Tài liệu Hoàn thiện kế toán vốn bằng tiền tại công ty tnhh mtv xây dựng hoàng cung phát

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT KHOA KINH TẾ ---------------------------------------------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Tên đề tài: HOÀN THIỆN KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TẠI CÔNG TY TNHH MTV XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT Giảng viên hướng dẫn: PGS. TS PHẠM VĂN DƯỢC Sinh viên thực hiện: TRƯƠNG THỊ LÀI MSSV: 1220620282 Niên khóa: 2012 – 2016 Ngành: Kế toán BÌNH DƯƠNG, THÁNG 05 NĂM 2016 i LỜI CẢM ƠN Em xin gởi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đối với các thầy cô của trƣờng Đại học Thủ Dầu Một, đặc biệt là các thầy cô khoa Kinh Tế, Thầy Phạm Văn Dược đã tạo điều kiện về thời gian và kiến thức cho em hoàn thành tốt bài khóa luận này. Trong quá trình làm khóa luận khó tránh khỏi sai sót, rất mong các Thầy, Cô bỏ qua. Đồng thời do trình độ lý luận cũng nhƣ kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài khóa luận không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp của Thầy, Cô để em học thêm đƣợc nhiều kinh nghiệm và sẽ hoàn thành tốt hơn bài khóa luận lần này. Em xin chân thành cảm ơn! ii iii MỤC LỤC Lời mở đầu: ............................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1:LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ........................................................................................................... 4 1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP........................................................................................................................... 4 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của vốn bằng tiền............................................................. 4 1.1.1.1. Khái niệm. .......................................................................................................... 4 1.1.1.2. Đặc điểm. ............................................................................................................ 4 1.1.2. Phân loại vốn bằng tiền. ........................................................................................ 4 1.1.3. Vị trí và vai trò của vốn bằng tiền trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp. ............................................................................................................................. 5 1.1.3.1. Vị trí của vốn bằng tiền. ..................................................................................... 5 1.1.3.2. Vai trò của vốn bằng tiền.................................................................................... 5 1.2. KIỂM KÊ QUỸ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP. ....................................................... 5 1.2.1. Mục đích kiểm kê. ................................................................................................. 5 1.2.2. Nguyên tắc kiểm kê. .............................................................................................. 5 1.2.3. Cách xử lý chênh lệch. .......................................................................................... 6 1.3. NỘI DUNG KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP..... 6 1.3.1. Kế toán tiền mặt tại quỹ......................................................................................... 6 1.3.1.1. Khái niệm, chứng từ kế toán. ............................................................................. 6 1.3.1.2. Tài khoản sử dụng. ............................................................................................. 7 1.3.1.3. Trình tự kế toán tiền mặt trong doanh nghiệp. .................................................. 8 1.3.2. Kế toán tiền gửi ngân hàng. ................................................................................... 8 1.3.2.1. Khái niệm, chứng từ kế toán. ............................................................................. 8 1.3.2.2 Tài khoản sử dụng. ............................................................................................ 11 1.3.2.3 Trình tự kế toán tiền gửi ngân hàng trong doanh nghiệp. ................................. 11 1.3.3. Kế toán tiền đang chuyển. ................................................................................... 14 1.3.3.1. Khái niệm, chứng từ kế toán. ........................................................................... 14 1.3.3.2. Tài khoản sử dụng. ........................................................................................... 14 iv 1.3.3.3. Trình tự kế toán tiền đang chuyển trong doanh nghiệp. .................................. 14 1.4. PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP. ..................................................... 15 1.4.1. Khái niệm và ý nghĩa của phân tích tài chính doanh nghiệp. .............................. 15 1.4.1.1. Khái niệm. ........................................................................................................ 15 1.4.1.2. Ý nghĩa. ............................................................................................................ 16 1.4.2. Các chỉ số tài chính. ............................................................................................. 16 1.4.2.1. Tỷ số thanh toán hiện thời. ............................................................................... 16 1.4.2.2. Tỷ số thanh toán nhanh. .................................................................................... 16 CHƢƠNG 2:THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT 17 2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. ............................................................................................................... 17 2.1.1. Quá trình hình thành: ........................................................................................... 17 2.1.2. Quá trình phát triển của công ty: ......................................................................... 17 2.1.3. Định hƣớng phát triển:......................................................................................... 18 2.1.4. Đặc điểm bộ máy tổ chức quản lý của công ty.................................................... 20 2.1.5. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty. ................................................... 21 2.1.5.1. Đặc điểm bộ máy kế toán. ............................................................................... 21 2.1.5.2. Đặc điểm vận dụng chế độ kế toán tại công ty. ................................................ 22 2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. ...................................... 25 2.2.1. Các loại vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ............................................................................................................................... 25 2.2.2. Yêu cầu quản lý vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. .......................................................................................................... 25 2.2.3. Kiểm kê quỹ tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ....................................................................................... Error! Bookmark not defined. 2.2.3.1. Thời gian kiểm kê. ............................................................................................ 26 2.2.3.2. Thành viên tham gia kiểm kê. .......................................................................... 26 2.2.3.3. Quy trình kiểm kê. ............................................................................................ 26 v 2.2.3.4. Cách xử lý chênh lệch sau khi kiểm kê. ........................................................... 28 2.2.4. Thực trạng kế toán tiền mặt tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ..................................................................... Error! Bookmark not defined. 2.2.4.1. Chứng từ, sổ sách, tài khoản sử dụng kế toán tiền mặt tại công ty. ................. 29 2.2.4.2. Thực trạng kế toán chi tiết thu tiền mặt tại công ty. ......................................... 29 2.2.4.3. Thực trạng kế toán chi tiết chi tiền mặt tại công ty. ......................................... 38 2.2.5. Thực trạng kế toán tiền gửi ngân hàng tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ................................................................................................ 44 2.2.5.1. Chứng từ, sổ sách, tài khoản sử dụng kế toán tiền gửi ngân hàng tại công ty. 44 2.2.5.2. Thực trạng kế toán chi tiết thu tiền gửi ngân hàng tại công ty. ........................ 45 2.2.4.2. Thực trạng kế toán chi tiết chi tiền gửi ngân hàng tại công ty. ........................ 48 2.3. PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. ................................................................................... 52 2.3.1. Phân tích theo chiều ngang. ................................................................................. 52 2.3.2. Phân tích theo chiều dọc. ..................................................................................... 53 2.3.2.1. Tỷ số thanh toán hiện thời. ............................................................................... 53 2.3.2.2. Tỷ số thanh toán nhanh. .................................... Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 3: NHẬN XÉT- ĐÁNH GIÁ ...................................................................... 54 3.1. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH CHUNG TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. ......................................................................... 54 3.1.1. Đánh giá hoạt động chung tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ..................................................................................................................... 54 3.1.1.1. Ƣu điểm: ........................................................................................................... 54 3.1.1.2. Nhƣợc điểm: ..................................................................................................... 54 3.1.1.3.Một số đề xuất hoàn thiện về hoạt động chung tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ............................................................................... 55 3.1.2. Đánh giá cơ cấu tổ chức tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát ...................................................................................................................... 55 3.1.2.1. Ƣu điểm. ........................................................................................................... 55 3.1.2.2. Nhƣợc điểm. ..................................................................................................... 56 vi 3.1.2.3. Một số đề xuất hoàn thiện bộ máy tổ chức tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ........................................................................................ 56 3.1.3. Đánh giá tổ chức công tác kế toán tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. .......................................................................................................... 56 3.1.3.1. Đánh giá bộ máy kế toán tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ..................................................................................................................... 56 3.1.3.2. Đánh giá chế độ kế toán tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát đang áp dụng. ............................................................................................... 56 3.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. Error! Bookmark not defined. 3.2.1. Đánh giá thực trạng kế toán thu, chi tiền mặt tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ........................................................................................ 59 3.2.1.1. Ƣu điểm: ........................................................................................................... 59 3.2.1.2. Nhƣợc điểm: ..................................................................................................... 59 3.2.1.3. Một số đề xuất để hoàn thiện công tác thu, chi tiền mặt tại công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. .................................................................... 60 3.2.2. Đánh giá thực trạng kế toán thu, chi tiền gửi ngân hàng tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát ..................................................................... 61 3.2.2.1. Ƣu điểm: ........................................................................................................... 61 3.2.2.2. Nhƣợc điểm: ..................................................................................................... 61 3.2.2.3. Một số đề xuất để hoàn thiện công tác thu, chi tiền gửi ngân hàng tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ................................................ 61 3.3. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XÂY DỰNG HOÀNG CUNG PHÁT. ......................................................................... 61 3.3.1. Nhận xét tình hình tài chính tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. ..................................................................................................................... 62 3.3.1.1. Phân tích theo chiều ngang. .............................................................................. 62 3.3.1.2. Phân tích theo chiều dọc. .................................................................................. 64 3.3.2. Một số đề xuất khác nhằm nâng cao khả năng thanh toán cho Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. .................................................................... 65 3.3.2.1. Tổng chi phí: ..................................................................................................... 65 vii 3.3.2.2. Những tài sản không sản xuất. ........................................................................ 65 3.3.2.3.Các khoản thu .................................................................................................... 65 3.3.2.4. Các khoản chi: .................................................................................................. 66 3.3.2.5. Các khoản tiền không thực sự liên quan: ......................................................... 66 3.3.2.6. Lợi nhuận: ......................................................................................................... 66 KẾT LUẬN ................................................................................................................... 67 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 67 viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TGNH: Tiền gửi ngân hàng GBN: Giấy báo nợ GBC: Giấy báo có UNC: Ủy nhiệm chi VNĐ: Việt nam đồng TK: Tài khoản BCTC: Báo cáo tài chính ix DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1. 1. Trình tự kế toán tiền mặt bằng VNĐ. ........................................................... 5 Sơ đồ 1. 2. Trình tự kế toán tiền mặt bằng ngoại tệ. ....................................................... 6 Sơ đồ 1. 3. Trình tự kế toán vàng bạc, kim loại quý, đá quý tại quỹ. ............................. 7 Sơ đồ 1. 4. Trình tự kế toán TGNH bằng VNĐ. ............................................................. 9 Sơ đồ 1. 5. Trình tự kế toán tiền mặt bằng ngoại tệ. ..................................................... 10 Sơ đồ 1. 6. Trình tự kế toán tiền đang chuyển............................................................... 11 Sơ đồ 2. 1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty. ................................................. 17 Sơ đồ 2. 2. Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán công ty. ....................................................... 19 Sơ đồ 2. 3. Hình thức kế toán của công ty. .................................................................... 21 Sơ đồ 2. 4. Quy trình quản lý nghiệp vụ thu tiền mặt tại công ty. ................................ 27 Sơ đồ 2. 5. Quy trình quản lý nghiệp vụ chi tiền mặt tại công ty. ................................. 35 Sơ đồ 2. 6. Quy trình quản lý nghiệp vụ thu TGNH tại công ty. .................................. 42 Sơ đồ 2. 7. Quy trình quản lý nghiệp vụ chi TGNH tại công ty.................................... 45 x DANH MỤC HÌNH Hình 2. 1. Biên bản kiểm kê của công ty....................... Error! Bookmark not defined. Hình 2. 2. Hóa đơn giá trị gia tăng. ............................................................................... 28 Hình 2. 3. Phiếu thu. ...................................................................................................... 29 Hình 2. 4. Sổ Nhật ký chung. ........................................................................................ 29 Hình 2. 5. Sổ cái TK 111. .............................................................................................. 30 Hình 2. 6. Sổ quỹ tiền mặt. ............................................................................................ 30 Hình 2. 7. Hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa. ........................................................ 31 Hình 2. 8. Giấy thanh toán tạm ứng. ............................................................................. 32 Hình 2. 9. Phiếu thu hoàn ứng. ...................................................................................... 32 Hình 2. 10. Sổ Nhật ký chung. ...................................................................................... 33 Hình 2. 11. Sổ cái TK 111. ............................................................................................ 33 Hình 2. 12. Sổ quỹ tiền mặt. .......................................................................................... 34 Hình 2. 13. Hóa đơn tiền điện. ...................................................................................... 36 Hình 2. 14. Phiếu chi tiền điện. ..................................................................................... 37 Hình 2. 15. Sổ Nhật ký chung. ...................................................................................... 37 Hình 2. 16. Sổ cái TK 111. ............................................................................................ 38 Hình 2. 17. Sổ quỹ tiền mặt. .......................................................................................... 38 Hình 2. 18. Phiếu chi nộp tiền vào tài khoản................................................................. 39 Hình 2. 19. Giấy nộp tiền. ............................................................................................. 39 Hình 2. 20. Sổ Nhật ký chung. ...................................................................................... 40 Hình 2. 21. Sổ cái TK 111. ............................................................................................ 40 Hình 2. 22. Sổ quỹ tiền mặt. .......................................................................................... 41 Hình 2. 23. Giấy báo có lãi tiền gửi ngân hàng Vietcombank. ..................................... 43 Hình 2. 24. Sổ Nhật ký chung. ...................................................................................... 44 Hình 2. 25. Sổ cái TK 112. ............................................................................................ 45 Hình 2. 26. Sổ tiền gửi ngân hàng. ................................................................................ 45 Hình 2. 27. Ủy nhiệm chi. ............................................................................................. 46 Hình 2. 28. Giấy báo nợ................................................................................................. 47 xi Hình 2. 29. Sổ Nhật ký chung. ...................................................................................... 47 Hình 2. 30. Số cái TK 112. ............................................................................................ 48 Hình 2. 31. Sổ tiền gửi ngân hàng. ................................................................................ 48 xii DANH MỤC BẢNG Bảng 2. 1. Phân tích Bảng cân đối kế toán của Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát theo chiều ngang. ................................................................... 49 Bảng 2. 2. Phân tích tỷ số thanh toán hiện thời. ............................................................ 50 Bảng 2. 3. Phân tích tỷ số thanh toán nhanh. ................................................................ 50 xiii LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài: Trong nền kinh tế thị trường, vốn là điều kiện tiên quyết có ý nghĩa quyết định tới các bước tiếp theo trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đồng thời nó cũng là một yếu tố quan trọng tại một thời điểm nhất định, nó chỉ phản ánh và có ý nghĩa như một hình thái biểu hiện của vốn lưu động, nhưng sự vận động của vốn bằng tiền được xem như là hình ảnh trung tâm của quá trình sản xuất kinh doanh, phản ánh năng lực tài chính của doanh nghiệp một cách chính xác và trung thực nhất. Điều này giải thích tại sao một doanh nghiệp làm ăn có lợi nhuận cao nhưng vẫn phá sản. Tức là doanh nghiệp đó có lợi nhuận chứ không có tiền, mà mọi hoạt động của doanh nghiệp thì không thể không sử dụng đến tiền. Như vậy, tiền là vấn đề được quan tâm hàng đầu, vấn đề sống còn của bất cứ doanh nghiệp nào. Và “Kế toán vốn bằng tiền” là một bộ phận quan trọng theo dõi dòng chảy của luồng tiền - nơi cung cấp những thông tin cần thiết, hỗ trợ đắc lực cho nhà lãnh đạo đánh giá được tình hình tài chính, hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, cân đối khả năng thanh toán, nhằm sử dụng vốn một cách tiết kiệm, hiệu quả. 2. Lý do chọn đề tài: Là một doanh nghiệp xây dựng, Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát có số lượng vốn ban đầu khi mới thành lập là khá nhỏ nhưng sau gần 3 năm hoạt động, công ty đã chứng tỏ mình là một công ty không hề thua kém so với những công ty có vốn ban đầu lớn hơn. Đặc biệt và ấn tượng là công ty đã biết cách sử dụng nguồn tiền của mình một cách khá hiệu quả. Từ đó, em muốn tìm hiểu sâu hơn về khía cạnh này của công ty nên em đã chọn đề tài “Hoàn thiện kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát” cho bài khóa luận của mình. 1 3. Mục tiêu nghiên cứu: Thông qua việc nghiên cứu đề tài về vốn bằng tiền, em theo đuổi những mục tiêu sau đây: Thứ nhất, hệ thống hóa vấn đề lý luận về kế toán vốn bằng tiền trong doanh nghiệp. Thứ hai, tìm hiểu thực trạng kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. Thứ ba, phân tích một số chỉ số tài chính liên quan đến đề tài kế toán vốn bằng tiền. Thứ tư, từ thực tế đã tìm hiểu kết hợp kiến thức đã học, đưa ra các nhận xét và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán Vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. 4. Phạm vi nghiên cứu. Phạm vi nội dung: Kế toán vốn bằng tiền trong đó sẽ đề cập đến Tiền mặt, Tiền gửi ngân hàng, Tiền đang chuyển. Phạm vi thời gian: Báo cáo tài chính năm 2013 và năm 2014 và các chỉ tiêu, số liệu khác do công ty cung cấp. Phạm vi không gian: Phòng kế toán Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát Thời gian thực hiện: 28/03/2016 – 01/05/2016. 5. Các phƣơng pháp nghiên cứu. - Phương pháp lý luận: Chế độ kế toán ban hành theo Quyết định số 15/2006- QĐ BTC ngày 20/03/2006 của Bộ Trưởng Bộ Tài Chính. - Phương pháp phân tích: + Sử dụng phương pháp thu thập: Thu thập số liệu là các hóa đơn, chứng từ, sổ sách liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu, các nghiệp vụ kinh tế đã phát sinh. + Sử dụng phương pháp xử lý số liệu: Từ các số liệu thu thập được tiến hành phân tích đánh giá dữ liệu nhằm phục vụ cho mục đích tìm hiểu và nghiên cứu. 2 - Phương pháp mô tả: Mô tả quy trình luân chuyển chứng từ về kế toán vốn bằng tiền. - Phương pháp so sánh đối chiếu: So sánh sự khác nhau giữa kiến thức đã học với thực tế áp dụng tại doanh nghiệp, từ đó đánh giá những ưu, nhược điểm tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. Trên cơ sở đó đề ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền tại công ty. 6. Nội dung nghiên cứu. Ngoài lời mở đầu và kết luận, nội dung của bài khóa luận gồm có 3 chương: Chương 1: Lý luận chung về kế toán vốn bằng tiền trong các doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH Một Thành Viên Xây Dựng Hoàng Cung Phát. 7. Hạn chế của đề tài: Do giới hạn về thời gian và phạm vi nghiên cứu của đề tài nên trong bài khóa luận – phần Phân tích tài chính của em chỉ phân tích một số chỉ số tài chính liên quan đến đề tài, và không tránh khởi những thiếu sót. Rất mong được sự giúp đỡ của các Thầy, Cô để em hoàn thành bài khóa luận này. 3 CHƢƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP. 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của vốn bằng tiền. 1.1.1.1. Khái niệm. Vốn bằng tiền là một bộ phận của vốn sản xuất kinh doanh thuộc tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp, được hình thành chủ yếu trong quá trình bán hàng và trong các quan hệ thanh toán. 1.1.1.2. Đặc điểm. Trong quá trình sản xuất, kinh doanh, vốn bằng tiền liên quan đến hầu hết các giai đoạn sản xuất, kinh doanh của yếu của doanh nghiệp. Qua sự luân chuyển của vốn bằng tiền người ta có thể kiểm tra, đánh giá chất lượng của hoạt động kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Mặt khác số hiện có của vốn bằng tiền còn phản ánh khả năng thanh toán tức thời của doanh nghiệp. Do có tính thanh khoản cao nên vốn bằng tiền là đối tượng của gian lận và sai sót. 1.1.2. Phân loại vốn bằng tiền. - Theo hình thức tồn tại vốn bằng tiền của doanh nghiệp được chia thành:  Tiền Việt Nam  Ngoại tệ  Vàng bạc, kim khí quý, đá quý - Nếu phân loại theo trạng thái tồn tại, vốn bằng tiền của doanh nghiệp bao gồm:  Tiền mặt tại quỹ  Tiền gửi ngân hàng  Tiền đang chuyển 4 1.1.3. Vị trí và vai trò của vốn bằng tiền trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp. 1.1.3.1. Vị trí của vốn bằng tiền. Vốn bằng tiền là cơ sở, là tiền đề đầu tiên cho một doanh nghiệp hình thành và tồn tại, là điều kiện cơ bản để doanh nghiệp hoàn thành cũng như thực hiện quá trình sản xuất kinh doanh của mình. 1.1.3.2. Vai trò của vốn bằng tiền. Trong quá trình sản xuất kinh doanh, vốn bằng tiền được sử dụng để đáp ứng nhu cầu về thanh toán tiền mua hàng cho người bán hoặc trả các khoản nợ phải trả…và là kết quả của quá trình bán hàng hay thu hồi các khoản nợ. Thiếu vốn là một trong những trở ngại và là một trong những nguyên nhân kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp. Bởi vậy, vốn bằng tiền đóng vai trò quan trọng đảm bảo cho công tác sản xuất, kinh doanh được liên tục, đem lại hiệu quả cho doanh nghiệp. 1.2. KIỂM KÊ QUỸ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP. 1.2.1. Mục đích kiểm kê. Bảng kiểm kê quỹ nhằm xác nhận tiền bằng VNĐ tồn quỹ thực tế và số thừa, thiếu so với sổ quỹ trên cơ sở đó tăng cường quản lý quỹ và làm cơ sở quy trách nhiệm vật chất, ghi sổ kế toán số chênh lệch. 1.2.2. Nguyên tắc kiểm kê. Việc kiểm kê quỹ được tiến hành định kỳ vào cuối tháng, cuối quý, cuối năm hoặc khi cần thiết có thể kiểm kê đột xuất hoặc khi bàn giao quỹ. Khi tiến hành kiểm kê phải lập Ban kiểm kê; trong đó, Thủ quỹ và Kế toán thanh toán là các thành viên. Trước khi kiểm kê quỹ, Thủ quỹ phải ghi sổ quỹ tất cả các phiếu thu, phiếu chi và tính số dư tồn quỹ đến thời điểm kiểm kê. Khi tiến hành kiểm kê phải tiến hành kiểm kê riêng từng loại tiền có trong quỹ. Trên bảng kiểm kê quỹ cần phải xác định và ghi rõ nguyên nhân gây ra thừa hoặc thiếu quỹ, có ý kiến nhận xét và kiến nghị của Ban kiểm kê. Bảng kiểm kê quỹ do ban kiểm kê quỹ lập thành 2 bản: 1 bản lưu ở thủ quỹ, 1 bản lưu ở kế toán quỹ tiền mặt hoặc kế toán thanh toán. 5 1.2.3. Cách xử lý chênh lệch. - Các khoản thiếu quỹ tiền mặt phát hiện khi kiểm kê chưa xác định rõ nguyên nhân, ghi: Nợ TK 138 - Phải thu khác (1381) Có TK 111 - Tiền mặt. - Khi có biên bản xử lý đối với tài sản thiếu, căn cứ vào quyết định xử lý, ghi: Nợ TK 111 - Tiền mặt (cá nhân, tổ chức nộp tiền bồi thường) Nợ TK 1388 - Phải thu khác (cá nhân, tổ chức phải nộp tiền bồi thường) Nợ TK 334 - Phải trả người lao động (số bồi thường trừ vào lương) Có TK 1381 - Tài sản thiếu chờ xử lý. - Các khoản thừa quỹ tiền mặt chưa xác định rõ nguyên nhân, ghi: Nợ TK 111 - Tiền mặt Có TK 338 - Phải trả, phải nộp khác (3381). - Khi có quyết định xử lý quỹ thừa, ghi: Nợ TK 338(1) - Phải trả, phải nộp khác Có các TK liên quan 1.3. NỘI DUNG KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP. 1.3.1. Kế toán tiền mặt tại quỹ. 1.3.1.1. Khái niệm, chứng từ kế toán. - Khái niệm. Tiền mặt tại quỹ là là số vốn bằng tiền do thủ quỹ bảo quản tại quỹ (két) của doanh nghiệp bao gồm tiền Việt Nam, ngoại tệ, tín phiếu, kỳ phiếu, ngân phiếu và vàng bạc, đá quý, kim khí quý. - Chứng từ kế toán:. Các chứng từ sử dụng trong kế toán tiền mặt bao gồm: - Phiếu thu ( Mẫu 01-TT) - Phiếu chi (Mẫu 02-TT) - Giấy đề nghị tạm ứng (Mẫu 03-TT) - Giấy thanh toán tiền tạm ứng ( Mẫu 04-TT) 6 - Giấy đề nghị thanh toán (Mẫu 05-TT) - Biên lai thu tiền (Mẫu 06-TT) - Bảng kiểm kê quỹ (Mẫu 08a-TT) - Bảng kê chi tiền (Mẫu 09-TT) - Hóa đơn GTGT ( Mẫu 01 GTKT- 3LL) - Hóa đơn bán hàng thông thường (Mẫu 02 TGT-3LL) 1.3.1.2. Tài khoản sử dụng. Để phản ánh tình hình thu, chi và tồn quỹ tiền mặt của doanh nghiệp, kế toán sử dụng Tài khoản 111 “Tiền mặt”. Nội dung và kết cấu của Tài khoản 111 như sau: Bên Nợ: - Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ nhập quỹ. - Số tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ thừa ở quỹ phát hiện khi kiểm kê. - Chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư ngoại tệ tại thời điểm báo cáo (trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam). - Chênh lệch đánh giá lại vàng tiền tệ tăng tại thời điểm báo cáo. Bên Có: - Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ xuất quỹ. - Số tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ thiếu hụt quỹ phát hiện khi kiểm kê. - Chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư ngoại tệ báo cáo (trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam). - Chênh lệch đánh giá lại vàng tiền tệ giảm tại thời điểm báo cáo. Số dư Nợ: Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ còn tồn quỹ tiền mặt tại thời điểm báo cáo. Tài khoản 111 có 3 tài khoản cấp 2:  Tài khoản 1111: Tiền Việt Nam  Tài khoản 1112: Ngoại tệ  Tài khoản 1113: Vàng tiền tệ 7