Tài liệu Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty tnhh jade m - tech

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp LỜI MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài Hạch toán kế toán là một hệ thống thông tin và kiểm tra hoạt động sản xuất kinh doanh, là quá trình quan sát và ghi nhận, hệ thống hóa và xử lý các hiện tượng kinh tế phát sinh trên góc độ tiền tệ. Do đó, hạch toán kế toán là bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống công cụ quản lý kinh tế, tài chính và có vai trò tích cực trong việc quản lý, điều hành và kiểm soát các hoạt động kinh tế. Quá trình kinh doanh của doanh nghiệp thương mại có thể hiểu là quá trình dự trữ, bán ra các loại hàng hoá, thành phẩm, lao vụ,dịch vụ. Bán hàng là khâu cuối cùng và có tính quyết định đến hiệu quả của quá trình kinh doanh. Vì chỉ khi bán được hàng thì mới đảm bảo tốc độ luân chuyển vốn, giữ uy tín với khách hàng, thực hiện nghĩa vụ đầy đủ với Nhà Nước, cải thiện đời sống tinh thần và vật chất của cán bộ nhân viên. Doanh nghiệp đảm bảo có lợi nhuận để tích luỹ mở rộng phát triển sản xuất kinh doanh. Vấn đề quan trọng và là sự quan tâm hàng đầu của các chủ doanh nghiệp là làm thế nào để sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ của mình tiêu thụ được trên thị trường và được thị trường chấp nhận về các phương diện: giá cả, chất lượng, mẫu mã…để thu lợi nhuận về cho doanh nghiệp là lớn nhất. Như vậy, công tác tiêu thụ có vai trò rất lớn đối với hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nó còn là yếu tố quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Trong đó, kế toán là một công cụ sắc bén và quan trọng khôn thể thiếu để tiến hành quản lý các hoạt động kinh tế, kiểm tra việc sử dụng, quản lý tài sản, hàng hoá nhằm đảm bảo tính chính xác trong kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, tổ chức hợp lý quá trình hạch toán kế toán nghiệp vụ bán hàng và xác định kết quả bán hàng là yêu cầu hết sức cần thiết không riêng với các doanh nghiệp thương mại mà còn đối với tất cả các doanh nghiệp tham gia vào thị trường. Xuất phát từ nhận thức trong thời gian học tập tại trường và thực tập tại Công ty TNHH Jade M – Tech, nhận thấy rõ tầm quan trọng của công tác bán hàng nên em đã chọn đề tài: "Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Jade M - Tech" cho chuyên đề tốt nghiệp của mình. 1 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 2. Mục đích nghiên cứu đề tài. Mục đích của chuyên đề là vận dụng lý luận về nghiệp vụ bán hàng và xác định kết quả bán hàng vào nghiên cứu thực tiễn ở Công ty TNHH Jade M – Tech, từ đó phân tích những vấn đề còn tồn tại và đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán tại Công ty. Doanh nghiệp phải nhận thức rõ được khâu tiêu thụ hàng hoá, nó quyết định đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và là cơ sở để doanh nghiệp có thu nhập để bù đắp các chi phí đã bỏ ra. Do đó việc xác định đúng đắn kết quả bán hàng là rất quan trọng. Vì vậy, bên cạnh công tác quản lý chung thì công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả giúp doanh nghiệp có đầy đủ thông tin kịp thời và chính xác giúp nhà quản lý đưa ra các quyết định đúng đắn. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài. Để vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế với mong muốn góp phần vào việc thực hiện tốt hơn nữa công tác quản lý kinh tế, tài chính của doanh nghiệp đang thực tập, em đã chọn và đi sâu nghiên cứu đề tài: "Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Jade M – Tech” Chuyên đề nghiên cứu về quá trình hạch toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng, cung cấp dịch vụ theo chế độ kế toán mà Công ty Sử dụng, việc vận dụng trong hạch toán kế toán của Công ty. 4. Bố cục của chuyên đề Chuyên đề thực tập chuyên ngành của em ngoài phần Mở đầu và Kết luận gồm có 3 phần chính sau: Chương 1: Đặc điểm và tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công ty TNHH Jade M – Tech. Chương 2: Thực trạng về công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Jade M – Tech. Chương 3: Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Jade M – Tech. 2 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp CHƯƠNG I ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY TNHH JADE M – TECH. 1.1. Đặc điểm hoạt động bán hàng của Công ty TNHH Jade M – Tech. 1.1.1. Danh mục hàng bán (dịch vụ) của Công ty TNHH Jade M – Tech. Hàng hóa trong kinh doanh thương mại gồm các loại vật tư, sản phẩm có hình thức vật chất (dịch vụ) mà doanh nghiệp mua về với mục đích để bán. Các công ty thương mại tập hợp các mặt hàng sản xuất từ các nguồn khác nhau và chuyển hóa sang mặt hàng thương mại thông qua hoạt động phân loại và sau đó lập thành lô hàng tổng hợp. Đối với Công ty TNHH Jade M – Tech, mặt hàng chủ yếu đưa ra tiêu thụ trên thị trường là các sản phẩm như sau: Các thiết bị, dụng cụ, máy móc ngành công nghiệp: Gia công cơ khí, kết cấu thép, khai thác khoáng sản, sửa chữa lắp ráp ô tô, xe máy, sản xuất bao bì, điện, điện tử… Các thiết bị phụ tùng được công ty TNHH JADE M-TECH nhập khẩu trực tiếp từ các hãng nổi tiếng của Italia, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Đài Loan.... Sau hơn 10 năm thành lập và phát triển, với những kinh nghiệm và uy tín đạt được trong kinh doanh công ty TNHH JADE M-TECH đã tạo lập được vị trí vững chắc trên thị trường cũng như trong ḷòng khách hàng.Các thiết bị của công ty TNHH JADE M-TECH đã có mặt ở khắp các đơn vị sản xuất lắp ráp, các khu công nghiệp, xưởng sản xuất, đơn vị tư nhân...Gúp phần không nhỏ vào thành công của khách hàng. Công ty luôn kinh doanh với phương châm: “ Sự hài ḷòng của khách hàng chính là uy tín và lợi nhuận của công ty”. 1.1.2. Thị trường của Công ty TNHH Jade M – Tech. Tổ chức kinh doanh thương mại có thể theo nhiều mô hình khác nhau như tổ chức Công ty bán buôn và bán lẻ, công ty kinh doanh tổng hợp, công ty môi giới, công ty xúc tiến thương mại…. 3 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Công ty TNHH Jade M - Tech là một Công ty có lĩnh vực ngành nghề kinh doanh tương đối lớn. Ngành nghề kinh doanh của Công ty gồm có: - Buôn bán tư liệu sản xuất - Buôn bán tư liệu tiêu dùng - Đại lý mua, đại lý bán ký gửi hàng hoá - Môi giới thương mại Là đơn vị kinh doanh thương mại, hoạt động chủ yếu của Công ty là nhập khẩu mặt hàng từ các nước về và sau đó Công ty đem ra tiêu thụ trên thị trường. Từ khâu tiếp thị đến giao bán (bán buôn, bán lẻ…)sản phẩm, hàng hoá cũng như phục vụ khách hàng sau khi giao dịch, được Công ty đảm nhận với tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt tình cao. Thị trường hoạt động chính của Công ty là toàn bộ lãnh thổ Việt Nam. Đối thủ cạnh tranh chính của Công ty là VIEXIM, Công ty xuất nhập khẩu tổng hợp Sài Gòn…Thực hiện tốt các nhiệm vụ của mình, và giữ được chữ tín đối với khách hàng luôn là phương châm và là mục tiêu hoạt động của Công ty. Để thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ của mình Công ty TNHH Jade M – Tech đã không ngừng tìm hiểu thị trường trong cũng như ngoài nước để mua sản phẩm, hàng hoá…đạt tiêu chuẩn phù hợp với trình độ công nghệ mà Công ty đang đảm nhận. Do đó Công ty đã phân phối sản phẩm đi cả nước và đã chiếm được sự tin cậy của khách hàng trong nước. Với phương châm : “ Sự hài ḷòng của khách hàng chính là uy tín và lợi nhuận của công ty”, doanh nghiệp đã không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm. Sự đa dạng hoá các sản phẩm với chất lượng cao kết hợp với nhiều hình thức bán hàng, phương thức thanh toán luôn là ưu thế giúp Công ty thành công trên thị trường trong thời gian qua. Do đặc điểm của Công ty là kinh doanh thương mại nên hàng hoá được mua về sau đó lại bán luôn ra thị trường nên Công ty không có các phân xưởng sản xuất, gia công chế biến. 4 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 1.1.3. Phương thức bán hàng của Công ty TNHH Jade M – Tech. Bán hàng là việc chuyển quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa gắn với phần lớn lợi ích hoặc rủi ro cho khách hàng, đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Nói cách khác, bán hàng là quá trình trao đổi để thực hiện giá trị của sản phẩm hàng hóa, tức là vốn được chuyển hóa từ hình thái hiện vật sang hình thái giá trị “tiền tệ”, giúp cho các doanh nghiệp thu hồi vốn để tiếp tục quá trình sản xuất kinh doanh tiếp theo. Hình thức bán hàng trong kinh doanh thương mại có thể theo một trong hai phương thức là bán buôn và bán lẻ. Bán buôn hàng hóa là một hình thái phân hóa của hoạt động doanh nghiệp nhằm mục đích chuyển bán và tiếp cận dòng hàng hóa và dịch vụ vào mạng lưới bán lẻ. Bán lẻ hàng hóa chỉ loại hình hành vi bán hàng ở mức “nhỏ lẻ, cá biệt ”nói cách khác bán lẻ là một hành vi trao đổi thương mại, trong đó người mua là người tiêu dùng cuối cùng và động cơ để thoả mãn nhu cầu cá nhân. Để có thể hoạt động kinh doanh và tồn tại trong nền kinh tế thị trường, Công ty TNHH Jade M – Tech đang áp dụng nhiều hình thức bán hàng khác nhau bao gồm cả bán buôn và bán lẻ. a. Phương thức bán buôn : Là phương thức bán hàng cho các doanh nghiệp thương mại hoặc doanh nghiệp sản xuất. Theo phương thức này, công ty ký hợp đồng trực tiếp với khách hàng. Căn cứ vào hợp đồng đã ký kết, khách hàng có thể nhận hàng tại kho của Công ty hoặc giao hàng tại địa điểm quy định trong hợp đồng. Có hai phương thức bán buôn là:  Bán buôn vận chuyển thẳng: Khách hàng ký hợp đồng với Công ty. Căn cứ vào nhu cầu nhận hàng của khách hàng ở từng thời điểm mà Công ty lập kế hoạch bán hàng và chuyển hàng cho khách hàng ngay mà không nhập kho lô hàng đó. Sau khi khách hàng nhận được hàng, ký nhận đủ hàng, bên mua chấp nhận thanh toán hoặc thanh toán ngay thì hàng hoá được xác định là tiêu thụ.  Bán buôn qua kho: là hình thức bán buôn hàng hoá mà công ty xuất hàng từ kho bảo quản của Công ty. Công ty giao hàng trực tiếp cho bên mua, đại diện của bên mua có thể trực tiếp đến kho của Công ty để nhận hàng hoặc Công ty vận chuyển hàng đến một địa điểm nào đó trong hợp đồng kinh tế đã ký kết. 5 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Chỉ khi nào bên mua nhận đủ hàng hoá, chấp nhận thanh toán hoặc thanh toán thì hàng hoá mới xác định là tiêu thụ. b. Phương thức bán lẻ: Là phương thức bán hàng trực tiếp cho các cửa hàng nhỏ để bán lại cho người tiêu dùng, các tổ chức kinh tế hoặc các đơn vị kinh tế. Bán lẻ hàng hoá tập trung chủ yếu của Công ty TNHH Jade M - Tech là các loại mặt hàng sửa chữa, lắp ráp ô tô, xe máy cho khách lẻ đến mua tại Công ty. Hiện nay, trong kinh doanh Công ty cũng luôn củng cố, phát huy việc bán hàng theo hợp đồng và đơn đặt hàng. Vì theo hình thức này, hoạt động kinh doanh của Công ty có cơ sở vững chắc về pháp luật. Do đó Công ty có thể chủ động lập kế hoạch nhanh và bán hàng tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kinh doanh của Công ty. Ngoài ra, Công ty đã và luôn tìm nguồn hàng cung ứng từ nhiều nhà sản xuất, nhập khẩu cung ứng để phục vụ cho quá trình mua, bán trao đổi và dự trữ hàng hóa. Hàng hóa mua về có thể bán thẳng cho người mua hoặc cũng có thể nhập kho để bán dần bằng nhiều hình thức bán hàng khác nhau. Ngoài ra Công ty còn thực hiện nhiều hình thức chiết khấu, giảm giá cho khách hàng mua sản phẩm của Công ty với số lượng lớn. Luôn quan tâm và chăm sóc khách hàng sau bán hàng, nhằm tạo niềm tin với khách hàng. Sơ đồ khái quát quá trình tổ chức hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Jade M – Tech: Sơ đồ 1.1.3: Nghiên  cứu nhu cầu thị trường Quá trình tổ chức hoạt động kinh doanh của Công ty Đặt hàng và nhập thiết bị, hàng hoá, sản phẩm Kiểm tra và nhập kho sản phẩm, hàng hoá Đưa sản phẩm tiêu thụ ra thị trường Tổ chức quảng cáo, giới thiệu sp mới tới khách hàng Sau khi nhân viên kinh doanh của Công ty nghiên cứu nhu cầu của thị trường, Công ty đặt mua và nhập các thiết bị, hàng hóa và sản phẩm từ các nhà 6 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp sản xuất, nhập khẩu cung ứng theo đơn đặt hàng.Hàng hóa sau khi đã mua về sẽ nhập kho của Công ty và được kiểm tra một cách chặt chẽ. Đồng thời, phòng kinh doanh tiếp thị sẽ có trách nhiệm tổ chức quảng cáo và giới thiệu sản phẩm mới trước khi bán ra thị trường. Sau đó, sản phẩm sẽ được Công ty đưa ra tiêu thụ phục vụ nhu cầu của khách hàng. 1.1.4. Các hình thức thanh toán tiền hàng tại Công ty TNHH Jade M – Tech. Hiện nay, Công ty đang áp dụng những hình thức thanh toán tiền hàng theo hình thức sau:  Bán hàng thanh toán ngay: tức là khách hàng sẽ thanh toán ngay bằng tiền mặt hoặc tiền gửi Ngân hang ngay sau khi mua hàng, thường áp dụng đối với hình thức bán lẻ là chủ yếu.  Bán hàng trả chậm: tức là khách hàng được phép trả chậm trong một thời gian nhất định. Thông thường thời gian trả chậm là một tháng đối với hình thức bán buôn hoặc khi lấy hàng chuyến sau mới phải trả tiền chuyến hàng chuyển trước đối với trường hợp giao hàng cho các doanh nghiệp mua hàng với số lượng lớn. Hình thức thu tiền như vậy của Công ty nhằm thu hồi vốn để luân chuyển vốn trong kinh doanh. Tuy nhiên Công ty có một đội ngũ nhân viên kinh doanh rất nhiệt tình trong việc chăm sóc khách hàng, hướng dẫn họ cách sử dụng sảm phẩm sao cho hiệu quả nhất. Do vậy mà nhiều khách hàng rất tin tưởng và lựa chọn sản phẩm của Công ty. 1.2. Tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công ty TNHH Jade M – Tech. Bất kỳ một tổ chức kinh tế, chính trị nào để đạt được mục tiêu của mình thì phải có một cơ cấu tổ chức phù hợp với đặc điểm ngành nghề kinh doanh của mình đồng thời phải tuân theo những quy định chung của pháp luật. Là một đơn vị kinh tế độc lập, có đầy đủ tư cách pháp nhân, kinh doanh mặt hàng có giá trị tương đối lớn. Công ty có nhiều mối quan hệ với bên ngoài: khách 7 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp hàng, hệ thống kho bạc, NH (NH Công thương Việt Nam, Techcombank, NH đầu tư và phát triển Nông thôn, NH Sacombank, NH Á Châu Từ Liêm…). Do đó để đảm bảo việc sử dụng đồng vốn hiệu quả thì trước tiên đòi hỏi bộ máy tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của doanh nghiệp phải thực sự gọn nhẹ, không cồng kềnh chồng chéo, đảm bảo sự thông suốt trong quá trình hoạt động, tạo điều kiện cho người lãnh đạo quản lý chỉ đạo công việc một cách tốt nhất. Bên cạnh việc đảm bảo vốn để luân chuyển trong kinh doanh thì ban Giám đốc Công ty cũng luôn kiểm tra, kiểm soát, đôn đốc hoạt động bán hàng của nhân viên đi thị trường. Luôn đảm bảo sản phẩm tốt được đưa tới tay khách hàng. Sau khi bán sản phẩm cho khách hàng xong, Công ty có một bộ phận kỹ thuật để bảo dưỡng sản phẩm khi cần thiết. ** Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý hoạt động bán hàng của Công ty Sơ đồ 1.2.1: Tổ chức bộ máy quản lý hoạt động bán hàng của Công ty: GIÁM ĐỐC PHÓ GIÁM ĐỐC Phòng Kinh Doanh Phòng kế toán Bộ phận Bán hàng Bộ phận vật tư (Nhập xuất hàng hóa) ** Chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong bộ máy quản lý.  Giám đốc: Ông Thiệu Chí Dân là người đứng đầu công ty, là người trực tiếp lãnh đạo, điều hành mọi hoạt động của Công ty thông qua bộ máy lãnh đạo trong công ty đảm bảo cho Công ty hoạt động hiệu quả và mang lại lợi nhuận cho Công ty. Giám đốc công ty cũng là người chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước Công ty trong quan hệ đối nội đối ngoại và kết quả hoạt động của Công ty. 8 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp  Phó giám đốc: Ông Đặng Văn Thành có trách nhiệm điều hành hoạt động của Công ty khi giám đốc đi vắng hoặc uỷ quyền, hỗ trợ cho giám đốc trong công tác quản lý và điều hành Công ty.  Phòng kinh doanh: có nhiệm vụ nghiên cứu cung cầu, chủ động kế hoạch tiêu thụ hàng hoá trên cơ sở thăm dò thị trường, không ngừng phân tích tìm hiểu sự thay đổi ở thị trường hiện tại và xúc tiến xâm nhập thị trường mới, có trách nhiệm tư vấn tham mưu về chiến lược, lập kế hoạch bán hàng dự kiến ban đầu cho lãnh đạo Công ty giúp giám đốc lên kế hoạch cụ thể cho hoạt động kinh doanh về chủng loại, chất lượng, mẫu mã và chỉ đạo dịch vụ tiêu thụ hàng hoá.  Phòng kế toán: có chức năng tham mưu cho ban giám đốc về công tác tài chính kế toán, thông báo kịp thời cho giám đốc về nguồn vốn một cách cụ thể và chính xác, hạch toán đúng đủ kịp thời với chế độ kế toán hiện hành. Báo cáo tình hình tài chính với các cơ quan chức năng của Nhà nước, tham gia xây dựng kế hoạch tài chính của Công ty, quản lý toàn bộ hệ thống kế toán, sổ sách hàng ngày, phân tích kết quả hoạt động kinh doanh, xác định về tình hình vốn hiện có của Công ty và sự biến động của các loại tài sản để trình lên ban Giám đốc khi có yêu cầu. + Kế toán trưởng: Là người chịu trách nhiệm trước giám đốc về công tác tài chính của Công ty. Tổ chức điều hành, kiểm tra chỉ đạo bộ máy kế toán thực hiện đúng pháp lệnh kế toán về ghi chép, luân chuyển chứng từ, quyết toán xây dựng chiến lược tài chính, tham mưu cho Giám đốc để có những quyết định đúng đắn và đạt được hiệu quả kinh doanh. Đồng thời kế toán trưởng là người quản lý vốn, tài sản, hàng hoá, kiểm tra đối chiếu sự phù hợp về số liệu giữa các phần hành, lập báo cáo định kỳ, cung cấp các thông tin tài chính định kỳ cho các đối tượng liên quan. + Kế toán kho: theo dõi tình hình xuất - nhập -tồn kho hàng hoá, thường xuyên đối chiếu với thủ kho, ngoài ra có trách nhiệm lưu và xuất hóa đơn sau đó nhập số liệu vào máy vi tính... + Kế toán tiền mặt, tiền gửi ngân hàng: theo dõi và đối chiếu với số dư với ngân hàng, thanh toán các khoản tiền mặt, tiền gửi ngân hàng. 9 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp + Kế toán thanh toán, TSCĐ, tiền lương, BHXH, chi phí: theo dõi tất cả các khoản công nợ với khách hàng, đôn đốc khách hàng trả nợ để tránh tình trạng bị chiếm dụng vốn quá nhiều, theo dõi trích khấu hao TSCĐ, tính đúng khấu hao TSCĐ cho từng đối tượng sử dụng, theo dõi bộ phận chi phí quản lý công ty. Thực hiện các khoản thu chi bằng tiền mặt, cập nhật chứng từ ngân hàng, nhập số liệu vào máy vi tính... + Kế toán tiêu thụ: theo dõi vấn đề tiêu thụ hàng hoá sao cho tiền và hàng vận động khớp nhau, theo dõi và xác định doanh thu, giá vốn, thuế, chi phí bán hàng, kết quả kinh doanh của Công ty.  Bộ phận bán hàng: Có trách nhiệm phối hợp với phòng kinh doanh và một số phòng ban khác để thực hiện tốt công tác giao hàng, triển khai cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp dựa trên cơ sở chiến lược kinh doanh, nguồn lực của doanh nghiệp. Tổ chức lực lượng bán hàng, lập kế hoạch bán hàng cho công ty.  Bộ phận vật tư (nhập xuất hàng hóa): Có trách nhiệm quản lý vật tư, hàng hóa, thực hiện đúng nguyên tắc xuất - nhập kho, có trách nhiệm đảm bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời vật tư, hàng hoá cho quá trình buôn bán, chịu trách nhiệm khi hàng hoá bị hư hỏng do không kiểm tra bảo quản cẩn thận. Thủ kho có trách nhiệm lưu giữ cẩn thận sổ sách, chứng từ xuất - nhập kho. 10 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp CHƯƠNG II THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH JADE M _ TECH 2.1. Kế toán doanh thu. Ngày nay trong nền kinh tế thị trường tự do cạnh tranh, môi trường hoạt động kinh doanh vô cùng đa dạng và phức tạp. Sự cạnh tranh giữa các thành phần kinh tế diễn ra rất gay gắt. Để hoạt động kinh doanh có lãi đòi hỏi doanh nghiệp phải hết sức khôn khéo và linh hoạt trong các quyết định kinh doanh và nhất là phát huy hết thế mạnh tiềm năng sẵn có của mình. Vì lợi nhuận chính là mục tiêu cao nhất của bất kỳ doanh nghiệp nào, nó phản ánh kết quả và trình độ kinh doanh của doanh nghiệp đồng thời là phương tiện để duy trì và tái sản xuất mở rộng. Làm thế nào để doanh nghiệp tồn tại và liên tục phát triển là phụ thuộc vào trình độ quản lý và xử lý thông tin kinh tế của chủ doanh nghiệp và những người làm công tác kế toán nói chung, kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh nói riêng. Hoạt động tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh chính là bản báo cáo tình hình sản xuất kinh doanh lỗ hay lãi, là thước đo để đánh giá sự cố gắng và chất lượng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp trong quá trình hoạt động của mình phải tìm ra những hướng đi thích hợp có tầm nhìn chiến lược từ việc tổ chức quản lý tới việc tiếp cận thị trường để đạt được hiệu quả cao nhất trong sản xuất kinh doanh. Công ty TNHH Jade M - Tech là một công ty Thương mại, mặt hàng kinh doanh chủ yếu đưa ra tiêu thụ trên thị trường là các thiết bị, dụng cụ, máy móc ngành công nghiệp: Gia công cơ khí, kết cấu thép, khai thác khoáng sản, sửa chữa lắp ráp ô tô, xe máy, sản xuất bao bì, điện, điện tử… Vì vậy, bán hàng là khâu cuối cùng trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp từ đó vốn của công ty sẽ chuyển từ hình thái hàng hóa sang hình thái tiền tệ. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề tiêu thụ hàng bán ra nên công ty luôn quan tâm hang đầu đến chất lượng hàng hóa, nghiên cứu nhu cầu thị trường, thực hiện các chính sách quảng cáo, giới thiệu sản phẩm mới với giá cả hàng bán một cách phù hợp nhất tới khách hàng. a) Chứng từ và thủ tục kế toán: 11 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Hiện nay Công ty đang áp dụng hệ thống tài khoản của Bộ Tài Chính mới ban hành (theo quyết định số 48/QĐ - BTC ngày 14/09/2006 và các chuẩn mực kế toán đã ban hành theo quyết định số 165/ 2002/QĐ - BTC ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính). Do đặc điểm kinh doanh của Công ty chức năng chủ yếu là lưu thông hàng hoá hay nói cách khác là mua hàng về để bán ra. Vì vậy trong phần hành kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng Công ty TNHH Jade M - Tech sử dụng các tài khoản sau: - TK 632: Giá vốn hàng bán - TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ + TK 5111: Doanh thu bán hàng hoá + TK 5113: Doanh thu cung cấp dịch vụ - TK 515: Doanh thu hoạt động tài chính - TK 521: Các khoản giảm trừ doanh thu + Tk 5211: Chiết khấu thương mại + Tk 5212: Hàng bán bị trả lại + Tk 5213: Giảm giá hàng bán - TK 131: Phải thu khách hàng - TK 635: Chi phí hoạt động tài chính - TK 642: Chi phí quản lý doanh nghiệp - TK 156: Hàng hoá - TK 821: Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp - TK 911: Xác định kết quả kinh doanh 12 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Ngoài ra kế toán còn sử dụng các tài khoản khác như: TK111, TK 112, TK 334, TK 338, TK 1331, TK 3331 Đặc biệt, Công ty không sử dụng TK 641 để hạch toán chi phí bán hàng, mà toàn bộ chi phí bán hàng Công ty hạch toán luôn vào tài khoản 642 "Chi phí quản lý doanh nghiệp " (theo QĐ 48/2006 - QĐ áp dụng đối với Doanh nghiệp vừa và nhỏ) và các khoản làm giảm trừ doanh thu được hạch toán vào TK 521. b) Chứng từ, sổ sách sử dụng hạch toán: Chứng từ là bằng chứng chứng minh các nghiệp vụ kinh tế thực sự phát sinh, với các nghiệp vụ kinh tế khác nhau sẽ được lập các chứng từ khác nhau. Mọi số liệu ghi chép vào sổ kế toán phải có chứng từ hợp lệ, hợp pháp. Hiện nay, Công ty TNHH Jade M - Tech đang sử dụng những loại chứng từ, sổ sách sau để thuận tiện cho việc theo dõi cũng như quản lý việc tiêu thụ hàng hoá: - Hoá đơn GTGT - Phiếu thu, phiếu chi, phiếu nhập kho, phiếu xuất kho - Sổ chi tiết TK 131 - Sổ cái TK 511, 632, 642, 911. - Sổ tổng hợp nhập - xuất - tồn kho hàng hoá 2.1.1. Kế toán doanh thu. Doanh thu bán hàng của công ty TNHH Jade M - Tech là doanh thu từ việc cung cấp các loại sản phẩm được nhập khẩu từ nước ngoài về, được ghi trên hóa đơn GTGT xuất cho khách hàng và được khách hàng chấp nhận thanh toán. Doanh thu của công ty là toàn bộ số tiền thu được từ việc bán hàng không bao gồm thuế GTGT và được xác định theo công thức: 1. Doanh thu bán hàng = Khối lượng hàng hóa bán ra x Đơn giá bán 2. Doanh thu thuần = Doanh thu bán hàng - Các khoản giảm trừ doanh thu 13 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 2.1.1.1. Chứng từ và thủ tục kế toán a) Các chứng từ kế toán sử dụng: Chứng từ kế toán doanh thu sử dụng trong Công ty TNHH Jade M - Tech sử dụng gồm: Hóa đơn GTGT, phiếu xuất kho, biên bản bàn giao, phiếu thu được áp dụng xuất bán cho khách lẻ, không thường xuyên và khách hàng thanh toán luôn. Trường hợp công ty bán hàng cho những khách hàng thường xuyên và bán với số lượng lớn thì ngoài những chứng từ trên, Công ty phải lập hợp đồng kinh tế ký kết giữa hai bên để xác nhận những điều khoản hai bên đã thoả thuận và qui định rõ quyền hạn và nghĩa vụ của mỗi bên tham gia. b) Quy trình luân chuyển chứng từ theo phương thức bán hàng trực tiếp như sau: Căn cứ vào đơn đặt hàng của khách hàng, phòng kinh doanh xem xét và trình Giám đốc duyệt sau đó sẽ ký hợp đồng mua bán hàng hóa. Khi có hợp đồng mua bán phòng kinh doanh viết lệnh xuất hàng được lập thành 2 liên: - Liên 1: lưu tại gốc - Liên 2: được chuyển xuống bộ phận vật tư đề nghị xuất hàng. Sau khi nhận được lệnh xuất hàng, bộ phận vật tư sẽ viết phiếu xuất kho và được lập thành 3 liên: - Liên 1: lưu tại gốc - Liên 2: giao cho phong kinh doanh để giao cho khách hàng (sau khi lấy hàng sẽ chuyển về phòng kế toán viết HĐ GTGT) - Liên 3: chuyển tới thủ kho để làm chứng từ xuất hàng Sau khi nhận chứng từ xuất kho từ phòng kinh doanh chuyển tới, phòng kế toán có trách nhiệm kiểm tra số lượng xuất hàng, có đầy đủ chữ ký và lập hóa đơn bán hàng trong đó ghi rõ nội dung, số lượng, đơn giá, thành tiền và tổng hợp giá thanh toán. Hoá đơn được lập thành 03 liên có giá trị như nhau: - Liên 1: lưu tại gốc - Liên 2: giao cho khách hàng - Liên 3: lưu nội bộ (kế toán kê khai thuế). 14 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Sau khi kiểm tra tính hợp lệ của hoá đơn, kế toán bán hàng ký tên và người mua ký tên nhận hàng và nộp tiền (trường hợp bán hàng trả chậm kế toán phản ánh tổng giá thanh toán ghi nhận nợ vào TK 131). Tuỳ theo phương thức thanh toán mà kế toán ghi nhận doanh thu bán hàng: Nợ TK 131, 111,112: “TK thanh toán” Có TK 511: “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” Có TK 3331: “Thuế và các khoản phải nộp nhà nước” Ví dụ minh hoạ: Ngày 01 tháng 2 năm 2013 công ty xuất bán cho Doanh nghiệp tư nhân Thương mại Ngọc Thanh với số lượng sau: 55 thiết bị phụ tùng lắp ráp máy cơ khí, 11 chiếc bơm xi lanh cơ khí với tổng tiền chưa thuế VAT là 628.274.547 vnđ (thuế VAT 10%). Căn cứ vào hoá đơn GTGT (do khách hàng thanh toán bằng chuyển khoản nên chứng từ kèm theo sẽ là giấy báo có của Ngân hàng) kế toán tiến hành "nhập chứng từ" và định khoản vào máy vi tính ghi sổ Nhật ký chung như sau: Phản ánh doanh thu bán hàng: Nợ TK 112: 433.350.440 Có TK 511: 393.954.945 Có TK 3331: 39.395.495 *Minh họa một số chứng từ sau: 15 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp BIỂU SỐ 01: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -------------------- ĐƠN ĐẶT HÀNG Số: 101/2013 Kính gửi: Công ty TNHH Jad M – Tech. Công ty TNHH Thương mại Ngọc Thanh có nhu cầu đặt hàng tại Quý công ty theo mẫu yêu cầu: Nội dung đặt hàng như sau: STT Tên mặt hàng ĐVT 01 Xi lanh cơ khí Chiếc 02 thiết bị lắp ráp máy Chiếc cơ khí Tổng cộng: Chiếc Số lượng 55 11 Đơn giá Thành tiền 66 Thời gian giao hàng: 2 tuần sau khi ký hợp đồng................................................. ................................................................................................................................. Địa điểm giao hàng: giao tại kho của Công ty TNHH Thương mại Ngọc Thanh (49 Huỳnh Thúc Kháng – Đống Đa – HN)............................................................. ................................................................................................................................. Phương thức thanh toán: - Thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản - Thanh toán trước 100% giá trị hợp đồng. Hà Nội, ngày 20 tháng 1 năm 2013 Giám đốc công ty 16 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp BIỂU SỐ 02: Mẫu số 01 GTKT-3L DE/2013B HÓA ĐƠN GIÁ TRỊ GIA TĂNG 0060393 Liên 1: Lưu Ngày 01 tháng 01 năm 2013 Đơn vị bán hàng: Công ty TNHH Jade M – Tech. Địa chỉ: Số 18, đường K1A, Thị trấn Cầu Diễn, Huyện Từ Liêm, TP. Hà Nội. Số tài khoản: 851110000936 Điện thoại:…………………………......MST: 0 1 0 3 0 0 4 2 7 8 Họ tên người mua hàng: Nguyễn Quang Hưng Tên đơn vị: Doanh nghiệp tư nhân TM Ngọc Thanh Địa chỉ: Hà Nội Số tài khoản: ………………………… Hình thức thanh toán:…......TM/.CK....MST: 0 1 0 1 8 6 1 3 0 0 STT Tên hàng hoá, dịch vụ Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3 =1x2 01 Xi lanh cơ khí Chiếc 55 02 Thiết bị lắp ráp máy cơ khí Chiếc 11 4.950.805 227.294.275 15.150.970 166.660.670 Cộng tiền hàng: Thuế suất GTGT: 10% 393.954.945 Tiền thuế GTGT: 39.395.495 Tổng cộng tiền thanh toán: 433.350.440 Số tiền viết bằng chữ: Bốn trăm ba mươi ba triệu ba trăm lăm mươi nghìn bốn trăm bốn mươi bốn đồng./. Người mua hàng Người bán hàng Thủ trưởng đơn vị (Ký, ghi rõ họ, tên) (Ký, ghi rõ họ, tên) (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ, tên) 2.1.1.2. Kế toán chi tiết doanh thu 17 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Căn cứ vào các hoá đơn giá trị gia tăng phát sinh trong tháng (kèm theo chứng từ liên quan), kế toán sẽ vào sổ chi tiết doanh thu bán hàng TK 511, từ sổ chi tiết TK 511, kế toán xác định luôn doanh thu theo từng mặt hàng. Với trường hợp bán hàng mà khách hàng chưa thanh toán tiền hàng, công ty mở sổ chi tiết thanh toán với người mua để theo dõi tình hình công nợ của khách hàng. . Để phản ánh các nghiệp vụ phát sinh trong tháng, trước hết kết toán sẽ theo dõi trên sổ chi tiết bán hàng của Công ty, sau đó kế toán vào sổ chi tiết doanh thu, và đối với khoản phải thu sẽ được kế toán theo dõi riêng trên sổ chi tiết TK 131 cho từng đối tượng khách hàng. Dưới đây là mẫu sổ chi tiết doanh thu TK 511, sổ chi tiết thanh toán với người mua của công ty TNHH Jade M – Tech: 18 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp BIỂU SỐ 03: BẢNG KÊ HOÁ ĐƠN, CHỨNG TỪ HÀNG HOÁ, DỊCH VỤ BÁN RA (Kèm theo tờ khai thuế GTGT) (Dùng cho cơ sở tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế kê khai hàng tháng) Tháng 1/2013 Tên cơ sở kinh doanh: CÔNG TY TNHH JADE M - TECH Mã số:0103004278 Địa chỉ giao dịch: Số 18, đường K1A, Thị trấn Cầu Diễn, Huyện Từ Liêm, TP. Hà Nội Chứng từ Số Ngày 1 2 01/01/2013 DNTN TM 60393 Ngọc Thanh 60394 10/01/2013 60449 15/01/2013 ….. …….. 83403 22/01/2013 C.ty 83404 TMDV Du 23/01/ Lịch Chợ 2013 Lớn 83482 27/01/2013 83483 29/01/2013 …… ……. 84578 30/01/2013 Doanh 84579 31/01/2013 ....... …...... Tên khách hang 3 433.350.440 Công ty TNHH Tiên Tiến Công ty Long Thành Đạt ………… Khách lẻ - KL 432.500.000 Công ty TM Hùng Thoa Doanh nghiệp Thanh Sương …………. Khách lẻ - KL Cửa hàng xe máy Bảo Anh …………. Tổng cộng Doanh số bán (Chưa có thuế) 4 Thuế GTGT 5 43.335.044 562.628.170 100.530.000 ……….. 22.000.000 56.262.817 10.053.000 …..….. 2.200.000 43.250.000 90.908.000 15.281.800 ……… 4.545.400 454.540 89.592.466 ……... 1.740.536.276 9.090.800 1.528.180 ……… 8.959.247 …….... 174.053.628 Hà Nội, ngày 31 tháng 01 năm 2013 Người lập biểu (Ký, ghi rõ họ tên) Kế toán Trưởng (Ký, ghi rõ họ tên) 19 Mã số thuế 6 Chuyên đề thực tập tốt nghiệp BIỂU SỐ 04: ĐƠN VỊ: CÔNG TY TNHH JADE M - TECH ĐỊA CHỈ: Số 18, đường K1A, Thị trấn Cầu Diễn, Huyện Từ Liêm, TP. Hà Nội SỔ CHI TIẾT DOANH THU Tài khoản: 511 - Doanh thu khách hàng Đơn vị: DNTN Thương mại Ngọc Thanh Từ ngày: 01/01/2013 đến ngày 31/01/2013 ĐVT: Đồng Số dư có đầu kỳ: 0 Chứng từ Số hiệu Ngày tháng Số phát sinh Khách hàng Diễn giải TKĐƯ Nợ Có DNTN TM Ngọc Thanh 60393 01/01 Xuất bán TB cơ khí công nghiệp 131 60395 15/01 DNTN TM Ngọc Thanh Xuất bán xi lanh cơ khí ….. …… …………… …………… 393.954.945 131 356.000.000 …………. Cộng ………… 749.950.440 Số dư có cuối kỳ: 749.950.440 Người lập biểu (Ký, ghi rõ họ tên) Kế toán Trưởng (Ký, ghi rõ họ tên) 20