Tài liệu Hai dua tre_tiet 1

KHÓA CHUYÊN ĐỀ LTĐH – Cô NGUYỄN THANH MAI HAI ĐỨA TRẺ - THẠCH LAM (tiết 1) Mở đầu - Người ta vẫn nói rằng, nghệ thuật phải nảy sinh từ những đối cực. Cái bình thường là đất chết của nghệ thuật. Điều đó thật đúng với Nguyễn Tuân, nhà văn chuyên đi tìm những vẻ đẹp rực rỡ, phi phàm; đúng với Nam Cao, người chuyên sục vào những mảnh đời gồ ghề, dị biệt; đúng với Vũ Trọng Phụng, người nung đốt tâm can mình và văn mình bằng thứ lửa của lòng căm thù mãnh liệt…Nhưng Thạch Lam lại khác. Người không chịu viết về cái gì đặc biệt, những sự tích phi thường. Cứ giản dị hiền lành như một bó rau quê, cứ đều đều rủ rỉ ân tình, người đi tìm “cái đẹp man mác khắp trong vũ trụ, len lỏi khắp hang cùng ngõ hẻm, tiềm tàng ở mọi vật tầm thường”, và người đã thấy “cái đẹp ở chỗ không ai ngờ tới, cái đẹp còn kín đáo và ẩn nấp” để rồi sẽ mang đến cho ta “một bài học về sự trông nhìn và thưởng thức” (Thạch Lam- Một vài ý nghĩ- Trích lại Thạch Lamvăn và đời- NXB Văn học- H- 1999 tr 597). - Ở lớp 7, các em phần nào đã cảm nhận được điều này qua áng văn như có nhung có tuyết: Một thứ quà của lúa non, cốm. Giờ học hôm nay, chúng ta cùng trở về bóng đêm u uất và nhẫn nại của trời thôn quê Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám để thấy tấm lòng thiết tha trìu mến của Thạch Lam với cuộc sống, con người và nét đặc sắc trong phong cách nghệ thuật riêng, không trộn lẫn với bất cứ nhà văn nào khác. I- Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Thạch Lam sinh ngày 7-7-1910, tức ngày 1- 6 âm lịch, năm Canh Tuất tại Thái Hà Ấp, gần Hà Nội; mất ngày 28-6-1942 tại làng Yên Phụ cạnh Hồ Tây, vì bệnh lao. Số sáu có nhiều gắn bó với Thạch Lam, sinh vào tháng sáu âm lịch, mất tháng sáu dương lịch, là người con thứ sáu trong gia đình Nguyễn Tường, sáu năm đích thực viết văn, để lại sáu cuốn sách nhỏ: Gió đầu mùa, truyện ngắn, Ðời Nay, Hà nội, 1937. Nắng trong vườn, truyện ngắn, Ðời Nay, Hà nội, 1938. Ngày mới, truyện dài, Ðời Nay, Hà Nội, 1939. Theo giòng, tiểu luận văn học, Ðời Nay, Hà Nội, 1941. Sợi tóc, truyện ngắn, Ðời Nay, Hà Nội, 1942. Hà Nội băm sáu phố phường, Ðời Nay, Hà Nội, 1943. MOON.V N Những truyện ngắn của Thạch Lam trong ba tập Gió đầu mùa, Nắng Trong vườn, Sợi tóc và tuỳ bút Hà Nội băm sáu phố phường là một chuỗi tác phẩm viết khá đều tay, mỗi quyển đều có một số truyện thật hay, xứng đáng xếp vào loại những truyện ngắn giá trị của Việt nam trong thế kỷ hai mươi. (Quê nội làng Cẩm Phô, Hội An, Quảng Nam. Quê ngoại: huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Năm lên bảy, cha qua đời. Thủa nhỏ học trường sơ học Cẩm Giàng tới 14 tuổi. Sau khi đỗ tú tài phần thứ nhất (lớp 11), quyết định nghỉ trường, ở nhà học các anh. Từ 1931, Thạch Lam bắt đầu làm báo. Tác phẩm đầu tay Gió đầu mùa tuy được độc giả hoan nghênh, nhưng sách của Thạch Lam vẫn bán chậm nhất trong Tự Lực văn đoàn) Thạch Lam khác với những người cùng thời, kể cả các anh. Trong khi mọi người thi nhau viết tiểu thuyết luận đề, hoặc hiện thực xã hội, với những mục đích chính xác: lên án xã hội hoặc cổ vũ quần chúng theo con đường mới. Thạch Lam cũng muốn "tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác" như ông viết trong "Lời nói đầu" tập Gió đầu mùa, nhưng Thạch Lam không cải thiện, giáo huấn mà ông nhờ thiên nhiên, nhờ sự tình cờ nói hộ để gián tiếp "gơị ý" cho ta biết, ta có thể sống cao hơn, nhân ái hơn. Từ chối chỉ đạo mà chỉ gợi ý, Thạch Lam đã làm công việc của một nhà thơ trong văn và ông coi ngẫu nhiên như một tất yếu của cuộc sống. Với Thạch Lam, trong đời sống, mỗi thực thể đều như có một "sự sống" riêng, kể cả sợi tóc, kể cả chiếc gạt tàn thuốc lá... vấn đề là http://moon.vn - hotline: 04.32.99.98.98 KHÓA CHUYÊN ĐỀ LTĐH – Cô NGUYỄN THANH MAI bạn có đủ tinh tế để nhận ra và đủ óc tưởng tượng để kết nối những tương quan trong trời đất, trong đồ vật, sự vật và con người với nhau không. Như vậy, ta có thể khái quát những nét chính: - Th¹ch Lam tuy cã ch©n trong Tù lùc v¨n ®oµn, nh-ng t- t-ëng thÈm mÜ l¹i ®i theo mét h-íng riªng. ThÕ giíi nh©n vËt lµ nh÷ng líp ng-êi nghÌo c¬ cùc, bÕ t¾c... - Th¹ch Lam viÕt víi tÊm lßng th-¬ng c¶m s©u s¾c cña mét t©m hån ®«n hËu, nh¹y c¶m, tinh tÕ víi mäi biÕn th¸i t©m tr¹ng cña con ng-êi ®au khæ. - ¤ng s¸ng t¸c nhiÒu t¸c phÈm gi¸ trÞ nh- “Giã l¹nh ®Çu mïa”, “N¾ng trong v-ên”, “Sîi tãc”, “Hµ Néi b¨m s¸u phè ph-êng” ®ång thêi còng lµ c©y bót tiÓu luËn phª b×nh v¨n häc xuÊt s¾c. Nhưng së tr-êng vÒ truyÖn ng¾n – lo¹i truyÖn t©m t×nh, t©m tr¹ng, thiên về khai th¸c chÊt th¬ cña ®êi sèng th-êng ngµy lµm nªn sù hÊp dÉn cña truyÖn. ¤ng lµ ng-êi ®em chÊt th¬ vµo v¨n xu«i. II- T¸c phÈm 1- XuÊt xø Hai ®øa trÎ in trong tËp N¾ng trong v-ên (1938) tiªu biÓu cho phong c¸ch nghÖ thuËt cña Th¹ch Lam. 2. Tóm tắt Đây là câu chuyện thật của hai chị em Thạch Lam, (theo lời kể của bà Nguyễn Thị Thế, chị ruột của Thạch Lam), một trong những truyện ngắn hay nhất dựa nền trên sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối. Tãm t¾t theo lèi tãm t¾t cña NguyÔn Tu©n: " TruyÖn ng¾n Hai ®øa trÎ cèt truyÖn kh«ng cã g× ®Æc biÖt nh-ng ®äc xong truyÖn, ng-êi ®äc vÉn c¶m nhËn ®-îc mét d- vÞ ®Ëm ®µ khã quªn ®-îc Èn hiÖn thËt kÝn ®¸o, thËt lÆng lÏ sau nh÷ng h×nh ¶nh, gi÷a nh÷ng dßng ch÷. C©u chuyÖn lµ mÈu sinh ho¹t cña hai chÞ em Liªn vµ An, v× ng-êi cha mÊt viÖc lµm ë Hµ néi c¶ gia ®×nh ph¶i vÒ quª ®Ó sinh sèng, hai chÞ em ®· thay mÑ tr«ng nom mét gian hµng b¸n c¸c thø vÆt v·nh mét gian hµng qu¸ bÐ nhá ë mét ga xÐp (lo¹i ga phô nhá trªn mét trôc ®-êng s¾t). Cø ®ªm cã nh÷ng bãng ng-êi b×nh th-êng lï ®ï ®i qua. Nh÷ng bãng ng-êi Êy gièng nh- ¸nh s¸ng lï mï cña nh÷ng chÊm löa, cña nh÷ng hét s¸ng, quÇng s¸ng vèn lµ ¸nh s¸ng cña phè huyÖn nghÌo. Trong c¸i buån bèn bÒ ch×m ch×m nh¹t nh¹t vµ mê mê Êy, bçng cã mét tiÕng ®éng m¹nh, mét luång ¸nh s¸ng rùc rì cña mét chuyÕn xe löa ®i qua - ho¹t ®éng cuèi cïng cña mét ngµy vµ bao giê còng vµo thêi kh¾c ®· ®Þnh, c¸i ©m thanh luång s¸ng Êy ®i qua nh- mét tia chíp. Sau ®ã, sau nh÷ng phót gi©y ngµy nµo còng chê chuyÕn tµu ®i qua, chÞ em Liªn l¹i b-íc vµo giÊc ngñ "giÊc ngñ yªn tÜnh còng yªn tÜnh nh- ®ªm ë phè, tÞch mÞch vµ ®Çy bãng tèi". 3- Chia ®o¹n: Ba ®o¹n t-¬ng øng trong t¸c phÈm. MOON.V N III. Đọc hiểu văn bản 1. Cảnh phố huyện lúc chiều tà- tâm trạng của Liên 1.1. Cảnh chiều tà - Khung c¶nh cña truyÖn ®-îc më ra ë thêi gian chiÒu tèi, thêi gian kÕt thóc cña mét ngµy vµ më ra ®ªm tèi với: + TiÕng trèng thu kh«ng gîi buæi chiÒu: Thø ©m thanh kh«ng v« t×nh mµ chÊt chøa c¶ nçi niÒm cña con ng-êi. TiÕng trèng vang xa gäi chiÒu vÒ nh-ng còng gäi vÒ c¶ nçi niÒm xao x¸c. TiÕng trèng thu kh«ng như mét bøc th«ng ®iÖp b¸o hiÖu chiÒu vÒ lµ ©m thanh cña ngµy tµn n¬i phè huyÖn: "tõng tiÕng mét vang xa ®Ó gäi buæi chiÒu". TiÕng trèng ®êi thùc mµ xa x¨m, như väng vÒ tõ nh÷ng chiÒu quª mu«n thuë. + Hình ảnh "Phư¬ng T©y ®á rùc như löa ch¸y vµ nh÷ng ®¸m m©y ¸nh hồng như hßn than s¾p tµn". PhÐp so s¸nh kÐp lµm næi kh«ng gian buæi chiÒu quª n¬i phè huyÖn. Bøc tranh cã ®ưêng nÐt, mµu s¾c ©m thanh nhưng tÊt c¶ ®Òu gîi sù tµn t¹. D·y tre lµng ®en kÞt in dÊu trªn nÒn trêi. §o¹n v¨n më ®Çu thiªn truyÖn lµ phong c¶nh lµng quª lóc chiÒu tµn, ®ưîc c¶m nhËn tõ xa tíi gÇn. + Lµm nÒn cho tiÕng trèng lµ b¶n nh¹c d©n d·, quen thuéc, tiÕng rÒn rÜ cña c«n trïng, tiÕng Õch nh¸i kêu ran ngoài đồng ruộng. + Bãng tèi lµ chi tiÕt ®-îc miªu t¶ nhiÒu nhÊt nh- mét ¸m ¶nh ®Ì nÆng lªn c¶nh vËt vµ mäi con ng-êi. http://moon.vn - hotline: 04.32.99.98.98 KHÓA CHUYÊN ĐỀ LTĐH – Cô NGUYỄN THANH MAI - Bãng tèi ®Õn víi tiÕng trèng thu kh«ng. - Bãng tèi ®Õn víi ®¸m m©y hång nh- hßn than s¾p tµn. - Bãng tèi ®Õn víi c¶nh muçi bay vo ve. => Nãi tãm l¹i, bãng tèi ®ang hµnh ®éng, ®ang th©m nhËp, luån l¸ch b¸m s¸t vµo mäi c¶nh vËt, mäi tr¹ng th¸i hµnh ®éng ©m thÇm cña mäi sinh vËt. Bãng tèi v-ît qua c¸i ranh giíi tù nhiªn thÊm vµo da thÞt con ng-êi ®em theo c¸i nçi buån cña buæi chiÒu quª, thÊm thÝa tíi tËn chç s©u kÝn nhÊt cña t©m hån con ng-êi nh- t©m hån ng©y th¬ cña Liªn. Th¹ch Lam ®· dùng lªn trong truyÖn cña m×nh kh«ng gian bãng tèi. ¸nh s¸ng xuÊt hiÖn th× chØ lµ thø ¸nh s¸ng đang tàn dần lµm cho ®ªm tèi trë nªn mªnh m«ng h¬n. Trªn c¸i nÒn kh«ng gian Êy, h×nh ¶nh nh÷ng con ng-êi trong bãng tèi ®-îc miªu t¶ nh- thÕ nµo? 1.2. C¶nh nh÷ng kiÕp ng-êi tµn t¹ - HiÖn lªn trong bøc tranh chiÒu tèi Êy lµ nh÷ng th©n phËn tµn t¹ ®ang hÐo mßn. + Liên : ngồi yên lặng bên quả thuốc sơn đen, cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu, tối, muỗi, gian hàng bé thuê lại của bà lão móm, ngăn ra bằng tấm phên nứa dán giấy nhật trình ; cái chõng tre sắp gẫy. + Lò trÎ nhÆt r¸c b·i chî xuÊt hiÖn với dáng điệu lom khom đi lại trên mặt đất nhặt nhạnh, tìm tòi bất cứ cái gì có thể dùng được của các người bán hàng để lại- tuæi th¬ ®· sím ph¶i gi· tõ. + MÑ con chÞ Tí : thằng cu bé xách điếu đóm và khiêng hai cái ghế trên lưng ở trong ngõ đi ra, mẹ nó theo sau, đội cái chõng trên đầu và tay mang không biết bao nhiêu là đồ đạc : tất cả cái cửa hàng của chị (Cảnh hiện lên qua cái nhìn của trẻ con ! Cửa hàng của chị chỉ có mỗi món nước chè tươi và thuốc lào ! Cuộc đời bÞ ®Ì nÆng bëi kiÕp sèng nghÌo nµn). Tưởng như mỗi chi tiết đều được nhìn bằng tất cả sự chăm chú và thiết tha, dõi theo từng động tác cử chỉ của họ, “Đọc văn Thạch Lam, thấy bận bịu vô hạn về một tấm lòng quê hương êm mát và sâu kín” (Nguyễn Tuân). + Cô Thi ®iªn mang ®Õn vµ mang theo mét tiÕng c-êi khanh kh¸ch nhá dÇn. Mét cô Thi ®iªn cuéc ®êi kh«ng râ rµng. Giọng nói, lời khen, cử chỉ xoa đầu...thật hiền. Nhưng cái cách ngửa cổ uống một hơi cạn sạch, cái dáng lảo đảo, điệu cười khanh khách râ rµng ®ang Èn chøa mét nçi lßng u uÊt cø ch×m dÇn vµo bãng tèi... + Thấp thoáng sau đó còn là bà Lực, cụ Chi, người mẹ tảo tần, người cha mất việc, bà lão móm...những con người dân quê chỉ có tiền mua chịu nửa bánh xà phòng, chủ nhân của gian hàng có tấm phên nứa dán giấy nhật trình, cảnh sống bần hàn hiện lên qua từng đường nét với nhÞp sèng tÎ nh¹t buån b·: - C©u nãi cña chÞ Tí: “èi chao sím víi muén mµ cã ¨n thua g×”? - Mét sù mong ®îi quen thuéc cña mçi ngµy. - Sù lÆp l¹i nh÷ng ®éng t¸c ®¬n ®iÖu. => Nh÷ng nÐt vÏ vÒ ©m thanh, ¸nh s¸ng, con ng-êi cña bøc tranh phè huyÖn t-ëng nh- rêi r¹c nh-ng l¹i hoµ quyÖn céng h-ëng trong mét hÖ thèng u buån, trÇm mÆc thËt thÊm thÝa, xãt xa. 1.3. Tâm trạng của Liên + Đôi mắt chị bóng tối ngập đầy dần… + Không hiểu sao nhưng thấy lòng buồn man mác trước giờ khắc của ngày tàn. + Nỗi buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngây thơ của chị. + Động lòng thương, nhưng chính chị không có gì để cho chúng + Trong lòng hơi run sợ, chị mong cho cụ chóng đi…Không cường điệu, không lên gân. - Một cô bé tuổi thần tiên mà Thạch Lam trân trọng gọi bằng chị, chứ không bao giờ nỡ gọi nhân vật của mình là y, thị, gã, hắn…dù họ có thuộc tầng lớp thấp kém, nghèo hèn. Nhà mẹ Lê, An, Liên, Hiên, Sơn, Thanh, Nga, những cái tên không dấu thanh gợi sự hiền lành…đến cả những người lỡ phải trở thành gái điếm, nhà văn cũng thương xót gọi nàng. Đó không đơn thuần là cách xưng hô, mà là biểu hiện của một tấm lòng quý yêu thành thực. Đi qua khung cửa đầy xao động của tuổi thơ Liên, An, mỗi chi tiết đều có sức vang vọng, ngân rung những sợi tơ lòng thầm kín. Kh«ng h¼n lµ mét c« g¸i thµnh thÞ, nhưng còng ch¼ng ph¶i lµ mét c« g¸i quª, chưa ph¶i ngưêi lín mµ còng kh«ng cßn lµ c« bÐ. Bëi vËy kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ bøc tranh t©m tr¹ng cña nh©n vËt Liªn l¹i më ra tõ giai ®iÖu tiÕng trèng thu kh«ng. MOON.V N http://moon.vn - hotline: 04.32.99.98.98 KHÓA CHUYÊN ĐỀ LTĐH – Cô NGUYỄN THANH MAI - V¨n Th¹ch Lam như cã họa cã nh¹c. NÐt vÏ cã mµu - nh÷ng gam mµu kh«ng ph¶i kh«ng cã lóc chãi g¾t (Phư¬ng T©y ®á rùc,…®¸m m©y ¸nh hång như hßn than s¾p tµn) ®ưêng nÐt kh«ng ph¶i kh«ng cã khi s¾c c¹nh gå ghÒ (d·y tre lµng trưíc mÆt ®en l¹i vµ c¾t h×nh râ rÖt trªn nÒn trêi). Trªn c¸i nÒn kh«ng gian Êy, mét ©m ®iÖu mét c¶m høng th¬ trµn ngËp cÊt lªn " ChiÒu, chiÒu råi. Mét chiÒu ªm ¶ như ru". Cã tiÕng Õch nh¸i kªu ran ngoµi ®ång ruéng, tiÕng nh¹c ®ång quª Êy tõ xa ®a l¹i nªn chØ "v¨ng v¼ng" lóc cã lóc kh«ng vµ "theo giã nhÌ nhÑ ®ưa vµo". Khóc nh¹c ®ång quª hîp víi c¸i t«i ®a c¶m trÇm tư cña Liªn: "Liªn ngåi yªn lÆng bªn mÊy qu¶ thuèc s¬n ®en, ®«i m¾t chÞ bãng tèi ngËp ®Çy dÇn vµ c¸i buån cña buæi chiÒu quª thÊm thÝa vµo t©m hån ng©y th¬ cña chÞ"…§èi tho¹i víi Liªn trong giê phót Êy chØ lµ nh÷ng ph¶n øng tù nhiªn cña ng«n tõ, ngưêi nãi kh«ng ®Ó t©m ®Õn ®iÒu m×nh nãi. "- Em th¾p ®Ìn lªn chÞ Liªn nhÐ ? - H½ng thong th¶ mét l¸t còng ®ưîc… - C¸i châng nµy s¾p g·y råi chÞ nhØ ? - õ ®Ó chÞ b¶o mÑ mua c¸i kh¸c thay vµo …." Còng như sau ®ã chÞ vµ em ngåi lªn châng tre ®Ó nh×n ra phè. §iÒu Liªn chó ý ®Õn ph¶i lµ cïng mét lóc hµng lo¹t ®Ìn ®ưîc th¾p lªn. C¸i hÊp dÉn ®èi víi Liªn ë thêi kh¾c Êy lµ tõ c¸i kho¶ng kh«ng gian cã ¸nh ®Ìn: Lµ c¶nh chî v·n tõ l©u, lµ c¸i mïi ©m Èm bèc lªn, h¬i nãng cña ban ngµy lÉn mïi c¸t bôi quen thuéc "Mét c¸i g× rÊt ®»m th¾m, rÊt riªng tư", "mïi riªng cña ®Êt, cña quª hư¬ng nµy". Th¹ch Lam ®· nh×n thÊy c¸i kh«ng nh×n thÊy. Liªn ®· tiÔn mét ngµy tµn trong t©m tr¹ng như thÕ. - Suèt mét ngµy chî phiªn mµ chÞ em Liªn còng kh«ng b¸n ®ưîc g×, ngoµi mÊy thø lÆt vÆt nhá män. TÊt c¶ nh÷ng c¶nh tượng về cuộc sống ở xung quanh đều t¸c ®éng ®Õn t©m hån Liªn, mét c« bÐ míi lín nh¹y c¶m. C¸i t«i kh«ng chÞu ngñ yªn ë mét c« thiÕu n÷. 1.4. Về nghệ thuật: - V¨n Th¹ch Lam giµu chất nhạc, chất họa, chất thơ: “Nhà văn ấy ngắt câu bằng màu, chấm câu bằng nốt nhạc, chuyển đoạn bằng hình ảnh” (Thụy Khuê). - Nghiêng về thể hiện cảm giác, chủ yếu khai thác thế giới nội tâm, khÐo lùa chän nh÷ng chi tiÕt trong c¶nh vµ t×nh ®Ó lµm næi bËt chñ ®Ò t- t-ëng cña t¸c phÈm. Thạch Lam lặng lẽ nhặt lên "từng hột sáng", dẫn chúng ta trở về lối cũ, dưới gốc hoàng lan, hưởng lại những mùi xưa, mùi tuổi thơ, mùi quê hương đã tàn phai trong trí nhớ truân chuyên phủ nhiều bụi bặm chua chát. Phải thính và tinh lắm mới nhìn được những màu sắc như thế, nghe được những tiếng động như thế, hoặc bắt gặp được "đôi mắt chị bóng tối ngập đầy dần" như thế. Với giác quan "thứ sáu", Thạch Lam có khả năng làm cho cái tĩnh trở thành cái động, cái động trở thành cái tĩnh, đôi khi cả tĩnh lẫn động cùng lên tiếng một lúc ; giác quan bí mật của nhà văn cộng hưởng với óc tưởng tượng của chúng ta; và để tạo nhạc, nhà văn không cần đến những tiếng động có sẵn, ồn ào bên ngoài. MOON.V N - Nghệ thuật miêu tả từ cao xuống thấp, từ xa tới gần, từ rộng đến hẹp. Tất cả như nhỏ dần đi, tối dần lên, thắt chặt lại, nghẹn ngào. Câu chuyện bắt đầu từ ban chiều, buổi chiều tàn với những nét rực rỡ: "Phương Tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dẫy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời". Các nguồn sáng toả ra từ một đám cháy: mặt trời và mây cùng bốc hoả, đốt dãy tre làng đen lại -đen lại chứ không phải đen- từ đen đến đen lại đã có chuyển động, rồi chính rặng tre đen, lại cắt hình trên nền trời như một nghệ sĩ tạo hình. Và chuyển động vẫn tiết tục: " ác nhà đã lên đèn cả rồi…; chợ họp giữa phố đã vãn từ C lâu…Trời nhá nhem tối…và sang đoạn sau là: Tối hết cả, con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại xẫm đen hơn nữa” . Từ vĩ mô đến vi mô, thoạt tiên, ống kính nhà văn hướng về mặt trời, từ từ chuyển sang mây rồi di xuống những con đường làng và "zoom" lại trên ngọn đèn của chị Tý, quay sang bếp lửa bác Siêu, dừng lại trên ngọn đèn con của chị em Liên rồi chiếu xuống cả những "hột sáng" lọt qua phên nứa. Ðấy mới là phần "ngoại cảnh". Về phía "nội dung", ngòi bút của Thạch Lam nhẹ nhàng lướt qua phố huyện ban đêm, bút dạo một vòng phố huyện, đến từng trạm sáng, ở mỗi trạm bút rực lên một chút, như để táp sáng cho người và vật, tỏ sự http://moon.vn - hotline: 04.32.99.98.98 KHÓA CHUYÊN ĐỀ LTĐH – Cô NGUYỄN THANH MAI hân hoan mừng rỡ chào đón một nguồn sáng mới. Không ai bị bỏ quên, từ hạt cát, hòn đá, đến vỏ bưởi, vỏ nhãn, vỏ thị, lá nhãn, bã mía, rồi chuyển sang mùi: mùi cát bụi, mùi đất, và mùi quê hương, lần này nhà văn lại đi từ cái nhỏ nhất, hạt cát, để đến cái lớn nhất, mùi quê hương. Ðời sống phố huyện đêm, từ từ mở ra với những điểm sáng lác đác ở nhà bác phở Mỹ, nhà ông Cửu, ở hiệu khách... càng về đêm càng khép lại, càng thu nhỏ đi, tàn lụi dần với những điểm sáng cô đơn cuối cùng, leo lét bên những thân phận nhỏ nhoi, xoay quanh ngọn đèn chị Tý… - Có biÖt tµi ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt cña t¸c gi¶. Ng«n ng÷ x¸c thùc, sóc tÝch vµ giµu tÝnh biÓu c¶m. Kết: Đẹp mà lành, dịu mà xót, yên ả mà khuấy động, Thạch Lam có nói gì nhiều đâu, (khác các nhân vật của Vũ Trọng Phụng đều nói rất nhiều), còn Liên và An hay những người dân phố Huyện chỉ yên lặng lắng nghe và lặng nhìn…vậy mà mỗi thời khắc đi qua đều để lại những dư vị khó quên, xao xuyến như thịt da, sâu thẳm như tâm hồn, khẽ gợi trong ta bao nỗi niềm thổn thức, có phải điệu hồn dân tộc cũng đang lên tiếng nói? MOON.V N http://moon.vn - hotline: 04.32.99.98.98