LỜI MỞ ĐẦU
Tiªu thô hµng hãa, ph©n tÝch doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh lµ vÊn ®Ò thêng xuyªn ®îc ®Æt ra ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n. NÕu nh tríc ®©y trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cò vÊn ®Ò
nµy ®îc nhµ níc “lo” cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ hÇu nh toµn bé: s¶n xuÊt c¸i g×?
B¸n ë ®©u víi gi¸ c¶ nh thÕ nµo vµ lç th× nhµ níc bï, l·i th× nhµ níc thu vÒ th×
trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ míi “ c¬ chÕ vËn hµnh nÒn kinh tÕ hµng ho¸
nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ c¬ chÕ thÞ trêng cã sù
qu¶n lý cña nhµ níc b»ng ph¸p luËt, kÕ ho¹ch chÝnh s¸ch vµ c¸c c«ng cô qu¶n
lý kh¸c” rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ®· gÆp khã kh¨n vµ kh«ng Ýt c¸c ®¬n vÞ ®· ®i
®Õn chç ph¶i gi¶i thÓ. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn ®iÒu ®ã lµ s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra hay hµng ho¸ mua vÒ kh«ng tiªu thô ®îc x¸c ®Þnh kh«ng chÝnh x¸c kÕt
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó dÉn ®Õn t×nh tr¹ng: lç thËt, l·i gi¶. Do ®ã, ®iÒu
quan träng vµ lµ sù quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ
trêng lµ lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm hµng ho¸ cña m×nh tiªu thô ®îc trªn thÞ trêng vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn ®¶m b¶o thu håi vèn, bï ®¾p c¸c chi phi phÝ ®·
bá ra, doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i.
§Æc biÖt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i. §Ó cã qu¸ tr×nh ph©n tÝch
doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh th× hä ph¶I tr¶I qua mét kh©u cùc
kú quan träng ®ã lµ kh©u tiªu thô hµng hãa. Qu¶ lµ kh«ng ngoa khi chóng ta
nãi r»ng tiªu thô hµng hãa mang ý nghÜa sèng cßn ®èi víi mét doanh nghiÖp.
Tiªu thô lµ mét giai ®o¹n kh«ng thÓ thiÕu trong mçi chu kú kinh doanh v× nã
cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét chu kú kinh
doanh vµ chØ gi¶i quyÕt tèt ®îc kh©u tiªu thô th× doanh nghiÖp míi thùc sù
thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng cña m×nh lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
Bªn c¹nh viÖc tæ chøc kÕ ho¹ch tiªu thô hµng ho¸ mét c¸ch hîp lý. §Ó biÕt ®îc doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·I kh«ng th× ph¶I nhê ®Õn kÕ to¸n ph©n tÝch doanh
thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. V× thÕ viÖc h¹ch to¸n doanh thu vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp cã mét vai trß rÊt quan träng. KÕ
to¸n ph©n tÝch doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ mét trong nh÷ng
thµnh phÇn chñ yÕu cña kÕ to¸n doanh nghiÖp vÒ nh÷ng th«ng tin kinh tÕ mét
c¸ch nhanh nhÊt vµ cã ®é tin cËy cao,nhÊt lµ khi nÒn kinh tÕ ®ang trong giai
®o¹n c¹nh tranh quyÕt liÖt mçi doanh nghiÖp ®Òu tËn dông hÕt nh÷ng n¨ng lùc
sÉn cã nh»m t¨ng lîi nhuËn cñng cè më réng thÞ phÇn cña m×nh trªn thÞ trêng.
Còng nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c C«ng ty Th¬ng m¹i §oµn KÕt lµ mét Doanh
nghiÖp th¬ng m¹i ®· sö dông kÕ to¸n ®Ó ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý mäi ho¹t ®éng
kinh doanh cña c«ng ty. Trong ®ã kÕ to¸n theo dâi tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸ cã nhiÖm vô theo dâi qu¸ tr×nh b¸n hµng sè
lîng hµng ho¸ b¸n ra, chi phÝ b¸n hµng ®Ó cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ doanh
thu, chi phÝ, kÕt qu¶ kinh doanh tõng kú sao cho nhanh nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, nhËn thøc ®îc vÊn ®Ò tiªu thô hµng ho¸ vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®ång thêi ®îc sù híng dÉn cña c« gi¸o vµ sù gióp
®ì cña c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n c«ng ty em ®· thùc hiÖn luËn v¨n tèt nghiÖp
cña m×nh víi ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô & x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i §oµn KÕt”. Bµi viÕt ®îc kÕt cÊu lµm 3 ch¬ng
chÝnh:
Ch¬ng I
C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸
Ch¬ng II T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty th¬ng m¹i ®oµn kÕt
Ch¬ngIII Ph¬ng híng hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh ë c«ng ty th¬ng m¹i ®oµn kÕt
1
Ch¬ng I
C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tiªu thô hµng hãa
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸
I Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸.
1-Kh¸i niÖm tiªu thô vµ ý nghÜa cña viÖc tiªu thô hµng ho¸
1.1-Kh¸i niÖm tiªu thô hµng ho¸.
Tiªu thô hµng ho¸ lµ giai ®o¹n tiÕp theo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt .trong giai ®o¹n
nµy, gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn qua viÖc Doanh nghiÖp chuyÓn
giao hµng ho¸, s¶n phÈm hoÆc cung cÊp c¸c lao vô dÞch vô cho kh¸ch hµng vµ
®îc kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n
Tiªu thô nãi chung bao gåm:
-Tiªu thô ra ngoµi ®¬n vÞ lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c ®on vÞ kh¸c hoÆc cho c¸c c¸
nh©n trong vµ ngoµi Doanh nghiÖp
-Tiªu thô néi bé: Lµ viÖc b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét
c«ng ty, tæng c«ng ty ...h¹ch to¸n toµn ngµnh.
VÒ b¶n chÊt ,tiªu thô chÝnh lµ qu¸ tr×nh thùc c¸c quan hÖ trao ®æi th«ng qua
c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô.
Qu¸ tr×nh tiªu thô chØ ®îc hoµn thµnh khi c¶ hai ®IÒu kiÖn díi ®©y ®îc ®¶m
b¶o:
Thø nhÊt: §¬n vÞ xuÊt giao hµng ho¸ cho ®¬n vÞ mua. §¬n vÞ b¸n c¨n cø vµo
c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®· ®îc ký kÕt ®Ó giao hµng cho kh¸ch hµng. §¬n vÞ b¸n
cã thÓ giao hµng b¸n trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp
Thø hai: Kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng.
§©y lµ hai giai ®o¹n cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Giai ®o¹n thø nhÊt ph¶n
¸nh mét mÆt cña qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸ nhng cha ®¶m b¶o ph¶n ¸nh
®îc kÕt qu¶ cña viÖc tiªu thô, cha cã c¬ së ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh b¸n hµng ®·
®îc hoµn tÊt. ChØ khi kÕt thóc giai ®o¹n thø hai qu¸ tr×nh tiªu thô míi coi lµ
hoµn thµnh.
Qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu nh c¸c nghiÖp vô
vÒ xuÊt hµng ho¸, thanh to¸n víi ngêi mua, tÝnh ra c¸c kho¶n doanh thu b¸n
hµng, tÝnh vµo doanh thu b¸n hµng c¸c kho¶n chiÕt khÊu hµng b¸n, gi¶m gi¸
hµng b¸n chÊp nhËn cho ngêi mua kho¶n doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹I vµ c¸c
lo¹I thuÕ ph¶I nép nhµ níc ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c doanh thu thuÇn tõ ®ã x¸c
®Þnh vÒ lç, l·I tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸...
1.2-ý nghÜa cña viÖc tiªu thô hµng ho¸
Tiªu thô hµng ho¸ cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi mäi doanh nghiÖp
nãi riªng còng nh toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung.
§èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, tiªu thô hµng ho¸ ®¶m b¶o c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt
vµ tiªu dïng, c©n ®èi tiÒn hµng- trong lu th«ng còng nh c©n ®èi gi÷a c¸c
nghµnh, c¸c khu vùc. Th«ng qua ho¹t ®éng tiªu thô nhu cÇu cña ngêi tiªu
dïng vÒ mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh ®îc tháa m·n vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ ®îc
thùc hiÖn. Bªn c¹nh chøc n¨ng ®IÒu hoµ cung cÇu trªn thÞ trêng, tiªu thô cßn
gãp phÇn quan träng viÖc t¹o ra luång tiÒn- hµng chu chuyÓn liªn tôc trong
nÒn kinh tÕ quèc d©n, thóc ®Èy c¸c quan hÖ thanh to¸n trong ph¹m vi Doanh
nghiÖp, nghµnh kinh tÕ vµ trong toµn bé nÒn kinh tÕ.
§èi víi mçi doanh nghiÖp, tiªu thô lµ mét qu¸ tr×nh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn
sù tån t¹I vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. Hµng ho¸ mua vÒ
kh«ng tiªu thô ®îc sÏ lµm cho tiÒn vèn cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc quay
vßng sinh lîi, ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ
thu nhËp cña ngêi lao ®éng. Vµ nÕu t×nh tr¹ng ®ã kÐo dµI liªn tôc th× doanh
nghiÖp kh«ng tr¸nh khái sù ph¸ s¶n. NÕu viÖc tiªu thô ®îc thùc hiÖn nhanh
chãng vµ cã hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp cã thÓ sím ®a vèn trë l¹I ®Ó tiÕp tôc
®Çu t mua hµng ho¸, ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ cña ®ång vèn, t¨ng kh¶ n¨ng n¾m
2
b¾t nh÷ng c¬ héi cña thÞ trêng tõ ®ã kh¶ n¨ng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn còng ®îc
n©ng cao.
2-C¸c chØ tiªu h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸.
2.1-Doanh thu b¸n hµng vµ thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu b¸n hµng.
2.1.1-Kh¸I niÖm doanh thu b¸n hµng.
Doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ ®îc thùc hiÖn do b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm,
cung cÊp lao vô dÞch vô cho kh¸ch hµng
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th×
doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ b¸n cha tÝnh thuÕ GTGT bao gåm c¶ phô thu (nÕu
cã).
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th×
doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ b¸n ®· tÝnh thuÕ GTGT.
§©y lµ mét chØ tiªu quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh hiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh tr×nh ®é chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh
vµ tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n. Doanh thu b¸n hµng nÕu ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ,
kÞp thêi sÏ gãp phÇn thóc ®Èy vµ t¨ng nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn t¹o ®IÒu
kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh kinh doanh sau.
2.1.2-Thêi ®IÓm ghi nhËn doanh thu tiªu thô.
Tiªu thô hµng ho¸ thùc chÊt lµ sù kÕt hîp chÆt chÏ cña hai mÆt. XuÊt hµng cho
ngêi mua vµ thùc hiÖn thanh to¸n víi ngêi mua. Trong ®ã giao hµng vµ thanh
to¸n kh«ng nhÊt thiÕt ph¶I ®îc thùc hiÖn cïng mét lóc. Nh÷ng s¶n phÈm, hµng
ho¸ doanh nghiÖp ®· göi cho ngêi mua vÒ ph¬ng diÖn ph¸p lývÉn thuéc quyÒn
së h÷u cña doanh nghiÖp vµ khi ®ã kÕ to¸n còng cha ®îc phÐp ghi nhËn Doanh
thu tiªu thô. Theo chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt nam còng nh chuÈn mùc kÕ to¸n quèc
tÕ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cña doanh nghiÖp chØ ®îc coi lµ tiªu thô khi ®·
®îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n vµ lóc ®ã kÕ to¸n míi
®îc phÐp ghi nhËn doanh thu tiªu thô cña sè hµng xuÊt b¸n.
Cã thÓ nãi , x¸c ®Þnh thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu tiªu thô lµ c¨n cø quan
träng cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ tiªu thô trong kú kÕ to¸n cña doanh
nghiÖp vµ ph¶n ¸nh trung thùc t×nh h×nh tµI chÝnh cña doanh nghiÖp trong c¸c
b¸o c¸o kÕ to¸n.
2.2-C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
2.2.1-ChiÕt khÊu b¸n hµng: Lµ sè tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu tr¶ cho kh¸ch
hµng. §©y lµ kho¶n tiÒn dµnh cho kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng thanh to¸n
nhanh tríc thêi h¹n quy ®Þnh.
2.2.2- Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ sè gi¶m gi¸ cho ngêi mua vÒ sè hµng ®· tiªu thô
do nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan thuéc vÒ sè ngêi b¸n nh hµng kÐm phÈm
chÊt, kh«ng ®¶m b¶o sè lîng chÊt lîng, chñng lo¹I, thêi gian ®Þa ®IÓm giao
hµng... nh ®· quy ®Þnh.
Bít gi¸ lµ kho¶n tiÒn thëng dµnh cho ngêi mua khi ngêi ®ã mua hµng víi sè lîng lín.
2.2.3- Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹I: Lµ doanh thu cña lîng hµng thùc sù ®îc
tiªu thô nhng bÞ ngêi mua tr¶ l¹I do hµng giao cho ngêi mua kh«ng ®óng vÒ
chÊt lîng trong thêi gian quy ®Þnh.
Khi kh¸ch hµng tr¶ l¹I (mét phÇn hay toµn bé) sè hµng ®· mua do kÐm phÈm
chÊt, kÕ to¸n ngoµI viÖc ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n vÒ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹I, trÞ gi¸
vèn hµng bÞ tr¶ l¹I nhËp kho, tiÒn hµng tr¶ l¹I do kh¸ch hµng cßn ph¶I thùc
hiÖn viÖc ghi chÐp bót ph¶n ¸nh sè tiÒn tr¶ l¹I cho kh¸ch hµng vÒ sè thuÕ
GTGT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
2.3-Gi¸ vèn hµng b¸n
Gi¸ vèn hµng b¸n lµ gi¸ gèc cña s¶n phÈm hµng ho¸ lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô
kú. §èi víi s¶n phÈm lao vô dÞch vô gi¸ vèn hµng b¸n chÝnh lµ gi¸ thµnh phÈm
hay lµ gi¸ thµnh c«ng xëng cña s¶n phÈm dÞch vô ®ã
§èi víi hµng ho¸, gi¸ vèn hµng b¸n bao gåm hai bé phËn: gi¸ mua cña hµng
b¸n vµ chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n.Trong ®ã, nÕu Doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ mua cña hµng b¸n lµ gi¸
3
mua kh«ng cã thuÕ GTGT ®Çu vµo, cßn nÕu Doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT
theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× gi¸ mua cã tÝnh thuÕ GTGT ®Çu vµo.
3.-C¸c ph¬ng ph¸p b¸n hµng
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi môc ®Ých b¸n ®îc hµng nhiÒu nhÊt, ®¶m b¶o
thu håi nhanh nhÊt vµ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹I cã
thÓ lùa chän ph¬ng thøc nhiÒu b¸n hµng kh¸c nhau theo tõng lo¹I hµng ho¸,
tõng lo¹I kh¸ch hµng, tõng thÞ trêng vµ tõng thêi ®IÓm kh¸c nhau. Trªn thùc tÕ
cã mét sè ph¬ng thøc b¸n hµng sau ®©y.
3.1 B¸n bu«n
§¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹I b¸n hµng víi sè lîng lín, b¸n cho s¶n xuÊt ho¹c
xuÊt khÈu. Hµng ho¸ trong kh©u b¸n bu«n vÉn n»m trong lÜnh vùc lu th«ng cha tiªu dïng. Cã hai ph¬ng thøc b¸n bu«nlµ:
-B¸n bu«n qua kho: §©y lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ hµng mua vÒ ®îc nhËp
kho. Trong b¸n bu«n qua kho còng gåm hai h×nh thøc sau
+ B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng: C¨n cø vµo c¸c ®IÒu kho¶n
ghi trong hîp ®ång ký kÕt, bªn b¸n ph¶I vËn chuyÓn hµng ®Õn cho bªn mua.
Bªn b¸n ph¶I giao cho bªn mua ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho.
+ B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc ®Õn lÊy hµng trùc tiÕp t¹I kho cña bªn b¸n.
Theo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký bªn mua ph¶I ®Õn kho cña bªn b¸n ®Ó nhËn
hµng, bªn mua ph¶I tù tæ chøc vËn chuyÓn hµng vÒ. Bªn b¸n giao cho bªn mua
ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n GTGT...
-B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng (kh«ng qua kho) ®©y lµ ph¬ng thøc b¸n hµng,
hµng vÒ kh«ng nhËp kho mµ giao ngay cho ngêi mua, bao gåm 2 h×nh thøc:
+B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Tøc lµ bªn b¸n
bu«n kh«ng ph¸t sinh nghiÖp vô mua hµng, b¸n hµng mµ chØ lµm nhiªm vô lu
th«ng hµng ho¸ vµ lµ ngêi trung gian gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
+ B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n: §¬n vÞ b¸n bu«n ký
hîp ®ång víi ngêi mua ®Ó b¸n hµng vµ ký hîp ®ång víi ngêi b¸n ®Ó mua
hµng. Hµng mua vÒ ®¬n vÞ kh«ng nhËp kho mµ chuyÓn th¼ng cho ngêi mua
sau ®ã lµm thñ tôc thanh to¸n.tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n vµ thu tiÒn ë ngêi mua.
§¬n vÞ b¸n bu«n ph¶I giao cho bªn mua ho¸ ®¬n GTGT...
3.2 -B¸n lÎ
B¸n lÎ hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng. Trong ph¬ng
thøc b¸n nµy cã 3 h×nh thøc sau:
3.2.1-B¸n lÎ thu tiÒn tËp trung: Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ viÖc giao hµng vµ
thu tiÒn t¸ch rêi nhau gi÷a ngêi giao hµng vµ ngêi thu tiÒn. Ngêi mua chØ nhËn
®îc hµng khi ®· giao tiÒn t¹I n¬I tËp trung thu tiÒn. HÕt ca hÕt ngµy nh©n viªn
b¸n hµng kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng hµng ®· b¸n ra
trong ca, trong ngµy vµ lËp “B¸o c¸o b¸n hµng” lµm chøng tõ kÕ to¸n .
3.2.2- B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp: Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ chøc n¨ng thu tiÒn
vµ giao hµng ®îc thùc hiÖn t¹I n¬I ngêi b¸n. HÕt ca hÕt ngµy nh©n viªn b¸n
hµng nép tiÒn cho thñ quü vµ lÊy giÊy nép tiÒn b¸n hµng. Sau ®ã kiÓm kª hµng
ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng hµng b¸n ra trong ca, trong ngµy vµ lËp “B¸o
c¸o b¸n hµng”lµm chøng tõ kÕ to¸n.
3.2.3- B¸n lÎ tù ®éng: Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ ngêi mua ®îc tù do lùa
chän hµng ho¸ mµ m×nh thÝch. Sau ®ã tÝnh tiÒn tËp trung. KÕ to¸n c¨n cø vµo
b¶ng kª b¸n hµng cña ngêi thu tiÒn ®Ó ghi nhËn doanh thu vµ sè tiÒn nép.
3.3 -Hµng ®æi hµng.
Theo ph¬ng thøc nµy hµng ho¸ xuÊt kho ®em ®i ®æi coi nh b¸n.Hµng ho¸
nhËn vÒ coi nh mua. ViÖc trao ®æi dùa trªn c¬ së tû lÖ trao ®æi lµ gi¸ trao ®æi
vµ thêng cã lîi cho c¶ hai bªn v× nã tr¸nh ®îc viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn, tiÕt
kiÖm ®îc vèn lu ®éng ®ång thêi vÉn tiªu thô ®îc hµng ho¸.
3.4 -B¸n hµng tr¶ gãp
Theo ph¬ng thøc nµy khi giao hµng cho ngêi mua th× lîng hµng chuyÓn giao
®îc coi lµ tiªu thô. Kh¸ch hµng sÏ thanh to¸n mét phÇn sè tiÒn ph¶I tr¶ ngay ë
thêi ®IÓm mua, sè cßn l¹I sÏ tr¶ dÇn ë c¸c kú sau vµ chÞu l·i. V× vËy, tiÒn thu
4
b¸n hµng ph¶I ®îc chia lµm hai phÇn: doanh thu b¸n hµng ®îc coi lµ doanh
thu b¸n hµng mét lÇn vµ phÇn l·I do b¸n tr¶ gãp lµ thu nhËp ho¹t ®éng tµI
chÝnh. Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ b¸n th«ng thêng (gi¸ thu 1 lÇn) kh«ng bao
gåm phÇn l·I tr¶ gãp vµ kh«ng tÝnh thuÕ theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú.
3.5- Göi ®¹i lý b¸n
Theo ph¬ng thøc nµy, DN giao hµng cho c¬ së nhËn ®¹i lý. Bªn nhËn ®¹i lý sÏ
trùc tiÕp b¸n hµng sau ®ã ph¶i thanh to¸n tiÒn cho DN vµ ®îc hëng hoa hång
®¹i lý b¸n. Sè hµng göi ®¹i lý vÉn ®îc quyÒn së h÷u cña DN.Göi ®¹i lý sè
hµng nµy ®îc coi lµ tiªu thô khi nhËn ®îc tiÒn cña bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n
hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Chøng tõ sö dông trong h×nh thøc nµy lµ “ B¶ng
thanh to¸n hµng ®¹i lý” do bªn nhËn ®¨ng ký lËp.
Ngoµi ra c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng sau còng ®îc coi lµ tiªu thô:
-XuÊt hµng sö dông néi bé.
-XuÊt hµng tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn.
-XuÊt hµng ®Ó biÕu tÆng
4-C¸c ph¬ng thøc tÝnh gi¸ vèn cña khèi lîng hµng tiªu thô
Hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ph¶I ®îc thÓ hiÖn theo gi¸ vèn thùc tÕ. Mçi hµng
ho¸ mua vÒ nhËp kho ë nh÷ng thêi ®IÓm kh¸ch nhau víi nh÷ng gi¸ thùc tÕ
kh¸c nhau, nªn cã thÓ tÝnh mét c¸ch chÝnh x¸c gi¸ vèn khèi lîng hµng ho¸
xuÊt kho, c¸c DN ¸p dông mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p sau ®©y:
4.1Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n
4.1.1 Gi¸ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ (hay gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn)
Theo ph¬ng ph¸p nµy trong th¸ng hµng ho¸ xuÊt kho cha tÝnh ngay ®îc gi¸ trÞ
nªn cha ghi sæ. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú kÕ to¸n
tÝnh ®îc ®¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng xÊt kho theo c«ng thøc.
Gi¸ thùc tÕ hµng
sè lîng hµng
=
Ho¸ xuÊt kho
ho¸ xuÊt kho x §¬n gi¸ b×nh qu©n
§¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng ho¸ ®îc tÝnh c¨n cø vµo gi¸ mua thùc tÕ. Do ®ã,
tiªu thô hµng ho¸ cÇn ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng ho¸ tiªu thô.
¸p dông ph¬ng ph¸p nµy gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ®îc tÝnh t¬ng ®èi
chÝnh x¸c nhng kh«ng kÞp thêi v× cuèi th¸ng míi tÝnh ®îc ®¬n gi¸ b×nh qu©n.
4.1.2 Gi¸ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp kho ( hay gi¸ b×nh qu©n liªn hoµn)
VÒ b¶n chÊt ph¬ng ph¸p nµy gièng ph¬ng ph¸p trªn nhng gi¸ thùc tÕ b×nh
qu©n ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ gi¸ thùc tÕ
cña hµng ho¸ cña tõng lÇn nhËp trong kú. Tøc lµ sau mçi lÇn nhËp kho ph¶I
tÝnh gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n lµm c¨n cø tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt trong lÇn sau.
Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®IÓm h¬n ph¬ng ph¸p trªn lµ kh«ng ph¶I chê ®Õn cuèi
th¸ng míi x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ b×nh qu©n mµ x¸c ®Þnh ®îc ngay sau mçi lÇn
nhËp. Tuy nhiªn c«ng viÖc tÝnh to¸n l¹I rÊt phøc t¹p chØ thÝch hîp ë nh÷ng DN
cã sè lÇn nhËp kho trong th¸ng Ýt vµ sè lîng nhËp lín.
4.1.3 Gi¸ b×nh qu©n cuèi th¸ng tríc
Theo ph¬ng ph¸p nµy khi xuÊt kho hµng ho¸ lÊy gi¸ b×nh qu©n cuèi th¸ng tríc
®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ b×nh qu©n trong th¸ng nµy. Ph¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n,dÔ lµm ,
gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho cã thÓ x¸c ®Þnh ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo
trong niªn ®é. Tuy nhiªn kÕt qu¶ tÝnh to¸n kh«ng chÝnh x¸c v× gi¸ trÞ hµng ho¸
xuÊt kho trong th¸ng kh«ng bÞ t¸c ®éng cña gi¸ hµng ho¸ mua vµo trong
th¸ng.
4.2 -Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO)
Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng hµng ho¸ nµo nhËp kho ®Çu tiªn th× sÏ xuÊt kho
tríc nhÊt
4.3 -Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp sau xuÊt tríc (LIFO)
Ph¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng hµng ho¸ nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc
C¶ hai ph¬ng ph¸p (FIFO) vµ (LIFO) ®Òu ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸
thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt kho, nhng l¹I gÆp khã kh¨n trong tæ chøc h¹ch to¸n chi
tiÕt hµng ho¸ tån vµ tæ chøc kho. Do ®ã chØ nªn ¸p dông ®èi víi nh÷ng DN Ýt
chñng lo¹I mÆt hµng, viÖc nhËp xuÊt kh«ng x¶y ra thêng xuyªn.
5
4.4 -Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh
Theo ph¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ nhËp kho theo gi¸ nµo th× xuÊt kho theo gi¸ ®ã
mµ kh«ng quan t©m ®Õn thêi gian nhËp xuÊt
4.5 Phong ph¸p tÝnh theo trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ tån cuèi kú dùa vµo
®¬n gi¸ mua lÇn cuèi.
Theo ph¬ng nµy ®Õn cuèi kú h¹ch to¸n tiÕn hµnh kiÓm kª sè lîng hµng ho¸
tån kho, sau ®ã tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ tån kho cuèi kú theo ®¬n
gi¸ mua lÇn cuèi cïng cña kú ®ã.
4.6 Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ do DN quy ®Þnh cã tÝnh chÊt æn ®Þnh vµ chØ dïng ®Ó ghi
sæ kÕ to¸n hµng ngµy chø kh«ng cã ý nghÜa trong viÖc thanh to¸n hay tÝnh gi¸
c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸. Ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c DN
cã nghiÖp vô nhËp xuÊt hµng ho¸ nhiÒu, thêng xuyªn, gi¸ mua thùc tÕ biÕn
®éng lín vµ th«ng tin vÒ gi¸ kh«ng kÞp thêi.
Tãm l¹I DN ph¶I c¨n cø vµo ®IÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh ®Ó lùa chän mét ph¬ng ph¸p thÝch hîp nhÊt vµ khi lùa chän ph¶I ¸p dông cè ®Þnh ph¬ng ph¸p ®ã
Ýt nhÊt trong mét niªn ®é kÕ to¸n.
5-Vai trß vµ nhiªm vô cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸.
5.1 Vai trß cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸
KÕ to¸n lµ mét c«ng cô qu¶n lý tÝch cùc vµ nhÊt trong mçi DN. Còng nh mäi
kh©u kh¸c, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng, kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh hµng ho¸ cã mét vai trß ®Æc biÖt quan träng. ThËt vËy chØ cã thÓ
dùa vµo th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp míi ®¶m b¶o tÝnh chÊt trung thùc, ®¸ng
tin cËy cña c¸c sè liÖu ph¶n ¸nh vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh
cña Doanh nghiªp.§ång thêi nã ph¶n ¸nh mét ®Çy ®ñ kÞp thêi t×nh h×nh nhËp
xuÊt tån kho hµng ho¸ sè hµng ho¸ göi b¸n,sè hµng ho¸ tiªu thô sè hµng ho¸
bÞ tr¶ l¹i do kÐm phÈm chÊt, sè hao hôt mÊt m¸t th«ng qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vËn
chuyÓn ...Tõ ®ã cã biÖn ph¸p qu¶n lý cô thÓ,®¹t hiÖu qu¶ cao
§a hµng ho¸ vµo trong lu th«ng, phôc vô nhu cÇu tiªu dïng cña mäi kh¸ch
hµng lµ môc ®Ých kinh doanh cña oanh nghiÖp.Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n
tiªu thô hµng ho¸ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn,tõng bíc
®a c«ng t¸c ho¹ch to¸n kÕ to¸n vµo nÒ nÕp h¹n chÕ c¸c thêng hîp thÊt tho¸t
hµng ho¸ ph¸t hiÖn kÞp thêi lo¹i hµng ho¸ lu©n chuyÓn chËm.Tõ ®ã cã ý kiÕn
®Ò xuÊt víi l·nh ®¹o Doanh nghiÖp ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn
-Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng, kÕ to¸n kÕt qu¶ kinh doanh mét c¸ch
khoa häc hîp lý víi ®IÒu kiÖn cô thÓ cña Doanh nghiÖp sÏ cã ý nghÜa quan
träng trong viÖc thu nhËn xö lý vµ cung cÊp th«ng tin cho chñ Doanh nghiÖp,
giai ®o¹n ®iÒu hµnh, c¸c c¬ quan chñ qu¶n,qu¶n lý tµI chÝnh thuÕ ...®Ó lùu
chän ph¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶, gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch,
chÕ ®é tµI chÝnh cña nhµ níc
5.2- NhiÖm vô cu¶ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ :
Víi t c¸ch lµ mét kh©u träng yÕu trong x¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh
nghiÖp, tiªu thu hµng ho¸ cÇn ®îc theo dâi vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ. Bªn c¹nh c¸c
biÖn ph¸p vÒ hµng ho¸ vµ thÞ trêng kÕ to¸n lµ mét c«ng cô tÊt yÕu vµ cã hiÖu
qu¶ nhÊt mµ c¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶I sö dông trong qu¸ tr×nh tæ chøc tiªu thô
hµng ho¸. §Ó ®¶m b¶o lµ c«ng cô s¾c bÐn, cã hiÖu lùc trong c«ng t¸c qu¶n lý
kinh tÕ vµ qu¶n lý Doanh nghiÖp, kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ cÇn thùc hiÖn
nh÷ng nhiÖm vô sau:
-Ghi chÐp ®Çy ®ñ, kÞp thêi khèi lîng thµnh phÈm hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra vµ
tiªu thô néi bé tÝnh to¸n ®óng gi¸ trÞ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n, chi phÝ b¸n
hµng vµ c¸c chi phÝ kh¸c nh»m x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qña b¸n hµng
-KiÓm tra gi¸m s¸t tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, kÕ ho¹ch lîi nhuËn,
ph©n phèi lîi nhuËn, kû luËt thanh to¸n vµ lµm nghÜa vô ®èi víi nhµ níc
-Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, trung thùc vµ ®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ vµ ph©n phèi kÕt qu¶ phôc vô cho viÖc lËp b¸o c¸o tµI
chÝnhqu¶n lý Doanh nghiÖp
6
II- H¹ch to¸n chi phÝ tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c Doanh nghiÖp
ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô trong
Doanh nghiÖp ®îc thùc hiÖn trªn c¸c c¨n cø sau ®©y .
-C¨n cø vµo lo¹i h×nh ,tÝnh chÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi
tîng chi tiÕt. Tuú theo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i mçi Doanh nghiÖp mµ ®èi tîng
h¹ch to¸n chi phÝ cã thÓ lµ tõng lo¹i s¶n phÈm ,hµng ho¸ hay kho hµng, quÇy
hµng
-C¨n cø vµo tÝnh träng yÕu cña mçi lo¹i ho¹t ®éng, mçi lo¹i hµng ho¸ ®èi víi
vÊn ®Ò kinh doanh cña Doanh nghiÖp
-C¨n cø vµo kh¶ n¨ng kÕ to¸n thùc tÕ cña Doanh nghiÖp
§Ó tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt qu¸ tr×nh tiªu thô kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c lo¹I
chøng tõ c¬ b¶n sau
-PhiÕu xuÊt kho
-Ho¸ ®¬n b¸n hµng
Ho¸ ®¬n kiÓm so¸t xuÊt nhËp khÈu
Ho¸ ®¬n GTGT
C«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
hµng ho¸ cã nghiÖp vô theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh tiªu thô ®èi víi c¸c ®èi tîng
h¹ch to¸n chi tiÕt ®· chän. §ång thêi cßn cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ, kÞp thêi
vÒ qu¸ tr×nh tiªu thô cña c¸c ®èi tîng chi tiÕt (hµng ho¸, kho hµng, quÇy
hµng ..) nh»m phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý cu¶ Doanh nghiÖp tÝnh to¸n chÝnh
x¸c kÕt qu¶ tiªu thô cña tõng ®èi tîng chi tiÕt, ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ tiªu thô
®èi víi tõng ®èi tîng cô thÓ, tõ ®ã cã thÓ ®IÒu chØnh sao cho hîp lý
III -KÕ to¸n Tiªu Thô Hµng Ho¸ Theo Ph¬ng Ph¸p Kª Khai
Thêng Xuyªn
1-Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
§©y lµ ph¬ng ph¸p theo dâi ph¶n ¸nh mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc, cã hÖ
thèng t×nh h×nh nhËp xuÊt, tån kho hµng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n. V× vËy gi¸ trÞ vËt
t hµng ho¸ tån kho trªn sæ kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh ë bÊt kú thêi ®IÓm nµo
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông cho c¸c ®¬nvÞ s¶n xuÊt ( c«ng nghiÖp,x©y
l¾p ...) c¸c ®¬n vÞ th¬ng m¹i kinh doanh c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín nh m¸y
mãc thiÕt bÞ ..
2 -Tµi kho¶n sö dông :
KÕ to¸n tiªu thô sö dông c¸c TK sau:
*TK:156: Hµ ng ho¸ : TK nµy ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng, gi¶m hµng hãa trong
c¸c Doanh nghiÖp th¬ng m¹i, dÞch vô vµ nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt cã tæ chøc ho¹t
®éng kinh doanh hµng ho¸
KÕt cÊu TK:156
Bªn ghi nî : + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho
+ Sè ®iÒu chØnh t¨ng do ®¸nh gi¸ l¹i
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ tån kho cuèi kú
tõ TK 611 sang (ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
Bªn cã ghi + trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho
+ Sè ®IÒu chØnh gi¶m khi t¨ng gi¸
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thc tÕ cñahµng ho¸ tån kho ®Çu kú sang
TK 611 (ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
Sè d nî: ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ tån kho cuèi kú
TK 156 Hµng ho¸: Gåm 2 tµi kho¶n cÊp hai
TK 1561 TrÞ gi¸ mua hµng ho¸
TK 1562 Chi phÝ mua hµng ho¸
*TK 157 Hµng göi ®i b¸n. Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh
biÕn ®éng cña trÞ gi¸ vèn hay gi¸ thµnh cña hµng ho¸, thµnh phÈm göi b¸n. Sè
hµng nµy cha ®îc x¸c ®Þnh lµ b¸n.
KÕt cÊu TK 157
Bªn nî ghi: + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸, thµnh phÈm göi b¸n ký göi
7
+ TrÞ gi¸ lao vô, dÞch vô ®· thùc hiÖn víi kh¸ch hµng nhng
cha ®îc chÊp nhËn thanh to¸n
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸,thµnh phÈm göi b¸n cha ®îc
kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n cuèi kú (ph¬ng ph¸p KK ®Þnh kú)
Bªn cã ghi: + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸, thµnh phÈm dÞch vô göi b¸n ®·
®îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n
+ TrÞ gi¸ hµng ho¸, thµnh phÈm dÞch vô kh¸ch hµng tr¶ l¹i hoÆc
kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n.
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm hµng ho¸ ®· göi ®i cha ®îc
kh¸ch hµng thanh to¸n ®Çu kú
Sè d nî: ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thµnh phÈm, hµng ho¸ göi ®I b¸n cha ®îc kh¸ch hµng
chÊp nhËn thanh to¸n.
*TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n.
Bªn nî ghi: +TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ thµnh phÈm xuÊt kho ®· x¸c
®Þnh lµ b¸n.
+ TrÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån kho ®Çu kú (ph¬ng ph¸p
KK§K ë DNSX)
+ TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm s¶n xuÊt xong nhËp kho vµ
lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh ( ph¬ng ph¸p KK§K ë DNSX)
+ ThuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ ph¶i tÝnh vµo GVHB
Bªn cã ghi: + KÕt chuÓn trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm hµng ho¸, lao vô
dÞch vô hoµn thµnh vµo bªn Nî TK 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån kho cuèi kú vµo bªn
Nî TK 155 Thµnh phÈm (ph¬ng ph¸p KK§K ë DNSX)
Sau khi kÕt chuyÓn tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d
3 -H¹ch to¸n tæng hîp tiªu thô hµng ho¸ theo c¸c ph¬ng thøc tiªu thô.
Ph¬ng thøc b¸n hµng cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®èi víi viÖc sö dông c¸c tµi kho¶n
kÕ to¸n, ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt kho thµnh phÈm, hµng ho¸. §ång thêi cã tÝnh
quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh thêi ®iÓm b¸n hµng, t×nh h×nh doanh thu b¸n
hµng vµ tiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng ®Ó t¨ng lîi nhuËn.
Sau ®©y chóng ta xem xÐt tr×nh tù h¹ch to¸n mét sè ph¬ng thøc tiªu thô cô
thÓ:
3.1- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ph¬ng thøc göi hµng
C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho göi thµnh phÈm, hµng ho¸ ®i b¸n hoÆchoÆc
göi
c¸c ®¹i lý nhê b¸n hé kÕ to¸n ghi:
Nî TK 157 Hµng göi ®i b¸n
Cã TK 155 Thµnh phÈm
Cã TK 156 Hµng ho¸
Trêng hîp DNTM mua hµng göi ®i b¸n ngay kh«ng nhËp kho KT ghi:
Nî TK 157 Hµng göi ®i b¸n
Cã TK 331 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
C¨n cø vµo giÊy th«ng b¸o chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc c¸c chøng tõ
thanh
to¸n tiÒn cña kh¸ch hµng, cña c¬ së ®¹i lý b¸n hé vµ c¸c chøng tõ
thanh to¸n kh¸c, kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn cña sè hµng ®· b¸n sang bªn
Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 157 Hµng göi ®i b¸n
Thµnh phÈm hµng ho¸ ®· göi ®i hoÆc dÞch vô ®· thùc hiÖn, kh¸ch hµng kh«ng
chÊp nhËn kÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô nhËp l¹i kho
Nî TK 155 Thµnh phÈm
Nî TK 165 Hµng ho¸
Cã TK 157 Hµng göi ®i b¸n
TK: 155, 156
TK:157
TK: 632
XKTP,hµng ho¸ göi
KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn
8
®I b¸n
TK 331
Hµng ho¸ mua b¸n th¼ng
Hµng ®· b¸n
TK: 155,156
Hµng göi ®I kh«ng
®îc chÊp nhËn
3.2- Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n xuÊt kho hµng ho¸, phµnh phÈm ®Ó b¸n theo ph¬ng
thøc b¸n hµng trùc tiÕp:
C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, giao hµng trùc tiÕp cho kh¸ch hµng kÕ to¸n ghi
Nî TK 632 gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 155 Thµnh phÈm
Cã TK 156 Hµng ho¸
Trêng hîp doanh nghiÖp th¬ng m¹i dÞch vô mua b¸n hµng giao tay ba kÕ to¸n
ghi:
Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 331 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Trêng hîp doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm hoµn thµnh nhng kh«ng nhËp kho
mµ chuyÓn b¸n ngay kÕ to¸n ghi:
Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Cuèi kú kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®· b¸n vµo bªn Nî TK 911 X¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kÕ to¸n ghi:
Nî TK 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Cã TK 632 GI¸ vèn hµng b¸n
Ngoµi ra, c¸c trêng hîp b¸n lÎ hµng ho¸, b¸n hµng tr¶ gãp còng sö dông
TK632 Gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho ®·
b¸n
IV-kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú
KiÓm kª ®Þnh kú lµ mét ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho mµ gi¸ vèn cña
hµng xuÊt kho ®îc x¸c ®Þnh vµo cuèi kú c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª theo c«ng
thøc
TrÞ gi¸ hµng
TrÞ gi¸ hµng ho¸ TrÞ gi¸ hµng ho¸ TrÞ gi¸ hµng ho¸
=
Ho¸ xuÊt kho
nhËp trong kú + tån kho ®Çu kú - tån kho cuèi kú
Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n hµng tån
kho chØ sö dông ë ®Çu kú kÕ to¸n (®Ó kÕt chuyÓn så d ®Çu kú) vµ cuèi kú kÕ
to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ hµng tån kho cuèi kú. C«ng t¸c kiÓm kª hµng ho¸
®îc tiÕn hµnh vµo cuèi kú kÕ to¸n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho thùc tÕ.
Tõ ®ã tÝnh ®îc trÞ gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho trong kú lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n
cña TK 611.
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc ¸p dông ë c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cã nhiÒu chñng
lo¹i hµng ho¸ víi quy c¸ch, mÉu m· kh¸c nhau, gi¸ trÞ thÊp, hµng ho¸ xuÊt
dïng hoÆc xuÊt b¸n thêng xuyªn.
Quy tr×nh h¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i
theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× kÕ to¸n doanh nghiÖp gièng nh ph¬ng
ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ chØ kh¸c ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn kÕ
to¸n hµng tån kho.
KÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ cña hµng ho¸ tån ®Çu kú
Nî TK 611(6112) Mua hµng
Cã TK 151 Hµng mua ®ang ®i ®êng
Cã TK 156 Hµng ho¸
Cã TK 157 Hµng göi ®i b¸n
§èi víi hµng ho¸ mua vµo trong kú
9
Nî TK 611 (6112) Mua hµng
Nî TK133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo
Cã TK 111,112 TiÒn mÆt, TGNH
Cã TK 331 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ho¸ tån kho cuèi kú
Nî TK 151 Hµng mua ®ang ®i ®êng
Nî TK 156 Hµng ho¸
Nî TK 157 Hµng göi ®i b¸n
Cã TK 611(6112) Mua hµng
Cuèi kú, tiÕn hµnh kiÓm kª ®Ó tÝnh ra trÞ gi¸ hµng ho¸ xuÊt b¸n ®îc x¸c ®Þnh lµ
tiªu thô trong kú
Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã Tk 611 Mua hµng
KÕt chuyÓn hµng tån kho cuèi kú
TK: 151,156,157,
TK:611
K/c hµng tån kho
®Çu kú
TK: 632
TK: 911
TrÞ gi¸ hµng K/c gi¸ vèn
xuÊt b¸n
Hµng b¸n
TK: 511 TK: 131 ,111
K/c DT
Doanh thu
thuÇn
b¸n hµng
TK:111,112,331
TrÞ gi¸ hµng mua
trong kú
ThuÕ GTGT
®Çu vµo
TK 133
TK:33311
ThuÕ GTGT
®Çu ra
V-H¹ch to¸n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
1-Kh¸i niÖm:
Ph¶i thu khã dßi lµ c¸c kho¶n ph¶i thu mµ v× mét lý nµo ®ã kh¸ch nî kh«ng cã
kh¶ n¨ng tr¶ nã (thanh to¸n)®óng kú h¹n, ®Çy ®ñ(nh kh¸ch nî bÞ ph¸ s¶n thiªn
tai...)Trong n¨m kÕ ho¹ch.
LËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi lµ viÖc ®¬n vÞ tÝnh tríc vµo chi phÝ doanh
nghiÖp mét kho¶n chi ®Ó khi cã c¸c kho¶n nî khã ®ßi, kh«ng ®ßi ®îc th× t×nh
h×nh tµi chÝnh cña ®¬ vÞ kh«ng bÞ ¶nh hëng.
ViÖc lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®îc thùc hiÖn vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n trîc khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh nh c¸c kho¶n dù phßng kh¸c. Møc lËp dù phßng
®èi víi nî ph¶i thu khã ®ßi vµ viÖc xö lý xo¸ nî khã ®ßi ph¶i theo quy ®Þnh
cña chÕ ®é tµi chÝnh doanh nghiÖp.
KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 139-Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
KÕt cÊu TK 139: Bªn nî ghi:-C¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi xö lý.
Xo¸ nî: Hoµn nhËp dù phßng cuèi niªn ®é
Bªn cã ghi:TrÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi tÝnh vµo
chi phÝ
Sè nî cã :Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cßn l¹i cuèi kú
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nhiÖp vô liªn quan ®Õn dù phßng ph¶i thu khã ®ßi:
-Vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c¨n cø vµo møc ®é dù phßng ph¶i thu khã ®ßi kÕ
to¸n ghi
Nî TK 642 chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Cã TK 139 dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
-Cuèi niªn ®é tiÕp theo ph¶i hoµn nhËp kÞp toµn bé sè dù phßng n¨m tríc kÕ
to¸n ghi
Nî TK139:Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
10
Cã TK721 Thu nhËp ho¹t ®éng bÊt thêng
Cã TK 138 Ph¶i thu kh¸c
-§ång thêi x¸c ®Þnh sè trÝch dù phßng cho n¨m sau kÕ to¸n ghi
Nî TK642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Cã TK 139 Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
VI-KÕ to¸n doanh thu b¸n hµngvµ c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng lµ sè tiÒn thu ®îc do b¸n hµng. O c¸c doanh nghiÖp ¸p
dông thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× doanh thu b¸n hµng kh«ng bao
gåm thuÕ GTGT cßn ë c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ trùc
tiÕp th× doanh thu b¸n hµng lµ trÞ gi¸ thanh to¸n cña sè hµng ®· b¸n.Ngoµi gia
doanh thu b¸n hµng cßn bao gåm c¸c kho¶n phô thu.Trong ®iÒu kiÖn kinh
doanh hiÖn nay, ®Ó ®Èy m¹nh b¸n ra thu håi nhanh chãng tiÒn b¸n hµng doanh
nghiÖp cÇn cã chÕ ®é khuyÕn khÝch ®èi víi kh¸ch hµng nÕu kh¸ch hµng mua
víi khèi khèi lîng hµng ho¸ lín sÏ ®îc doanh nghiÖp chiÕt khÊu,cßn nÕu hµng
ho¸ cña doanh nghiÖp kÐm phÈm chÊt th× kh¸ch hµng cã thÓ kh«ng chÊp nhËn
thanh to¸n hoÆc yªu cÇu doanh nghiÖp gi¶m gi¸.c¸c kho¶n trªn sÏ ph¶i ghi vµo
chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh hoÆc gi¶m trõ trong doanh thu b¸n hµng ghi trªn
ho¸ ®¬n.
§Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu kÕ to¸n sö
dông c¸c TK sau:
-TK 511 Doanh thu b¸n hµng Tk nµy bao gåm bèn TK cÊp 2
+TK5111 Doanh thu b¸n hµng ho¸
+TK5112 Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm
+TK5113 Doanh thu cung cÊp dÞch vô
+TK5114 Doanh thu trî c¸p trî gi¸
KÕt cÊu: Bªn nî ghi: +Cuèi kú kÕt chuyÓn c¸c doanh thu b¸n hµng,gi¶m gi¸
hµng bÞ tr¶ l¹i
+ThuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ thuÕ thu nhËp ®Æc biÖt
+Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn sang TK911
Bªn cã ghi:+Doanh thu b¸n hµng ho¸,s¶n phÈm dÞch vô theo ho¸ ®¬n
Tµi kho¶n nµy kh«ngcã sè d
-TK 512 Doanh thu b¸n hµng néi bé. TK nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh t×nh
h×nh b¸n hµng trong néi bé doanh nghiÖp h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp(gi÷a ®¬n
vÞ chinh víi c¸c ®¬n vÞ phô thuéc vµ gi÷a c¸c ®¬n vÞ phô thuéc víi nhau).
+ TK 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé gåm 3 TK cÊp hai
+ TK 5121: Doanh thu b¸n hµng ho¸.
+ TK 5122: Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm
+ TK 5123: Doanh thu cung cÊp dÞch vô.
TK n¸y kÕt cÊu gièng TK 511
- TK 521 chiÕt khÊu b¸n hµng. TK nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn chiÕt khÊu cho kh¸ch
hµng vµ kÕt chuyÓn sè tiÒn chiÕt khÊu ®ã tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
KÕt cÊu: Bªn nî: Ghi sè tiÒn chiÕt khÊu b¸n hµng ®· chÊp nhËn cho kh¸ch
hµng.
Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè chiÕt khÊu b¸n hµng trong kú tÝnh
vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh
Sau khi kÕt chuyÓn TK nµy kh«ng cã sè d
-TK 531 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ kÕt chuyÓn
trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i sang TK 511, Tk 512 ®Ó gi¶m doanh thu b¸n hµng
KÕt cÊu: Bªn nî : Ghi trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i theo gi¸ b¸n cha cã thuÕ
GTGT
Bªn cã: KÕt chuyÓn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i sang TK 511 hoÆc 512
Sau khi kÕt chuyÓn TK nµy kh«ng cã sè d
-TK 532 Gi¶m gi¸ hµng b¸n.Tk nµy ph¶n ¸nh ph¶n ¸nh sè tiÒn gi¶m gi¸ cho
kh¸ch hµng Vµ kÕt chuyÓn sè tiÒn gi¶m gi¸ sang TK 511 hoÆc 512 ®Ó gi¶m
doanh thu b¸n hµng
11
KÕt cÊu: Bªn nî: Ghi sè tiÒn gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng theo gi¸ b¸n
Bªn cã: KÕt chuyÓn sè tiÒn gi¶m gi¸ sang TK 511 hoÆc 512
Sau khi kÕt chuyÓn TK nµy kh«ng cã sè d.
-C¨n cø vµo b¸o, phiÕu thu hoÆc th«ng b¸o chÊp nhËn thanh to¸n cña kh¸ch
hµng kÕ to¸n ghi
Nî TK 112 TiÒn göi ng©n hµng
Nî TK 111 TiÒn mÆt
Nî TK131 ph¶i thukh¸ch hµng
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333 ThuÕ vµ c¸ kho¶n ph¶i nép nhµ níc
(3331-ThÕ GTGT ph¶i nép )
Trêng hîp b¸n hµng thu b»ng ngo¹i tÖ, kÕ to¸n ph¶i quy ®æi sang ®ång ViÖt
Nam theo tû gi¸ mµ ng©n hµng nhµ níc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm thu tiÒn. NÕu
DN ghi theo tû gi¸ h¹ch to¸n th× chªnh lÖch gi÷a gi¸ thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n
®îc ghi vµo TK 413 Chªnh lÖch tû gi¸
-Kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng bÞ tr¶ l¹i ph¸t sinh
trong kú.
Nî TK 521 chiÕt khÊu b¸n hµng
Nî TK 531 hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 532 gi¶m gi¸ hµng b¸n
Cã TK 111,112,131
§èi víi trêng hîp hµng bÞ tr¶ l¹i trong kú DN ph¶i nhËp kho l¹i sè hµng ®ã
theo trÞ gi¸ vèn, §ång thêi ph¶i ghi gi¶m sè thuÕ GTGT ®Çu ra
+ Ghi nhiÖm vô hµng nhËp kho:
Nî TK 155 Thµnh phÈm
Nî TK 156 Hµng
Cã TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n
+ Ghi sè tiÒn thuÕ GTGT ®Çu ra gi¶m t¬ng øngvíi sè hµng bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 333 (3331) ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc
Cã TK 111,112,131
Trêng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ph¸t sinh vµo kú h¹ch to¸n sau trong n¨m, kú tríc ®· ghi doanh thu b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh KT ph¶n ¸nh
+ Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 531 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
Nî TK 333(3331) ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép
nhµ níc
CãTK 111,112,131.
+ Ph¶n ¸nh sè hµng bÞ tr¶ l¹i nhËp kho theo trÞ gi¸ vèn.
Nî TK 155, 156 Thµnh phÈm, hµng ho¸
Cã TK 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
-Cuèi kú kinh doanh toµn bé sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng bÞ tr¶ l¹i ®îc
kÕt chuyÓn sang bªn Nî TK 511 hoÆc TK512 ®Ó gi¶m doanh thu b¸n hµng ®·
ghi theo ho¸ ®¬n ë bªn cã cña TK nµy
Nî TK 511 Doanh thu b¸n hµng (hoÆc TK 512)
Cã TK 531 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
Cã TK 532 Gi¶m gi¸ hµng b¸n
-Trêng hîp b¸n hµng ®¹i lý DN ®îc hëng hoa hång vµ kh«ng kª khai tÝnh thuÕ
GTGT. Doanh thu b¸n hµng lµ sè tiÒn hµng ho¸ ®îc hëng khi nhËn hµng cña
®¬n vÞ giao ®¹i lý, kÕ to¸n ghi vµo bªn Nî TK 003
Hµng ho¸ vËt t nhËn b¸n hé, ký göi khi b¸n hµng thu ®îc tiÒn hoÆc kh¸ch
hµng ®· chÊp nhËn thanh to¸n KT ghi
Nî TK 111,112,131.
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng(sè tiÒn hoa hång)
Cã TK 331 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n (sè tiÒnBHtrõ hoa
hång)
§ång thêi ghi cã TK 003 hµng ho¸ vËt t nhËn b¸n hé ,ký göi
12
B¸n hµng tr¶ gãp, kÕ to¸n ghi doanh sè b¸n hµng th«ng thêng ë tµi kho¶n 511
sè tiÒn kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cao h¬n doanh sè b¸n th«ng thêng, kho¶mg chªnh
lÖch ®îc ghi vµo thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh
Nî TK 111, 112 (sè tiÒn thu ngay)
Nî TK131 (sè tiÒn ph¶i thu )
Cã TK511 ( gi¸ b¸n th«ng thêng theo gi¸ cha cã VAT)
Cã TK 333 ThuÕ GTGT tÝnh trªn gi¸ th«ng thêng
Cã TK 711 phÇn chªnh lÖch cao h¬n gi¸ th«ng thêng
B¸n hµng theo ph¬ng ph¸p ®æi hµng, khi DN xuÊt hµng trao ®æi víi kh¸ch
hµng kÕ to¸n ph¶i ghi doanh thu b¸n hµng vµ thuÕ GTGT ®Çu ra. Kti nhËn
hµng cña kh¸ch hµng kÕ to¸n ghi hµng nhËp khovµ tÝnh thuÕ GTGT®Çu vµo
Khi xuÊt hµng trao ®æi ghi nhËn doanh thu
Nî TK 131 Doanh thu cña kh¸ch hµng
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333 ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc (3331)
-Khi nhËp hµng cña kh¸ch hµng ghi
Nî TK 152, 156, 155
Nî TK 133 ThuÕ GTGT®îc khÊu trõ
Cã TK 131 ph¶i thu cña kh¸ch hµng ( hoÆc TK 331 ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n )
+NÕu ghi vµo TK331 Cuèi kú ph¶i ®iÒu chØnh ®Ó bï trõ vµ ghi
Nî TK 331 ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 131 ph¶i thu cña kh¸ch hµng
Trêng hîp DN dïng hµng ho¸ vËy t sö dông, néi bé cho s¶n xuÊt kinh doanh
thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT kÕ to¸n x¸c ®Þnh doanh thu cña sè hµng nµy t¬ng
øng víi chi phÝ s¶n xuÊt hoÆc gi¸ vèn hµng ho¸ ®Ó ghi vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh
NîTK 621, 627, 641, 642
Cã TK 512 Doanh thu b¸n hµng néi bé
§ång thêi ghi thuÕ GTGT
Nî TK 133 thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 333 thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc
Hµng ho¸ thµnh phÈm vËt t dïng ®Ó biÕu tÆng ®îc trang tr¶i b»ng quü khen thëng phóc lîi
Nî TK431 Quü khen thëng phóc lîi
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
CãTK 33 ThuÕ vµ c¸c ko¶n ph¶i nép nhµ níc (3331)
§èi víi hµng ho¸ dÞch vô cã tÝnh chÊt ®Æc thï dïng c¸c chøng tõ ®Æc thï nh
tem bu chÝnh, vÐ cíc vËn t¶i, vÐ bæ xung kiÕn thiÕt, trong gi¸ thanh to¸n ®· cã
thuÕ GTGT
KÕ to¸n ph¶i tÝnh doanh thu cha cã tuÕ theo c«ng thøc
Gi¸ cha cã thuÕ GTGT =
Trigia ¸thucte
1 thuesuatthueGTGT
ThuÕ GTGT ®îc tÝnh b»ng
c¸ch lÊy trÞ gi¸ thanh to¸n trõ ®i trÞ gi¸ cha cã thuÕ GTGT
Nî TK 111
Cã TK 511
Cã TK 333
Hµng ho¸ thµnh phÈm b¸n ra thuéc diÖn tÝnh thuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ thuÕ tiªu
thô ®Æc biÖt kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè thuÕ xuÊt nhËp khÊu vµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
ph¶i nép ghi
Nî TK 511 Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333 (3332,3333) ThuÕvµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc
13
Trong qu¸ tr×nh b¸n h¸ng ë c¸c doanh nghiÖp b¸n lÎ so s¸nh gi÷a doanh
thub¸n hµng víi sè tiÒn thùc nép, nÕu sè tiÒn thùc nép < doanh thu b¸n hµng
KT ghi:
Nî TK 111 TiÒn mÆt (sè tiÒn thùc nép)
Nî TK 138 Ph¶i thu kh¸c (sè tiÒn thiÕu)
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
NÕu sè tiÒn thùc nép > doanh thu b¸n hµng kÕ to¸n ghi
Nî TK 111 TiÒn mÆt (sè tiÒn thùc nép)
Cã TK 511 Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 338 Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c (sè tiÒn thõa)
C¸c doanh nghiªp b¸n lÎ ph¶i lËp b¶ng kª doanh sè b¸n hµng ngµy, cuèi th¸ng
tæng hîp sè liÖu doanh sè b¸n hµng theo tõng lo¹i hµng cã cïng thuÕ xuÊt thuÕ
GTGT ®Ó x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép ë kh© u b¸n
-Cuèi kú x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng thuÇn b»ng c¸ch lÊy doanh thu theo ho¸
®¬n trõ thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ TT§B(nÕu cã)vµ c¸c kho¶n gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ
tr¶l¹IkÕto¸nghi
Nî TK 511 Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 911 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
VII- C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
Cïng víi c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng, c¸c doanh nghiÖp cóngö dông nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n.ViÖc ¸p dông ph¬ng thøc thanh to¸n nµolµ do hai bªn
mua vµ b¸n tù tho¶ thuËn råi ghi trong hîp ®ång.Qu¶n lý c¸c nghiÖp vô thanh
to¸n tiÒn hµng c«ng t¸c quan träng trong kÕ to¸n nh»m tr¸nh tæn thÊt tiÒn hµng
gióp Doanh nghiÖp kh«ng bÞ chiÕm dông vèn, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng vßng quay
cña vèn vµ gi÷ uy tÝn cho kh¸ch hµng. HiÖn nay cã mét sè ph¬ng thøc b¸n
hµng sau ®©y thêng ®îc ¸p dông trong c¸c Doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1-Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt
§©y lµ h×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua khi nhËn ®îc
hµng, bªn mua sÏ xuÊt tiÒn mÆt ë quü tr¶ cho bªn b¸n. ViÖc thanh to¸n nµy cã
thÓ tiÕn hµnh b»ng tiÒn ViÖt Nam ngo¹i tÖ hay vµng b¹c kim khÝ quý ®¸ quý
2-Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt
§©y lµ h×nh thøc thanh to¸n ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch chuyÓn tõ tµi kho¶n cña
Doanh nghiÖp hoÆc bï trõ gi÷a c¸c Doanh nghiÖp th«ng qua c¬ quan trung
gian lµ ng©n hµng. Cã mét sè h×nh thøc sau, viÖc vËn chyÓn dïng h×nh thøc
nµo lµ tuú thuéc ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ møc ®é tÝn nhiÖm lÉn nhau cña c¸c
doanh nghiÖp
2.1-Thanh to¸n b»ng sÐc
-SÐc chuyÓn kho¶n : §îc dïng ®Ó thanh to¸n vÒ mua b¸n hµng gi÷a c¸c ®¬n vÞ
trong cïng ®Þa ph¬ng ng©n hµng.SÐc naú chØ cã t¸c dông thanh to¸n chuyÓn
kho¶n kh«ng cã gi¸ trÞ lÜnh tiÒn mÆt
-SÐc b¶o chi: §¬n vÞ ph¸t hµnh sÐc chuyÓn kho¶n ®Õn ng©n hµng ®Ó ®ãng dÊu
b¶o chi sau ®ã chuyÓn cho ®¬n vÞ thô hëng
2.2 -Thanh to¸n b»ng uû nhØÖm thu
§¬n vÞ b¸n sau khi xuÊt hµnh cho ®¬n vÞ mua th× lËp uû nhiÖm thu göi tíi
ng©n hµng nhê ng©n hµng thu hé tiÒn hµng. Ng©n hµng bªn mua khi nhËn ®îc
chøng tõ vµ sù ®ång ý cña bªn mua sÏ trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña bªn
mua tr¶ cho bªn b¸n th«ng qua ng©n hµng phôc vô bªn b¸n
2.3-Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi
§©y lµ h×nh thøc thanh to¸n mµ sau khi bªn b¸n giao hµng cho bªn mua, bªn
mua sÏ lËp uû nhiÖm chi yªu cÇu ng©n hµng trÝch tiÒn tõ tµI kho¶n tiÒn göi cña
®¬n vÞ m×nh ®Ó tr¶ cho bªn b¸n
2.4-Thanh to¸n bï trõ
O ®©y, ®¬n vÞ võa lµ ngêi mua ®ång thêi lµ ngêi b¸n. §Þnh kú theo kÕ ho¹ch
c¸c bªn chñ ®éng cung øng hµng cho nhau, cuèi kú th«ng b¸o cho ng©n hµng
biÕt ng©n hµng sÏ tæ chøc bï trõ gi÷a c¸c bªn. C¸c bªn tham gia thanh to¸n bï
trõ sÏ nhËn ®îc hoÆc ph¶i chi tr¶ sè chªnh lÖch sau khi ®· bï trõ.
14
2.5- Thanh to¸n b»ng th tÝn dông
Th tÝn dônglµ lÖnh cña ng©n hµng phôc vô bªn mua ®èi víi ng©n hµng
bªn b¸n, yªu cÇu ng©n hµng bªn mua tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ b¸n vÒ sè hµng ®·
giao cña ®¬n vÞ b¸n cho ®¬n vÞ mua theo hîp ®ång.
Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt rÊt thuËn tiÖn trong trêng hîp bªn b¸n vµ bªn
mua ë xa nhau, thóc ®Èy viÖc chÊp hµnh kû luËt thanh to¸n.Ngoµi c¸c ph¬ng
thøc trªn, cßn cã mét sè ph¬ng thøc kh¸c còng ®îc ¸p dông nh thanh to¸n
b»ng tµi kho¶n ®Æc biÖt,sÐc c¸ nh©n,tÝn phiÕu...
3-Thanh to¸n b»ng nghiÖp vô øng tríc tiÒn hµng
-Theo ph¬ng ph¸p nµy, ®¬n vÞ b¸n sÏ nhËn ®îc tiÒn tríc khi xuÊt hµng cho ®¬n
vÞ mua. Tuy nhiªn sè tiÒn øng tríc chØ b»ng 1/3-1/2 trÞ gi¸ hµng xuÊt b¸n.Sè
tiÒn cßn l¹i sÏ thanh to¸n sau khi giao hµng.
-H×nh thøc nµy thêng ¸p dông ®èi víi nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín hoÆc
hiÕm hay ®¬n vÞ b¸n gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh th× ®¬n vÞ mua gióp ®ì .
VIII- KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý DN vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸
1-KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng
Kh¸i niÖm: Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh cã liªn quan
®ªn ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸, chi phÝ b¸n hµng bao gåm: Chi phÝ nh©n viªn
b¸n hµng, chi phÝ vËt liªu, chi phÝ c«ng cô dông cô, bao b× lu©n chuyÓn, chi
phÝ khÊu hao TSC§, chÝ phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi b»ng tiÒn kh¸c
Tµi kho¶n sö dông: TK 641 Chi phÝ b¸n hµng-TK nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ kÕt
chuyÓn chi phÝ b¸n hµng.
KÕt cÊu: Bªn nî: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
Bªn cã: c¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng
KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh (cho hµng ®· b¸n
hoÆc ®Ó chê kÕt chuyÓn (cho hµng cßn l¹i).
TK nµy kh«ng cã sè d
Tr×nh tù h¹ch to¸n
TÝnh tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng
Nî TK 641 (6411) Chi phÝ b¸n hµng
Cã TK 334 Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
C Ã TK 338 PH¶I tr¶ ph¶i nép kh¸c
XuÊt vËt liÖu dïng cho ho¹t ®éng b¸n hµng
Nî TK 641 ( 6412)
Cã TK 152 Theoph¬ng ph¸p KKTX
C ã TK 611 Theo ph¬ng ph¸p KK§K
Khi xuÊt c«ng cô dông cô bao b× lu©n chuyÓn phôc vô kh©u b¸n hµng
Nî TK 641 (6413)
CãTK 153 Ph©n bæ mét lÇn
CãTK 142 Ph©n bæ nhiÒu lÇn
Cã TK 611 Theo ph¬ng ph¸p KK§K
Khi mua vËt liÖu, c«ng cô dông cô kh«ng nhËp kho mµ dïng ngay cho ho¹t
®éng b¸n hµng
Nî TK 641 (6412,6413)
Nî TK 133
CãTK 111, 112
CãTK 331
§èi víi chi phÝ b¶o hµnh hµng ho¸ kÕ to¸n h¹ch to¸n...
TrÝch khÊu hao TSC§ cña bé phËn b¸n hµng
Nî TK 641 (6414)
Cã TK 214
§ång thêi ghi bªn nî TK 009 : Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n
Khi ph¸t sinh c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh chi phÝ ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i...
KÕ to¸n ghi
Nî TK 641 (6417)
15
Nî TK 133
CãTK 111, 112
CãTK 331
Khi c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nh chi phÝ giíi thiÖu hµng, qu¶ng c¸o, chµo
hµng ph¸t sinh
Nî TK 641(6418)
CãTK 111,112
Cuèi kú kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶
Nî TK 911
Cã TK 641
¥ nh÷ng DN cã chu kú kinh doanh dµi hoÆc trong kú doanh thu Ýt kh«ng t¬ng
øng chi chÝ b¸n hµng th× chi phÝ b¸n hµng kh«ng kÕt chuyÓn hÕt sang tµi kho¶n
911 mµ kÕt chuyÓn sang TK 142
Nî TK 142 (1422)
C ã TK 641
Sang kú sau ®Ó kÕt qu¶ kinh doanh ta kÕt chuyÓn Nî TK911
C ã TK 142 (1422)
16
TK:334,338
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng
TK: 641
Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng
TK:111,138
C¸c kho¶n thu håi
Ghi gi¶m chi phÝ
TK:152,153,611
Chi phÝ vËt liÖu CCDC
TK 911
TK:142
K/C chi phÝ b¸n hµng
TK 1422
Chi phÝ c«ng cô dông cô ph©n
Bæ nhiÒu lÇn
CF chê K C
KC chi phÝ
TK 214
CF khÊu haoTSC§
TK 111,112, 331...
CF kh¸c b»ng tiÒn
TK 133
ThuÕ GTGT
®Çu vµo
2- KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp
2.1-Kh¸i niÖm :
Chi phÝ qu¶n lý DN lµ kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh cña DN mµ kh«ng thÓ t¸ch riªng cho bÊt kú mét ho¹t ®éng nµo.
NgoµÝ c¸c môc t¬ng tù nh chÝ phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cßn
bao gåm chi phÝ vÒ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ chi phÝ dù phßng
2.2 -Tµi kho¶n sö dông : TK 642 Chi phÝ qu¶n lý DN dïng ®Ó tËp hîp vµ kÕt
chuyÓn chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp.
KÕt chuyÓn TK 642 Bªn nî: C¸c kho¶n chi phÝ qu¶n lý DN thùc tÕ ph¸t sinh
trong kú
Bªn cã- C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ q¶n lý DN
-KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý DN ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh hay ®Î chê kÕt chuyÓn
TK 642 kh«ng cã sè d cuèi kú
Tr×nh tù h¹ch to¸n
-Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý DN
Nî TK 642 (6421)
C ã TK 334, 338
-Chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng cho qu¶n lý DN.
Nî TK 642 (6422)
Cã TK 152 Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
C ãTK 611 Theo ph¬ng ph¸p kiÓm khai ®Þnh kú
Chi phÝ c«ng cô dông cô ®å dïng v¨n phßng
Nî TK 642 (6423)
C ãTK 153 Ph©n bæ mét lÇn
C ãTK 142 (1) Ph©n bæ nhiÒu lÇn
17
C ãTK 611 Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
NÕu mua vËt liÖu , c«ng cô dông cô kh«ng nhËp kho mµ sö dông ngay cho
ho¹t ®éng qu¶n lý
Nî TK 642 (6422, 6423)
Cã TK 133
TrÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lý
Nî TK 642 (6424)
C ãTK 214
§ång thêi ghi cho bªn nî TK009 nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n
Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ
Nî TK 642 (6425)
CãTK 333
-Khi nép thuÕ m«n bµi thêng xuyªn th× ghi qua TK 333, cßn nÕu mét n¨m nép
mét lÇn th× kh«ng ghi qua tµi kho¶n 333 mµ ghi
Nî TK642 (6425)
CãTK 111, 112
-Chi phÝ dù phßnh gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ ph¶i thu khã ®ßi
Nî TK 642 (6426)
CãTK 159
CãTK 139
-Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho qu¶n lý DN
Nî TK 642 (6427)
CãTK 133
CãTK 111, 112, 331
-Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn kh¸c nh chi phÝ giao dÞch, tiÕp kh¸ch
Nî TK 642 (6428)
C ã TK111, 112
-Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý DN vµo TK 911
Nî TK 911
C ã TK642
-ë nh÷ng DN cã chu kú kinh doanh dµi hoÆc trong kú kinh doanh thu Ýt kh«ng
t¬ng øng ví chi phÝ th× mét phÇn chi phÝ qu¶n lý ®îc kÕt chuyÓn sang TK 142
Nî TK 142 (1422)
C ã TK 642
Sang kú sau kÕt chuyÓn tiÕp
Nî TK 911
C ã TK 142
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK 334,338
TK 642
CF nh©n viªn qu¶n lý DN
TK 152,153,611
TK 911
CF vËt liÖu, c«ng cô dung cô
K/C chi phÝ qu¶n lý DN
TK 142
TK 1422
CF chê KC KC chi phÝ
CF c«ng cô dông cô ph©n bè
nhiÒu lÇn
TK 214
TK 111,138
C¸c kho¶n thu håi
Chi phÝ kh¸c
CF khÊu hao TSC§
18
TK 139,159, 333
CF dù phßng, thuÕ, phÝ, lÖ phÝ
TK 111,112,331...
Cf kh¸c b»ng tiÒn
TK 133
IX-KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸ lµ biÓu hiÖn hiªô qu¶ ho¹t ®éng lu
chuyÓn hµng ho¸. §©y lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vµ tæng chi
phÝ kinh doanh bao gåm : chi phÝ vÒ gi¸ vèn hµng b¸n chi phÝ b¸n hµng, chi
phÝ qu¶n lý DN trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Nh vËy b¶n chÊt cña h¹ch to¸n
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ x¸c ®Þnh l·i hay lç, ®ã còng chÝnh lµ ®iÒu c¸c
DN quan t©m nhÊt. KÕt qña ho¹t ®éng kinh doanh trong kú ®îc ph¶n ¸nh b»ng
mét sè chØ tiªu sau.
Lîi nhuËn gép = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng b¸n
Lîi nhuËn thuÇn tríc thuÕ = Lîi nhuËn gép - Chi phÝ BH-Chi phÝ QLDN
Lîi nhuËn sau thuÕ = Lîi nhuËn thuÇn tríc thuÕ- ThuÕ thu nhËp DN
1- TK sö dông TK 911X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh-®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh x¸c
®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh
nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n.
KÕt cÊu vµ néi dung TK911
Bªn nî:- TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô.
-Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnhvµ chi phÝ bÊt thêng
-Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
-KÕt chuyÓn sè l·i tríc thuÕ trong kú
Bªn cã:- Doanh thu b¸n hµng thuÇn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô
®· tiªu thô
-Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ doanh thu bÊt thêng
- Thùc lç vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú
TK 911 Kh«ng cã sè d cuèi kú
2 -TK 421 Lîi nhuËn cha ph©n phèi -§îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh
doanh(l·i, lç) vµ t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh cña doanh
nghiÖp.
KÕt cÊu: Bªn nî:- Sè lç vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña DN trong kú
-Ph©n phèi tiÒn l·i
-Bªn cã: - Sè thùc l·i vÒ kinh doanh cña doanh trong kú
-Sè l·i cÊp díi nép lªn, sè lç ®îc cÊp trªn cÊp bï
-Xö lý c¸c kho¶n lç vÒ kinh doanh
Sè d bªn cã: Sè l·i cha ph©n phèi sö dông
TK 421 cã 2 TK cÊp hai
TK 421 Lîi nhuËn n¨m tríc
TK 4211 Lîi nhuËn n¨m tríc
TK 4212 Lîi nhuËn n¨m nay
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp chñ yÕu
19
Sau khi ph¶n ¸nh kÕt chuyÓn ë cuèi kú h¹ch to¸n ®èi víi c¸c kho¶n chi phÝ,
doanh thu vµ c¸c kho¶n liªn quan kh¸c vµo TK 911. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh
KÕt chuyÓn gi¸ vèn “hµng “ ®· b¸n trong kú
Nî TK 911
C ã TK 632
-KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn trong kú
Nî TK 511, 512
C ã TK 911
-KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doang nghiÖp
Nî TK 911
C ã TK 641, 642
-KÕt chuyÓn doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh, doanh thu bÊt thêng trong kú
Nî TK 711, 712
C ã TK 911
-KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ bÊt thêng trong kú
Nî TK 911
C ã TK 811, 821
-KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cßn l¹i cña kú tríc (®ang kÕt chuyÓn)®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kú nµy
Nî TK911
C ã TK 142 (1422)
KÕt chuyÓn sè l·i kinh doanh trong kú
Nî TK911
C ã TK 421 (4212)
-KÕt chuyÓn kinh doanh trong kú
Nî TK 421 (4212)
C ã TK 911
X-Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n cho nghiÖp vô b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Tuú theo quy m«, lo¹i h×nh kinh doanh vµ DN nghiÖp ¸p dông h×nh thøc ghi
sæ kÕ to¸n nµo mµ x¸c ®Þnh d¹ng sæ kÕ to¸n t¬ng øng ®Ó ho¹ch to¸n nghiÖp vô
b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸. Trong khu«n khæ chuyªn ®Ò
nµy chØ xin tr×nh bµy mÉu sæ nhËt ký chøng tõ (NKCT)
*H×nh thøc NKCT gåm cã: NKCT, b¶ng kª, sæ c¸i vµ c¸c sæ thÎ kÕ to¸n chi
tiÕt. Trong ®ã NKCT lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp dïng ®Ó ph¶n ¸nh toµn bé c¸c
nghÖp vô kÕ to¸n tµi chÝnh ph¸t sinh theo vÕ cã cña c¸c TK. Mét NKCT cã thÓ
më cho mét tµi kho¶n hoÆc mét sè TK cã quan hÖ ®èi øng mËt thiÕt víi nhau.
§Ó phôc vô cho yªu cÇu ph©n tÝch kiÓm tra ngoµi phÇn chÝnh dïng ®Ó ph¶n
¸nh sè ph¸t sinh cã, mét sè NKCT cã bè trÝ thªm c¸c cét ph¶n ¸nh ph¶n sinh
nî , sè d ®Çu kú, sè d cuèi kú. C¨n cø ®Ó ghi NKCT lµ c¸c chøng tõ gèc
Sè liÖu cña kÕ to¸n phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕ qu¶
kinh doanh bao gåm
*Sæ kÕ to¸n chi tiÕt
Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý ngiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë
tõng doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc më sæ chi tiÕt b¸n hµng cho tõng lo¹i hµng,
tõng nhãm hµng hay ®Þa ®iÓm b¸n hµng
*Sæ kÕ to¸n tæng hîp
-B¶ng kª sè 8: TËp hîp t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho hµng ho¸ theo gi¸ thÞ trêng vµ gi¸ h¹ch to¸n
-B¶ng kª sè 10: Theo dâi gi¸ trÞ hµng göi b¸n
20
- Xem thêm -
.DOC 
94 
32 
87 
