Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) lµ mét trong nh÷ng bé phËn c¬ b¶n t¹o nªn c¬ së vËt chÊt cho
nÒn kinh tÕ quèc d©n, nã lµ yÕu tè quan träng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña x· héi. Ho¹t ®éng
s¶n xuÊt thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh sö dông c¸c t- liÖu lao ®éng ®Ó t¸c ®éng vµo ®èi t-îng lao
®éng ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu cña con ng-êi. §èi víi c¸c doanh nghiÖp,
TSC§ lµ nh©n tè ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua viÖc n©ng cao n¨ng
suÊt cña ng-êi lao ®éng. Bëi vËy TSC§ ®-îc xem nh- lµ th-íc ®o tr×nh ®é c«ng nghÖ, n¨ng
lùc s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
Trong nh÷ng n¨m qua, vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông TSC§ ®Æc biÖt ®-îc
quan t©m. §èi víi mét doanh nghiÖp, ®iÒu quan träng kh«ng chØ lµ më réng quy m« TSC§
mµ cßn ph¶i biÕt khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã. Do vËy mét doanh
nghiÖp ph¶i t¹o ra mét chÕ ®é qu¶n lý thÝch ®¸ng vµ toµn diÖn ®èi víi TSC§, ®¶m b¶o sö
dông hîp lý c«ng suÊt TSC§ kÕt hîp víi viÖc th-êng xuyªn ®æi míi TSC§.
KÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu n»m trong hÖ thèng qu¶n lý TSC§ cña mét
doanh nghiÖp. KÕ to¸n TSC§ cung cÊp nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ t×nh h×nh TSC§ cña
doanh nghiÖp trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. Dùa trªn nh÷ng th«ng tin Êy, c¸c nhµ qu¶n lý sÏ
cã ®-îc nh÷ng ph©n tÝch chuÈn x¸c ®Ó ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh tÕ. ViÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n
TSC§ ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña chÕ ®é tµi chÝnh kÕ to¸n. §Ó chÕ ®é tµi
chÝnh kÕ to¸n ®Õn ®-îc víi doanh nghiÖp cÇn cã mét qu¸ tr×nh thÝch øng nhÊt ®Þnh. Nhµ
n-íc sÏ dùa vµo t×nh h×nh thùc hiÖn chÕ ®é ë c¸c doanh nghiÖp, t×m ra nh÷ng v-íng m¾c ®Ó
cã thÓ söa ®æi kÞp thêi.
C«ng ty X©y dùng 472 – Tæng c«ng ty x©y dùng Tr-êng S¬n lµ mét doanh nghiÖp Nhµ
n-íc trùc thuéc Bé Quèc Phßng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y l¾p. Tµi s¶n cè ®Þnh ®ãng mét
vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Do ®Æc thï cña ngµnh
s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c TSC§ ®-îc sö dông t¹i c«ng ty hÇu hÕt lµ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ
thi c«ng. Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Çu t- vèn vµo c¸c lo¹i TSC§, ®Æc
biÖt lµ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng, ®ång thêi tõng b-íc hoµn thiÖn qu¸ tr×nh h¹ch
to¸n kÕ to¸n TSC§. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®-îc, C«ng ty vÉn cßn nh÷ng mÆt h¹n
chÕ cÇn kh¾c phôc.
Tõ nh÷ng hiÓu biÕt cña b¶n th©n trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty X©y dùng 472 –
Tæng c«ng ty x©y dùng Tr-êng S¬n cïng víi sù h-íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Tr-¬ng Anh
Dòng, em ®· chän ®Ò tµi: "Hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö
dông TSC§ t¹i C«ng ty X©y dùng 472 – Tæng c«ng ty x©y dùng Tr-êng S¬n cho chuyªn
®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cã kÕt cÊu gåm 3 phÇn:
PhÇn I : §Æc ®iÓm chung vÒ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty
x©y dùng 472 - Tæng c«ng ty x©y dùng Tr-êng S¬n
PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶
sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty X©y dùng 472- Tæng c«ng ty x©y dùng Tr-êng S¬n
PhÇn III: Ph-¬ng h-íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh víi viÖc n©ng cao hiÖu
qu¶ qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty X©y dùng 472 – Tæng c«ng ty x©y dùng
Tr-êng S¬n.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
PhÇn I
§Æc ®iÓm chung vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
c«ng ty x©y dùng 472 - Tæng c«ng ty x©y dùng tr-êng s¬n
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ tµi s¶n cè ®Þnh.
1. Kh¸i niÖm, vÞ trÝ, vai trß vµ ®Æc ®iÓm cña tµi s¶n cè ®Þnh trong ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh
1.1. Kh¸i niÖm, vÞ trÝ, vai trß cña tµi s¶n cè ®Þnh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh nªn t- liÖu lao ®éng, lµ mét bé phËn
kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp còng nh- trong mét
nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c t- liÖu lao ®éng trong mét doanh
nghiÖp ®Òu lµ tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng t- liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ lín, thêi gian
sö dông l©u dµi. Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn dÇn
vµ gi¸ trÞ cña nã ®-îc chuyÓn dÞch tõng phÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Tµi s¶n cè ®Þnh
tham gia vµo nhiÒu chu k× kinh doanh vµ gi÷ nguyªn h×nh th¸i ban ®Çu cho ®Õn khi bÞ h- háng.
QuyÕt ®Þnh sè 507/TC/§TXD ngµy 22/7/1986 cña Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh: tµi s¶n cè ®Þnh lµ
nh÷ng t- liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ trªn 100.000 ®ång vµ thêi gian sö dông trªn mét n¨m. QuyÕt
®Þnh sè 215/TC ngµy 2/10/1990 cña Bé Tµi ChÝnh l¹i quy ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng tµi s¶n cã
gi¸ trÞ trªn 500.000 ®ång vµ thêi gian sö dông trªn mét n¨m. QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§-BTC
quy ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn lµ gi¸ trÞ tõ 5 triÖu ®ång trë lªn vµ thêi gian sö
dông tõ mét n¨m trë lªn. QuyÕt ®Þnh sè 206/2003 Q§- BTC quy ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i tho¶
m·n tõ 10 triÖu ®ång trë lªn vµ thêi gian sö dông tõ mét n¨m trë lªn..
ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam quy ®Þnh râ tiªu chuÈn ghi nhËn riªng biÖt cho tµi s¶n cè
®Þnh h÷u h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh.(Xem phÇn 2.1)
1.2. §Æc ®iÓm cña tµi s¶n cè ®Þnh
Tµi s¶n cè ®Þnh sö dông trong mét doanh nghiÖp cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét trong ba yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu cña nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia
nãi chung vµ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp nãi riªng.
Tµi s¶n cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu k× s¶n xuÊt kinh doanh.
Gi¸ trÞ cña tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc chuyÓn dÞch vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua
viÖc doanh nghiÖp trÝch khÊu hao. Hµng quý, doanh nghiÖp ph¶i tÝch luü phÇn vèn nµy ®Ó
h×nh thµnh Nguån vèn KhÊu hao c¬ b¶n.
TSC§ h÷u h×nh gi÷ nguyªn h×nh th¸i ban ®Çu cho ®Õn khi bÞ h- háng cßn TSC§ v« h×nh
kh«ng cã h×nh d¹ng vËt chÊt nh-ng l¹i cã chøng minh sù hiÖn diÖn cña m×nh qua GiÊy chøng
nhËn, Giao kÌo, vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan kh¸c.
2. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh.
2.1. Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh.
2.1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh.
Do tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i víi nhiÒu h×nh th¸i biÓu hiÖn, tÝnh
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
chÊt ®Çu t-, c«ng dông vµ t×nh tr¹ng sö dông kh¸c nhau nªn ®Ó thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý vµ
h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh cÇn ph¶i ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch hîp lý theo tõng nhãm
víi nh÷ng ®Æc tr-ng nhÊt ®Þnh. VÝ dô nh- theo h×nh th¸i biÓu hiÖn, theo nguån h×nh thµnh,
theo quyÒn së h÷u…
2.1.2. Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh.
a) Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn.
NÕu ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn th× tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh.
Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cã h×nh th¸i vËt chÊt do doanh nghiÖp
n¾m gi÷ ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tho¶ m·n nh÷ng tiªu chuÈn ghi nhËn
sau:
- Ch¾c ch¾n cã thÓ thu ®-îc lîi Ých kinh tÕ trong t-¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n.
- Nguyªn gi¸ cña tµi s¶n ph¶i ®-îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®¸ng tin cËy.
- Cã thêi gian sö dông trªn mét n¨m.
- Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.
Trong tr-êng hîp mét hÖ thèng gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n riªng lÎ kÕt hîp víi nhau, mçi
bé phËn cÊu thµnh cã thêi gian sö dông kh¸c nhau vµ c¶ hÖ thèng kh«ng thÓ ho¹t ®éng b×nh
th-êng nÕu thiÕu mét trong c¸c bé phËn. NÕu do yªu cÇu qu¶n lý riªng biÖt, c¸c bé phËn ®ã
cã thÓ ®-îc xem nh- nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh ®éc lËp. VÝ dô nh- c¸c bé phËn trong
mét m¸y bay.
Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt nh-ng x¸c
®Þnh ®-îc gi¸ trÞ vµ do doanh nghiÖp n¾m gi÷ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
cung cÊp dÞch vô hoÆc cho c¸c ®èi t-îng kh¸c thuª phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn tµi s¶n
cè ®Þnh v« h×nh t¹i ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 04 (Gièng nh- 4 tiªu chuÈn ®èi víi tµi
s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh).
b) Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo quyÒn së h÷u:
Tµi s¶n cè ®Þnh ph©n lo¹i theo tiªu thøc nµy bao gåm tµi s¶n cè ®Þnh tù cã vµ tµi s¶n cè
®Þnh thuª ngoµi.
Tµi s¶n cè ®Þnh tù cã lµ tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp mua s¾m, x©y dùng hoÆc chÕ t¹o
b»ng nguån vèn cña doanh nghiÖp, nguån vèn do ng©n s¸ch cÊp, do ®i vay cña ng©n hµng
hoÆc do nguån vèn liªn doanh.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi bao gåm 2 lo¹i: Tµi s¶n cè ®Þnh thuª ho¹t ®éng (Nh÷ng tµi
s¶n cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp thuª cña ®¬n vÞ kh¸c trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo hîp
®ång ®· ký kÕt) vµ Tµi s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh ( Nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp ®i
thuª dµi h¹n vµ ®-îc bªn cho thuª chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn
së h÷u tµi s¶n cè ®Þnh)
c) Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo nguån h×nh thµnh.
Tµi s¶n cè ®Þnh ph©n lo¹i theo tiªu thøc nµy bao gåm:
- Tµi s¶n cè ®Þnh mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån nhµ n-íc cÊp.
- Tµi s¶n cè ®Þnh mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån doanh nghiÖp tù bæ sung.
- Tµi s¶n cè ®Þnh mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån vèn liªn doanh.
- Tµi s¶n cè ®Þnh mua s¾m, x©y dùng b»ng nguån vay.
d) Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo c«ng dông vµ t×nh tr¹ng sö dông.
Tµi s¶n cè ®Þnh ph©n lo¹i theo tiªu thøc nµy bao gåm:
Tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh: Lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh thùc tÕ ®ang
®-îc sö dông trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §©y lµ nh÷ng tµi
s¶n cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp tÝnh vµ trÝch khÊu hao vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong
kú.
Tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho ho¹t ®éng hµnh chÝnh sù nghiÖp: Lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh
mµ doanh nghiÖp sö dông cho c¸c ho¹t ®éng hµnh chÝnh sù nghiÖp
Tµi s¶n cè ®Þnh phóc lîi: Lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho ho¹t ®éng phóc lîi c«ng
céng nh- nhµ trÎ, nhµ v¨n ho¸, c©u l¹c bé.
Tµi s¶n cè ®Þnh chê xö lý: Bao gåm nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp kh«ng sö
dông do bÞ h- háng hoÆc thõa so víi nhu cÇu, kh«ng thÝch hîp víi tr×nh ®é ®æi míi c«ng
nghÖ.
2.2. §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§)
2.2.1. Kh¸i niÖm: §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh lµ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n cè
®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc ®¸nh gi¸ lÇn ®Çu vµ cã thÓ ®¸nh gi¸ l¹i trong qu¸ tr×nh sö dông.
Tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i theo c«ng
thøc:
Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
2.2.2. Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh.
Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña TSC§ do tham gia
vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Hao mßn tµi s¶n bao gåm 2 lo¹i: Hao mßn v« h×nh vµ
hao mßn h÷u h×nh. Hao mßn h÷u h×nh lµ hao mßn do sù bµo mßn cña tù nhiªn (cä s¸t, bµo
mßn, h- háng). Hao mßn v« h×nh lµ hao mßn do tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh.
3. Yªu cÇu tæ chøc qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh.
ViÖc qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh cÇn ph¶i tu©n theo mét sè yªu cÇu sau:
Ph¶i qu¶n lý TSC§ nh- lµ mét yÕu tè c¬ b¶n cña s¶n xuÊt kinh doanh gãp phÇn t¹o ra
n¨ng lùc s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ.
Qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh nh- lµ mét bé phËn vèn c¬ b¶n ®Çu t- dµi h¹n cña doanh nghiÖp
víi tÝnh chÊt chu chuyÓn chËm, ®é rñi ro lín.
Ph¶i qu¶n lý phÇn gi¸ trÞ TSC§ ®· sö dông vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
II. H¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh:
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét trong nh÷ng t- liÖu s¶n xuÊt chÝnh cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña mét doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè ®Þnh lu«n biÕn ®æi liªn tôc vµ phøc t¹p ®ßi hái yªu
cÇu vµ nhiÖm vô ngµy cµng cao cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc tæ chøc
tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh nh»m môc ®Ých theo dâi mét c¸ch th-êng xuyªn t×nh
h×nh t¨ng gi¶m TSC§ vÒ sè l-îng, gi¸ trÞ, t×nh h×nh sö dông vµ hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc
h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông ®Çy ®ñ, hîp lý
c«ng suÊt tµi s¶n cè ®Þnh gãp phÇn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, thu håi vèn nhanh ®Ó t¸i ®Çu t-, ®æi míi
tµi s¶n cè ®Þnh.
2. NhiÖm vô cña h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong c¸c doanh nghiÖp.
Ghi chÐp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi sè l-îng, gi¸ trÞ TSC§ hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng
gi¶m vµ hiÖn tr¹ng TSC§ trong ph¹m vi toµn ®¬n vÞ, còng nh- t¹i tõng bé phËn sö dông,
cung cÊp th«ng tin cho kiÓm tra, gi¸m s¸t th-êng xuyªn viÖc b¶o qu¶n, gi÷ g×n TSC§ vµ kÕ
ho¹ch ®Çu t- míi cho tµi s¶n cè ®Þnh.
TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c møc khÊu hao TSC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
theo møc ®é hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh vµ chÕ ®é quy ®Þnh.
Tham gia lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a vµ dù to¸n chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, gi¸m s¸t
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
viÖc söa ch÷a TSC§ vÒ chi phÝ vµ c«ng viÖc söa ch÷a.
TÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi, chÝnh x¸c t×nh h×nh x©y dùng trang bÞ thªm, ®æi míi, n©ng
cÊp hoÆc th¸o gì bít hÖ thèng lµm t¨ng gi¶m nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh.
Tham gia kiÓm tra ®¸nh gi¸ TSC§ theo quy ®Þnh cña nhµ n-íc vµ yªu cÇu b¶o toµn vèn,
tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh trang bÞ, huy ®éng, b¶o qu¶n, sö dông TSC§ t¹i ®¬n vÞ.
3. H¹ch to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh.
Khi cã tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng thªm, doanh nghiÖp ph¶i thµnh lËp ban nghiÖm thu, kiÓm
nhËn tµi s¶n cè ®Þnh. Ban nµy cã nhiÖm vô nghiÖm thu vµ cïng víi ®¹i diÖn bªn giao tµi s¶n
cè ®Þnh lËp Biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n cè ®Þnh. Biªn b¶n nµy lËp cho tõng ®èi t-îng tµi s¶n
cè ®Þnh. Víi nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cïng lo¹i, giao nhËn cïng mét lóc, do cïng mét ®¬n vÞ
chuyÓn giao th× cã thÓ lËp chung mét biªn b¶n. Sau ®ã phßng kÕ to¸n ph¶i sao lôc cho mçi
®èi t-îng mét b¶n, l-u vµo bé hå s¬ riªng. Hå s¬ ®ã bao gåm: Biªn b¶n giao nhËn TSC§, c¸c
tµi liÖu kü thuËt, ho¸ ®¬n mua TSC§, ho¸ ®¬n vËn chuyÓn, bèc dì. Phßng kÕ to¸n gi÷ l¹i mét
b¶n ®Ó lµm c¬ së h¹ch to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt TSC§.
C¨n cø vµo hå s¬, phßng kÕ to¸n më thÎ ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt TSC§. ThÎ chi tiÕt TSC§
®-îc lËp mét b¶n vµ l-u t¹i phßng kÕ to¸n ®Ó theo dâi diÔn biÕn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö
dông.
ThÎ tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc sö dông ®Ó ®¨ng ký vµo sæ chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh. Sæ chi tiÕt
TSC§ cã thÓ lËp cho toµn doanh nghiÖp theo BiÓu sè 1.1 hoÆc theo ®¬n vÞ sö dông theo BiÓu
sè 1.2.
Khi gi¶m TSC§, tuú theo tõng tr-êng hîp gi¶m TSC§ mµ doanh nghiÖp cã thÓ ph¶i sö
dông c¸c chøng tõ nh-: Biªn b¶n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, Hîp ®ång mua b¸n TSC§. C¨n cø
vµo c¸c chøng tõ nµy, Phßng KÕ to¸n huû thÎ TSC§ vµ ghi gi¶m sæ chi tiÕt TSC§.
4. H¹ch to¸n tæng hîp TSC§
4.1. H¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh
4.1.1. Tµi kho¶n sö dông
a) ViÖc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc theo dâi trªn tµi kho¶n 211"Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u
h×nh".
Néi dung tµi kho¶n 211: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ cña toµn bé TSC§ h÷u h×nh thuéc quyÒn
së h÷u cña doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§ trong kú.
Bªn Nî: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng TSC§ h÷u h×nh theo nguyªn gi¸.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm gi¶m TSC§ h÷u h×nh theo nguyªn gi¸.
D- Nî: Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã.
Tµi kho¶n 211 ®-îc chi tiÕt thµnh 6 tiÓu kho¶n
2112 - Nhµ cöa vËt kiÕn tróc.
2113 - M¸y mãc thiÕt bÞ.
2114 - Ph-¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn.
2115 - ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý.
2116 - C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm.
2118 - Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh kh¸c
b) §Ó theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña TSC§ v« h×nh trong doanh nghiÖp kÕ to¸n sö
dông tµi kho¶n 213"Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh".
Néi dung tµi kho¶n 213: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ cña toµn bé TSC§ v« h×nh thuéc quyÒn
sá h÷u cña doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§ v« h×nh trong kú.
Bªn Nî: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng TSC§ v« h×nh.
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm gi¶m TSC§ v« h×nh
D- Nî: Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh hiÖn cã.
Tµi kho¶n 213 ®-îc chi tiÕt thµnh c¸c tiÓu kho¶n sau:
2131: QuyÒn sö dông ®Êt.
2132: QuyÒn ph¸t hµnh.
2133: B¶n quyÒn, b»ng s¸ng chÕ.
2134: Nh·n hiÖu hµng ho¸.
2135: PhÇn mÒm m¸y vi tÝnh.
2136: GiÊy phÐp vµ giÊy phÐp nh-îng quyÒn.
2138: Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh kh¸c.
Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan nhtµi kho¶n 214, 331, 111, 112.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
4.1.2. H¹ch to¸n t×nh h×nh t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh, tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh t¹i c¸c
doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ.
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n t×nh h×nh t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc ph¶n ¸nh ë s¬ ®å sè 1.1. Néi
dung c¸c bót to¸n trªn s¬ ®å sè 1.1 ®-îc tr×nh bµy nh- sau:
a) Tr-êng hîp 1: TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh t¨ng do mua s¾m, do XDCB bµn giao
b»ng vèn chñ së h÷u.
(1): Mua TSC§ b»ng tiÒn mÆt, tiÒn ng©n hµng…thuéc nguån vèn chñ së h÷u. Trong
tr-êng hîp nµy còng nh- mét sè tr-êng hîp kh¸c (mua tr¶ chËm, mua s¾m th«ng qua l¾p
®Æt…), kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¸nh bót to¸n kÕt chuyÓn nguån vèn:
Nî TK liªn quan (414,441,431)
Cã TK 411: NÕu TSC§ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
NÕu nh- TSC§ mua b»ng quü phóc lîi phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng phóc lîi th× kh«ng
®-îc khÊu trõ thuÕ GTGT, KÕ to¸n thùc hiÖn kÕt chuyÓn:
Nî TK 4312: Quü phóc lîi
Cã TK 4313: Quü phóc lîi ®· h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh .
(3): TSC§ t¨ng do mua tr¶ chËm, kÕ to¸n ghi t¨ng nguyªn gi¸ theo gi¸ mua tr¶ ngay (bao
gåm c¶ chi phÝ liªn quan), l·i tr¶ chËm h¹ch to¸n vµo bªn Nî TK 635.
b) Tr-êng hîp 2 : TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh t¨ng do mua s¾m, do XDCB
bµn giao b»ng vèn vay dµi h¹n.
(3): KÕ to¸n kh«ng thùc hiÖn kÕt chuyÓn nguån.
b) Tr-êng hîp 3: TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh t¨ng do nhËn vèn gãp, nhËn
tÆng th-ëng, do trao ®æi vµ c¸c nguyªn nh©n kh¸c.
(4): TSC§ t¨ng do ®æi TSC§ t-¬ng ®-¬ng. KÕ to¸n ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ nhËn vÒ
theo gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em ®i trao ®æi.
(5): TSC§ t¨ng do ®æi TSC§ kh«ng t-¬ng ®-¬ng. KÕ to¸n h¹ch to¸n nh- viÖc b¸n TSC§
®Ó mua TSC§ kh¸c th«ng qua tµi kho¶n trung gian 131” Ph¶i thu cña ng-êi mua” . KÕ to¸n
ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ nhËn vÒ theo tæng gi¸ tho¶ thuËn.
(6): TSC§ t¨ng ph¶i th«ng qua l¾p ®Æt. Mäi chi phÝ ®-îc tËp hîp vµo bªn Nî TK 241
(2411). Khi hoµn thµnh nghiÖm thu, ®-a vµo sö dông, kÕ to¸n ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ vµo
bªn Nî TK 211 ®èi øng cã TK 2411. C¸c chi phÝ kh«ng hîp lý ®-îc ghi gi¶m vµo bªn Cã TK
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
2411 ®èi øng nî c¸c TK 111,112,334 vµ TK 632 (phÇn trõ vµo gi¸ vèn).
(7): Ph¶n ¸nh TSC§ h÷u h×nh t¨ng do x©y dùng c¬ b¶n thùc hiÖn vµ TSC§ v« h×nh t¨ng
sau giai ®o¹n triÓn khai. Trong giai ®o¹n triÓn khai, c¸c chi phÝ ®-îc tËp hîp vµo bªn Nî TK
241 (2412), khi kÕt thóc giai ®o¹n triÓn khai, kÕ to¸n ghi Nî TK 213 ®èi øng cã TK 2412
cïng bót to¸n kÕt chuyÓn nguån vèn t-¬ng øng.
(8): ChuyÓn c«ng cô dông cô thµnh TSC§. NÕu c«ng cô, dông cô cßn míi th× kÕ to¸n ghi
t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cña c«ng cô dông cô, nÕu ®· cò th× ghi t¨ng nguyªn gi¸
TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i ch-a ph©n bæ vµo chi phÝ vµo bªn Nî TK 211 ®èi øng cã TK 142
(1421)
(9): Nguyªn gi¸ TSC§ t¨ng do ®¸nh gi¸ l¹i.
(10): ChuyÓn thµnh phÈm thµnh TSC§. Ngoµi bót to¸n ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ kÕ
to¸n cßn ph¶i ph¶n ¸nh bót to¸n gi¸ vèn hµng b¸n nh- nghiÖp vô b¸n hµng th«ng th-êng
b»ng c¸ch ghi Nî TK 632 ®èi øng Cã TK liªn quan (154,155).
(11): TSC§ t¨ng do nhËn l¹i vèn gãp liªn doanh víi ®¬n vÞ kh¸c.
4.1.3. H¹ch to¸n t×nh h×nh gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh, v« h×nh t¹i c¸c doanh nghiÖp
tÝnh thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ.
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n gi¶m TSC§ ®-îc kh¸i qu¸t ë s¬ ®å sè 1.2. Néi dung c¸c bót to¸n
trªn s¬ ®å sè 1.2. ®-îc tr×nh bµy nh- sau:
a) Tr-êng hîp 1 : TSC§ gi¶m do nh-îng b¸n, thanh lý.
(1) : TSC§ gi¶m do thanh lý, nh-îng b¸n. Ngoµi bót to¸n xo¸ sæ TSC§, kÕ to¸n cßn
ph¶i ph¶n ¸nh gi¸ nh-îng b¸n hoÆc sè thu håi vÒ thanh lý vµo bªn Cã TK 711 “ Thu nhËp
kh¸c” ®èi øng Nî c¸c tµi kho¶n liªn quan (111,112..). C¸c chi phÝ vÒ nh-îng b¸n, thanh lý
®-îc ph¶n ¸nh vµo bªn Nî TK 811 “ chi phÝ kh¸c” ®èi øng Cã c¸c TK liªn quan
(111,112,331..).
b) Tr-êng hîp 2: TSC§ h÷u h×nh chuyÓn thµnh c«ng cô dông cô nhá hoÆc TSC§ v«
h×nh kh«ng ®ñ tiªu chuÈn.
(2): TSC§ gi¶m do chuyÓn thµnh c«ng cô, dông cô nhá, nÕu gi¸ trÞ cßn l¹i nhá kÕ to¸n
ph¶n ¸nh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, nÕu gi¸ trÞ cßn l¹i lín, kÕ to¸n ph¶n ¸nh
vµo chi phÝ tr¶ tr-íc dµi h¹n.
Bót to¸n nµy còng ¸p dông cho tr-êng hîp TSC§ v« h×nh tr-íc ®©y nay kh«ng cßn
®-îc coi lµ TSC§ v« h×nh n÷a v× kh«ng ®¸p øng tiªu chuÈn.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
c) Tr-êng hîp 3 : TSC§ gi¶m do gãp vèn liªn doanh Bót to¸n (3):
d) Tr-êng hîp 4 : TSC§ gi¶m do tr¶ l¹i vèn gãp cho c¸c bªn tham gia. Bót to¸n (4)
e) Tr-êng hîp 5 : TSC§ gi¶m do ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª. Bót to¸n (5)
f) Tr-êng hîp 6: Ghi gi¶m TSC§ v« h×nh do khÊu hao hÕt. Bót to¸n (6)
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
S¬ ®å sè 1.1: S¬ ®å h¹ch to¸n t×nh h×nh t¨ng t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh
vµ v« h×nh t¹i doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ.
TK 111,112,331
TK 211,213
(1)
TK 331
TK 1332
ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ
TK 242
(2)
(2)
TK 341
Nguyªn
gi¸
tµi s¶n
cè ®Þnh
(3)
h÷u
TK 211
h×nh
(4)
TK 214
(4)
vµ tµi
s¶n cè
TK 711
TK131
(5)
(5)
®Þnh
v«
TK 3331
(5)
TK 111,112
(6)
TK 1332
(7)
TK 153,1421
h×nh
TK 2411
TK 2412
(8)
TK 412
(9)
TK 512
(10)
TK 128,222
(11)
TK 3381
(12)
TK 411,711
(13)
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
(6)
TK 632,111,..
(7)
t¨ng
trong
kú
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
TK 211,213
TK 214
(1)
N.gi¸
TK 811,4313,466
(1)
hao
(2)
tµi
tµi
s¶n cè
®Þnh
TK 6273
s¶n cè
TK 6413
®Þnh
(2)
h÷u
(2)
h×nh
h÷u
vµ tµi
TK 6423
(2)
s¶n cè
(2)
(3)
v«
(3)
gi¶m
v«
h×nh
(3)
TK 412
trong
kú
cè
®Þnh
TK 222,128
h×nh
h×nh vµ
tµi s¶n
TK 242
®Þnh
TK 412
KhÊu
gi¶m
trong
(3)
(4)
kú
TK 411
TK 412
(4)
(4)
TK 412
(4)
(5)
TK 1381
(5)
(6)
S¬ ®å sè 1.2: S¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m TSC§ ®Þnh h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
4.1.4. H¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ t¹i c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo
ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp.
ViÖc h¹ch to¸n ®-îc tiÕn hµnh t-¬ng tù nh- ë doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo
ph-¬ng ph¸p khÊu trõ, chØ kh¸c ë chç khi mua s¾m TSC§ th× thuÕ GTGT ®-îc tÝnh trùc tiÕp
vµ nguyªn gi¸ TSC§.
4.2. H¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh.
4.2.1. §iÒu kiÖn vÒ giao dÞch thuª tµi chÝnh
Theo nghÞ ®Þnh sè 16/2001/N§-CP ngµy 02/5/2001 cña ChÝnh phñ vÒ tæ chøc vµ ho¹t
®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ho¹t ®éng cho thuª dµi h¹n (thuª tµi chÝnh trªn l·nh thæ
ViÖt Nam) ph¶i ®-îc thùc hiÖn qua c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®-îc thµnh lËp vµ ho¹t
®éng trªn l·nh thæ ViÖt Nam.
Mét hîp ®ång thuª tµi s¶n cè ®Þnh ®-îc coi lµ thuª tµi chÝnh nÕu tho¶ m·n mét trong c¸c
®iÒu kiÖn sau:
Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®-îc nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n ®i thuª.
T¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu thuª, bªn thuª cã quyÒn lùa chän mua l¹i tµi s¶n thuª víi møc gi¸
-íc tÝnh thÊp h¬n gi¸ trÞ hîp lý vµo cuèi thêi h¹n thuª (Gi¸ trÞ hîp lý lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cã thÓ
®-îc trao ®æi hoÆc gi¸ trÞ mét kho¶n nî ®-îc thanh to¸n gi÷a c¸c bªn trªn c¬ së ngang gi¸).
Thêi h¹n thuª tµi s¶n chiÕm phÇn lín thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n.
Tæng sè tiÒn thuª tµi s¶n Ýt nhÊt ph¶i t-¬ng ®-¬ng víi gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®ã t¹i thêi ®iÓm
ký hîp ®ång.
Tµi s¶n thuª thuéc lo¹i chuyªn dïng mµ chØ cã bªn thuª cã kh¶ n¨ng sö dông kh«ng cÇn
thay thÕ, söa ch÷a.
Bªn thuª ®ång ý ®Òn bï tæn thÊt liªn quan ®Õn viÖc huû bá hîp ®ång thuª tµi chÝnh.
Bªn thuª ®-îc tiÕp tôc thuª l¹i tµi s¶n sau khi hÕt h¹n thuª víi tiÒn thuª thÊp h¬n tiÒn
thuª trªn thÞ tr-êng.
Rñi ro hay lîi Ých do viÖc thay ®æi gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n thuª do bªn thuª chÞu hoÆc
bªn thuª h-ëng.
4.2.2. Tµi kho¶n sö dông
§Ó theo dâi t×nh h×nh ®i thuª tµi s¶n cè ®Þnh dµi h¹n kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 212 "Tµi
s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh"
Bªn Nî: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh t¨ng thªm.
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh gi¶m.
D- Nî: Nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n.
Tµi kho¶n 212 më chi tiÕt cho tõng tµi s¶n cè ®Þnh thuª dµi h¹n.
4.2.3. H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§ ®i thuª tµi chÝnh.
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ ®i thuª tµi chÝnh ®-îc kh¸i qu¸t theo s¬
®å sè 1.3. Néi dung c¸c bót to¸n trªn s¬ ®å sè 1.3. ®-îc tr×nh bµy nh- sau:
a) T¨ng tµi s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh
(1): NhËn tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi.
(2): §Þnh kú, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè nî gèc vµ sè l·i ph¶i tr¶, ®ång thêi trÝch khÊu hao
TSC§ ®i thuª vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã liªn quan. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn ph¶n ¸nh
sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ:
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Nî TK 3331(33311): Trõ vµo thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép.
Cã TK 133(1332): Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ trong kú.
(3): Sè phÝ cam kÕt ph¶i tr¶ cho bªn cho thuª.
b) Gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh thuª tµi chÝnh.
(4): Khi kÕt thóc hîp ®ång thuª, bªn thuª mua l¹i hoÆc ®-îc quyÒn së h÷u hoµn toµn.
(5): Khi kÕt thóc hîp ®ång thuª, bªn thuª tr¶ l¹i TSC§. NÕu gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ lín
th× kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 242, nÕu nhá th× kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo c¸c tµi kho¶n chi phÝ
(627,641,642..)
4.2.4. H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§ thuª (vµ cho thuª) ho¹t ®éng
Tµi s¶n cè ®Þnh thuª ng¾n h¹n lµ TSC§ thuª kh«ng tho¶ m·n mét trong c¸c tiªu chuÈn vÒ
thuª tµi chÝnh hoÆc thuª cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ C«ng ty cho thuª tµi chÝnh.
a) H¹ch to¸n ë ®¬n vÞ ®i thuª:
C¨n cø vµo hîp ®ång thuª TSC§ vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan kÕ to¸n ghi:
Nî TK liªn quan (Nî TK 627,641,642): TiÒn thuª tµi s¶n cè ®Þnh.
Nî TK 142 (1421): KÕt chuyÓn chê ph©n bæ.
Nî TK 133 (1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ.
Cã TK 331 (HoÆc 3388): Sè tiÒn thuª ph¶i tr¶.
Cã TK 111,112,...: Chi phÝ kh¸c
§ång thêi ghi nî TK 001 "Tµi s¶n thuª ngoµi", khi tr¶ TSC§ ghi Cã TK 001.
Trong thêi gian thuª tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp cã nhu cÇu bæ sung thªm c¸c bé phËn
cÇn thiÕt th× ph¶i ®-îc sù ®ång ý cña bªn cho thuª. C¸c bé phËn nµy ®-îc h¹ch to¸n nh- t¨ng
tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh b×nh th-êng.
b) H¹ch to¸n ë ®¬n vÞ cho thuª:
Tµi s¶n cho thuª vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nªn hµng th¸ng vÉn ph¶i trÝch
khÊu hao. C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc cho thuª nh- chi phÝ khÊu hao TSC§ cho thuª, chi
phÝ m«i giíi, vËn chuyÓn kÕ to¸n ph¶n ¸nh:
Nî TK Nî TK 635 : TËp hîp chi phÝ cho thuª.
Nî TK 133 (1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®-îc khÊu trõ (NÕu cã)
Cã TK 214 (2141,2143): KhÊu hao TSC§ cho thuª.
Cã TK liªn quan (111,112...): Chi phÝ kh¸c
Kho¶n thu vÒ cho thuª:
Nî TK liªn quan (111,112,138): Tæng sè thu.
Cã TK 515 : Sè thu vÒ cho thuª.
Cã TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép.
4.3. H¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
4.3.1. Kh¸i niÖm vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh.
a) Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh
Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, d-íi t¸c ®éng cña m«i
tr-êng tù nhiªn, ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ tiÕn bé khoa häc kü thuËt, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn.
Hao mßn TSC§ gåm 2 lo¹i : Hao mßn h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh. Hao mßn h÷u h×nh lµ
sù hao mßn vËt lý trong qu¸ tr×nh sö dông do bÞ cä x¸t, ¨n mßn, bÞ h- háng tõng bé phËn.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Hao mßn v« h×nh lµ sù gi¶m gi¸ trÞ cña TSC§ do tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®· s¶n xuÊt ra
nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh víi tÝnh n¨ng vµ n¨ng suÊt cao h¬n vµ chi phÝ thÊp h¬n.
b) KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
KhÊu hao TSC§ lµ h×nh thøc thu håi vèn cè ®Þnh ®Çu t- vµo TSC§ t-¬ng øng víi gi¸ trÞ
hao mßn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh»m t¹o ra nguån vèn t¸i ®Çu t- tµi s¶n cè
®Þnh. Nãi c¸ch kh¸c, khÊu hao lµ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ mét c¸ch cã hÖ thèng nguyªn gi¸
TSC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
VËy khÊu hao thùc chÊt lµ viÖc doanh nghiÖp thu håi l¹i gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè
®Þnh b»ng c¸ch chuyÓn gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm ra, ®ã lµ biÖn
ph¸p chñ quan trong qu¶n lý cßn hao mßn lµ hiÖn t-îng kh¸ch quan lµm gi¶m gi¸ trÞ vµ gi¸
trÞ sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh. Sè khÊu hao luü kÕ cña TSC§ lµ tæng céng sè khÊu hao ®·
trÝch vµo c¸c kú kinh doanh tÝnh ®Õn thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.
ý nghÜa cña viÖc trÝch khÊu hao: KhÊu hao cho phÐp doanh nghiÖp ph¶n ¸nh ®-îc gi¸ trÞ
thùc cña tµi s¶n, ®ång thêi lµm gi¶m lîi nhuËn rßng cña doanh nghiÖp. KhÊu hao lµ mét
ph-¬ng tiÖn gióp cho doanh nghiÖp thu ®-îc bé phËn gi¸ trÞ ®· mÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh. KhÊu
hao lµ mét kho¶n chi phÝ ®-îc trõ vµo lîi tøc chÞu thuÕ tøc lµ mét kho¶n chi phÝ hîp lý, hîp
lÖ. KhÊu hao cßn lµ viÖc ghi nhËn sù gi¶m gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh.
c) C¸c ph-¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao:
quy ®Þnh TSC§ ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn lµ gi¸ trÞ tõ 10 triÖu ®ång trë lªn vµ thêi gian sö
dông tõ mét n¨m trë lªn.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao:
- TSC§ cña doanh nghiÖp ®-îc trÝch khÊu hao theo ph-¬ng ph¸p khÊu hao ®-êng th¼ng
nh- sau:
- C¨n cø c¸c quy ®Þnh trong chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§, theo quyÕt
®Þnh sè 206/2003/Q§-BTC ngµy 12/12/2003 cña Bé tr-ëng Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh trong
doanh nghiÖp x¸c ®Þnh thêi gian sö dông TSC§ nh- sau:
X¸c ®Þnh møc trÝch khÊu hao trung b×nh hµng n¨m cho TSC§ theo c«ng thøc d-íi ®©y:
Møc trÝch KH trung b×nh;hµng n¨m cña TSC§ = Lỗi!
Møc trÝch khÊu hao trung b×nh hµng th¸ng b»ng sè khÊu hao ph¶i trÝch c¶ n¨m chia cho
12 th¸ng.
* Tr-êng hîp thêi gian sö dông hay nguyªn gi¸ cña TSC§ thay ®æi, doanh nghiÖp ph¶i
x¸c ®Þnh l¹i møc khÊu hao trung b×nh cña TSC§ b»ng c¸ch lÊy gi¸ trÞ cßn l¹i trªn c¬ së kÕ
to¸n chia(:) cho thêi gian sö dông x¸c ®Þnh l¹i hoÆc thêi gian sö dông cßn l¹i ( ®-îc x¸c ®Þnh
lµ chªnh lÖch gi÷a thêi gian sö dông ®· ®¨ng ký trõ (-) thêi gian ®· sö dông) cña TSC§.
* Møc trÝch khÊu hao cho n¨m cuèi cïng cña thêi gian sö dông TSC§ ®-îc x¸c ®Þnh lµ
hiÖu sè gi÷a nguyªn gi¸ TSC§ vµ sè khÊu hao luü kÕ ®· thùc hiÖn ®Õn tr-íc n¨m cuèi cïng
cña TSC§ ®ã.
* Ph-¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d- gi¶m dÇn cã ®iÒu chØnh ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau:
X¸c ®Þnh thêi gian sö dông cña TSC§: Doanh nghiÖp x¸c ®Þnh thêi gian sö dông cña
TSC§ theo quy ®Þnh t¹i chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ theo quyÕt ®Þnh sè
206/2003/ Q§- BTC ngµy 12/12/2003 cña Bé tr-ëng Bé tµi chÝnh.
X¸c ®Þnh møc trÝch khÊu hao n¨m cña TSC§ trong c¸c n¨m ®Çu theo c«ng thøc d-íi ®©y:
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Møc trÝch khÊu hao n¨m;cña TSC§ =
Gi¸ trÞ cßn l¹i;cña TSC§
x
Tû lÖ; khÊu hao nhanh
Trong ®ã:
Tû lÖ khÊu hao nhanh x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Tû lÖ khÊu hao nhanh (%) = Tû lÖ khÊu hao TSC§ theo; ph-¬ng ph¸p ®-êng th¼ng x
HÖ sè ®iÒu chØnh
Tû lÖ khÊu hao TSC§ theo ph-¬ng ph¸p ®-êng th¼ng x¸c ®inh nh- sau:
Tû lÖ khÊu hao TSC§ theo; ph-¬ng ph¸p ®-êng th¼ng (%) = Lỗi! x 100
HÖ sè ®iÒu chØnh x¸c ®Þnh theo thêi gian sö dông cña TSC§S theo quy ®Þnh t¹i b¶ng d-íi
®©y:
Thêi gian sö dông cña TSC§
HÖ sè ®iÒu chØnh (lÇn)
1,5
§Õn 4 n¨m t 4 n¨m
2,0
Trªn 4 n¨m ®Õn 6 n¨m 4 n¨m < t 6 n¨m
Trªn 6 n¨m t > 6 n¨m
2.5
Nh÷ng n¨m míi khi møc khÊu hao n¨m x¸c ®Þnh theo ph-¬ng ph¸p sè d- gi¶m dÇn nãi
trªn b»ng (hoÆc thÊp h¬n) møc khÊu hao b×nh qu©n gi÷a gi¸ trÞ cßn l¹i vµ sè n¨m sö dông cßn
l¹i cña TSC§ th× kÓ tõ n¨m ®ã møc khÊu hao ®-îc tÝnh b»ng gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ chia
cho sè n¨m sö dông cßn l¹i cña TSC§.
- Møc khÊu hao trung b×nh hµng th¸ng b»ng sè khÊu hao ph¶i trÝch c¶ n¨m chia cho 12
th¸ng.
* Ph-¬ng ph¸p khÊu hao theo sè l-îng, khèi l-îng s¶n phÈm
TSC§ trong doanh nghiÖp ®-îc trÝch khÊu hao theo ph-¬ng ph¸p khÊu hao theo sè
l-îng, khèi l-îng s¶n phÈm nh- sau:
C¨n cø vµo hå s¬ kinh tÕ - kü thuËt cña TSC§, doanh nghiÖp x¸c dÞnh tæng sè l-îng,
khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt theo c«ng suÊt thiÕt kÕ cña TSC§ gäi t¾t lµ sè l-îng theo c«ng
suÊt thiÕt kÕ.
C¨n cø t×nh h×nh thùc tÕ s¶n xuÊt, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh sè l-îng, khèi l-îng s¶n phÈm
thùc tÕ s¶n xuÊt hµng th¸ng, hµng n¨m cña TSC§.
- X¸c ®Þnh møc trÝch khÊu hao trong th¸ng cña TSC§ theo c«ng thøc d-íi ®©y:
Møc trÝch khÊu hao;trong th¸ng cña TSC§ = S¶n l-îng s¶n phÈm;s¶n xuÊt trong th¸ng
x Møc trÝch khÊu hao b×nh qu©n;tÝnh cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
Trong ®ã:
Møc trÝch khÊu hao b×nh qu©n;tÝnh cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm = Lỗi!
- Møc trÝch khÊu hao hµng n¨m cña TSC§ b»ng tæng møc trÝch khÊu hao cña 12 th¸ng
trong n¨m, hoÆc tÝnh theo c«ng thøc sau:
Møc trÝch khÊu hao n¨m;cña TSC§ =
Sè l-îng s¶n phÈm;s¶n xuÊt trong n¨m
x
Møc trÝch khÊu hao b×nh qu©n;tÝnh cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
Tr-êng hîp c«ng suÊt thiÕt kÕ hoÆc nguyªn gi¸ cña TSC§ thay ®æi, doanh nghiÖp ph¶i
x¸c ®Þnh l¹i møc trÝch khÊu hao cña TSC§.
4.3.2. Tµi kho¶n vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n khÊu hao.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
a) Tµi kho¶n sö dông
§Ó theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng gi¶m khÊu hao, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n
214 "Hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh ". Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hao mßn cña toµn
bé tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp. (Trõ TSC§ thuª ho¹t ®éng.)
Bªn Nî: Ph¶n ¸nh nghiÖp vô lµm gi¶m gi¸ trÞ hao mßn TSC§.
Bªn Cã: Ph¶n ¸nh nghiÖp vô lµm t¨ng gi¸ trÞ hao mßn TSC§.
D- Cã: Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã.
Tµi kho¶n 214 cã 3 tiÓu kho¶n
2141 - Hao mßn TSC§ h÷u h×nh.
2142 - Hao mßn TSC§ ®i thuª tµi chÝnh.
2143 - Hao mßn TSC§ v« h×nh.
Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông tµi kho¶n 009 "Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n" ®Ó theo dâi
t×nh h×nh h×nh thµnh vµ sö dông vèn khÊu hao c¬ b¶n t¹i c«ng ty.
Bªn Nî : Ph¶n ¸nh nghiÖp vô lµm t¨ng nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n
Bªn Cã : Ph¶n ¸nh nghiÖp vô lµm gi¶m nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n (Nép cÊp trªn, cho
vay, ®Çu t-, mua s¾m TSC§...)
D- Nî : Sè vèn khÊu hao c¬ b¶n hiÖn cã.
b) H¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
§Þnh kú, kÕ to¸n trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh:
Nî TK 627 (6274 - Chi tiÕt theo tõng bé phËn): KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n
x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt.
Nî TK 641 (6414) : KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸
dÞch vô.
Nî TK 642 (6424) : KhÊu hao TSC§ dïng chung toµn doanh nghiÖp.
Cã TK 214 : Tæng sè khÊu hao ph¶i trÝch.
Sè khÊu hao ph¶i nép ng©n s¸ch hoÆc cÊp trªn (NÕu cã)
Nî TK 411 : Ghi gi¶m nguån vèn kinh doanh (NÕu kh«ng ®-îc hoµn l¹i)
Nî TK 136 (1368): Ghi t¨ng kho¶n ph¶i thu néi bé (NÕu ®-îc hoµn l¹i)
Cã TK 336 : Sè ph¶i nép cÊp trªn.
Tr-êng hîp tµi s¶n cè ®Þnh ®i thuª tµi chÝnh hÕt h¹n thuª mµ vÉn ch-a trÝch hÕt khÊu hao
th× gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thuª dµi h¹n ®-îc ®-a vµo chi phÝ tr¶ tr-íc dµi h¹n.
Nî TK 214 (2142) : Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ.
Nî TK liªn quan (627,641,642): Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ nÕu nhá.
Nî TK 242: Gi¸ trÞ cßn l¹i nÕu lín.
Cã TK 212 : Nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh.
Tr-êng hîp cuèi n¨m doanh nghiÖp xem xÐt l¹i thêi gian khÊu hao vµ ph-¬ng ph¸p khÊu
hao. NÕu cã chªnh lÖch cÇn ph¶i ®iÒu chØnh:
NÕu gi¸ trÞ khÊu hao míi lín h¬n th× ph¶i trÝch bæ sung.
NÕu gi¸ trÞ khÊu hao nhá h¬n, cÇn ghi gi¶m chi phÝ khÊu hao:
Nî TK 214
Cã TK liªn quan (627,641,642...)
4.4. H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§
Söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm:
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Söa ch÷a nhá, th-êng xuyªn lµ viÖc söa ch÷a lÆt vÆt mang tÝnh duy tu, b¶o d-ìng th-êng
xuyªn. Khèi l-îng söa ch÷a kh«ng nhiÒu, quy m« söa ch÷a nhá, chi phÝ ph¸t sinh ®Õn ®©u
®-îc tËp hîp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn ®ã.
Söa ch÷a lín mang tÝnh chÊt phôc håi: Söa ch÷a lín mang tÝnh phôc håi lµ viÖc söa ch÷a
thay thÕ nh÷ng bé phËn, chi tiÕt bÞ h- háng trong qu¸ tr×nh sö dông mµ nÕu kh«ng thay thÕ
th× tµi s¶n cè ®Þnh sÏ kh«ng ho¹t ®éng ®-îc. Chi phÝ ®Ó söa ch÷a lín cao, thêi gian kÐo dµi cã
thÓ thùc hiÖn trong kÕ ho¹ch hoÆc ngoµi kÕ ho¹ch.
Söa ch÷a n©ng cÊp: Söa ch÷a n©ng cÊp lµ c«ng viÖc söa ch÷a nh»m kÐo dµi tuæi thä cña
tµi s¶n cè ®Þnh hay n©ng cao n¨ng suÊt, tÝnh n¨ng, t¸c dông cña mét tµi s¶n cè ®Þnh nh- c¶i
t¹o thay thÕ, x©y l¾p, trang bÞ, bæ sung thªm mét sè bé phËn cña tµi s¶n cè ®Þnh.
ViÖc h¹ch to¸n söa ch÷a TSC§ ®-îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sè 1.4. Néi dung c¸c bót to¸n
trªn s¬ ®å sè 1.4. ®-îc tr×nh bµy nh- sau:
(1): Chi phÝ söa ch÷a nhá th-êng xuyªn.
(2): Chi phÝ söa ch÷a lín tù lµm.
(3): Chi phÝ söa ch÷a lín thuª ngoµi.
(4): S÷a ch÷a lín trong kÕ ho¹ch kÕt chuyÓn vµo chi phÝ ph¶i tr¶.
(5): S÷a ch÷a lín ngoµi kÕ ho¹ch kÕt chuyÓn vµo chi phÝ tr¶ tr-íc dµi h¹n.
(6): KÕt chuyÓn chi phÝ söa ch÷a lín vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
(7): S÷a ch÷a lín n©ng cÊp TSC§, kÕt chuyÓn t¨ng nguyªn gi¸ TSC§.
4.5. Sæ s¸ch kÕ to¸n vµ ghi sæ kÕ to¸n.
§Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ cã liªn quan ®Õn TSC§, chóng ta cã thÓ sö dông c¸c
h×nh thøc sæ nh-: NhËt ký – Sæ C¸i, NhËt ký chøng tõ, Chøng tõ ghi sæ vµ NhËt ký chung.
NÕu theo h×nh thøc NhËt ký chung, quy tr×nh ghi sæ kÕ to¸n ®-îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau:
Chøng tõ gèc
(1)
B¶ng tÝnh vµ ph©n
bæ khÊu hao TSC§
(1)
Sæ NhËt ký chung
(2)
(3)
Sæ chi tiÕt TK
627,641,642
(8)
Sæ C¸i TK
211,212,213,21
(4)
B¶ng c©n ®èi4sè ph¸t sinh (9)
(1)
Sæ thÎ chi tiÕt TSC§
(5)
B¶ng tæng hîp chi
tiÕt
(6)
(6)
B¸o c¸o tµi chÝnh
S¬ ®å sè 1.5 Quy tr×nh ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký chung.
Hµng ngµy, c¨n cø vµo chøng tõ gèc cña nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, kÕ to¸n thùc hiÖn
ph¶n ¸nh vµo ThÎ tµi s¶n cè ®Þnh, lËp B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§, vµ ph¶n ¸nh vµo
Sæ NhËt ký chung. Sè liÖu trªn Sæ NhËt ký chung lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ C¸i c¸c
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
tµi kho¶n 211, 213, 212, 214 vµ Sæ C¸i tµi kho¶n 009. C¨n cø vµo ThÎ TSC§, kÕ to¸n ph¶n
¸nh vµo Sæ chi tiÕt TSC§. §Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng, kÕ to¸n tËp hîp sè liÖu trªn sæ chi tiÕt
TSC§ ®Ó lËp c¸c B¶ng tæng hîp chi tiÕt TSC§ (tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng
doanh nghiÖp mµ sè l-îng vµ néi dung c¸c b¶ng tæng hîp cã thÓ kh¸c nhau). Sè liÖu trªn
B¶ng tæng hîp chi tiÕt ®-îc ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn Sæ C¸i c¸c tµi kho¶n 211, 213, 212,
214. C¨n cø vµo sè liÖu trªn B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt
c¸c tµi kho¶n chi phÝ (627,641,642). C¨n cø vµo sæ c¸i c¸c tµi kho¶n 211, 213, 212, 214, kÕ
to¸n lËp B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. B¶ng nµy cïng c¸c B¶ng tæng hîp chi tiÕt TSC§ lµ c¬ së
®Ó kÕ to¸n lËp c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh.
III. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh.
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã vµ tr×nh ®é
khoa häc kü thuËt cña mét doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn quan träng kh«ng thÓ
thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi
phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó biÕt ®-îc viÖc ®Çu t- vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cã
hiÖu qu¶ hay kh«ng c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè
®Þnh, trªn c¬ së ®ã cã biÖn ph¸p sö dông triÖt ®Ó vÓ c«ng suÊt vµ thêi gian cña tµi s¶n cè ®Þnh..
2. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch.
Khi ph©n tÝch t×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh t¹i doanh nghiÖp, tr-íc hÕt ph¶i xem xÐt t×nh h×nh
t¨ng gi¶m cña tµi s¶n cè ®Þnh gi÷a thùc tÕ víi kÕ ho¹ch, gi÷a cuèi kú víi ®Çu n¨m. §ång thêi
tÝnh vµ so s¸nh tèc ®é t¨ng vµ tû träng cña tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh. Xu h-íng cã tÝnh hîp lý
lµ xu h-íng TSC§ (®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong s¶n xuÊt ph¶i lín h¬n TSC§
dïng ngoµi s¶n xuÊt, cã vËy míi t¨ng ®-îc n¨ng lùc s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp, c¸c lo¹i tµi s¶n
cè ®Þnh kh¸c võa ®ñ c©n ®èi ®Ó phôc vô cho c¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ gi¶m ®Õn møc tèi ®a tµi
s¶n cè ®Þnh chê xö lý.
§Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cã thÓ tÝnh ra vµ so s¸nh chØ tiªu
Møc trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh
Nguyªn gi¸ TSC§(hay m¸y mãc thiÕt bÞ)
(hay m¸y mãc thiÕt bÞ)
=
cho mét lao ®éng.
Sè lao ®éng b×nh qu©n
ViÖc trang bÞ TSC§ tèt hay xÊu, míi hay cò ®Òu ¸nh h-ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Do vËy
®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng kü thuËt cña tµi s¶n cè ®Þnh cÇn tÝnh ra vµ so s¸nh chØ tiªu:
HÖ sè hao mßn cña tµi s¶n
Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh luü kÕ
cè ®Þnh
=
Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh
Thùc tÕ cho thÊy, mÆc dï doanh nghiÖp ®· ®Çu t- trang bÞ ®Çy ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ nh-ng
nÕu viÖc sö dông kh«ng hîp lý vÒ mÆt sè l-îng thêi gian vµ c«ng suÊt th× hiÖu qu¶ kh«ng cao.
§Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ta sö dông c¸c chØ tiªu sau:
Søc s¶n xuÊt cña
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hoÆc doanh thu
tµi s¶n cè ®Þnh
=
Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh ®em l¹i mÊy ®ång
gi¸ trÞ s¶n xuÊt hoÆc doanh thu.
SV: NguyÔn Huy T-ëng - Líp: KÕ to¸n K33
- Xem thêm -
.PDF 
78 
121 
96 
