B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Xu thÕ chung cña thÕ giíi trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ khu vùc ho¸ c¸c nÒn
kinh tÕ. Liªn minh Ch©u ¢u (EU) lµ mét ®iÓn h×nh vÒ xu thÕ nay, c¸c n-íc Ch©u
¢u ®· x©y dùng cho m×nh mét thÞ tr-êng chung víi mét ®ång tiÒn thèng nhÊt.
NhËn thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña xu thÕ nµy, ViÖt Nam ®· tÝch cùc tham gia vµo hiÖp
héi c¸c n-íc §«ng Nam ¸ (ASEAN) tõ 10 n¨m nay vµ s¾p tíi sÏ lµ khu vùc mËu
®Þch tù do ASEAN (AFTA) víi mÉu h×nh lµ EU kÕt hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®Æc
tr-ng cña khu vùc §«ng Nam.
Nh- vËy, mét ®ßi hái mang tÝnh b¾t buéc lµ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ph¶i
c«ng khai ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp m×nh cho c¸c bªn quan t©m
®Ó tËn dông mäi nguån lùc kinh tÕ cã thÓ mang l¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp.
KiÓm to¸n ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Ó
®¸p øng ®ßi hái kh¸ch quan ®ã. Do míi h×nh thµnh l¹i ph¶i ®¸p øng mét l-îng
rÊt lín kh¸ch hµng víi nh÷ng ®iÖu kiÖn kh¸c nhau nªn kiÓm to¸n ViÖt Nam ph¶i
kh«ng ngõng häc hái vµ hoµn thiÖn m×nh. Ra ®êi trong ®iÖu kiÖn ®ã, C«ng ty cæ
phÇn kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam (VAE) ®-îc thµnh lËp bëi nh÷ng ng-êi cã
kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kiÓm to¸n vµ cã tÇm nh×n s¸ng suèt, ®· cã h-íng ®i
®óng ®¾n nh»m nh»m ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ. Tuy míi ®-îc thµnh lËp
(2001) nh-ng c«ng ty ®· cã nh÷ng dÊu Ên tÝch cùc trong lßng kh¸ch hµng. Víi
nh÷ng viÖc ®· lµm ®-îc kÕt hîp víi ®-êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña ban l·nh
®¹o c«ng ty, VAE nhÊt ®Þnh sÏ t¹o dùng ®-îc th-¬ng hiÖu cña m×nh trong thÞ
tr-êng kiÓm to¸n ViÖt Nam. §-îc thùc tËp t¹i c«ng ty kÕt hîp víi sù h-íng dÉn
tËn t×nh cña thÇy gi¸o §inh ThÕ Hïng vµ c¸c anh chÞ trong phßng nghiÖp vô 3,
em hy väng m×nh sÏ hiÓu thªm vÒ nghµnh nghÒ m×nh ®· lùa chän vµ tiÕp thu
nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ bæ Ých.
Nhê nh÷ng kiÕn thøc ®-îc nhµ tr-êng trang bÞ vµ kinh nghiÖm thùc tÕ thu
nhËn ®-îc trong thêi gian ®Çu thùc tËp t¹i c«ng ty, em ®· phÇn nµo hiÓu ®-îc vÒ
tÇm quan träng cña kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i
c²c ®oanh nghiÖp. Do ®ã, em ®± chän ®Ò t¯i “Hoµn thiÖn kiÓm to¸n thuÕ trong
kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam” l¯m
1
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
®Ò t¹i thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. §©y mét lµ kho¶n môc quan träng trong hÇu
hÕt c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nªn trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n sÏ ®Æc biÖt chó ý. MÆc
dï ®©y lµ mét ®Ò tµi khã nh-ng víi næ lùc cña b¶n th©n céng víi sù chØ b¶o tËn
t×nh cña thÇy gi¸o vµ c¸c b¸c, c¸c anh chÞ trong c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸
ViÖt Nam, em hy väng m×nh sÏ hoµn thµnh ®Ò tµi cña m×nh mét c¸ch xuÊt s¾c.
§Ò tµi cña em bao gåm 3 phÇn chÝnh:
PhÇn1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n
b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn 2: Thùc tr¹ng kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i
c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam.
PhÇn 3: Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kiÓm to¸n
kho¶n môc thuÕ do C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam thùc hiÖn.
2
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
PhÇn I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong
kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c¸c doanh nghiÖp
1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ThuÕ
1.1.1. Kh¸i niÖm
LÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ng-êi cho thÊy khi loµi ng-êi cßn sèng hoang s¬
ch-a biÕt tËp hîp thµnh nh÷ng quÇn thÓ lín th× ch-a cã nhµ n-íc, ch-a cã thuÕ.
Khi loµi ng-êi ph¸t triÓn ®Õn thêi kú biÕt tËp hîp, thèng trÞ th× thuÕ ®· h×nh
thµnh. X· héi cµng v¨n minh tiÕn bé th× thuÕ kho¸ cµng ph¸t triÓn vµ ph-¬ng
thøc ®¸nh thuÕ cµng tinh vi.
Sù xuÊt hiÖn cña nhµ n-íc ®ßi hái c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho
nhµ n-íc tån t¹i vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh. Nhµ n-íc ®Þnh quyÒn lùc hiÕn
®Þnh ®Ó ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt cÇn thiÕt lµm c¨n cø ph©n phèi tæng
s¶n phÈm x½ héi vµ thu nhËp quèc d©n thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung cña nhµ n-íc.
Sù xuÊt hiÖn s¶n phÈm thÆng d- trong x· héi lµ c¬ së chñ yÕu t¹o kh¶ n¨ng va
nguån thu ®Ó thuÕ tån t¹i va ph¸t triÓn.
Nh- vËy, thuÕ lµ kho¶n ®ãng gãp b¾t buéc ®-îc nhµ n-íc quy ®Þnh thµnh
luËt ®Ó mäi ng-êi d©n ë trong diÖn nép thuÕ nép vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc dïng
chi tiªu cho nh÷ng viÖc c«ng Ých. Kho¶n ®ãng gãp nµy b»ng tiÒn chø kh«ng thÓ
tr¶ b»ng hiÖn vËt hay dÞch vô vµ ®ãng gãp b»ng tiÒn trùc tiÕp. ThuÕ ph¸t sinh, tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ n-íc.
Tõ kh¸i niÖm trªn, ta thÊy thuÕ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
- Do ph¸p luËt quy ®Þnh c¸c ®èi t-îng nép thuÕ ph¶i nép.
- ThuÕ thu mét c¸ch vÜnh viÔn, kh«ng hoµn tr¶, kh«ng tr¶ l·i
- Kh«ng cã ®èi phÇn hay ®Òn bï nh-ng ng-îc l¹i mét phÇn sè thuÕ ®·
nép cho ng©n s¸ch nhµ n-íc ®-îc tr¶ vÒ cho ng-êi d©n mét c¸ch gi¸n
tiÕp qua nh÷ng tiÖn nghi cña x· héi nh- y tÕ, tr-êng häc, ®-êng x¸, vµ
c¸c quü phóc lîi kh¸c.
3
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
- ThuÕ lµ mét h×nh thøc ®iÒu tiÕt thu nhËp c«ng b»ng, tr¸nh t×nh tr¹ng
ng-êi cã thu nhËp qu¸ cao, ng-êi cã thu nhËp qu¸ thÊp ®Ó gi¶m sù bÊt
c«ng vµ chªnh lÖch trong x· héi.
1.1.2 Vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ
ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch nhµ n-íc.NÒn tµi chÝnh v÷ng ch¾c
vµ lµnh m¹nh dùa vµo nguån thu tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, trong ®ã thuÕ
néi ®Þa ph¶i trë thµnh nguån thu chÝnh gãp phÇn t¨ng thu ng©n s¸ch. ThuÕ lµ
c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó ph©n phèi ®iÒu tiÕt lîi tøc quèc d©n, thuÕ lµ c«ng cô
quan träng ®Ó gãp phÇn tÝch cùc vµo gi¶m béi chi ng©n s¸ch, gi¶m l¹m ph¸t,
tõng b-íc gãp phÇn æn ®Þnh trËt tù x· héi vµ chuÈn bÞ ®IÒu kiÖn cho ph¸t triÓn
kinh tÕ l©u dµi.
Víi nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, hÖ thèng thuÕ ph¶i ¸p dông thèng nhÊt,
kh«ng ph©n biÖt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Bao qu¸t hÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, c¸c nguån thu nhËp, mäi thu nhËp chÞu thuÕ.
ThuÕ cÇn khai th¸c tõ thu nhËp quèc d©n do s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ
thuÕ ph¶i gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc béi d-ìng vµ khai th¸c nguån thu thuÕ
ngµy cµng ph¸t triÓn.
ThuÕ lµ c«ng cô qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m«
ThuÕ cã vai trß quan träng trong viÖc qu¶n lý, h-íng dÉn vµ khuyÕn khÝch
ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã lîi cho
quèc kÕ d©n sinh, víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ.
Th«ng qua c«ng t¸c qu¶n lý c¸c ngµnh chÞu thuÕ, nhµ n-íc sÏ:
KhuyÕn khÝch n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ cÇn thiÕt, lµm ¨n cã hiÖu qu¶
cao.
Thu hÑp, kh«ng khuyÕn khÝch nh÷ng ngµnh nghÒ, mÆt hµng xa xØ, l·ng phÝ.
ThuÕ gãp phÇn khuyÕn khÝch khai th¸c nguyªn liÖu, vËt t- trong n-íc ®Ó ®¸p
øng nhu cÇu tiªu dïng vµ xuÊt khÈu.
H-íng dÉn vµ khuyÕn khÝch hîp t¸c ®Çu t- víi n-íc ngoµi vµ ®Èy m¹nh ho¹t
®éng nhËp khÈu ®ång thêi b¶o vÖ s¶n xuÊt néi ®Þa.
ThuÕ gãp phÇn ®¶m b¶o b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c«ng b»ng
x· héi.
4
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
HÖ thèng thuÕ ®-îc ¸p dông th«ng nhÊt gi÷a c¸c ngµnh nghÒ, c¸c thµnh
phÇn kinh tÕ, c¸c tÇng líp d©n c- ®Ó ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng vµ c«ng b»ng x· héi.
TÊt c¶ c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ choc kinh tÕ ®Òu cã nghÜa vô ®ãng thuÕ theo luËt
thuÕ quy ®Þnh.Ng-êi cã thu nhËp thuÕ cao ph¶i ®ãng thuÕ cao h¬n ng-êi cã thu
nhËp thÊp, tuy nhiªn ph¶i cho ng-êi cã thu nhËp cao chÝnh ®¸ng ®-îc h-ëng
hiÖu qu¶ lao ®éng cña m×nh th× míi khuyÕn khich ®-îc hä ph¸t triÓn s¶n xuÊt
kinh doanh, tøc la c¬ quan thuÕ ph¶I tinh thue thu thuÕ theo luËt thuÕ quy ®Þnh,
tr¸nh l¹m thu, tr¸nh trïng l¾p ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi.
Víi nh÷ng vai trß quan träng cña m×nh, thuÕ ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m
cña bÊt cø ai trong x· héi vµ ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ kinh doanh.
1.1.3. Giíi thiÖu mét sè lo¹i thuÕ
1.1.3.1.ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT)
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ s¾c thuÕ tiªu thô,do ng-êi tiªu thô ph¶i tr¶ khi mua
hµng ho¸, s¶n phÈm hay h-ëng thô c¸c dÞch vô. ThuÕ GTGT lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu
®-îc tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, l-u th«ng ®Õn tiªu dïng.
¦u ®iÓm cña lo¹i thuÕ nµy lµ tÝnh thuÕ kh«ng cã sù trïng l¾p v× khi tÝnh
thuÕ GTGT ph¶I nép, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®·
nép ë kh©u tr-íc. ViÖc khai, nép thuÕ vµ tÝnh thuÕ t-¬ng ®èi ®¬n gi¶n. HiÖu
n¨ng cña thuÕ (sè thu nhËp cña mét quèc gia cã thÓ thu ®-îc do viÖc ¸p dông
thuÕ GTGT) cao. §èi t-îng nép thuÕ cã thÓ tù kiÓm so¸t nhau.
KhuyÕt ®iÓm lµm t¨ng gi¸ c¶ tiªu thô, g©y ¶nh h-ëng ®Õn sù æn ®Þnh cña
nÒn kinh tÕ v× chinh ng-êi tiªu thô la ng-êi ph¶I chÞu sè thuÕ ë giai ®o¹n mua
hµng.
§èi t-îng chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu GTGT thuÕ
Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 2, nghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP ngµy 29/12/2000
cña chÝnh phñ ®èi t-îng chÞu thuÕ GTGT lµ hµng ho¸ dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt,
kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt Nam.
C¸c ®èi t-îng hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT theo quy ®Þnh t¹i
§iÒu 4 LuËt thuÕ GTGT, §iÒu 4 NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP cña ChÝnh phñ
5
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
vµ quy ®Þnh nªu t¹i môc II, phÇn A Th«ng t- sè 122/2000/TT - BTC ngµy
29/12/2000 vµ mét sè th«ng t- bæ xung cña Bé tµi chÝnh.
HiÖn nay c¸c ®èi t-îng chÞu thuÕ ®-îc quy ®Þnh míi nhÊt t¹i lu©t söa ®æi
bæ xung mét sè ®iÒu LuËt thuÕ GTGT ngµy 17/6/2003 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy
1/1/2004.
§èi t-îng nép thuÕ
Theo quy ®Þnh t¹i luËt thuÕ GTGT, tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t
®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam,
kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc tæ chøc kinh doanh ( gäi chung lµ c¬ së
kinh doanh) vµ tæ chøc kinh doanh cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT ( gäi
chung lµ ng-êi nhËp khÈu ) ®Òu lµ ®èi t-îng nép thuÕ GTGT.
Tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô bao gåm:
C¸c tæ chøc kinh doanh ®-îc thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh theo LuËt
doanh nghiÖp, LuËt doanh nghiÖp nhµ n-íc vµ luËt hîp t¸c x·.
C¸c tæ chøc kinh tÕ cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, tæ chøc
x· héi, tæ chøc x· héi – nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ c¸c tæ chøc,
®¬n vÞ sù nghiÖp kh¸c.
C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi tham gia hîp t¸c kinh doanh
theo LuËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt nam, c¸c c«ng ty n-íc ngoµi vµ tæ chøc
n-íc ngoµi ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo LuËt ®Çu t- n-íc
ngoµi t¹i ViÖt Nam.
C¸ nh©n, hé gia ®×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, nhãm ng-êi kinh doanh ®éc
lËp vµ c¸c ®èi t-îng kinh tÕ kh¸c.
C¨n cø tÝnh thuÕ
C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ trÞ thuÕ vµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT
Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT
§èi víi hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n ra lµ gi¸ b¸n
ch-a cã thuÕ GTGT.
§èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp t¹i cöa khÈu céng víi thuÕ nhËp
khÈu. Gi¸ nhËp khÈu ®-îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh vÒ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp
khÈu.
6
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
§èi víi hµng ho¸ dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, sö dông néi bé, biÕu, tÆng lµ
gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t-¬ng ®-¬ng t¹i thêi
®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy.
§èi víi ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n kh«ng ph©n biÖt lo¹i tµi s¶n vµ hinh
thøc cho thuª lµ gi¸ cho thuª ch-a cã thuÕ. Tr-êng hîp cho thuª theo h×nh thøc
tr¶ tiÒn thuª tõng kú hoÆc tr¶ tr-íc tiÒn thuª cho mét thêi h¹n thuª th× thuÕ
GTGT tÝnh trªn sè tiÒn tr¶ tõng kú hoÆc tr¶ tr-íc.
§èi víi hµng ho¸ b¸n theo ph-¬ng thøc tr¶ gãp tÝnh theo gi¸ b¸n ch-a cã
thuÕ cña hµng ho¸ ®ã b¸n tr¶ mét lÇn, kh«ng tÝnh theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú.
§èi víi gia c«ng hµng ho¸ lµ gi¸ gia c«ng ch-a cã thuÕ ( bao gåm tiÒn
c«ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng).
§èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt lµ gi¸ x©y dùng, l¾p ®Æt ch-a cã thuÕ
cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay phÇn c«ng viÖc thùc hiÖn; tr-êng hîp
x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh thùc hiÖn thanh to¸n theo tiÕn ®é h¹ng môc c«ng
tr×nh, phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ
hoµn thµnh bµn giao.
§èi víi hµng ho¸, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï ®-îc dïng lo¹i chøng tõ thanh
to¸n ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT, th× gi¸ ch-a cã thuÕ lµ c¨n cø
tÝnh thuÕ ®-îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ cã thuÕ chia cho ( 1+(%) thuÕ xuÊt cña hµng
ho¸, dÞch vô ®ã).
§èi víi c¸c ho¹t ®éng ®¹i lý, m«i giíi mua, b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô
h-ëng hoa hång, gi¸ ch-a cã thuÕ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ lµ tiÒn hoa hång thu tõ
c¸c ho¹t ®éng nµy.
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT
Cã c¸c møc thuÕ suÊt ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô: 0%, 5%, 10%, 20%
Theo LuËt söa ®æi bæ sung , mét sè ®IÒu LuËt thuÕ GTGT hiÖn nay th× chØ
cã møc thuÕ: 0%, 5%, 10%
Ph-¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT
Ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp
- ¸p dông víi c¸c ®èi t-îng sau:
7
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
C¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lµ ng-êi ViÖt Nam, tæ chøc c¸ nh©n lµ ng-êi
n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ch-a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n
chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph-¬ng ph¸p cÊu trõ thuÕ, c¬ së kinh doanh
mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ.
- X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép:
Sè thuÕ GTGT;ph¶i nép =
GTGT cña hµng ho¸;dÞch vô chÞu thuÕ
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ;cña hµng ho¸ dÞch vô
x
GTGT cña ;hµng ho¸ dÞch vô = Doanh sè cña hµng ho¸;dÞch vô b¸n ra Gi¸ vèn cña hµng ho¸;dÞch vô b¸n ra
Ph-¬ng ph¸p khÊu trõ
- ¸p dông víi c¸c ®èi t-îng lµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, doanh
nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp nhµ n-íc, LuËt doanh nghiÖp,
LuËt hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi vµ c¸c ®¬n vÞ,
tæ chøc kinh doanh kh¸c, trõ c¸c ®èi t-îng ¸p dông tÝnh thuÕ theo
ph-¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT ®· nãi ë trªn.
- X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép:
Sè thuÕ GTGT;ph¶i nép
=
ThuÕ GTGT;®Çu ra
-
ThuÕ GTGT;®Çu vµo ®-îc khÊu trõ
Trong ®ã:
ThuÕ GTGT ®Çu ra b»ng (=) gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ
b¸n ra (x) thuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã.
ThuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng (=) tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT
mua hµng ho¸ dÞch vô, sè thuÕ ghi trªn chøng tõ nép thuÕ cña hµng nhËp khÈu (
hoÆc nép thay cho phÝ n-íc ngoµI ) vµ sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ theo
tû lÖ % quy ®Þnh t¹i c¸c th«ng t- theo th«ng t- 122/2000/TT – BTC, th«ng t82/2002/TT – BTC, th«ng t- 102/2003/TT – BTC.
Tõ 1/1/2004 thuÕ GTGT sÏ ¸p dông theo LuËt söa ®æi bæ sung mét sè LuËt
thuÕ, nghÞ ®Þnh sè 158/2003/N§ - CP, th«ng t- 120/2003/TT – BTC 12/12/2003
h-íng dÉn thi hµnh LuËt thuÕ GTGT.
8
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
1.1.3.2. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
ThuÕ thu nhËp lµ lo¹i thuÕ trùc thu, ®¸nh trùc tiÕp vµo thu nhËp chÞu thuÕ
cña doanh nghiÖp.
§èi t-îng nép thuÕ
Lµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã thu nhËp
trõ c¸c ®èi t-îng sau:
Hé gia ®×nh, c¸ nh©n, tæ hîp t¸c, hîp tac x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thu
nhËp tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n kh«ng thuéc diÖn
chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trõ c¸c hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n n«ng d©n s¶n
xuÊt hµng ho¸ lín, cã thu nhËp cao theo quy ®Þnh( cã gi¸ trÞ s¶n l-îng hµng ho¸
trªn 90 triÖu ®ång/ n¨m vµ thu nhËp trªn 36 triÖu ®ång/ n¨m).
C¨n cø tÝnh thuÕ
C¨n cø tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt
ThuÕ thu nhËp doanh
nghiÖp ph¶i nép
=
Thu nhËp chÞu
thuÕ
x
ThuÕ suÊt thuÕ thu
nhËp doanh nghiÖp
Thu nhËp chÞu thuÕ
- Bao gåm thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ thu
nhËp kh¸c, kÓ c¶ thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xu©t, kinh doanh dÞch vô ë
n-íc ngoµi
- X¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ:
Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô b»ng doanh
thu trõ c¸c kho¶n chi phÝ hîp lý co lien quan ®Õn thu nhËp chÞu thuÕ.
Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng kh¸c bao gåm thu nhËp tõ chªnh lÖch mua,
b¸n chøng kho¸n, quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông tµi s¶n, l·i vÒ chuyÓn nh-îng,
cho thuª, thanh lý tµi s¶n, tiÒn göi, cho vay vèn, b¸n ngo¹i tÖ thu c¸c kho¶n nî
ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®-îc chñ, …
Doanh thu vµ chi phÝ hîp lý hîp lÖ ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®-îc quy
®Þnh chi tiÕt t¹i Th«ng t- sè 18/2002/TT – BTC ngµy 20/2/2002 cña bé tµi
chÝnh vÒ viÖc h-íng dÉn chi tiÕt thi hµnh luËt thu nhËp doanh nghiÖp.
9
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh
nghiÖp ngµy 10/5/1997).
- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh
doanh trong n-íc vµ tæ chøc, c¸ nh©n n-íc ngoµi kinh doanh ë ViÖt
Nam kh«ng theo luËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam la 32%.
- C¬ së s¶n xuÊt, x©y dùng, vËn t¶i ®ang nép thuÕ lîi tøc víi thuÕ suÊt
25%, nay nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp víi thuÕ suÊt 32% mµ dang
cã khã kh¨n ®-îc ¸p dông thuÕ suÊt 25% trong thêi h¹n 3 n¨m, kÓ tõ
khi luËt cã hiÖu lùc.
- C¬ së kinh doanh cã thu nhËp cao do lîi thÕ kh¸ch quan mang l¹i th×
sau khi nép thuÕ thu nhËp theo thuÕ suÊt 32% mµ phÇn thu nhËp cßn l¹i
so víi vèn chñ së h÷u hiÖn co cao h¬n 20% th× sè v-ît trªn 20% ph¶i
nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung víi møc thuÕ suÊt 25%.
- §èi víi dù ¸n ®Çu t- míi thuéc lÜnh vùc, ngµnh nghÒ, ®Þa bµn khuyÕn
khÝch ®Çu t- ®-îc ¸p dông thuÕ suÊt 25%, 20%, 15% do chÝnh phñ quy
®Þnh.
- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp
cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi tham gia hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh theo
møc thuÕ suÊt quy ®Þnh t¹i LuËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi tæ chøc, c¸ nh©n trong
n-íc t×m kiÕm, th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ 50%, khai th¸c tµi nguyªn
quý hiÕm kh¸c th× cã thÓ ¸p dông møc thuÕ suÊt tõ 32% ®Õn 50% phï
hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh.
Trong n¨m 2003, Quèc héi ®· ban hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
ngµy 17/7/2003 ¸p dông tõ ngµy 1/1/2004 trong ®ã cã söa ®æi vÒ møc thuÕ suÊt
cña thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ( 28% ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, vµ
tõ 28% ®Õn 50% ®èi víi c¸c c¬ së t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ vµ c¸c
tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c trªn, møc cô thÓ sÏ ®-îc chÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt
phï hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh).
10
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Kª khai thuÕ
Hµng n¨m, c¬ së kinh doanh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh dÞch
vô cña n¨m tr-íc vµ kh¶ n¨ng cña n¨m tiÕp theo tù kª khai doanh thu, chi phÝ,
thu nhËp chÞu thuÕ theo mÉu cña c¬ quan thuÕ vµ nép cho c¬ quan thuÕ trùc tiÕp
qu¶n lý chËm nhÊt lµ ngµy 25 th¸ng 1 n¨m tiÕp theo. Sau khi nhËn ®-îc tê khai,
c¬ quan thuÕ kiÓm tra, x¸c ®Þnh thuÕ t¹m nép c¶ n¨m, cã chia ra tõng quý ®Ó
th«ng b¸o cho co së kinh doanh nép thuÕ.
Nép thuÕ:
C¬ së kinh doanh t¹m nép sè thuÕ hµng th¸ng ®Çy ®ñ, ®óng h¹n vµo ng©n
s¸ch nhµ n-íc theo th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ, thêi h¹n nép thuÕ hµng
quý ®-îc ghi trong th«ng b¸o chËm nhÊt kh«ng qu¸ ngµy cuèi quý.
Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é kÕ to¸n,
ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kª khai ®Çy ®ñ doanh thu, chi
phÝ, thu nhËp theo ®óng chÕ ®é do bé tµi chÝnh quy ®Þnh, nép ®Çy ®ñ ®óng h¹n
tiÒn thuÕ, c¸c kho¶n tiÒn ph¹t vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc theo th«ng b¸o cña c¬
quan thuÕ.
Tõ 1/1/2004, c¸c doanh nghiÖp sÏ ¸p dông theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh
nghiÖp sè 09, ngµy 17/6/2003, NghÞ ®Þnh sè 164/2003/N§ - CP ngµy 22/12/2003
cña chÝnh phñ, Th«ng t- sè 128/2003/TT – BTC ngµy 22/12/2003 cña bé tµi
chÝnh quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
1.1.3.3 ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n
ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n lµ lo¹i thuÕ thu vµo mét sè thu nhËp chÝnh ®¸ng
cña c¸ nh©n. §©y lµ lo¹i thuÕ trùc thu, thu vao c¸ nh©n cã thu nhËp cao trªn khëi
®iÓm tÝnh thuÕ thu nhËp.
§èi t-îng nép thuÕ bao gåm:
- C«ng d©n ViÖt Nam ë trong n-íc hoÆc ®i c«ng t¸c ë n-íc ngoµi cã thu
nhËp.
- C¸ nh©n lµ ng-êi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nh-ng ®Þnh ckh«ng thêi h¹n ë ViÖt Nam cã thu nhËp ( gäi lµ c¸ nh©n kh¸c ®Þnh ct¹i ViÖt Nam).
- Ng-êi n-íc ngoµi co thu nhËp t¹i ViÖt Nam:
11
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
- Ng-êi n-íc ngoµi lµm viÖc t¹i ViÖt Nam trong c¸c doanh nghiÖp, c¸c
tæ chøc kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ViÖt Nam hoÆc cña n-íc ngoµi,
c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c chi nh¸nh c«ng ty n-íc ngoµi, c¸c c¸ nh©n
hµnh nghÒ ®éc lËp.
- Ng-êi n-íc ngoµi tuy kh«ng hiÖn diÖn ë ViÖt Nam nh-ng co thu nhËp
ph¸t sinh t¹i ViÖt Nam trong c¸c tr-êng hîp nh-: thu nhËp tõ chuyÓn
giao c«ng nghÖ, tiÒn b¶n quyÒn.
Thu nhËp chÞu thuÕ bao gåm thu nhËp th-êng xuyªn vµ thu nhËp kh«ng
th-êng xuyªn.
C¸c lo¹i thu nhËp nµy ®-îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i th«ng t- sè 05/2002/TT –
BTC ngµy 17/1/2002 cña Bé tµI chÝnh.
C¨n cø tÝnh thuÕ lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt.
§èi víi thu nhËo th-êng xuyªn:
Thu nhËp th-êng xuyªn chÞu thuÕ lµ tæng thu nhËp cña tõng c¸ nh©n quy
®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 2 NghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP tÝnh b×nh qu©n trong
n¨m.
ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp th-êng xuyªn ¸p dông theo biÓu thuÕ lòy tiÕn
tõng phÇn quy ®Þnh t¹i §iÒu 10 Ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ng-êi cã thu
nhËp cao:
BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp th-êng xuyªn cña c«ng d©n ViÖt Nam vµ c¸
nh©n ng-êi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nh-ng ®Þnh c- kh«ng thêi h¹n t¹i
ViÖt Nam:
BiÓu 1: ThuÕ thu nhËp th-êng xuyªn ®èi víi ng-êi ViÖt Nam
§¬n vÞ: ngh×n ®ång
BËc
1
2
3
4
5
6
Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ng-êi
®Õn 3.000
Trªn 3.000
®Õn 6.000
Trªn 6.000
®Õn 9000
Trªn 9.000
®Õn 12.000
Trªn 12.000
®Õn 15.000
Trªn 15.000
ThuÕ suÊt (%)
0
10
20
30
40
50
12
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
§èi víi c¸ nh©n sau khi ®· nép thuÕ thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i biÓu thuÕ
nµy, nÕu phÇn thu nhËp cßn l¹i b×nh qu©n trªn 15 triÖu ®ång/ th¸ng th× thu bæ
sung 30% sè v-ît trªn 15 triÖu ®ång.
BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp th-êng xuyªn cña ng-êi n-íc ngoµi c- tró t¹i
ViÖt Nam vµ c«ng d©n ViÖt Nam lao ®éng, c«ng t¸c ë n-íc ngoµi:
BiÓu 2: ThuÕ thu nhËp th-êng xuyªn ®èi víi ng-êi n-íc ngoµi ë ViÖt Nam
BËc
Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ng-êi
ThuÕ suÊt (%)
1
®Õn 8.000
0
2
Trªn 8.000
®Õn 20.000
10
3
Trªn 20.000
®Õn 50.000
20
4
Trªn 50.000
®Õn 80.000
30
5
Trªn 80.000
®Õn 120.000
40
6
Trªn 120.000
50
§èi víi ng-êi n-íc ngoµi ë ViÖt Nam tõ 30 ngµy ®Õn 128 ngµy, ¸p dông
thuÕ suÊt thèng nhÊt 25% trªn tæng sè thu nhËp.
§èi víi ng-êi ViÖt Nam co thêi gian lµm viÖc ë trong n-íc vµ ë n-íc
ngoµi th× nép thuÕ theo biÓu t-¬ng øng.
§èi víi thu nhËp kh«ng th-êng xuyªn.
Thu nhËp th«ng th-êng xuyªn chÞu thuÕ lµ sè thu nhËp cña tõng c¸ nh©n
kh«ng ph©n biÖt ng-êi ViÖt Nam hay ng-êi n-íc ngoµi trong tõng lÇn ph¸t sinh
thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 2 nghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP cô thÓ:
Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng tõ n-íc ngoµi chuyÓn vÒ tÝnh trªn trÞ gi¸
quµ biÕu, tÆng tõng lÇn, kÓ c¶ truêng hîp ng-êi nhËn lµ chñ doanh nghiÖp tnh©n.
Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, thiÕt kÕ kü thuËt x©y dùng, thiÕt kÕ
kü thuËt c«ng nghiÖp tÝnh theo gi¸ trÞ quyÕt ®o¸n tõng hîp ®ång, kh«ng ph©n biÖt
sè lÇn chi tr¶.
Thu nhËp vÒ tróng th-ëng xæ sè tÝnh theo tõng lÇn më vµ nhËn gi¶i
th-ëng.
ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp kh«ng th-¬ng xuyªn
ThuÕ suÊt 5% trªn tæng thu nhËp ¸p dông ®èi víi:
13
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn 2 triÖu ®ång/ lÇn
Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng b»ng hiÖn vËt tõ n-íc ngoµi chuyÓn vÒ trªn
2 triÖu ®ång/lÇn.
ThuÕ suÊt 10% trªn tæng sè thu nhËp ¸p dông ®èi víi thu nhËp vÒ tróng
th-ëng xæ sè trªn 12,5 triÖu ®ång/ lÇn.
Thu nhËp kh«ng th-êng xuyªn ¸p dông biÓu thuÕ lòy tiÕn tõng phÇn,trõ
thuÕ suÊt quy ®Þnh ë 2 môc trªn:
BiÓu 3: ThuÕ thu nhËp kh«ng th-êng xuyªn
BËc
1
2
3
4
5
6
Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ng-êi
ThuÕ suÊt(%)
®Õn 2.000
0
Trªn 2.000
®Õn 4.000
5
Trªn 4.000
®Õn 10.000
10
Trªn 10.000
®Õn 20.000
15
Trªn 20.000
®Õn 30.000
20
Trªn 30.000
30
ThuÕ thu nhËp thùc hiÖn theo nguyªn t¾c khÊu trõ t¹i nguån. Tæ chøc, c¸
nh©n chi tr¶ thu nhËp cã nghÜa vô khÊu trõ tiÒn thuÕ thu nhËp ®Ó nép vµo ng©n
s¸ch nhµ n-íc tr-íc khi chi tr¶ thu nhËp cho c¸ nh©n.
C¸c tr-êng hîp kh¸c, c¬ quan thuÕ tæ chøc trùc tiÕp thu.
1.1.3.4. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu, thuÕ ®-îc thu ®èi víi mét sè
mÆt hµng ®· ®-îc liÖt kª vµo danh môc. ThuÕ ®· ®-îc gép vµo trong gi¸ b¸n do
ng-êi tiªu thô ph¶i g¸nh chÞu khi mua hµng, nh-ng ®-îc thu qua c¸c c¬ së ( tæ
chøc, c¸ nh©n ) co s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng thuéc diÖn chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
Môc ®Ých cña thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: §©y lµ nguån thu quan träng cña nhµ
n-íc, nã cã t¸c dông ®iÒu tiÕt thu nhËp, ®IÒu tiÕt h¹n chÕ s¶n xuÊt kinh doanh,
tiªu dïng mét sè mÆt hµng co tÝnh chÊt xa xØ, cã h¹i cho søc khoÎ.
§èi t-îng chÞu thuÕ ( ®-îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 1, LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
ngay 20/5/1998).
Hµng ho¸, dÞch vô sau ®©y lµ ®èi t-îng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
Hµng ho¸:
14
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Thuèc l¸ ®iÕu, x× gµ; R-îu; ¤ t« d-íi 24 chç ngåi; X¨ng c¸c lo¹i, nap-ta(
maphtha), chÕ phÈm t¸i hîp ( reformade component ) vµ chÕ phÈm kh¸c ®Ó pha
chÕ x¨ng; §iÒu hoµ nhiÖt ®é c«ng suÊt tõ 90.000 BTU trë xuèng; bµi l¸; vµng
m·; hµng m·.
DÞch vô:
Kinh doanh vò tr-êng, m¸t xa, ka-ra-«-kª
Kinh doanh c¸c ca-si-n« (casino), trß ch¬I b»ng m¸y gi¾c-pèt(jackpot);
Kinh doanh vÐ ®Æt c-îc ®ua ngùa, ®ua xe;
Kinh doanh g«n (golf), b¸n thÎ héi viªn, vÐ ch¬i g«n.
§èi t-îng nép thuÕ
§èi t-îng nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n (gäi chung lµ
c¬ së) s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ vµ kinh doanh dÞch vô thuéc ®èi t-îng chÞu
thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biªt
C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô
chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt.
Gi¸ tÝnh thuÕ:
§èi víi hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n-íc lµ gi¸ do c¬ së s¶n xuÊt b¸n ra t¹i
n¬i s¶n xuÊt ch-a cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
§èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu céng thuÕ nhËp
khÈu.
§èi víi hµng ho¸ gia c«ng lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸ s¶n xuÊt cïng lo¹i
hoÆc t-¬ng ®-¬ng t¹i cïng thêi ®IÓm giao hµng.
§èi víi dÞch vô gi¸ cung øng dÞch vô ch-a cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
§èi víi hµng ho¸ dÞch vô ®Ó trao ®æi hoÆc tiªu dïng néi bé, biÕu, tÆng lµ
gi¸ tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t-¬ng ®-¬ng
t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy.
§èi víi r-îu s¶n xuÊt trong n-íc, kinh doanh ca-si-n«, trß ch¬I b»ng m¸y
gi¾c- p«t, kinh doanh g«n, gi¸ tÝnh thuÕ do chÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ.
ThuÕ suÊt tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®-îc quy ®Þnh theo
BiÓu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
15
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
X¸c ®Þnh sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép:
ThuÕ tiªu thô;®Æc biÖt ph¶i nép =
Gi¸ trÞ doanh thu cña;hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu; thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
ThuÕ suÊt thuÕ;tiªu thô ®Æc biÖt
x
C¬ së s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô
®Æc biÖt cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn kª khai ®Çy ®ñ, ®óng thêi gian quy ®Þnh, ®óng
mÉu tê khai theo h-íng dÉn cña Bé tµi chÝnh vµ chÞu trach nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh
x¸c cña viÖc kª khai.
Nép thuÕ:
C¬ së s¶n xuÊt hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
ph¶i nép thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc t¹i n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh theo th«ng
b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ. Thêi h¹n nép thuÕ cña th¸ng ®-îc ghi trong
th«ng b¸o thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 20 ngµy cña th¸ng tiÕp theo.
C¬ së nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép thuÕ theo
tõng lÇn nhËp khÈu. Thêi h¹n th«ng b¸o vµ thêi h¹n nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt
®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu thùc hiÖn theo thêi h¹n th«ng b¸o vµ nép thuÕ nhËp
khÈu.
Võa qua Quèc héi ®· ban hµnh LuËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt
thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo ngµy 17/6/2003, LuËt nµy cã hiÖu lùc tõ ngay 1/1/2004
trong ®ã cã söa ®æi bæ sung vÒ ®èi t-îng chÞu thuÕ vµ thay ®æi møc thuÕ su©t cña
mét sè mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thu ®Æc biÖt, thêi h¹n nép thuÕ,…luËt ®-îc h-íng
dÉn thùc hiÖn chi tiÕt t¹i NghÞ ®Þnh sè149/2003N§ - CP ngµy 04/12/2003 cña
ChÝnh phñ, Th«ng t- 119/2003/TT – BTC ngµy 12/12/2003.
1.1.3.5. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu
ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu lµ lo¹i thuÕ thu vµo c¸c mÆt hµng d-îc phÐp
xuÊt khÈu, nhËp khÈu.
Môc ®Ých cña thuÕ: t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n-íc, b¶o vÖ hµng
néi ®Þa vµ s¶n xuÊt trong n-íc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n-íc cã
thÓ xuÊt khÈu víi gi¸ ®ñ c¹nh tranh.
§èi t-îng chÞu thuÕ :
16
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Lµ hµng ho¸ ®-îc phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu qua cña khÈu biªn giíi Viªt
Nam, kÓ c¶ hµng ho¸ tõ thÞ tr-êng trong n-íc ®-a vµo khu chÕ xuÊt vµ tõ khu
chÕ xuÊt ®-a ra thÞ tr-¬ng trong n-íc.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ ViÖt Nam thuéc c¸c
thµnh phÇn kinh tÕ ®-îc phÐp mua b¸n, trao ®æi, vay nî víi n-íc ngoµi.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ n-íc ngoµi, cña
c¸c h×nh thøc ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
Hµng ho¸ t¹i hai môc trªn ®ù¬c phÐp xuÊt khÈu vµo c¸c khu chÕ xuÊt t¹i
ViÖt Nam vµ hµng ho¸ cña c¸c xÝ nghiÖp trong khu chÕ xuÊt ®-îc phÐp nhËp
khÈu vµo thÞ tr-êng ViÖt Nam.
Hµng ho¸ xuÊt, nhËp khÈu ®Ó lµm hµng mÉu, qu¶ng c¸o, dù héi chî triÓn
l·m.
Hµng viÖn trî hoµn l¹i vµ kh«ng hoµn l¹i.
Hµng ho¸ v-ît qóa tiªu chuÈn hµnh lý ®-îc miÔn thuÕ mang theo ng-êi
cña c¸ nh©n ng-êi ViÖt Nam vµ ng-êi n-íc ngoµi khi xuÊt nhËp c¶nh qua c-¶
khÈu, biªn giíi ViÖt Nam.
Hµng lµ quµ biÕu, quµ tÆng v-ît qua tiªu chuÈn miÔn thuª cña c¸c tæ chøc,
c¸ nh©n ë n-íc ngoµi, ng-êi ViÖt Nam ®Þnh c- ë n-íc ngoµi mang hoÆc göi vÒ
cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ë ViÖt Nam vµ ng-îc l¹i.
Hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu v-ît qua tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña c¸c tæ chøc
quèc tÕ, c¬ quan ngo¹i giao n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ cña c¸ nh©n ng-êi n-íc
ngoµi lµm viÖc t¹i c¸c tæ chøc nãi trªn hoÆc c¸c h×nh thøc ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i
ViÖt Nam.
Hµng lµ tµi s¶n di chuyÓn v-ît qu¸ tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña c¸c tæ chøc, c¸
nh©n n-íc ngoµi xuÊt khÈu qua cöa khÈu, biªn giíi ViÖt Nam do hÕt thêi h¹n ctró vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam vµ cña c¸ nh©n ng-êi ViÖt Nam ®-îc ChÝnh phñ
ViÖt Nam cho phÐp xuÊt c¶nh ®Ó ®Þnh c- ë ng-íc ngoµi.
§èi t-îng kh«ng chÞu thuÕ:
Hµng vËn chuyÓn qu¸ c¶nh hoÆc m-în ®-êng qua biªn giíi ViÖt Nam, hµng
chuyÓn khÈu theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ.
Hµng viÖn trî nh©n ®¹o.
17
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
C¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã hµng ho¸ thuéc ®èi t-îng chÞu thuÕ, khi xuÊt khÈu,
nhËp khÈu ®Òu ph¶i nhËp thuÕ xuÊt khÈu thuÕ nhËp khÈu.
C¨n cø tÝnh thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu:
Sè l-îng tõng mÆt hµng ghi trong tê khai hµng xuÊt khÈu c¨n cø trªn hîp
®ång ngo¹i th-¬ng vµ kÕt qu¶ kiÓm ho¸ hµng xuÊt nhËp khÈu.
Gi¸ tÝnh thuÕ: ®-îc x¸c ®Þnh theo gi¸ ghi trªn hîp ®ång mua b¸n cã ®ñ
chøng tõ hîp lÖ vµ thanh to¸n qua ng©n hµng.
§èi víi hµng xuÊt khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n t¹i cöa khÈu (gi¸ FOB)
kh«ng bao gåm phÝ vËn t¶I (F), phÝ b¶o hiÓm (I) tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu ®Õn.
§èi víi hµng nhËp khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ thùc tÕ mua t¹i cöa khÈu nhËp
(gi¸ CIF) gåm c¶ chi phÝ b¶o hiÓm tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu nhËp.
CIF = C (gi¸ FOB cña hµng ho¸) + I + F
ThuÕ suÊt cña mÆt hµng: ®-îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i c¸c biÓu thuÕ xuÊt khÈu,
nhËp khÈu.
X¸c ®Þnh sè thuÕ suÊt nhËp khÈu:
ThuÕ xuÊt khÈu;nhËp khÈu;ph¶i nép =
Sè l-îng tõng;mÆt hµng xuÊt khÈu;nhËp khÈu
ThuÕ suÊt thuÕ;xuÊt khÈu;nhËp khÈu
x
Gi¸ tÝnh;thuÕ
x
1.1.4. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n thuÕ
Trong kú kÕ to¸n, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n víi nhµ
n-íc vÒ c¸c kho¶n ph¶i nép trong ®ã cã c¸c lo¹i thuÕ. H¹ch to¸n thanh to¸n víi
nhµ n-íc ph¶i thùc hiÖn ®-îc c¸c nhiÖm vô h¹ch to¸n sau:
- TÝnh, kª khai ®óng c¸c kho¶n thuÕ, c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c cho nhµ
n-íc theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
- Ph¶n ¸nh kÞp thêi sè tiÒn cña c¸c kho¶n ph¶i nép t¹m thêi kª khai hoÆc
sè chÝnh thøc theo møc duyÖt cña c¬ quan thuÕ, tµi chÝnh trªn hÖ th«ng
b¶ng kª khai, sæ chi tiÕt c¸c kho¶n thanh to¸n vµ hÖ thèng ghi nhËt ký,
sæ c¸i tæng hîp.
- Gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nhµ n-íc ®Ó ®¶m b¶o nép ®óng,
nép ®ñ, nép kÞp thêi c¸c kho¶n ph¶i nép. Kª khai chÝnh x¸c khèi l-îng
s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t-îng trî gi¸ cña nhµ n-íc.
18
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
Tr-êng hîp nép c¸c kho¶n b»ng ngo¹i tÖ th× viÖc ghi sæ tiÕn hµnh trªn c¬
së quy ®æi mét sè ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ ë thêi ®iÓm nép.
§Ó h¹ch to¸n thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ n-íc , kÕ to¸n sö dông tµi
kho¶n 333-thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ n-íc.
C¸c sæ s¸ch, chøng tõ phôc vô cho kÕ to¸n thuÕ : Sæ C¸i tµi kho¶n 333, sæ
chi tiÕt theo dâi c¸c lo¹i thuÕ, c¸c ho¸ ®¬n , b¶ng khai thuÕ...
Sau ®©y lµ c¸ch thøc h¹ch to¸n mét sè lo¹i thuÕ th-êng ¸p dông trong c¸c
doanh nghiÖp.
1.1.4.1. H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng
* H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ
Tµi kho¶n sö dông : TK 133- ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ.
TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép.
S¬ ®å 1 : s¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ
TK111,112,331 TK152,156,211
TK154,632
TK911
TK511
(1)
TK111,112,131
(4)
TK133
TK3331
(6)
(2)
(5)
TK111,112
(7)
(3)
Chó thÝch :
1. Gi¸ trÞ vËt t-, hµng ho¸, TSC§, nhËp kho theo gi¸ thùc tÕ ch-a cã thuÕ GTGT ®Çu vµo.
2. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ.
3. ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ n-íc.
4. Doanh thu b¸n hµng ch-a cã thuÕ GTGT
5. ThuÕ GTGT ph¶i nép
6. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ víi thuÕ GTGT ph¶i nép
7. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc.
19
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
* H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp.
Tµi kho¶n sö dông : TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép
S¬ ®å 2: S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp.
TK111,112,331 TK152,156,211 TK154,632
TK911
(1)
TK511
TK111,112,131
(2)
TK3331
TK642.5
TK111,112
(3)
(4)
Chó thÝch :
1.Gi¸ trÞ vËt t-, hµng ho¸, TSC§ nhËp kho cã thuÕ GTGT ®Çu vµo.
2. Doanh thu b¸n hµng, dÞch vô cã thuÕ GTGT ph¶i nép.
3. ThuÕ GTGT ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ n-íc.
4. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc.
1.1.4.2. H¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
Tµi kho¶n sö dông : TK 3334-ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
S¬ ®å 3 :S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
TK111,112
TK3334
(2)
TK421
(1)
Chó thÝch :
1. X¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép.
2. Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
20
- Xem thêm -