Tài liệu Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- VÕ DUY CƯỜNG HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU NGUYÊN LIỆU TRÁI CÂY ĐÔNG LẠNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HIỆP PHÁT TẠI THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN ĐẾN NĂM 2020. LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60 34 01 02 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- VÕ DUY CƯ ỜNG HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU NGUYÊN LIỆU TRÁI CÂY ĐÔNG LẠNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HIỆP PHÁT TẠI THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN ĐẾN NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 60 34 01 02 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS-TS.VŨ CÔNG TUẤN TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2014 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS-TS. Vũ Công Tuấn (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày … tháng … năm … Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) TT 1 2 3 4 5 Họ và tên Chức danh Hội đồng Chủ tịch Phản biện 1 Phản biện 2 Ủy viên Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã đư ợc sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày 30 tháng 12 năm 2013 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: VÕ DUY CƯỜNG Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 13/02/1986 Nơi sinh: Tiền Giang Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh MSHV: 1241820014 I- Tên đề tài: Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020. II- Nhiệm vụ và nội dung: Nhiệm vụ: Nghiên cứu về hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản. Nội dung: Xây dựng cơ sở lý luận về hoạt động xuất khẩu nguyê n liệu trái cây đông lạnh. Khảo sát thực trạng hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạ nh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản trong thời gian qua. Đề xuất các giải pháp hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020. III- Ngày giao nhiệm vụ: 07/08/2013 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 30/12/2013 V- Cán bộ hướng dẫn: PGS-TS. Vũ Công Tu ấn CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Họ tên và chữ ký) PGS-TS. Vũ Công Tuấn KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c ứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn “Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020” là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. TP.HCM, tháng 12 năm 2013 Học viên Võ Duy Cường ii LỜI CÁM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, góp ý nhiệt tình của quý thầy cô trường Đại học Công Nghệ TP.HCM và trường Đại học Kinh Tế TP.HCM. Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả quý thầy cô đã giảng dạy trong chương trình Cao học ở trường Đại học Công Nghệ TP.HCM, đặc biệt là những thầy cô đã tận tình dạy bảo cho tôi suốt thời gian học tập tại trường. Tôi xin chân thành cảm ơn PGS- TS. Vũ Công Tu ấn đã t ận tình hướng dẫn cho tôi trong thời gian thực hiện luận văn. Mặc dù trong quá trình thực hiện luận văn gặp nhiều điều không thuận lợi nhưng những gì Thầy hướng dẫn, chỉ bảo đã cho tôi nhiều kinh nghiệm trong thời gian thực hiện đề tài. Nhân đây, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học Công Nghệ TP.HCM cùng quí thầy cô trong khoa Quản Trị Kinh Doanh đã t ạo rất nhiều điều kiện để tôi học tập và hoàn thành tốt khóa học. Sau cùng xin gởi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình và Công ty Cổ Phần Hiệp Phát đã luôn t ạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập, làm việc cũng như thực hiện luận văn. Do thời gian có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được đóng góp ý kiến của Thầy/Cô và cá anh/chị học viên. TP.HCM, tháng 12 năm 2013 Học viên Võ Duy Cường iii TÓM TẮT Việt Nam là nước nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa, thuận lợi cho sự phát triển phong phú, đa dạng của nhiều loại thực vật, đặc biệt là nhiều loại trái cây nhiệt đới ngon phục vụ thị trường trong và ngoài nước. Năm 2007 Việt Nam trở thành thành viên 150 của tổ chức kinh tế thế giới WTO. Đây vừa là cơ hội vừa là thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam, thị trường tiêu thụ rộng hơn nhưng cạnh tranh cũng song hành theo đó. Việt Nam xuất khẩu nhiều loại trái cây sang nhiều thị trường lớn trên thế giới như Mỹ, Nhật, Trung Quốc…. Theo xu hướng tiêu thụ hiện nay chủ yếu hướng vào các loại trái cây giàu Vitamin có lợi cho sức khoẻ. Qua quá trình khảo sát cho thấy, thị trường tìm năng và nhu cầu lớn nhất là Nhật Bản. Vì người Nhật rất chú trọng đến sức khỏe , đặt sức khỏe của mình lên hàng đầu. Họ đòi h ỏi rất nghiêm ngặt về chất lượng sản phẩm, nên nhà sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng và dán nhãn sản phẩm, phải bảo đảm độ tươi, kích cỡ, màu sắc của sản phẩm trong suốt quá trình chế biến, bảo quản và vận chuyển là hết sức cần thiết. Trái cây là sản phẩm hữu cơ nên rất dễ hư hỏng trong một thời gian ngắn nếu không được chế biến và bảo quản cẩn thận, gây ảnh hưởng đến giá và chất lượng trái cây. Để giải quyết vấn đề trên, tác giả đưa ra đề tài luận văn “ Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020” .đề tài đã đi vào nghiên cứu thực trạng xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lanh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản trong thời gian qua. Bằng các phương pháp thống kê, phương pháp phân tích so sánh, phân tích hệ thống, tổng hợp quy nạp xử lý nguồn dữ liệu thu thập, phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử … đã được sử dụng trong nghiên cứu. Kết quả phân tích cho thấy thực trạng tình hình xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát từ năm 2010 đến năm 2012 tại thị trường Nhật Bản sẽ phụ thuộc vào : iv  Yếu tố đầu vào như : Vốn, nguồn nguyên liệu, nguồn nhân lực, máy móc...  Yếu tố đầu ra như : nhu cầu thị trường, giá xuất khẩu, chất lượng sản phẩm, công tác quản lý và điều hành sản xuất. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng cho th ấy những thuận lợi và những thành quả đạt được của xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát vẫn còn nhiều khó khăn với những đòi hỏi gắt gao của khách hàng Nhật Bản. Từ những kết quả nghiên cứu, tác giả đã đ ề xuất các giải pháp phát triển thị trường xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh tại công ty cổ phần Hiệp Phát đến năm 2020. Nghiên cứu cũng giúp Ban lãnh đạo của công ty xây dựng vùng nguyên liệu trái cây theo tiêu chuẩn GAP một cách bền vững nhằm đáp ứng được nhu cầu của khách hàng Nhật Bản. Qua đó, nâng cao giá trị cạnh tranh của nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty trên thị trường Nhật Bản. Ngoài ra, tác giả cũng đưa ra một số kiến nghị đối với nhà nước, đối với ngành thương mại xuất khẩu nhằm giúp công ty cổ phần Hiệp Phát và các công ty khác trong ngành xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh có nhiều cơ hội phát triển ra thị trường quốc tế. v ABSTRACT Vietnam is a country located in tropical zone with monsoon taking place every year, advantageous in developing abundance, diversity of different flora. Especially, there are many tasty tropic-fruits providing domestic and international market. In 2007, Vietnam has become the 150th member of World Trade Organization (WTO). This is not only opportunity but also challenging for Vietnam’s companies, the consuming markets are wider but competition also goes along with it. Vietnam has exported different kinds of fruits to big markets such as: America, Japan, and China ... Now,the fruits contained vitamins are good for health which is interested bythe trend of consumption. Recent research shows that Japanis the most potential and biggest demanding market in the world. As Japanese pays more attention on health and it is considered the most important than the others. They strictly request about quality of product, therefore, manufacturer must meet its standard of qualityand trademark on which is necessarily ensured freshness, size, and color in the whole process of manufacturing, preservation and transportation. Fruits are organic products it must be processed in a short period of time otherwise it will be rotten easily that results in low price and quality of the fruits. To resolve these matters, editor writes the thesis “Perfect in exporting frozen fruits to Japan of HiepPhat Join-stock Company to the year of 2020”. Thus, the thesishas studied actualexport of frozen fruits in Japanese market of the HiepPhat Join-Stock Company in the past years. By statistical, analytic, comparative, systematic, inductive, materialistic, method and historical materialism are used in the thesis. Analyzed result shows that the actualexport of frozen fruits in Japanese market of the HiepPhat Join-Stock Company from 2010 to 2020. vi MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CÁM ƠN............................................................................................................. ii TÓM TẮT.................................................................................................................. iii ABSTRACT ................................................................................................................v MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3 4.1 Số liệu sơ cấp .....................................................................................................3 4.2 Số liệu thứ cấp ...................................................................................................4 5. Kết cấu của Luận văn..............................................................................................4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU NGUYÊN LIỆU TRÁI CÂY ĐÔNG LẠNH...................................................................................................5 1.1 Khái niệm xuất khẩu .......................................................................................5 1.1.1 Vai trò của xuất khẩu đối với một quốc gia ................................................6 1.1.2 Đặc điểm về xuất khẩu trái cây đông lạnh. .................................................8 1.2 Đặc điểm thị trường Nhật Bản. ......................................................................9 1.2.1 Tổng quan về thị trường Nhật Bản..............................................................9 1.2.2 Cơ sở pháp lý về xuất khẩu. ......................................................................10 1.2.3 Nhu cầu thị trường.....................................................................................13 1.2.4 Thị hiếu người tiêu dùng. ..........................................................................15 1.2.5 Vệ sinh an toàn vệ sinh thực phẩm...........................................................16 1.3 Một số yếu tố đầu vào ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu trái cây đông lạnh. .......................................................................................................................18 1.3.1 Công tác thu hoạch, bảo quản và chế biến trái cây. .................................18 1.3.2 Công nghệ đông lạnh nguyên liệu trái cây. ...............................................20 vii 1.3.3 Nguồn nhân lực. ........................................................................................21 1.4 Một số yếu tố đầu ra ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu trái cây đông lạnh. .......................................................................................................................23 1.4.1 Nhu cầu thị trường xuất khẩu....................................................................23 1.4.2 Chất lượng nguyên liệu trái cây đông lạnh xuất khẩu...............................24 1.4.3 Giá cả xuất khẩu. .......................................................................................24 1.4.4 Mối quan hệ họp tác với nhà nhập khẩu Nhật Bản. ..................................27 Kết luận chương 1: ..............................................................................................31 CHƯƠNG 2 : THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU NGUYÊN LIỆU TRÁI CÂY ĐÔNG LẠNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HIỆP PHÁT TẠI THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN TRONG THỜI GIAN QUA. .........................................32 2.1 Giới thiệu về công ty Cổ phần Hiệp Phát ....................................................32 2.1.1 Sơ lược về công ty.....................................................................................32 2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển................................................................32 2.1.3 Phương châm hoạt động ............................................................................33 2.1.4 Chức năng hoạt động, nhiệm vụ và quyền hạn của công ty......................34 2.1.4.1 Chức năng hoạt động ..........................................................................34 2.1.4.2 Nhiệm vụ.............................................................................................34 2.1.4.3 Quyền hạn ..........................................................................................34 2.1.5 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty. ............................................35 2.2 Tình hình xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh tại công ty cổ phần Hiệp Phát trong thời gian qua. ...........................................................................36 2.2.1 Doanh thu –lợi nhuận ................................................................................36 2.2.2 Sản phẩm - sản lượng xuất khẩu. ..............................................................37 2.3 Thực trạng yếu tố đầu vào ảnh hưởng đến hoạt động nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát. ........................................................38 2.3.1.Nguồn nguyên liệu đầu vào.......................................................................38 2.3.2.Giá cả nguyên liệu đầu vào. ......................................................................42 2.3.3 Công tác sản xuất – chế biến – bảo quản. .................................................43 viii 2.3.4 Công tác điều hành sản xuất của công ty. .................................................45 2.3.5 Nguồn nhân lực của công ty......................................................................47 2.3.5.1 Cơ sở vật chất của Công ty .................................................................49 2.3.5.2 Mức lương thu nhập của nhân viên và công nhân. .............................50 2.4 Thực trạng yếu tố đầu ra ảnh hưởng đến hoạt động nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát. ........................................................51 2.4.1 Giá xuất khẩu.............................................................................................55 2.4.2 Chất lượng nguyên liệu trái cây đông lạnh xuất khẩu...............................57 Kết luận chương 2................................................................................................60 CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU NGUYÊN LIỆU TRÁI CÂY ĐÔNG LẠNH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HIỆP PHÁT TẠI THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN ĐẾN NĂM 2020. .........61 3.1 Mục tiêu phát triển của công ty....................................................................61 3.1.1 Mục tiêu tổng quát.....................................................................................61 3.1.2 Mục tiêu cụ thể. .........................................................................................61 3.2 Quan điểm xây dựng giải pháp.....................................................................63 3.2.1 Quan điểm 1: Thực hiện quản lý của Nhà nước về thị trường xuất khẩu. 63 3.2.2 Quan điểm 2: Chất lượng là một trong những yếu tố quyết định sự phát triển thị trường xuất khẩu. ..................................................................................63 3.2.3 Quan điểm 3: Đẩy mạnh nhập khẩu công nghệ cao trong chế biến .........64 3.3 Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động xuất khẩu trái cây đông lạnh tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020....................................................................64 3.3.1 Nhóm giải pháp hoàn thiện yếu tố đầu vào...........................................64 3.3.1.1 Giải pháp 1:Qui hoạch và tuyển chọn theo vùng chuyên canh trái cây xuất khẩu chất lượng đạt chuẩn..........................................................................64 3.3.1.2 Giải pháp 2: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực chế biến .................66 3.3.1.3 Giải pháp 3: Đổi mới công nghệ sản xuất. .............................................67 3.3.1.4 Giải pháp 4: Hoàn thiện quy trình sản xuất, chế biến và bảo quản nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty. ......................................................68 ix 3.3.1.5 Giải pháp 5: Tạo sự gắn bó mật thiết giữa nông dân, nhà cung cấp nguyên liệu và Công ty dưới sự hỗ trợ của Nhà nước........................................69 3.3.2 Nhóm giải pháp hoàn thiện yếu tố đầu ra.............................................70 3.3.2.1 Giải pháp 1: Nâng cao chất lượng nguyên liệu trái cây đông lạnh xuất khẩu. ...................................................................................................................70 3.3.2.2 Giải pháp 2 : Xây dựng giá xuất khẩu hợp lý. ......................................71 3.3.2.3 Giải pháp 3: Phát triển bền vững thị trường Nhật. .................................71 3.3.2.4 Giải pháp 4: Đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu. .....................................73 3.3.3 Nhóm giải pháp hổ trợ xuất khẩu. ............................................................. 73 3.3.3.1 Giải pháp 1: Hổ trợ vốn cho xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh. ............................................................................................................................73 3.3.3.2 Giải pháp 2: Tăng cường các dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh. ..........................................................................74 3.4 Kiến nghị.........................................................................................................75 3.4.1 Đối với Nhà Nước. ................................................................................................... 75 3.4.2 Đối với ngành thương mại xuất khẩu........................................................78 KẾT LUẬN ..............................................................................................................81 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................83 PHỤ LỤC x DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT XK Xuất khẩu KNXK Kim nghạch xuất khẩu EU Liên minh Châu Âu (European Union) Luật về tiêu chuẩn hàng hóa và dán nhãn nông lâm sản của JAS Nhật Bản WTO Tổ chức thương mại Thế Giới (World Trade Organization) FOB Giao hàng qua lan can tàu (Free on Board) FAO Tổ chức nông lương Thế Giới Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (Good Agriculture GAP Practice) GlobalGAP Thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn toàn cầu VietGAP Sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn Việt Nam GMP Qui phạm sản xuất tốt (Good Manufacturing Practice) Hệ thống phân tích mối nguy và kiểm soát tới hạn (Hazard HACCP Analysis Critical Control Point) ISO Tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng trong sản 9001:2008 xuất và dịch vụ (International Standard Organization) Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (International Food IFS Standard) GTGT Gía trị gia tang CP Chính phủ CN Công nhân CSHT Cơ sở hạ tầng CP Cổ Phần ĐK Điều kiện HTX Hợp tác xã HĐQT Hội đồng quản trị xi KCS Kiểm tra chất lượng sản phẩm MHLW Phúc lợi xã hội Nhật bản MRLs Dư lượng thuốc trừ sâu tối đa VSATTP Vệ sinh an toàn thực phẩm BVTV Thuốc bảo vệ thực vật TN Tiếp nhận BTP Bán thành phẩm VSCN Vệ sinh công nghiệp CNCB Công nhân chế biến ĐHSX Điều hành sản xuất QCDC Tổ trưởng kiểm tra TM Tổ máy xii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 Kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang Nhật Bản ....................29 Bảng 2.1 Kết quả kinh doanh của công ty năm 2010 -2013 .....................................36 Bảng 2.2 Kim ngạch xuất khẩu nguyên liệu trái cây của Công ty từ năm 2010 – 2012...........................................................................................................................37 Bảng 2.3 Sản lượng xuất khẩu của Công ty 2010 -2012 ..........................................37 Bảng 2.4 Quy định dung lượng thuốc bảo vệ thực vật .............................................40 Bảng 2.5 Sản lượng nguyên liệu đầu vào giai đoạn năm 2010 – 2012.....................41 Bảng 2.6 Giá nguyên liệu đầu vào từ năm 2010 – 2013 ...........................................42 Bảng 2.7 :Thiết bị sản xuất – chế biến – bảo quản ...................................................43 Bảng 2.8 Tình hình nhân sự của Công ty cổ phần Hiệp Phát giai đoạn 2010 – 2013. ...................................................................................................................................48 Bảng 2.9 :Kim ngạch xuất khẩu của Công ty vào thị trường Nhật...........................52 Bảng 3.1: Chỉ tiêu chủ yếu để xuất khẩu sang Nhật giai đoạn 2012 – 2020 ...........62 xiii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1 : Yếu tố đầu vào ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu trái cây đông lạnh. 23 Hình 1.2 : Các Yếu tố đầu ra ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu trái cây đông lạnh. ...................................................................................................................................30 Hình 2.1 Sơ đồ cơ cấu bộ máy quản lý của Công ty.................................................35 Hình 2.2 Mô hình thu mua nguyện liệu trái cây của Công ty theo tiêu chuẩn quản lý chất lượng ISO 9001:2008 ........................................................................................39 Hình 2.3: Khảo sát chất lượng nguyên liệu của nhà cung cấp.................................41 Hình 2.4: Khảo sát về máy móc thiết bị được Công ty trang bị cho sản xuất. ........44 Hình 2.5: Khảo sát đánh giá của nhân viên và công nhân về quy trình sản xuất trái cây đông lạnh tuân theo các tiêu chuẩn xuất khẩu....................................................45 Hình 2.6: Mô hình quản lý và đi ều hành xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty. ..............................................................................................................46 Hình 2.7: Khảo sát của nhân viên và công nhân về Công ty được công nhận chương trình quản lý chất lượng HACCP, ISO, GlobalGAP, VIETGAP…. .......................48 Hình 2.8: Khảo sát đối với công nhân về việc đảm bảo an toàn cho sản xuất.........49 Hình 2.9: Khảo sát về đãi ngộ đối với nhân viên và công nhân Công ty................50 Hình 2.10: Kim ngạch xuất khẩu của Công ty vào thị trường Nhật .........................52 Hình 2.11: Khảo sát nhân viên về Công ty có lượng khách hàng tiêu thụ ổn định tại Nhật bản. ...................................................................................................................53 Hình 2.12: Khảo sát nhân viên về kỳ hạn giao hàng cho khách hàng. ....................54 Hình 2.13: Khảo sát khách hàng Nhật về giá cả nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty. .....................................................................................................................56 Hình 2.14 Mô hình quá trình quản lý chất lượng của ISO 9001:2000 .....................57 Hình 2.15: Khảo sát khách hàng Nhật về chất lượng nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty. ..............................................................................................................58 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đất nước ta có nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới và đất đai màu mỡ tạo điều kiện thuận lợi cho hệ thực vật phong phú phát triển. Cả nước hiện có khoảng 775.000 ha cây ăn trái, sản lượng hơn 7 -8 triệu tấn/năm với những loại trái cây chủ yếu như: dứa, chuối, cam, quýt, bưởi, xoài, thanh long, vải thiều, nhãn, chôm chôm, sầu riêng. Kim ngạch xuất khẩu trái cây trong những năm gần đây dao động ở khoảng 150 đến 180 triệu USD/năm. (Trích: Trung tâm Thông tin Thương mại, 2006) Trong đó, các loại trái cây cũng đa dạng và phong phú từ chủng loại được phân bố khắp mọi nơi trên Tổ quốc. Mỗi loại trái cây có hương vị, màu sắc, kích cỡ quả khác nhau đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của con người. Trong mỗi loại trái cây đều có những thành phần dinh dưỡng thiế t yếu cho con người như cung cấp các vitamin như vitamin A, vitamin C, vitamin E..., một số loại trái cây có tác dụng chữa bệnh và bảo vệ sức khỏe cho con người. Đặc biệt trái cây cũng cấp một lượng lớn nước và chất xơ cho cơ thể. Tận dụng thế mạnh này, Vi ệt Nam có rất nhiều sản phẩm từ trái cây đã ra đời nhằm đáp ứng cho nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Các vùng có thế mạnh trồng trái cây xuất khẩu chủ yếu tập trung tại khu vực phía Nam. Các loại trái cây xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam hiện nay là dứa đóng hộp, bưởi, xoài, thanh long… Các thị trường nhập khẩu trái cây chủ yếu của Việt Nam là Hoa Kỳ, EU,…Nhật Bản và một số nước trong khu vực Đông Nam Á. Trong Đề án phát triển xuất khẩu 2006-2010 đã đánh giá mặt hàng trái cây là một trong những mặt hàng nông sản có tiềm năng phát triển xuất khẩu rất lớn của Việt Nam. Xuất khẩu trái cây thường đem lại giá trị cao gấp nhiều lần so với các mặt hàng nông sản khác. Hiện nay, mặt hàng trái cây Việt Nam đã có mặt trên 70 quốc gia và vùng lãnh thổ, tập trung chủ yếu ở những quốc gia trong khu vực, và trong tương lai sẽ được mở rộng ra nhiều quốc gia khác có vị trí địa lý cách xa Việt 2 Nam như: Nhật Bản, EU, Mỹ…Việc phát triển mặt hàng xuất khẩu trái cây đang được Nhà nước, các cấp, các ngành và doanh nghiệp đ ặc biệt quan tâm bởi giá trị kinh tế cũng như tiềm năng phát triển xuất khẩu rất lớn của mặt hàng này. (Nguồn: Đề án phát triển xuất khẩu 2006-2010 của bộ thương mại) Một trong những thị trường xuất khẩu được coi là chiến lược đối với mặt hàng trái cây của Việt Nam trong thời gian gần đây là thị trường Nhật Bản. Đây là thị trường được đánh giá là có nhu cầu tiêu thụ trái cây lớn nhất thế giới, hàng năm tiêu dùng khoảng 16 triệu tấn trái cây các loại. Tuy nhiên, thị phần trái cây xuất khẩu của Việt Nam trên thị trường này lại rất nhỏ bé, chỉ khoảng 0,5% và đứng thứ 21 trong các nước xuất khẩu vào thị trường này. Mặt khác, kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang Nhật Bản chỉ chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam. Như vậy, có th ể thấy rằng tiềm năng xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang thị trường này còn rất lớn. Tuy là một thị trường xuất khẩu trái cây rất hấp dẫn nhưng Nhật Bản cũng là một thị trường rất khó tính với hàng rào tiêu chuẩn kĩ thuật rất phức tạp và khắt khe. Những tiêu chuẩn này hiện đang là một rào cản rất lớn đối với trái cây Việt Nam khi xâm nhập vào thị trường Nhật Bản. Bên cạnh những khó khăn về hệ thống tiêu chuẩn của Nhật Bản, mặt hàng rau quả Việt Nam còn phải đối mặt với những tác động của cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ thế giới đang diễn ra trong thời gian gần đây. Trái cây Việt Nam muốn vào Nhật Bản phải đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng GAP (tiêu chuẩn toàn cầu về thực hành nông nghiệp tốt). Đây là tiêu chuẩn rất quan trọng nhưng cũng khó đạt đối với doanh nghiệp Việt Nam vì hầu hết doanh nghiệp chế biến trong nước vẫn ở mô hình vừa và nhỏ, trong khi nền sản xuất nông nghiệp Việt Nam chưa phát triển ngang các nước. Để tìm được thị trường xuất khẩu ổn định, đồng thời hạn chế được những rủi ro do sự biến động của nền kinh tế thị trường thì đòi hỏi doanh nghiệp phải có được những hướng đi đúng và những chiến lược phù hợp cho riêng mình. Đây là điều quyết định đến sự sống còn của doanh nghiệp. Chính vì sự quan trọng này nên tác 3 giả đã chọn đề tài “ Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020” . với mong muốn góp phần phát triển ngành kinh tế mũi nhọn của Đất Nước nói chung. 2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài được nghiên cứu nhằm đạt được mục đích sau: Thứ nhất, xây dựng cơ sở lý luận về hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh. Thứ hai, khảo sát thực trạng hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lanh của công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản trong thời gian qua. Thứ ba, đưa ra các giải pháp hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh của Công ty cổ phần Hiệp Phát tại thị trường Nhật Bản đến năm 2020. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu : Đ ối tượng nghiên cứu của đề tài là hoàn thiện hoạt động xuất khẩu nguyên liệu trái cây đông lạnh tại công ty cổ phần Hiệp Phát ( thơm, dứa,sori, chuối, ….) tại thị trường Nhật Bản.  Phạm vi nghiên cứu :  Về mặt không gian: Đ ược giới hạn tại công ty cổ phần Hiệp Phát.  Về mặt thời gian: Nghiên cứu dựa vào số liệu thống kê doanh thu, lượng hàng xuất khẩu của C ông ty cổ phần Hiệp Phát từ 2010 đến 2012. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1 Số liệu sơ cấp  Đối tượng khảo sát: công ty cổ phần Hiệp Phát và khách hàng của công ty trong thời gian qua.  Phương pháp khảo sát:  Đối với công ty cổ phần Hiệp Phát: tác giả gởi bảng câu hỏi khảo sát trực tiếp hay qua email cho các trưởng – phó phòng và nhận kết quả sau 2 tuần.  Đối với khách hàng: tác giả gởi bảng câu hỏi qua email cho khách hàng.