Tài liệu Hoàn thiện công tác kế toán trong bệnh viện đa khoa tỉnh bình dương

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ THU HƢƠNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƢƠNG U N V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 BÌNH DƢƠNG – 2019 UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ THU HƢƠNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƢƠNG U N V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 NGƢỜI HƢỚNG D N KHOA HỌC PGS.TS: PHẠM V N DƢỢC BÌNH DƢƠNG – 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những kết quả nêu ra trong nghiên cứu này là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trƣớc đây trong tỉnh Bình Dƣơng. Các số liệu trong nghiên cứu có nguồn gốc rõ ràng, đƣợc tổng hợp từ những nguồn thông tin đáng tin cậy. Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của ngƣời khác đƣợc sử dụng trong luận văn này mà không đƣợc trích dẫn theo đúng quy định. Luận văn này chƣa bao giờ đƣợc nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trƣờng đại học hoặc cơ sở đào tạo khác. Bình Dương, ngày 20 tháng 05 năm 2019 Học viên Nguyễn Thị Thu Hƣơng i ỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn “Hoàn thiện công tác kế toán trong Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dƣơng”, tôi đã nhận đƣợc nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ từ phía thầy cô, các cá nhân và tổ chức sau: Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn và tri ân sâu sắc đến Thầy PGS.TS Phạm Văn Dƣợc đã hƣớng dẫn, góp ý, chỉnh sửa để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi c ng in đƣợc gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu nhà trƣờng, Ph ng đào tạo Sau Đại học, các Thầy, Cô trong hoa kế toán, Trƣờng Đại học Thủ Dầu ột đã tạo mọi điều kiện và môi trƣờng học tập, nghiên cứu thuận lợi nhất. Xin cảm ơn tất cả Thầy, Cô là giảng viên thỉnh giảng đã tâm huyết không ngại đƣờng a để truyền đạt cho chúng tôi những kiến thức và kinh nghiệm vô c ng qu giá trong học tập và nghiên cứu khoa học. Một lần nữa xin tri ân và trân trọng cảm ơn tất cả mọi ngƣời đã giúp đỡ, hỗ trợ tôi hoàn thành luận văn này. Trân trọng cảm ơn! Bình Dương, ngày 20 tháng 05 năm 2019 Học viên Nguyễn Thị Thu Hƣơng ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii MỤC LỤC .......................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG, BIỂU .............................................................................. vi DANH MỤC SƠ ĐỒ ........................................................................................ vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... viii PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1 1.Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1 2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu ....................................................................... 2 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 5 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................ 5 5. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................... 5 6. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 6 CHƢƠNG 1.CƠ SỞ LÝ LU N VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG L P............................................................................. 7 1.1 TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP .............................. 7 1.1.1.Khái niệm, đặc điểm và phân loại đơn vị sự nghiệp công lập ............. 7 1.1.1.1 Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập ........................................... 7 1.1.1.2 Đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập............................................ 7 1.1.2 Đặc điểm quản l tài chính đơn vị sự nghiệp công lập........................ 9 1.1.2.1 Cơ chế quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công lập .................... 9 1.1.2.2 Nguồn tài chính đơn vị sự nghiệp công lập ............................... 10 1.1.2.3 Nội dung chi đơn vị sự nghiệp công lập .................................... 10 1.2.NỘI DUNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP .................................................................................................... 10 1.2.1.Công tác lập và chấp hành dự toán thu - chi ...................................... 10 1.2.1.1. Lập dự toán thu – chi ................................................................ 10 1.2.1.2 Chấp hành dự toán thu - chi ...................................................... 11 1.2.2 Tổ chức công tác kế toán theo quá trình xử lý thông tin ................... 13 iii 1.2.2.1. Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ kế toán ........................... 13 1.2.2.2 Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán............................ 14 1.2.2.3 Tổ chức vận dụng hệ thống sổ kế toán ....................................... 14 1.2.2.5 Tổ chức vận dụng hệ thống báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán........................................................................................................ 16 1.2.3. Công tác kiểm tra kế toán và công khai tài chính............................. 25 KẾT LU N CHƢƠNG 1 ................................................................................. 28 CHƢƠNG 2.THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƢƠNG ......................................................................... 29 2.1.TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG ....... 29 2.1.1 Đặc điểm hoạt động của Bệnh Viện Đa hoa Tỉnh ............................ 29 2.1.2.Cơ cấu tổ chức của Bệnh Viện .......................................................... 33 2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán tại Bệnh viện.................................... 35 2.1.4.Đặc điểm quản lý tài chính tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh .................... 37 2.1.4.1 Cơ chế quản lý tài chính tại Bệnh viện ...................................... 37 2.1.4.2. Nguồn tài chính của Bệnh viện ................................................. 39 2.1.4.3.Các khoản chi tại bệnh viện....................................................... 41 2.2.THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG .................................................................................... 43 2.2.1.Công tác lập và chấp hành dự toán thu - chi ....................................... 43 2.2.1.1. Lập dự toán thu - chi ................................................................ 43 2.2.1.2. Chấp hành dự toán thu - chi ..................................................... 47 2.2.2.Tổ chức công tác kế toán theo quá trình xử lý thông tin..................... 49 2.2.2.1 Tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ kế toán ........................... 49 2.2.2.2. Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản kế toán........................... 52 2.2.2.3.Tổ chức hệ thống sổ sách kế toán .............................................. 53 2.2.2.4.Tổ chức lập báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách .. 55 2.2.3.Công tác kế toán một số phần hành chủ yếu tại bệnh viện.................. 57 2.2.3.1. Công tác kế toán thu hoạt động tại bệnh viện ........................... 57 2.2.3.2. Công tác kế toán chi hoạt động tại bệnh viện ........................... 62 iv 2.2.3.3. Công tác kiểm tra kế toán ......................................................... 63 2.2.3.4.Công khai tài chính.................................................................... 64 2.3.ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG ................................................................. 64 2.3.1 Những kết quả đạt đƣợc trong công tác kế toán ................................. 64 2.3.2.Những tồn tại trong công tác kế toán ................................................. 66 KẾT LU N CHƢƠNG 2 ................................................................................. 69 CHƢƠNG 3.MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH BÌNH DƢƠNG .................................... 70 3.1.SỰ CẦN THIẾT VÀ YÊU CẦU HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG .................................... 70 3.1.1.Sự cần thiết hoàn thiện công tác kế toán tại bệnh viện Đa hoa tỉnh Bình Dƣơng................................................................................................. 70 3.1.2.Yêu cầu hoàn thiện công tác kế toán tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dƣơng ......................................................................................................... 71 3.1.3.Yêu cầu hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dƣơng ......................................................................................... 72 3.2.MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG ....................................................... 73 3.2.1.Hoàn thiện công tác lập chấp hành dự toán ........................................ 73 3.2.2.Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán theo quá trình xử lý thông tin ... 75 3.2.3.Hoàn thiện công tác kiểm tra kế toán và công khai tài chính .............. 86 3.3. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI BỆNH VIỆN ĐA HOA TỈNH BÌNH DƢƠNG ................. 87 3.3.1.Đối với Nhà nƣớc và các cơ quan quản lý .......................................... 87 3.3.2.Đối với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dƣơng .................................... 88 KẾT LU N CHƢƠNG 3 ................................................................................. 91 KẾT LU N ....................................................................................................... 92 TÀI LIỆU THAM KHẢO v DANH MỤC BẢNG, BIỂU Bảng 1.1. Báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán áp dụng cho đơn vị dự toán cấp 3 ................................................................................................................... 23 Bảng 1.2. Báo cáo tài chính tổng hợp và báo cáo tổng hợp quyết toán áp dụng cho các đơn vị dự toán cấp 1 và cấp 2 ................................................................ 24 Bảng 2.1. Bảng tổng hợp nguồn thu giai đoạn năm 2014- 2016 ........................ 39 Bảng 2.2. Nội dung và tỷ trọng các khoản chi từ nguồn kinh phí ngân sách ...... 41 Bảng 2.3. Nội dung và tỷ trọng các khoản chi từ nguồn viện phí, BHYT .......... 41 Bảng 2.4. Tỷ trọng khoản chi nghiệp vụ chuyên môn ........................................ 42 Bảng 2.5. Danh mục một số báo cáo kế toán đang sử dụng tại bệnh viện Đa hoa Tỉnh Bình Dƣơng ............................................................................................... 55 Bảng 3.1. Hoàn thiện Tài khoản nguồn kinh phí hoạt động và Tài khoản chi hoạt động.................................................................................................................... 81 vi DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Bộ máy kế toán Bệnh viện Đa hoa Tỉnh Bình Dƣơng .................... 36 Sơ đồ 2.2. Trình tự luân chuyển chứng từ .......................................................... 50 Sơ đồ 2.3. Trình tự luân chuyển chứng từ trong khâu cấp phát thuốc cho bệnh nhân nội trú ........................................................................................................ 50 Sơ đồ 2.4. Trình tự kế toán thu hoạt động .......................................................... 58 Sơ đồ 2.5. Trình tự kế toán chi hoạt động .......................................................... 62 vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Tên tiếng việt 1 BHXH Bảo hiểm ã hội 2 BHYT Bảo hiểm y tê 3 SNCL Sự nghiệp công lập 4 HCSN Hành chính sự nghiệp 5 XDCB Xây dựng cơ bản 6 TSCĐ Tài sản cô định 7 NSNN Ngân sách nhà nƣớc 8 TCKT Tài chính kê toán 9 TCCB Tổ chức cán bộ 10 KHTH ê hoạch tổng hợp 11 HCQT Hành chinh quản trị 12 VTTTBYT Vật tƣ trang thiêt bị y tế 13 QLCL Quản l chất lƣợng 14 DN Doanh nghiệp 15 CSYT Cơ sở Y Tế viii Ghi chú PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài Buổi giao thời của nền kinh tế chuyển từ cơ chế thị trƣờng sang hội nhập kinh tế toàn cầu, u hƣớng khu vực hóa đ i hỏi các Bệnh viện cần tạo một vị trí vững chắc trên thị trƣờng thì vấn đề hoàn thiện công tác kế toán trong Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng là vấn đề bức thiết đặt ra cho Bệnh viện c ng nhƣ cho cả ngành y tế. Bình Dƣơng với mục tiêu phát triển kinh tế theo hƣớng nâng cao chất lƣợng tăng trƣởng, ổn định và bền vững; chuyển dịch cơ cấu theo hƣớng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ; tập trung cải thiện môi trƣờng đầu tƣ, kinh doanh, khuyến khích doanh nghiệp đổi mới, sáng tạo… C ng với đó, tiếp tục triển khai đồng bộ các nội dung về đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với sắp xếp lại bộ máy nhà nƣớc theo hƣớng nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị công lập, giảm dần chi hỗ trợ từ ngân sách nhà nƣớc, nhằm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, nâng cao trách nhiệm ngƣời đứng đầu, tăng cƣờng kỷ luật, kỷ cƣơng hành chính, nâng cao hiệu quả quản l nhà nƣớc, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính sự nghiệp. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế tỉnh Bình Dƣơng thì các đơn vị sự nghiệp dƣới sự quản lý của nhà nƣớc c ng đã từng bƣớc đƣợc kiện toàn, góp phần không nhỏ vào công cuộc đổi mới kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Trong thời gian qua, cùng với tiến trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Dƣơng, ngành y tế đã đạt đƣợc những thành tựu trong việc chăm sóc, bảo vệ, nâng cao sức khỏe cho nhân dân. Hệ thống y tế từ tỉnh đến cơ sở đƣợc kiện toàn một bƣớc, mạng lƣới khám chữa bệnh đã đƣợc đầu tƣ nâng cấp và thực sự có những tiến bộ mới. Hệ thống cung cấp các dịch vụ y tế đƣợc mở rộng, tỷ lệ ngƣời ốm đƣợc chăm sóc y tế đã tăng lên. Công tác quản l đã chấn chỉnh một bƣớc, nâng cao trách nhiệm, y đức của ngƣời thầy thuốc đối với bệnh nhân, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh. Tuy nhiên, công tác quản l tài chính trong lĩnh vực y tế ở tỉnh Bình Dƣơng trong những năm qua gặp không ít khó khăn, bất cập. Chất lƣợng các 1 dịch vụ y tế chƣa đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của nhân dân, nguồn nhân lực còn thiếu về số lƣợng và yếu về chất lƣợng; cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các CSYT công lập mặc d đã và đang đƣợc đầu tƣ ây dựng và mua sắm trang bị, nhƣng chƣa hoàn chỉnh và đồng bộ, còn lạc hậu, chƣa đủ khả năng giải quyết hết các bệnh thông thƣờng và một số bệnh chuyên khoa đặc th trên địa bàn. Công tác quản l , huy động và sử dụng các nguồn tài chính ở các CSYT công lập chƣa đạt hiệu quả và chƣa đúng mục đích. Rõ ràng, hệ thống y tế Bình Dƣơng chƣa thích ứng kịp thời với sự phát triển nhanh của nền kinh tế - xã hội và sự phát sinh, biến đổi bất thƣờng của bệnh tật trên địa bàn. Đây chính là mối quan tâm, băn khoăn của ngƣời dân và các cấp chính quyền tỉnh Bình Dƣơng. Để đáp ứng nhu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân với chất lƣợng ngày càng cao, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, đ i hỏi các CSYT công lập cần tập trung củng cố và hoàn thiện cơ sở vật chất về phòng bệnh, khám bệnh; sản xuất - cung ứng thuốc chữa bệnh và trang thiết bị y tế. Tăng cƣờng đào tạo và nâng cao chất lƣợng chuyên môn, y đức của đội ng cán bộ y tế. Tăng cƣờng huy động các nguồn thu, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả các nguồn lực tài chính theo hƣớng tự chủ, công khai, minh bạch. Nhận thức đƣợc vai tr và tầm quan trọng của công tác kế toán trong Bệnh viện, c ng với sự giúp đỡ của PGS.TS Phạm Văn Dƣợc và các anh chị đồng nghiệp trong Bệnh viện đa khoa Tỉnh nên em chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán trong Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dương”. Đề tài tìm hiểu thực trạng kế toán tại Bệnh viện và đƣa ra những giải pháp có tính khoa học và thực tiễn, góp phần hoàn thiện công tác kế toán tại Bệnh viện nói riêng và các Bệnh viện công lập tự chủ tài chính nói chung, nhằm nâng cao hiệu quả quản l tài chính trong bối cảnh tự chủ hiện nay hƣớng tới nâng cao chất lƣợng y tế của tỉnh mình. 2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Một số nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực này có thể kể đến nhƣ: Nguyễn Thị Thanh Vân (2007) - Học viện Tài chính, luận văn Thạc sĩ với đề tài “Tổ chức công tác kế toán thu, chi hoạt động trong các đơn vị sự nghiệp 2 công lập trên địa bàn Quảng Ngãi” của tác giả . Trọng tâm của đề tài này là nghiên cứu về tổ chức công tác kế toán thu, chi hoạt động trong các đơn vị sự nghiệp nói chung của tỉnh. Đề tài đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về tổ chức kế toán thu, chi hoạt động trong các đơn vị sự nghiệp công lập và đánh giá tình hình thực tế về cơ chế quản l tài chính c ng nhƣ công tác kế toán thu, chi hoạt động tại các đơn vị sự nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Từ đó, đƣa ra những giải pháp hoàn thiện khoa học, hợp lý và khả thi nhằm nâng cao công tác kế toán thu, chi hoạt động tại các đơn vị sự nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Đoàn Nguyên Hồng (2010), Công trình luận văn thạc sỹ Quản trị kinh doanh với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán tài chính tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba Đồng Hới”. Trong công trình này tác giả đã phân tích, đánh giá tổng hợp cả về công tác kế toán và quản lý tài chính về bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba Đồng Hới. Tuy nhiên các kiến nghị và giải pháp chủ yếu đề cặp đến vấn đề quản lý tài chính chứ không đi sâu vào việc hoàn thiện và tăng cƣờng vị thế của công tác kế toán. Nguyễn Thị Thùy Anh (2011) với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán trong điều kiện ứng dụng ERP tại Bệnh viện C Đà Nẵng”. Hồ Thị Nhƣ Minh (2014), luận văn thạc sỹ với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán tại Bệnh viện Mắt - Thành phố Đà Nẵng”. Công trình này tác giả đã phân tích, đánh giá tổng hợp cả về công tác kế toán và quản lý tài chính về bệnh viện. Nguyễn Thị Thu Hiền (2014), luận văn Tiến sĩ “Hoàn hiện báo cáo tài chính khu vực công – nghiên cứu cho các đơn vị hành chính sự nghiệp tại Việt Nam”, luận án này tác giả dựa trên nền tảng nghiên cứu của Choi và Mueller (1984), tác giả đƣa ra các nhân tố tác động đến chất lƣợng TTKT trên BCTC khu vực công bao gồm: ôi trƣờng pháp lý, gồm các yếu tố: (1) Luật ngân sách và các chính sách quản lý tài chính khu vực công; (2) Chuẩn mực, chế độ kế toán khu vực công; (3) Cơ quan ban hành chuẩn mực, chế độ kế toán khu vực công; (4) Mục tiêu báo cáo tài chính rõ ràng. 3 ôi trƣờng chính trị, gồm các yếu tố: (1) Sự dân chủ; (2) Sự giám sát chặt chẽ của cơ quan, đơn vị giám sát; (3) Áp lực từ việc bắc buộc phải cung cấp thông tin BCTC đã kiểm toán độc lập của các đơn vị thuộc khu vực công; (4) Quyền hạn của đối tƣợng sử dụng thông tin. ôi trƣờng kinh tế, gồm các yếu tố: (1) Tốc độ tăng trƣởng của nền kinh tế; (2) Nợ công; (3) Qui mô của các đơn vị công. ôi trƣờng giáo dục nghề nghiệp, gồm các yếu tố: (1) Trình độ của chuyên gia, chuyên viên kế toán; (2) Mức độ tiếp cận với sự phát triển kế toán khu vực công trên thế giới; (3) Tăng cƣờng sử dụng công nghệ thông tin. ôi trƣờng văn hóa, gồm các yếu tố: (1) Chủ nghĩa cá nhân và tham nh ng; (2) Sự đấu tranh đ i hỏi quyền lợi sử dụng thông tin của công chúng; (3) Quan điểm công khai của cơ quan quản l nhà nƣớc; (4) Sự nghiêm túc thực thi chuẩn mực và đạo đức nghề nghiệp. Tác giả nghiên cứu và kiểm định đã đƣa ra kết quả về các nhân tố tác động đến chất lƣợng thông tin trên BCTC khu vực công theo thứ tự nhƣ sau: (1) trƣờng pháp l ; (2) ôi trƣờng chính trị; (3) ôi trƣờng văn hóa; (4) ôi ôi trƣờng giáo dục nghề nghiệp. Nghị định 43/2006/NĐ- CP ban hành ngày 25/04/2006 của Chính Phủ nhằm mở rộng và nâng cao chất lƣợng công tác quản l hành chính, hoạt động sự nghiệp, khuyến khích tạo điều kiện cho các đơn vị sự nghiệp đảm bảo trang trải kinh phí hoạt động và nâng cao thu nhập của cán bộ công chức. Để đáp ứng đƣợc yêu cầu đó, công tác kế toán là một trong các yếu tố quan trọng góp phần giúp đơn vị quản l có hiệu quả nguồn tài chính. Nghị quyết 46- NQ/TW ban hành ngày 23/02/2005 về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân; Nghị quyết số 05/2005/NQ-CP ngày 18/4/2005 của Chính Phủ về đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá và thể dục thể thao, đã tạo điều kiện pháp l để huy động các nguồn lực khác của xã hội tham gia vào phát triển các dịch vụ y tế phục vụ việc chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. 4 Bắt đầu từ năm 2018 chế độ kế toán hành chính sự nghiệp đƣợc thực hiện theo thông tƣ số 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài Chính thay thế Quyết định số 19/2006/QĐ-BTC ngày 30/03/2006 của Bộ trƣởng Bộ Tài chính về việc ban hành chế độ kế toán hành chính sự nghiệp và Thông tƣ số 185/2010/TT-BTC ngày 15/11/2010 của Bộ Tài chính hƣớng dẫn sửa đổi, bổ sung chế độ kế toán hành chính sự nghiệp. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Về lý luận: Hệ thống hóa lí luận về công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp công lập. - Về thực tiễn: Tìm hiểu và đánh giá thực trạng công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh, nhằm tìm ra những mặt còn tồn tại, từ đó mạnh dạn đề xuất các giải pháp cụ thể, khoa học nhằm hoàn thiện công tác kế toán tại đơn vị. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu lí luận c ng nhƣ thực trạng công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh. - Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến công tác kế toán tài chính tại Bệnh viện, số liệu nghiên cứu giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2016. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài đánh giá thực trạng công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng. Để thực hiện đề tài, đề tài sử dụng các dữ liệu sơ cấp và thứ cấp liên quan đến công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng. - Đối với dữ liệu sơ cấp: Tác giả tiến hành phỏng vấn kế toán tổng hợp; thu thập số liệu từ Phòng Kế toán và các Khoa chuyên môn. Dựa vào việc thu thập dữ liệu sơ cấp, tác giả có thể rút ra kết luận về thực trạng công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng. - Đối với dữ liệu thứ cấp: Tác giả tham khảo các quy định về hạch toán tại Bệnh viện. 5 6. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục nội dung chính của luận văn đƣợc chia thành 3 chƣơng: - Chƣơng 1: Cơ sở lí luận về công tác kế toán trong các đơn vị sự nghiệp công lập. - Chƣơng 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng. - Chƣơng 3: ột số giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Dƣơng. 6 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LU N VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG L P 1.1 TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG P 1.1.1.Khái niệm, đặc điểm và phân loại đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.1.1 Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập Đơn vị sự nghiệp công lập là đơn vị do cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền quyết định thành lập hoạt động trong các lĩnh vực sự nghiệp Giáo dục - Đào tạo và Dạy nghề; Sự nghiệp Y tế, Đảm bảo ã hội; sự nghiệp Văn hoá - Thông tin (bao gồm cả đơn vị phát thanh truyền hình ở địa phƣơng), sự nghiệp Thể dục Thể thao, sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác. Đây là tổ chức chính trị- ã hội thành lập theo qui định của pháp luật, có tƣ cách pháp nhân, cung cấp dịch vụ công, phục vụ quản l nhà nƣớc. Đơn vị sự nghiệp công lập đƣợc ác định dựa vào tiêu chuẩn sau: - Có văn bản quyết định thành lập đơn vị sự nghiệp của cơ quan có thẩm quyền ở Trung ƣơng hoặc địa phƣơng; - Đƣợc Nhà nƣớc cung cấp kinh phí và tài sản để hoạt đông thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn và đƣợc phép thực hiện một số khoản thu theo chế độ nhà nƣớc quy định; - Có tổ chức bộ máy, biên chế và bộ máy quản lý tài chính kế toán theo chế độ Nhà nƣớc quy định; - Có mở tài khoản tại kho bạc Nhà nƣớc hoặc ngân hàng đề ký gửi các khoản thu, chi tài chính. 1.1.1.2 Đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập Đơn vị sự nghiệp công lập là một tổ chức hoạt động theo nguyên tắc phục vụ xã hội, không vì mục đích kiếm lời. Sản phẩm, dịch vụ do hoạt động sự nghiệp tạo ra chủ yếu là những giá trị về tri thức, văn hoá, phát minh, sức khoẻ, đạo đức, các giá trị về xã hội… 7 Hiện nay, nhà nƣớc đang đổi mới cơ chế quản l tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp theo hƣớng nâng cao quyền tự chủ tài chính nhằm nâng cao chất lƣợng hàng hóa và dịch vụ công phục vụ cho ã hội ngày càng tốt hơn. Vì vậy, hoạt động sự nghiệp trong các đơn vị sự nghiệp công lập luôn gắn liền và bị chi phối bởi các chƣơng trình phát triển kinh tế và ã hội của Nhà nƣớc. Trong nền kinh tế thị trƣờng, nhà nƣớc tổ chức, duy trì hoạt động sự nghiệp để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế ã hội. Để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế ã hội nhất định trong mỗi kỳ, nhà nƣớc đều có ban hành các chủ trƣơng chính sách, các chƣơng trình mục tiêu kinh tế ã hội nhất định nhƣ: chƣơng trình óa m chữ, chƣơng trình óa đói giảm nghèo, chƣơng trình dân số - kế hoạch hóa gia đình, các chính sách an sinh ã hội,…các chƣơng trình, chính sách này chỉ có nhà nƣớc với vai tr của mình mới có thể thực hiện một cách đầy đủ và hiệu quả nhất. Nhà nƣớc duy trì và phát triển các hoạt động sự nghiệp gắn với các chƣơng trình mục tiêu quốc gia, các chƣơng trình phát triển kinh tế- ã hội của đất nƣớc nhằm mang lại lợi ích cho ngƣời dân, cho cộng đồng ã hội. Theo Giáo trình Tài chính công của Trƣờng Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí inh năm 2005 thì: Đơn vị sự nghiệp công lập là tổ chức thuộc sở hữu Nhà nƣớc, hoạt động cơ bản của nó là cung cấp các loại hàng hóa, dịch vụ công cho xã hội trong các lĩnh vực: kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục, thể thao. Do đó, đặc điểm hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công là rất đa dạng, bắt nguồn từ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và vai trò của Nhà nƣớc trong nền kinh tế thị trƣờng. Tuy nhiên, các đơn vị sự nghiệp công lập dù hoạt động ở các lĩnh vực khác nhau nhƣng đều mang những đặc điểm cơ bản nhƣ sau: Thứ nhất, mục đích hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập là không vì lợi nhuận, chủ yếu phục vụ lợi ích cộng đồng. Thứ hai, sản phẩm của các đơn vị sự nghiệp công lập là sản phẩm mang lại lợi ích chung có tính bền vững, lâu dài cho xã hội. Thứ ba, hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập luôn gắn liền và bị chi 8 phối bởi các chƣơng trình phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nƣớc. 1.1.1.3 phân loại đơn vị sự nghiệp công lập Căn cứ theo cấp ngân sách, các đơn vị SNCL đƣợc phân loại nhƣ sau: - Đơn vị dự toán cấp I: - Đơn vị dự toán cấp II: - Đơn vị dự toán cấp III: - Đơn vị cấp dƣới của đơn vị dự toán cấp III đƣợc nhận kinh phí để thực hiện phần công việc cụ thể, khi chi tiêu phải thực hiện công tác kế toán và quyết toán với đơn vị dự toán cấp trên nhƣ quy định đối với đơn vị dự toán cấp III với cấp II và cấp II với cấp I. 1.1.2 Đặc điểm quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công lập 1.1.2.1 Cơ chế quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công lập Quản lý tài chính là một bộ phận, một khâu của quản lý kinh tế - xã hội và là khâu quản lý mang tính tổng hợp. Theo nghĩa rộng, quản l tài chính đƣợc nhìn nhận nhƣ việc sử dụng tài chính làm công cụ quản lý hệ thống kinh tế - xã hội thông qua việc sử dụng các chức năng vốn có của nó. Theo nghĩa hẹp, quản l tài chính đƣợc quan niệm nhƣ là việc quản lý của bản thân hoạt động tài chính, nghĩa là tài chính đƣợc em là đối tƣợng quản lý. Cơ chế tự chủ thực hiện một số nội dung trong các đơn vị SNCL nhƣ sau: - Cơ chế tự chủ về các khoản thu, mức thu - Cơ chế tiền lƣơng, tiền công. Nhà nƣớc khuyến khích đơn vị sự nghiệp tăng thu, tiết kiệm chi, thực hiện tinh giản biên chế, tăng thêm thu nhập cho ngƣời lao động trên cơ sở hoàn thành nhiệm vụ đƣợc giao. - Sử dụng kết quả hoạt động tài chính trong năm Hàng năm, sau khi trang trải các khoản chi phí, nộp thuế và các khoản nộp khác theo quy định, phần chênh lệch thu lớn hơn chi (nếu có), đơn vị SNCL đƣợc sử dụng nhƣ sau: + Trích tối thiểu 25% để lập Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp; + Trả thu nhập tăng thêm cho ngƣời lao động; 9 + Trích lập Quỹ khen thƣởng, Quỹ phúc lợi, Quỹ dự ph ng ổn định thu nhập. 1.1.2.2 Nguồn tài chính đơn vị sự nghiệp công lập Nguồn tài chính của các đơn vị SNCL bao gồm: Nguồn do kinh phí ngân sách nhà nƣớc cấp; Nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp; Nguồn viện trợ, tài trợ, quà biếu, tặng, cho; Nguồn khác. Thứ nhất, nguồn do kinh phí ngân sách nhà nƣớc cấp Thứ hai, nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp Thứ ba, nguồn viện trợ, tài trợ, quà biếu, tặng, cho không phải nộp ngân sách theo chế độ: Đây là những khoản thu không thƣờng uyên, không dự tính trƣớc đƣợc nhƣng có tác dụng hỗ trợ đơn vị trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Thứ tư, nguồn khác 1.1.2.3 Nội dung chi đơn vị sự nghiệp công lập Về nội dung chi, thực hiện theo quy định tại Điều 15 Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ, đƣợc hƣớng dẫn nhƣ sau: - Chi thƣờng xuyên - Chi không thƣờng uyên Theo đó, các đơn vị SNCL có thể căn cứ vào đặc điểm chi để tiến hành theo dõi chi tiết theo từng nhóm chi cụ thể nhƣ sau: - Nhóm I: Chi thanh toán cá nhân (chi cho con ngƣời) - Nhóm II: Chi mua hàng hóa dịch vụ phục vụ công tác quản lý hành chính và chuyên môn - Nhóm III: Chi mua sắm, sửa chữa tài sản cố định - Nhóm IV: Các khoản chi khác 1.2.NỘI DUNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG P 1.2.1.Công tác lập và chấp hành dự toán thu - chi 1.2.1.1. Lập dự toán thu – chi Lập dự toán thu - chi ngân sách là quá trình phân tích, đánh giá giữa khả năng và nhu cầu các nguồn tài chính để ây dựng các chỉ tiêu thu, chi ngân sách hàng năm một cách đúng đắn, có căn cứ khoa học và thực tiễn. 10