Mô tả:
Lời tựa
Người lạc vào vườn tháng Giêng
Tôi có thói quen đọc sách, xem cái toàn cục rồi dần dà nhấn nhá lật giở các
chi tiết “trước lạ sau quen, trước đứng ngoài ngõ sau len vào nhà”. Vườn tháng
Giêng-vườn xuân-“lá phô lời non tơ/ hoa nói lời sực nức”. Ở đây tất cả như vừa
chớm, chưa kịp, khe khẽ đón và chờ, “trăng chưa tỏ… lộc chưa xòe lá xanh” và
“bước chân ai đầu ngõ/ còn dè dặt ngại ngùng/cái nhìn chưa dám ngỏ/một chút
lòng tơ vương”. Vườn tháng Giêng-Vườn xuân-vườn thơ mở lối sang vườn tình
“hoa xoan hoa bưởi rắc màu tương tư”.
Người lạc vào vườn đó là Phạm Thị Kim Khánh, cô giáo Văn ở trường Sư
phạm nay là giảng viên trường Đại học tôi đã gặp và biết từ nhiều năm nay.
Khánh ngoài đời phép tắc, giữ tính tình, Khánh trong thơ thì “phá lệ” “ùa vào
tháng Hai/ xoay tít một vòng sực nức”, “đánh thức mọi lãng quên/vực dậy yếu
mềm/rì rào…rì rào sinh nở” và nàng mê man chạy trong vườn như chạy trên sa
mạc rát bỏng, lạc vào rừng sâu, rơi xuống vực thẳm “tuyệt vọng”, “nằm lả bên
bờ nước tháng Giêng/ bên khu vườn tháng Giêng” bỏ ngỏ, nàng reo lên:
Ta nhìn thấy đời ta, con tạo cơ cầu giấu kỹ
Lá bùa nắn nót chữ: Tình Yêu
(Lá bùa)
Người Lưỡng Hà hơn 4000 năm trước đã tụng ca nữ thần Ishtar:
Ôi nữ thần, có nàng dẫn đạo
Số phận trên đời nàng giữ ở bàn tay
Mỗi cái nhìn nàng tạo niềm vui mới
Quyền lực, vinh quang, hộ mệnh thế gian này
Nàng ngả đầu bên bóng Nữ thần như một loài cây mùa xuân trút bỏ, bứt
phá, ứa nhựa
1
Đánh thức mầm khát khao ngủ yên
Xóa trên trán ưu tư vết nhăn nghi hoặc
Đổ lá cũ, bóc vỏ ngày cằn cỗi
Ta nâng mầm, nảy nụ dâng xuân
( Lời của cây)
Rồi một loạt triết lý tình yêu vỗ về nàng. Những là:
“Em yêu, thế là em hạnh phúc”
( Hạnh phúc)
“Ai đó nói thứ tình đã cũ
Em mới nghe tình yêu ấy lần đầu”
(Đối thoại)
“ Đừng để đời đắm đuối
Đừng dời bước khỏi bờ
Thì chị ơi, nguyên vẹn
Vẹn nguyên con số không”
(Chị và em)
Có bùa hộ mệnh, có triết lý dẫn đường có hoa lá mách bảo, nàng “tự
nguyện” “ấu thơ cho anh miền cỏ mê dại hồn nhiên”; khát khao dào lên tình tự:
“Thật lòng nữa, xin một lần phá lệ
Một lần thôi, một lần thôi, có thể
Để trái tim buồn không nhớ uổng thương oan”
(Tủi)
Và “giá có cách tình yêu ơi, trả nợ/ trả nợ rồi ta mới thật là ta”
(Tạ lỗi)
2
Nhưng lắm khi như con hạc đầu đình “muốn bay không nhấc nổi bình mà
bay”. Tự mình mâu thuẫn với mình, mê và tỉnh, thèm khát và ngại ngùng, nàng
thấm thía nỗi đắng đót, cô đơn
“Tay cầm quả chát, ai ơi
Mình em lội giữa bời bời tối đêm”
(Qua sông)
Nghe tiếng gọi hối thúc, nàng lội qua bóng đêm “Tìm về tuổi hai mươi/
bấm nốt khởi động” làm một cuộc “phục sinh” kỳ diệu- một cuộc phục sinh cho
thơ. Gặp được “một đầu bếp tuyệt vời”, nàng bày biện môt bữa tiệc chữ nghĩa,
thưởng ngoạn bằng cả “mắt mũi và miệng/tất cả giác quan tinh nhạy nhất/ tinh
nhạy và đói”. Bữa tiệc xong họ còn “nhấm thấm dư vị đại tiệc” giống như làm
xong một bài thơ hay, được gặp chuyện trò với người đẹp. Có gì sung sướng
hạnh phúc hơn!
Lý Thương Ẩn nhà thơ đời Đường Trung Quốc truyền lại cho các thi sĩ đời
sau mấy điều, đại ý:
Một: thơ chuộng tính tự nhiên
Hai: thơ trọng lối cấu tứ
Ba: thơ đề cao tình cảm
Thơ của Phạm Thị Kim Khánh có đủ cả ba phẩm chất ấy. Chỉ có khác ở
chừng mực cao thấp, đậm nhạt mà thôi. Bạn đọc sẽ dõi theo và đón bước đi của
chị “xăm xăm băng lối” vườn thơ riêng mình.
Con đường thi ca là vậy!
VĂN ĐẮC
3
- Xem thêm -