LỜI MỞ ĐẦU
Hơn bao giờ hết, tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả bán hàng là vấn đề
thường xuyên được đặt ra đối với các Doanh nghiệp, đặc biệt là trong điều kiện
hiện nay, khi mà nền kinh tế nước ta bước sang một giai đoạn mới: Xoá bỏ cơ
chế tập trung bao cấp để chuyển sang nền kinh tế mở cửa vận hành theo cơ chế
thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Sự chuyển đổi này đã ảnh hưởng rõ rệt
đến hoạt động kinh tế cũng như các hoạt động khác của xã hội, vì trong cơ chế
mới các doanh nghiệp đều được bình đẳng cạnh tranh trong khuân khổ pháp
luật. Để có thể tồn tại được trong thế giớ cạnh tranh phức tạp này các Doanh
nghiệp phải tổ chức tốt nghiệp vụ tiêu thụ hàng hoá, tiêu thụ là khâu quyết định
trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của Doanh nghiệp. Có bán được hàng doanh
nghiệp mới đảm bảo thu hồi vốn, bù đắp các chi phí bỏ ra và xác định đúng kết
quả tiêu thụ sẽ là điều kiện tồn tại, phát triển để doanh nghiệp tự khẳng định
được vị trí của mình trên thương trường. Thực tế nền Kinh tế quốc dân đã và
đang cho thấy rõ điều đó.
Thành phẩm là kết quả cuối cùng của quá trình sản xuất, giá trị và giá trị
sử dụng của thành phẩm chỉ có thể thực hiện được thông qua quá trình bán
hàng.
Bán hàng là giai đoạn cuối cùng của giai đoạn tái sản xuất, thực hiện tốt
công tác bán hàng sẽ tạo điều kiện thu hồi vốn, bù đắp chi phí, thực hiện nghĩa
vụ với Ngân sách Nhà nước, đầu tư phát triển, nâng cao đời sống người lao
động.
Nhận thức được vai trò, ý nghĩa của việc tiêu thụ đòi hỏi các Doanh
nghiệp sản xuất không ngừng củng cố, nâng cao, hoàn thiện kế toán thành phẩm
– bán hàng và xác định kết quả bán hàng để có thể tồn tại và phát triển ngày
càng vững chắc, theo kịp tốc độ phát triển trong nền kinh tế thị trường có sự
cạnh tranh hiện nay.
1
Xuất phát từ vai trò to lớn của hoạt động kế toán thành phẩm – bán hàng
và xác định kết quả bán hàng, qua thời gian thực tập tại Công ty CPXD và TM
Bắc 9 kết hợp với những kiến thức đã tiếp thu trong quá trình học tập tại trường,
em đã chọn đề tài: “ Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại
Công ty CPXD và TM Bắc 9 ”.
Kế toán thành phẩm – bán hàng và xác định kết quả bán hàng là một
mảng rất lớn trong hoạt động nói chung của các Doanh nghiệp. Em chưa đủ khả
năng để bao quát hết mọi vấn đề về thành phẩm – bán hàng và xác định kết quả
bán hàng mà chỉ đưa ra một tình trạng khá phổ biến về bán hàng và xác định kết
quả kinh doanh của các Doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng ở Việt Nam
thông qua tình hình thực tế tại Công ty CPXD và TM Bắc 9.
Do giới hạn về thời gian cũng như những kiến thức về thực tế và một số
điều kiện khách quan khác, đề tài khó tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong
được sự đóng góp ý kiến của thầy cô để đề tài được hoàn thiện hơn.
Bài viết được kết cấu làm 3 chương chính:
- Chương I: Các vấn đề chung về chế độ tài chính, kế toán liên quan đến
đối tượng nghiên cứu trong chuyên đề thực tập.
- Chương II: Thực tế công tác kế toán “ Bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh ” tại Công ty CPXD và TM Bắc 9.
- Chương III: Giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty CPXD và TM Bắc 9.
2
Ch¬ng I.
C¸c vÊn ®Ò chung
1. Kh¸i niÖm thµnh phÈm, b¸n hµng vµ ý nghÜa cña c«ng t¸c b¸n hµng
1.1 Kh¸i niÖm vÒ thµnh phÈm vµ ph©n biÖt thµnh phÈm víi s¶n phÈm:
1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ thµnh phÈm:
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp: Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n
phÈm ®· kÕt thóc toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt do doanh nghiÖp tiÕn
hµnh hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn, ®· ®îc kiÓm nghiªmk phï hîp víi tiªu
chuÈn kü thuËt quy ®Þnh vµ ®· nhËp kho thµnh phÈm.
Trong ngµnh x©y dung c¬ b¶n: Thµnh phÈm chØ lµ c«ng tr×nh ®· hoµn
thµnh bµn giao cho chñ ®Çu t cßn s¶n phÈm bao gåm c¶ c«ng tr×nh ®· hoµn
thµnh bµn giao cho chñ ®Çu t vµ c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao theo ®iÓm
dõng kü thuËt ®· ®îc quy íc.
Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp th× thêng s¶n xuÊt còng lµ s¶n phÈm.
1.1.2 Ph©n biÖt thµnh phÈm víi s¶n phÈm:
- XÐt vÒ mÆt giíi h¹n: Thµnh phÈm lµ kÕt qña cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
vµ g¾n liÒn víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh trong ph¹m vi mét
doanh nghiÖp.
S¶n phÈm lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ cung cÊp dÞch vô.
- XÐt vÒ mÆt ph¹m vi: Thµnh phÈm duy nhÊt chØ lµ s¶n phÈm hoµn thµnh ë
giai ®o¹n cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
S¶n phÈm bao gåm thµnh phÈm vµ nöa thµnh phÈm
Thµnh phÈm lµ bé phËn chñ yÕu cña hµng ho¸ trong doanh nghiÖp s¶n
xuÊt. Hµng ho¸ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, bao gåm: Thµnh
phÈm, nöa thµnh phÈm, vËt t vµ dÞch vô cung cÊp kh¸ch hµng.
1.2 Kh¸i niÖm b¸n hµng vµ b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh b¸n hµng:
- B¸n hµng lµ b¸n s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ b¸n hµng ho¸ mua
vµo.
3
Qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm 2 mÆt:
Doanh nghiÖp ®em b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô ®ång thêi ®· thu
®îc tiÒn hoÆc cã quyÒn thu tiÒn cña ngêi mua. Qu¸ tr×nh b¸n hµng thùc chÊt lµ
qu¸ tr×nh trao ®æi quyÒn së h÷u gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua trªn thÞ trêng ho¹t
®éng.
Hµng ho¸ cung cÊp nh»m ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ
kh¸c, c¸c c¸ nh©n bªn ngoµi c«ng ty, tæng c«ng ty hoÆc tËp ®oµn s¶n xuÊt gäi
lµ b¸n cho bªn ngoµi. Trong trêng hîp hµng ho¸ cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong
cïng mét c«ng ty, tæng c«ng ty, tËp ®oµn ®îc gäi lµ b¸n hµng néi bé.
1.3 ý nghÜa cña c«ng t¸c b¸n hµng:
Khi tiÕn hµnh giao dÞch gi÷a doanh nghiÖp víi bªn mua hoÆc bªn sö
dông tµi s¶n doanh thu ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lý ®ã lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cã
thÓ trao ®æi hoÆc gi¸ trÞ mét kho¶n nî ®îc thanh to¸n mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a
c¸c bªn cã ®Çy ®ö hiÓu biÕt trong sù trao ®æi ngang gi¸ trªn thÞ trßng ho¹t
®éng.
ThÞ trêng ho¹t ®éng lµ thÞ trêng ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi 3 ®iÒu kiÖn sau:
- C¸c s¶n phÈm ®îc b¸n trªn thÞ trêng cã tÝnh t¬ng ®ång
- Ngêi mua vµ ngêi b¸n cã thÓ t×m thÊy nhau vaß bÊt kú lóc nµo
- Gi¸ c¶ ®îc c«ng khai
1.4 Kh¸i niÖm tiªu thô vµ ý nghÜa cña viÖc tiªu thô hµng ho¸.
1.4.1 Kh¸i niÖm tiªu thô hµng ho¸.
Tiªu thô hµng ho¸ lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong
giai ®o¹n nµy gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn qua viÖc doanh nghiÖp
chuyÓn giao hµng ho¸, s¶n phÈm hoÆc cung cÊp lao vô, dÞch vô cho kh¸ch
hµng vµ ®îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
Tiªu thô nãi chung bao gåm :
- Tiªu thô ra ngoµi ®¬n vÞ lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc cho c¸c
c¸ nh©n trong vµ ngoµi doanh nghiÖp.
4
- Tiªu thô néi bé : lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng C«ng ty,
Tæng C«ng ty...h¹ch to¸n toµn ngµnh. Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cã c¸c nghiÖp
vô kinh tÕ chñ yÕu nh c¸c nghiÖp vô vÒ xuÊt hµng ho¸, thanh to¸n víi ngêi mua,
tÝnh ra c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng, tÝnh vµo doanh thu b¸n hµng c¸c kho¶n
chiÕt khÊu hµng b¸n, gi¶m gi¸ hµng b¸n chÊp nhËn cho ngêi mua kho¶n doanh
thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ c¸c lo¹i thuÕ ph¶i nép Nhµ níc ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh
x¸c doanh thu thuÇn tõ ®ã x¸c ®Þnh lç, l·i tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸.
1.4.2 ý nghÜa cña viÖc tiªu thô hµng ho¸.
Tiªu thô hµng ho¸ cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi mäi doanh
nghiÖp nãi riªng còng nh toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung.
§èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, tiªu thô hµng ho¸ ®¶m b¶o c©n ®èi gi÷a
s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, c©n ®èi tiÒn hµng trong lu th«ng. Th«ng qua ho¹t ®éng
tiªu thô nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vÒ mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh ®îc tho¶
m·n vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn. Bªn c¹nh chøc n¨ng ®iÒu hoµ cung cÇu
trªn thÞ trêng tiªu thô gãp phÇn quan träng thóc ®Èy c¸c quan hÖ thanh to¸n trong
ph¹m vi doanh nghiÖp, ngµnh kinh tÕ vµ trong toµn bé nÒn kinh tÕ. §èi víi mçi
doanh nghiÖp, tiªu thô lµ mét qu¸ tr×nh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i
vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. Hµng ho¸ mua vÒ kh«ng tiªu thô
®îc sÏ lµm cho tiÒn vèn cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc quay vßng sinh lîi ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ thu nhËp cña ngêi
lao ®éng vµ nÕu t×nh tr¹ng ®ã kÐo dµi th× doanh nghiÖp kh«ng tr¸nh khái sù
ph¸ s¶n. NÕu viÖc tiªu thô ®îc thùc hiÖn nhanh chãng v× cã hiÖu qu¶ th× doanh
nghiÖp cã thÓ sím ®a vèn trë l¹i ®Ó tiÕp tôc ®Çu t mua hµng ho¸, ph¸t huy ®îc
hiÖu qu¶ cña ®ång vèn, t¨ng kh¶ n¨ng n¾m b¾t nh÷ng c¬ héi cña thÞ trêng tõ
®ã kh¶ n¨ng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn còng ®îc n©ng cao.
2. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn cña khèi lîng hµng tiªu thô.
Hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ph¶i ®îc thÓ hiÖn theo gi¸ vèn thùc tÕ. Mçi hµng ho¸
mua vÒ nhËp kho ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau víi nh÷ng gi¸ thùc tÕ kh¸c nhau
5
nªn cã thÓ tÝnh chÝnh x¸c gi¸ vèn khèi lîng hµng ho¸ xuÊt kho, c¸c doanh
nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p sau:
2.1. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n.
2.1.1. Gi¸ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ :
Theo ph¬ng ph¸p nµy trong th¸ng hµng ho¸ xuÊt kho cha tÝnh ngay ®îc gi¸ trÞ
nªn cha ghi sæ. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú kÕ to¸n
tÝnh ®îc ®¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng xuÊt kho theo c«ng thøc:
Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt
kho
=
Sè lîng hµng ho¸ xuÊt
kho
x
§¬n gi¸ b×nh qu©n
§¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng ho¸ ®îc tÝnh c¨n cø vµo gi¸ mua thùc tÕ.
Do ®ã tiªu thô hµng ho¸ cÇn ®îc ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng ho¸ tiªu thô
¸p dông ph¬ng ph¸p nµy gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ®îc tÝnh t¬ng ®èi chÝnh
x¸c nhng kh«ng kÞp thêi v× cuèi th¸ng míi tÝnh ®îc ®¬n gÝa b×nh qu©n.
2.1.2. Gi¸ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp kho.
VÒ b¶n chÊt ph¬ng ph¸p nµy gièng ph¬ng ph¸p trªn nhng gi¸ thùc tÕ
b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ gi¸ thùc tÕ
cña hµng ho¸ cña tõng lÇn nhËp trong kú. Tøc lµ sau mçi lÇn nhËp kho ph¶i
tÝnh gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n lµm c¨n cø tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt lÇn sau.
2.1.3. Gi¸ b×nh qu©n cuèi th¸ng tríc.
Theo ph¬ng ph¸p nµy khi xuÊt kho hµng ho¸ lÊy gi¸ b×nh qu©n cuèi th¸ng tríc
®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ b×nh qu©n trong th¸ng nµy. Gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt
kho cã thÓ x¸c ®Þnh ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong th¸ng (niªn ®é KT).
2.2. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp tríc xuÊt tríc.
Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng hµng ho¸ nµo nhËp kho ®Çu tiªn th× sÏ
xuÊt kho tríc nhÊt.
2.3. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp sau xuÊt tríc.
Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng hµng ho¸ nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc.
C¶ hai ph¬ng ph¸p nµy ®Òu ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thùc tÕ hµng
ho¸ xuÊt kho.
6
2.4. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh.
Theo ph¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ nhËp kho theo gi¸ nµo th× xuÊt kho theo
gi¸ ®ã mµ kh«ng quan t©m ®Õn thêi gian nhËp xuÊt.
2.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh theo trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ tån cuèi kú dùa vµo
®¬n gi¸ mua lÇn cuèi.
Theo ph¬ng ph¸p nµy ®Õn cuèi kú h¹ch to¸n tiÕn hµnh kiÓm kª sè lîng
hµng ho¸ tån kho sau ®ã tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ tån kho cuèi kú
theo ®¬n gi¸ mua lÇn cuèi cïng cña kú ®ã.
2.6.Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ do doanh nghiÖp quy ®Þnh cã tÝnh chÊt æn ®Þnh
vµ chØ dïng ®Ó ghi sæ kÕ to¸n hµng ngµy chø kh«ng cã ý nghÜa trong viÖc
thanh to¸n hay tÝnh gi¸ c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸. Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n ®îc ¸p
dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã nghiÖp vô nhËp xuÊt hµng ho¸ nhiÒu, thêng
xuyªn, gi¸ mua thùc tÕ biÕn ®éng lín vµ th«ng tin vÒ gi¸ kh«ng kÞp thêi.
Tãm l¹i doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh ®Ó
lùa chän mét ph¬ng ph¸p thÝch hîp nhÊt vµ khi lùa chän ph¶i ¸p dông cè ®Þnh
ph¬ng ph¸p ®ã Ýt nhÊt trong mét niªn ®é kÕ to¸n.
3 Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu b¸n hµng nguyªn t¾c x¸c ®Þnh
doanh thu b¸n hµng vµ kÕt qu¶ b¸n hµng.
3.1. Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng.
Doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ ®îc thùc hiÖn do b¸n hµng ho¸, s¶n
phÈm, cung cÊp lao vô dÞch vô cho kh¸ch hµng.
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
th× doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ b¸n ®· tÝnh thuÕ GTGT.
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
th× doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ b¸n cha tÝnh thuÕ GTGT bao gåm c¶ phô thu
(nÕu cã). §©y lµ mét chØ tiªu quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh
hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh tr×nh ®é chØ ®¹o s¶n xuÊt
kinh doanh vµ tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n. Doanh thu b¸n hµng nÕu ®îc thùc
7
hiÖn ®Çy ®ñ kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy vµ t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn
vèn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh kinh doanh sau.
Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ toµn bé sè tiÒn thu ®îc tõ
c¸c giao dÞch vµ nghiÖp vô ph¸t sinh doanh thu nh b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸,
cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm
ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã)
3.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
3.2.1. ChiÕt khÊu b¸n hµng : Lµ sè tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu tr¶ cho kh¸ch
hµng. §©y lµ kho¶n tiÒn dµnh cho kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh
tríc thêi h¹n quy ®Þnh.
3.2.2. Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ sè gi¶m gi¸ cho ngêi mua vÒ sè hµng ®· tiªu thô do
nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan thuéc vÒ ngêi b¸n nh hµng kÐm phÈm chÊt,
kh«ng ®¶m b¶o sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, thêi gian ®Þa ®iÓm giao hµng nh
®· quy ®Þnh.
3.2.3. Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i : Lµ doanh thu cña lîng hµng thùc sù ®îc
tiªu thô nhng bÞ ngêi mua tr¶ l¹i do hµng giao cho ngêi mua kh«ng ®óng vÒ chÊt
lîng trong thêi gian quy ®Þnh.
4. Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸ lµ biÓu hiÖn hiÖu qu¶ ho¹t
®éng lu chuyÓn hµng ho¸. §©y lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vµ
tæng chi phÝ kinh doanh bao gåm : Chi phÝ vÒ gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n
hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Nh vËy
nguyªn t¾c x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ l·i hay lç, ®ã còng chÝnh lµ ®iÒu
c¸c doanh nghiÖp quan t©m nhÊt.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú ®îc ph¶n ¸nh b»ng mét sè chØ
tiªu sau:
Lîi nhuËn gép
= Doanh thu thuÇn - GVHB
Lîi nhuËn thuÇn tríc thuÕ = Lîi nhuËn gép - CFBH - CF QLDN
8
KÕ to¸n sö dông TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ c¸c ho¹t
®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n.
5. C¸c ph¬ng thøc b¸n vµ c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n.
5.1. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi môc ®Ých b¸n ®îc nhiÒu hµng nhÊt,
®¶m b¶o thu håi vèn nhanh nhÊt vµ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã thÓ lùa chän nhiÒu ph¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau theo tõng lo¹i
hµng ho¸, tõng kh¸ch hµng, tõng thÞ trêng vµ tõng thêi ®iÓm kh¸c nhau. Trªn
thùc tÕ cã mét sè ph¬ng ph¸p b¸n hµng sau ®©y:
- B¸n hµng trùc tiÕp :
Theo ph¬ng thøc nµy hµng ho¸ giao cho kh¸ch hµng ®îc kh¸ch hµng tr¶
tiÒn ngay hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n v× vËy s¶n phÈm xuÊt kho ®îc coi lµ tiªu
thô ngay.
Khi tiªu thô hµng ho¸ kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu
thuÕ GTGT nhng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu b¸n hµng lµ
tæng gi¸ thanh to¸n.
- Ph¬ng thøc hµng göi b¸n:
Theo ph¬ng thøc nµy bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo ®Þa ®iÓm
hîp ®ång sè hµng nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp. ChØ khi nµo
kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n b»ng tiÒn cho sè hµng ®ã
th× hµng göi ®i míi ®îc tÝnh lµ tiªu thô.
- Ph¬ng thøc giao hµng ®¹i lý ký göi:
Theo ph¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp giao hµng cho c¬ së nhËn ®¹i lý.
Bªn nhËn ®¹i lý sÏ trùc tiÕp b¸n hµng sau ®ã ph¶i thanh to¸n tiÒn cho doanh
nghiÖp vµ ®îc hëng hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè hµng göi ®¹i lý thanh to¸n hoÆc
chÊp nhËn thanh to¸n th× sè hµng nµy míi ®îc coi lµ tiªu thô.
- B¸n hµng tr¶ gãp :
Theo ph¬ng thøc nµy khi giao hµng cho ngêi mua th× lîng hµng chuyÓn
giao ®îc coi lµ tiªu thô. Kh¸ch hµng sÏ thanh to¸n mét phÇn sè tiÒn ph¶i tr¶ ngay
9
ë thêi ®iÓm mua, sè cßn l¹i sÏ tr¶ dÇn ë c¸c kú sau vµ chÞu l·i. V× vËy tiÒn thu
b¸n hµng ph¶i ®îc chia lµm hai phÇn : doanh thu b¸n hµng ®îc coi lµ doanh thu
b¸n hµng mét lÇn vµ phÇn l·i do b¸n tr¶ gãp lµ thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh.
Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ b¸n th«ng thêng kh«ng bao gåm phÇn l·i tr¶ gãp.
- Theo ph¬ng thøc hµng ®æi hµng:
Hµng ho¸ xuÊt kho ®em ®i ®æi coi nh b¸n. Hµng ho¸ nhËn vÒ coi nh
mua. ViÖc trao ®æi dùa trªn c¬ së tû lÖ trao ®æi lµ gi¸ trao ®æi vµ th êng cã lîi
cho c¶ hai bªn vµ nã tr¸nh ®îc viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn, tiÕt kiÖm ®îc vèn lu
®éng ®ång thêi vÉn tiªu thô ®îc hµng ho¸.
- B¸n bu«n, b¸n lÎ:
+ §¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i b¸n hµng víi sè lîng lín, b¸n cho s¶n xuÊt hoÆc
xuÊt khÈu. Hµng ho¸ trong kh©u b¸n bu«n vÉn n»m trong lÜnh vùc lu th«ng cha
tiªu dïng.
+ B¸n lÎ hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng.
5.2. Cïng víi c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng:
C¸c doanh nghiÖp còng sö dông nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n. ViÖc ¸p
dông ph¬ng thøc thanh to¸n nµo lµ do hai bªn mua vµ b¸n quyÕt ®Þnh råi ghi
trong hîp ®ång. Qu¶n lý c¸c nghiÖp vô thanh to¸n tiÒn hµng c«ng t¸c quan träng
trong kÕ to¸n nh»m tr¸nh tæn thÊt tiÒn hµng gióp doanh nghiÖp kh«ng bÞ
chiÕm dông vèn, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng vßng quay vèn vµ gi÷ uy tÝn cho kh¸ch
hµng. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp thêng hay sö dông mét sè ph¬ng thøc sau:
Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt ; Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ; Thanh
to¸n b»ng sÐc ; Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi ; Thanh to¸n bï trõ;
Thanh to¸n b»ng th tÝn dông ; Thanh to¸n b»ng nghiÖp vô øng tríc tiÒn hµng.
6. NhiÖm vô cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
Víi t c¸ch lµ mét kh©u träng yÕu trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh
nghiÖp tiªu thô hµng ho¸ cÇn ®îc gi¸m s¸t chÆt chÏ. Bªn c¹nh c¸c biÖn ph¸p vÒ
hµng ho¸ vµ thÞ trêng kÕ to¸n lµ mét c«ng cô tÊt yÕu vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt mµ
c¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i sö dông trong qu¸ tr×nh tæ chøc tiªu thô hµng ho¸. §Ó
10
®¶m b¶o lµ c«ng cô s¾c bÐn, cã hiÖu lùc trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ vµ
qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ cÇn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô
sau:
- Ghi chÐp ®Çy ®ñ, kÞp thêi khèi lîng thµnh phÈm hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra vµ
tiªu thô néi bé tÝnh to¸n ®óng gi¸ trÞ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n, chi phÝ b¸n hµng
vµ c¸c chi phÝ kh¸c nh»m x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ b¸n hµng.
- KiÓm tra gi¸m s¸t tiÕn dé thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, kÕ ho¹ch lîi nhuËn,
ph©n phèi lîi nhuËn, kû luËt thanh to¸n vµ lµm nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc..
- Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, trung thùc vµ ®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng,
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ vµ ph©n phèi kÕt qu¶ phôc vô cho viÖc lËp b¸o c¸o tµi
chÝnh qu¶n lý doanh nghiÖp.
7. Chøng tõ kÕ to¸n vµ c¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm:
C¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt:
* Ph¬ng ph¸p thÎ song song:
Nguyªn t¾c h¹ch to¸n: ë kho, thñ kho ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt tån
trªn thÎ kho vÒ mÆt sè lîng. ë phßng kÕ to¸n sö dông sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt
®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña tõng thø vËt t vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸
trÞ.
Tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt:
+ Hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ nhËp xuÊt tån kho vËt t hîp ph¸p hîp lÖ, xuÊt
kho vµ ghi sè lîng hµng ho¸ thùc nhËt, thùc xuÊt vµo chøng tõ sau ®ã ghi vµo
thÎ kho vµ tÝnh sè tån kho sau mçi lÇn nhËp xuÊt. Sau khi ghi xong vµo thÎ kho
thñ kho ph¶i chuyÓn nh÷ng chøng tõ nhËp xuÊt tån cho phßng kÕ to¸n cã kÌm
theo giÊy giao nhËn chøng tõ do thñ kho lËp.
+ Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú khi nhËn ®îc chøng tõ nhËp xuÊt vËt t, kÕ to¸n
ph¶i kiÓm tra chøng tõ kÕ to¸n, hoµn chØnh chøng tõ: ghi ®¬n gi¸, tÝnh thµnh
tiÒn ph©n lo¹i chøng tõ sau ®ã ghi vµo sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt.
+ §Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng kÕ to¸n chi tiÕt vËt t vµ thñ kho ®èi chiÕu sè liÖu
gi÷a thÎ kho víi sè (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt.
11
+ C¨n cø vµo sè liÖu tæng hîp tõ c¸c sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó lËp b¶ng kª
tæng hîp nhËp xuÊt tån, mçi thø vËt t ghi mét dßng sau ®ã tæng hîp theo tõng
nhãm, tõng lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô. Sè liÖu nµy ding ®Ó
®èi chiÕu víi sè liÖu cña kÕ to¸n tæng hîp.
* Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
Nguyªn t¾c h¹ch to¸n: Thñ kho sö dông thÎ kho ®Ó theo dâi sè lîng nhËp
xuÊt tån trªn thÎ kho, kÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó theo dâi sè lîng, gi¸ trÞ nhËp xuÊt tån cña tõng thø vËt liÖu c«ng cô…
Tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
+ Thñ kho tiÕn hµnh c«ng viÖc quy ®Þnh t¬ng tù ph¬ng ph¸p thÎ song song
+ §Þnh kú kÕ to¸n më b¶ng kª tæng hîp nhËp xuÊt trªn c¬ së c¸c chøng tõ nhËp
xuÊt cña tõng thø hµng ho¸ lu©n chuyÓn trong th¸ng theo chØ tiªu trªn sè lîng vµ
gi¸ trÞ
+ C¨n cø vµo sè tæng hîp trªn b¶ng kª ®Ó ghi vµo sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
mçi thø ghi mét dßng vµo ngµy cuèi th¸ng. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®îc më
vµ dïng cho c¶ n¨m.
+ Cuèi th¸ng ®èi chiÕu sè lîng hµng ho¸ nhËp xuÊt tån cña tõng thø hµng ho¸
trªn thÎ kho víi sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
§èi chiÕu gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËp xuÊt tån trªn sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn víi sæ
kÕ to¸n tæng hîp.
* Ph¬ng ph¸p sæ sè d:
Nguyªn t¾c kÕ to¸n chi tiÕt: Thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ghi chÐp sè lîng
nhËp xuÊt tån vµ cuèi kú ph¶i ghi sè tån kho ®· tÝnh ®îc trªn thÎ kho vµo cña
tõng thø hµng ho¸ vµo cét sè lîng trªn sæ sè d. KÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp gi¸ trÞ
nhËp xuÊt tån cña tõng nhãm hµng ho¸ cña tõng kho vµ ghi gi¸ trÞ tån kho cuèi
kú cña tõng thø hµng ho¸ vµo cét sè tiÒn trªn sæ sè d ®Ó cã sè liÖu ®èi chiÕu
víi b¶ng tang hîp gÝa trÞ nhËp xuÊt tån kho vÒ mÆt gi¸ trÞ. Sæ sè d ®îc lËp vµ
dïng cho c¶ n¨m.
Tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt:
12
+ Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú sau khi ghi thÎ kho xong thñ kho tËp hîp vµ ph©n
lo¹i chøng tõ nhËp xuÊt ph¸t sinh trong kú theo tõng nhãm vËt t
+ Thñ kho lËp phiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp xuÊt cña tõng nhãm hµng ho¸
®Ýnh kÌm chøng tõ gèc göi cho kÕ to¸n vËt t
+ KÕ to¸n chi tiÕt khi nhËn ®ù¬c phiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp xuÊt cña tõng
nhãm hµng ho¸ ®Ýnh kÌm chøng tõ gèc ph¶i kiÓm tra viÖc ph©n lo¹i chøng tõ
vµ ghi gÝa h¹ch to¸n trªn chøng tõ gèc, tæng céng sè tiÒn cña c¸c chøng tõ nhËp
xuÊt theo tõng nhãm ®Ó ghi vµo cét sè tiÒn trªn phiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp
xuÊt. Sau ®ã lËp b¶ng luü kÕ nhËp xuÊt tån kho theo tõng kho.
+ KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu c¨n cø vµo b¶ng luü kÕ nhËp xuÊt tån kho ®Ó lËp
b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån.
+ Cuèi th¸ng c¨n cø vµo thÎ kho thñ kho ghi sè lkîng hµng ho¸ vµo sæ sè d sau ®ã
chuyÓn cho phßng kÕ to¸n. Sæ sè d do kÕ to¸n lËp cho tõng kho vµ dïng cho c¶
n¨m giaao cho thñ kho trøoc ngµy cuèi th¸ng.
+ Khi nhËn sæ sè d kÕ to¸n kiÓm tra vµ ghi chØ tiªu gi¸ trÞ vµo sæ sè d sau ®ã
®èi chiÕu gi¸ trÞ trªn b¶ng luü kÕ nhËp xuÊt tån kho hoÆc b¶ng tæng hîp nhËp
xuÊt tån víi sæ sè d.
8 KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng theo c¸c ph¬ng thøc b¸n
8.1. TK sö dông : TK 157, TK 632, TK 511, TK 512, TK 531, TK 532
* TK 512- Doanh thu néi bé
Dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô trong
néi bé c¸c doanh nghiÖp. TK 512 chØ sö dông cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch
to¸n phô thuéc trong mét c«ng ty hoÆc tæng c«ng ty nh»m ph¶n ¸nh sè doanh
thu b¸n hµng néi bé trong mét kú kÕ to¸n.
TK 512- Doanh thu néi bé
Sè thuÕ thô ®Æc biÖt hoÆc thuÕ
Doanh thu b¸n hµng néi bé cña ®¬n
GTGT tÝnh theo ph¬ng ph¸p trùc
vÞ thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n
tiÕp ph¶i nép cña hµng b¸n néi bé
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i gi¶m gi¸ hµng
13
®· b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú
TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt
chuyÓn cuèi kú
KÕt chuyÓn DTT ho¹t ®éng b¸n
hµng vµ cung cÊp dÞch vô vµo TK
911- X§ kÕt qu¶ KD
TK 512 kh«ng cã sè d cuèi kú
TK 512 cã 3 TK cÊp 2:
- TK 5121- DT b¸n hµng ho¸
- TK 5122- DT b¸n s¶n phÈm
- T K 5123- DT cung cÊp dÞch vô
* TK 531- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i:Dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè hµng ho¸
thµnh phÈm ®· b¸n nhng bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n: Vi ph¹m
cam kÕt. hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt…
TK 531- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶
KÕt chuyÓn trÞ gi¸ cña hµng bÞ tr¶
l¹i tiÒn cho ngêi mua hµng hoÆc
l¹i vµo bªn nî TK 511 vµ cung cÊp
tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch
dÞch vô hoÆc TK 512 ®Ó x¸c ®Þnh
hµng vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸ ®·
DTT trong kú kÕ to¸n
b¸n ra
TK 531 kh«ng cã sè d cuèi kú
* TK 532- Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n thùc
tÕ ph¸t sinh trong kú kÕ to¸n
TK 532- Gi¶m gi¸ hµng b¸n
Gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp thuËn
KÕt chuyÓn c¸c TK gi¶m gi¸ hµng
cho ngêi mua hµng
b¸n vµo bªn nî TK 511 vµ cung cÊp
dÞch vô hoÆc TK 512
TK 532 kh«ng cã sè d cuèi kú
* TK 157- Hµng göi ®i b¸n: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ ®·
göi hoÆc chuyÓn ®Õn cho kh¸ch hµng, göi b¸n ®¹i lý ký göi trÞ gi¸ lao vô
dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng nhng cha ®îc chÊp nhËn thanh to¸n.
14
TK 157- Hµng göi ®i b¸n
TrÞ gi¸ hµng ho¸ thµnh phÈm ®· göi
TrÞ gi¸ hµng ho¸ thµnh phÈm ®· ®îc
cho kh¸ch hµng hoÆc göi b¸n ®¹i lý
chÊp nhËn thanh to¸n
TrÞ gi¸ dÞch vô ®· cung cÊp cho
TrÞ gi¸ hµng ho¸ thµnh phÈm ®· göi
kh¸ch hµng nhng cha ®îc thanh to¸n
®i b¸n bÞ KH tr¶ l¹i
KÕt chuyÓn cuèi kú trÞ gi¸ hµng ho¸
KC ®Çu kú trÞ gi¸ hµng ho¸ göi ®i
thµnh phÈm ®· göi ®i b¸n cho KH
TrÞ gi¸ hµng ho¸ ®· göi ®i cung cÊp
b¸n cha ®îc KH thanh to¸n ®Çu kú
cha ®îc KH chÊp nhËn t.to¸n
8.2. KÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu .
8.2.1. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng
S¬ ®å sè 1.
TK 154,155,156
TK 632
Gi¸ vèn hµng b¸n
TK 911
Ckú: K/c GVHB
TK 511
TK 11,112,131
K/c DTT
TK531,532,521 GB cha thuÕ
Gi¶m DT
GVHB bÞ tr¶ l¹i
TK 641
TK 131
111, 112
TK liªn quan
CFBH
TËp hîp
TK 3331
ThuÕ
TK 642 C.kú K/c
CFBH
CFQLDN CFQLDN
CFBH
CFQL
TK421
lỗ
l·i
15
8.2.2. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc hµng göi b¸n.
S¬ ®å 2.
TK 154,155,156
(1)
TK157
(2b)
TK632
(3b)
TK911
TK511
TK111,112
(3a)
(2a)
- C¸c nghiÖp vô t¬ng tù ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp.
8.2.3. Ph¬ng thøc giao hµng ®¹i lý ký göi.
S¬ ®å 3
TK 154 TK 157
(1)
TK 632
(2.2)
TK 911
(5)
TK 511
(4)
TK 131
(2.1)
TK 641
(3)
TK 33311
TK 111, 112
1. Khi b¸n ®îc hµng ®¹i lý theo ®óng gi¸ quy ®Þnh cña bªn chñ hµng, kÕ to¸n
®¬n vÞ nhËn b¸n hµng ®¹i lý c¨n cø vµo chøng tõ, ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶n ¸nh
tæng sè tiÒn thu ®îc ph¶i tr¶ cho chñ hµng:
Nî TK 111, 112, 131
Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n (tæng gi¸ thanh to¸n)
2. X¸c ®Þnh sè hoa hång b¸n hµng ®¹i lý ®îc hëng:
Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
3. Khi tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ cã hµng ®¹i lý:
Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
16
Cã TK 111 - TiÒn mÆt
Cã TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng
4. KÕt chuyÓn doanh thu cung cÊp dÞch vô vµo TK 911 - x¸c ®Þnh KQKD.
Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng ®¹i lý ®¬n vÞ nhËn ®¹i lý ph¶i chÞu
®îc coi lµ chi phÝ b¸n hµng tËp hîp vµo TK 641.
8.2.4. B¸n hµng theo ph¬ng thøc tr¶ gãp, tr¶ chËm:
1. XuÊt kho hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp
Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 156 - Hµng ho¸
2. Ph¶n ¸nh doanh thu cña sè hµng b¸n tr¶ gãp.
Nî TK 111, 112, 131
Cã TK 333 - thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ níc
(chi tiÕt : 3331 ; TGTGT)
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 711 - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh (l·i b¸n hµng tr¶ chËm)
3. Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ vèn cña hµng b¸n tr¶ gãp.
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n
4. Cuèi kú b¸o c¸o doanh thu thuÇn cña hµng b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp, kÕ
to¸n ghi .
Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
5. Cuèi kú kÕt chuyÓn kho¶n l·i tr¶ chËm tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ gãp, tr¶
chËm.
Nî TK 711 - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
17
8.2.5. KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng thøc hµng ®æi hµng.
1. Ph¶n ¸nh gi¸ thµnh hµng ho¸ trao ®æi.
Nî TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 156 - hµng ho¸
2. Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng ®Ó ®æi lÊy hµng ho¸ kh¸c.
Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng (tæng gi¸ thanh to¸n)
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ níc (chi tiÕt : 3331)
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
3. Khi nhËn hµng ho¸ trao ®æi vÒ cã ho¸ ®¬n GTGT.
Nî TK 152, 153, 156, 211 (gi¸ mua cha cã thuÕ GTGT)
Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
4. Khi nhËn hµng ho¸ trao ®æi vÒ kh«ng cã ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n ph¶n ¸nh
gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËn trao ®æi vÒ theo gi¸ thanh to¸n.
Nî TK 152, 153, 156, 211 (tæng gi¸ thanh to¸n)
Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng
5. Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n.
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n.
6. Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng.
Nî TK 511 - Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ph¬ng ph¸p trªn kÕ to¸n h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®æi lÊy hµng
ho¸ sö dông cho kh©u kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh.
Khi b¸n hµng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ®æi
lÊy hµng ho¸ sö dông cho kinh doanh kÕ to¸n h¹ch to¸n nh sau:
1. KÕ to¸n ph¶n ¶nh doanh thu b¸n hµng xuÊt trao ®æi theo gi¸ thanh to¸n.
Nî TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng
Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng (tæng gi¸ thanh to¸n)
18
2. Khi nhËn hµng ho¸ trao ®æi vÒ kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËn vÒ
theo gi¸ thanh to¸n.
Nî TK 152, 153, 156, 211 (tæng gi¸ thanh to¸n)
Cã TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
S¬ ®å sè 5.
TK3331
TK131
TK152,153,156,211
(4)
TK155
TK632
(1)
TK911
(5)
TK511
(2)
(3)
TK133
(6)
9. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý 8µ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸.
9.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng.
9.1.1. Kh¸i niÖm : Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh cã liªn
quan ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸, chi phÝ b¸n hµng bao gåm : Chi phÝ
nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ c«ng cô dông cô, bao b× lu©n
chuyÓn, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ
b»ng tiÒn kh¸c.
9.1.2. Tµi kho¶n sö dông: TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng
KÕt cÊu:
Bªn nî : Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
Bªn cã : C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng
KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh KQKD cho hµng ®· b¸n
hoÆc ®Ó chê kÕt chuyÓn cho sè hµng cßn l¹i.
TK 641 cã 7 TK cÊp 2:
TK 6411- Chi phÝ nh©n viªn
TK 6412- Chi phÝ vËt liÖu bao b×
TK 6413- Chi phÝ dông cô ®å ding
TK 6414- Chi phÝ khÊu hao TSC§
19
TK 6415- Chi phÝ b¶o hµnh
TK 6417- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 6418- Chi phÝ b¼ng tiÒn kh¸c
9.1.3. Tr×nh tù h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu:
- TÝnh tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng.
Nî TK 641 (chi tiÕt 6411) - Chi phÝ b¸n hµng
Cã TK 334 - Ph¶i tr¶ CNV
Cã TK 338 - Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c
- XuÊt vËt liÖu dïng cho ho¹t ®éng b¸n hµng:
Nî TK 641 (chi tiÕt 6412)
Cã TK 152 - Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
Cã TK 611 - Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
- Khi xuÊt c«ng cô dông cô bao b× lu©n chuyÓn phôc vô kh©u b¸n hµng.
Nî TK 641 (chi tiÕt 6413)
Cã TK 153 - Ph©n bæ mét lÇn
Cã TK 142 - Ph©n bæ nhiÒu lÇn
Cã TK 611 - Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
- Khi mua vËt liÖu, c«ng cô dông cô kh«ng nhËp kho mµ dïng ngay cho ho¹t
®éng b¸n hµng.
Nî TK 641 (chi tiÕt 6412, 6413)
Nî TK 133
Cã TK 111, 112
Cã TK 331
- §èi víi chi phÝ b¶o hµnh hµng ho¸ kÕ to¸n h¹ch to¸n.
TrÝch khÊu hao TSC§ cña bé phËn b¸n hµng.
Nî TK 641 (chi tiÕt 6414)
Cã TK 214
§ång thêi ghi : Nî TK 009 - Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n
- Khi ph¸t sinh c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh chi phÝ ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i
20
- Xem thêm -
.DOC 
129 
113 
127 
