1
MÔÛ ÑAÀU
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
Maát vöõng khôùp vai laø söï dòch chuyeån quaù möùc cuûa choûm so vôùi oå
chaûo gaây ñau vai khi thöïc hieän caùc ñoäng taùc chuû ñoäng cuûa khôùp vai [30].
Maát vöõng khôùp vai gaây traät khôùp vai taùi hoài laø moät beänh lyù chaán
thöông chi treân khaù phoå bieán taïi nöôùc ta vaø treân theá giôùi. Traät khôùp vai
chieám 45% toång soá traät khôùp cuûa cô theå ngöôøi [29]. 90% beänh nhaân döôùi 20
tuoåi vaø 10-15% beänh nhaân treân 40 tuoåi sau laàn traät khôùp vai ñaàu tieân deã bò
traät khôùp vai taùi hoài neáu khôùp vai maát vöõng [29]. Nguyeân nhaân gaây ra ña soá
laø do chaán thöông theå thao, hoaëc do teù ngaõ trong tai naïn giao thoâng, tai naïn
lao ñoäng hay sinh hoaït haèng ngaøy.
Maát vöõng khôùp vai coù theå xaûy ra ôû phía tröôùc, phía döôùi, phía sau,
hay ôû nhieàu höôùng. Trong ñoù, maát vöõng phía tröôùc chieám 85% [29]. Toån
thöông chuû yeáu gaây maát vöõng phía tröôùc laø toån thöông phöùc hôïp suïn vieàndaây chaèng bao khôùp tröôùc goïi laø toån thöông Bankart chieám 97% [20].
Maát vöõng khôùp vai gaây traät khôùp vai taùi hoài neáu khoâng ñöôïc ñieàu trò
ñuùng möùc seõ daãn ñeán ñau vai vaø maát chöùc naêng cuûa khôùp vai, aûnh höôûng
ñeán khaû naêng taäp luyeän theå thao, lao ñoäng vaø sinh hoaït haøng ngaøy cuûa beänh
nhaân.
2
Coù raát nhieàu phöông phaùp moå môû ñieàu trò toån thöông Bankart ñöôïc
xem laø tieâu chuaån vaøng vôùi tyû leä maát vöõng taùi hoài thaáp < 10% [47], nhöng
coù nhöôïc ñieåm gaây seïo xaáu vaø aûnh höôûng khoâng toát ñeán chöùc naêng vaø taàm
vaän ñoäng cuûa khôùp vai.
Hieän nay treân theá giôùi, vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa ngaønh noäi soi
khôùp, ñaëc bieät laø noäi soi khôùp vai, caùc phaãu thuaät vieân ñaõ nghieân cöùu vaø
hieåu bieát saâu hôn veà toån thöông Bankart: sinh beänh hoïc vaø caùc toån thöông
keøm theo trong maát vöõng khôùp vai; töø ñoù, phaùt trieån kyõ thuaät noäi soi khôùp
vai ñieàu trò toån thöông Bankart hieäu quaû vôùi nhieàu öu ñieåm hôn so vôùi caùc
phöông phaùp moå môû tröôùc ñaây veà maët thaåm myõ, chöùc naêng vaø trôû laïi taäp
luyeän theå thao.
Taïi nöôùc ta, moå môû ñaõ ñöôïc öùng duïng hieäu quaû trong ñieàu trò toån
thöông Bankart hay beänh lyù traät khôùp vai taùi hoài vaø ñaõ ñöôïc baùo caùo nhö
phöông phaùp Latarjet, Bankart-Jobe [8],[14]. Taïi Beänh vieän Chaán Thöông
Chænh Hình TP.HCM, noäi soi khôùp vai môùi ñöôïc öùng duïng vaøo thaùng
07/2004 ñaõ ñem laïi moät soá keát quaû böôùc ñaàu khaû quan trong chaån ñoaùn vaø
ñieàu trò moät soá beänh lyù khôùp vai, trong ñoù coù maát vöõng khôùp vai do chaán
thöông.
Nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm ñaùnh giaù vieäc öùng duïng kyõ
thuaät noäi soi khôùp vai vaø keát quaû ñieàu trò toån thöông Bankart gaây maát vöõng
phía tröôùc khôùp vai, töø ñoù neâu ra öu khuyeát ñieåm cuûa kyõ thuaät.
3
MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU
MUÏC TIEÂU TOÅNG QUAÙT
Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò toån thöông Bankart gaây maát vöõng tröôùc
khôùp vai vôùi phöông phaùp noäi soi khôùp vai may taùi taïo suïn vieàn bao khôùp
baèng chæ neo kim loaïi.
MUÏC TIEÂU CHUYEÂN BIEÄT
• Phoái hôïp laâm saøng, hình aûnh hoïc vaø noäi soi khôùp vai chaån ñoaùn vaø ñaùnh
giaù toån thöông Bankart gaây maát vöõng tröôùc khôùp vai.
• Ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò vôùi phöông phaùp noäi soi khôùp vai may taùi taïo
suïn vieàn bao khôùp baèng chæ neo kim loaïi, phoái hôïp vôùi chöông trình taäp
phuïc hoài vaän ñoäng sôùm sau moå.
4
CHÖÔNG 1:
TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU
1.1. LÒCH SÖÛ ÑIEÀU TRÒ TRAÄT KHÔÙP VAI VAØ TRAÄT KHÔÙP VAI TAÙI
HOÀI:
1.1.1. Lòch söû ñieàu trò traät khôùp vai:[29]
•
Moät ghi nhaän sôùm nhaát veà traät khôùp vai ñöôïc tìm thaáy trong quyeån
saùch coå nhaát cuûa nhaân loaïi do Edwin Smith Papyrus vaøo naêm 3000 – 2500
tröôùc coâng nguyeân.
•
Trong böùc tranh chaïm troå treân ngoâi moä coå vaøo naêm 1200 tröôùc
coâng nguyeân coù mieâu taû moät caûnh gioáng nhö phöông phaùp Kocher naén traät
khôùp vai.
•
Hippocrates ñaõ moâ taû chi tieát ít nhaát 06 phöông phaùp naén traät
khôùp vai.
•
Hippocrates, oâng toå ngaønh y, ñaõ moâ taû chi tieát giaûi phaãu hoïc khôùp
vai, caùc kieåu traät khôùp vai (Hình 1.1) vaø phöông phaùp phaãu thuaät ñaàu tieân –
duøng saét noùng ñoû aùp vaøo phía tröôùc döôùi vai trong nhöõng tröôøng hôïp traät
khôùp vai taùi hoài.
5
Hình 1.1: Kyõ thuaät Hippocrates coå xöa
“Nguoàn: The Shoulder 1998 [29]”
•
Theá kyû 13, Roger vaø Palermo ñaõ chæ ra raèng toån thöông trong traät
khôùp caáp laø raùch bao khôùp.
•
Naêm 1861, Flower moâ taû caùc toån thöông giaûi phaãu hoïc tìm thaáy
trong 41 khôùp vai bò traät. Trong ñoù coù toån thöông loõm choûm xöông caùnh tay.
•
Naêm 1870, Kocher moâ taû phöông phaùp naén traät khôùp vai theo
nguyeân taéc ñoøn baåy.
6
1.1.2. Lòch söû ñieàu trò traät khôùp vai taùi hoài:
1.1.2.1. Moå môû: [29]
•
Hippocrates moâ taû vieäc duøng thanh saét nung ñoû laøm seïo bao khôùp
tröôùc döôùi. Sau ñoù, haøng traêm phöông phaùp phaãu thuaät ñaõ ñöôïc moâ taû ñeå
ñieàu trò traät khôùp vai taùi hoài ra tröôùc.
•
Naêm 1880, Joessel moå 04 xaùc cheát traät khôùp vai taùi hoài, taát caû ñeàu
thaáy raùch choùp xoay khoûi maáu ñoäng lôùn vaø taêng theå tích bao khôùp.
•
Naêm 1886, Bardenheuer ñaõ ñöa ra phöông phaùp may choàng taêng
cöôøng bao khôùp.
•
Naêm 1888, Albert haøn khôùp; vaø naêm 1901, Hildebrand laøm saâu
theâm oå chaûo.
•
Naêm 1906, Pertheøs ñaõ vieát moät baøi veà ñieàu trò phaãu thuaät traät
khôùp vai taùi hoài baèng may bao khôùp vaøo bôø tröôùc oå chaûo.
•
Naêm 1913, Clairmont vaø Ehrlich ñaõ duøng 1/3 sau cô delta
chuyeån may vaøo moûm quaï ñeå laøm moät choát chaën cô. Finsterer cuõng duøng
cô quaï caùnh tay vaø ñaàu ngaén cô nhò ñaàu chuyeån ra sau qua loã töù giaùc. Caû 2
phöông phaùp ñeàu coù tyû leä traät laïi raát cao.
•
Naêm 1918, Eden – Hybbinette duøng xöông gheùp maøo chaäu ñeå
chaën vaøo bôø tröôùc oå chaûo.
•
Tieáp theo Broca vaø Hartman, Pertheøs, Flower vaø Caird,
Bankart ñaõ tuyeân boá toån thöông chuû yeáu trong maát vöõng khôùp vai laø troùc
suïn vieàn vaø bao khôùp khoûi bôø tröôùc oå chaûo.
7
•
Naêm 1923, Bankart laàn ñaàu tieân moâ taû phöông phaùp phaãu thuaät
may choàng bao khôùp vaø taêng cöôøng bao khôùp döôùi. Tôùi naêm 1939, oâng ñaõ
moâ taû toån thöông chính laø troùc suïn vieàn bao khôùp, vaø ñaõ duøng chæ tô ñeå may
dính laïi daây chaèng bao khôùp vaøo xöông nôi bò troùc ra.
•
Naêm 1925, Putti Platt may choàng bao khôùp vaø gaân döôùi vai.
•
Naêm 1940, Hill vaø Sachs baùo caùo toång quan veà khuyeát choûm
xöông caùnh tay do gaõy ñeø eùp trong traät khôùp vai taùi hoài.
•
Naêm 1954, Latarjet chuyeån phaàn lôùn moûm quaï coù dính gaân cô nhò
ñaàu vaø quaï caùnh tay xuoáng gheùp doïc theo bôø tröôùc oå chaûo vaø baét 1-2 oác.
•
Naêm 1955, Magnuson – Stack chuyeån gaân döôùi vai ñính vaøo maáu
ñoäng lôùn.
•
Naêm 1956, DuToit cuõng ñöa ra khaùi nieäm duøng ñinh chöõ U ñoùng
taïo hình bao khôùp.
•
Naêm 1958, Bristow chuyeån ñænh moûm quaï coù dính gaân cô nhò ñaàu
vaø quaï caùnh tay xuoáng gaén vaøo bôø tröôùc oå chaûo ñeå taïo choát chaën baèng gaân
cô phía tröôùc döôùi khôùp oå chaûo caùnh tay.
1.1.2.2. Moå noäi soi: [61]
•
Naêm 1806, Botzini baùo caùo duøng oáng kính “Lichtleiter” quan saùt
baøng quang vôùi nguoàn saùng töø ñeøn caày chieáu qua 1 oáng khaùc.
•
Naêm 1880, Edison phaùt minh ra boùng ñeøn daây toùc môû ra 1 kyû
nguyeân môùi cho noäi soi.
8
•
Naêm 1912, taïi hoäi nghò laàn thöù 41 hoäi ngoaïi khoa Ñöùc taïi Berlin,
Nordentoft (Ñan Maïch) ñaõ giôùi thieäu heä thoáng “trokart_ endoscope” noäi
soi baøng quang, buïng vaø khôùp goái vaø ñöa ra thuaät ngöõ “arthroscopia-genu”
(Latin) – “noäi soi khôùp goái”.
•
Naêm 1918, Kenji Takagi (Nhaät) ñöôïc xem laø oâng toå cuûa noäi soi
khôùp khi duøng oáng soi baøng quang 7,3 mm quan saùt khôùp goái xaùc cheát.
Naêm1920, oâng ñaõ cheá taïo ra oáng soi khôùp ñaàu tieân. Naêm1932, oâng ñaõ duøng
oáng soi 3,5 mm soi khôùp goái cho beänh nhaân trong moâi tröôøng nöôùc muoái
sinh lyù vaø ñaõ chuïp hình traéng ñen qua noäi soi.
•
Taïi phöông taây: naêm 1921, Eugen Bircher (Thuïy Só) cuõng ñaõ coâng
boá baùo caùo ñaàu tieân veà noäi soi khôùp laâm saøng, vôùi thuaät ngöõ
“Arthroendoscopy”. Naêm 1922, noäi soi khôùp goái chaån ñoaùn thaønh coâng 8
tröôøng hôïp toån thöông suïn cheâm.
Hình 1.2: Eugen Bircher noäi soi khôùp goái 1922
“Nguoàn : Operative arthroscopy : His tory and development, 2003 [49]”
9
•
Naêm 1930, Michael Burman (Myõ) hoïc troø cuûa Takagi öùng duïng
noäi soi cho nhieàu khôùp khaùc treân xaùc.
•
Naêm 1931, Burman ñaõ noäi soi khôùp vai treân xaùc.
•
Naêm 1951, Masaki Watanabe (Nhaät) hoïc troø cuûa Takagi ñaõ keá
thöøa vaø phaùt trieån oáng kính noäi soi khôùp hoaøn chænh ñaàu tieân. Naêm 1958, aán
baûn “Atlas of Arthroscopy” ñaàu tieân ñaõ ra ñôøi.
Hình 1.3: Watanabe noäi soi khôùp goái 1951
“Nguoàn : Operative arthroscopy : His tory and development, 2003 [49]”
•
Naêm 1980, Caspari vaø Savoie duøng noäi soi khôùp ñieàu trò toån
thöông Bankart vôùi phöông phaùp coät chæ xuyeân oå chaûo phöùc taïp.
•
Kyõ thuaät noäi soi khôùp vai ñaõ phaùt trieån vöôït baäc hôn 2 thaäp nieân
qua nhôø tieán boä thieát bò, duïng cuï; vaø ñaëc bieät keå töø khi chæ neo ñöôïc phaùt
trieån naêm 1985 do Wolf vaø Snyder.
10
1.2. GIAÛI PHAÃU CHÖÙC NAÊNG :[9], [13], [20]
Veà maët giaûi phaãu hoïc, caùc yeáu toá giöõ vöõng khôùp vai ñöôïc chia ra 2
nhoùm tónh (suïn vieàn, bao khôùp, daây chaèng) vaø ñoäng (cô choùp xoay, gaân nhò
ñaàu). Caùc yeáu toá naøy phoái hôïp vôùi nhau khaù chaët cheõ trong vieäc giöõ vöõng
khôùp oå chaûo-caùnh tay. Khuynh höôùng hieän ñaïi ñieàu trò maát vöõng khôùp vai
höôùng tôùi vieäc phuïc hoài giaûi phaãu hoïc vaø sinh cô hoïc bình thöôøng.
1.2.1. Caùc yeáu toá giöõ vöõng tónh :
1.2.1.1. Suïn khôùp oå chaûo-caùnh tay :
a. Ñoä nghieâng maët khôùp :
•
ÔÛ tö theá ñöùng, vôùi caùnh tay kheùp, xöông baû vai taïo 1 goùc ra tröôùc
30o so vôùi loàng ngöïc, 3o leân treân so vôùi maët phaúng ngang, 20o ra tröôùc so vôùi
maët phaúng ñöùng doïc. Ñaëc ñieåm naøy goùp phaàn giuùp giöõ vöõng phía döôùi khôùp
oå chaûo- caùnh tay. (Hình 1.4)
Hình 1.4: Goùc nghieâng x.baû vai
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
11
•
Goùc coå-thaân cuûa ñaàu treân xöông caùnh tay laø 130o – 140o, goùc
nghieâng sau 30o so vôùi maët phaúng ñi qua 2 loài caàu ñaàu döôùi xöông caùnh tay.
(Hình 1.5)
130o – 140o
Ra sau 20o -30o
Ra sau 5
o
Hình 1.5: Goùc coå-thaân Xöông caùnh tay
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
12
b. Caáu taïo, hình daïng maët khôùp : [49]
•
Beà maët suïn khôùp oå chaûo hình quaû leâ: (Hình 1.6) heïp ôû treân vaø roäng
hôn ôû beân döôùi, ñöôøng kính doïc laø 35mm vaø ñöôøng kính ngang khoaûng
25mm. Ngöôïc laïi, ñöôøng kính beà maët suïn choûm xöông caùnh tay doïc laø
48mm, ngang laø 45mm. Do ñoù, beà maët suïn hình caàu cuûa choûm lôùn gaáp 3 laàn
oå chaûo. Vaø trong haàu heát caùc tö theá, chæ coù 25 – 30% beà maët suïn choûm
xöông caùnh tay tieáp xuùc vôùi beà maët oå chaûo.
Sau
Tröôùc
Hình 1.6: Hình daïng oå chaûo
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
13
•
Beà daøy suïn khôùp daøy leân ôû trung taâm choûm xöông caùnh tay, ngöôïc
laïi moûng hôn ôû trung taâm vaø daøy leân ôû ngoaïi vi oå chaûo. Do ñoù, khôùp oå chaûocaùnh tay hoaït ñoäng nhö 1 khôùp banh caàu-oå chaûo (nhö banh golf ñaët treân caùi
chöõ T). (Hình 1.7)
Hình 1.7: Töông quan choûm-oå chaûo
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
14
1.2.1.2. Suïn vieàn : (Hình 1.8)
•
Suïn vieàn laø 1 caáu truùc sôïi dính vôùi suïn khôùp oå chaûo baèng vuøng suïn
sôïi.
DC cuøng quaï
Cô treân gai
Gaân nhò ñaàu
DC OC-CT treân
Khoaûng troáng choùp xoay
Cô döôùi gai
Cô döôùi vai
Cô troøn nhoû
DC OC-CT giöõa
Suïn vieàn
DC OC-CT döôùi
Hình 1.8: Caáu truùc suïn vieàn, daây chaèng, bao khôùp OC-CT
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
15
•
Chöùc naêng suïn vieàn: (Hình 1.9)
¾ Laø caáu truùc maø caùc daây chaèng bao khôùp neo baùm vaøo oå
chaûo.
¾ Laøm saâu theâm oå chaûo. Caét boû suïn vieàn laøm giaûm 50% ñoä
saâu oå chaûo.
¾ Taêng dieän tích tieáp xuùc giöõa choûm vaø oå chaûo.
Hình 1.9: Chöùc naêng suïn vieàn
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
•
Cooper nghieân cöùu thaáy suïn vieàn ôû phaàn treân vaø tröôùc ít maùu nuoâi
hôn phaàn treân sau vaø döôùi. Maùu nuoâi taäp trung nhieàu ôû ngoaïi vi suïn vieàn.
•
Lippitt ghi nhaän caét boû suïn vieàn seõ laøm giaûm söï choáng tröôït cuûa
choûm 20%.
•
chaûo:
Detrisac vaø Johnson phaân thaønh 2 daïng suïn vieàn dính vaøo oå
16
¾ Loaïi 1: suïn vieàn chæ dính vaøo oå chaûo ôû rìa ngoaïi vi, taïo bôø
trung taâm töï do nhö suïn cheâm khôùp goái.
¾ Loaïi 2: rìa vaø trung taâm ñeàu dính vaøo oå chaûo.
•
Caùc bieán daïng bình thöôøng cuûa suïn vieàn :[26]
Bufford & Snyder ñaõ khaûo saùt suïn vieàn treân 200 khôùp vai vaø nhaän
thaáy coù 12% hieän dieän loã döôùi suïn vieàn vaø 75% hieän dieän daây chaèng OC-CT
giöõa daøy leân, dính lieân tuïc vaøo suïn vieàn treân ngay choã baùm gaân 2 ñaàu vaø coù
1 vuøng trô khoâng coù suïn vieàn ngay döôùi ñoù – hay coøn goïi laø phöùc hôïp
Buford(Hình 1.10, 1.11). Ñaây laø nhöõng bieán daïng bình thöôøng cuûa suïn vieàn,
deã laàm vôùi toån thöông raùch suïn vieàn trong maát vöõng khôùp oå chaûo – caùnh
tay.
LOÃ DÖÔÙI SUÏN VIEÀN
Suïn vieàn treân
Loã döôùi suïn
vieàn
DC OC-CT giöõa daøy leân
nhö daây thöøng
Hình 1.10: Loã döôùi suïn vieàn
“Nguoàn: Arthroscopic Stabilization of Anterior Shoulder Instability:A
Review of the Literature 2002.[26]”
17
PHÖÙC HÔÏP BUFFORD
Khoâng coù suïn
vieàn treân
DC OC-CT nhö daây thöøng
Suïn vieàn tröôùc
döôùi bình thöôøng
Gaén vaøo ñaùy gaân 2
ñaàu
Hình 1.11: Phöùc hôïp Bufford
“Nguoàn: Arthroscopic Stabilization of Anterior Shoulder Instability:A
Review of the Literature 2002.[26]”
1.2.1.3. Daây chaèng oå chaûo-caùnh tay: [20], [23], [26], [57]
Caáu truùc naøy laø söï daøy leân cuûa bao khôùp. Coù 3 daây chaèng oå chaûo-caùnh
tay: treân, giöõa, döôùi. Chuùng coù kích thöôùc vaø hình daïng thay ñoåi.
Khoâng coù daây chaèng naøo coù theå töï moät mình giöõ vöõng khôùp oå chaûocaùnh tay maø phaûi hoaït ñoäng keát hôïp vôùi caùc yeáu toá giöõ vöõng tónh khaùc, cuõng
nhö phoái hôïp nhòp nhaøng vôùi caùc yeáu toá giöõ vöõng ñoäng gaân cô giuùp giöõ
choûm naèm troïng taâm treân oå chaûo.
18
DC OC-CT treân
DC OC-CT giöõa
DC OC-CT treân
DC OC-CT giöõa
DC OC-CT
döôùi
DC OC-CT döôùi
Hình 1.12: Daây chaèng OC-CT
“Nguoàn: Disorders of the shoulder: diagnosis and management
1999 [20]”
1.2.1.3.1. Daây chaèng oå chaûo-caùnh tay treân: (Hình 1.12)
Cuøng vôùi daây chaèng quaï-caùnh tay nguyeân uûy ôû cuû oå chaûo treân vaø
moûm quaï vaø baùm taän ôû maáu ñoäng nhoû xöông caùnh tay.
Chöùc naêng:
•
Laøm vöõng theâm khoaûng troáng choùp xoay.
•
Choáng söï dòch chuyeån xuoáng döôùi vaø xoay ngoaøi cuûa khôùp vai khi
caùnh tay kheùp, haïn cheá söï dòch chuyeån ra sau khi caùnh tay gaäp tröôùc kheùp
vaø xoay trong, vaø ngaên caûn khuynh höôùng leân tröôùc- treân cuûa choûm xöông
caùnh tay.[23], [57]
19
1.2.1.3.2. Daây chaèng oå chaûo caùnh tay giöõa: (Hình 1.12)
Nguyeân uûy töø cuû oå chaûo treân, coå x.baû vai vaø suïn vieàn treân baùm taän ôû
maáu ñoäng nhoû.
Chöùc naêng:
•
Haïn cheá xoay ngoaøi vaø traät khôùp vai ra tröôùc ôû tö theá dang caùnh
tay 45 ñoä.
•
Choáng söï dòch chuyeån xuoáng döôùi cuûa choûm khi kheùp caùnh tay vaø
xoay trong.
1.2.1.3.3. Daây chaèng oå chaûo caùnh tay döôùi: (Hình 1.12)
Nguyeân uûy töø suïn vieàn tröôùc döôùi vaø gôø oå chaûo, baùm taän ôû maáu ñoäng
nhoû. Laø daây chaèng daøy nhaát, coù 3 phaàn: daûi tröôùc, voõng naùch vaø daûi sau.
Chöùc naêng:
•
Daûi tröôùc laø thaønh phaàn quan troïng nhaát giöõ vöõng phía tröôùc khôùp
vai, ngaên traät khôùp vai ra tröôùc khi daïng vaø xoay ngoaøi vai.
•
Daûi sau ngaên traät khôùp vai ra sau vaø xuoáng döôùi.
20
1.2.1.4. Khoaûng troáng choùp xoay [26]:
Khoaûng troáng
choùp xoay
A. Hình veõ minh hoïa
B. Hình NSKV
Hình 1.13: Khoaûng troáng choùp xoay
“Nguoàn : Operative arthroscopy 2003 [49]”
Laø vuøng bao khôùp khoaûng giöõa bôø treân gaân döôùi vai vaø gaân treân gai.
Treân sieâu aâm, khoaûng troáng choùp xoay môû roäng nhaát khi vai xoay
trong vaø keùo xuoáng döôùi ôû tö theá duoãi caùnh tay toái ña.
May ñoùng khoaûng troáng choùp xoay ñaõ ñöôïc chöùng minh laøm giaûm söï
maát vöõng döôùi.
- Xem thêm -