UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
LÊ HOÀNG THẢO NGUYÊN
1693403010015
LÊ HOÀNG
THẢO NGUYÊN
TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
TỔNG QUAN NỢ CÔNG
HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ
Môn: TƯ DUY BIỆN LUẬN ỨNG DỤNG
SỰ NGHIỆP THUỘC SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TỈNH BÌNH DƯƠNG
Chuyên ngành: KẾ TOÁN
Mã ngành: 60 34 03 01
Lớp: CH16KT02
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 8 34 03 01
TS. NGUYỄN HOÀNG HUẾ
Bình Dương, tháng 03 năm 2018
BÌNH DƯƠNG - Năm 2019
PHẦN NỘI DUNG
i
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
LÊ HOÀNG THẢO NGUYÊN
HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ
SỰ NGHIỆP THUỘC SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TỈNH BÌNH DƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 8 34 03 01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. PHẠM QUANG HUY
BÌNH DƯƠNG - Năm 2019
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các
phân tích, số liệu và thông tin sử dụng trong luận văn là hoàn toàn trung thực và có
nguồn gốc rõ ràng.
Tác giả luận văn
LÊ HOÀNG THẢO NGUYÊN
i
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài luận văn này, em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình
của TS. Phạm Quang Huy trong suốt quá trình viết và hoàn thành luận văn.
Em xin tỏ lòng biết ơn đến Khoa Kế toán, Khoa Sau đại học – Trường Đại học Thủ
Dầu Một đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình nghiên cứu hoàn thành luận văn.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo, tập thể nhân viên phòng kế
hoạch – tài chính của các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh
Bình Dương, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã hỗ trợ, chia sẻ và không ngừng động
viên em trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Tác giả luận văn
LÊ HOÀNG THẢO NGUYÊN
ii
TÓM TẮT
Sở Tài nguyên và Môi trường (viết tắt Sở TNMT) là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy
ban nhân dân tỉnh thực hiện chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý
nhà nước về tài nguyên và môi trường gồm: đất đai; tài nguyên nước; tài nguyên khoáng
sản, địa chất; môi trường; khí tượng thủy văn; biến đổi khí hậu; đo đạc và bản đồ; quản
lý và tổ chức thực hiện các dịch vụ công về các lĩnh vực thuộc phạm vi chức năng của
Sở. Thực hiện đổi mới và nâng cao hoạt động, Sở đã cơ cấu tổ chức bộ máy bao gồm
các phòng chuyên môn và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở (gồm: Văn phòng Đăng ký đất
đai; Trung tâm Phát triển quỹ đất; Trung tâm Quan trắc – Kỹ thuật Tài nguyên và Môi
trường; Trung tâm Công nghệ thông tin – Lưu trữ tài nguyên và môi trường; Quỹ bảo vệ
Môi trường) để phù hợp với chức năng nhiệm vụ và tăng cường công tác quản lý
chuyên môn cũng như trong việc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán. Với mục tiêu làm
rõ một số vấn đề về cơ sở khoa học của tổ chức công tác kế toán và phân tích các nhân
tố chi phối đến tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp cả nước nói chung và
tại Sở TNMT tỉnh Bình Dương nói riêng.
Nhằm thực hiện chủ trương đổi mới toàn diện; đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ tài
chính thì đòi hỏi các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT phải nâng cao chất lượng hoạt
động; đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Nghiên cứu được vận dụng chủ yếu
bằng phương pháp nghiên cứu định tính như: phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương
pháp tổng hợp – phân tích dữ liệu. Bên cạnh đó tác giả còn áp dụng phương pháp định
lượng qua việc khảo sát 05 đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT và thống kê số liệu thu
thập được, qua đó phân tích thực trạng và đánh giá kết quả thực hiện về tổ chức công
tác kế toán dựa trên 6 tiêu chí tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT thời gian qua và
trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các
đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương trong thời gian tới.
Qua nghiên cứu thực tế tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương
cho thấy, kế toán đã thực hiện hoạt động tương đối tốt, đảm bảo đúng theo quy định.
Tuy nhiên, trong công tác tổ chức kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở còn gặp
những vấn đề bất cập và hạn chế nên cũng gây khó khăn không nhỏ cho việc quản lý tài
iii
chính của đơn vị: Công tác đối chiếu, kiểm tra trong quá trình luân chuyển chứng từ
chưa được quan tâm, các chứng từ kho bạc vẫn còn thực hiện theo cách thủ công, dẫn
đến số tiền bằng chữ và bằng số không khớp nhau; công tác tổ chức hệ thống tài khoản
kế toán chưa phản ánh đầy đủ, chi tiết; một số mẫu sổ kế toán chưa được sử dụng nên
gây nhiều khó khăn trong việc kiểm soát, theo dõi, sử dụng nguồn kinh phí; công tác lập
báo cáo còn khá sơ sài chưa chú trọng về mặt chất lượng, còn mang tính đối phó, chậm
trễ trong việc cung cấp thông tin dẫn đến chất lượng Báo cáo tài chính, báo cáo thuyết
minh chưa cao; việc phân công công việc giữa các nhân viên kế toán còn chồng chéo,
chưa hợp lý, thiếu kỹ năng về cung cấp thông tin kế toán quản trị; phần mềm kế toán
chưa được phân quyền hệ thống dẫn đến xảy ra hiện tượng các kế toán viên tự ý sửa số
liệu mà chưa thông qua ý kiến của phụ trách kế toán… Dựa trên kết quả nghiên cứu, tác
giả đã đề cập một số giải pháp khắc phục nhằm hoàn thiện công tác tổ chức kế toán tại
các đơn vị này, giúp cho các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương hoạt
động hiệu quả hơn.
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii
TÓM TẮT ..................................................................................................................... iii
MỤC LỤC ..................................................................................................................... v
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU .......................................................................................... ix
DANH MỤC SƠ ĐỒ - HÌNH VẼ ............................................................................... x
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 01
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC
ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP
1.1 Khái quát chung về đơn vị sự nghiệp ................................................................... 09
1.1.1 Khái niệm .............................................................................................................. 09
1.1.2 Phân loại đơn vị sự nghiệp .................................................................................... 09
1.1.3 Đặc điểm hoạt động và đặc điểm quản lý của đơn vị sự nghiệp .......................... 10
1.2 Quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp ...................................................... 11
1.2.1 Nguồn tài chính của đơn vị ................................................................................... 11
12.2 Sử dụng nguồn tài chính ........................................................................................ 12
1.2.3 Phân phối kết quả tài chính trong năm.................................................................. 13
1.3 Nội dung tổ chức công tác kế toán tại đơn vị sự nghiệp ..................................... 14
1.3.1 Tổ chức chứng từ kế toán...................................................................................... 15
1.3.2 Tổ chức hệ thống tài khoản kế toán ...................................................................... 16
1.3.3 Tổ chức hệ thống sổ kế toán ................................................................................. 18
1.3.4 Tổ chức báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách .................................... 20
1.3.5 Tổ chức bộ máy kế toán ........................................................................................ 23
1.3.6 Tổ chức kế toán quản trị ....................................................................................... 26
1.3.7 Tổ chức kiểm tra kế toán....................................................................................... 26
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1............................................................................................. 28
v
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN
VỊ SỰ NGHIỆP THUỘC SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH BÌNH
DƯƠNG
2.1 Tổng quan về các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương ........... 29
2.1.1 Khái quát về Sở TNMT tỉnh Bình Dương ............................................................ 29
2.1.2 Đặc điểm hoạt động và quản lý của các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh
Bình Dương .................................................................................................................... 30
2.1.3 Các chính sách kế toán áp dụng và đặc điểm quản lý tài chính của các đơn vị sự
nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương ..................................................................... 32
2.1.3.1 Các chính sách kế toán áp dụng tại các đơn vị trực thuộc Sở Tài nguyên và
Môi trường ..................................................................................................................... 32
2.1.3.2. Đặc điểm quản lý tài chính của các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh
Bình Dương .................................................................................................................... 33
2.1.3.3. Chính sách xác định và phân phối các khoản chênh lệch thu chi ................ 35
2.2 Khảo sát thực tế về tổ chức công tác kế toán ...................................................... 36
2.2.1 Phạm vi và đối tượng khảo sát .............................................................................. 36
2.2.2 Nội dung khảo sát ................................................................................................. 36
2.2.3 Phương pháp khảo sát ........................................................................................... 38
2.2.4 Phân tích kết quả khảo sát ..................................................................................... 38
2.3 Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT
tỉnh Bình Dương ........................................................................................................... 48
2.3.1 Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh
Bình Dương .................................................................................................................... 48
2.3.1.1 Tổ chức chứng từ kế toán .............................................................................. 49
2.3.1.2 Tổ chức hệ thống tài khoản kế toán ............................................................... 51
2.3.1.3 Tổ chức hệ thống sổ kế toán .......................................................................... 53
2.3.1.4 Tổ chức báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách ............................. 55
2.3.1.5 Tổ chức bộ máy kế toán................................................................................. 56
2.3.1.6 Tổ chức kiểm tra kế toán ............................................................................... 59
vi
2.3.2 Đánh giá thực trạng trong việc tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp
thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương ................................................................................. 60
2.3.2.1 Những kết quả đạt được trong công tác kế toán ............................................ 60
2.3.2.2 Những tồn tại ................................................................................................. 62
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2............................................................................................. 65
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI
CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP THUỘC SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TỈNH
BÌNH DƯƠNG
3.1 Cơ sở đề ra giải pháp ............................................................................................. 66
3.2 Một số giải pháp cụ thể .......................................................................................... 67
3.2.1 Hoàn thiện tổ chức chứng từ kế toán .................................................................... 67
3.2.2 Hoàn thiện tổ chức tài khoản kế toán.................................................................... 69
3.2.3 Hoàn thiên tổ chức hệ thống sổ kế toán ................................................................ 70
3.2.4 Hoàn thiện công tác báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách ................. 71
3.3.5 Hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán ...................................................................... 73
3.3.6 Hoàn thiện tổ chức kiểm tra kế toán ..................................................................... 73
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3............................................................................................. 75
KẾT LUẬN CHUNG ................................................................................................... 76
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 78
PHỤ LỤC ...................................................................................................................... 80
vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TỪ VIẾT TẮT
NỘI DUNG ĐẦY ĐỦ
BCTC
Báo cáo tài chính
BHXH
Bảo hiểm xã hội
BHYT
Bảo hiểm y tế
BHTN
Bảo hiểm thất nghiệp
ĐVSN
Đơn vị sự nghiệp
GTGT
Thuế giá trị gia tăng
HCSN
Hành chính sự nghiệp
KBNN
Kho bạc Nhà nước
KPCĐ
Kinh phí công đoàn
MLNS
Mục lục Ngân sách
NSNN
Ngân sách Nhà nước
SXKD
Sản xuất kinh doanh
TSCĐ
Tài sản cố định
TNMT
Tài nguyên và Môi trường
TNDN
Thuế thu nhập doanh nghiệp
TNCN
Thuế thu nhập cá nhân
TMCP
Thương mại cổ phần
viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT
Bảng 1.1
Bảng 2.1
Bảng 2.2
Bảng 2.3
Bảng 2.4
Bảng 2.5
Bảng 2.6
TÊN BẢNG BIỂU
Danh mục chứng từ kế toán bắt buộc
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức chứng từ kế toán
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức hệ thống tài khoản kế toán
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức hệ thống sổ kế toán
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán
ngân sách
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức bộ máy kế toán
Điểm trung bình các câu hỏi công tác tổ
chức kiểm tra kế toán
ix
TRANG
16
43
44
45
46
47
48
DANH MỤC SƠ ĐỒ - HÌNH VẼ
STT
TÊN SƠ ĐỒ - HÌNH VẼ
Sơ đồ 1.1
Hình 2.1
Tổ chức Bộ máy kế toán theo hình thức tập
trung
Tổ chức Bộ máy kế toán theo hình thức phân
tán
Tổ chức Bộ máy kế toán theo hình thức vừa
tập trung vừa phân tán
Sơ đồ tổ chức của Sở TNMT tỉnh Bình
Dương
Quy trình luân chuyển chứng từ tại các đơn
vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình
Dương
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán tại các đơn
vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình
Dương
Loại hình của các đơn vị được khảo sát
Hình 2.2
Hình thức tổ chức Bộ máy kế toán
40
Hình 2.3
Mô tả dữ liệu giới tính
41
Hình 2.4
Mô tả dữ liệu theo độ tuổi
41
Hình 2.5
Mô tả dữ liệu theo trình độ chuyên môn
42
Sơ đồ 1.2
Sơ đồ 1.3
Sơ đồ 2.1
Sơ đồ 2.2
Sơ đồ 2.3
Hình 2.6
Hình 2.7
Hình 2.8
Hình 2.9
Hình 2.10
Hình 2.11
Kết quả đánh giá công tác tổ chức chứng từ
kế toán
Kết quả đánh giá công tác tổ chức hệ thống
tài khoản kế toán
Kết quả đánh giá công tác tổ chức hệ thống
sổ kế toán
Kết quả đánh giá công tác tổ chức báo cáo tài
chính, báo cáo quyết toán ngân sách
Kết quả đánh giá công tác tổ chức bộ máy kế
toán
Kết quả đánh giá công tác tổ chức kiểm tra
kế toán
x
TRANG
23
24
25
29
49
56
39
43
44
45
46
47
48
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cần thiết của đề tài
Sở Tài nguyên và Môi trường (viết tắt Sở TNMT) là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy
ban nhân dân tỉnh thực hiện chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý
nhà nước về tài nguyên và môi trường gồm: đất đai; tài nguyên nước; tài nguyên
khoáng sản, địa chất; môi trường; khí tượng thủy văn; biến đổi khí hậu; đo đạc và bản
đồ; quản lý và tổ chức thực hiện các dịch vụ công về các lĩnh vực thuộc phạm vi chức
năng của Sở. Thực hiện đổi mới và nâng cao hoạt động, Sở đã cơ cấu tổ chức bộ máy
bao gồm các phòng chuyên môn và các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở (gồm: Văn phòng
Đăng ký đất đai; Trung tâm Phát triển quỹ đất; Trung tâm Quan trắc – Kỹ thuật Tài
nguyên và Môi trường; Trung tâm Công nghệ thông tin – Lưu trữ tài nguyên và môi
trường; Quỹ bảo vệ Môi trường) để phù hợp với chức năng nhiệm vụ và tăng cường
công tác quản lý chuyên môn nói chung và trong việc hoàn thiện tổ chức công tác kế
toán nói riêng.
Nghị định 141/2016/NĐ-CP ngày 10 tháng 10 năm 2016 ra đời quy định cơ chế tự
chủ của đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác,
nhằm đổi mới toàn diện các đơn vị sự nghiệp; đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ, tự chịu
trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, nhân sự và tài chính thì đòi hỏi các
đơn vị sự nghiệp tại Sở TNMT tỉnh Bình Dương phải nâng cao chất lượng hoạt động;
đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Bên cạnh đó, để tăng cường quản lý và sử dụng các nguồn kinh phí nhà nước tiết
kiệm, quản lý hiệu quả tình hình sử dụng kinh phí và nguồn thu đúng mục đích, đạt hiệu
quả cao, các đơn vị có thể sử dụng nhiều công cụ khác nhau nhưng một trong những
công cụ hữu hiệu nhất là kế toán. Kế toán có vai trò rất quan trọng trong quản lý tài
chính của các đơn vị HCSN và là công cụ quan trọng thực hiện quản lý, điều hành, kiểm
tra, giám sát các hoạt động kinh tế trong các đơn vị. Để phát huy vai trò quan trọng đó,
vấn đề có tính chất quyết định là đòi hỏi các đơn vị phải biết tổ chức công tác kế toán
1
tại đơn vị mình một cách hợp lý và khoa học, thực hiện một cách nghiêm túc và chặt
chẽ.
Mặc dù việc tổ chức công tác kế toán ngày càng được chú trọng nhưng bên cạnh đó
vẫn còn những hạn chế nhất định và đáng lưu ý: Công tác đối chiếu, kiểm tra trong quá
trình luân chuyển chứng từ chưa được quan tâm, các chứng từ kho bạc vẫn còn thực
hiện theo cách thủ công, dẫn đến số tiền bằng chữ và bằng số không khớp nhau; công
tác tổ chức hệ thống tài khoản kế toán chưa phản ánh đầy đủ, chi tiết; một số mẫu sổ kế
toán chưa được sử dụng nên gây nhiều khó khăn trong việc kiểm soát, theo dõi, sử dụng
nguồn kinh phí; công tác lập báo cáo còn khá sơ sài chưa chú trọng về mặt chất lượng,
còn mang tính đối phó, chậm trễ trong việc cung cấp thông tin dẫn đến chất lượng Báo
cáo tài chính, báo cáo thuyết minh chưa cao; việc phân công công việc giữa các nhân
viên kế toán còn chồng chéo, chưa hợp lý, thiếu kỹ năng về cung cấp thông tin kế toán
quản trị; phần mềm kế toán chưa được phân quyền hệ thống dẫn đến xảy ra hiện tượng
các kế toán viên tự ý sửa số liệu mà chưa thông qua ý kiến của phụ trách kế toán…
Ngoài ra, việc cung cấp thông tin cho yêu cầu quản lý tại các đơn vị còn một số hạn chế
như chưa đánh giá được khả năng khai thác nguồn thu cũng như hiệu quả sử dụng các
nguồn kinh phí; việc bố trí đội ngũ kế toán đáp ứng về trình độ, năng lực, phẩm chất
đạo đức...
Cho đến nay, cả trên phương diện lý thuyết và thực tiễn ở tỉnh Bình Dương vẫn chưa
có công trình nghiên cứu khoa học để cập nhật một cách toàn diện và cụ thể việc hoàn
thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình
Dương để góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính của các đơn vị trong
những năm tới.
Do đó, việc đánh giá thực trạng, nghiên cứu đề xuất các giải pháp để hoàn thiện tổ
chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương là một
vấn đề thực tế, cấp bách và mang tính lâu dài. Nhận thức được vấn đề này, tác giả chọn
đề tài “Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài
nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương” làm đề tài nghiên cứu cho Luận văn Thạc sĩ
của mình.
2
2. Tổng quan tài liệu
- Các công trình nghiên cứu trong nước:
Tổ chức công tác kế toán là công việc tổ chức bộ máy kế toán, vận dụng các phương
pháp kế toán để thu thập, xử lý và cung cấp thông tin trên cơ sở chấp hành nghiêm
chỉnh các chính sách, chế độ tài chính hiện hành nhằm phát huy hết vai trò của hạch
toán kế toán góp phần quản lý, điều hành đơn vị có hiệu quả. Chính vì vậy, vấn đề hoàn
thiện tổ chức kế toán trong những năm qua đã được nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu
dưới các góc độ, khía cạnh, lĩnh vực tiếp cận khác nhau. Dưới đây là một số công trình
đã nghiên cứu về tổ chức kế toán tại các đơn vị sự nghiệp:
Luận án Tiến sĩ "Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán trong các bệnh viện trực thuộc
Bộ Y tế ở Việt Nam"- tác giả Lê Thị Thanh Hương (2012). Luận án đã phân tích đặc
điểm tổ chức ĐVSN có thu công lập (có so sánh với ĐVSN có thu ngoài công lập, so
sánh hoạt động dịch vụ trong ĐVSN có thu công lập và trong doanh nghiệp) chi phối
đến cơ chế quản lý tài chính và tổ chức công tác kế toán trong loại hình đơn vị này. Từ
những lý luận, thực tiễn luận án hoàn thiện tổ chức kế toán trên góc độ kinh tế tài chính
(KTTC), KTQT như: Tổ chức BMKT, hệ thống cơ sở kế toán, tổ chức hệ thống chứng
từ, tổ chức hệ thống TK, tổ chức hệ thống sổ kế toán, lập dự toán hoạt động tài chính,
hệ thống báo cáo KTQT. Tuy nhiên, luận án còn chưa đề xuất hoàn thiện tổ chức hệ
thống BCTC, phân tích và công khai BCTC, tổ chức kiểm tra kế toán và việc tổ chức
ứng dụng tin học vào công tác kế toán và phần tổ chức KTQT trong luận án chỉ tập
trung chủ yếu đối với phần KTQT mảng hoạt động sản xuất - kinh doanh (SXKD) chưa
đi sâu vào mảng hoạt động sự nghiệp và hệ thống sổ sách phục vụ báo cáo quản trị.
Đề tài “ Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại trường cao đẳng công nghệ kinh tế
và thủy lợi miền Trung” của tác giả Hoàng Lê Uyên Thảo (2012). Luận văn đã khái
quát cơ sở lý luận về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp. Luận văn cũng
đã nêu ra thực trạng tổ chức công tác kế toán tại trường cao đẳng công nghệ kinh tế và
thủy lợi miền Trung về tổ chức hệ thống chứng từ, tổ chức hệ thống tài khoản kế toán,
tổ chức hệ thống sổ kế toán, tổ chức hệ thống báo cáo kế toán và tổ chức kiểm tra kế
toán. Từ đó tác giả đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện.
3
Tuy nhiên, luận văn chưa đề cập đến cơ chế quản lý tài chính tại trường, về nội dung
thu – nhiệm vụ chi và quy trình quản lý tại đơn vị. Vì thế, luận văn cũng chưa đưa ra
được thực trạng về cơ chế quản lý tại đơn vị.
Đề tài “ Hoàn thiện tổ chức kế toán trong các đơn vị sự nghiệp có thu nghành thông
tin thương mại” - tác giả Trần Thị Quỳnh năm (2013). Đề tài đã đưa ra được những lý
luận, khái niệm cơ bản về đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực văn hóa thông tin
nói chung và thông tin thương mại nói riêng. Thực trạng tổ chức công tác kế toán trong
các đơn vị sự nghiệp có thu ngành thông tin thương mại, người viết cũng đã đưa ra
những quan điểm và giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại đó. Tuy nhiên
những vấn đề được nêu lên trong đề tài là toàn bộ hoạt động kế toán chứ không đi phân
tích sâu về kế toán hoạt động thu, chi tại các đơn vị sự nghiệp có thu ngành thông tin
thương mại. Dó đó chưa thể cung cấp đầy đủ cơ sở lý luận và giải pháp hoàn thiện kế
toán hoạt động thu chi tại các đơn vị sự nghiệp có thu khác.
Đề tài “Hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán tại bệnh viện sản Nhi tỉnh Quảng Ninh”
của tác giả Nguyễn Đức Dương (2014). Trong công trình này, tác giả đã đưa ra được
các lý luận cơ bản về cơ chế tài chính, quản lý nhà nước đối với các đơn vị sự nghiệp có
thu. Về công tác kế toán, đề tài đã nghiên cứu thực trạng công tác kế toán tại đơn vị này,
trong đó có các hoạt động tổ chức kế toán và đưa ra các phương hướng, biện pháp hoàn
thiện công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp ngành y. Tuy nhiên đề tài chưa phản
ánh hết các nội dung tổ chức kế toán, chưa bám sát được vào các cơ chế quản lý của
Nhà nước hiện hành.
Luận văn thạc sĩ “ Hoàn thiện công tác kế toán ở các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tư
pháp tỉnh Quảng Nam” của tác giả Võ Thị Tuyết Nga (2014). Trong công trình này, tác
giả đã tập trung làm sáng tỏ các vấn đề lý luận thực tiễn và đồng thời đưa ra một số giải
pháp hoàn thiện công tác tổ chức kế toán, tuy nhiên vẫn chưa đưa ra thực trạng và giải
pháp hoàn thiện về bộ máy kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tư pháp tỉnh
Quảng Nam.
Luận văn thạc sĩ “ Hoàn thiện công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Xây
dựng thành phố Đà Nẵng” của tác giả Đặng Thị Thảo Nguyên (2015). Trong công trình
nghiên cứu này, tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và đưa ra những nhận xét đánh giá
4
về kết quả đạt được một cách khách quan cũng như những hạn chế, đồng thời đề xuất
các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Xây dựng.
Tuy nhiên, tác giả chưa đi sâu vào việc đề ra các giải pháp để hoàn thiện hệ tổ chức
chứng từ, tổ chức hệ thống tài khoản, hệ thống sổ sách kế toán.
Luận văn thạc sĩ “ Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại Nhà xuất bản chính trị
Quốc gia – Sự thật” của tác giả Trần Phương Linh (2016). Luận văn đã khái quát được
những vấn đề cơ bản trong tổ chức kế toán tại các đơn vị sự nghiệp có thu, chỉ ra thực
trạng cơ chế quản lý tài chính, các nội dung trong tổ chức công tác kế toán tại Nhà xuất
bản Chính trị Quốc gia – Sự thật.
Tuy nhiên, về cơ sở lý thuyết, luận văn chưa đi sâu phân tích trong tổ chức bộ máy
kế toán về đặc điểm lao động kế toán, xây dựng quy chế hoạt động của bộ máy kế toán,
chưa chỉ ra những yêu cầu của tổ chức kế toán trong đơn vị sự nghiệp nhằm đáp ứng
yêu cầu quản lý. Về thực trạng và đề xuất giải pháp, tác giả luận văn đã chỉ ra những tồn
tại trong cơ chế quản lý tài chính, tuy nhiên chưa chỉ ra được những giải pháp nhằm
khắc phục những tồn tại ấy.
Các luận văn nêu trên đã khái quát những vấn đề lý thuyết về tổ chức công tác kế
toán tại các đơn vị sự nghiệp, nêu ra được những thực trạng trong quản lý tài chính và tổ
chức công tác kế toán tại các đơn vị, từ đó đề xuất ra những giải pháp hoàn thiện. Tuy
nhiên, những luận văn trên vẫn còn những khoảng trống nghiên cứu:
Thứ nhất, các luận văn chưa chỉ ra được những yêu cầu của tổ chức kế toán trong
đơn vị sự nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý.
Thứ hai, về vấn đề tổ chức kiểm tra kế toán, các luận văn chỉ chủ yếu đầ cập đến vấn
đề kiểm tra thủ công trên sổ sách mà chưa có luận văn nào đề cập đến vấn đề cần phân
quyền trên hệ thống phần mềm kế toán, một vấn đề khá quan trọng trong việc ngăn chặn
hiện tượng các kế toán viên tự ý sửa số liệu mà chưa thông qua sự đồng ý của phụ trách
kế toán.
Thứ ba, các luận văn trên đều nghiên cứu về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị
sự nghiệp thuộc các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên chưa có công trình nào nghiên cứu
về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường
nói chung, cũng như tại tỉnh Bình Dương nói riêng.
5
- Các công trình nghiên cứu nước ngoài:
Trong lĩnh vực tổ chức hạch toán kế toán trong các đơn vị hành chính sự nghiệp, trên
thế giới chỉ có một số ít tác giả nghiên cứu. Điển hình trong số đó là tác giả Earl
R.Wilson, Leo E.Hay, Susan C.Kattelus đã cùng viết cuốn sách nổi tiếng với tiêu đề là
(Accounting for Governmental and Nonprofit Entities) tạm dịch “Kế toán nhà nước và
các tổ chức phi lợi nhuận”. Cuốn sách này được coi là công trình khá công phu về các
khía cạnh hoạt động khác nhau trong các đơn vị hành chính sự nghiệp nói chung.
Nghiên cứu đi sâu vào phân tích đặc thù hoạt động của một số lĩnh vực sự nghiệp như
giáo dục, y tế, lực lượng vũ trang.. Nội dung nghiên cứu trong cuốn sách bao gồm các
nguyên tắc kế toán chung được chấp nhận, hưỡng dẫn cách lập báo cáo tài chính cuối
kỳ, hướng dẫn cách ghi nhận các dự kiện.
Công trình nghiên cứu của các chuyên gia như: GS.TS. Jess W.Hughes – Trường đại
học Old Dominition, Paul sutcliffe – Chuyên gia tư vấn cao cấp thuộc liên đoàn kế toán
quốc tế, Gillian Fawcett – Giám đốc lĩnh vực công ACCA toàn cầu, Reza Ali – Giám
đốc phát triển kinh doanh ACCA khu vực Asean và Úc… Các công trình nghiên cứu
này có điểm chung là nghiên cứu các mô hình áp dụng và xây dựng chuẩn mực kế toán
lĩnh vực công, trên cơ sở đó đã làm rõ nội dung tổ chức công tác kế toán từ khâu chứng
từ cho đến khâu lập các báo cáo tài chính trên cơ sở dồn tích và cơ sở kế toán tiền mặt
cũng như tác dụng của mô hình này trong việc công khai và minh bạch hệ thống tài
chính của chính phủ, đặc biệt các nghiên cứu này cũng chỉ ra các ích lợi từ việc vận
dụng chuẩn mực kế toán công quốc tế và cơ sở kế toán dồn tích.
Mỗi luận văn nêu trên đã khái quát được những vấn đề lý thuyết về tổ chức kế toán ở
một khía cạnh khác nhau và một mặt nào đó đã phản ánh cơ bản được ngành, lĩnh vực
và đơn vị cụ thể mà tác giả đã nghiên cứu.
Trong các nghiên cứu gần đây về tổ chức kế toán, chưa có công trình nghiên cứu về
giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và
Môi trường tỉnh Bình Dương. Vì vậy, tác giả chọn đề tài “ Hoàn thiện tổ chức công tác
kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương”.
3. Mục tiêu nghiên cứu
6
3.1 Mục tiêu tổng quát
Luận văn làm rõ một số vấn đề về cơ sở khoa học của tổ chức công tác kế toán tại
các đơn vị sự nghiệp cũng như phân tích các nhân tố chi phối đến tổ chức công tác kế
toán tại các đơn vị sự nghiệp; luận văn phân tích thực trạng và đánh giá kết quả thực
hiện về tổ chức công tác kế toán dựa trên 6 tiêu chí tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở
TNMT thời gian qua và trên cơ sở đó, luận văn đề xuất những giải pháp nhằm hoàn
thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình
Dương trong thời gian tới.
3.2 Mục tiêu cụ thể
- Phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp
thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường.
- Nghiên cứu, đề xuất những giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các
đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu về hoàn thiện tổ chức công tác kế toán
tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương
- Phạm vi nghiên cứu: bao gồm 5 đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài Nguyên và Môi
trường tỉnh Bình Dương: Văn phòng Đăng ký đất đai; Trung tâm Phát triển quỹ đất;
Trung tâm Quan trắc – Kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường; Trung tâm Công nghệ
thông tin – Lưu trữ tài nguyên và môi trường; Quỹ bảo vệ Môi trường, số liệu nghiên
cứu, khảo sát năm 2017.
5. Phương pháp nghiên cứu
Tác giả chủ yếu vận dụng phương pháp nghiên cứu định tính để nghiên cứu đề tài,
bao gồm:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu và tổng hợp tài liệu từ các giáo trình,
các nghiên cứu có liên quan đã được công bố. Thu thập các dữ liệu thứ cấp bao gồm các
quyết định, các chứng từ và sổ kế toán, báo cáo kế toán có liên quan đến tổ chức công
7
tác kế toán năm 2017 từ các Phòng Kế hoạch - Tài chính tại 05 đơn vị sự nghiệp thuộc
Sở TNMT tỉnh Bình Dương giúp tác giả có những nhận định và đánh giá thực tiễn.
+ Phương pháp tổng hợp – phân tích dữ liệu: Dựa vào các thông tin, tài liệu thu
thộng được, qua việc sưu tầm trên sách báo, tạp chí, qua việc tìm kiếm trên các
website,... các thông tin được lựa chọn, phân loại và sắp xếp một cách hệ thống, tác giả
sử dụng phầm mềm EXCEL để phân tích, tính toán khoa học tỉ lệ phần trăm cho từng
nội dung.
Bên cạnh đó phương pháp định lượng cũng được sử dụng trong luận văn, đó là việc
khảo sát 05 đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương và
thống kê số liệu thu thập được, qua đó đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp
để hoàn thiện vấn đề như mục tiêu đã đề ra.
Tổng số phiếu khảo sát phát ra là 25 phiếu và kết quả thu về là 25 phiếu (chiếm tỷ lệ
100% số phiếu khảo sát gửi đi). Phiếu khảo sát được phát đến từng lãnh đạo quản trực
tiếp và các kế toán viên tại 05 đơn vị sự nghiệp thuộc Sở TNMT tỉnh Bình Dương.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, kết cấu nội
dung của luận văn được trình bày thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp.
Chương 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp thuộc Sở Tài
nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp
thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương.
8
- Xem thêm -