Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
ViÖt nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ tËp trung bao
cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng x·
héi chñ nghÜa.§Ó thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu,níc m¹nh,x· héi c«ng b»ng,v¨n
minh tiÕn bé th× cÇn ph¶i ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc vµ t¨ng trëng kinh
tÕ. Muèn thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã th× mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®ã lµ cÇn ph¶i
cã nh÷ng dù ¸n ®Çu t tèt ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch cã
hiÖu qña.
Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, hµng lo¹t c¸c dù
¸n ®Çu t ®îc h×nh thµnh, trong khi c¸c nguån lùc cña nÒn kinh tÕ cßn h¹n hÑp.
§Ó lùa chän dù ¸n ®Çu t phï hîp, cã hiÖu qu¶, vÊn ®Ò thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt.§Çu t theo dù ¸n lµ mét trong nh÷ng
ph¬ng thøc ®Çu t ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã hiÖu qu¶ nhÊt. Dù ¸n lµ ®iÒu kiÖn, lµ tiÒn
®Ò cña sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn. §Ó dù ¸n mang l¹i hiÖu qu¶ thùc sù, cÇn ph¶i
thÈm ®Þnh chÝnh x¸c c¸c khÝa c¹nh cña dù ¸n vÒ c¸c mÆt : ph¸p lý, thÞ trêng,
tµi chÝnh, kü thuËt, tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ - x· héi... Bëi vËy, nghiªn cøu vÒ
vÊn ®Ò "thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t" lu«n thu hót sù quan t©m cña c¸c nhµ ®Çu t,
chñ dù ¸n còng nh c¸c nhµ qu¶n lý. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta
chuyÓn ®æi theo c¬ chÕ thÞ trêng vµ thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, nhu cÇu ®ßi hái cÊp b¸ch vÒ vèn ®Çu t theo dù ¸n ngµy
cµng më réng c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng, quy m«.Trong bèi c¶nh kh¶ n¨ng huy
®éng vèn trong níc cho ®Çu t ®· vµ ®ang gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh,
th× tr×nh ®é qu¶n lý dù ¸n nãi chung vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t nãi riªng cha
®¸p øng ®îc nhu cÇu cña x· héi vµ nhu cÇu qu¶n lý.
MÆt kh¸c,do ®Æc thï cña ngµnh ng©n hµng lµ kinh doanh trªn lÜnh vùc
tiÒn tÖ, chñ yÕu lµ dùa trªn tiÒn cña ngêi kh¸c ®Ó kinh doanh nªn rñi ro cho
ho¹t ®éng tÝn dông lµ rÊt lín, v× nã kh«ng nh÷ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ kinh
doanh cña ng©n hµng mµ cßn phô thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp.Do vËy,c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t cña ng©n hµng ®ßi hái ph¶i xem
xÐt mét c¸ch cÈn thËn tríc khi cho vay vèn,tríc hÕt lµ ®¶m b¶o thu håi vèn
cho ng©n hµng, sau lµ ®¶m b¶o ®ång vèn ph¸t huy ®îc hiªu qu¶ kinh tÕ -x·
héi trong hiÖn t¹i còng nh trong t¬ng lai. NhËn thÊy tÝnh cÊp thiÕt cña vÊn ®Ò,
sau mét thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu thùc tÕ t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ
Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi.Em ®· chän ®Ò tµi : “Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t trung vµ dµi h¹n t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp
vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi” cho chuyªn ®Ò thùc tËp cña m×nh.
Chuyªn ®Ò thùc tËp nµy gåm ba ch¬ng :
Ch¬ng 1 :
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
Ch¬ng 2 :
Thùc tr¹ng vÊn ®Ò thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t t¹i Ng©n hµng
N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi
Ch¬ng 3 :
Mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t trung vµ dµi h¹n t¹i Ng©n hµng N«ng
nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy §Æng Ngäc §øc cïng toµn thÓ C¸n bé
c«ng nh©n viªn c«ng t¸c t¹i Phßng kinh doanh Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ
ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi vµ c¸c ThÇy, C« gi¸o trong Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh - Trêng §¹i häc kinh tÕ Quèc d©n ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn
thµnh b¶n chuyªn ®Ò nµy.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1.1. Tæng quan vÒ dù ¸n ®Çu t
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t :
HiÖn nay,cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t ®îc nªu ra nhng cha cã
mét kh¸i niÖm nµo ®îc ®ång nhÊt.
Theo Ng©n hµng thÕ giíi (WB) th× : “Dù ¸n lµ tæng thÓ c¸c chÝnh s¸ch,
ho¹t ®éng vµ chi phÝ liªn quan víi nhau ®îc ho¹ch ®Þnh nh»m ®¹t ®îc nh÷ng
môc tiªu nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh”.
Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ dù ¸n ®Çu t trong níc vµ quèc tÕ cña Phã gi¸o s TiÕn sÜ Vâ Thanh Thu ®a ra kh¸i niÖm : “Dù ¸n ®Çu t hay cßn gäi lµ LuËn
chøng kinh tÕ kü thuËt lµ v¨n kiÖn ph¶n ¸nh trung thùc kÕt qu¶ nghiªn cøu cô
thÓ c¸c vÊn ®Ò : thÞ trêng, kinh tÕ, kü thuËt... cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù vËn
hµnh khai th¸c vµ tÝnh sinh lîi cña c¸c c«ng cuéc ®Çu t”.
Theo nghÞ ®Þnh 42/CP cña ChÝnh phñ ngµy 16/7/1996 th× : “Dù ¸n ®Çu t
lµ tËp hîp c¸c ®Ò xuÊt vÒ viÖc bá vèn ®Ó t¹o míi, më réng hoÆc c¶i t¹o nh÷ng
®èi tîng nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®îc sù t¨ng trëng vÒ sè lîng, c¶i tiÕn hoÆc n©ng
cao chÊt lîng cña s¶n phÈm hay dÞch vô nµo ®ã trong mét kho¶ng thêi gian
nhÊt ®Þnh”.
ë trªn lµ nh÷ng kh¸i niÖm nªu nªn b¶n chÊt cña dù ¸n, cßn vÒ h×nh thøc
th× “Dù ¸n ®Çu t lµ tµi liÖu do chñ ®Çu t chÞu tr¸ch nhiÖm lËp,trong ®ã thÓ hiÖn
mét c¸ch khoa häc,®Çy ®ñ vµ toµn diÖn, toµn bé néi dung c¸c vÊn ®Ò cã liªn
quan ®Õn c«ng tr×nh ®Çu t.Nh»m gióp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t ®îc ®óng
®¾n vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña vèn ®Çu t.
Víi nh÷ng kh¸i niÖm nµy th× dù ¸n ®Çu t lµ mét trong nh÷ng c¨n cø
quan träng nhÊt ®Ó quyÕt ®Þnh viÖc bá vèn ®Çu t, lµ ph¬ng tiÖn t×m ®èi t¸c ®Çu
t, lµ ph¬ng tiÖn thuyÕt phôc c¸c Tæ chøc tµi chÝnh, tiÒn tÖ trong vµ ngoµi níc
tµi trî hoÆc cho vay vèn.
1.1.2. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t :
Trong ho¹t ®éng ®Çu t, DA§T cã vai trß rÊt quan träng. VÒ mÆt thêi
gian, nã t¸c ®éng trong suèt qu¸ tr×nh ®Çu t vµ khai th¸c c«ng tr×nh sau nµy.
VÒ mÆt ph¹m vi, nã t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c mèi quan hÖ vµ c¸c ®èi t¸c tham
gia vµo qu¸ tr×nh ®Çu t. Khi nhµ ®Çu t ph¸t hiÖn c¬ héi ®Çu t vµ cã ý ®Þnh
®Ó bá vèn ®Çu t vµo mét lÜnh vùc nµo ®ã th× ph¶i lËp dù ¸n ®Çu t. Nãi
c¸ch kh¸c, ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t nhÊt thiÕt ph¶i cã dù ¸n ®Çu t.Do ®ã, dù ¸n
®Çu t cã vai trß quan träng ®èi víi chñ ®Çu t,nhµ níc vµ c¸c bªn liªn
quan. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t ®îc thÓ hiÖn nh sau :
Dù ¸n lµ c¨n cø quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh sù bá vèn ®Çu t
Dù ¸n lµ c¬ së ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t, theo dâi, ®èn ®èc vµ kiÓm
tra qóa tr×nh thùc hiÖn ®Çu t
Dù ¸n lµ c¬ së quan träng ®Ó thuyÕt phôc c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn
dông xem xÐt tµi trî dù ¸n
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Dù ¸n lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc xem xÐt, phª
duyÖt,cÊp giÊy phÐp ®Çu t
Dù ¸n lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¸nh gi¸,cã nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi
nh÷ng tån t¹i vµ nh÷ng víng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ khai
th¸c c«ng tr×nh.
Dù ¸n lµ mét trong nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó xem xÐt, xö lý khi cã tranh
chÊp gi÷a c¸c bªn tham gia liªn doanh ®Çu t.
§èi víi c¸c c¬ quan thiÕt kÕ vµ lËp dù ¸n th× dù ¸n ®Çu t lµ nh÷ng
ph¸c th¶o hoÆc ®Þnh híng ban ®Çu,gióp c¬ quan thiÕt kÕ cã thÓ hoµn
thiÖn b¶n thiÕt kÕ cña m×nh theo ®óng ý mµ chñ ®Çu t muèn.
1.1.3 Néi dung cña dù ¸n ®Çu t :
Th«ng thêng.mét dù ¸n ®Çu t ph¶i tr×nh bµy theo nh÷ng néi dung sau:
Mét lµ : C¸c c¨n cø lËp dù ¸n, sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t x©y dùng dù ¸n. CÇn
nªu c¨n cø ph¸p lý vµ c¨n cø thùc tiÔn cña toµn bé qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ
thùc hiÖn toµn bé dù ¸n.
Hai lµ : Nghiªn cøu vÒ thÞ trêng cña dù ¸n. CÇn ®Ò cËp tíi c¸c vÊn ®Ò:
Giíi thiÖu s¶n phÈm, dÞch vô ®îc lùa chän ®a vµo s¶n xuÊt, kinh doanh
theo dù ¸n;
C¸c luËn cø vÒ thÞ trêng ®èi víi s¶n phÈm ®îc lùa chän
Dù b¸o nhu cÇu hiÖn t¹i, t¬ng lai cña s¶n phÈm, dÞch vô ®ã
X¸c ®Þnh nguån vµ c¸c kªnh ®¸p øng nhu cÇu ®ã
Xem xÐt, x©y dùng mµng líi ®Ó tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm cña dù ¸n
Ba lµ : Nghiªn cøu vÒ ph¬ng diÖn kü thuËt- c«ng nghÖ cña dù ¸n theo c¸c néi
dung chñ yÕu sau:
X¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng dù ¸n
X¸c ®Þnh quy m«, ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt
X¸c ®Þnh nhu cÇu c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, nguån vµ ph¬ng thøc cung
cÊp;
Lùa chän c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ.
Bèn lµ : Nghiªn cøu vÒ tæ chøc qu¶n trÞ dù ¸n. Tuú theo tõng dù ¸n cô thÓ ®Ó
x¸c ®Þnh m« h×nh tæ chøc bé m¸y cho thÝch hîp, tõ ®ã lµm c¬ së cho viÖc tÝnh
to¸n nhu cÇu nh©n lùc.
N¨m lµ : Nghiªn cøu vÒ ph¬ng diÖn tµi chÝnh cña dù ¸n. CÇn gi¶i quyÕt c¸c
néi dung chñ yÕu sau:
X¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t, c¬ cÊu c¸c lo¹i vèn vµ nguån tµi trî
§¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n
X¸c ®Þnh thêi gian hoµn vèn cña dù ¸n
§¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña dù ¸n.
S¸u lµ : Xem xÐt vÒ c¸c lîi Ých kinh tÕ- x· héi cña dù ¸n. CÇn ®¸nh gi¸, so
s¸nh gi÷a lîi Ých do dù ¸n t¹o ra cho x· héi, cho nÒn kinh tÕ vµ c¸c chi phÝ mµ
x· héi ph¶i tr¶ trong viÖc sö dông c¸c nguån lùc cho ®Çu t dù ¸n...chñ yÕu
xem xÐt trªn c¸c mÆt sau:
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Kh¶ n¨ng t¹o ra nguån thu cho ng©n s¸ch
T¹o c«ng ¨n viÖc lµm
N©ng cao møc sèng cña nh©n d©n
T¨ng thu vµ tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ.
Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh, c¸c dù ¸n kh¸c ph¸t
triÓn theo.
B¶y lµ : KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ: Th«ng qua nh÷ng néi dung nghiªn cøu trªn,
cÇn kÕt luËn tæng qu¸t vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn cña dù ¸n, nh÷ng khã kh¨n vµ
thuËn lîi trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn dù ¸n, ®ång thêi ®Ò xuÊt nh÷ng
kiÕn nghÞ ®èi víi c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Õn dù ¸n ®Ó cïng phèi kÕt hîp
trong qu¸ tr×nh triÓn khai x©y dùng dù ¸n ®Çu t.
1.2 ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1.2.1. Kh¸i niÖm thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t:
Mét dù ¸n ®Çu t khi ®îc so¹n xong dï ®îc nghiªn cøu tÝnh to¸n rÊt kü
cµng th× chØ míi qua bíc khëi ®Çu. §Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶,tÝnh
kh¶ thi cña dù ¸n vµ ra quyÕt ®Þnh dù ¸n cã ®îc thùc hiÖn hay kh«ng, ph¶i cã
mét qu¸ tr×nh xem xÐt kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®éc lËp vµ t¸ch biÖt víi
qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n. Qu¸ tr×nh ®ã gäi lµ thÈm ®Þnh dù ¸n.
VËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ viÖc tæ chøc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan,
khoa häc vµ toµn diÖn c¸c néi dung c¬ b¶n cã ¶nh hëng tíi c«ng cuéc ®Çu
t ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ cho phÐp ®Çu t.
§©y lµ mét qu¸ tr×nh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ c¸c néi dung cña dù ¸n mét
c¸ch ®éc lËp, t¸ch biÖt víi qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n.ThÈm ®Þnh dù ¸n ®· t¹o
ra c¬ së v÷ng ch¾c cho ho¹t ®éng ®Çu t cã hiÖu qu¶.C¸c kÕt luËn rót ra tõ qu¸
tr×nh thÈm ®Þnh lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ níc ra quyÕt
®Þnh ®Çu t, cho phÐp ®Çu t.
1.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t :
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ cÇn thiÕt b¾t nguån tõ vai trß qu¶n lý vÜ m«
cña Nhµ níc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng ®Çu t.Nhµ níc víi chøc n¨ng c«ng quyÒn
cña m×nh sÏ can thiÖp vµo qu¸ tr×nh lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t.TÊt c¶ c¸c dù ¸n
®Çu t thuéc mäi nguån vèn, mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ph¶i ®ãng gãp vµo lîi
Ých chung cña ®Êt níc.Bëi vËy, tríc khi ra quyÕt ®Þnh ®Çu t hay cho phÐp ®Çu t,
c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ níc cÇn biÕt xem dù ¸n ®ã cã gãp phÇn
®¹t ®îc môc tiªu cña quèc gia hay kh«ng ?NÕu cã th× b»ng c¸ch nµo vµ ®Õn
møc ®é nµo ?.ViÖc xem xÐt nµy ®îc gäi lµ thÈm ®Þnh dù ¸n.
Mét dù ¸n ®Çu t dï ®îc tiÕn hµnh so¹n th¶o kü lìng ®Õn ®©u còng vÊn
mang tÝnh chñ quan cña ngêi so¹n th¶o.V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan
cña dù ¸n,cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh.Ngêi so¹n th¶o thêng ®øng trªn gi¸c ®é
hÑp ®Ó nh×n nhËn c¸c vÊn ®Ò cña dù ¸n.C¸c nhµ thÈm ®Þnh thêng cã c¸ch nh×n
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
réng h¬n trong viÖc ®¸nh gi¸ dù ¸n.Hä xuÊt ph¸t tõ lîi Ých chung cña toµn x·
héi,cña c¶ céng ®ång ®Ó xem xÐt c¸c lîi Ých kinh tÕ x· héi mµ dù ¸n ®em l¹i.
MÆt kh¸c,khi so¹n th¶o dù ¸n cã thÓ cã nh÷ng sai sãt,c¸c ý kiÕn cã thÓ
m©u thuÉn, kh«ng logic,thËm chÝ cã thÓ cã nh÷ng c©u v¨n,nh÷ng ch÷ dïng s¬
hë cã thÓ g©y ra nh÷ng tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi t¸c tham gia ®Çu t.ThÈm ®Þnh
dù ¸n sÏ ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a nh÷ng sai sãt ®ã.
Nh vËy, thÈm ®Þnh dù ¸n lµ cÇn thiÕt,nã lµ mét bé phËn cña c«ng t¸c
qu¶n lý nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®Çu t cã hiÖu qu¶.
1.2.3. Yªu cÇu cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t :
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®îc tiÕn hµnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c dù ¸n thuéc mäi
nguån vèn,thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ bao gåm c¸c dù ¸n ®Çu t thuéc nguån
vèn Nhµ níc nh :Vèn ng©n s¸ch,vèn tÝn dông u ®·i... vµ c¸c dù ¸n ®Çu t kh«ng
sö dông vèn Nhµ níc.Tuy nhiªn, yªu cÇu cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh víi c¸c dù ¸n
nµy còng kh¸c nhau.Theo NghÞ ®Þnh 42/CP ngµy 16/7/1996 cña Thñ tíng
ChÝnh phñ : TÊt c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t cã x©y dùng thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ
®Òu ph¶i thÈm ®Þnh vÒ quy ho¹ch x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n kiÕn tróc,c«ng nghÖ,
sö dông ®Êt ®ai,tµi nguyªn,b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i,phßng ch¸y næ vµ c¸c
khÝa c¹nh cña dù ¸n.§èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t sö dông vèn Nhµ níc cßn ph¶i ®îc thÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n.§èi víi
c¸c dù ¸n ®Çu t sö dông vèn ODA ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ
th«ng lÖ quèc tÕ.
1.2.4. Môc ®Ých cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t :
§¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña dù ¸n : TÝnh hîp lý ®îc biÓu hiÖn mét c¸ch tæng
hîp (biÓu hiÖn trong tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi )vµ ®îc biÓu hiÖn ë tõng
néi dung, c¸ch thøc tÝnh to¸n cña dù ¸n.
§¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n : HiÖu qu¶ cña dù ¸n ®îc xem xÐt trªn
hai ph¬ng diÖn lµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ -x· héi cña dù ¸n.
§¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n :§©y lµ môc ®Ých hÕt søc quan träng trong
thÈm ®Þnh dù ¸n.Mét dù ¸n hîp lý vµ hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã tÝnh kh¶ thi.TÊt
nhiÖn, hîp lý vµ hiÖu qu¶ lµ hai ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó dù ¸n cã tÝnh kh¶
thi.Nhng tÝnh kh¶ thi cßn ph¶i xem xÐt víi néi dung vµ ph¹m vi réng h¬n
cña dù ¸n (xem xÐt c¸c kÕ ho¹ch tæ chøc thùc hiÖn, m«i trêng ph¸p lý cña
dù ¸n...)
Ba môc ®Ých trªn ®ång thêi còng lµ nh÷ng yªu cÇu chung ®èi víi mäi dù ¸n
®Çu t.Mét dù ¸n muèn ®îc ®Çu t hoÆc ®îc tµi trî vèn th× dù ¸n ®ã ph¶i ®¶m
b¶o ®îc c¸c yªu cÇu trªn.Tuy nhiªn, môc ®Ých cuèi cïng cña viÖc thÈm ®Þnh
dù ¸n cßn phô thuéc vµo chñ thÓ thÈm ®Þnh dù ¸n.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- C¸c chñ thÓ ®Çu t trong vµ ngoµi níc thÈm ®Þnh dù ¸n kh¶ thi ®Ó ®a ra
quyÕt ®Þnh ®Çu t.
- C¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh (Ng©n hµng, Tæng côc ®Çu t vµ ph¸t triÓn...)thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t ®Ó tµi trî hoÆc cho vay vèn
- C¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc (Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t, Bé vµ c¸c
C¬ quan ngang bé, Uû ban nh©n d©n TØnh,Thµnh phè....) thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t ®Ó ra quyÕt ®Þnh cho phÐp ®Çu t hoÆc cÊp giÊy phÐp ®Çu t.
1.2.5. ý nghÜa cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t :
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho b¶o vÖ c¸c dù ¸n tèt khái bÞ b¸c
bá,ng¨n chÆn c¸c dù ¸n tåi,gãp phÇn b¶o ®¶m cho viÖc sö dông cã hiÖu qu¶
vèn ®Çu t.
BÊt kú mét dù ¸n ®Çu t nµo mµ cha ®îc tæ chøc thÈm ®Þnh th× dù ¸n ®ã
cha ®ñ ®é tin cËy vµ søc thuyÕt phôc thu hót nhµ ®Çu t m¹nh d¹n bá vèn vµo
®Çu t.V× vËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt vµ cã nhiÒu ý
nghÜa.ý nghÜa kh¸c nhau tuú thuéc vµo c¸c chñ thÓ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh
Th«ng qua viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho chñ ®Çu t lùa chän ®îc ph¬ng ¸n ®Çu t tèt nhÊt.
Qua thÈm ®Þnh sÏ gióp x¸c ®Þnh t c¸ch ph¸p nh©n cña c¸c bªn tham gia ®Çu
t.
Gióp cho viÖc x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng c¸i lîi,c¸i h¹i cña dù ¸n trªn c¸c mÆt khi
®i vµo ho¹t ®éng,tõ ®ã cã biÖn ph¸p khai th¸c c¸c khÝa c¹nh cã lîi vµ h¹n
chÕ c¸c mÆt cã h¹i.
Gióp cho c¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc ®¸nh gi¸ ®îc tÝnh phï
hîp cña dù ¸n ®èi víi quy ho¹ch ph¸t triÓn chung cña nghµnh, cña ®Þa ph¬ng vµ cña c¶ níc trªn c¸c mÆt môc tiªu, quy m«, quy ho¹ch vµ hiÖu qu¶.
Gióp c¸c nhµ tµi chÝnh ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ viÖc cho vay hoÆc tµi trî
dù ¸n.
§èi víi Ng©n hµng, thÈm ®Þnh cã ý nghÜa sau :
Cã quyÕt ®Þnh chñ tr¬ng bá vèn ®Çu t ®óng ®¾n cã c¬ së ®¶m b¶o hiÖu qu¶
cña vèn ®Çu t.
Ph¸t hiÖn vµ bæ sung thªm c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao tÝnh kh¶ thi cho
viÖc triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n, h¹n chÕ gi¶m bít c¸c yÕu tè rñi ro.
T¹o ra c¨n cø ®Ó kiÓm tra viªc sö dông vèn ®óng môc ®Ých, ®èi tîng vµ tiÕt
kiÖm vèn ®Çu t trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cã c¬ së t¬ng ®èi v÷ng ch¾c ®Ó x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ ®Çu t cña dù ¸n còng
nh kh¶ n¨ng hoµn vèn, tr¶ nî cña dù ¸n vµ chñ ®Çu t.
Rót kinh nghiÖm vµ bµi häc ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n sau ®îc tèt h¬n.
1.3. Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cho vay ®èi víi dù ¸n ®Çu t :
Dù ¸n ®Çu t sÏ ®îc thÈm ®Þnh ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c khi cã ph¬ng ph¸p
thÈm ®Þnh khoa häc kÕt hîp víi c¸c kinh nghiÖm qu¶n lý thùc tiÔn vµ c¸c
nguån th«ng tin ®¸ng tin cËy.ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n cã thÓ ®îc tiÕn hµnh theo
nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau tuú thuéc vµo tõng n«Þ dung cña dù ¸n cÇn xem
xÐt.Nh÷ng ph¬ng ph¸p thêng ®îc sö dông ®ã lµ ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph¬ng
ph¸p ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m cña dù ¸n,ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh theo tr×nh tù.
1.3.1. Ph¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu :
§©y lµ ph¬ng ph¸p phæ biÕn vµ ®¬n gi¶n,c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt
chñ yÕu cña dù ¸n ®îc so s¸nh víi c¸c dù ¸n ®· vµ ®ang x©y dùng hoÆc ®ang
ho¹t ®éng.Sö dông ph¬ng ph¸p nµy gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vµ
chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu cña dù ¸n.Tõ ®ã cã thÓ rót ra c¸c kÕt luËn ®óng ®¾n vÒ
dù ¸n ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t ®îc chÝnh x¸c.Ph¬ng ph¸p so s¸nh thêng sö
dông c¸c chØ tiªu sau ®Ó ®èi chiÕu :
Tiªu chuÈn thiÕt kÕ x©y dùng,tiªu chuÈn vÒ cÊp c«ng tr×nh do Nhµ níc quy
®Þnh hoÆc ®iÒu kiÖn tµi chÝnh mµ dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®îc.
Tiªu chuÈn vÒ c«ng nghÖ thiÕt bÞ trong quan hÖ chiÕn lîc ®Çu t c«ng nghÖ
quèc gia,quèc tÕ.
Tiªu chuÈn ®èi víi lo¹i s¶n phÈm cña dù ¸n mµ thÞ trêng ®ßi hái,
C¸c chØ tiªu tæng hîp nh c¬ cÊu vèn ®Çu t,suÊt ®Çu t
C¸c ®Þnh møc vÒ s¶n xuÊt,tiªu hao n¨ng lîng,nguyªn liÖu, nh©n c«ng...cña
ngµnh theo c¸c ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt
C¸c chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t
C¸c tû lÖ tµi chÝnh doanh nghiÖp theo th«ng lÖ phï hîp víi híng dÉn,chØ
®¹o cña Nhµ níc,cña Ngµnh ®èi víi Doanh nghiÖp cïng lo¹i.
C¸c chØ tiªu trong trêng hîp cã dù ¸n vµ cha cã dù ¸n.
Trong viÖc sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh cÇn lu ý c¸c chØ tiªu dïng ®Ó tiÕn
hµnh so s¸nh ph¶i ®îc vËn dông phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ ®Æc ®iÓm cô thÓ cña
dù ¸n vµ Doanh nghiÖp,tr¸nh khuynh híng so s¸nh m¸y mãc,cøng nh¾c.
1.3.2. Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh theo tr×nh tù
ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù biÖn chøng tõ
tæng qu¸t ®Õn chi tiÕt,tõ kÕt luËn tríc lµm tiÒn ®Ò cho kÕt luËn sau.
*/ ThÈm ®Þnh tæng qu¸t : lµ viÖc xem xÐt tæng qu¸t c¸c néi dung cÇn thÈm
®Þnh cña dù ¸n.Qua ®ã ph¸t hiÖn c¸c vÊn ®Ò hîp lý hay cha hîp lý cÇn ph¶i ®i
s©u xem xÐt.ThÈm ®Þnh tæng qu¸t cho phÐp h×nh dung kh¸i qu¸t dù ¸n, hiÓu râ
quy m«, tÇm quan träng cña dù ¸n. V× xem xÐt tÊt c¶ c¸c néi dung cña dù ¸n,
do ®ã ë giai ®o¹n nµy khã ph¸t hiÖn ®îc c¸c vÊn ®Ò cÇn ph¶i b¸c bá, hoÆc c¸c
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
sai sãt cña dù ¸n cÇn bæ sung hoÆc söa ®æi. ChØ khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh chi
tiÕt, nh÷ng vÊn ®Ò sai sãt cña dù ¸n míi ®îc ph¸t hiÖn.
*/ ThÈm ®Þnh chi tiÕt: §îc tiÕn hµnh sau thÈm ®Þnh tæng qu¸t. ViÖc thÈm ®Þnh
nµy ®îc tiÕn hµnh víi tõng néi dung cña dù ¸n tõ viÖc thÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn
ph¸p lý ®Õn ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ kinh tÕ- x· héi cña dù ¸n. Mçi néi
dung xem xÐt ®Òu ®a ra nh÷ng ý kiÕn ®¸nh gi¸ ®ång ý hay cÇn ph¶i söa ®æi
thªm hoÆc kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc. Tuy nhiªn møc ®é tËp trung cho nh÷ng
néi dung c¬ b¶n cã thÓ kh¸c nhau tuú theo ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh cô thÓ cña dù
¸n.
Trong bíc thÈm ®Þnh chi tiÕt, kÕt luËn rót ra néi dung tríc cã thÓ lµ ®iÒu kiÖn
®Ó tiÕp tôc nghiªn cøu. NÕu mét sè néi dung c¬ b¶n cña dù ¸n bÞ b¸c bá th× cã
thÓ b¸c bá dù ¸n mµ kh«ng cÇn ®i vµo thÈm ®Þnh toµn bé c¸c chØ tiªu tiÕp sau.
Ch¼ng h¹n thÈm ®Þnh môc tiªu cña dù ¸n kh«ng hîp lý, néi dung ph©n tÝch kü
thuËt vµ tµi chÝnh kh«ng kh¶ thi th× dù ¸n sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc.
1.3.3. Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh dù ¸n dùa trªn viÖc ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m
cña dù ¸n :
Ph¬ng ph¸p nµy thêng dïng ®Ó kiÓm tra tÝnh v÷ng ch¾c vµ hiÖu qu¶ tµi
chÝnh cña dù ¸n.
C¬ së cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dù kiÕn mét sè t×nh huèng v÷ng ch¾c cã
thÓ x¶y ra trong t¬ng lai ®èi víi dù ¸n, nh vît chi phÝ ®Çu t, s¶n lîng ®¹t thÊp,
gi¸ c¸c chi phÝ ®Çu vµo t¨ng vµ gi¸ tiªu thô s¶n phÈm gi¶m, cã thay ®æi vÒ
chÝnh s¸ch thuÕ theo híng bÊt lîi... Kh¶o s¸t t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè ®ã
®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t vµ kh¶ n¨ng hoµ vèn cña dù ¸n.
Møc ®é sai lÖch so víi dù kiÕn cña c¸c bÊt tr¾c thêng ®îc chän tõ 10%
®Õn 20% vµ nªn chän c¸c yÕu tè tiªu biÓu ®Ó x¶y ra t¸c ®éng xÊu ®Õn hiÖu qu¶
cña dù ¸n ®Ó xem xÐt. NÕu dù ¸n vÉn tá ra cã hiÖu qu¶ kÓ c¶ trong trêng hîp
cã nhiÒu bÊt tr¾c ph¸t sinh ®ång thêi th× ®ã lµ nh÷ng dù ¸n v÷ng tr¾c cã ®é an
toµn cao. Trong trêng hîp ngîc l¹i, cÇn xem l¹i kh¶ n¨ng ph¸t sinh bÊt tr¾c ®Ò
suÊt kiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc hay h¹n chÕ.
Néi dung biÖn ph¸p nµy ®îc ¸p dông víi c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ cao
h¬n møc b×nh thêng nhng cã nhiÒu yÕu tè thay ®æi do kh¸ch quan.
1.4. Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
(Dùa theo th«ng t sè 09 cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, v¨n b¶n híng dÉn
thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t trong hÖ thèng Tæng côc §Çu t Ph¸t triÓn theo nghÞ
quyÕt sè 150 Q§/§TPT/KH ngµy 8-5-1996 cña Tæng côc trëng Tæng côc
§TPT)
Tuú theo quy m« ®Çu t, h×nh thøc vµ nguån vèn ®Çu t, yªu cÇu vÒ néi
dung qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi nghiªn cøu kh¶ thi kh¸c nhau v× vËy møc ®é
thÈm ®Þnh dù ¸n cã sù kh¸c biÖt.
1.4.1. ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt vµ môc tiªu ®Çu t cña dù ¸n
CÇn ®¸nh gi¸ xem dù ¸n cã nhÊt thiÕt ph¶i thùc hiÖn kh«ng ? T¹i sao ph¶i
thùc hiÖn ? ( XuÊt ph¸t tõ ®ßi hái cÊp b¸ch vµ thùc tÕ cña viÖc n©ng cao sè
lîng, chÊt lîng s¶n phÈm, ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh, xuÊt khÈu, b¶o vÖ m«i
trêng...).
NÕu ®îc thùc hiÖn th× dù ¸n sÏ ®em l¹i lîi Ých g× cho chñ ®Çu t, cho ®Þa ph¬ng vµ nÒn kinh tÕ.
Môc tiªu cÇn ®¹t ®îc cña dù ¸n lµ g× ? ( Hay chñ ®Çu t mong ®îi ®iÒu g×
sau khi dù ¸n hoµn thµnh vµ ®i vµo s¶n xuÊt ? )
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi môc tiªu chung cña ngµnh, cña ®Þa
ph¬ng hay kh«ng ? dù ¸n cã thuéc diÖn nhµ níc u tiªn vµ khuyÕn khÝch
®Çu t kh«ng ?
* C¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý ®Ó quyÕt ®Þnh xÐt duyÖt dù ¸n bao gåm c¸c v¨n b¶n
vµ thñ tôc sau:
- Hå s¬ tr×nh duyÖt cã ®ñ theo quy ®Þnh vµ cã hîp lÖ hay kh«ng ?
- T c¸ch ph¸p nh©n vµ n¨ng lùc cña chñ ®Çu t, gåm :
+ QuyÕt ®Þnh thµnh lËp, thµnh lËp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ níc hoÆc cÊp
giÊy phÐp ho¹t ®éng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c.
+ Ngêi ®¹i diÖn chÝnh thøc.
+ N¨ng lùc kinh doanh : Chñ yÕu thÈm ®Þnh c¸c v¨n b¶n thÓ hiÖn n¨ng lùc
tµi chÝnh ( biÓu hiÖn ë kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn tù cã, ®iÒu kiÖn thÕ chÊp
khi vay vèn
+ §Þa chØ liªn hÖ, giao dÞch
Trong ®iÒu kiÖn dù ¸n ®Çu t cña níc ngoµi, cÇn cã thªm c¸c v¨n b¶n :
+ B¶n cam kÕt thùc hiÖn dù ¸n nÕu ®îc phª duyÖt.
+ B¶n cam kÕt ®· cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan
®Õn
liªn doanh
+ Mét sè v¨n b¶n vÒ tho¶ thuËn.
+ B¶n cam kÕt tu©n thñ luËt ph¸p ViÖt Nam cña phÝa níc ngoµi.
1.4.2. ThÈm ®Þnh néi dung tµi chÝnh cña dù ¸n :
* ThÈm ®Þnh vÒ tæng vèn ®Çu t cña dù ¸n
- C¨n cø vµo b¶ng dù trï vèn,Ng©n hµng cÇn kiÓm tra møc vèn t¬ng xøng
víi tõng kho¶n môc chi phÝ cã so s¸nh víi quy m« c«ng suÊt vµ khèi lîng
x©y l¾p ph¶i thùc hiÖn, sè lîng chñng lo¹i thiÕt bÞ cÇn mua s¾m.CÇn tÝnh
to¸n s¸t víi nhu cÇu thùc tÕ.
- VÊn ®Ò ®¶m b¶o vÒ vèn lu ®éng khi ®a dù ¸n vµo ho¹t ®éng còng cÇn ®Æc
biÖt chó ý v× nÕu kh«ng ®¶m b¶o nguån nµy vèn ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh
sÏ kh«ng ph¸t huy ®îc t¸c dông.
- §iÒu ®Æc biÖt cã ý nghÜa trong thÈm ®Þnh toµn bé néi dung vÒ tµi chÝnh lµ
c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c hîp lý vµ ®é tin cËy cña c¸c
sè liÖu ®a vµo tÝnh to¸n chø kh«ng nªn c¨n cø vµo sè liÖu s½n cã trong dù
¸n mét c¸ch m¸y mãc,dËp khu«n...Thùc chÊt chØ lµ tÝnh to¸n l¹i c¸c phÐp
tÝnh mµ chñ ®Çu t ®· lµm.
* ThÈm ®Þnh vÒ nguån vèn vµ sù ®¶m b¶o cña nguån vèn tµi trî
dù ¸n.
- CÇn thÈm ®Þnh râ nh÷ng nguån nµo ®¶m b¶o cho dù ¸n,víi tû träng mçi
nguån lµ bao nhiªu (vèn tù cã, vèn vay...).TÝnh ®¶m b¶o cña c¸c nguån vèn
nh thÕ nµo.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- ThÈm ®Þnh vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ,doanh thu vµ thu nhËp hµng n¨m cña dù ¸n.
- CÇn x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm t¬ng tù trªn thÞ trêng tõ ®ã
rót ra kÕt luËn.
- Doanh thu cÇn ®îc x¸c ®Þnh râ tõng nguån dù kiÕn theo n¨m. Th«ng thêng
trong nh÷ng n¨m ®Çu ho¹t ®éng, doanh thu ®¹t thÊp h¬n n¨m sau (50 60% doanh thu khi æn ®Þnh ).
- Dù kiÕn lîi nhuËn gép vµ lîi nhuËn rßng hµng n¨m (chi phÝ vËn hµnh,
doanh thu vµ lîi nhuËn n¨m cÇn lËp vµo mét b¶ng tæng hîp nh÷ng chØ tiªu
chÝnh ®Ó thÊy mèi quan hÖ ).
- X¸c ®Þnh dßng tiÒn hµng n¨m (th¸ng, quý )
Dßng tiÒn rßng = Thu nhËp trong kú - Chi phÝ trong kú
Thu nhËp trong kú : Gåm tÊt c¶ c¸c kho¶n thu cña dù ¸n nh doanh thu b¸n
hµng, vèn ®i vay, tiÒn thu cña c¸c ho¹t ®éng kh¸c.
Chi phÝ trong kú : chi vèn ®Çu t, chi vèn lu ®éng thêng xuyªn tr¶ gèc vµ vèn
vay Ng©n hµng....
* TÝnh to¸n chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh.
- §Ó tÝnh ®îc c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cÇn tÝnh ®îc chi phÝ sö dông vèn
®Çu t.
C«ng thøc :
m
Ik*rk
r=
k=1
----------------m
Ik
k
Ik : Lîng vèn cña nguån thø K
rk : L·i suÊt t¬ng øng cho nguån ®ã
m : Sè nguån vèn
* TÝnh to¸n chØ tiªu thêi gian hoµn vèn (PP)
Thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n:
C«ng thøc :
Tæng vèn ®Çu t
THV = ----------------------------------Lîi nhuËn rßng + KhÊu hao
Trong ®ã: THV lµ thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n. ChØ tiªu nµy cho phÐp tÝnh to¸n
nhanh nhng kh«ng xÐt ®Õn thêi gi¸ cña ®ång tiÒn nªn tÝnh chÝnh x¸c thÊp.
Thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Thêi gian hoµn vèn lµ kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó cho thu nhËp rßng tõ
dù ¸n võa ®ñ ®Ó bï ®¾p sè vèn ®Çu t ban ®Çu.
- C«ng thøc :
m
m
Bi(1+ r)-i - Ci (1+ r)-i = 0
i =0
i =0
- D÷ kiÖn khai th¸c : lÊy tõ b¶ng chi phÝ, doanh thu
- Ph¬ng ph¸p tÝnh : lËp b¶ng
ý nghÜa :
T1 : cho biÕt sau bao l©u dù ¸n sÏ cã thu nhËp ®ñ bï chi phÝ vèn ®Çu t
T2 : lµ chØ tiªu ®Ó xem xÐt ra quyÕt ®Þnh ®Çu t
¦u vµ nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p thêi gian hoµn vèn chiÕt khÊu :
¦u ®iÓm :
- RÊt ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ tÝnh
- TiÕt kiÖm chi phÝ do kh«ng ph¶i dù tÝnh rßng tiÒn ngoµi thêi gian hoµn vèn
- Thu håi vèn cµng nhanh th× rßng quay vèn cµng nhanh, lîi nhuËn cµng
t¨ng .
- Cho biÕt thêi gian hoµn vèn ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t,gi¶m thiÓu rñi ro v× d÷
kiÖn trong nh÷ng n¨m ®Çu ®¹t ®é tin cËy cao. ChØ tiªu nµy ®îc c¸c doanh
nghiÖp võa vµ nhá quan t©m nhiÒu.
Nhîc ®iÓm :
- Kh«ng cho biÕt thu nhËp l¬n hay nhá sau k× hoµn vèn. NÕu 2 dù ¸n cã T 1 =
T2 th× rÊt khã lùa chän (cÇn kÕt hîp víi c¸c chØ tiªu kh¸c ).
- Cã thÓ bá qua nh÷ng dù ¸n cã lîi nhuËn cao mµ thêi gian hoµn vèn dµi
- §a ra c¸c chØ tiªu mang tÝnh chñ quan, c¬ së ®a ra kh«ng cã ®îc nh÷ng con
sè râ rµng.
* TÝnh to¸n chØ tiªu NPV (Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng )
Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t lµ ph©n tÝch c¨n cø trªn c¸c luång tiÒn
cña dù ¸n.Sau khi tÝnh to¸n ®Õn c¸c yÕu tè,chóng ta cã thÓ x©y dùng ®îc mét
d·y c¸c luång tiÒn trong c¸c n¨m cña dù ¸n nh sau :
N¨m
0
1
2
..... t
Luång tiÒn
C0
C1
C2
....
Ct
§èi víi dù ¸n th«ng thêng,C0 lµ chi phÝ ®Çu t ban ®Çu,cßn l¹i lµ luång
tiÒn rßng do dù ¸n mang l¹i trong c¸c n¨m ho¹t ®éng.Trªn c¬ së c¸c luång
tiÒn dù tÝnh,c¸c chØ tiªu vÒ tµi chÝnh ®îc tÝnh to¸n lµm c¬ së cho viÖc quyÕt
®Þnh ®Çu t.
Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) :Lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c
luång tiÒn dù tÝnh dù ¸n mang l¹i trong thêi gian kinh tÕ cña dù ¸n vµ gi¸ trÞ
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®Çu t ban ®Çu.Do vËy, chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ t¨ng thªm (khi NPV d¬ng )hoÆc gi¶m ®i (khi NPV ©m) nÕu dù ¸n ®îc chÊp nhËn.
C«ng thøc :
n
Ci
NPV = - C0 +
i=1
------------------(1+r )i
Trong ®ã :
Ci lµ c¸c luång tiÒn rßng dù tÝnh trong t¬ng lai.
C0 lµ vèn ®Çu t ban ®Çu
r lµ tØ lÖ chiÕt khÊu
X¸c ®Þnh chÝnh x¸c tû lÖ chiÕt khÊu cña tõng dù ¸n ®Çu t lµ viÖc lµm
kh«ng ®¬n gi¶n. Cã thÓ hiÓu tû lÖ chiÕt khÊu lµ phÇn lîi nhuËn thÝch hîp bï
®¾p rñi ro.
Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng ®o lêng phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm dù tÝnh dù ¸n ®em
l¹i cho nhµ ®Çu t víi møc rñi ro cô thÓ cña dù ¸n. Khi NPV = 0 cã nghÜa lµ thu
nhËp chØ võa ®ñ bï ®¾p cho gi¸ trÞ theo thêi gian cña ®ång tiÒn vµ rñi ro cña
dù ¸n.
§iÒu kiÖn ®Ó dù ¸n ®îc lùa chän theo NPV : NPV>0.
Dù tÝnh vèn ®Çu t ban ®Çu : Tøc lµ luång tiÒn t¹i thêi ®iÓm 0 (b¾t ®Çu
cña n¨m thø nhÊt C0).C0 lµ luång tiÒn ra nªn nã mang dÊu ©m.C0 bao gåm c¸c
kho¶n ®Çu t vµo tµi s¶n,t¹o ra tµi s¶n cña dù ¸n.Nã cã thÓ díi d¹ng tiÒn s½n
sµng cho dù ¸n ho¹t ®éng,t¹o ra tån kho,mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh.§ã lµ c¸c
kho¶n chi tiªu cho dù ¸n ho¹t ®éng.Trong thùc tÕ, nã bao gåm c¸c kho¶n chi
t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau trong giai ®o¹n ®Çu cña dù ¸n.§Ó ®¬n gi¶n trong
tÝnh to¸n,ta coi ®ã lµ c¸c kho¶n chi t¹i mét thêi ®iÓm ban ®Çu.
Dù tÝnh c¸c luång tiÒn trong thêi gian kinh tÕ cña dù ¸n(C t).§©y lµ c¸c
kho¶n thùc thu b»ng tiÒn trong c¸c n¨m ho¹t ®éng cña dù ¸n.Nã ®îc tÝnh
b»ng doanh thu rßng trõ ®i c¸c chi phÝ b»ng tiÒn cña tõng n¨m,nhng trong tÝnh
to¸n ph©n tÝch,ngêi ta thêng gi¶ ®Þnh c¸c luång tiÒn diÔn ra vµo thêi ®iÓm cuèi
n¨m.
Dù tÝnh tû lÖ chiÕt khÊu : RÊt khã ®Ó x¸c ®Þnh mét tû lÖ chiÕt khÊu hoµn
toµn chÝnh x¸c.Tû lÖ chiÕt khÊu lµ chi phÝ c¬ héi cña viÖc ®Çu t vµo dù ¸n mµ
kh«ng ®Çu t trªn thÞ trêng vèn.Tû lÖ nµy thêng ®îc tÝnh b»ng tû lÖ thu nhËp
cña c¸c tµi s¶n tµi chÝnh t¬ng ®¬ng.§ã lµ tû lÖ thu nhËp mµ nhµ ®Çu t mong
®îi khi ®Çu t vµo dù ¸n.
ý nghÜa :
NPV ph¶n ¸nh kÕt qu¶ lç, l·i cña dù ¸n theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i (t¹i thêi
®iÓm 0) sau khi ®· tÝnh ®Õn yÕu tè chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t. NPV d¬ng cã
nghÜa lµ dù ¸n cã l·i.NPV = 0 cã nghÜa lµ dù ¸n chØ ®¹t møc trang tr¶i ®ñ chi
phÝ vèn.Dù ¸n cã NPV ©m lµ dù ¸n bÞ lç.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
¦u vµ nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p NPV:
¦u ®iÓm :
- TÝnh ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn (nÕu tin tëng i = 10% lµ chÝnh x¸c th×
NPV còng chÝnh x¸c).
- Cho biÕt lîi nhuËn cña dù ¸n ®Çu t vµ gióp chñ ®Çu t tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.
Nhîc ®iÓm :
- Kh«ng tÝnh ®Õn sù kh¸c nhau vÒ thêi gian ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n.
- Dïng chung l·i suÊt chiÕt khÊu cho tÊt c¶ c¸c dù ¸n lµ kh«ng chÝnh x¸c v×
nÕu xuÊt ph¸t t¹i cïng mét thêi ®iÓm cho c¸c dù ¸n th× chi phÝ c¬ héi, l¹m
ph¸t lµ gièng nhau nhng rñi ro ®èi víi c¸c dù ¸n lµ kh¸c nhau.
- ChØ cho biÕt lîi nhuËn tuyÖt ®èi cña dù ¸n ®Çu t, hiÖu qu¶ ®ång vèn so víi
vèn ban ®Çu .
* TÝnh to¸n chØ tiªu Tû lÖ hoµn vèn néi bé (IRR)
Ngoµi mèi quan t©m ®Õn kÕt qu¶ tuyÖt ®èi cña viÖc chÊp nhËn dù ¸n,
c¸c chñ ®Çu t cã thÓ quan t©m ®Õn tû lÖ thu nhËp b×nh qu©n c¸c n¨m trªn vèn
®Çu t.ChØ tiªu nµy cho phÐp cã thÓ so s¸nh trùc tiÕp víi chi phÝ cña vèn ®Çu t
vµo dù ¸n.§ã chÝnh lµ tû lÖ néi hoµn.
Tû lÖ néi hoµn (Tû suÊt néi hoµn ) :lµ tû lÖ chiÕt khÊu mµ øng víi nã
tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i thu nhËp b»ng tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i chi phÝ ( tøc NPV = 0 ).
- §èi víi mét kho¶n ®Çu t mét kú ( n¨m ),tû lÖ hoµn vèn néi bé ®îc tÝnh b»ng
viÖc gi¶i ph¬ng tr×nh sau.
C1
NPV = C0 + -----------1+ IRR
=0
- §èi víi dù ¸n ®Çu t cã thêi gian T n¨m,c«ng thøc trªn trë thµnh :
C1
C2
Ct
NPV = C0 + --------- + ----------- +... + ----------1+ IRR
(1+ IRR)2
(1+ IRR)t
- Ph¬ng ph¸p tÝnh: Dïng néi suy to¸n häc theo 3 bíc sau:
+ LËp c«ng thøc tÝnh NPV víi r lµ Èn sè
+ Chän r1 vµ r2 sao cho r2 > r1 vµ r 2 - r1 < 5%.
Thay vµo ®Ó t×m NPV1vµ NPV2 sao cho NPV1 >0 vµ NPV2 <0
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ Dïng c«ng thøc néi suy to¸n häc ®Ó t×m IRR.
NPV1
IRR = r1 + ( r2 - r1 ). -----------------NPV1 - NPV2
ý nghÜa:
IRR cho biÕt kh¶ n¨ng sinh lîi cña chÝnh dù ¸n ®Çu t ( kh¶ n¨ng ®em
l¹i nguån thu ®Ó c©n b»ng víi vèn ®Çu t vµ c¸c chi phÝ bá ra ) do dã nã còng
cho biÕt chi phÝ vèn tèi ®a mµ ®ù ¸n cã thÓ chÞu ®ùng ®îc.
Chän dù ¸n khi IRRdù ¸n >MARR (Minimum Attractive Rate of
Return)
MARR gäi lµ suÊt thu håi tèi thiÓu hÊp dÉn chñ yÕu ®îc chän dùa vµo kinh
nghiÖm cña ngêi chñ ®©ï t hoÆc ng©n hµng thÈm ®Þnh. Th«ng thêng, MARR
®îc lÊy b»ng chi phÝ thùc cña vèn ®Çu t hoÆc chi phÝ c¬ héi. Trêng hîp dù ¸n
®îc ®Çu t b»ng nhiÒu nguån vèn th× MARR ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p b×nh
qu©n gia quyÒn.
¦u vµ nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p IRR :
¦u ®iÓm :
Chän ®îc nh÷ng dù ¸n cã hiÖu qu¶ sö dông mét ®ång vèn cao nhÊt ngay c¶
trêng hîp sè n¨m (n) cña dù ¸n lµ kh¸c nhau vµ quy m« vèn ®Çu t kh¸c nhau.
Nhîc ®iÓm :
- Còng nh NPV sù chÝnh x¸c cña chØ tiªu phô thuéc vµo sù chÝnh x¸c cña
nh÷ng dù tÝnh vÒ luång tiÒn.
- IRR lµ chØ tiªu mang tÝnh t¬ng ®èi ,v× r»ng nã chØ ph¶n ¸nh tû lÖ hoµn vèn
néi bé cña dù ¸n lµ bao nhiªu chø kh«ng cung cÊp quy m« cña sè lç hay
l·i cña dù ¸n.
- Khi dù ¸n ®îc lËp trong nhiÒu n¨m, viÖc tÝnh to¸n chØ tiªu lµ rÊt phøc
t¹p.§Æc biÖt lµ lo¹i dù ¸n cã c¸c luång tiÒn rßng vµo ra xen kÏ nhau n¨m
nµy qua n¨m kh¸c, kÕt qu¶ tÝnh to¸n cã thÓ cho nhiÒu IRR kh¸c nhau g©y
khã kh¨n cho viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh ph¬ng ph¸p IRR ngêi ta còng thêng sö dông ph¬ng
ph¸p MIRR(ph¬ng ph¸p IRR ®iÒu chØnh )
Ph¬ng ph¸p MIRR cho biÕt :Mçi ®ång vèn bá vµo dù ¸n th× sÏ cã tû lÖ
sinh lêi lµ bao nhiªu
C«ng thøc :
n
MIRR =
CFt (1+i)n-t
t=1
C0
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* Ph¬ng ph¸p chØ sè doanh lîi ( Profitability Index - PI )
ChØ sè doanh lîi ph¶n ¸nh tæng gi¸ trÞ hiªn t¹i ®îc tÝnh dùa vµo mèi
quan hÖ tØ sè gi÷a thu nhËp rßng so víi vèn ®Çu t ban ®Çu. PI ph¶n ¸nh kh¶
n¨ng sinh lêi cña dù ¸n trªn mçi ®¬n vÞ tiÒn tÖ ®îc ®Çu t.
PV
PI = --------P
Trong ®ã : PV lµ thu nhËp hiÖn t¹i rßng PV = P + NPV
P lµ vèn ®Çu t ban ®Çu
- §èi víi c¸c dù ¸n ®éc lËp ph¶i lùa chän dù ¸n cã PI >=1
- §èi víi c¸c dù ¸n lo¹i trõ ph¶i lùa chän dù ¸n cã PI >1 vµ PI max
¦u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p PI :
¦u ®iÓm :
- QuyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi dù ¸n tuú thuéc vµo muc ®Ých tèi ®a ho¸
lîi nhuËn cña chñ së h÷u.
- Gi¶ ®Þnh tû lÖ t¸i ®Çu t do NPV ®Æt ra.
Nhîc ®iÓm :
- Kh«ng ®o lêng ®îc trùc tiÕp t¸c ®éng cña mét dù ¸n ®èi víi lîi nhuËn cña
chñ së h÷u.
- XÕp h¹ng c¸c dù ¸n kh«ng dùa trªn môc tiªu tèi ®a ho¸ thu nhËp cña cæ
®«ng.
1.4.3. ThÈm ®Þnh vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî cho ng©n hµng.
XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm cña tÝn dông lµ bªn vay vèn (chñ ®Çu t ) ph¶i
hoµn tr¶ Ng©n hµng ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n sè vèn gèc vµ l·i vay ®Ó NHTM cã
thÓ tr¶ l¹i cho bªn ®îc huy ®éng vèn hoÆc cho vay ®èi víi dù ¸n kh¸c. Trong
qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh DA§T, NHTM ®Æc biÖt quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng hoµn tr¶
cña chñ ®Çu t khi ®Õn kú h¹n tr¶ nî. Kh¶ n¨ng tr¶ nî cu¶ mét Doanh nghiÖp
phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh: Dù ¸n ®ang xin vay lµ dù ¸n ®Çu t míi hay ®Çu
t chiÒu s©u, nguån tr¶ nî chñ yÕu tr«ng ®îi vµo kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh
cña dù ¸n hay cßn cã nh÷ng nguån bæ sung nµo kh¸c.
HiÖn nay, c¸c NHTM ®ang x¸c ®Þnh møc tr¶ nî tõng lÇn theo c«ng thøc
sau:
Sè kú tr¶ nî dù kiÕn
=
Tæng sè nî gèc ph¶i tr¶
--------------------------------Sè gèc tr¶ mçi kú
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tæng sè nî gèc ph¶i tr¶
Sè kú tr¶ nî dù kiÕn = ------------------------------------------------------------Lîi nhuËn rßng + KHCB tµi s¶n C§ + C¸c nguån
dµnh tr¶ nî
tõ vèn vay
kh¸c
Tõ c«ng thøc trªn, nÕu sau khi ®· dù kiÕn sè kú tr¶ nî vµ biÕt tæng sè
nî gèc ph¶i tr¶ mçi kú, NHTM cã thÓ so s¸nh c©n ®èi c¸c nguån thu tõ dù ¸n
nh lîi nhuËn rßng, khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh vµ c¸c nguån kh¸c xem
kh¶ n¨ng tr¶ nî cã ®¶m b¶o kh«ng.
ViÖc ph©n tÝch dßng tiÒn rßng hµng n¨m cña DA§T sÏ cho ta biÕt nhiÒu
th«ng tin quan träng vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî ng©n hµng cña DA§T.
1.4.4. Ph¬ng ph¸p SWOT
SWOT ( strengths and weaknesses, opportunities and threats ) lµ ph¬ng
ph¸p ®¸nh gi¸ nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, nh÷ng c¬ héi cña doanh nghiÖp
vµ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi doanh nghiÖp dùa trªn nh÷ng yÕu tè néi t¹i bªn
trong doanh nghiÖp vµ nh÷ng yÕu tè bªn ngoµi cã ¶nh hëng ®Õn sù tån t¹i,
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®Ó lªn kÕ ho¹ch ®Çu t dµi h¹n.
Nh©n tè liªn quan ®Õn ph¬ng ph¸p SWOT bao gåm mét lo¹t c¸c yÕu tè
cã thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m n¨ng lùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh ®é lín cña
thÞ trêng, sù c¹nh tranh, c¬ héi cho s¶n phÈm míi cña doanh nghiÖp, nguån
lao ®éng víi tay nghÒ cao, vÊn ®Ò qu¶n lý nguyªn liÖu th«...
Quy tr×nh thÈm ®Þnh sÏ ®a ra nhiÒu c©u hái vµ ng©n hµng cÇn s¾p xÕp
nh÷ng th«ng tin thu thËp ®îc thµnh “ b¶n tãm t¾t vÒ doanh nghiÖp vµ kh¶ n¨ng
c¹nh tranh trªn thÞ trêng”. Sau ®ã, ng©n hµng cÇn tiÕn hµnh:
- §¸nh gi¸ ®iÓm m¹nh vµ yÕu cña doanh nghiÖp: Tõ b¶n tãm t¾t trªn. Ng©n
hµng cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc sù cña doanh nghiÖp, ®é linh ho¹t trong
qu¶n lý vµ x¸c ®Þnh xem m«i trêng, lÜnh vùc mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã
tèt hay kh«ng.
- §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp: NhiÖm vô cña thÈm ®Þnh lµ
ph¶i lËp ®îc b¶n tãm t¾t s¬ bé vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña doanh nghiÖp
trªn thÞ trêng, th«ng qua ®ã, ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh so s¸nh xem doanh nghiÖp
tréi h¬n ë lÜnh vùc nµo vµ kÐm ®èi thñ c¹nh tranh ë nh÷ng ®iÓm nµo.
- §¸nh gi¸ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi Doanh nghiÖp: Yªu cÇu ®Æt ra
®èi víi ng©n hµng khi thÈm ®Þnh lµ ph¶i lËp b¶n nhËn xÐt vÒ n¨ng lùc cña
doanh nghiÖp ( xÐt trong m«i trêng ®ang ho¹t ®éng vµ trong nÒn kinh tÕ nãi
chung) ®Ó cã gi¶i ph¸p, ph¬ng híng gióp doanh nghiÖp chuyÓn híng ®Çu t
hoÆc lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n.
Th«ng qua nh÷ng ®¸nh gi¸ trªn, ng©n hµng sÏ chØ ra nh÷ng chiÕn lîc ®Çu
t nh»m ph¸t huy ®iÓm m¹nh vµ h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Theo ph¬ng ph¸p nµy, ng©n hµng cÇn xÕp h¹ng kh¸ch hµng dùa vµo møc ®é
rñi ro trong lÜnh vùc kinh doanh. §èi víi rñi ro phi hÖ thèng, ta cã thÓ lo¹i trõ
b»ng ph¬ng ph¸p ®a d¹ng ho¸. Tuy nhiªn, ®Ó ®o møc rñi ro cã hÖ thèng, ta
dïng hÖ sè bª ta ( ). HÖ sè cho biÕt møc ®é rñi ro cã hÖ thèng cña mét tµi
s¶n cô thÓ nµo ®ã so víi møc rñi ro cã hÖ thèng b×nh qu©n cña mét tµi s¶n lµ
bao nhiªu. Nh vËy, ta cã thÓ tÝnh ®îc cho danh môc ®Çu t vµ møc doanh lîi
dù kiÕn.
= 1r1 + 2r2 +...... + vrn
E(R) = E (R1). r1 + E (R2). r2 +..... + E (Rn).rn
Víi : r1 + r2 +.....rn = 1
Trong ®ã :
1: Møc ®é rñi ro cã hÖ thèng cña tµi s¶n i so víi møc ®é rñi ro cã
hÖ thèng b×nh qu©n cho mét tµi s¶n.
ri : Träng sè cña danh môc ®Çu t i.
E(Ri) : Doanh lîi dù kiÕn cña tµi s¶n thø i.
C¨n cø vµo møc rñi ro vµ doanh lîi dù kiÕn, ng©n hµng sÏ cã ®îc møc
l·i suÊt cho vay hîp lý - phÇn thëng cho sù rñi ro m¹o hiÓm cña quyÕt ®Þnh
®Çu t.
Tùu trung l¹i SWOT sÏ gióp Ng©n hµng dù b¸o ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c
nh÷ng t¸c ®éng cña dù ¸n khi quyÕt ®Þnh ®Çu t ®îc thùc thi bao gåm:
- Dßng tiÒn cña dù ¸n.
- Gi¸ trÞ tµi s¶n, thu nhËp vµ lîi nhuËn.
- Sù thay ®æi c¸c dßng tiÒn vµ lîi nhuËn.
Trong ®ã, c¸c chØ tiªu NPV, IRR, PP cÇn ®îc tÝnh to¸n víi mét tû lÖ chiÕt
khÊu thÝch hîp.
Ngoµi c¸c néi dung trªn, khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t, c¸c ng©n
hµng cßn tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp xin vay. Cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p dïng ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c
ng©n hµng th× ph¬ng ph¸p tû lÖ ®îc coi lµ cã hiÖu qu¶ vµ ®îc ¸p dông réng r·i
nhÊt.
* Tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n : Dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®¸p øng
c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tµi s¶n lu ®éng
Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh : = -----------------------Nî ng¾n h¹n
Tû lÖ nµy > 1 lµ tèt, tuy nhiªn nÕu > tû lÖ trung b×nh ngµnh th× chøng tá
doanh nghiÖp bÞ ø ®äng vèn.
Tµi s¶n lu ®éng - Dù tr÷
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh = -------------------------------Nî ng¾n h¹n
Tû lÖ nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh
nghiÖp mµ kh«ng phô thuéc vµo viÖc b¸n c¸c tµi s¶n dù tr÷, tån kho. Tû lÖ
nµy > 1 lµ tèt.
TiÒn + Chøng kho¸n ng¾n h¹n
Kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi = -----------------------------------Nî ng¾n h¹n
* Tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn: Nhãm chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é
æn ®Þnh vµ tù chñ tµi chÝnh còng nh kh¶ n¨ng sö dông nî vay cña doanh
nghiÖp.
Nî
HÖ sè nî = ------------Tæng tµi s¶n
HÖ sè nµy cµng nhá cµng tèt, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tr¶ ®îc nî khi
doanh nghiÖp cã nguy c¬ ph¸ s¶n.
Vèn tù cã
Kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi chÝnh = ----------------Vay dµi h¹n
HÖ sè nµy ph¶i 1. §èi víi c¸c dù ¸n cã triÓn väng th× hÖ sè nµy kho¶ng 2/3.
Tû träng vèn tù cã trªn tæng vèn ®Çu t : Ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp.
* Tû lÖ kh¶ n¨ng häat ®éng : Lµ nhãm chØ tiªu ®Æc trng cho viÖc sö
dông tµi nguyªn, nguån lùc cña doanh nghiÖp.
Doanh thu thuÇn
Vßng quay cña tiÒn = ----------------------------------TiÒn+ Chøng kho¸n ng¾n h¹n
Vßng quay dù tr÷
Doanh thu thuÇn
= ---------------------19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Dù tr÷
Doanh thu thuÇn
HÖ sè sö dông TSC§ = -----------------------TSC§
Doanh thu thuÇn
HÖ sè sö dông tµi s¶n = --------------------Tæng tµi s¶n
Tïy theo môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh hay tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm
ngµnh nghÒ mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng, ®Æc ®iÓm cña dù ¸n mµ c¸c ng©n
hµng sÏ chó träng vµo tû lÖ nµy hay tû lÖ kh¸c.
Do mét dù ¸n chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nh : VÒ ph¬ng
diÖn kü thuËt cña dù ¸n,t¸c ®éng cña m«i trêng kinh tÕ - x· héi,v¨n ho¸, ph¸p
luËt.... mµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng chØ trong mét khu«n khæ nhÊt ®Þnh, do ®ã
kh«ng thÓ thÈm ®Þnh ®îc hÕt tÊt c¶ c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn dù ¸n mµ chØ chñ
yÕu ph©n tÝch c¸c yÕu tè tµi chÝnh cña dù ¸n.
1.5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t
Ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t bÞ t¸c ®éng bëi nhiÒu nh©n tè, muèn chÊt
lîng cña ho¹t ®éng nµy ®îc n©ng cao, c¸c ng©n hµng ph¶i xem xÐt hÕt søc kü
lìng ®Ó ph¸t huy c¸c mÆt tÝch cùc ®ång thêi h¹n chÕ c¸c mÆt tiªu cùc cña c¸c
nh©n tè ¶nh hëng nµy.
1.5.1. Nh©n tè chñ quan :
* Con ngêi :
C¸n bé cña ng©n hµng chÝnh lµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp tiÕn hµnh thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t. ChÊt lîng cña ®éi ngò nh©n viªn ng©n hµng cã ¶nh hëng
®Õn viÖc qui tr×nh nghiÖp vô thÈm ®Þnh cã ®îc thùc hiÖn ®óng vµ ®¹t chÊt lîng cao hay kh«ng. ThÈm ®Þnh dù ¸n lµ viÖc ®a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t trªn
quan ®iÓm c¸ nh©n nhng chÊt lîng thÈm ®Þnh l¹i ¶nh hëng ®Õn tµi s¶n cña
toµn ng©n hµng. NÕu nh ng©n hµng cã ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é, n¨ng lùc
vµ kinh nghiÖm th× quyÕt ®Þnh ®Çu t tuy chØ dùa trªn quan ®iÓm c¸ nh©n còng
chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ h¬n. MÆt kh¸c, t c¸ch ®¹o ®øc tèt còng lµ ®iÒu kiÖn
cÇn cho c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n nh»m h¹n chÕ rñi ro ®¹o ®øc trong ng©n
hµng.
Nh©n tè con ngêi lu«n chi phèi mäi ho¹t ®éng trong quy tr×nh nghiÖp vô
thÈm ®Þnh dù ¸n tõ kh©u tiÕp nhËn hå s¬ xin vay, thu thËp, xö lý th«ng tin
cho ®Õn khi cho vay vµ thu nî. V× vËy, trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n th×
nh©n tè con ngêi lu«n ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n.
* Th«ng tin
20