Tài liệu Luận văn hoàn thiện nghiệp vụ kế toán bán hàng tại công ty tnhh phú thánh

LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -1Lêi më ®Çu §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, con ngêi cÇn ph¶i tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh h¬n n÷a khi lµm viÖc con ngêi lu«n mong muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao, nghÜa lµ víi chi phÝ tèi thiÓu ph¶i ®em l¹i lîi nhuËn tèi ®a. H¹ch to¸n kÕ to¸n ra ®êi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét bé phËn quan träng trong hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý tµi chÝnh, nã cã vai trß tÝch cùc trong viÖc ®iÒu hµnh, qu¶n lý vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. Tríc yªu cÇu ®æi míi cña c¬ chÕ qu¶n lý, nhµ níc ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ trong ®ã cã c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. HÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam ra ®êi vµ chÝnh thøc ®îc ¸p dông tõ ngµy 01/01/1996 cïng víi luËt thuÕ GTGT ngµy 01/01/1999 cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trªn ph¹m vi toµn quèc thay cho hÖ thèng kÕ to¸n cò. Víi môc ®Ých lîi nhuËn, bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nµo ®Òu muèn tiªu thô ®îc cµng nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸ cµng tèt, bëi khi ®ã doanh nghiÖp thu håi ®îc vèn bï ®¾p ®îc chi phÝ, cã nguån tÝch luü ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh vµ cã chç ®øng trªn thÞ trêng. Trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, víi ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô lµ chñ yÕu th× viÖc tæ chøc hîp lý qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n cã vai trß ®Æc biÖt quan träng nhÊt lµ dÞch vô tiªu thô hµng ho¸. §Ó lµm tèt ®iÒu ®ã, doanh nghiÖp th¬ng m¹i cÇn ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng phï hîp cã hiÖu qu¶ tõ kh©u nÒn t¶ng ban ®Çu (ThÞ trêng tiªu thô) ®ång thêi doanh nghiÖp thêng xuyªn cËp nhËt nh÷ng quyÕt ®Þnh míi ban hµnh cña bé tµi chÝnh nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng, gióp kÕ to¸n cung cÊp ®îc nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c ®Çy ®ñ cho c¸c nhµ qu¶n lý nh»m ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi. ChÝnh v× b¸n hµng cã tÇm quan träng nh vËy nªn em ®· chän ®Ò tµi: Hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n b¸n hµng t¹i c«ng ty TNHH Phó Th¸nh. Néi dung chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -2Ch¬ng 1: Nh÷ng lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng t¹i c«ng ty TNHH Phó Thµnh. Ch¬ng 3: Mét sè ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng t¹i c«ng ty TNHH Phó Thµnh. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -3Ch¬ng 1: Nh÷ng lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i. I. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ b¸n hµng: I.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng cña ho¹t ®éng th¬ng m¹i: I.1.1. Kh¸i niÖm vÒ ho¹t ®éng th¬ng m¹i: Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, mäi ho¹t ®éng ®Òu g¾n chÆt víi thÞ trêng, ho¹t ®éng th¬ng m¹i còng kh«ng ngo¹i lÖ. Th¬ng m¹i lµ kh©u trung gian nèi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i lµ viÖc thùc hiÖn mét hay nhiÒu hµnh vi th¬ng m¹i cña th¬ng nh©n lµm ph¸t sinh quyÒn vµ nghÜa vô gi÷a c¸c th¬ng nh©n víi c¸c bªn cã liªn quan bao gåm viÖc mua b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô th¬ng m¹i vµ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nh»m môc ®Ých lîi nhuËn hoÆc nh»m thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ – x· héi. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i kh¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ë chç : ho¹t ®éng th¬ng m¹i chØ gåm 2 qu¸ tr×nh mua vµ b¸n hµng ho¸. I.1.2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng th¬ng m¹i: Cã mét sè ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau: - §Æc ®iÓm vÒ ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng kinh tÕ c¬ b¶n cña kinh doanh th¬ng m¹i lµ lu chuyÓn hµng ho¸. Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ sù tæng hîp c¸c ho¹t ®éng thuéc c¸c qu¸ tr×nh mua b¸n, trao ®æi vµ dù tr÷ hµng ho¸. - §Æc ®iÓm vÒ hµng ho¸: Hµng ho¸ trong kinh doanh th¬ng m¹i gåm c¸c lo¹i vËt t, s¶n phÈm cã h×nh th¸i vËt chÊt hay kh«ng cã h×nh th¸i mµ doanh nghiÖp mua vÒ víi môc ®Ých ®Ó b¸n. - §Æc ®iÓm vÒ ph¬ng thøc lu chuyÓn hµng ho¸: C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i cã thÓ b¸n hµng theo nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau nh b¸n bu«n, b¸n lÎ, ký göi ®¹i lý... - §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc kinh doanh : Tæ chøc kinh doanh th¬ng m¹i cã thÓ theo nhiÒu m« h×nh kh¸c nhau nh: tæ chøc b¸n bu«n, b¸n lÎ, c«ng ty kinh doanh tæng hîp... - §Æc ®iÓm vÒ sù vËn ®éng cña hµng ho¸: Sù vËn ®éng cña hµng ho¸ trong kinh doanh th¬ng m¹i còng kh«ng gièng nhau, tuú thuéc vµo nguån hµng ngµnh hµng. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -4- I.1.3. Chøc n¨ng cña ho¹t ®éng th¬ng m¹i: Lµ tæ chøc vµ thùc hiÖn viÖc mua b¸n, trao ®æi hµng ho¸ , cung cÊp c¸c dÞch vô nh»m phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n. I.2. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ ®Æc ®iÓm nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i: I.2.1. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng: B¸n hµng lµ viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ , thµnh phÈm , dÞch vô cho kh¸ch hµng, doanh nghiÖp thu ®îc tiÒn hay ®îc quyÒn thu tiÒn. §ã còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ vèn thµnh phÈm sang vèn b»ng tiÒn vµ h×nh thµnh kÕt qu¶. I.2.2. §Æc ®iÓm nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i: - VÒ ®èi tîng phôc vô: §èi tîng phôc vô cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ ngêi tiªu dïng bao gåm c¸c c¸ nh©n, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh kh¸c vµ c¸c c¬ quan, tæ chøc x· héi. - VÒ ph¬ng thøc vµ h×nh thøc b¸n hµng : Cã nhiÒu h×nh thøc b¸n hµng kh¸c nhau nh b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®¹i lý ký göi... trong mçi ph¬ng thøc l¹i cã thÓ thùc hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: trùc tiÕp, chuyÓn hµng, chê chÊp nhËn... - VÒ ph¹m vi hµng ho¸ ®· b¸n: Hµng ho¸ ®îc coi lµ hoµn thµnh viÖc b¸n trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, ®îc coi lµ hµng b¸n ph¶i tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau :  Hµng ho¸ ph¶i th«ng qua qu¸ tr×nh mua vµ b¸n , thanh to¸n theo mét ph¬ng thøc thanh to¸n nhÊt ®Þnh.  Hµng ho¸ ph¶i ®îc chuyÓn quyÒn së h÷u tõ doanh nghiÖp th¬ng m¹i sang bªn mua vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®· thu ®îc tiÒn hay mét lo¹i hµng ho¸ kh¸c hoÆc ®îc ngêi mua chÊp nhËn nî.  Hµng ho¸ b¸n ra ph¶i thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp, do doanh nghiÖp mua vµo hoÆc gia c«ng, chÕ biÕn hay nhËn vèn gãp, nhËn cÊp ph¸t tÆng thëng... Ngoµi ra trong mét sè trêng hîp sau còng coi lµ hµng b¸n:  Hµng ho¸ xuÊt ®æi lÊy hµng ho¸ kh¸c, cßn ®îc gäi lµ ®èi lu hay hµng ®æi hµng. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -5-  Hµng ho¸ xuÊt ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng cho c«ng nh©n viªn, thanh to¸n thu nhËp cho c¸c thµnh viªn cña doanh nghiÖp .  Hµng ho¸ xuÊt lµm quµ biÕu , tÆng, qu¶ng c¸o, chµo hµng...  Hµng ho¸ xuÊt dïng trong néi bé, phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . - Gi¸ b¸n hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i: Lµ gi¸ tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n ®îc ghi trªn ho¸ ®¬n, hîp ®ång. - Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu: Lµ thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Thêi ®iÓm ®ã ®ù¬c quy ®Þnh kh¸c nhau ph¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau. Thêi ®iÓm ®ã ®îc quy ®Þnh cô thÓ nh sau: o B¸n bu«n qua kho, b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn nî. o B¸n bu«n qua kho, b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm thu ®îc tiÒn cña bªn mua hoÆc bªn mua x¸c nhËn ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n. o B¸n lÎ hµng ho¸: Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm nhËn ®îc b¸o c¸o b¸n hµng cña nh©n viªn b¸n hµng. o B¸n hµng ®¹i lý, ký göi: Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm c¬ së ®¹i lý ký gØ thanh to¸n tiÒn hµng hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o hµng ®· b¸n ®îc. I.2.3. Yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi nghiÖp vô b¸n hµng: - Qu¶n lý vÒ sè lîng, chÊt lîng, trÞ gi¸ hµng b¸n ra: Nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i n¾m ®îc doanh nghiÖp kinh doanh mÆt hµng nµo, s¶n phÈm nµo cã hiÖu qu¶. Ph¶i x¸c ®Þnh ®îc xu híng cña c¸c mÆt hµng ®Ó cã thÓ kÞp thêi më réng ph¹m vi kinh doanh hay chuyÓn híng kinh doanh mÆt hµng kh¸c. Gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý cã thÓ thiÕt lËp c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ, x¸c thùc vµ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi trong kinh doanh. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -6- - Qu¶n lý vÒ gi¸ c¶: Bao gåm viÖc lËp vµ theo dâi viÖc thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch gi¸. §©y lµ mét c«ng viÖc quan träng trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, ®ßi hái c¸c nhµ l·nh ®¹o ph¶i x©y dùng mét chÝnh s¸ch gi¸ phï hîp víi tõng mÆt hµng, nhãm hµng tõng ph¬ng thøc b¸n vµ tõng ®Þa ®iÓm kinh doanh. §ång thêi ®«n ®èc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña c¸c cöa hµng, ®¬n vÞ tr¸nh ®îc nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc vÒ gi¸ nh tù ý n©ng hay gi¶m gi¸ b¸n. Qu¶n lý vÒ gi¸ c¶ gióp c¸c nhµ qu¶n lý theo dâi, l¾m b¾t ®îc sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ tõ ®ã cã chÝnh s¸ch gi¸ linh ho¹t phï hîp víi tõng thêi kú, tõng giai ®o¹n. - Qu¶n lý viÖc thu tiÒn: Bao gåm thêi h¹n nî, kh¶ n¨ng tr¶ nî, thêi ®iÓm thu tiÒn, ph¬ng thøc thanh to¸n... gióp c¸c nhµ qu¶n lý tr¸nh ®îc rñi ro thÊt tho¸t tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, x¸c ®Þnh râ kh¶ n¨ng quay vßng tiÒn vèn. I.2.4. NhiÖm vô h¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i: cã nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n sau: - Ghi chÐp, ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c t×nh h×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp trong kú c¶ vÒ trÞ gi¸ vµ sè lîng hµng b¸n trªn tæng sè vµ trªn tõng mÆt hµng, tõng ®Þa ®iÓm b¸n hµng, tõng ph¬ng thøc b¸n hµng. - TÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n ra bao gåm c¶ doanh thu b¸n hµng, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra cña tõng nhãm hµng, tõng ho¸ ®¬n, tõng kh¸ch hµng, tõng ®¬n vÞ trùc thuéc. - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ mua thùc tÕ cña lîng hµng ®· tiªu thô, ®ång thêi ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng tiªu thô nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng . - KiÓm tra ®«n ®èc t×nh h×nh thu håi vµ qu¶n lý tiÒn hµng, qu¶n lý kh¸ch nî, theo dâi chi tiÕt tho tõng kh¸ch hµng l« hµng, sè tiÒn kh¸ch nî, thêi h¹n vµ t×nh h×nh tr¶ nî... - TËp hîp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh vµ kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng cho hµng tiªu thô. - Cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh b¸n hµng, phôc vô cho viÖc chØ ®¹o, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Tham mu cho l·nh ®¹o vÒ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh b¸n hµng. II. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng vµ c¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn b¸n hµng: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -7II.1 C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng: Song song víi sù ph¸t triÓn ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng nªn c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng còng ®a d¹ng, bao gåm nhiÒu ph¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nhau nh: b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®¹i lý ký göi, tr¶ gãp... B¸n bu«n hµng ho¸: lµ ph¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ th¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt... ®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng, chÕ biÕn b¸n ra. §Æc ®iÓm cña hµng ho¸ b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong lÜnh vùc lu th«ng, cha ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng, do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ cha ®îc thùc hiÖn. Hµng thêng ®îc b¸n theo l« hµng hoÆc theo sè lîng lín. Gi¸ b¸n biÕn ®éng tuú thuéc vµo khèi lîng hµng b¸n vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. Trong b¸n bu«n thêng bao gåm hai ph¬ng thøc: - Ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho: Lµ ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã, hµng b¸n ph¶i ®îc xuÊt tõ kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp. B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cã thÓ thùc hiÖn díi hai h×nh thøc: B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: Theo h×nh thøc nµy, bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®Ó nhËn hµng. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua. Sau khi ®¹i diÖn bªn mua nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký kÕt hoÆc ®¬n ®Æt hµng, doanh nghiÖp th¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, dïng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc ®i thuª ngoµi, chuyÓn hµng ho¸ ®Õn kho cña bªn mua hoÆc ®Þa ®iÓm nµo ®ã bªn mua quy ®Þnh trong hîp ®ång. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i,chØ khi nµo ®îc bªn mua kiÓm nhËn thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× sè hµng chuyÓn giao míi ®îc coi lµ tiªu thô, ngêi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ®· giao. Chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp th¬ng m¹i chÞu hay bªn mua chÞu lµ do sù tho¶ thuËn tõ tríc gi÷a hai bªn. NÕu doanh nghiÖp th¬ng m¹i chÞu chi phÝ vËn chuyÓn, sÏ ®îc ghi vµo chi phÝ b¸n hµng. NÕu bªn mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn, sÏ ph¶i thu tiÒn cña bªn mua. Ph¬ng ph¸p b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng: Theo ph¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua, kh«ng ®a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn mua. Ph¬ng thøc nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai h×nh thøc: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -8- - B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp (cßn gäi lµ h×nh thøc giao tay ba): Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho ngêi b¸n. Sau khi giao, nhËn, ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng, bªn mua ®· thanh to¸n tiÒn hµng hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua, dïng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®îc tho¶ thuËn. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong trêng hîp nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Khi nhËn ®îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ chuyÓn ®i míi ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng hoÆc c¸c tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dïng néi bé. B¸n hµng theo ph¬ng thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ hµng ho¸ ®· khái lÜnh vùc lu th«ng vµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng, gi¸ trÞ vµ trÞ sö dïng cña hµng ho¸ ®· ®îc thùc hiÖn. B¸n lÎ thêng b¸n ®¬n chiÕc hoÆc sè lîng nhá, gi¸ b¸n thêng æn ®Þnh. Ph¬ng thøc b¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn díi c¸c h×nh thøc sau: H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung: B¸n lÎ thu tiÒn tËp trung lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ trong ®ã, t¸ch rêi nghiÖp vô thu tiÒn cña ngêi mua vµ nghiÖp vô giao hµng cho ngêi mua. Mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn lµm nhiÖm vô thu tiÒn cña kh¸ch, viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cho kh¸ch ®Ó kh¸ch ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao. HÕt ca(hoÆc hÕt ngµy) b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n vµ tÝch kª giao cho kh¸ch hµng hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng hµng ®· b¸n trong ngµy, trong ca vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. Nh©n viªn thu tiÒn lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü. H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp : Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn cña kh¸ch vµ giao hµng cho kh¸ch. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng nh©n viªn b¸n hµng lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn cho thñ quü. §ång thêi kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng hµng ®· b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng . LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng -9- H×nh thøc b¸n lÎ tù phôc vô: Theo h×nh thøc nµy, kh¸ch hµng tù chän lÊy hµng ho¸, mang ®Õn bµn tÝnh tiÒn ®Ó tÝnh tiÒn vµ thanh to¸n tiÒn hµng. Nh©n viªn thu tiÒn kiÓm hµng, tÝnh tiÒn, lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn cña kh¸ch hµng. Nh©n viªn b¸n hµng cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn kh¸ch hµng vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ ë quÇy do m×nh phô tr¸ch. H×nh thøc b¸n tr¶ gãp: Theo h×nh thøc nµy, ngêi mua ®îc tr¶ tiÒn ®îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i, ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n th«ng thêng cßn thu thªm ngêi mua mét kho¶n l·i do tr¶ chËm. VÒ thùc chÊt, ngêi b¸n chØ mÊt quyÒn së h÷u khi ngêi mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng. Tuy nhiªn, vÒ mÆt h¹ch to¸n, khi giao hµng cho ngêi mua cho ngêi mua, hµng ho¸ b¸n tr¶ gãp ®îc coi lµ tiªu thô, bªn b¸n ghi nhËn doanh thu . H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng: lµ h×nh thøc b¸n lÎ hµng ho¸ mµ trong ®ã,c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i sö dông c¸c m¸y b¸n hµng tù ®éng chuyªn dïng cho mét hoÆc mét vµi lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã ®Æt ë c¸c n¬i c«ng céng, sau khi ngêi mua bá tiÒn vµo m¸y, m¸y sÏ tù ®éng ®Èy hµng ho¸ ra cho ngêi mua. Ph¬ng thøc b¸n hµng ®¹i lý kÝ göi: lµ ph¬ng thøc mµ trong ®ã, doanh nghiÖp th¬ng m¹i giao hµng cho c¬ së ®¹i lý, kÝ göi ®Ó c¸c c¬ së nµy trùc tiÕp b¸n hµng. Bªn nhËn lµm ®¹i lý, kÝ göi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®îc hëng hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè hµng chuyÓn giao cho c¸c c¬ së ®¹i lý, ký göi vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc c¬ së ®¹i lý, ký göi thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o vÒ sè hµng ®· b¸n ®îc doanh nghiÖp míi mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy. II.2. C¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn b¸n hµng: - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô: lµ toµn bé sè tiÒn thu ®îc, hoÆc sÏ thu ®îc tõ c¸c giao dÞch vµ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh doanh thu nh b¸n b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm , cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã). - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thuÇn mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú kÕ to¸n cã thÓ thÊp h¬n doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ghi nhËn ban ®Çu do c¸c nguyªn nh©n: doanh nghiÖp chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng ®· b¸n cho kh¸ch hµng hoÆc hµng ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ doanh nghiÖp LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 10 - ph¶i nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hoÆc thuÕ xuÊt khÈu, hoÆc thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ®îc tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thùc tÕ mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trong mét kú kÕ to¸n. - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ, hoÆc ®· thanh to¸n cho ngêi mua hµng do viÖc ngêi mua hµng( s¶n phÈm , hµng ho¸ ) dÞch vô víi khèi lîng lín theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc c¸c cam kÕt mua, b¸n hµng . - Gi¶m gi¸ hµng b¸n lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n hay hîp ®ång cung cÊp dÞch vô do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh: hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng quy c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi gian, ®Þa ®iÓm trong hîp ®ång. - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i lµ sè hµng ®· ®îc coi lµ tiªu thô (®· chuyÓn giao quyÒn së h÷u, ®· thu tiÒn hay ®îc ngêi mua chÊp nhËn ) nhng bÞ ngêi mua tõ chèi tr¶ l¹i do ngêi b¸n kh«ng t«n träng hîp ®ång kinh tÕ ®· kÝ kÕt nh kh«ng phï hîp yªu cÇu, tiªu chuÈn, quy c¸ch kÜ thuËt, hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i... - Gi¸ vèn hµng b¸n lµ trÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm , vËt t, hµng ho¸, lao vô dÞch vô ®· tiªu thô. §èi víi s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô tiªu thô gi¸ vèn hµng b¸n lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt (gi¸ thµnh c«ng xëng) hay chi phÝ s¶n xuÊt . Víi vËt t tiªu thô, gi¸ vèn lµ gi¸ thùc tÕ ghi sæ cßn víi hµng ho¸ tiªu thô, gi¸ vèn bao gåm trÞ gi¸ mua cña hµng tiªu thô céng víi chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô. - Lîi nhuËn gép (cßn gäi lµ l·i th¬ng m¹i hay lîi tøc gép hoÆc l·i gép) lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vµ gi¸ vèn hµng b¸n . - KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (lîi nhuËn hay lç vÒ tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ ) lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi trÞ gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. III. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh trÞ gi¸ mua cña hµng xuÊt kho: Hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ph¶i ®îc thÓ hiÖn theo gi¸ vèn thùc tÕ v× hµng ho¸ mua vÒ nhËp kho cã thÓ theo nh÷ng gi¸ mua kh¸c nhau ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau trong kú h¹ch to¸n, nªn ®Ó tÝnh to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c gi¸ vèn thùc tÕ cña khèi lîng hµng ho¸ c¸c doanh nghiÖp thêng sö dông mét trong sè c¸c ph¬ng ph¸p sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 11 III.1. Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n: Gi¸ thùc tÕ Sè lîng hµng ho¸ hµng ho¸ xuÊt = xuÊt kho kho X Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Trong ®ã: gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®îc tÝnh theo mét trong ba c¸ch sau: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 12 - C¸ch 1: Gi¸ trÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ = Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú Sè lîng hµng ho¸ tån ®Çu kú + + Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ nhËp trong kú Sè lîng hµng ho¸ nhËp trong kú C¸ch tÝnh nµy tuy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nhng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. H¬n n÷a, c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng g©y ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n nãi chung. C¸ch 2: Gi¸ trÞ ®¬n vÞ b×nh Gi¸ hµng ho¸ cuèi kú tríc = Sè lîng hµng ho¸ cuèi kú tríc qu©n cuèi kú tríc C¸ch nµy kh¸ ®¬n gi¶n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng hµng ho¸ trong kú tuy nhiªn kh«ng chÝnh x¸c v× kh«ng tÝnh ®Õn sù biÕn ®éng gi¸ c¶ hµng ho¸ trong kú nµy. C¸ch 3: Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån kho Gi¸ trÞ ®¬n vÞ b×nh sau mçi lÇn nhËp = Lîng thùc tÕ hµng ho¸ tån kho qu©n sau mçi lÇn nhËp sau mçi lÇn nhËp Theo c¸ch nµy kh¾c phôc ®îc nhîc ®iÓm cña hai c¸ch trªn, võa chÝnh x¸c, võa cËp nhËt xong nhîc ®iÓm cña nã lµ tèn nhiÒu c«ng søc, tÝnh to¸n nhiÒu lÇn. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 13 III.2. Ph¬ng ph¸p FIFO: Theo ph¬ng ph¸p nµy, sè hµng ho¸ nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, xuÊt hÕt sè nhËp tríc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng xuÊt. C«ng thøc: Gi¸ hµng ho¸ Gi¸ hµng ho¸ thùc Sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho thùc tÕ xuÊt trong = tÕ nhËp theo tõng X trong kú theo tõng lÇn kú lÇn nhËp Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong trêng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu híng gi¶m. III.3. Ph¬ng ph¸p LIFO: víi ph¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ mua sau cïng sÏ ®îc xuÊt tríc tiªn, ngîc l¹i víi FIFO. C«ng thøc: Gi¸ hµng ho¸ thùc tÕ xuÊt trong kú Gi¸ mua thùc tÕ ®¬n vÞ = hµng ho¸ nhËp kho X theo tõng lÇn nhËp sau Sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho trong kú theo tõng lÇn nhËp Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong trêng hîp l¹m ph¸t. III.4. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (ph¬ng ph¸p trùc tiÕp): Theo ph¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ xuÊt kho thuéc l« hµng nµo th× sÏ ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã. Do ®ã ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nhng c«ng viÖc ghi chÐp phøc t¹p. ¸p dông cho c¸c lo¹i hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao vµ cã tÝnh t¸ch biÖt. III.5. Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n: Toµn bé hµng ho¸ ®îc tÝnh theo gi¸ h¹ch to¸n (gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc mét lo¹i gi¸ æn ®Þnh trong kú). Cuèi kú, kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®îc tõ gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho = Gi¸ h¹ch to¸n hµng ho¸ xuÊt dïng X HÖ sè gi¸ HÖ sè gi¸ cã thÓ tÝnh cho tõng lo¹i, tõng nhãm hoÆc tõng thø hµng ho¸ chñ yÕu tuú thuéc vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý. LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 14 - TrÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú HÖ sè gi¸ + = TrÞ gi¸ h¹ch to¸n + hµng ho¸ tån ®Çu kú Gi¸ trÞ h¹ch to¸n cña hµng ho¸ xuÊt kho = Sè lîng Hµng ho¸ xuÊt kho TrÞ gi¸ mua thùc tÕ hµng ho¸ nhËp trong kú TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng ho¸ nhËp trong kú X §¬n gi¸ h¹ch to¸n IV. Chøng tõ kÕ to¸n, c¸c h×nh thøc ghi sæ, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. IV.1. Kh¸i niÖm chøng tõ kÕ to¸n vµ chøng tõ sö dông h¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. IV.1.1. Kh¸i niÖm chøng tõ kÕ to¸n: §Ó thu thËp th«ng tin ®Çy ®ñ, cã ®é chÝnh x¸c cao vÒ tµi s¶n vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n, vÒ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, phôc vô kÞp thêi cho kiÓm tra, kiÓm so¸t vµ ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh kinh doanh, lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ kÕ to¸n, cÇn thiÕt ph¶i sö dông chøng tõ. Chøng tõ kÕ to¸n lµ nh÷ng chøng minh b»ng giÊy tê vÒ nghiÖp vô kinh tÕ - tµi chÝnh ®· ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh. IV.1.2. Chøng tõ sö dông h¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng: tuú theo ph¬ng thøc, h×nh thøc b¸n hµng, ho¹t ®éng b¸n hµng sö dông c¸c chøng tõ kÕ to¸n sau: - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng: Trong ®ã ghi râ phÇn gi¸ trÞ cha cã thuÕ, thuÕ GTGT vµ tæng gi¸ thanh to¸n.(§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ). - Ho¸ ®¬n b¸n hµng: ghi tæng gi¸ thanh to¸n. (§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp). - Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho (MÉu sè 02-BH) - Ho¸ ®¬n cíc vËn chuyÓn ( MÉu sè 03-BH) - Ho¸ ®¬n dÞch vô.(MÉu sè 04-BH) LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 15 - - PhiÕu mua hµng (MÉu sè 13-BH) - B¶ng thanh to¸n hµng ®¹i lý (ký göi).( MÉu sè 14-BH) - ThÎ quÇy hµng.(MÉu sè 15-BH) - C¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan... IV.2. C¸c h×nh thøc ghi sæ: cã bèn h×nh thøc ghi sæ: IV.2.1. H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: §Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc kÕt hîp ghi chÐp theo tr×nh tù thêi gian vµ theo néi dung kinh tÕ (theo tµi kho¶n kÕ to¸n) trªn cïng mét quyÓn sæ kÕ to¸n tæng hîp duy nhÊt lµ sæ nhËt ký sæ c¸i. Trong h×nh thøc nµy sö dông c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: - NhËt ký sæ c¸i - C¸c sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 16 - S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: Chøng tõ gèc Sè, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ quü B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc B¶ng tæng hîp chi tiÕt NhËt ký - Sæ c¸i B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi hµng ngµy IV.2.2. H×nh thøc nhËt ký chung: Ghi cuèi th¸ng §Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thøc nµy lµ tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh chiÕu, tra mµ träng t©m lµ sæ nhËt ký chung, theo ph¸t sinh ®Òu ph¶i §èi ghi vµo sæ kiÓm nhËt ký, tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh vµ ®Þnh kho¶n kÕ to¸n cña nghiÖp vô ®ã sau ®ã lÊy sè liÖu trªn c¸c sæ nhËt ký ®Ó ghi sæ c¸i theo tõng nghiÖp vô ph¸t sinh. H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n chñ yÕu sau ®©y: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 17 - - Sæ nhËt ký chung - Sæ c¸i - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc ghi sæ nhËt ký chung: Chøng tõ gèc Sæ NhËt ký ®Æc biÖt Sæ NhËt ký chung Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi cuèi th¸ng, hoÆc ®Þnh kú Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 18 - IV.2.3. H×nh thøc chøng tõ ghi sæ: §Æc trng c¬ b¶n cña h×nh thøc nµy lµ viÖc ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp ®îc c¨n cø vµo “chøng tõ ghi sæ”. ViÖc ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp gåm: Ghi theo tr×nh tù thêi gian Ghi theo néi dung kinh tÕ H×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, sæ c¸i, c¸c sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ: Chøng tõ gèc Sæ quü Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sè, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó IV.2.4. H×nh thøc nhËt ký chøng tõ: nguyªn t¾c c¬ b¶n cña h×nh thøc nµy: Ghi hµng ngµy TËp hîp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo bªn cã cña GhiviÖc cuèiph©n th¸ngtÝch c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ®ã theo c¸c tµi c¸c tµi kho¶n kÕt hîp víi kho¶n ®èi øng nî. §èi chiÕu, kiÓm tra LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 19 - KÕt hîp chÆt chÏ viÖc ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian víi viÖc hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô theo néi dung kinh tÕ (theo tµi kho¶n). KÕt hîp réng r·i viÖc h¹ch to¸n tæng hîp víi h¹ch to¸n chi tiÕt trªn cïng mét sæ kÕ to¸n vµ trong cïng mét qu¸ tr×nh ghi chÐp. Sö dông c¸c mÉu sæ in s½n c¸c quan hÖ ®çi øng tµi kho¶n, chØ tiªu qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ gåm cã c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: nhËt ký chøng tõ, b¶ng kª, sæ c¸i, sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc nhËt ký chøng tõ: Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bè B¶ng kª NhËt ký chøng tõ Sæ c¸i ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng ®èi chiÕu, kiÓm tra IV.3. H¹ch to¸n chi tiÕt: Trong thùc tÕ hiÖn nay cã 3 ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt s¶n phÈm, hµng ho¸ sau ®©y: IV.3.1. ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song: LuËn v¨n tèt nghiÖp: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng - 20 - S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt theo ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song: PhiÕu nhËp kho ThÎ kho ThÎ hoÆc sæ chi tiÕt hµng ho¸, s¶n phÈm B¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån kho hµng ho¸, s¶n phÈm PhiÕu xuÊt kho Ghi chó: Ghi cuèi th¸ng Quan hÖ ®èingµy chiÕu Ghi hµng IV.3.2. ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn: KÕ to¸n tæng hîp