham gia ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ + Híng dÉn c¸c bé phËn cã liªn quan vµ bé phËn s¶n xuÊt trong nhµ m¸y thù hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty còng nh cña bé phËn m×nh trùc tiÕp qu¶n lý. Th«ng qua s¬ ®å trªn ta thÊy næi bËt mét sè vÊn ®Ò sau: * KÕ to¸n trëng: ( trëng phßng) cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh toµn bé bé m¸y kÕ to¸n, híng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c nh©n viªn kÕ to¸n * KÕ to¸n phã: ( phã phßng) : lµm kÕ to¸n tæng hîp, kÕ to¸n XDCB vµ chØ ®¹o c¸c kÕ to¸n ph©n xëng . * KÕ to¸n quü: ViÕt phiÕu thu - ghi nhËt ký liªn quan kiªm quü BCTC theo quy ®Þnh. * KÕ to¸n TGNH : Theo dâi bªn Nî TK 112, b¸o cã tµi kho¶n, x¸c ®Þnh sè d TK, thêng xuyªn quan hÖ víi c¸c ng©n hµng ®Ó x¸c ®Þnh sè d tµi kho¶n. 13 * KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH : TÝnh to¸n hîp lý ph©n bæ chÝnh x¸c chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng vµ BHXH, BHYT, KPC§.cho c¸c ®èi tîng sö dông cã liªn quan, thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c kÞp thêi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. * Bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ vµ gÝa thµnh s¶n phÈm dë dang cuèi kú. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi chÝnh x¸c, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm. X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, lËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh. * Bé phËn kÕ to¸n NVL: Theo dâi sè lîng N- X - T hµng ngµy vÒ c¸c mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ chi tiÕt cho tõng tµi kho¶n cã liªn quan, c¸c lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua b¸n NVL- CCDC, vµo tµi kho¶n, sæ phï hîp víi ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho. * KÕ to¸n tiªu thô: Ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm, ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tiªu thô ghi chÐp vµo tµi kho¶n, c¸c kho¶n cã liªn quan ®Õn chi phÝ ban hµng, thu nhËp vÒ b¸n hµng,x¸c ®Þnh chi phÝ b¸n hµng chÝnh x¸c , x¸c ®Þnh tõng lo¹i ho¹t ®éng cña nhµ m¸y. 1.4.2. T×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc NKCT ( NhËt ký chøng tõ), ®©y lµ h×nh thøc sæ kÕ to¸n ®îc ¸p dông phæ biÕn vµ ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ lín. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ to¸n cña c«ng ty kh«ng sö dông toµn bé c¸c NKCT, b¶ng kª, b¶ng ph©n bæ vµ sæ chi tiÕt mµ chØ sö dông mét sè lo¹i g¾n liÒn víi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh t¹i c«ng ty nhng vÉn b¶o ®¶m yªu cÇu vÒ kÕ to¸n. Tr×nh tù ghi ®æ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ 14 Chøng tõ gèc Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng ph©n bæ B¶ng kª NhËt ký chøng tõ B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng Ghi ®èi chiÕu ,kiÓm tra 1.4.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho: C«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho. Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn hµng tån kho lµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp ph¶n ¸nh thêng xuyªn, liªn tôc cã hÖ thèng t×nh h×nh N- X- T kho NVL, trªn c¸c kho¶n vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp. 1.4.4. Liªn ®é kÕ to¸n vµ kú kÕ to¸n - Liªn ®é kÕ to¸n: ¸p dông theo n¨m, ë c«ng ty niªn ®é kÕ to¸n trïng víi ngµy d¬ng lÞch, tõ ngµy 01/01/N ®Õn ngµy 31/12/N - Kú kÕ to¸n: Kú kÕ to¸n cña c«ng ty lµ 6 th¸ng ( tõ ngµy 01/01/N ®Õn ngµy 30/06/N) Cø 6 th¸ng kÕ to¸n cña c«ng ty l¹i lËp b¸o c¸o mét lÇn råi chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty. Hµng ngµy kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc hoÆc b¶ng ph©n bæ ®· dîc kiÓm tra lÊy sè liÖu ghi trùc tiÕp vµo nhËt ký chøng tõ vµ b¶ng kª, sæ chi tiÕt. §èi víi c¸c nhËt ký chøng tõ mµ c¨n cø vµo b¶ng kª, sæ chi tiÕt th× hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n, vµo b¶ng kª, sæ chi tiÕt. Cuèi th¸ng ph¶i chuyÓn sè liÖu tõ b¶ng kª sæ chi tiÕt vµo nhËt ký chøng tõ. §èi víi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t sinh nhiÒu lÇn hoÆc cÇn ph¶i ph©n bæ, th× c¸c chøng tõ gèc tríc hÕt ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i trong c¸c 15 b¶ng ph©n bæ, sau ®ã lÊy sè liÖu cña b¶ng ph©n bæ ghi vµo nhËt ký chøng tõ hoÆc b¶ng kª. - Cuèi th¸ng (quý) kho¸ sæ, céng sè liÖu trªn c¸c NKCT, kiÓm tra sè liÖu trªn c¸c NKCT víi c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt, b¶ng tæng hîp chi tiÕt cã liªn quan vµ lÊy sè liÖu tæng céng cña c¸c NKCT ghi trùc tiÕp vµo sæ c¸i. Sè liÖu tæng céng ë c¸c sæ c¸i hoÆc b¶ng kª vµ c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt sÏ ® îc lµm c¨n cø ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. 1.5. Mét sè ®¸nh gi¸ chung vÒ viÖc tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh §Ó c¹nh tranh trªn thÞ trêng, C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hng ThÞnh ®· kh«ng ngõng phÊn ®Êu v¬n lªn, s¶n phÈm cña c«ng ty kh«ng nh÷ng cã mÆt trªn thÞ trêng trong níc mµ cßn cã mÆt trªn thÞ trêng quèc tÕ. C«ng ty lu«n gi÷ ®îc uy tÝn víi kh¸ch hµng vÒ mÆt sè lîng, chÊt lîng còng nh thêi h¹n giao hµng. MÆc dï gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay do sù x©m nhËp cña hµng níc ngoµi nhng c«ng ty vÉn kh¾c phôc vµ ®øng v÷ng. §¹t ®îc kÕt qu¶ nh vËy, mét phÇn lµ nhê vµo c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi riªng. Qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i c«ng ty, vËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ®îc ë trêng vÒ h¹ch to¸n NVL, CCDC. Em thÊy trong qu¸ tr×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC cña c«ng ty cã nh÷ng u nhîc ®iÓm sau: VÒ u ®iÓm: - C«ng t¸c qu¶n lý NVL, CCDC ë kho: C«ng ty ®· tiÕn hµnh tæ chøc qu¶n lý NVL, CCDC hîp lý, thèng nhÊt, tËp trung khoa häc vµ phï hîp víi yªu cÇu hiÖn nay. C«ng ty cã mét ®éi cung øng vËt t cã søc khoÎ, tr×nh ®é chuyªn m«n cao, ®¶m b¶o cung øng vËt t cho s¶n xuÊt vµ phôc vô nhu cÇu kh¸c. C«ng ty ®· tiÕn hµnh x©y dùng kho b¶o qu¶n riªng, trong kho trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph¬ng tiÖn b¶o qu¶n vËt t mét c¸ch tèt nhÊt. - VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n: Bé m¸y kÕ to¸n tæ chøc hîp lý (NVL, CCDC thèng nhÊt, tËp trung khoa häc hîp lý phï hîp víi yªu cÇu hiÖn nay) víi quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty. ViÖc bè trÝ s¾p xÕp nh©n sù ë phßng kÕ to¸n ®óng víi tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô. Nh©n viªn kÕ to¸n NVL, CCDC ®· ph¶n ¸nh ®óng ®Çy ®ñ, kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng vµ sö dông NVL, CCDC. Thùc hiÖn t¬ng ®èi toµn diÖn vµ ®ång bé trªn tÊt c¶ c¸c néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n tõ viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ®Õn viÖc ghi chÐp, lËp b¸o c¸o ®Òu dùa trªn c¸c chøng tõ, c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh thùc x¶y ra. C«ng ty ®· trang bÞ m¸y tÝnh víi phÇn mÒm Foxpro. 16 HÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch mµ c«ng ty ¸p dông ®¶m b¶o theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n cña nhµ níc ban hµnh nh ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, thÎ kho ... KÕ to¸n h¹ch to¸n NVL, CCDC theo ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song, ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ ghi chÐp ®¬n gi¶n, dÔ ®èi chiÕu, kiÓm tra c¸c chøng tõ, sæ s¸ch ®îc thñ kho vµ kÕ to¸n ghi chÐp theo yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n thêng xuyªn tiÕn hµnh, kiÓm tra. KÕ to¸n h¹ch to¸n NVL, CCDC theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, h×nh thøc kÕ to¸n lµ h×nh thøc NKCT ®iÒu nµy lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty. VÒ nhîc ®iÓm: - Do kÕ to¸n h¹ch to¸n chi tiÕt NVL, CCDC theo ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song nªn viÖc ghi chÐp gi÷a kÕ to¸n vµ thñ kho bÞ trïng lÆp vÒ chØ tiªu sè lîng. §iÒu nµy lµ kh«ng cÇn thiÕt v× tèn nhiÒu thêi gian c«ng søc. - KÕ to¸n c«ng ty kh«ng lËp sæ danh ®iÓm vËt t nªn h¹ch to¸n mÊt nhiÒu c«ng søc. - C«ng ty kh«ng h¹ch to¸n GTGT nªn viÖc theo dâi c«ng nî víi ngêi b¸n vµ viÖc h¹ch to¸n thuÕ GTGT gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. - Do c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh h¹ch to¸n hµng ®ang ®i ®êng mµ chê hµng vÒ míi tiÕn hµnh nhËp kho nªn kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tµi s¶n cña c«ng ty. ch¬ng 2: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI NHÀ MÁY 17 GẠCH LÁT HOA VÀ MÁ PHANH Ô TÔ HÀ NỘI 2.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính của Nhà Máy. 2.1.1. Đánh giá sự biến động về tổng tài sản. Tài sản và nguồn vốn là hai mặt khác nhau của cùng một vấn đề vốn. Một tài sản có thể được tài trợ từ một hay nhiều nguồn vốn khác nhau. Ngược lại, một nguồn vốn có thể tham gia một hay nhiều loại tài sản. Về mặt lượng, tổng giá trị tài sản bao giờ cũng bằng tổng nguồn hình thành tài sản ( nguồn vốn). Do đó, sự thay đổi về tài sản cũng đồng thời tương đương với sự thay đổi của nguồn vốn. Để đánh giá khái quát tình hình tài chính của Nhà Máy, trước hết cần so sánh tổng số tài sản (tổng số nguồn vốn) giữa cuối kỳ và đầu năm trên bảng cân đối kế toán của Nhà Máy để thấy được qui mô vốn cũng như khả năng huy động vốn của Nhà Máy. Thực tế, từ bảng cân đối kế toán của Nhà Máy Gạch Lát Hoa và Má Phanh Ô Tô Hà Nội ta thấy tổng số tài sản của Nhà Máy từ năm 2002 đến năm 2003 đã tăng - Về số tuyệt đối : ∆TS = TSCK- TSĐK ∆TS = 59 223 254 492 - 42 269 062 392 = 16 954 192 100 - Về số tuyệt đối: TS 16954192100  100   100  40,1% TSDK 42269062392 Như vậy, từ năm 2002 đến năm 2003, tổng tài sản của Nhà Máy đã tăng lên một lượng lớn: Tăng với số tuyệt đối là hơn 16,9 tỷ đồng với tỷ lệ tăng tương ứng là40,1%. Điều này đã cho thấy qui mô vốn của Nhà Máy tăng mạnh , sản xuất được mở rộng, khả năng huy động vốn rất khả quan. Đây là điều kiện rất tốt cho hoạt động và phát triển của Nhà Máy. Tuy nhiên, sự gia tăng về tổng số tài sản này chỉ phản ánh được qui mô sản xuất kinh doanh của Nhà Máy đã được mở rộng chứ chưa thể hiện hết thực trạng tài chính của Nhà Máy. Do đó để đánh giá một cách đầy đủ thực trạng tài chính cũng như tình hình sử dụng tài sản của Nhà Máy chúng ta cần 18 đi sâu xem xét các mối quan hệ và tình hình biến động của các chỉ tiêu trong bảng cân đối kế toán thông qua ba mối quan hệ lớn: 2.1.2. Xem xét ba mối quan hệ cân đối lớn. Cân đối 1: (IA + IVA + IB) TÀI SẢN = (B) NGUỒN VỐN. Cân đối này phản ánh: Nguồn vốn chủ sở hữu phải đủ bù đắp cho các loại tài sản chủ yếu để doanh nghiệp không phải đi vay hoặc đi chiếm dụng. Tuy nhiên, cân đối này chỉ tồn tại trên lý thuyết, là cân đối lý tưởng mà các nhà quản trị muốn đạt tới. Trên thực tế thường xảy ra hai trường hợp: - Trường hợp 1: Vế trái lớn hơn vế phải, có nghĩa là nguồn vốn chủ sở hữu không đủ bù đắp cho các loại tài sản chủ yếu cho doanh nghiệp. Khi đó doanh nghiệp phải đi vay hoặc đi chiếm dụng vốn của các đơn vị khác. - Trường hợp 2: Vế trái nhỏ hơn vế phải, có nghĩa là nguồn vốn chủ sở hữu thừa để đầu tư cho các loại tài sản chủ yếu. Do đó, nếu doanh nghiệp không có phương án sử dụng số vốn thừa đó thì sẽ bị chiếm dụng vốn và hiệu quả sử dụng vốn không cao. Áp dụng vào Nhà Máy Gạch Lát Hoa và Má Phanh Ô Tô Hà Nội ta có bảng phân tích sau: Bảng 1: Tình hình sử dụng nguồn vốn của Nhà Máy. Đơn vị: Nghìn đồng Năm Sử dụng 2002 28 219 367 2003 35 714 292 Nguồn: Phòng TC - KT Nguồn 3 788 441 8 458 271 Tự bù Vay, đi Chênh lệch đắp chiếm 24 430 926 17 256 021 (%) 13 23 dụng (%) 87 77 Như vậy, ở cả hai năm 2002 và 2003, nguồn vốn chủ sở hữu của Nhà Máy đều rất thấp không đủ bù đắp cho các tài sản chủ yếu mà phải đi vay hoặc đi chiếm dụng vốn để tài trợ. Năm 2002, nguồn vốn chủ sở hữu chỉ đáp ứng được 13% trong tổng tài sản và số phải đi vay hay chiếm dụng vốn là rất lớn tới 24 430 926 nghìn đồng chiếm 87% tổng tài sản chủ yếu. Đến năm 2003, tổng số tài sản chủ yếu tăng 7 494 925 nghìn đồng và nguồn vốn chủ sở hữu cũng tăng lên đáng kể là 4 669 830 nghìn đồng với đầu năm 2002. Do đó, khả năng tài trợ của nguồn vốn chủ sở hữu đã tăng lên và bù đắp được 23% 19 tổng tài sản chủ yếu và cũng từ đó việc đi vay hay đi chiếm dụng vốn của Nhà Máy đã giảm xuống chỉ còn 77% tức là đã giảm được 10% so với năm 2002. Đây là một dấu hiệu tốt dần lên trong hoạt động tài chính của Nhà Máy trong tương lai. Nhưng nhìn chung về hiện tại, Nhà Máy không có lợi thế về sức mạnh tài chính, không được chủ động trong các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình do Nhà Máy luôn rơi vào tình trạng lệ thuộc quá nhiều vốn ở bên ngoài, khả năng tự chủ về tài chính của Nhà Máy là rất yếu kém. Tuy nhiên, qua cân đối này chưa thể chỉ ra được Nhà Máy đi vay hay đi chiếm dụng vốn có hợp pháp hay không. Vì vậy, để hiểu rõ hơn vấn đề này ta đi vào xem xét cân đối 2. *Cân đối 2: ( IA + IIA + IVA + B ) TÀI SẢN = ( B + VAY ) NGUỒN VỐN Cân đối này phản ánh : Trong quá trình hoạt động kinh doanh, ngoài nhu cầu đầu tư cho các loại tài sản chủ yếu, doanh nghiệp còn có nhu cầu đầu tư cho hoạt động tài chính ngắn hạn và dài hạn để thu thêm lợi nhuận. Nếu nguồn vốn chủ sở hữu không đủ để đáp ứng nhu cầu kinh doanh mở rộng thì doanh nghiệp được phép đi vay để bổ sung vào nguồn vốn. Doanh nghiệp có thể đi vay các khoản vay ngắn hạn, trung và dài hạn các ngân hàng, quỹ tín dụng hoặc của cá nhân trong và ngoài doanh nghiệp …loại trừ các khoản vay quá hạn. Các khoản vay chưa đến hạn trả sử dụng cho các hoạt động kinh doanh được coi là nguồn vốn hợp pháp. Nếu 2 vế của cân đối 2 bằng nhau thì lượng vốn doanh nghiệp vay thêm vừa đủ để bù đắp cho nhu cầu vốn kinh doanh. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp luôn xuất hiện các luồng tiền đi vào và đi ra mà các luồng chuyển dịch này lại không đều nhau tại một thời điểm. Thế nên, cân đối này cũng chỉ tồn tại trên lý thuyết. Trên thực tế thường xảy ra 2 trường hợp: Một là: Vế trái nhỏ hơn vế phải, nghĩa là do thiếu vốn để mở rộng kinh doanh nên doanh nghiệp phải đi vay nhưng lại vay quá mức cần thiết dẫn đến thừa vốn và doanh nghiệp sẽ rơi vào tình trạng bị bạn hàng chiếm dụng vốn. Hai là: Vế trái lớn hơn vế phải : Tức là doanh nghiệp cũng đi vay để bù đắp cho nhu cầu của mình nhưng vay rồi mà vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu 20