B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C À N NG
INH MAI TH O
K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
T I CÔNG TY TNHH M T THÀNH VIÊN
C NG QUY NHƠN
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
à N ng – Năm 2013
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C À N NG
INH MAI TH O
K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
T I CÔNG TY TNHH M T THÀNH VIÊN
C NG QUY NHƠN
Chuyên ngành: K toán
Mã s : 60.34.30
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Ngư i hư ng d n khoa h c: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH
à N ng – Năm 2013
L I CAM OAN
Tôi cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi.
Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng
ươc công b trong b t kỳ công trình nào khác.
Tác gi lu n văn
inh Mai Th o
M CL C
M
U
1. Tính c p thi t c a
tài ........................................................................ 1
2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................. 2
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u......................................................... 2
4. Phương pháp nghiên c u ...................................................................... 2
5. B c c
tài.......................................................................................... 3
6. T ng quan tài li u nghiên c u............................................................... 3
CHƯƠNG 1. CƠ S
LÝ LU N V
K
TOÁN QU N TR CHI
PHÍ TRONG DOANH NGHI P ........................................................... 7
1.1. T NG QUAN V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ ...................... 7
1.1.1. Khái ni m, b n ch t c a k toán qu n tr chi phí ............................ 7
1.1.2. Vai trò c a k toán qu n tr chi phí ................................................. 8
1.2.
C
I M C A CHI PHÍ VÀ PHÂN LO I CHI PHÍ TRONG
DOANH NGHI P .................................................................................... 9
1.2.1. Khái ni m và
c i m chi phí ....................................................... 9
1.2.2. Phân lo i chi phí trong doanh nghi p s n xu t ............................. 10
1.3. N I DUNG C A K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ TRONG
DOANH NGHI P .................................................................................. 17
1.3.1. D toán chi phí s n xu t................................................................ 17
1.3.2. T p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m ................... 19
1.3.3. D toán chi phí qu n lý doanh nghi p .......................................... 20
1.3.4. Ki m soát chi phí........................................................................... 20
1.3.5. Phân tích thông tin k toán qu n tr cho vi c ra quy t
nh.......... 26
1.3.6. T ch c mô hình k toán qu n tr chi phí ..................................... 28
K T LU N CHƯƠNG 1 ..................................................................... 29
CHƯƠNG 2. TH C TR NG CÔNG TÁC K
CHI PHÍ
TOÁN QU N TR
CÔNG TY TNHH M T THÀNH VIÊN C NG QUY
NHƠN..................................................................................................... 30
2.1. TÌNH HÌNH HO T
NG KINH DOANH C A CÔNG TY .... 30
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n c a công ty ................................ 30
2.1.2.
c i m t ch c qu n lý và s n xu t kinh doanh........................ 31
2.1.3.
c i m t ch c b máy k toán và hình th c k toán .............. 38
2.2. TH C TR NG CÔNG TÁC K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
CÔNG TY TNHH M T THÀNH VIÊN C NG QUY NHƠN ............ 40
2.2.1. Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh ......................................... 41
2.2.2.Công tác l p d toán chi phí s n xu t kinh doanh ........................ 43
2.2.3.T p h p chi phí s n xu t kinh doanh ............................................ 53
2.2.4. Công tác ki m soát chi phí .......................................................... 60
2.3.
ÁNH GIÁ TH C TR NG CÔNG TÁC K TOÁN QU N TR
CHI PHÍ T I CÔNG TY........................................................................ 67
2.3.1. Phân lo i chi phí ............................................................................ 67
2.3.2. Phân tích bi n
ng chi phí .......................................................... 68
2.3.3. Phân tích chi phí cho vi c ra quy t
nh ....................................... 68
K T LU N CHƯƠNG 2 ..................................................................... 69
CHƯƠNG 3. HOÀN THI N K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ
CÔNG TY .............................................................................................. 70
3.1. S
C N THI T PH I HOÀN THI N K TOÁN QU N TR ... 70
3.2. GI I PHÁP HOÀN THI N K TOÁN QU N TR CHI PHÍ ..... 71
3.2.1. Phân lo i chi phí t i Công ty ......................................................... 71
3.2.2. Ki m soát bi n
ng chi phí.......................................................... 74
3.2.3. T ch c b máy k toán qu n tr ................................................... 81
3.2.4 .Hoàn thi n báo cáo k toán qu n tr .............................................. 83
3.2.5. Phân tích thông tin k toán qu n tr chi phí ................................. 87
K T LU N CHƯƠNG 3 ..................................................................... 91
DANH M C TÀI LI U THAM KH O
QUY T
PH L C
NH GIAO
TÀI LU N VĂN ( B n sao)
DANH M C CÁC CH
VI T T T
BX
B cx p
CP QL
Chi phí qu n lý
CP TC
Chi phí tài chính
DT BH
Doanh thu bán hàng
DTT
Doanh thu thu n
DT TC
Doanh thu tài chính
GVHB
Giá v n hàng bán
LN
L i nhu n
LN KT
L i nhu n k toán
MTV
M t thành viên
P-HCTH
Phòng Hành chính t ng h p
P-KHTV
Phòng K ho ch thương v
P-KTTV
Phòng K toán tài v
P-KT
Phòng K thu t
P-TCTL
Phòng t ch c ti n lương
P-VT
Phòng V t tư
P.ti n th y
Phương ti n th y
TSC
Tài s n c
X.cơ khí
Xư ng cơ khí
XN.DVTH
Xí nghi p d ch v t ng h p
nh
DANH M C CÁC B NG
S hi u
Tên b ng
b ng
2.1.
Trang
nh m c tiêu hao nhiên li u c a xe ô tô v n t i v n
chuy n container năm 2011
45
2.2.
D toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p năm 2011
46
2.3.
K ho ch chi phí nhân công tr c ti p năm 2011
47
2.4.
2.5.
ơn giá ti n lương theo sơ
b c x p H m tàu- ô tô;
Kho bãi- ô tô và ngư c l i
ơn giá ti n lương cho công nhân óng gói và giao nh n
c u tàu
2.6.
K ho ch chi phí nhân viên qu n lý t
2.7.
K ho ch chi phí s n xu t chung năm 2011
2.8.
i
K ho ch chi phí nhân viên qu n lý doanh nghi p năm
2011
48
49
50
51
52
2.9.
K ho ch chi phí qu n lý doanh nghi p năm 2011
53
2.10.
B ng chi ti t chi phí nguyên v t li u tr c ti p
54
2.11.
T p h p chi phí nhân công tr c ti p năm 2011
55
2.12.
T p h p chi phí s n xu t chung năm 2011
58
2.13.
T p h p chi phí qu n lý doanh nghi p tháng 11 năm
2011
59
2.14.
T p h p chi phí qu n lý doanh nghi p năm 2011
59
2.15.
Phân tích báo cáo k t qu kinh doanh
61
2.16.
Phân tích bi n
ng chi phí nguyên v t li u tr c ti p
63
2.17.
Phân tích bi n
ng chi phí nhân công tr c ti p
64
2.18.
Phân tích bi n
ng chi phí s n xu t chung
65
S hi u
Tên b ng
b ng
Trang
2.19.
Phân tích bi n
3.1.
Phân lo i chi phí theo cách ng x chi phí
71
3.2.
T ng h p bi n phí và
73
3.3.
3.4.
Phân tích bi n
ng chi phí qu n lý doanh nghi p
66
nh phí năm 2011
ng chi phí nguyên v t li u tr c ti p
năm 2011
Phân tích bi n
ng chi phí nhân công tr c ti p năm
2011
ng chi phí s n xu t chung
77
78
3.5.
Phân tích bi n
79
3.6.
Báo cáo chi phí s n xu t kinh doanh
84
3.7.
Báo cáo chi phí nhân công tr c ti p
85
3.8.
Báo cáo chi phí nguyên v t li u tr c ti p
85
3.9.
Báo cáo chi phí s n xu t chung
86
3.10.
Báo cáo giá thành d ch v
86
3.11.
Báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh theo s dư
3.12.
B ng phân tích i m hòa v n
88
3.13.
B ng phân tích i u ch nh bi n phí, s n lư ng, giá bán
90
m phí
87
DANH M C CÁC HÌNH V
S hi u
hình v
1.1.
Sơ
t ch c s n xu t c a C ng Quy Nhơn
34
1.2.
Sơ
t ch c b máy qu n lý c a C ng Quy Nhơn
35
1.3.
Mô hình t ch c b máy k toán
39
1.4.
Sơ
40
Tên hình v
trình t ghi s theo hình th c nh t ký ch ng t
Trang
1
M
1. Tính c p thi t c a
Hi n nay, kinh t
U
tài
t nư c ã và ang phát tri n m nh m theo xu hư ng
a d ng hóa các thành ph n kinh t ,
liên doanh, công ty có v n
c bi t có s tham gia c a các công ty
u tư nư c ngoài làm cho h th ng k toán trong
các doanh nghi p ã có s thay
i nh m
m b o th c hi n vai trò quan
tr ng c a nó. Xu t phát t yêu c u ó, k toán ph i cung c p thông tin c th
v chi phí, giá thành, doanh thu và k t qu c a doanh nghi p
tr doanh nghi p có th ki m tra, ra quy t
nh v giá c ,
các nhà qu n
u tư và l a ch n
phương án s n xu t. K toán qu n tr nói chung và k toán qu n tr chi phí nói
riêng có t m quan tr ng
c bi t trong thi t l p h th ng thông tin ph c v
cho i u hành và qu n lý n i b doanh nghi p. K toán qu n tr chi phí ư c
xem là công c qu n lý khoa h c và có hi u qu nh m k p th i x lý và cung
c p thông tin v chi phí, áp ng nhu c u thông tin cho nhà qu n tr .
Thu c vùng duyên h i Nam Trung B , thành ph Quy Nhơn có i u ki n
thu n l i v giao thông liên l c, có ngu n tài nguyên thiên nhiên và
v trí
c bi t là
a lý thu n l i cho phát tri n kinh t hàng h i. T n d ng ưu th
ó,
Công ty TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn ã phát tri n không ng ng
trong nhi u năm qua trong lĩnh v c cung c p d ch v hàng h i và các lĩnh v c
khác. Trư c s c nh tranh gay g t c a th trư ng, v n
giá thành s n ph m chính là chìa khóa thành công quy t
qu n tr chi phí và
nh s t n t i c a
công ty. Vì v y, hoàn thi n công tác l p d toán chi phí, phân tích bi n
ng
chi phí gi a th c t và d toán nh m tăng cư ng ki m soát chi phí cũng như
phân tích thông tin chi phí
ra quy t
thành viên C ng Quy Nhơn là v n
tính c p thi t c a
nh kinh doanh t i công ty TNHH m t
c p thi t. Xu t phát t yêu c u ó,
t ra
tài "K toán qu n tr chi phí t i Công ty TNHH m t
thành viên C ng Quy Nhơn"
2
2. M c tiêu nghiên c u
Góp ph n làm rõ thêm b n ch t, n i dung,
c i m và vai trò c a k
toán qu n tr chi phí trong qu n lý s n xu t kinh doanh.
Kh o sát, phân tích, ánh giá th c tr ng n i dung k toán qu n tr chi phi
công ty TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn.
Ch ra nh ng m t h n ch , t n t i c a Công ty, t
và
ó nêu phương hư ng
xu t các gi i pháp kh c ph c t n t i, góp ph n xây d ng k toán qu n
tr t i ơn v .
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u
-
i tư ng nghiên c u: công tác k toán qu n tr chi phí t i công ty
TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn như xây d ng
nh m c tiêu hao
nguyên v t li u, l p d toán chi phí s n xu t và giá thành s n ph m, t p h p
chi phí s n xu t th c t phát sinh và tính giá thành s n ph m hoàn thành, phân
tích chi phí
ph c v ki m soát chi phí và ra quy t
nh kinh doanh.
- Ph m vi nghiên c u: t p trung nghiên c u nh ng n i dung k toán qu n
tr chi phí c a ho t
ng s n xu t kinh doanh chính là d ch v b c x p hàng
hóa t i công ty TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn.
4. Phương pháp nghiên c u
Phương pháp thu th p d li u
thu th p các thông tin liên quan
n
công tác k toán qu n tr chi phí t i Công ty.
Phương pháp so sánh s d ng
phân tích bi n
ng chi phí c a công
ty.
Phương pháp ph ng v n: ph ng v n k toán trư ng và nhân viên k toán
tìm hi u v công tác xây d ng
s n ph m, phân tích bi n
nh m c chi phí, l p d toán, tính giá thành
ng chi phí…
Phương pháp so sánh, t ng h p và ki m ch ng...
k toán qu n tr chi phí s n xu t t i ơn v . T
phân tích các v n
ó, t ng h p rút ra k t lu n c n
3
thi t t th c ti n, ưa ra các gi i pháp kh c ph c và có kh năng v n d ng
vào th c ti n.
5. B c c
tài
Lu n văn ngoài ph n m
u bao g m 3 chương
Chương 1: Cơ s lý lu n v k toán qu n tr chi phí
Chương 2: Th c tr ng công tác k toán qu n tr chi phí
công ty TNHH
m t thành viên C ng Quy Nhơn
Chương 3: Gi i pháp hoàn thi n công tác k toán qu n tr chi phí
công
ty TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn
6. T ng quan tài li u nghiên c u
Nh ng v n
v k toán qu n tr , trong ó có k toán qu n tr
ư c các
tác gi Vi t Nam nghiên c u t năm 1990. Các công trình nghiên c u c a các
tác gi này
u ph n ánh chung v quá trình xây d ng h th ng k toán qu n
tr . T năm 2000, các v n
c a k toán qu n tr chi phí ã ư c
c p và
ph n ánh trong nhi u công trình nghiên c u trong các ngành c th . Trong các
nghiên c u này, các tác gi
ã trình bày
xu t các phương hư ng áp d ng
k toán qu n tr vào các lĩnh v c ngành ngh c th .
Như trong lu n văn c a tác gi Nguy n ăng Qu c Hưng (2004) “Hoàn
thi n k toán qu n tr chi phí t i các ơn v kinh doanh du l ch trên
à N ng” trình bày h th ng lý lu n và tình hình th c hi n k toán
thành ph
qu n tr chi phí trong lĩnh v c
c thù du l ch. Công trình nghiên c u này
ư c th c hi n kh o sát trên các ơn v kinh doanh du l ch trên
ph
à N ng, tác gi
ó
a bàn thành
ã th c hi n kh o sát và ánh giá tình hình th c hi n
ki m soát chi phí kinh doanh lĩnh v c du l ch như ho t
u ng, t
a bàn
ng lưu trú và ăn
xu t các gi i pháp chú tr ng v công tác l p d toán chi phí
s n xu t và ki m soát chi phí s n xu t d a trên
u ng và lưu trú .
c thù kinh doanh d ch v ăn
4
Trong lĩnh v c kinh doanh cà phê, tác gi
nghiên c u v “K toán qu n tr chi phí
a bàn t nh
các công ty cà phê nhà nư c trên
aklak”. Qua nghiên c u
nghi p kinh doanh cà phê nhà nư c
Nguy n Thanh Trúc (2008)
c i m qu n tr chi phí t i 30 doanh
ak lak, tác gi
ã ánh giá và ch ra
nh ng h n ch , nguyên nhân trong công tác k toán qu n tr chi phí. T
ó
xu t phương hư ng và các gi i pháp hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i các
ơn v này. Trong các
xu t c a tác gi ,
xu t hoàn thi n công tác l p d
toán chi phí phù h p ho t
ng c a ơn v là i m áng chú ý trong
và hoàn toàn phù h p v i
c thù kinh doanh c a lĩnh v c kinh doanh cà phê.
Trong lĩnh v c kinh doanh s n xu t s n ph m theo ơn
tài này
t hàng, tác gi
Huỳnh Th Tú (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr t i các
công ty may
theo ơn
Qu ng Nam”, v i
c i m kinh doanh may m c là s n xu t
t hàng nên công tác l p d toán chi phí s n xu t cũng ư c th c
hi n theo t ng ơn hàng c th và theo t ng công o n c a quá trình may
m c, v i
c i m trên tác gi
xu t các gi i pháp hoàn thi n k toán qu n
tr chi phí s n xu t trong ó chú tr ng
nguyên v t li u tr c ti p
n bi n pháp i u ch nh
nh m c
ti t ki m chi phí. Ngoài ra tác gi cũng
phương án l p d toán linh ho t theo t ng ơn hàng phù h p v i ho t
xu t
ng
kinh doanh c a ơn v .
Trong lĩnh v c kinh doanh s n xu t s n ph m h u hình như s n ph m
bia rư u, tác gi Ngô Th Hư ng (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n công tác
k toán qu n tr chi phí t i công ty c ph n bia Phú Minh” tác gi
ã trình bày
v công tác k toán qu n tr chi phí t i công ty. Công tác l p d toán trong
ơn v này ư c th c hi n theo s n lư ng s n xu t ư c tính do phòng k
ho ch c a ơn v
xu t, vì v y các d toán chi phí s n xu t t i công ty c
ph n bia Phú Minh ư c l p d a trên s n lư ng bia ư c tính s n xu t. T
nghiên c u này, tác gi
ã xây d ng các
xu t hoàn thi n k toán qu n tr
5
chi phí bao g m: xây d ng
nh m c nguyên v t li u theo s n lư ng s n xu t,
l p d toán linh ho t theo s n lư ng s n xu t và t ch c k toán mô hình k
toán qu n tr theo mô hình h n h p.
Trong lĩnh v c kinh doanh ho t
ng xây l p, tác gi Nguy n Th Kim
Cư ng (2010) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i công ty
c ph n Vinaconex 25”. Trong nghiên c u này, tác gi
k toán qu n tr chi phí t i ơn v như xây d ng
ã trình bày công tác
nh m c, d toán, t ch c
quá trình thi công. Tuy nhiên tác gi cũng nh n xét công tác l p d toán chi
phí chưa linh ho t, xây d ng h th ng
ph m v n xác
nh m c chưa c th , giá phí s n
nh theo phương pháp truy n th ng. T
ó, tác gi
xu t
các bi n pháp hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i ơn v bao g m: phân
lo i chi phí, xây d ng b sung
nh m c chi phí, t ch c k toán chi phí s n
xu t và tính giá thành theo phương pháp tr c ti p,
xu t phương pháp
nh giá khi
ng th i tác gi cũng
u th u phù h p v i
c i m kinh doanh
c a ơn v .
Trong lĩnh v c kinh doanh d ch v hàng không, tác gi Trương Th
Trinh N (2011) nghiên c u v “Hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i Công
ty d ch v hàng không sân bay
à N ng”. Trong nghiên c u này, tác gi
tìm hi u và làm rõ nh ng v n
thu c v lý lu n c a k toán qu n tr chi phí
lo i hình kinh doanh d ch v . T
ã
ó, tác gi nghiên c u th c tr ng k toán
qu n tr chi phí t i ơn v thu c ho t
ng kinh doanh v n chuy n taxi khách,
s n xu t và cung ng su t ăn, kinh doanh thương m i, d ch v hàng không.
Qua nghiên c u th c t , tác gi
ã
xu t các gi i pháp hoàn thi n k toán
qu n tr chi phí v công tác b máy k toán qu n tr chi phí, thu th p và phân
lo i theo cách ng x chi phí, l p d toán chi phí, hoàn thi n báo cáo k toán
qu n tr và hoàn thi n phương pháp tính giá thành tr c ti p cho ho t
ng
kinh doanh v n chuy n khách theo phương pháp phân lo i bi n phí và
nh
6
phí. Trong nghiên c u này, tác gi chú tr ng phân tích chi phí theo cách ng
x c a chi phí
hoàn thi n quy trình ki m soát và ch
phân tích thông tin k toán qu n tr
ra các quy t
ng trong quá trình
nh v giá cung c p d ch
v hàng không t i ơn v .
Tuy nhiên, các công trình trên
u chưa nghiên c u chuyên sâu công tác
k toán qu n tr trong lĩnh v c b c x p và v n chuy n hàng hóa c u c ng,
hi n ang là th m nh c a các t nh thu c duyên h i mi n Trung trong ó có
Bình
nh. Trong xu th c nh tranh ngày càng m nh m c a th trư ng thì
nhu c u n m b t thông tin k p th i
chóng và úng
ưa ra quy t
n chính là nhu c u c p thi t
nh, chi n lư c nhanh
i v i các doanh nghi p như
công ty TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn. Ch
ng trong quá trình
ki m soát và n m b t thông tin, trong ó có thông tin v chi phí là y u t
quy t
nh
n quá trình phát tri n c a doanh nghi p. Do v y, v n
lu n
văn t p trung nghiên c u là hoàn thi n k toán qu n tr chi phí t i công ty
TNHH m t thành viên C ng Quy Nhơn
7
CHƯƠNG 1
CƠ S
LÝ LU N V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
TRONG DOANH NGHI P
1.1. T NG QUAN V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
1.1.1. Khái ni m, b n ch t c a k toán qu n tr chi phí
Theo Lu t k toán Vi t Nam, k toán tài chính là vi c thu th p, x lý,
ki m tra, phân tích và cung c p thông tin kinh t , tài chính b ng báo cáo tài
chính cho
i tư ng có nhu c u s d ng thông tin c a ơn v k toán. M c
tiêu c a k toán tài chính là s p x p, ghi nh n, phân tích và di n
t các s
ki n kinh t , pháp lý và các giao d ch thương m i b ng ơn v ti n t nh m
cung c p nh ng d li u c n thi t cho vi c l p báo cáo tài chính.
Các báo cáo tài chính ư c l p nh m cung c p thông tin cho nh ng
i
tư ng có nhu c u s d ng như nhà qu n lý doanh nghi p, ngân hàng, các nhà
u tư tương lai, nhà cung c p, khách hàng…. ch c năng cung c p thông tin
c a k toán v a ph c v cho nhu c u c a c
i tư ng bên trong và bên ngoài
doanh nghi p. Vì v y, theo m c ích cung c p thông tin, h th ng k toán
trong doanh nghi p ư c phân lo i thành h th ng k toán tài chính và h
th ng k toán qu n tr . K toán qu n tr chính là vi c thu th p, x lý, phân tích
và cung c p thông tin kinh t tài chính theo yêu c u qu n tr và quy t
kinh t , tài chính trong n i b
nh
ơn v k toán.
Trong k toán qu n tr thì k toán qu n tr chi phí là n i dung quan tr ng
c a k toán qu n tr , cung c p cho nhà qu n lý nh ng thông tin c n thi t v
tình hình chi phí c a doanh nghi p
hình thành các quy t
nh phù h p v i
tình hình kinh doanh c a ơn v . K toán qu n tr chi phí là m t b ph n c a
k toán qu n tr chuyên th c hi n vi c x lý và cung c p các thông tin v chi
8
phí nh m ph c v cho vi c th c hi n các ch c năng c a nhà qu n tr như
ho ch
nh, t ch c th c hi n, ki m tra và ra quy t
nh.
Chi phí ư c hi u theo quan i m k toán qu n tr là “dòng phí t n th c
t g n li n v i ho t
ng hàng ngày khi t ch c th chi n, ki m tra, ra quy t
nh, chi phí cũng có th là dòng phí t n ư c tính
th c hi n d án, nh ng
phí t n m t i do l a ch n phương án, hy sinh cơ h i kinh doanh”.
Khi xem xét n i dung c a k toán qu n tr chi phí cho th y có s giao
thoa gi a n i dung c a k toán chi phí và k toán qu n tr chi phí, v y gi a
chúng có quan h v i nhau như th nào. Th c ch t k toán qu n tr chi phí
ư c tách ra t k toán chi phí, giai o n
u c a k toán qu n tr
thành t k toán chi phí giúp cho vi c xác
ư c hình
nh và ki m tra chi phí c a các
nhà qu n tr . Song k toán chi phí cung c p c thông tin k toán tài chính và
k toán qu n tr vì
i tư ng s d ng thông tin k toán chi phí bao g m các cá
nhân, t ch c bên ngoài và các nhà qu n tr bên trong doanh nghi p.
1.1.2. Vai trò c a k toán qu n tr chi phí
K toán qu n tr chi phí c th hóa các k ho ch ho t
ng c a doanh
nghi p thành các d toán s n xu t kinh doanh. K toán qu n tr chi phí cung
c p thông tin v chi phí ư c tính cho các s n ph m, d ch v ho c các
tư ng khác theo yêu c u c a nhà qu n lý nh m giúp h ra quy t
tr ng v
i
nh quan
c i m c a s n ph m, cơ c u s n xu t và phân b h p lý các ngu n
l c cho ho t
ng c a doanh nghi p.
K toán qu n tr chi phí cũng cung c p các thông tin
nhà qu n lý ki m
soát quá trình th c hi n k ho ch thông qua các báo cáo ánh giá, ki m soát
chi phí, nâng cao hi u qu và hi u năng ho t
ng c a doanh nghi p. Thông
tin chi phí c a t ng b ph n, phân xư ng, s n ph m ư c cung c p chi ti t và
thư ng xuyên s giúp nhà qu n lý ki m soát quá trình s n xu t s n ph m,
9
cung ng d ch v , giúp lo i b nh ng kho n chi phí không c n thi t ho c h u
ích nh m kích thích quá trình kinh doanh có hi u qu và ti t ki m chi phí.
Trên cơ s các báo cáo
nh kỳ so sánh k t qu th c t v i k ho ch d
ki n v doanh thu, chi phí, l i nhu n c a doanh nghi p, các nhà qu n lý s
ánh giá ho t
ng qu n tr và tìm ra
kinh doanh, n m b t i u ki n ho t
ng l c c g ng th c hi n t t m c tiêu
ng hi n t i cũng như d
oán b i c nh
tương lai cho ơn v mình.
Ngoài ra, k toán qu n tr chi phí còn cung c p các thông tin thích h p
cho các nhà qu n lý
xây d ng chi n lư c c nh tranh như cung c p các báo
cáo v các b ph n, phân xư ng, d ch v , s n ph m…và các báo cáo v l a
ch n phương án kinh doanh như m r ng cơ s ,
u tư máy móc trang thi t
b , m r ng th trư ng tiêu th …
K toán qu n tr chi phí s tr l i câu h i chi phí s là bao nhiêu, thay
như th nào khi có s thay
gi i thích v nh ng thay
i
i v s n lư ng s n xu t, ai ph i ch u trách nhi m
i b t l i c a chi phí và gi i pháp c n ưa ra
i u
ch nh.
1.2.
C
I M C A CHI PHÍ VÀ PHÂN LO I CHI PHÍ TRONG
DOANH NGHI P
1.2.1. Khái ni m và
c i m chi phí
Chi phí kinh doanh ư c nghiên c u và phân tích dư i nhi u góc
khác nhau, tùy thu c m c ích và quan i m c a các nhà khoa h c.
Dư i góc
k toán tài chính thì chi phí ư c coi là nh ng kho n phí
t n phát sinh g n li n v i ho t
ng s n xu t kinh doanh trong kỳ h ch toán,
là giá tr c a m t ngu n l c b tiêu dùng trong ho t
c a t ch c
ph m ho c
t l y m t k t qu . K t qu có th
d ng phi v t ch t như d ch v .
ng s n xu t kinh doanh
d ng v t ch t như s n
10
Dư i góc
k toán qu n tr , chi phí ư c xem là nh ng kho n phí t n
th c t g n li n v i các phương án, s n ph m, d ch v . Chi phí kinh doanh
theo quan i m c a k toán qu n tr bao gi cũng mang tính c th nh m xem
xét các hi u qu c a các b ph n, là cơ s
ưa ra các quy t
nh
u tư
ho c l a ch n các phương án t i ưu.
N u như chi phí trong k toán tài chính ư c
t trong m i quan h v i
tài s n, ngu n v n c a doanh nghi p và ư c h ch toán d a vào các ch ng t
phát sinh thì theo quan i m c a k toán qu n tr chi phí ư c xem xét theo
quan i m là nh ng phí t n th c t phát sinh trong hoat
doanh, ho c cũng có th là nh ng phí t n ư c tính
ng s n xu t kinh
th c hi n k ho ch s n
xu t.
Vì v y,
i v i nhà qu n lý, chi phí là m i quan tâm hàng
hư ng tr c ti p
quan tr ng
u vì nó nh
n l i nhu n. Do ó, ki m soát chi phí hi u qu là v n
i v i s t n t i và phát tri n c a m t t ch c kinh doanh. Vi c
phân lo i và nh n di n chi phí và cách ng x c a chi phí là i m m u ch t
qu n lý chi phí
t
ó nhân viên k toán qu n tr có th cung c p s li u
chi phí thích h p theo nhu c u c a nhà qu n tr .
1.2.2. Phân lo i chi phí trong doanh nghi p s n xu t
a. Phân lo i chi phí theo ch c năng ho t
Phân lo i chi phí theo ch c năng ho t
ng
ng là cách phân lo i cơ s , ph i
th c hi n trư c khi ti n hành các cách phân lo i khác
i v i t ng chi phí
nh m áp ng nh ng yêu c u qu n lý khác nhau.
Cách phân lo i này giúp xác
m c chi phí trong quá trình ho t
nh rõ v trí, ch c năng c a t ng kho n
ng c a t ch c, là căn c
thành s n ph m và t p h p chi phí theo t ng ho t
thông tin cho l p báo cáo theo các ho t
xác
nh giá
ng ch c năng, cung c p
ng c th ho c theo t ng ph m vi
- Xem thêm -