Tài liệu Luận văn hoàn thiện kế toán nghiệp vụ tiêu thụ hàng hoá tại doanh nghiệp

Lêi nãi ®Çu Kh«ng ph¶i chØ ®Õn khi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ra ®êi ngêi ta míi biÕt ®Õn vai trß cña tiªu thô hµng ho¸ ®èi víi s¶n xuÊt, tiªu dïng. Lý thuyÕt vµ thùc tÕ ®· chøng minh tiªu thô lµ mét m¾c xÝch kh«ng thÓ t¸ch rêi trong vßng tuÇn hoµn s¶n xuÊt-tiªu thô-ph©n phèi cña cuéc sèng. Khi nÒn kinh tÕ thÞ trêng cµng ph¸t triÓn th× ngêi ta cµng chó ý nhiÒu h¬n ®Õn kh©u tiªu thô. VËy nªn, tiªu thô ®· t¸ch khái vai trß thô ®éng cña m×nh ®Ó t¸c ®éng ¶nh hëng trë l¹i ®èi víi kh©u vÉn ®îc coi lµ quan träng nhÊt: kh©u s¶n xuÊt. BÊt kú doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng suy cho ®Õn cïng còng ®Òu híng ®Õn môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, mµ doanh thu tiªu thô hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn cÇn vµ quan träng nhÊt ®Ó cã lîi nhuËn. Nh vËy, tiªu thô hµng ho¸ lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu bëi nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i hay diÖt vong cña mét doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc tiªu thô hµng ho¸, doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc møc ®é phï hîp vÒ mÆt gi¸ c¶, chÊt lîng... cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng tõ ®ã ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh phï hîp. H¹ch to¸n tiªu thô hµng ho¸ lµ kh©u thu thËp vµ xö lý th«ng tin cuèi cïng cña h¹ch to¸n kÕ to¸n. KÕ to¸n tiªu thô lµ mét bé phËn c«ng viÖc phøc t¹p vµ chiÕm tû lÖ lín trong toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n. ViÖc tæ chøc hîp lý qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ lµ yªu cÇu hÕt søc cÊp thiÕt kh«ng riªng ®èi víi bÊt cø doanh nghiÖp nµo. XuÊt ph¸t tõ vai trß quan träng cña kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ nãi riªng, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ viÖc ®æi míi vµ hoµn thiÖn kh«ng ngõng c«ng t¸c kÕ to¸n nh»m thÝch øng c¸c yªu cÇu qu¶n lý trong c¬ chÕ kinh tÕ míi lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc. §Ò tµi tiÓu luËn “Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i doanh nghiÖp ”. Néi dung chÝnh cña tiÓuluËn ®îc chia thµnh 3 ch¬ng: Ch¬ng I: Lý luËn chung vµ sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸. Ch¬ng II: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô -1- Líp: 33A4 hµng ho¸ ë Tæng c«ng ty Da giÇy ViÖt Nam Ch¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty Da giÇy ViÖt Nam. Ch¬ng I: lý luËn chung vµ sù cÇn thiÕt hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp I. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ 1. Kh¸i niÖm tiªu thô hµng ho¸ Tiªu thô chÝnh lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn quan hÖ trao ®æi th«ng qua ph¬ng ph¸p thanh to¸n ®Ó thùc hiÖn gÝa trÞ cña hµng ho¸ hµng ho¸. Trong ®ã, theo sù quy ®Þnh hoÆc sù tho¶ thuËn gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng mµ doanh nghiÖp sÏ nhËn ®îc mét kho¶n tiÒn t¬ng øng víi gi¸ b¸n cña hµng ho¸, hµng ho¸ ®· chuyÓn giao cho kh¸ch hµng. Tiªu thô lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o duy tr× sù c©n ®èi thêng xuyªn gi÷a c¸c yÕu tè: §Çu vµo- s¶n xuÊt- ®Çu ra. Tuy nhiªn, tiªu thô chØ ®îc coi lµ hoµn tÊt khi doanh nghiÖp ®· giao xong hµng vµ nhËn ®îc tiÒn hoÆc sù th«ng b¸o chÊp nhËn thanh to¸n cña bªn mua. Do ®ã, ®iÒu kiÖn ®îc ®Æt ra nh»m x¸c ®Þnh qu¸ tr×nh tiªu thô hoµn thµnh vµ kÕt thóc lµ: - Hµng ho¸ ®· ®îc chuyÓn giao cho kh¸ch hµng. - Kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i hai ®iÒu kiÖn ®ã lóc nµo còng ®ång thêi x¶y ra ë cïng mét thêi ®iÓm mµ phÇn lín viÖc giao hµng vµ nhËn thanh to¸n l¹i t¸ch rêi nhau, cã thÓ lµ göi tiÒn øng tríc sau ®ã míi nhËn hµng (göi tríc tiÒn hµng) hoÆc giao hµng tríc nhËn tiÒn sau (b¸n hµng tr¶ chËm). Còng cã thÓ lµ giao mét phÇn -2- Líp: 33A4 tiÒn nhÊt ®Þnh, sè tiÒn cßn l¹i sÏ ®îc thanh to¸n dÇn theo hîp ®ång ®· ®îc tho¶ thuËn gi÷a ®«i bªn. ChÝnh v× thÕ mµ doanh nghiÖp b¸n hµng vµ tiÒn b¸n hµng cã sù kh¸c biÖt. Th«ng qua viÖc ph©n chia gi÷a doanh thu b¸n hµng vµ tiÒn hµng thu ®îc, doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm kÕt thóc tiªu thô, h¹ch to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh. §ång thêi t¹o kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn vµ ¸p dông ph¬ng thøc b¸n hµng vµ ph¬ng thøc thanh to¸n cho phï hîp tõng lo¹i hµng ho¸, ®èi víi tõng kh¸ch hµng, tõng khu vùc thÞ trêng, tõ ®ã gióp doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, chñ ®éng khai th¸c vµ sö dông vèn, chiÕm lÜnh thÞ trêng còng nh t¹o uy tÝn vµ vÞ thÕ cho c«ng ty. 2. C¸c ph¬ng thøc tiªu thô. 2.1. B¸n bu«n. B¸n bu«n ®îc hiÓu lµ h×nh thøc b¸n hµng cho ngêi mua trung gian ®Ó hä tiÕp tôc chuyÓn b¸n hoÆc b¸n cho c¸c nhµ s¶n xuÊt. Ph¬ng thøc nµy cã thuËn lîi lµ cã thÓ gióp cho doanh nghiÖp thu håi vèn nhanh, ®Èy nhanh vßng quay cña vèn do khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô lín. Tuy nhiªn, víi ph¬ng thøc nµy doanh nghiÖp còng cã thÓ gÆp nguy c¬ khñng ho¶ng thõa trong tiªu thô do doanh nghiÖp bÞ ng¨n c¸ch víi ngêi tiªu dïng cuèi cïng bëi ngêi mua trung gian hoÆc bÞ chiÕm dông vèn do bªn mua thiÕu thiÖn chÝ, chËm thanh to¸n. Theo ph¬ng thøc nµy cã hai h×nh thøc b¸n bu«n: 2.1.1. B¸n bu«n qua kho. B¸n bu«n qua kho lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ hµng b¸n ®îc xuÊt ra tõ kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp. B¸n bu«n qua kho bao gåm b¸n bu«n theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp hoÆc b¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng. - B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc b¸n hµng trong ®ã doanh nghiÖp xuÊt kho hµng ho¸ giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua. - B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Lµ h×nh thøc b¸n hµng -3- Líp: 33A4 trong ®ã doanh nghiÖp c¨n cø vµo ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång ®· ký kÕt xuÊt kho hµng ho¸. 2.1.2. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng lµ h×nh thøc b¸n mµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi tiÕn hµnh mua hµng kh«ng ®a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn th¼ng ®Õn cho bªn mua. Thuéc h×nh thøc nµy bao gåm giao hµng trùc tiÕp (giao tay ba) vµ vËn chuyÓn th¼ng. - B¸n giao tay ba: Lµ h×nh thøc b¸n mµ doanh nghiÖp sau khi nhËn hµng mua th× giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho cña ngêi b¸n. - B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng: Lµ h×nh thøc doanh nghiÖp sau khi nhËn hµng mua b»ng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi chuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua t¹i ®Þa ®iÓm ®· ®îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång. 2.2. B¸n lÎ. B¸n lÎ ®îc hiÓu lµ ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng, kh«ng th«ng qua c¸c trung gian. Thuéc ph¬ng thøc b¸n lÎ gåm cã c¸c hinh thøc sau: - B¸n hµng thu tiÒn tËp trung. Theo h×nh thøc nµy, qu¸ tr×nh b¸n hµng ®îc t¸ch thµnh hai giai ®o¹n: Giai ®o¹n thu tiÒn vµ giai ®o¹n giao hµng. - B¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp. ë h×nh thøc nµy, viÖc thu tiÒn vµ giao hµng cho bªn mua kh«ng t¸ch rêi nhau. Nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn vµ giao hµng cho kh¸ch hµng. HÕt ngµy hoÆc ca b¸n, nh©n viªn b¸n cã nhiÖm vô nép tiÒn cho thñ quü vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng sau khi ®· kiÓm kª hµng tån trªn quÇy. - B¸n hµng tù phôc vô. Theo ph¬ng thøc nµy, kh¸ch hµng tù do lùa chän hµng ho¸ sau ®ã mang hµng ho¸ ®Õn bé phËn thu tiÒn ®Ó thanh to¸n. Nh©n viªn thu tiÒn cã nhÞm vô nhËp -4- Líp: 33A4 ho¸ ®¬n vµ thu tiÒn cña kh¸ch hµng. - B¸n hµng tr¶ gãp. Lµ h×nh thøc mµ ngêi mua ®îc tr¶ tiÒn hµng thµnh nhiÒu lÇn sau khi ®· tr¶ lÇn ®Çu tiªn cho ngêi b¸n mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn. Gi¸ b¸n tr¶ gãp thêng cao h¬n gi¸ b¸n th«ng thêng. - B¸n hµng ®¹i lý. Lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ doanh nghiÖp giao cho c¸c ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n b¸n hé vµ ph¶i tr¶ hoa hång cho hä, sè hµng giao vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp. Hoa hång ®¹i lý ®îc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m trªn gi¸ b¸n cha cso thuÕ GTGT (®èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ) hoÆc gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT (®èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT) vµ ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng. 3. Ph¹m vi vµ thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng b¸n 3.1 Ph¹m vi x¸c ®Þnh hµng b¸n Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n chÝnh x¸c hµng ho¸ ®îc coi lµ hµng b¸n cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh ®óng doanh sè, ®óng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc b¸n hµng. Hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô khi nã ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Ph¶i th«ng qua mét h×nh thøc mua b¸n vµ thanh to¸n b»ng tiÒn theo h×nh thøc thanh to¸n nhÊt ®Þnh. - Bªn b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ ®· thu ®îc tiÒn hoÆc cã quyÒn ®ßi tiÒn ë ngêi mua. - Hµng ®îc x¸c ®Þnh lµ hµng b¸n ph¶i lµ nh÷ng hµng ho¸ s¶n xuÊt ra ®Ó b¸n hay kinh doanh cña doanh nghiÖp. -5- Líp: 33A4 Ngoµi ra cã mét sè trêng hîp còng ®îc coi lµ hµng b¸n mÆc dï kh«ng tho¶ m·n ba ®iÒu kiÖn trªn nh: XuÊt hµng thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó ®æi lÊy hµng kh¸c; XuÊt hµng ho¸ thanh to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng c«ng nh©n viªn; XuÊt hµng ho¸ ®Ó biÕu tÆng, thëng; XuÊt hµng ho¸ ®Ó tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp hoÆc ®Ó söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh; Hµng hao hôt tæn thÊt trong kh©u b¸n theo hîp ®ång bªn mua chÞu. 3.2 Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng b¸n Lµ thêi ®iÓm kÕ to¸n ®îc ghi vµo c¸c sæ s¸ch cã liªn quan vÒ hµng ®· tiªu thô. Thêi ®iÓm nµy ®îc x¸c ®Þnh tuú theo tõng ph¬ng thøc vµ h×nh thøc b¸n hµng nhng nãi chung ®©y lµ thêi ®iÓm doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng vµ thu ®îc tiÒn hoÆc cã quyÒn ®ßi tiÒn ë ngêi mua. Do ®ã thêi ®iÓm x¸c ®Þnh hµng b¸n cô thÓ cña tõng ph¬ng thøc lµ: - §èi víi b¸n bu«n theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Lµ thêi ®iÓm nhËn ®îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n. - §èi víi ph¬ng thøc b¸n lÎ: Thêi ®iÓm ghi chÐp hµng b¸n lµ khi nhËn vµ kiÓm tra xong, b¸o c¸o b¸n hµng cña nh©n viªn b¸n hµng. - §èi víi ph¬ng thøc b¸n hµng göi ®¹i lý: Thêi ®iÓm ghi chÐp b¸n hµng lµ khi nhËn ®îc tiÒn bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. 4. Ph¬ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n  Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn: + Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ k× dù tr÷: Theo ph¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ xuÊt kho cha ®îc ghi sæ, cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè ®Çu kú vµ nhËp trong kú, kÕ to¸n tÝnh ®îc trÞ gi¸ b×nh qu©n cña mét ®¬n vÞ hµng ho¸. TrÞ gi¸ thùc tÕ cña H.H tån kho ®Çu k× -6- TrÞ gi¸ thùc tÕ cña H.H + nhËp kho trong kú Líp: 33A4 TrÞ gi¸ thùc tÕ b×nh Sè lîng H.H tån kho ®Çu = qu©n cña mét ®¬n + Sè lîng H.H nhËp k× kho trong kú vÞ hµng ho¸ Sau ®ã tÝnh trÞ gi¸ vèn tõng lo¹i hµng ho¸ xuÊt b¸n trong k× theo: TrÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ xuÊt b¸n trong kú Gi¸ b×nh qu©n 1 ®¬n vÞ hµng ho¸ = Tæng sè lîng H.ho¸ * xuÊt b¸n trong kú Víi ph¬ng ph¸p nµy gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho tiªu thô ®îc tÝnh t¬ng ®èi hîp lý, ®¬n gi¶n nhng kh«ng linh ho¹t v× ph¶i ®îi ®Õn cuèi th¸ng míi tÝnh ®îc gi¸ b×nh qu©n. + Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp (b×nh qu©n liªn hoµn): Theo ph¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¸ b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tõng lÇn nhËp trong kú TrÞ gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n liªn hoµn cña mét ®¬n vÞ hµng ho¸ TrÞ gi¸ thùc tÕ cña H.H TrÞ gi¸ thùc tÕ cña H.H nhËp tån kho sau lÇn xuÊt tr- + kho tõ lÇn xuÊt tríc ®Õn lÇn íc xuÊt nµy = Sè lîng H.H tån kho + Sè lîng H.H nhËp kho tõ lÇn sau lÇn xuÊt tríc xuÊt tríc ®Õn lÇn xuÊt nµy ¦u ®iÓm lµ gi¸ b×nh qu©n cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh ngay sau mçi lÇn nhËp, ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi cña sè lîng kÕ to¸n ph¶n ¸nh ®îc sù t¨ng gi¶m cña gi¸ c¶. Nhng nhîc ®iÓm lµ khèi lîng tÝnh to¸n lín, tèn nhiÒu c«ng søc v× sau mçi lÇn nhËp kho, kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh tÝnh l¹i ®¬n gi¸ b×nh qu©n. *Ph¬ng ph¸p nhËp tríc_ xuÊt tríc(FIFO) Theo ph¬ng ph¸p nµy hµng nhËp tríc th× xuÊt tríc, hµng nhËp sau th× xuÊt sau, hµng nhËp theo gi¸ nµo th× xuÊt theo gi¸ ®ã, hµng tån kho tÝnh theo gi¸ lÇn nhËp sau cïng. -7- Líp: 33A4 ViÖc tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n theo ph¬ng thøc nµy cã u ®iÓm lµ gi¸ vèn cña hµng tån kho trªn b¸o c¸o kÕ to¸n s¸t víi thÞ trêng t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. Tuy vËy viÖc tÝnh to¸n mÊt kh¸ nhiÒu thêi gian. * Ph¬ng ph¸p nhËp sau-xuÊt tríc (LIFO) Víi gi¶ thiÕt hµng xuÊt b¸n ®îc coi lµ hµng mua vµo sau cïng vµ hµng tån kho ®îc coi lµ hµng ®· mua tõ l©u cã nghÜa lµ hµng mua sau sÏ ®îc b¸n tríc tiªn. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ doanh nghiÖp thêng sÏ b¸n l« hµng nhËp tríc vµ sö dông gi¸ cña l« hµng nhËp sau. ViÖc tÝnh gi¸ vèn hµng xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ chi phÝ gi¸ vèn hµng ho¸ xuÊt kho phï hîp víi chi phÝ mua hµng ho¸ hiÖn hµnh. Nhîc ®iÓm lµ c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng, ¶nh hëng ®Õn lËp b¸o c¸o. * Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: KÕ to¸n dùa vµo ®¬n gÝa thùc tÕ cña hµng ho¸ theo tõng l«, theo lÇn nhËp ®Ó tÝnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho. Ph¬ng ph¸p nµy chñ yÕu ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã c¸c lo¹i hµng ho¸ víi sè lîng Ýt, cã gi¸ trÞ cao. * Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n thùc tÕ tån ®Çu kú (hay cßn gäi lµ ®¬n gÝa b×nh qu©n thùc tÕ kú tríc): Víi ph¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt kho tÝnh theo c«ng thøc: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho Sè lîng hµng ho¸ = thùc tÕ xuÊt kho §¬n gi¸ b×nh qu©n * hµng ho¸ tån ®Çu kú Trong ®ã : §¬n gi¸ b×nh qu©n thùc tÕ hµng ho¸ TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú = Sè lîng hµng ho¸ tån ®Çu kú tån ®Çu kú Ph¬ng ph¸p nµy nªn ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã sè lîng hµng ho¸ tån kho t¬ng ®èi lín vµ æn ®Þnh. 5. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n tiÒn hµng -8- Líp: 33A4 H×nh thøc thanh to¸n cã vai trß bËc nhÊt trong ho¹t ®éng tiªu thô. H×nh thøc thanh to¸n lµ chØ ngêi b¸n dïng c¸ch nµo ®Ó thu tiÒn vÒ, ngêi mua dïng c¸ch nµo ®Ó tr¶ tiÒn. Trªn thùc tÕ cã nhiÒu h×nh thøc, tuú thuéc vµo tõng trêng hîp mµ doanh nghiÖp ¸p dông c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. HiÖn nay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp quy m« nhá chñ yÕu ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n: 5.1. H×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, ng©n phiÕu Lµ h×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. Khi bªn b¸n chuyÓn giao hµng ho¸, hµng ho¸ th× bªn mua xuÊt tiÒn, ng©n phiÕu ®Ó tr¶ trùc tiÕp t¬ng øng víi gi¸ c¶ mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn. Thanh to¸n theo h×nh thøc nµy ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu tiÒn nhanh, tr¸nh ®îc rñi ro trong thanh to¸n nhng thêng chØ ¸p dông trong trêng hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kh«ng lín. Thanh to¸n b»ng hµng ®æi hµng Theo h×nh thøc nµy, khi bªn b¸n chuyÓn giao hµng ho¸ cho bªn mua th× bªn mua xuÊt giao cho bªn b¸n mét l« hµng cã gi¸ trÞ t¬ng øng víi gÝa trÞ l« hµng ®· nhËn ®îc tõ bªn b¸n. Cã thÓ nãi ph¬ng thøc nµy ngêi b¸n ®ång thêi lµ ngêi mua, môc ®Ých kh«ng ph¶i lµ thu tiÒn mµ mua mét hµng kh¸c t¬ng ®¬ng. Khi mua vµ khi b¸n hai bªn ph¶i theo dâi vµ c©n ®èi trÞ gi¸ hµng trao ®æi khi kÕt thóc hîp ®ång, nÕu cßn chªnh lÖch th× thanh to¸n b»ng tiÒn. 5.2. H×nh thøc thanh to¸n kh«ng trùc tiÕp Thanh to¸n kh«ng trùc tiÕp lµ h×nh thøc thanh to¸n ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch trÝch chuyÓn tµi kho¶n ë doanh nghiÖp hoÆc bï trõ gi÷a hai bªn th«ng qua c¸c tæ chøc kinh tÕ trung gian thêng lµ ng©n hµng. Thanh to¸n b»ng nhê thu Ph¬ng thøcnhê thu lµ mét phong ph¸p thanh to¸n trong ®ã ngêi b¸n sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng th× bªn b¸n ph¶i lµm giÊy tê nhê thu vµ uû th¸c -9- Líp: 33A4 cho ng©n hµng phôc vô m×nh ®Ó nhê thu hé sè tiÒn t¬ng øng víi sè hµng ®· b¸n. H×nh thøc nµy ¸p dông khi hai bªn giao dÞch ®· cã sù tin tëng lÉn nhau. Thanh to¸n theo kÕ ho¹ch §©y lµ h×nh thøc ®îc ¸p dông trong trêng hîp hai bªn cã sù quan hÖ mua b¸n thêng xuyªn vµ cã tÝn nhiÖm lÉn nhau. Theo h×nh thøc nµy th× c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ bªn b¸n ®Þnh kú chuyÓn cho bªn mua thµnh phÈm vµ bªn mua ®Þnh kú chuyÓn cho bªn b¸n tiÒn hµng theo kÕ ho¹ch, cuèi kú hai bªn ®iÒu chØnh theo sè liÖu thùc tÕ. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi Uû nhiÖm chi lµ giÊy uû nhiÖm ®Ó yªu cÇu ®Ó yªu cÇu ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh mét sè tiÒn ®Ó thanh to¸n cho ngêi thô háng. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu Uû nhiÖm thu lµ h×nh thøc thanh to¸n trong ®ã ngêi b¸n sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng hoÆc cung øng dÞch vô cho ngêi mua th× sÏ lËp uû th¸c thu, yªu cÇu ng©n hµng thu hé sè tiÒn tõ ngêi mua. Khi thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi thêng ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã quan hÖ lµm ¨n thêng xuyªn vµ tÝn nhiÖm lÉn nhau hay díi h×nh thøc kinh doanh c«ng ty mÑ c«ng ty con. H×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc SÐc lµ mét tê mÖnh lÖnh v« ®iÒu kiÖn cña ngêi chñ tµi kho¶n, ra lÖch cho ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ngêi cã tªn trong sÐc, hoÆc tr¶ theo lÖnh cña ngêi Êy hoÆc tr¶ cho ngêi cÇm sÐc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh b»ng tiÒn mÆt hay b»ng chuyÓn kho¶n. Thanh to¸n b»ng th tÝn dông Lµ h×nh thøc thanh to¸n trong ®ã bªn mua yªu cÇu ng©n hµng më th tÝn dông tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho bªn b¸n nÕu bªn b¸n xuÊt tr×nh ®îc bé chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi c¸c néi dung ®· ghi trong th tÝn dông. -10- Líp: 33A4 Trong ph¬ng thøc thanh to¸n nµy, Ng©n hµng sÏ gi÷ vai trß quan träng _lµ ngêi ®øng ra cam kÕt thanh to¸n v× vËy kh¶ n¨ng thu håi tiÒn b¸n hµng ®îc ®¶m b¶o, tr¸nh rñi ro trong thanh to¸n. Ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng trùc tiÕp cã ý nghÜa rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n v× nã tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ trong viÑc in Ên, ®¶m b¶o sù an toµn vÒ vèn b»ng tתn cña doanh nghiÖp, chèng l¹m ph¸t, æn ®Þnh gi¸ c¶, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng ®ång nghÜa víi qu¸ tr×nh tiªu thô kÕt thóc. V× vËy trong nÒn kinh tÕ thi trêng, viÖc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ ®ång nghÜa víi viÖc thanh to¸n nhanh gän. ChÝnh v× lý do nµy mµ doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n phï hîp nhÊt nh»m ph¸t huy tèi ®a u ®iÓm cña tõng ph¬ng thøc gióp cho viÖc thu tiÒn ®îc kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ nhÊt, tèi thiÓu ho¸ ®îc rñi ro. II. Néi dung yªu cÇu qu¶n lý, nhiÖm vô cña kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ sù cÇn thiÕt hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ 1. Néi dung yªu cÇu qu¶n lý cña kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ Nh ta ®· biÕt, kÕ to¸n lµ mét hÖ th«ng tin kinh tÕ quan träng cÊu thµnh nªn hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ cña doanh nghiÖp. §Ó n¾m b¾t ®îc qu¸ tr×nh tiªu thô cña hµng ho¸ mét c¸ch thêng xuyªn, toµn diÖn vµ chÝnh x¸c th× ngêi qu¶n lý ph¶i dùa vµo th«ng tin do kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ cung cÊp.Tõ ®ã ngêi qu¶n lý n¾m ®îc thùc tr¹ng tiªu thô cña doanh nghiÖp vµ cã biÖn ph¸p qu¶n lý kinh doanh h÷u hiÖu. ChÝnh v× ®iÒu ®ã mµ viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ ®Æt ra ®èi víi bé phËn kÕ to¸n tiªu thô còng hÕt søc quan träng. Nh×n chung, c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸ cÇn ph¶i b¸m s¸t c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau: - Ph¶i n¾m theo dâi chÝnh x¸c khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô, gi¸ hµng ho¸ vµ gi¸ b¸n cña tõng lo¹i hµng ho¸ tiªu thô. -11- Líp: 33A4 -Doanh nghiÖp cÇn qu¶n lý chÆt chÏ vÒ sè lîng, doanh thu tõng lo¹i hµng ho¸ tiªu thô, t×nh h×nh thanh to¸n c«ng nî cña kh¸ch ®Ó cã biÖn ph¸p thu håi vèn ®Çy ®ñ, kÞp thêi. §ång thêi qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh mét c¸c ®óng ®¾n, trªn c¬ së ®ã lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao. -Theo dâi chÆt chÏ c¸c trêng hîp lµm gi¶m doanh thu b¸n hµng nh gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. -Thêng xuyªn kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô hµng ho¸ vµ t×nh h×nh thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn tiªu thô hµng ho¸. §ång thêi ph¶i tÝnh to¸n vµ ®a ra c¸c ®Þnh møc kÕ ho¹ch vÒ chi phÝ, kÕt qu¶, n¨ng suÊt lao ®éng, thêi gian chu chuyÓn vèn. 2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ KÕ to¸n ®îc coi lµ “ng«n ng÷ cña kinh doanh” lµ c«ng cô ®¾c lùc cho qu¶n lý. Víi chøc n¨ng lµ c«ng cô qu¶n lý ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô, kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ ph¶i thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau: -Ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ vÒ sè lîng, gi¸ trÞ ®èi tîng b¸n ®Ó kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô. - KiÓm tra vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh thu håi tiÒn b¸n hµng, nî ph¶i thu ë ngêi kh¸ch hµng nh»m ®¶m b¶o sù vËn ®éng ¨n khíp hµng -tiÒn trong kh©u tiªu thô, tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn. - H¹ch to¸n ®Çy ®ñ chÝnh x¸c trÞ gi¸ vèn hµng b¸n, doanh thu thuÇn c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch nh»m phôc vô cho viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c bªn liªn quan. §Þnh kú gi¸m ®èc cïng kÕ to¸n trëng ph¶i tæ chøc ph©n tÝch kinh tÕ ®èi víi ho¹t ®éng b¸n hµng, thu nhËp vµ phan phèi kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp. 3. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ -12- Líp: 33A4 Cã thÓ nãi r»ng, tiªu thô lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. V× vËy kÕ to¸n ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c vÒ tiªu thô hµng ho¸ ®Ó nhµ qu¶n lý ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch tiªu thô hµng ho¸ hîp lý nh»m t¨ng nhanh vßng quay vèn lu ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ n©ng cao lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Do ®ã, vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®Ó cã chç ®øng trªn thÞ trêng. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy th× viÖc hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n nãi chung, hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ nãi riªng lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó theo kÞp ®îc sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng. Ngoµi ra, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ ®· tr×nh bÇy ë trªn mµ viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô sÏ gióp ®ì ®¬n vÞ qu¶n lý chÆt chÏ h¬n ho¹t ®éng tiªu thô nh viÖc tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n, theo dâi doanh thu, c«ng nî ®Õn c¸c trêng hîp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n nh chiÕt khÊu hµng b¸n, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Do ®ã, hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô cho phÐp qu¶n lý hµng b¸n vµ tiÒn hµng tèt h¬n, tr¸nh thÊt tho¸t hµng vµ thiÕu hôt tiÒn hµng tõ ®ã gi¶m ®îc chi phÝ cho doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ kinh doanh, ph©n phèi thu nhËp mét c¸ch chÝnh x¸c, kÝch thÝch ngêi lao ®éng vµ thùc hiÖn ®óng, ®ñ nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ níc. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vai trß quan träng ®ã mµ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ lu«n ®ßi hái ph¶i ®îc ®æi míi hoµn thiÖn cho phï hîp víi doanh nghiÖp trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ míi. Tuy nhiªn, trong thùc tiÔn kÕ to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay ë níc ta hÇu hÕt cha thÓ hiÖn hÕt nhiÖm vô cña m×nh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nãi chung, c«ng t¸c nghiÖp vô tiªu thô chØ dõng l¹i ë møc ghi chÐp, cung cÊp th«ng tin mµ cha cã sù t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. Tãm l¹i, kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸ chÝnh lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh sù tån t¹i, ph¸t triÓn hay tån vong cña mét doanh nghiÖp. V× vËy, hoµn thiÖn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n tiªu thô lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng cÊp thiÕt. -13- Líp: 33A4 -14- Líp: 33A4 Ch¬ng ii: Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh 1. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n ban ®Çu H¹ch to¸n ban ®Çu lµ qu¸ tr×nh theo dâi, ghi chÐp, ph¶n ¸nh vµ hÖ thèng ho¸ nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n, lµm c¬ së cho viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt vµ h¹ch to¸n tæng hîp. Nã bao gåm chøng tõ sö dông, ngêi lËp chøng tõ, sè liÖu chøng tõ cÇn lËp vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn c¸c chøng tõ ®ã. Chøng tõ kÕ to¸n lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ kÕ to¸n, lµ c¬ së ph¸p lý cña sè liÖu kÕ to¸n. TÝnh trung thùc cña th«ng tin ph¶n ¸nh trong chøng tõ kÕ to¸n, quyÕt ®Þnh tÝnh trung thùc cña sè liÖu kÕ to¸n. V× vËy tæ chøc tèt viÖc thu nhËn th«ng tin tõ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh ph¶n ¸nh vµo chøng tõ kÕ to¸n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi chÊt lîng cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Chøng tõ sö dông trong h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô bao gåm: - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng: Lµ chøng tõ ®¬n vÞ ghi nhËn doanh thu. Ho¸ ®¬n nµy dïng cho c¸c doanh nghiÖp ¸p dông thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ GTGT. Ho¸ ®¬n nµy ®îc ¸p dông thµnh 3 liªn: Liªn 1 lu, liªn 2 giao cho kh¸ch hµng, liªn 3 giao cho thñ kho ®Ó xuÊt hµng, vµo thÎ kho råi chuyÓn lªn phßng tµi vô lµm c¨n cø h¹ch to¸n. - Ho¸ ®¬n b¸n hµng: : Lµ chøng tõ ghi nhËn doanh thu cña doanh nghiÖp, ®îc dïng cho c¸c doanh nghiÖp ¸p dông thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, hoÆc c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Ho¸ ®¬n nµy còng ®îc lËp thµnh 3 liªn nh ho¸ ®¬n GTGT trªn. - PhiÕu xuÊt kho: Lµ chøng tõ x¸c ®Þnh sè lîng thµnh phÈm xuÊt kho. PhiÕu nµy ®îc lËp thµnh 3 liªn: Liªn gèc lu, mét liªn giao cho kh¸ch hµng, mét liªn göi ®Õn phßng tµi vô lµm c¨n cø h¹ch to¸n. -15- Líp: 33A4 - PhiÕu chi: Lµ chøng tõ ghi nhËn c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. PhiÕu chi ®îc lËp thµnh 2 liªn: Mét liªn lu, mét liªn giao cho ngêi nhËn tiÒn ®em ®Õn thñ quü ®Ó lÜnh tתn. - PhiÕu thu lµ chøng tõ ghi nhËn doanh thu b¸n hµng mµ kh¸ch hµng thanh to¸n. TÊt c¶ c¸c chøng tõ trªn ®Òu ph¶i cã ®Çy ®ñ tªn, ch÷ ký cña thñ trëng, kÕ to¸n trëng, ngêi lËp chøng tõ, thñ kho (nÕu cã) vµ con dÊu cña doanh nghiÖp th× míi hîp ph¸p, hîp lÖ. 2, H¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ H¹ch to¸n tæng hîp chÝnh lµ viÖc sö dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh lµ c¨n cø ®Ó ®a vµo c¸c sæ tæng hîp. H¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô tiªu thô lµ viÖc x¸c ®Þnh c¸c tµi kho¶n, c¸c cÊp tµi kho¶n cÇn sö dông, néi dung ghi chÐp ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n mét c¸c ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. 2.1 Tµi kho¶n sö dông Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng Néi dung: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong mét kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña doanh nghiÖp. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n: ChØ ph¸n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi lîng hµng ho¸, dÞch vô, lao vô x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 511 c¸c trêng hîp: TrÞ gi¸ hµng ho¸ xuÊt giao gia c«ng chÕ biÕn, trÞ gi¸ hµng ho¸ cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong mét tæng c«ng ty, trÞ gi¸ hµng ho¸ ®ang göi b¸n, tiªu thô do nhîng b¸n thanh lý. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 511 Nî TK511 -16- Cã Líp: 33A4 - C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. - Doanh thu b¸n hµng -ThuÕ ph¶i nép tÝnh theo doanh thu thùc tÕ cña doanh nghiÖp (thuÕ tiªu thô §biÖt, thuÕ XK). trong kú. - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn sang TK 911-X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Tµi kho¶n 511 cã 4 tµi kho¶n cÊp 2 + Tµi kho¶n 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸ cña doanh nghiÖp + Tµi kho¶n 5112: Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm + Tµi kho¶n 5113: Doanh thu cung cÊp dÞch vô. + Tµi kho¶n 5114: Doanh thu trî cÊp, trî gi¸. Tµi kho¶n 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô trong néi bé.Néi dung, kÕt cÊu tµi kho¶n 512: Nî TµI kho¶n 512 Cã ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Tæng doanh thu b¸n Gi¶m gi¸ hµng b¸n néi bé hµng néi bé cña ®¬n vÞ Doanh thu hµng b¸n néi bé thùc hiÖn trong kú bÞ tr¶ l¹i. KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô néi bé thuÇn vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ Tµi kho¶n 632: Gi¸ vèn hµng b¸n -17- Líp: 33A4 Néi dung: Tµi kho¶n nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thµnh hµng ho¸ ®ang trong qu¸ tr×nh tiªu thô hoÆc ®· tiªu thô ®îc. Tµi kho¶n 632 Nî Gi¸ vèn hµng ho¸ xuÊt b¸n Cã Gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· b¸n ®îc vµ trÞ gi¸ ®· chuyÓn vÒ kho hµng ho¸ hµng ho¸ vµo cuèi kú. Tµi kho¶n 333: ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép cho nhµ níc Néi dung: Tµi kho¶n nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¶i nép, ®· nép vµ cßn ph¶i nép cho Nhµ níc. Nî Tµi kho¶n 333 Sè ®· nép cho Nhµ níc Cã Sè ph¶i nép cho Nhµ níc Sè cßn ph¶i nép cho Nhµ níc C¸c tµi kho¶n chi tiÕt: TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép; TK 3332: ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt TK 3333: ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu TK3334: ThuÕ thu nhËp DN TK 3335: Thu trªn vèn TK 3336: ThuÕ tµi nguyªn TK 3337: ThuÕ nhµ ®Êt, thuª ®Êt TK 3338: C¸c lo¹i thuÕ kh¸c TK 3339: PhÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c. -18- Líp: 33A4 Ta× kho¶n 157: Hµng göi ®i b¸n Néi dung: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng ho¸ chuyÓn b¸n, göi ®¹i lý b¸n, dÞch vô ®· hoµn thµnh nhng cha ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n: ChØ ph¶n ¸nh vµo TK157 trÞ gi¸ cña hµng ho¸, hµng ho¸ ®· göi ®i, hoÆc dÞch vô ®· bµn giao cho kh¸ch hµng theo hîp ®ång kinh tÕ hoÆc ®¬n ®Æt hµng, nhng cha ®îc chÊp nhËn thanh to¸n. Tµi kho¶n 157 Nî Cã TrÞ gi¸ hµng ho¸ chuyÓn TrÞ gi¸ hµng ho¸ chuyÓn b¸n hoÆc giao cho bªn nhËn b¸n, göi ®¹i lý b¸n ®· ®îc ®¹i lý, ký göi. x¸c ®Þnh lµ tiªu thô TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ chuyÓn b¸n, göi ®¹i lý b¸n hiÖn cha ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Tµi kho¶n 131: Nî ph¶i thu cña ngêi mua Néi dung: Tµi kho¶n 131 ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ tiÒn b¸n hµng ho¸, hµng ho¸ dÞch vô. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n: Nî ph¶i thu cÇn ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ®èi tîng ph¶i thu vµ ghi chÐp theo tõng lÇn thanh to¸n. Kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy c¸c nghiÖp vô b¸n hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô thu tiÒn ngay. -19- Líp: 33A4 KÕt cÊu TK 131 - Sè tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ - Sè tiÒn gi¶m gi¸ trõ cho kh¸ch hµng ho¸ ®· tiªu thô hµng. - Sè tiÒn thõa tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng. - Sè tiÒn ®· thu cña kh¸ch hµng. - Sè tiÒn ®· ®îc nhËn øng tríc, tr¶ tríc cho kh¸ch hµng. - Doanh thu cña sè hµng ®· b¸n bÞ ngêi mua tr¶ l¹i. - Sè tiÒn cßn ph¶i thu cña kh¸ch hµng. - Sè tiÒn ph¶i tr¶ kh¸ch hµng ®Õn cuèi kú vÒ kho¶n øng tríc hoÆc tr¶ thõa tiÒn hµng. Tµi kho¶n 131 cuèi kú cã thÓ cã c¶ sè d bªn nî vµ bªn cã. Cuèi kú kÕ to¸n kh«ng ®îc bï trõ hai sè d nµy cho nhau mµ ph¶i lÊy sè d chi tiÕt cña tµi kho¶n nµy ghi vµo sè chØ tiªu t¬ng øng cña phÇn tµi s¶n vµ nguån vèn trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Tµi kho¶n 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nguyªn t¾c: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (tÝnh theo ®¬n gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n). Trêng hîp bÞ tr¶ l¹i mét phÇn th× ph¶n ¶nh trÞ gi¸ sè hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng sè lîng hµng bÞ tr¶ nh©n ®¬n gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n khi b¸n. Nî Tµi kho¶n 531 Cã Sè tiÒn tr¶ l¹i bªn mua hoÆc KÕt chuyÓn gi¸ b¸n hµng bÞ khÊu trõ sè tiÒn bªn mua ph¶i tr¶ l¹i sang TK 511 ®Ó x¸c tr¶ theo sè hµng bÞ tr¶ l¹i. ®Þnh doanh thu thuÇn. Tµi kho¶n 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n -20- Líp: 33A4